Disa prej bazave te akidese te pasuesve te sunnetit

1. 1 MBUROJA.net
Disa prej bazave të akides së pasuesve të Sunetit dhe
Xhematit
Shejh Salih bin Feuzan el Feuzani
Përktheu: Xhabir SHEME
Parathënie
Falënderimet i takojnë vetëm Allahut, Zotit të gjithësisë, i Cili na udhëzoi në islam - “Ne
nuk do të ishim udhëzuar, sikur të mos na udhëzonte Allahu.” {El Araf, 43}
Lusim Allahun e Lartësuar që të na bëjë të qëndrueshëm në të (islam) deri në vdekje,
ashtu siç ka thënë i Madhëruari: “O besimtarë! Kijeni frikë Allahun ashtu si i takon
Atij dhe mos vdisni vetëm se duke qenë muslimanë!” {Al Imran, 102}
Si dhe të mos na i shmangë zemrat tona pasi na udhëzoi - “O Zoti ynë! Mos lejo që
zemrat tona të shmangen (nga e vërteta) pasi na ke udhëzuar në rrugën e drejtë.” {Al
Imran, 8}
Paqja dhe bekimet qofshin mbi Profetin tonë, shembullin dhe të dashurin tonë,
Muhamedin, të Dërguarin e Allahut, të cilin e dërgoi si mëshirë për të gjithë krijesat.
Allahu qoftë i kënaqur me shokët e tij besnikë e të pastër prej muhaxhirëve dhe ensarëve
si dhe mbi ata që i pasojnë ata ashtu siç duhet, derisa dita të ndjekë natën. E më pas…
Këto janë disa fjalë të përmbledhura në lidhje me sqarimin e akides së pasuesve të
Sunetit dhe Xhematit. Arsyeja e cila më shtyu për shkrimin e saj është ajo në të cilën po
jeton populli islam sot prej përçarjes dhe kundërshtimeve, që pasqyrohen në grupe të
shumta, ku secili prej tyre fton në grupin ku bën pjesë dhe shpreh fjalët më të mira për
xhematin e vet ku ai aderon. Muslimani që nuk ka dije, është në mëdyshje se kë duhet të
pasojë. Jobesimtari i cili dëshiron të bëhet musliman, nuk e di se cili është islami i vërtetë
për të cilin ai ka lexuar apo dëgjuar, për atë islam i cili udhëzon në Kuranin dhe në
Sunetin e Profetit (Paqja dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!), atë islam që u pasqyrua
në jetën e sahabëve të ndershëm dhe e pasuan atë brezat më të mirë.
Për këtë arsye, e kemi detyrë që ta njohim mirë këtë grup të begatë, i cili pasqyron
islamin e saktë - Allahu na bëftë prej tyre! -, ta njohë atë kush dëshiron ta mësojë islamin

2. 2 MBUROJA.net
e saktë si dhe ndjekësit e tij të vërtetë, ta pasojë atë dhe të kapet pas saj kush dëshiron që
të futet në islam prej jobesimtarëve.1
Emrat e Grupit të Shpëtuar dhe Palës së Ndihmuar2
 Grupi i Shpëtuar
Meqë ky grup është grupi i pastër/i pacenuar prej humbjes, del si detyrë njohja e emrave
dhe shenjave të tij, në mënyrë që të pasohet. (Ky grup) ka emra madhështorë me anë të
të cilëve dallohet nga të gjithë grupet tjera. Prej emrave dhe shenjave më të rëndësishme
është se ai është Grupi i Shpëtuar, Pala e Ndihmuar si dhe Pasuesit e Sunetit dhe
Xhematit, kuptimet e të cilave do i shpjegojmë më poshtë.
D.m.th. i shpëtuar prej zjarrit, saqë i Dërguari i Allahut (Paqja dhe bekimi i
Allahut qofshin mbi të!) e ka përjashtuar atë, kur përmendi grupet, duke thënë:
“Të gjitha janë në zjarr, përveç njërës.”3
1 Shënim: Fjalët në fusnotat nuk janë nga shejhu.
2 Shejh Salih el Feuzani (Allahu e ruajt!) është pyetur:”Ka disa që bëjnë ndarje ndërmjet Palës së Ndihmuar
Grupit të Shpëtuar. A është saktë kjo ndarje? Nëse është kështu, atëherë kush është Pala e Ndihmuar dhe
kush Grupi i Shpëtuar?” Shejhu u përgjigj:
"Të tillë njerëz dëshirojnë që të ndajnë ndërmjet çdo gjëje. Dëshirojnë që të fusin përçarje ndërmjet
muslimanëve. Madje, edhe ndërmjet cilësive të muslimanëve dëshirojnë të bëjnë dallim, dhe kjo
fjalë (ndarje) nuk është e saktë. Pala e Ndihmuar janë po ashtu Grupi i shpëtuar (dhe Allahut i
takon falënderimi). Dhe nuk ka për të qenë e ndihmuar vetëm nëse është e shpëtuar dhe nuk ka për
të qenë e shpëtuar vetëm nëse është e ndihmuar. Ato të dyja janë dy cilësi të pandara të së njëjtës
gjë. Këtë lloj ndarje ose e bën ndonjë injorant, ose dikush i cili dëshiron të fusë dyshime tek të rinjtë
muslimanë në lidhje me Palën e Ndihmuar e të Shpëtuar" {"El Exhuibetu el mufidetu an esileti el
menahixhi el xhedideti"}
Gjithashtu shejh El Feuzani (Allahu e ruajt!) është pyetur:”A ka dallim ndërmjet Grupit të Shpëtuar e Palës
së Ndihmuar?” Shejhu (Allahu e ruajt!) u përgjigj:
"Kurrsesi, Grupi i Shpëtuar është ai i Ndihmuari. Nuk ka për të qenë i shpëtuar vetëm nëse është i
ndihmuar dhe nuk ka për të qenë i ndihmuar vetëm nëse është i shpëtuar. Këto janë cilësitë e tyre:
Ehlus Sunneh uel Xhemah, Grupi i shpëtuar Pala e Ndihmuar. Kush dëshiron që të përçajë ndërmjet
këtyre cilësive dhe t'ia vendosë disa një pale dhe disa palës tjetër, ai dëshiron që të përçajë Ehlus
Sunneh uel Xhemah duke i bërë disa Grupi i Shpëtuar dhe disa Pala e Ndihmuar. Porse ky është
gabim, sepse ata janë një xhemat i vetëm. Dhe në të përmblidhen të gjitha cilësitë e plota dhe të
lavdëruara, që janë: Ehlus Sunneh uel Xhemah, ata janë Grupi Shpëtuar, ata janë Pala e Ndihmuar,
ata janë që mbesin në të vërtetën, deri në Ditën e Kiametit dhe ata janë El Gurabau/ Të Huajt në
kohën e fundit." {Shkëputur nga "Muhadaratun fil akideh ued dauah"}
3 Transmeton Ebu Daudi 4597, Ahmedi 4/102 dhe Ed Deramiu 2518.
Pra, ai nuk do të jetë në zjarr.

