Dioscorides oslo.

Kan dei 2000 år gamle tekstane til Dioscorides framleis ha noko fornuftig å fortelja oss? Farmasidagane 2011, 04.11.11. ,[object Object],[object Object],[object Object],[object Object]

Dioscorides sin visdom samanlikna med dagens kunnskap.

I denne bolken skal vi sjå på: ,[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object]

Dioscorides levde ca. år 40 – ca. år 90, i regjeringstida til Nero og Vespasian. ,[object Object],[object Object],[object Object]

De Materia Medica (lat.) Om Medisinske Substansar. ,[object Object],[object Object],[object Object]

De Materia Medica. ,[object Object],[object Object]

De Materia Medica. ,[object Object]

Dioscorides sitt originalverk var ikkje illustrert. .

Illustrasjonar kom med i seinare omsetjingar og avskrifter.

Frå ei arabisk utgåve av De materia medica.

Grekaren Pedanius Dioscorides , var lege i den romerske hæren.

[object Object],[object Object],[object Object],[object Object]

” Der Wiener Dioskurides”. ,[object Object],[object Object],[object Object],[object Object]

Manuskriptet er i dag å finna i nasjonalbiblioteket i Wien. ,[object Object],[object Object],[object Object]

Die Österreichische Nationalbibliothek

Wiener Dioskurides i opprinneleg storleik i faksimileutgåve.

Wiener Dioskurides , faksimilekopi frå det austerrikske nasjonalbiblioteket.

Bakgrunnen for ” Der Wiener Dioskurides” . ,[object Object],[object Object]

På dedikasjonsbiletet sit prinsessa i midten.

Dedikasjonsteksten omgjev biletet med prinsessa

Den greske dedikasjonsteksten samla.

Dedikasjonen til Juliana Anicia . ,[object Object],[object Object],Privat, norsk omsetjing: ,[object Object]

Der Wiener Dioskurides . ,[object Object],[object Object]

To spesielle blad, kvart med ”7 vise”. ,[object Object],Vigd til ”farmasøytane”.

Detaljar frå dei sju ”farmasøytane”. ,[object Object],Dioscorides, ca år 20 – ca år 90

På to av dei første boksidene er Dioscorides sjølv representert: ,[object Object],Alruna vert teikna medan ho skildrast av Dioscorides .

Utdrag frå omtalen av alrune : ,[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object]

Der Wiener Dioskurides. ,[object Object]

[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],ein god del substansar vi i dag ikkje vil ta på alvor. Døme er både human og animalsk urin , tilsvarande utval av avføring , også galle , beinmerg og blod , sjølv om iallfall dei to siste nok må reknast som viktige substansar også i vår tids medisin .

[object Object],[object Object],[object Object],Om ei kvinne inhalerar røyken frå brennande avføring frå fe av hankjønn , vil ei nedfallen livmor dra seg oppatt. Denne røyken driv òg bort mygg og knott.

[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object]

” Der Wiener Dioskurides”. ,[object Object]

De Materia Medica. ,[object Object],[object Object],[object Object],[object Object]

[object Object],[object Object],[object Object]

Jekka McVicar , moderne, britisk urtekunnig .

Jekka McVicar ( frå Wikipedia): ,[object Object]

NATIONAL GEOGRAPHIC , om urter.

National Geographic Society (frå Wikipedia): ,[object Object]

Glukoriza (Glycyrrhiza glabra), English translation from 1655: ,[object Object]

Glukoriza (Glycyrrhiza glabra), South-African translation from 2000: ,[object Object]

Dioscorides om Glychyrriza glabra , (Deutsche Übersetzung 1902): ,[object Object],Norsk: Lakris. Verknad: Plantesaft mot sår og ru luftrøyr; middel mot brenning i magen, bryst- og leverlidingar; med søt vin ved blæremurring og nyreplager. Salve til sår. Hjelper ved sjukdom i munnen. Wirkungen: Saft gegen Rauheit Der Luftröhre; Mittel gegen Magenbrennen, Brust- und Leberleiden; mit süssem Wein getrunken bei Blasenkrätze und Nierenleiden. Salbe für Wunden. Hilfe bei Mundkrankheiten.

