Dae 9

Ulangan Semester Ganjil 2012/2013 SMP Negeri 4 Madiun

45.

Halaman  10

PEMERINTAH KOTA MADIUN
DINAS PENDIDIKAN, KEBUDAYAAN, PEMUDA DAN OLAHRAGA

Paraga iki asmane ....
A. Anila
B. Anggada
C. Anoman
D. Arimenda

SMP NEGERI 4 MADIUN
Jalan Abdulrakhman Saleh Nomor 3 Telepon/ Faks. (0351) 462565
E-Mail : smp4_madiun@yahoo.co.id Home Page: http://smpn4madiun.blogspot.

ULANGAN SEMESTER ( US ) GANJIL
46.

47.

TAHUN PELAJARAN 2012/2013

Paraga iki asmane ....
A. Gunawan Wibisana
B. Dasamuka
C. Indrajid
D. Kumbakarna

Dene paraga iki asmane ....
A. Rahwana
B. Ramawijaya
C. Baladewa
D. Barata

48. Tembung utawa sawatara tembung kang menehi isyarat marang jenenge tembang
diarani ….
A. watake tembang
C. paugerane tembang
B. sasmitane tembang
D. wewatone tembang
49. Tembang dhandhanggula watake luwes, kewes, lan ndudut ati, mulane cocog yen
kanggo nelakake ….
A. geguyonan lan pitutur
B. rasa sedhihan kang ngenesake
C. rasa tresna, brangta, kayungyun
D. crita apa wae, ing ngendi wae, kahanan apa wae
50. Kapriye kanthine puthut, nggonira padha nanggapi, warsita kang limang ebab,
baya wus samya nyakupi, yata wau pun Jiwita, mangsuli umatur aris.
Tembang iki jenenge ….
A. maskumambang
B. dhandhanggula

C. pangkur
D. kinanthi

ᮾ ᮾꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇ ᮾ

Mata Pelajaran
Kelas
Dina, Tanggal
Wektu

:
:
:
:

BAHASA JAWA
IX ( SANGA )
Kemis, 13 Desember 2012
60 menit (09.30 – 10.30)

PITUDUH
1. Tulisen jeneng, nomer UTS ganjilmu lan data-data liyane kang ana ing lembar
jawaban!
2. Wacanen kang setiti printahe saben soal/pitakonan!
3. Titinen garapanmu sadurunge kokaturake marang pengawas ruwangan!
Cerkak iki wacanen banjur wangsulana pitakone!
SEPISAN LAN PUNGKASAN
Wektu kuwi aku lagi muggah kelas 5. Nalika mlebu kelas, ana murid anyaran
lanang sing teka saka papan adoh. Nanging murid anyar kuwi ora biyasa. Dheweke
duwe cacad awak. Sikile sengkleh siji sing tengen, awake gering, lan rambute rada
arang, kepara meh gundhul. Pokoke mesakake banget awake.
Ing dina sepisan muggah kelas kuwi, Bu Guru ndhawuhi saben murid kanggo
ngenalake awake dhewe-dhewe ing ngarep kelas.. saiki gilirane cah anyaran lanang
mau ngenalkake awake. Dheweke digeguyu kanca-kanca liyane, kelas dadi rame,
bocah-bocah padha cekakakan. Bu Puji, wali kelasku ndawuhi murid-murid meneng.
Nanging ya dhasare bocah tetep ora bisa meneng, bocah-bocah ngempet ngguyu
nganti rupane abang. Maksude kareben ora diseneni Bu Guru.
Mlakune cah anyaran mau nganti keseret-seret. Wektu dheweke ngadeg sikile
gemeter. Ing ngarep kelas, banjur dheweke ngenalke awake.
” Je . . jeneng . . jenengku . . Ad . . Adri ” jarene gagap. ” A . . aku . . sa . . saka . .
ess . . SLB Harapan 1.”
Kanca-kanca sing awit mau ngempet ngguyu, dadi ribut. Sanajan mengkono
anggone Adri ngomong tetep diteruske. Ana rasa mesakake sumelip ing atiku.