3. 3 MBUROJA.net
 Ata janë të kapur pas Kuranit, Sunetit të Dërguarit të Tij dhe pas asaj në të cilën
kanë qenë të parët prej muhaxhirëve dhe ensarëve, për të cilën i Dërguari i
Allahut (Paqja dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!) ka thënë:
“Ata janë në atë që jam unë sot dhe shokët e mi.” {Et Trimidhiu në “El Ijman”
2641}
 Pasuesit e saj janë Ehlus Suneh uel Xhemah. Ata dallohen me dy veçori
madhështore:
a) Janë të kapur pas Sunetit të Dërguarit të Allahut (Paqja dhe bekimi i
Allahut qofshin mbi të!), derisa pasuesit e këtij u bënë të kundërt nga të
gjitha grupet tjera që janë të kapur pas mendimeve, epsheve, tekave si
dhe fjalëve të liderëve të grupit. Ato (grupet) nuk i atribuohen Sunetit,
por i atribuohen bidatit dhe devijimit, ashtu si Kaderitë dhe Murxhiat,
apo prijësve të tyre sikurse Xhehmitë, apo ata i atribuohen veprave të tyre
të shëmtuara sikurse janë Rafidat dhe Havarixhët
b) Ata janë pasuesit e xhematit që bashkohen në të vërtetën dhe ndalojnë
nga përçarja, duke bërë të kundërtën e asaj që bëjnë grupet tjera, të cilat
nuk bashkohen në të vërtetën, por pasojnë dëshirat e tyre dhe nuk i
bashkon ata e vërteta.
 Ata janë Pala e Ndihmuar, deri në Ditën e Kiametit. Kjo, për shkak se ata e
ndihmojnë fenë e Allahut dhe Allahu i ndihmon ata, ashtu siç ka thënë Allahu i
Madhëruar:
“Nëse ju e ndihmoni Allahun (çështjen e Tij), atëherë edhe Ai ju ndihmon
juve.” {Muhamed, 7}
Për këtë shkak, i Dërguari i Allahut (Paqja dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!)
ka thënë:
“Nuk i dëmton ata kush i braktis dhe as kush i kundërshton ata, derisa të vijë
urdhri i Allahut dhe ata janë në këtë gjendje.” {Buhariu 3442, Muslimi në “El
Imarah” 1037 dhe Ahmedi 4/93}

4. 4 MBUROJA.net
Bazat e Pasuesve të Sunetit dhe Xhematit
Pasuesit e Sunetit dhe Xhematit ecin në baza të qëndrueshme dhe të qarta në besim, në
punë dhe në sjellje. Këto baza madhështore janë marrë nga Kurani, Suneti i të Dërguarit
të Allahut (Paqja dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!) dhe në atë në të cilën kanë qenë të
parët e këtij populli (selefët) prej sahabëve, tabi’inëve dhe ata që i pasuan në të mirë.
Këto baza përmblidhen si më poshtë.
Baza e parë
Besimi në Allahun, në engjëjt e Tij, në Librat e Tij, në të Dërguarit e Tij, në Ditën e Fundit
si dhe besimi në kader, qoftë për mirë apo për keq.
1) Besimi në Allahun
Ai është pranimi/pohimi në rububijen e Tij (zotërimin e Allahut) dhe në uluhijen e
Tij (se Ai është i vetmi i Cili meriton të adhurohet me të drejtë). D.m.th.
pranimi/pohimi i të tre llojeve të teuhidit, besimi në to si dhe të punuarit me to. E
ato janë: teuhidi er rrububijeh, teuhidi el uluhijeh dhe teuhidi el esmau ue sifat.
• Teuhidi er rrububijeh. D.m.th. njësimi i Allahut në veprat e Tij, çka
përmbledh krijimin, furnizimin, se Ai është i cili jep jetën dhe vdekjen,
dhe se Ai është Zoti i çdo gjëje dhe Sunduesi i saj.
• Teuhidi el uluhijeh. D.m.th. të veçuarit e Allahut me adhurim. Këtu
përmblidhen ato vepra me të cilat robërit afrohen tek Ai, nëse janë prej
gjërave që Allahu ka ligjëruar, si p.sh.: lutja, frika, shpresa, dashuria, të
bërit kurban, zotimi, kërkimi i ndihmës, kërkimi i mbrojtjes, namazi,
agjërimi, haxhi, të shpenzuarit për në rrugën e Allahut dhe çdo gjë të
cilën Allahu e ka ligjëruar dhe për të cilën ka urdhëruar si dhe të mos
shoqërohet bashkë me Allahun ndonjë gjë tjetër në to, as engjëll, as profet,
as prej të dashurve të Tij dhe asgjë tjetër.
• Teuhidi el esmau ve sifat4
4 “Prej çdo emri prej emrave të Allahut përfitohet edhe cilësi/es sifah dhe nuk është e thënë që nga çdo cilësi
të përfitohet edhe emër. Ndërsa, për sa i përket emrit Natikun/ (që përmendet në librin “El Ibaneh es
Sugra” të imam Ibën Battah), shejh Aliu në një nga mësimet e tij, duke komentuar këtë libër, thotë:

5. 5 MBUROJA.net
Allahut qofshin mbi të!) ka dëshmuar për të prej emrave dhe cilësive si
dhe zhveshja e Allahut nga ajo që Ai ka larguar prej vetes së Tij apo i
Dërguari i Tij (Paqja dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!) prej të metave
dhe gabimeve, pa përngjasim, pa shëmbëllim, pa i refuzuar dhe pa i
keqinterpretuar, ashtu siç ka thënë i Madhëruari:
. D.m.th. Të dëshmuarit e asaj që Allahu ka
dëshmuar për veten e Tij apo që i Dërguari i Tij (Paqja dhe bekimi i
“Asgjë nuk i shëmbëllen Atij.” {Esh Shuara, 11}
“Allahut i përkasin emrat më të bukur, andaj thirreni Atë (lutjuni Atij)
me to.” {El Araf, 180}
2) Besimi në engjëjt
D.m.th. besimi në ekzistencën e tyre dhe se ata janë krijesa prej krijesave të
Allahut, të cilat Ai i ka krijuar prej drite. Allahu i ka krijuar ato që ta adhurojnë
Atë si dhe të zbatojnë urdhrat e Tij në gjithësi, ashtu siç na njofton Allahu i
Madhëruar:
“Jo, ata (engjëjt) janë robër të nderuar. Ata nuk flasin para (Fjalës së) Tij dhe
veprojnë me Urdhrin e Tij.” {El Enbija, 26-27}
“Cili i ka bërë engjëjt të dërguar me nga dy, me nga tre dhe me nga katër
krahë. Ai shton në krijim çfarë të dojë.” {Fatir, 1}
3) Besimi në Librat
D.m.th. besimi në to dhe çfarë ka në to prej udhëzimit e dritës dhe se Allahu ia ka
shpallur ato të Dërguarve të Tij për udhëzimin e njerëzimit. Prej Librave më
madhështorë janë tre: Teurati, Inxhili dhe Kurani. E më madhështori prej këtyre
të treve është Kurani, i cili është një mrekulli e madhe. Allahu i Madhëruar thotë:
“Thuaj: “Sikur të tuboheshin të gjithë njerëzit dhe xhindet për të hartuar një
Kuran të tillë, ata nuk do të mund të hartonin një të ngjashëm me të, madje,
edhe sikur ta ndihmonin njëri-tjetrin.” {El Isra, 88}
Pasuesit e Sunetit dhe Xhematit besojnë se Kurani është Fjala e Allahut, i shpallur
dhe jo i krijuar, qoftë germat apo kuptimet e tij, duke kundërshtuar kështu
“Pas një kërkimi të gjatë që kam bërë, nuk kam gjetur në Kuran dhe as në Sunet ndonjë gjë në lidhje
me këtë emër (Natikun. Pra, është për qëllim ky emër si ndërtim dhe jo si kuptim.). Por, si kuptim ai
ekziston, sepse Allahu flet.”
Për më shumë shih argumentet që do vijnë më poshtë në lidhje me këtë.