Jekka McVicar om lakris : ,[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],Lakris vert brukt anten for å maskera mindre god medisinsmak eller på grunn av sin eigen lindrande verknad. Middel ved forkjøling, sår hals og luftrøyrskatarr. Mildt avførande, senkar magesyrenivået. Kan få magesår til å gro, lettar tarmspasmar. Aukar utskiljing av galle. Senkar blodkolesterolnivået.

National Geographic om lakris : ,[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],Lakris vert framleis verdsett for si evne til å lindra hoste og sår hals. God verknad ved inflammasjonar i slimhinner, ved astma og andre problem med tette lunger og bronkiar. Også brukt ved ymse mageplager, ved sårtilstandar i mage og tarm, ved ulike blære- og nyreplager. Lakris vert òg nytta ved sår og irritert hud, ved solskadar og insektbit og er mildt avførande.

Dioscorides om Allium sativum (Deutsche Übersetzung 1902): ,[object Object],Wirkungen: Erweichend; Winde treibend; den Bauch anregend; Den Magen trockend; Durst erzeugend. Treibt Bandwürmer aus; harnanregend. Mittel gegen Husten, Ausschlag, Wanzen, Läuse, Zahnschmerzen. Sitzbad zur Beförderung der Menstruation und der Nachgeburt. Norsk: kvitløk. Verknader: Mjukgjerande; driv vindar; stimulerar buken; tørkar ut magen; skapar tørst; driv ut bandormar; stimulerar urinen; middel mot hoste, utslett, veggelus og lus, og mot tannverk. sitjebad for å kalla fram menstruasjon og etterbyrd.

Jekka McVicar om kvitløk : ,[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object]

National Geographic om kvitløk : ,[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object]

Dioscorides, Artemisia absinthium (Deutsche Übersetzung 1902): ,[object Object],Wirkungen: Erwärmend; adstringierend; harntreibend; die Verdauungsorgane reinigend; gegen Blähungen, Magen- und Bauchschmerzen; gegen Gifte, mehrfach als Aufguss und Umschlag verwendbar; Gesundheitstrank. Norsk: Malurt, Absint. Verknader: varmande; samantrekkjande; vassdrivande; reinsar meltingsorgana; mot flatulens, mage- og buksmerter; mot gift, nyttig til overflatereinsing og til omslag; Helsedrikk.

Jekka McVicar om malurt : ,[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],Malurt driv ut innvolsormar, spesielt rund- og trådormar. Kan brukast til å halda møll og andre skadeinsekt borte frå klede. Lukta er skarp og forfriskande og heng ikkje ved tekstila slik som møllkuler og kamfer .

National Geographic om malurt: ,[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],Moderne urtepreparat av malurt vert brukte ved diverse magetilstandar og meltingsproblem. Stimulerar produksjonen av magesyre og galle. Ingrediens i omslag til sårskadar, forstuvingar og insektbit for å unngå opphovning og inflammasjon. Er mildt antidepressiv og appetitt- stimulerande og vert stundom nytta ved ymse problem knytte til matinntak som t d anorexia nervosa.

Dioscorides om Hypericum perforatum: ,[object Object],Wirkungen: Die Frucht, mit Honigwasser getrunken ist wirksam bei Ischias, führt gallige Unreinigkeit ab. Umschlag bei Brandwunden Norsk: prikkperikum. Verknad: Frukta, drukken med honningvatn er verksam ved isjias, leiar bort ureiningar frå gallen. Omslag ved brannsår.

Jekka McVicar om prikkperikum : ,[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],Uttrekk av prikkperikumblomster i vegetabilsk olje, brukt utvortes, kan lindre neuralgi og isjias, smertefulle åreknutar, sår hud og solforbrenning. Må berre brukast innvortes under medisinsk tilsyn!