BAHASA JAWA – Kelas IX


Halaman  2

Adri mesthi mangkat paling gasik ning sekolah. Sesuk esuk, pas Adri lagi mlaku
karo nggawa buku saktumpuk, sikile disandhung karo kancaku sing gaweane ngenyek
Adri. Dheweke tiba, bukune morat-marit neng jubin. Atiku trataban weruh kedadean
kuwi. Ora ana sij-sijia kancaku sing gelem nulungi Adri. Malah padha nggeguyu, ana
sing mung ndelok kanthi rasa jijik. Aku langsung ngadeg, aku banjur nulungi Adri karo
mberesi buku-bukune Adri sing morat-martk mau. Adri banjur ngucapkake matur
nuwun karo aku, tangane isih ngebut-ngebutke klambine sing reged.
Ing sekolah, Adri ora nduwe kanca. Kanca-kanca sing lanang malah padha
ngenyeki Adri. Ana sing ngenyek nganggo omongan lan ana sing ngenyek karo niruniru solah bawane Adri. Kanca-kanca sing wedok ora gelem cedhak-cedhak karo Adri.
Amarga awake Adri sing cacad mau. Wiwit prastawa nalika aku nulungi Adri, dheweke
dadi seneng nyedhaki aku. Adri wis nganggep aku dadi kancane. Aku ya nrima wae,
kanggo aku kabeh kuwi kancaku. Aku ora mbeda-bedakake kanca. Nanging aku ora
cedhak-cedhak banget karo Adri, mung kanca biyasa. Soale aku nduwe kanca kenthel
dhewe. Aku ora ngerti nek Adri nganggep aku dudu kanca biyasa. Nganti ing sawijining
dina, pas aku lan kanca-kanca kenthelku lagi padha ngumpul, Adri teka banjur
srawung marang aku lan kanca-kanca. Pas aku lan kanca-kanca jajan, ya ditutke karo
Adri. Pokoke ning endi-endi aku lan kanca-kancaku ditutke. Wis ngrasa ora kepenak,
aku ngusir Adri nanging carane alus. Adri malah saya nyedhaki aku, aku sing lagi
sensitif dadi mbentak Adri. Karo kaget, Adri mlayu mboh ning endi.


Halaman  9

40. “Baharuddin Yusuf Habibi iku mantan presidhen.” Ukara iki yen katulis mawa
aksara Jawa, benere ....
A. ᮾꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇᮾᮾꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇ
B. ᮾꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇᮾᮾꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇ
C. ᮾꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇᮾᮾꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇ
D. ᮾꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇᮾᮾꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇꦇ
41. Ikhsan Nursyi lagi sarasehan babagan ekonomi. Ukara kasebut yen katulis
mawa aksara Jawa, benere ….
A. ?IkSnNu/silgisr[sanBbgnE[ko[nomi.
B. ?Ik+SnNu/si-lgisr[sanBbgnE[ko[nomi.
C. ?Ik+°n®|/si-lgisr[s hanBbgGnE[ko[nomi.
D. ?Ik+°n®|/si-lgisr[s hanBbgnE[ko[nomi.
42. Aksara swara (vokal) sawise karakit dadi tembung utawa wanda-wandane
tembung, ana kang swarane tetep kaya swara vokal asline, ana uga kang owah
saka swara vokal asline. Kang ora owah utawa tetep kaya swara vokal asline
diarani swara ….
A. anteb
C. jejeg
B. ampang
D. miring

Udakara patang wulan sakbanjure kuwi, Adri wis seminggu ora mlebu sekolah.
Aku dadi goreh. Pikiranku ngentha-entha ngapa Adri ora mlebu sekolah nganti
seminggu lan ora ana kabar ngenani Adri.

43. Dene kang swarane owah saka swara vokal asline diarani ….
A. anteb
C. jejeg
B. ampang
D. miring

Bali sekolah, aku sakanca sekelas nggoleki omahe Adri kanggo mesthekake
kabare Adri. Aku lan kanca-kanca njaluk alamat omahe Adri marang Bu Guru.