6. 6 MBUROJA.net
Xhehmijet5 dhe Mutezilitë, të cilët thonë se i gjithë Kurani është i krijuar6
5 Ibën el Mubareku ishte që thoshte: "Xhehmijët janë kufarë (jobesimtarë)." {Ky ether është sahih}. Kam
dëgjuar El Hasen bin Isa të thotë:"Xhehmitë? E kush është ai që dyshon në mosbesimin e tyre?!" {Ky ether
është sahih}
6 Argumente nga Kurani që tregojnë se Kurani është Fjala e Allahut:
1. "Shpikësi i qiejve e i tokës. Dhe, kur vendos për diçka, mjafton të thotë “Bëhu!” e ajo bëhet6.
Ata të cilët nuk kanë dije6, thonë: “Përse nuk na flet neve Allahu ose të na vijë ndonjë provë!”
{El Bekare, 117 118}
2. "Sigurisht që Urdhri i Tij, kur Ai dëshiron një gjë, është vetëm se Ai t’i thotë asaj: “Bëhu!” -
dhe ajo është e bërë (në çast)!" {Jasin, 72 73}
3. "Dhe Fjala e Zotit tënd është plotësuar me vërtetësi dhe drejtësi. Askush nuk mund t’i
ndryshojë Fjalët e Tij dhe Ai është Gjithëdëgjuesi, i Gjithëdituri." {El Enam, 115}
4. "Ka të Dërguar që Ne t’i kemi përmendur më parë, ka edhe të Dërguar që Ne nuk t’i kemi
përmendur ty. Dhe Musait Allahu i foli drejtpërdrejt, me fjalë." {En Nisaë, 164}
5. "Dhe kur erdhi Musai në kohën dhe vendin e përcaktuar prej Nesh dhe atij i foli Zoti i tij..."
{El Earaf, 143}. E shumë ajete të tjera.
Argumentet nga selefët që tregojnë se Kurani është Fjala e Allahut:
1. Djali i imam Ahmedit thotë:”Kam dëgjuar babain tim (Allahu e mëshiroftë!) të thotë: "Kush thotë
se Kurani është i krijuar, ai (person) tek ne është kafir (jobesimtar), për shkak se, me të vërtetë,
Kurani është prej dijes së Allahut të Madhëruar. Allahu i Madhëruar thotë:"Atyre që polemizojnë
me ty (o Muhamed) për çështjen e tij (Isait), pas asaj që të ka ardhur prej dijes...” {Al Imran, 61}"
{Ky ether është sahih}.
2. Na ka treguar Abdullah bin el Mubarek:”Kam dëgjuar Sufjan eth Theurin të thotë: "Kush
mendon se Fjala e Allahut "O Musa! Sigurisht që jam Unë, Allahu, i Gjithëfuqishmi, më i Urti
Gjithëgjykues." {El Neml 9} është e krijuar, ai (person që e thotë këtë) është kafir (jobesimtar),
zindik dhe gjaku i tij është i lejuar (lejohet vrasja e tij)." {Ky ether është sahih}
3. Sufjan eth Theuri ka thënë:"Kush thotë se: "Thuaj: “Ai është Allahu, Një dhe i Vetëm! Allahu
është Absoluti" {El Ihlas, 1, 2} është e krijuar, atëherë ai (person) është kafir (jobesimtar)." {Ky ether
është sahih}.
4. Sufjan bin Ujejneh ka thënë:"Kurani është Fjala e Allahut të Madhëruar. Kush thotë se (Kurani)
është i krijuar, atëherë ai (person) është kafir (jobesimtar). E kush dyshon në mosbesimin e tij,
atëherë dhe ai është kafir." {Ky ether është sahih}
5. Uekia bin el Xherah ka thënë:"Kush thotë se Kurani është i krijuar, ai (person) është kafir
(jobesimtar)." {Ky ether është sahih}
6. Na ka treguar Es Seuidiju: kam dëgjuar Uekian të thotë: "Kush thotë se Kurani është i krijuar, ai
(person) është kafir (jobesimtar)." {Ky ether është sahih}
7. Abdurrahman bin El Mehdiji ka thënë: "Kush mendon se Allahu i Madhëruar nuk i ka folur
Musait (Salavatet e Allahut qofshin mbi të!), ai (person) duhet të pendohet, përndryshe i pritet
koka." {Ky ether është sahih}
8. Na ka treguar Ahmed bin Muhamed bin Jahja bin Seid el Katani se ka thënë: Kam dëgjuar babain
tim të thotë: Kam dëgjuar Muadh bin Muadh të thotë: "Kush thotë se Kurani është i krijuar, ai
(person) është kafir (jobesimtar)." {Ky ether është sahih}
9. Ebu el Hasen ka thënë: Kam dëgjuar Harun el Ferauij të thotë: "Kurani është Fjala e Allahut dhe
nuk është i krijuar." {Ky ether është sahih}
-
germat dhe kuptimet e tij. Si dhe duke kundërshtuar Esharitë e të ngjashmit me

7. 7 MBUROJA.net
ta, të cilët thonë se Fjalët e Allahut janë vetëm kuptimi ndërsa shkronjat janë të
krijuara. Si përfundim, të dyja këto thënie (të këtyre grupeve) janë të kota. Allahu
i Madhëruar thotë:
“Nëse ndonjë nga idhujtarët kërkon mbrojtje nga ti (Muhamed), mbroje, në
mënyrë që të dëgjojë fjalën e Allahut.” {Et Teube, 6}
“Ata do të donin t’i ndërronin fjalët e Allahut.” {El Fet’h, 15}
Dhe ai është Fjala e Allahut dhe jo fjala e dikujt tjetër përveç Tij.
4) Besimi në të Dërguarit
D.m.th. besimi në të gjithë ata/të Dërguarit, ata që Allahu i ka përmendur si dhe
tek ata që nuk i ka përmendur, nga i pari i tyre deri tek i fundit. I fundit i tyre
dhe vula e tyre është Profeti ynë, Muhamedi (Paqja dhe bekimi i Allahut qofshin
mbi të!). Besimi në të Dërguarit është besim i përgjithshëm, ndërsa besimi në
Profetin tonë (Paqja dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!) është besim i veçantë,
si dhe të besuarit se ai është vula e të Dërguarve dhe se nuk ka të Dërguar tjetër
pas tij. Kush beson se pas tij ka të Dërguar tjetër, ai është jobesimtar. Gjithashtu,
besimi në të Dërguarit do të thotë të mos teprohet me ta, qoftë duke i ngritur me
lart se pozita e tyre, qoftë duke i ulur me poshtë seç duhet, duke kundërshtuar
kështu çifutët dhe të krishterët, të cilët i tejkaluan kufijtë në lidhje me disa të
10. Më ka treguar Ebu Bekër bin Ebi Shejbeh ka thënë: Kam dëgjuar Uekian të thotë: Banorët e
Bagdadit më shkruanin dhe më pyesnin në lidhje me Kuranin. U shkrova atyre (duke u thënë):
"Kurani është Fjala e Allahut të Madhëruar." {Ky ether është sahih}
11. Na ka treguar Ahmed bin Junus se ka thënë: Kam dëgjuar Abdullah bin el Mubarek që të lexojë
diçka prej kuranit e pastaj tha: "Kush mendon se ky është i krijuar, ai ka mohuar Allahu e
Madhërishëm." {Ky ether është sahih}
12. Malik bin Enes ka thënë: "Kurani është Fjala e Allahut dhe Fjala e Allahut është prej Allahut. E
nuk ka prej Allahut asgjë të krijuar." {Ky ether është sahih}
13. Na ka lajmëruar Ebu el Kasim se ka thënë: Na ka treguar Is'hak bin Ibrahim el Begauij, djali i
xhaxhait të Ahmed bin Muni', të thotë: Kam dëgjuar Ahmed bin Hanbeli të pyetet në lidhje me atë
që thotë “Kurani është i krijuar” dhe tha (Imam Ahmedi): "Ai është kafir (jobesimtar)." {Ky ether
është sahih}
14. Er Rabia ka thënë: Kam dëgjuar Shafiun të thotë: "Kurani është Fjala e Allahut dhe nuk është i
krijuar. Kush thotë se është i krijuar, ai (person) është kafir." {Ky ether është sahih}
15. Ebu Daudi ka thënë: Kam dëgjuar Uthman bin Ebi Shejbeh të thotë: "Ata të cilët thonë: Kurani
është Fjala e Allahut dhe pastaj heshtin, janë më të këqij se ata, d.m.th sesa ai që thotë "Kurani është
i krijuar." {Ky ether është sahih}. Shkëputur nga “Kitabus Suneh” i djalit të Imam Ahmedit,
Abdullah bin Ahmed.