National Geographic om prikkperikum. ,[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],I moderne urtemedisin vert prikkperikum respektert som eit av dei beste antidepressive middel naturen har å tilby. Vert brukt for å lindra angst, nervøs spenning, søvnløyse, årstidsplager og depresjon. Vert òg nytta i samband med plager i menopausen, ved PMS, herpes zoster, ved problem med blærekontroll og for smerte og inflammasjon forårsaka av nerveskade. Nyleg er det oppdaga at prikkperikum er ein svært potent virushemmar.

Dioscorides om papaver somniferum : (Deutsche Übersetzung 1902): ,[object Object],Wirkungen: Schlafmittel aus Blättern und Köpfen. Kataplasma bei Rose und Geschwulsten. Schmertzstillendes Leckmittel aus dem Köpfchen. Same als Trank gegen Bauchfluss und Fluss der Frau. Saft schmertzstillend, schlafmachend. Verdauung befördernd. Mittel bei Kopf-, Ohren- und Augenleiden. Überdosis tödlich . norsk: opiumvalmue Verknader: Sovemiddel frå blad og frøkapslar. Omslag ved rosen (erysipelas) og svullar. Smertestillande slikkemiddel frå frøkapslane. Frø som drykk mot diaré og kvinneleg utflod. Plantesafta er smertestillande og søvnframkallande. Stimulerar matmeltinga. Middel ved hovud-, øyre- og augelidingar. Overdose dødeleg .

Jekka McVicar om opiumsvalmue : ,[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],Dei umodne frøkapslane av opiumsvalmuen vert nytta som råstoff for produksjon av morfin og kodein. Oljen frå frå frøa til opiumsvalmuen vert ikkje berre nytta til salatolje og til anna matlaging, men òg som lampeolje og til lakkproduksjon.

National Geographic om opiumsvalmue : ,[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],Opium inneheld 26 alkaloid. Framleis er vel morfin den mest effektive smertestillande substansen som er kjend innan medisinen. Morfin påverkar dei sensoriske nervecellene i hjernen og blokkerar smertemeldingane. Morfin stimulerar ved å binde seg til endorfinreseptorane i hjernen, noko som fører til ei euforisk kjensle og eliminering av angst og uro.

Dioscorides om Salvia officinalis : (Deutsche Übersetzung 1902): ,[object Object],Wirkungen: Abkochung treibt Harn; zieht Katamenien und Embryo heraus. Färbt Haare schwarz. Wundmittel. Norsk: Salvie. Verknad: Avkok driv urinen; dreg fram menstruasjon og Embryo. Fargar håret svart. Sårmiddel.

Jekka McVicar om salvie : ,[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],Salvie er eit førsteklasses middel ved forkjøling, drukken som varm te. Salviete med litt eplesidereddik utgjer eit ypparleg gurglemiddel ved sår hals, halsinfeksjon og betente mandlar. Salvie gjer også godt ved betent tannkjøt og munnsår.

National Geographic om salvie : ,[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],I Asia er salvie eit mykje brukt middel mot hemoroidar, blod i urinen, overskòt av brystmjølk, væske i bukhola, søvnløyse, hepatitt og mykje meir. I Tyskland tek ein salvie mot forkjøling,, tette luftvegar og feber. I USA vert salvie oppfatta som eit middel mot sveittetokter og østrogentap så vel som eit generelt remedium mot trøyttleik og slitne nervar, til å styrkja immunapparatet og for å få eit betre minne.

Oppsummering og min personlege konklusjon : ,[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object]

No hugsar vi iallfall at: ,[object Object],[object Object],[object Object],[object Object]

Dioscorides i ei nesten Kristus-liknande utgåve frå 1800-talet.

Litteratur: ,[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object]

Godtfolk og kjære vener: Takk for dykkar store tolmod!

Dioscorides oslo.

Recommended

Recommended

More Related Content

Featured

Featured (20)

Dioscorides oslo.