44. Ing ngisor iki tembung-tembung kang wandane kawaca kanthi swara jejeg ….
A. ana, guru, kéré
C. anak, tekek, kolor
B. kèri, kono, gunung
D. sèket, obor, gurung

Aku lan kanca-kanca mlaku muter-muter nggoleki alamat omahe Adri. Nganti
tekan ing perumahan gedhe. Omah-omahe megah kaya gedhung. Banjur aku lan
kanca-kancaku tekan ing ngarep omah sing ora kalah gedhene karo Halaman  8
tanggane. Aku
ndhodhog lawang omahe sing gedhe dhuwur saka kayu jati. Ora let suwe, saka njero,
ibuke Adri mbukake lawang. Ibune nduwe praupan sing ayu, nanging mripatne ketok
kaca-kaca, ketara yen bar nangis. Ibune Adri manggakake aku sakancaku mlebu. Aku
sakanca isih mlongo ndhelok omahe Adri sing megahe kaya gedhung.
Ibune Adri wis ngerti tekaku sakanca mesthi arep nakokake Adri. Karo ngomong
mripate mbrabak abang. Ibune crita nalika wiwit cilik Adri duwe penyakit sing serius.
Wis bola-bali Adri nglakoni terapi, karo ngombe obat-obatan saka dokter utawa obatobatan tradisional kayata jamu. Ibune Adri nalika crita mandheg sedhela, mripate
nerawang ing langit-langit omah.
” Wiwit cilik, Adri ora nduwe kanca. Biyasane wong-wong padha ora gelem cedhakcedhak Adri amarga awake sing cacad. Sanajan mengkono, Adri ora tau isin

Halaman  3
34. Aksara murda iku gunane kanggo ....
A. nulis tembung ing asale saka basa manca mligine basa Arab
B. nulis tembung saka manca kang mbutuhake ucapan vokal kanthi cetha
C. pakurmatan nulis jenenge: wong, papan panggonan, instansi, bebadan
pemerintah lan swata, lsp.
D. miwiti nulis ukara
35. Dene aksara rekan gunane kanggo ....
A. nulis tembung ing asale saka basa manca mligine basa Arab
B. nulis tembung saka manca kang mbutuhake ucapan vokal kanthi cetha
C. pakurmatan nuli jenenge wong, papang panggonan, instansi, lsp.



D. miwiti nulis ukara

Aku mbuka lempitan kertas mau. Atiku trenyuh, aku nangis sesenggrukan maneh
ing kono. Nyatane Adri isih nganggep aku kancane, malah sahabate.

36. Aksara Murda sing saiki wis ora kanggo yaiku ....
A. ꦮ
C. ꦮꦮ
B. ꦮ
D. ꦮ

” Dri, aku njaluk ngapura ya .. .”
kaundhuh mawa owah-owahan sawatara saka
http://kafeilmu.com/2011/02/contoh-cerpen-bahasa-jawa-sepisan-lanpungkasan.html#ixzz2DsdSJlQx

37. ꧎ꦮꦮꦮꦮꦮꦮꦮꦮꦮꦮꦮꦮꦮꦮꦮꦮꦮꦮꦮꦮꦮꦮꦮꦮꦮꦮꦮ
Ukara ing dhuwur yen kalatinake, benere ....
A. Surakarta iku kutha gedhe sawise Jakarta
B. Surabaya iku kutha gedhe sawise Jakarta
C. Surakarta iku kutha gedhe kaya Surabaya
D. Surabaya iku kutha gedhe tinimbang Surakarta

I. PILIHLEN SIJI WAE WANGSULAN KANG BENER!
(Soal no. 1 nganti no. 5 wangsulana manut isine cerkak ndhuwur mau!

38. Pratelan ing ngisor iki bener, kejaba ....
A. aksara murda iku kabeh duwe aksara pasangan
B. aksara murda iku kena disandangi apa wae, kejaba pangkon
C. aksara murda iku kanggo miwiti nulis ukara nganggo aksara Jawa
D. aksara murda iku kanggo aweh pakurmatan nulis jeneng
39. ꧎ꦮꦮꦮꦮꦮꦮꦮꦮꦮꦮꦮꦮꦮꦮꦮꦮꦮꦮꦮꦮꦮꦮꦮꦮꦮꦮꦮ
Ukara iki yen kalatinake, benere ....
A. Prabu Brawijaya iku raja ing Majapahit.
B. Prabu Brawijaya iku nata ing Majapahit..
C. Prabu Brawijaya kuwi raja ing Majapahit.
D. Prabu Brawijaya kuwi nata ing Majapahit.