8. 8 MBUROJA.net
Dërguar deri aty, saqë disa prej tyre i quajtën bij të Allahut, ashtu siç thotë
Allahu i Madhëruar:
“Hebrenjtë thonë: “Uzejri është i biri i Allahut”, të krishterët thonë: “Mesihu
është i biri i Allahut”. {Et Teube, 30}
Ndërsa sufijtë dhe filozofët shkuan në ekstremin tjetër në lidhje me të Dërguarit,
duke i nënvlerësuar ata dhe duke ngritur prijësit e tyre. Ndërsa, për sa i përket
idhujtarëve dhe ateistëve, ata i mohuan të gjithë të Dërguarit. Çifutët mohuan
Isain dhe Muhamedin (alejhuma salatu ve selam), ndërsa të krishterët mohuan
Muhamedin (Paqja dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!). Kush beson tek disa
prej të Dërguarve dhe mohon të tjerët, ai është mohues i të gjithë të Dërguarve.
Allahu i Madhëruar thotë:
“Vërtet, ata që mohojnë Allahun dhe të Dërguarit e Tij dhe dëshirojnë të
ndajnë Allahun nga të Dërguarit e Tij duke thënë: “Ne disa i besojmë e disa
nuk i besojmë”, dhe duke dashur që kështu të zgjedhin një rrugë të
ndërmjetme, pikërisht ata janë mohuesit e vërtetë. Ne kemi përgatitur dënim
poshtërues për mohuesit.” {En Nisa, 150-151}
Po ashtu, i Madhëruari thotë:
“Ne nuk bëjmë dallim mes asnjërit prej të Dërguarve të Tij” {El Bekare, 285}
5) Besimi në Ditën e Fundit
D.m.th. besimi në çdo gjë (që do të ndodhë pas vdekjes) për të cilën Allahu na ka
njoftuar në lidhje me të dhe, po ashtu, i Dërguari i Tij prej dënimit dhe mirësisë
së varrit, ringjalljes prej varreve, tubimit, dhënies së llogarisë, peshimit të
veprave, dhënies së fletushkave nga ana e djathtë apo nga e majta, urës, xhenetit
dhe zjarrit. Kjo duke u përgatitur (për këtë ditë) me vepra të mira duke i lënë
veprat e këqija dhe duke u penduar prej tyre. Ditën e Fundit e kanë mohuar
ateistët dhe mushrikët, ndërsa për sa i përket çifutëve dhe të krishterëve, ata nuk
besojnë në të me një besim të saktë e të kërkuar, edhe nëse besojnë në ndodhjen e
saj (Ditës së Kiametit).
“Ata thonë: “Askush nuk do të hyjë në xhenet, përveç çifutëve ose të
krishterëve”. {El Bekare, 111}
“Kjo, sepse ata thonë: “Neve nuk do të na prekë zjarri i xhehenemit, përveçse
disa ditë”. {Al Imran, 21}

9. 9 MBUROJA.net
6) Besimi në kader
D.m.th. besimi se Allahu është i dijshëm për çdo gjë që ka qenë dhe që nuk ka
qenë dhe e ka përcaktuar këtë në Lehui Mahfudh dhe se çdo gjë (që ndodh prej të
mirës dhe të keqes) besimit dhe mohimit, bindjes dhe shkeljes së ligjeve, ka
dëshiruar Allahu për to, e ka përcaktuar dhe i ka krijuar. E se Ai e do bindjen dhe
e urren shkeljen e ligjeve të Tij, ndërsa robërit kanë mundësi për bërjen e veprave
që ata dëshirojnë dhe janë të lirë në zgjedhjet dhe dëshirat e tyre, qofshin ato në
përputhje me urdhrat e Allahut, apo në kundërshtim me to. Por, kjo pason
dëshirën e Allahut dhe vullnetin e Tij, duke qenë kështu në kundërshtim me
Xhebrijet, të cilët thonë se robi është i detyruar në bërjen e veprave të tij dhe ai
nuk ka zgjedhje në këtë gjë. Po ashtu (duke qenë në kundërshtim) me Kaderijët,
të cilët thonë se robi ka dëshirë të pavarur dhe se ai i “krijon” vet veprat e tij, pa
dëshirën e Allahut dhe pa vullnetin e Tij. Allahu u është kundërpërgjigjur këtyre
dy grupeve në thënien e Tij:
“Por ju nuk mund të dëshironi, përveçse nëse Allahu dëshiron. ” {El Tekvir, 29}
Pra, i ka veshur robit dëshirë duke iu kundërpërgjigjur Xhebrijeve ekstremistë
dhe e ka bërë atë pasuese të dëshirës së Allahut duke i kundërpërgjigjur
Kaderijeve mohues. Besimi në kader e bën robin të durueshëm ndaj fatkeqësive
dhe ia bën atij të lehtë largimin prej gjynaheve, ashtu siç e shtyn atë (besimi në
kader) të punojë dhe e largon prej tij paaftësinë, frikën dhe përtacinë.
Baza e dytë
Imani është fjalë, vepër dhe besim; shtohet me bindje
dhe pakësohet me gjynahe.
Prej bazave të pasuesve të Sunetit dhe Xhematit është se imani është fjalë, vepër
dhe besim; shtohet me vepra të mira dhe pakësohet7
7 I Dërguari i Allahu (Paqja dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!) ka thënë:
"Kush prej jush shikon ndonjë të keqe, le ta ndryshojë me dorën e tij. Nëse nuk mundet, le ta
ndryshojë me gjuhën e tij. Por, nëse përsëri nuk mundet, (ta ndryshojë) me zemrën e tij, por se ky
është besimi i dobët." {Muslimi në "Sahihun" e tij në "El Iman" 49, Et Tirmidhimu në ”El Fitneh”
2172, En Nesaiu 5009, Ebu Daudi në “Es Salah” 1140, Ibën Maxheh në “El Fitneh” 4013 dhe Ahmedi
3/10}
Na ka lajmëruar Halef bin Amër el Ukberij se ka thënë: Na ka treguar El Humejdi të thotë: Kam dëgjuar
Sufjan bin Ujejneh të thotë:"Imani është fjalë dhe vepër; shtohet dhe pakësohet." Vëllai i tij, Ibrahim bin
Ujejneh i tha atij:“O Eba Muhamed! Mos thuaj: shtohet dhe pakësohet." Ai i tha: "Pusho, o fëmijë! Po,
pakësohet deri sa nuk ngel gjë prej tij." Sahih, "Esh Sheriah" Imam El Axhurrij.
me gjynahe. E nuk është

10. 10 MBUROJA.net
imani fjalë dhe vepër pa besim, sepse ky është besimi i munafikëve si dhe nuk
është thjesht njohje pa fjalë dhe pa vepër, sepse ky është besimi i jobesimtarëve.
Allahu i Madhëruar thotë:
“Kështu, ata i mohuan ato padrejtësisht dhe me mendjemadhësi, edhe pse
shpirti i tyre i besonte për të vërteta.” {Neml 14}
I Madhëruari thotë:
“Në të vërtetë, nuk je ti ai që po mohojnë ata, por keqbërësit po mohojnë
shpalljet e Allahut.” {El Enam 33}
Po ashtu i Madhëruari thotë:
“E njëjta gjë u ndodhi edhe fiseve Ad dhe Themud, gjë që ju është bërë e qartë
prej (gjurmëve të) banimeve të tyre. Atyre djalli ua kishte zbukuruar veprat e
veta dhe i kishte shmangur nga rruga e drejtë, edhe pse qenë largpamës.” {El
Ankebut 38}
Po ashtu, besimi nuk është vetëm të besuarit apo fjalë si dhe besim pa vepra,
sepse ky është besimi i Murxhiave8
Transmetohet nga Ibën Sulejman se ka thënë: Kam dëgjuar El Euzain të thotë:"Besimi është fjalë dhe vepër;
shtohet dhe pakësohet. Kush mendon se besimi shtohet dhe nuk pakësohet, atëherë ruajuni prej tij, sepse ai
është bidatçi." Hasen, "Esh Sheriah" Imam El Axhurrij.
. Allahu i Madhëruar, në shumicën e rasteve, i
quan veprat besim. Allahu i Madhëruar thotë:
“Besimtarë të vërtetë janë vetëm ata, zemrat e të cilëve, kur përmendet Allahu,
fërgëllojnë dhe, kur u lexohen shpalljet e Tij, u forcohet besimi dhe vetëm te
Zoti i tyre mbështeten, ata që falin namazin dhe japin prej asaj që Ne ua kemi
dhënë. Njëmend, ata janë besimtarë të vërtetë. Ata do të kenë shkallë
përnderimi te Zoti i tyre, falje dhe furnizim bujar (në xhenet).” {El Enfal 2-4}
Po ashtu, Allahu i Madhëruar thotë:
Na ka treguar Umer bin Ejub se ka thënë: Na ka treguar Jakub bin Ibrahim ed Deuraki se ka thënë: Na ka
treguar Ebu el Fet'h Naser bin el Mugirah se ka thënë:"Sufjan bin Ujejnes i thanë:’Besimi, a shtohet dhe
pakësohet?’ Tha:’A nuk po e lexoni Kuranin?: "Ajo vetëm ua shtoi edhe më shumë besimin." (Al Imran
173). E kjo në shumë ajete në Kuran’. I thanë:’A pakësohet (besimi)?’ Tha:’Nuk ka ndonjë gjë që shtohet
vetëm se edhe pakësohet.’" Sahih, "Esh Sheriah", Imam El Axhurrij.
8 Zejd bin ez Zerka transmeton nga Sufjan eth Theuri se ka thënë:”Dallimi ndërmjet nesh dhe Murxhieve
është në tri çështje:
1) Ne themi: Besimi është fjalë dhe vepër, ndërsa ata thonë: Besimi është fjalë dhe jo vepër.
2) Ne themi: Besimi shtohet dhe pakësohet, ndërsa ata thonë: Besimi nuk shtohet dhe as nuk
pakësohet.
3) Ne themi: Nifaku (dyfytyrësia) ekziston, ndërsa ata thonë: Nuk ka nifak." Shkëputur nga libri
"Sherhu Kitabil Iman" Imam Buhariu". Ibën Rexheb el Hanbeli

11. 11 MBUROJA.net
“Dijeni se Allahu nuk ua humb besimin tuaj”. {El Bekare 143}
D.m.th. namazin tuaj në drejtim të Kudsit, pra, e quajti namazin besim.
Baza e tretë
Të ndaluarit nga bërja kafir e ndonjërit prej muslimanëve vetëm në rast të
bërjes së ndonjë prej të kundërtave të islamit
Prej bazave të pasuesve të Sunetit dhe Xhematit është se ata nuk e bëjnë
jobesimtar asnjë prej muslimanëve vetëm në rast të bërjes të ndonjë prej të
kundërtave të islamit. Ndërsa për sa i përket gjynaheve të mëdha, përveç shirkut,
dhe nuk ka argument që tregon se vepruesi i saj është mosbesues - siç është lënia
e namazit nga përtacia - ata (ehlu suneh vel xhemah) nuk e konsiderojnë vepruesin
e tyre (gjynaheve të mëdha) mosbesimtar, porse gjykojnë për të se ai është fasik
(gjynahqar), me besim të mangët. Nëse ai nuk pendohet prej tyre, atëherë ai është
nën dëshirën e Allahut; nëse do Ai, e fal atë dhe, nëse do, e dënon atë, porse ai
nuk do të jetë përjetësisht në zjarr.
Allahu i Madhëruar thotë:
“Vërtet, Allahu nuk fal që të adhurohet dikush apo diçka tjetër veç Atij, por
gjynahet e tjera më të vogla ia fal kujt të dojë.” {En Nisa 48}
Pra, medh’hebi i pasuesve të Sunetit dhe Xhematit në lidhje me këtë është i
mesëm ndërmjet Havarixhëve, të cilët e bëjnë jobesimtar bërësin e gjynaheve të
mëdha, edhe nëse nuk është kufër, si dhe ndërmjet Murxhieve të cilët thonë se ai
është besimtar me besim të plotë. Po ashtu, ata (Murxhiat) thonë: Gjynahet nuk e
dëmtojnë besimin ashtu siç adhurimet nuk bëjnë dobi me mosbesim.
Baza e katërt
Obligimi i bindjes ndaj prijësve të muslimanëve, derisa nuk urdhërojnë për
punë të këqija
Prej bazave të pasuesve të Sunetit dhe Xhematit është edhe obligimi i bindjes
ndaj prijësve të muslimanëve, derisa ata nuk urdhërojnë për vepra të këqija.
Nëse ata urdhërojnë për shkelje të ligjeve të Allahut, atëherë nuk lejohet bindja

12. 12 MBUROJA.net
ndaj tyre në atë (që urdhërojnë) dhe mbetet bindja ndaj tyre vetëm kur ata
urdhërojnë për vepra të mira, duke punuar me Fjalën e Allahut të Madhëruar:
“O besimtarë! Bindjuni Allahut, bindjuni të Dërguarit dhe atyre që drejtojnë
punët tuaja.” {En Nisa 59}
Ndërsa Profeti (Paqja dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!) ka thënë:
“Ju këshilloj për devotshmëri ndaj Allahut, për dëgjim dhe bindje, edhe nëse ai
që u urdhëron është rob.” {Et Tirmidhiu në “El Ilm” 2672, Ibën Maxheh 44,
Ahmedi 4/126 dhe Ed Daramiu 95}
(Pasuesit e Sunetit dhe Xhematit) Shohin se mosbindja ndaj prijësit musliman
është mosbindje ndaj të Dërguarit të Allahut (Paqja dhe bekimi i Allahut qofshin
mbi të!), duke punuar me fjalën e tij:
“Kush i bindet prijësit, më është bindur mua dhe kush e kundërshton prijësin,
më ka kundërshtuar mua.” {Buhariu në “El Xhihad” dhe “Es Sira” 2797, Muslimi
“El Imarah” 1835, En Nesaiu “El Biah” 4193, Ibën Maxheh në “El Xhihad” 2859 si
dhe Ahmedi 2/387}
Po ashtu, ata e shohin të lejuar namazin pas tyre, xhihadin pas tyre, lutjen për ta
për përmirësim dhe qëndrueshmëri si dhe këshillimin e tyre.
Baza e pestë
Ndalimi nga dalja kundër prijësve të muslimanëve, nëse bëjnë gjëra që janë
në kundërshtim me islamin dhe nuk janë kufër
Prej bazave të pasuesve të Sunetit dhe Xhematit është edhe ndalimi nga të dalët
kundër prijësve të muslimanëve, nëse bëjnë ndonjë vepër që është në
kundërshtim me islamin, por nuk është kufër i hapët, duke zbatuar urdhrin e tij
(Paqja dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!) që urdhëron për bindjen ndaj tyre në
ato gjëra që nuk bien në kundërshtim me ligjet e Allahut, derisa nuk bëjnë ndonjë
vepër kufri të hapët, duke qenë kështu në kundërshtim me Mutezilitë të cilët e
bëjnë të obligueshme daljen kundër prijësve, nëse vepron ndonjë gjë prej
gjynaheve të mëdha, edhe nëse nuk është kufër, duke e llogaritur këtë si
urdhërim për vepra të mira dhe ndalim nga veprat e këqija. Por, realiteti tregon
(dhe ka treguar) se kjo vepër e Mutezilive është e keqe më e madhe dhe sjell
rreziqe më të mëdha, anarki, konfuzion, përçarje mes njerëzve dhe mbizotërim të
armiqve.

13. 13 MBUROJA.net
Baza e gjashtë
Pastërtia e zemrës dhe e gjuhës në lidhje me shokët e të Dërguarit të Allahut
(alejhis selam)
Prej bazave të Pasuesve të Sunetit dhe Xhematit është se ata i kanë zemrat dhe
gjuhët e tyre të pastra në lidhje me shokët e të Dërguarit të Allahut (Paqja dhe
bekimi i Allahut qofshin mbi të!), ashtu siç i ka përshkuar Allahu ata në Fjalën e
Tij, ku përmendi muhaxhirët dhe ensarët, duke i lavdëruar ata:
“Edhe ata që erdhën pas tyre, thonë: “O Zoti ynë, falna neve dhe vëllezërit
tanë, të cilët kanë besuar para nesh dhe mos lejo që në zemrat tona të ketë
ndonjë të keqe ndaj besimtarëve! O Zoti ynë, Ti je vërtet i Butë dhe
Mëshirëplotë!” {El Hasher 10}
Si dhe duke punuar me fjalën e të Dërguarit të Allahut (Paqja dhe bekimi i
Allahut qofshin mbi të!):
“Mos i ofendoni shokët e mi, se pasha Atë, në Dorën e të Cilit është shpirti im,
sikur të shpenzonte ndonjëri prej jush ar sa mali i Uhudit, nuk kishte për të
arritur një grusht të tyre dhe as gjysmën e tij”. {Buhariu 3470, Muslimi në
“Fadailus Sahabeh” 2541, Et Tirmidhiu 3862, Ebu Daudi 4658, Ibën Maxheh 161
dhe Ahmedi 3/55}
Duke qenë kështu në kundërshtim me bidatçinjtë prej Rafidive dhe Havarixhëve,
të cilët i ofendojnë sahabët dhe e mohojnë mirësinë e tyre.
Pasuesit e Sunetit shohin se halifja pas të Dërguarit të Allahut (Paqja dhe bekimi i
Allahut qofshin mbi të!) është Ebu Bekri, pastaj Umeri, pastaj Uthmani dhe pastaj
Aliu (Allahu qoftë i kënaqur me të gjithë ata!). Kush hedh baltë në hilafetin e
ndonjërit prej tyre (kush flet keq për të), atëherë ai është më i humbur sesa
gomari i tij. Kjo, për shkak se ai ka kundërshtuar tekstin dhe ixhmanë në lidhje
me hilafetin e këtyre që përmendën sipas renditjes.
Baza e shtatë
Dashuria për familjen (ehlul bejti) e të Dërguarit të Allahut (alejhi selam)
Prej bazave të pasuesve të Sunetit dhe Xhematit është edhe dashuria për
pjesëtarët e shtëpisë/ehlul bejti së të Dërguarit të Allahut (Paqja dhe bekimi i

14. 14 MBUROJA.net
Allahut qofshin mbi të!) si dhe miqësimi i tyre, duke vepruar kështu me fjalën e
tij (Paqja dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!):
“Ju përkujtoj Allahun në lidhje me pjesëtarët e familjes sime.” {Muslimi në
“Fadailus Sahabeh” 2408, Ahmedi 4/367 si dhe Ed Daramiu në “Fadailul Kuran”
3316}
Prej ehlul bejti janë gratë e tij (Paqja dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!), nënat e
besimtarëve (Allahu qoftë i kënaqur prej tyre!). Allahu i Madhëruar ka thënë pasi
u është drejtuar atyre me fjalën e Tij,:
“O ju gratë e Profetit.” {El Ahzab 32}
Dhe u drejtuar atyre me këshilla si dhe u premtoi atyre shpërblim madhështor.
“Në të vërtetë, Allahu do që ta largojë prej jush papastërtinë dhe t’ju pastrojë
plotësisht. “ {El Ahzab 33}
Origjina në lidhje me ehlul bejti është se ata janë të afërmit e të Dërguarit të
Allahut (Paqja dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!) e me këtë mendohet në
bamirësitë prej tyre në mënyrë të veçantë. Ndërsa të afërmit e tij të cilët nuk janë
prej bamirësve nuk kanë asnjë të drejtë, si p.sh. xhaxhai i tij Ebi Lehebi e të tjerë si
puna e tij. Allahu i Madhëruar thotë:
“Iu thafshin duart Ebu Lehebit dhe u thaftë në gjithçka!” {Mesed, 1}
Sepse thjesht të qenit i afërt apo fis me të Dërguarin e Allahut (Paqja dhe bekimi i
Allahut qofshin mbi të!) apo pretendimi i afërsisë me Profetin pa qenë i
devotshëm, nuk ka asnjë dobi tek Allahu.
Profeti (Paqja dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!) ka thënë:
“O ju Kurejsh, shpëtoni vetët tuaj se unë nuk ju bëj aspak dobi tek Allahu. O
Abas, o xhaxhai i të Dërguarit të Allahut, unë nuk kam asgjë në dorë tek
Allahu për ty. O Safijeh, halla e të Dërguarit të Allahut, nuk kam asgjë në dorë
për ty tek Allahu. O Fatime, vajza e Muhamedit, më kërko çfarë të duash prej
pasurisë se unë nuk kam asgjë në dorë tek Allahu për ty.” {Buhariu 2602,
Muslimi në “El Ijman” 206, En Nesaiu 3646, Ahmedi 2/350 dhe Ed Daramiu 2732}
Ndërsa të afërmit e të Dërguarit të Allahut (Paqja dhe bekimi i Allahut qofshin
mbi të!) prej bamirësve tek ne kanë të drejtën e nderimit, dashurisë dhe respektit.
E nuk na lejohet neve që t’i tejkalojmë kufijtë me ta duke u përkushtuar atyre
ndonjë gjë prej adhurimit apo të besojmë se ata na bëjnë dobi apo dëm, përveç

15. 15 MBUROJA.net
Allahut. Sepse Allahu të Dërguarit të tij (Paqja dhe bekimi i Allahut qofshin mbi
të!) i thotë:
“Thuaj: “Unë nuk mundem t’ju largoj ndonjë dëm e as t’ju sjell ndonjë dobi”.
{El Xhin 21}
“Thuaj: “Unë nuk mund t’i sjell vetes as dobi, as dëm, përveçse aq sa dëshiron
Allahu. Sikur ta dija të padukshmen, do t’i shumoja të mirat dhe nuk do të më
prekte asnjë e keqe.” {El Araf 188}
Nëse puna është kështu me të Dërguarin (Paqja dhe bekimi i Allahut qofshin mbi
të!), atëherë si është puna me të tjerët? Ndërsa ajo që besojnë disa njerëz, duke u
thënë se janë prej pasardhësve të Dërguarit të Allahut, ai është besim i kotë.
Baza e tetë
Besimi në mrekullitë e njerëzve të mirë
Prej bazave të pasuesve të Sunetit dhe Xhematit është edhe besimi në mrekullitë
e njerëzve të mirë, e ato janë çfarë Allahu u mundëson në duart e disave prej
gjërave të jashtëzakonshme si nderim për ta, ashtu siç argumenton për këtë
Kurani dhe Suneti. Mutezilitë dhe Xhehmijët i kanë mohuar këto mrekulli,
ndërsa kjo gjë nga ana e tyre është një mohim i diçkaje që është reale dhe e
njohur. Porse është detyrë për ne që të dimë se disa prej njerëzve në kohën tonë
kanë humbur në lidhje me temën e mrekullive dhe kanë ekzagjeruar në të, derisa
kanë futur në të ato gjëra që nuk janë prej saj (mrekullive), prej mashtrimit dhe
punëve të magjistarëve, shejtanëve dhe dexhalëve. Kurse, ndryshimi ndërmjet
mrekullive dhe mashtrimeve është shumë i qartë. Mrekullitë janë ato që ndodhin
nga duart e robërve bamirës të Allahut, ndërsa mashtrimet janë ato që ndodhin
nga duart e magjistarëve, kufarëve dhe ateistëve, me qëllim që t’i humbin
njerëzit si dhe t’u rrëmbejnë atyre pasurinë. Shkaku i mrekullive është bindja
(ndaj Allahut), ndërsa shkaku i mashtrimit është mohimi dhe gjynahet.
Baza e nëntë
Pasimi i asaj që ka ardhur në Kuran dhe në Sunetin e të Dërguarit të Allahut
(alejhi selam), qoftë e dukshme apo e fshehtë

16. 16 MBUROJA.net
Prej bazave të pasuesve të Sunetit dhe Xhematit në argumentim është pasimi i
asaj që ka ardhur në Librin e Allahut apo në Sunetin e të Dërguarit të Tij (Paqja
dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!), e dukshme apo e fshehtë, si dhe pasimi i
asaj në të cilën kanë qenë të sahabët prej muhaxhirëve dhe ensarëve në
përgjithësi dhe pasimi i hulefave er rrashidin në veçanti. I Dërguari i Allahut (Paqja
dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!) ka këshilluar për këtë në fjalën e tij:
“Ju këshilloj juve që të kapeni pas Sunetit tim si dhe pas sunetit të hulefave
rrashidin.” {Et Tirmidhiu në “El Ilm” 2676, Ibën Maxheh 44, Ahmedi 4/126 dhe Ed
Daramiu 95}
E nuk i japin në asnjë mënyrë përparësi fjalës së dikujt prej njerëzve para Fjalës
së Allahut dhe fjalës të Dërguarit të Allahut (Paqja dhe bekimi i Allahut qofshin
mbi të!). Për këtë shkak, ata janë quajtur pasuesit e Librit dhe Sunetit (ehlul Kitabi
ves Suneh).
Pas marrjes nga Libri i Allahut dhe nga Suneti i të Dërguarit të Tij (Paqja dhe
bekimi i Allahut qofshin mbi të!), ata marrin nga ajo që kanë rënë në konsensus
dijetarët e umetit dhe kjo është ajo baza e tretë që mbështeten pas dy bazave të
para, Kuranit dhe Sunetit. Ndërsa, për sa u përket atyre gjërave rreth të cilave
njerëzit bien në kundërshtim, ata e kthejnë atë tek Libri dhe tek Suneti duke
punuar kështu me Fjalën e Allahut të Madhëruar:
“Nëse nuk pajtoheni në ndonjë gjë, drejtojuni Allahut dhe të Dërguarit, nëse
besoni Allahun dhe Ditën e Kiametit. Kjo për ju është më e mira dhe
shpjegimi më i bukur.” {En Nisa 59}
Ata (pasuesit e Sunetit dhe Xhematit) nuk besojnë në pagabueshmërinë e askujt,
përveç të Dërguarit të Allahut (Paqja dhe bekimi i Allahut qofshin mbin të!) si
dhe nuk kapen me fanatizëm pas mendimit të ndonjërit, derisa të jetë në
përputhje me Librin dhe Sunetin. Po ashtu, ata besojnë se muxhtehidi gabon dhe
ia qëllon si dhe nuk ia lejojnë ixhtihadin (kujtdo) vetëm se atij që përmbush
kushtet e tij të njohura tek dijetarët. Po ashtu, ata nuk e refuzojnë ixhtihadin në
ato çështje ku ka vend për ixhtihad.
Ndërsa, për sa i përket kundërshtimit tek ata (ehlul suneti vel xhemah) në çështjet e
ixhtihadit, kjo nuk e bën obligim armiqësinë dhe bojkotin ndërmjet tyre siç
veprojnë fanatikët apo pasuesit e bidatit. Porse ata e duan dhe e miqësojnë njëri-
tjetrin si dhe falen pas njëri-tjetrit, edhe nëse janë në kundërshtim mes veti për
ndonjë çështje dytësore, duke qenë kështu në kundërshtim me pasuesit e bidatit,
sepse ata armiqësojnë, e humbin dhe e bëjnë kafir atë që i kundërshton ata.

17. 17 MBUROJA.net
Mbyllje
Pasuesit e Sunetit dhe të Xhematit, me gjithë këto baza që përmendëm, përshkruhen me
cilësi madhështore, të cilat janë plotësuesve të acides, ku prej cilësive më madhështore
përmendim:
1) Ata urdhërojnë për bërjen e punëve të mira dhe ndalojnë nga punët e këqija9
“Ju jeni populli më i mirë i dalë për njerëzimin: (sepse) ju urdhëroni që të bëhen
vepra të mira, i ndaloni të këqijat dhe besoni Allahun.” {Al Imran 110}
Po ashtu, edhe me fjalën e të Dërguarit të Allahut (Paqja dhe bekimi i Allahut qofshin
mbi të!):
me
atë që e ka bërë obligim sheriati, duke punuar kështu me Fjalën e Allahut:
9 Shejh Uthejminit (Allahu e mëshiroftë!) i është bërë kjo pyetje:”Unë jam një burrë që falem, lexoj Kuran dhe
bëj vepra të mira, por nuk urdhëroj për punë të mira dhe nuk ndaloj nga punët e këqija. Ju lutem më
këshilloni!”
Përgjigje: Këshilla ime për këtë person, i cili e cilësoi veten e tij që është prej atyre që lexon Kuran, falet dhe
bën vepra të mira, pra, e këshilloj atë që të urdhërojë për punë të mira dhe të ndalojë nga të këqijat me aq sa
të ketë mundësi. Sepse i Dërguari i Allahut (Paqja dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!) ka urdhëruar për
këtë gjë, por mbi të gjitha Allahu i Madhëruar ka urdhëruar me këtë. Allahu i Madhëruar thotë:
"Le të dalë nga ju një grup njerëzish të përkushtuar që të ftojnë njerëzit te mirësia, të urdhërojnë El
Ma’ruf dhe të ndalojnë El Munker. Dhe me këta (njerëz) janë ata që janë të fituarit. Dhe mos u bëni si ata
të cilët u përçanë dhe u ndanë mes tyre pasi u patën ardhur prova të qarta." {Al Imran, 104-105} Pra,
vëllezër, ju lutem që të meditoni në Fjalën e Allahut të Madhëruar:
"Dhe mos u bëni si ata të cilët u përçanë dhe u ndanë mes tyre." Pas Fjalës së Tij: "Le të dalë nga ju një
grup njerëzish të përkushtuar që të ftojnë njerëzit te mirësia."
Ta dini se lënia e urdhërimit për punë të mira dhe ndalimit nga e keqja është shkak për përçarje. Sepse ai
person i cili punon të këqija, me siguri që do të marrë tjetër drejtim nga ai i cili punon punë të mira, dhe
anasjelltas. Kështu njerëzit ndahen. Pra, i them vëllait (i cili pyet): Urdhëro për punë të mira dhe ndalo nga
të këqijat me aq sa mundesh. Dhe dije se urdhërimi për punë të mira dhe ndalimi nga të këqijat është prej
obligimeve më të rëndësishme në fenë e Allahut të Lartësuar. Madje, Allahu nuk na bëri ne më të mirë se
popujt e tjerë vetëm se me këtë veçori. I Lartmadhëruari thotë:
"Ju (besimtarë) jeni njerëzit më të mirë të të gjitha kohëve të njerëzimit, Ju urdhëroni ma’rufin dhe
ndaloni munkerin dhe vërtet ju besoni në Allahun." {Al Imran, 110}.
Ndërsa për beni israilët Allahu i Madhëruar thotë:
"Ata nga Bijtë e Israilit të cilët nuk besuan, u mallkuan nga goja e Daudit dhe Isait, birit të Merjemes.
Kjo ngaqë ata nuk u bindën (ndaj Allahut dhe të Dërguarit të Tij) dhe gjithnjë i tejkalonin të gjithë
kufijtë. Ata asnjëherë nuk e ndalonin njëri-tjetrin nga Munkeri që ata gjithnjë vepronin. E poshtër vërtet
ishte ajo që ata gjithnjë vepronin." {El Maide, 78-79}. {Shkëputur nga "Zgjimi Islam, dispozita dhe
udhëzime."}

18. 18 MBUROJA.net
“Kush prej jush shikon ndonjë të keqe, atëherë le ta ndryshojë me dorën e tij. Nëse nuk
mundet, atëherë le ta ndryshojë me gjuhën e tij. Por, nëse përsëri nuk mundet, atëherë
(ta ndryshojë) me zemrën e tij, por ky është besimi i dobët." {Muslimi në "Sahihun" e tij
në "El Iman" 49, Et Tirmidhimu në ”El Fitneh” 2172, En Nesaiu 5009, Ebu Daudi në “Es
Salah” 1140, Ibën Maxheh në “El Fitneh” 4013 dhe Ahmedi 3/10}
Pra, thamë sipas asaj që e bën obligim sheriati, duke qenë në kundërshtim me Mutezilët,
të cilët dalin nga të urdhëruarit për vepra të mira dhe të ndalurit nga veprat e këqija nga
ajo që sheriati e ka bërë obligim dhe shohin se të urdhëruarit për punë të mira dhe të
ndaluarit nga punët e këqija është dalja kundër prijësve të muslimanëve, nëse ata bëjnë
gjynahe, edhe nëse kjo nuk është kufër. Pasuesit e Sunetit dhe Xhematit e shohin
(obligim) të këshilluarit e tyre pa dalë kundër tyre, dhe kjo për të vetmin shkak që të
bashkohet fjala dhe të larguarit nga grupet dhe kundërshtimet. Shejhul islam Ibën
Tejmije (Allahu e mëshiroftë!) ka thënë:
”Pothuajse nuk njihet ndonjë grup i cili ka dalë kundër prijësit vetëm se me këtë
ngritje kundër tij ka pasur prishje më shumë sesa largim të saj.” {Mexhmul fetava
28/179-180}
2) Prej cilësive të pasuesve të Sunetit dhe Xhematit është edhe ruajtja e lartësimit të
shenjave të islamit, duke filluar prej faljes së namazit të xhumasë dhe namazit me
xhemat, duke qenë kështu në kundërshtim me bidatçinjtë dhe munafikët, të cilët
nuk e falin namazin e xhumasë dhe as namazin me xhemat.
3) Prej cilësive të tyre është edhe këshillimi për çdo musliman si dhe bashkëpunimi
në punë të mira dhe devotshmëri, duke punuar me fjalën e të Dërguarit të
Allahut (Paqja dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!):
“Feja është këshillë.” Thamë: “Për kë?” Tha: “Për Allahun, Librin e Tij, të
Dërguarin e Tij, për prijësit e muslimanëve dhe njerëzit në përgjithësi.” {Muslimi
në “El Ijman” 55, En Nesaiu 4197, Ebu Daudi në “El Edeb” 4944 dhe Ahmedi
4/102}
Po ashtu, edhe me fjalën e tij (Paqja dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!):
“Besimtari për besimtarin është si puna e ndërtesës ku e forcojnë njëra-tjetrën.”
{Buhariu në “Es Salah” 467, Muslimi në “El Birru ves Sileh vel adab” 2585, Et
Tirmidhiu në “El Birru vel Sileh” 1928, En Nesaiu në “Ez Zekah” 2560 dhe Ahmedi
4/405}

19. 19 MBUROJA.net
4) Prej cilësive të tyre është edhe qëndrueshmëria në raste sprovimi10
5) Prej cilësive të tyre është veshja me moralet më të larta, me vepra të mira, me
respektimin e prindërve, mbajtja e lidhjeve farefisnore, sjellja e mirë me fqinjët,
ndalojnë nga fodullëku, nga mendjemadhësia, nga padrejtësia, duke i hequr prej
njerëzve, duke punuar kështu me Fjalën e Allahut të Madhëruar:
dhe kjo
(arrihet) duke duruar ndaj fatkeqësive, duke falënderuar në rehati si dhe duke
qenë të kënaqur me gjërat të pakëndshme që ka ndodhur.
“Adhuroni Allahun dhe mos i shoqëroni Atij asgjë (në adhurim); silluni mirë
me prindërit, të afërmit, jetimët, të varfrit, fqinjët e afërt dhe të largët, me atë
që keni pranë, me udhëtarin (që ka ngushtë) dhe me ata që janë robër nën
pushtetin tuaj. Në të vërtetë, Allahu nuk i do njerëzit arrogantë e mburravecë.”
{En Nisa 36}
10 Shejh Ibën Bazit (Allahu e mëshiroftë!) i është bërë kjo pyetje:”Shejh i nderuar! Unë ju dua për hir të
Allahut! Cilat janë shkaqet e qëndrueshmërisë përballë fitneve?”
Përgjigje: Tani do të flasim për disa cilësi të mëdha dhe të virtytshme dhe lusim Allahun të na bëjë prej
atyre që duhen për hir të Allahut! Pejgamberi (alejhi selam) thotë:
"Allahu thotë: "Dashuria Ime për ata që duhen për hir Tim është bërë e detyrueshme (e drejtë e tyre tek
Allahu). Po kështu e atyre që këshillojnë njëri-tjetrin për hir Tim dhe qëndrojnë bashkë (në tubime dijesh)
për hir Tim."
Pejgamberi (alejhi selam) thotë:
"Shtatë persona Allahu do t'i fusë nën Hijen e Tij atë ditë kur nuk do të ketë hije tjetër përveç Hijes së Tij:
Prijësin e drejtë, atë djalosh i cili rritet në bindje ndaj Allahut, atë person zemra e të cilit ka qenë e lidhur me
xhaminë, dy persona të cilët janë dashur për hir të Allahut dhe janë ndarë për hir të Tij, atë burrë të cilin e
fton një grua me pozitë dhe bukuri ndërsa ai i thotë: "Unë kam frikë Allahun", atë burrë i cili jep lëmoshë
dhe e fsheh atë sa që nuk e di e majta se çka ka dhënë e djathta e tij dhe atë burrë i cili kujton Allahun kur
është vetëm dhe i kullojnë sytë lotë."
Gjithashtu, Pejgamberi (alejhi selam) thotë:
"Allahu do të thotë në Ditën e Kiametit: Ku janë ata që janë dashur për hir të Madhështisë Sime? Këtë ditë
do t'i fus ata nën Hijen Time ditë kur nuk ka hije tjetër përveç Hijes Sime."
Ndaj, ata që duhen për hir të Allahut, duhet të bashkëpunojnë në të mira e devotshmëri, ta porosisin njëri-
tjetrin për të vërtetën dhe ta këshillojnë njëri-tjetrin. Nga shkaqet e qëndrueshmërisë, gjithashtu, është
siguria në fenë e Allahut dhe llogaritja e vetvetes si dhe luftimi i saj. Ti duhet t'i kërkosh llogari vetvetes dhe
të kujtosh prezantimin tënd tek Allahu dhe përcjelljen tënd tek varri yt. Kjo gjë të ndihmon ty në
qëndrueshmëri dhe vazhdueshmëri në rrugë të mbarë. Gjithashtu, duhet të lexosh sa më shumë Kuran dhe
të bësh dhikër, sepse kjo të ndihmon në qëndrueshmërinë tek e vërteta dhe për vendosmërinë në fe. Kjo botë
është botë sprovash dhe fitnesh, prandaj besimtari duhet të jetë i qëndrueshëm në të vërtetën, të ecë drejt
dhe të bëjë shkaqet e qëndrueshmërisë; pra të mësosh Kuranin dhe të lexosh sa më shumë prej tij. Kujto
botën tjetër, xhenetin dhe xhehenemin, shoqërohu me njerëz të mirë dhe largoju shoqërisë së keqe. Të gjitha
këto të ndihmojnë dhe janë shkaqe për qëndrueshmërinë përballë fitneve. {Shkëputur nga “Qëndrueshmëria
përballë sprovave.”}

20. 20 MBUROJA.net
Si dhe me fjalën e të Dërguarit të Tij (Paqja dhe bekimi i Allahut qofshin mbi të!):
“Besimtarët me besim më të plotë janë ata që kanë moralin më të mirë.” {Et
Tirmidhiu 1162, Ahmedi, 2/250 dhe Ed Daramiu 2792}
Lusim Allahun e Lartësuar që të na bëjë prej tyre (ehlus suneti vel xhemah) me mirësinë
dhe bujarinë e Tij! Si dhe mos të na i devijojë zemrat tona pasi na udhëzoi!
Paqja dhe bekimi i Allahut qofshin mbi profetin tonë, Muhamedin, familjen e tij dhe mbi
të gjithë shokët e tij!