Halaman  4
utawa ngresula karo kahanane. Dheweke pengin banget mlebu sekolah umum kanggo
nggolek kanca. Sadurunge Adri sekolah ning SLB. Adri wis ditinggal Bapake wiwit
umur 6 taun, gara-gara bapak nduwe penyakit sing padha karo Adri. ”critane Ibune
Adri, Bu Neli.”
”Lha Bu, saiki Adri ting pundi? ” pitakonku nyela critane Bu Neli. Aku wis ora sabar,
atiku wis dhag-dhig-dhug ora karuan. Pikiranku wis neng endi-endi.
Bu Neli malah ndhingkluk, ”Adri wis nyusul Bapake.” wangsulane Bu Neli. Kanthi
rasa ora percaya, aku lan kanca-kanca liyane nangis ing kono. Aku wis ora bisa
ngmong apa-apa. Dadi Adri wis meninggal? Ngopo cepet banget? Aku durung sempat
njaluk ngapura marang Adri.
Dumadakan Bu Neli ndangu aku, ”Iki Dhik Olin ta?” Aku manthuk alon. Banjur Bu
Neli maringi lempitan kertas saka kanthonge. Aku ndhredheg.
” Sadurunge lunga, Adri pesen karo Ibu supaya surat iki diparingake Olin. Adri
pengin ngucapake matur nuwun amarga Dhik Olin gelem dadi kancane Adri. Dhik Olin
pancen kanca sepisan lan pungkasane Adri.”

1. Kepiye tangkebe kanca-kanca anyare Adri marang Adri?
A. padha seneng
C. padha nggeguyu
B. padha raket
D. padha mesakake
2. Sapa kang nulungi Adri nalika Adri sikile disandhung kancane?
A. Puji
C. Neli
B. Olin
D. Intan
3. Ing ngisor iki piwulang budi pekerti kang becik kang ana ing cerkak mau, kejaba ….
A. Aja ngina/ngenyek marang sapa wae!
B. Aja mbedak-mbedakake kanca!
C. Yen kekancan kudu pilih-pilih.
D. Yen ana kanca kang nduweni kekurangan (cacad) aja diece/dienyek
Halaman  7
4. Apa sebabe Olin sakancane padha nggoleki omahe Adri? Wangsulane kaya kang
kasebut ing ngisor iki, kejaba ….
A. kepengin weruh omahe Adri
B. kepengin mangerteni sebabe Adri seminggu ora mlebu
C. kepengin njaluk ngapura marang Adri
D. rumangsa getun olehe mbentak Adri, nganti Adri ora mlebu sekolah
5. Adri wis ora mlebu sekolah seminggu lawase. Apa sebabe?
A. Adri lara atine amarga dienyek kancane saben dina
B. Adri lara amarga kena penyakit
C. Adri wis tilar donya/wis nyusul Bapake
D. Adri pancen niyat mbolos ora mlebu sekolah
6. Wong sing mimpin lumakune drama diarani ….
A. sutradara
C. produser
B. aktor
D. manager
7. Paraga kang kadhapuk tumindak ala ing crita drama diarani paraga ….


A. protagonis
B. tritagonis


C. antagonis
D. figuran

8. Dene paraga kang kadhapuk tumindak becik ing crita drama diarani paraga ….
A. protagonis
C. antagonis
B. tritagonis
D. figuran
9. “Sugeng dalu sugeng pepanggihan kaliyan warga seni kethoprak Adi Budaya, dalu
menika mbabar lampahan Lutung Kasarung. Wondene para paraga: Sardi dados
Kamandaka, Siti dados Purbasari, Rini dados Purbararas, ....” Pethikan iki diarani
….
A. prolog
C. dialog
B. monolog
D. epilog
10. “Makaten kalawau babaripun cariyos Lutung Kasarung. Mugi andadosna rena ing
panggalih lan sugeng pinanggih ing cariyos candhakipun, nuwun”. Unen-unen iki
diarani ….
A. prolog
C. dialog
B. monolog
D. epilog
11. Unen-unen kang ajeg panganggone mawa teges entar, nanging ora ngemu surasa
pepindhan diarani ....
A. paribasan
C. saloka
B. bebasan
D. Sanepa

Halaman  5
28. Yen kang disesorahi wong sing luwih tuwa saka kang sesorah, basa Jawa kang
kagunakake kudune ….
A. ngoko lugu
C. ngoko alus
B. krama lugu
D. krama alus
29. “Ing wekdal menika kepareng kula ngaturaken bab perlunipun tansah njagi
kasarasaning badan awit kanthi badan ingkang saras kita saged nindakaken
menapa kemawon pakaryan ingkang kedah kita tindakaken.”
Perangane pidhato ing nduwur diarani …
A. purwaka
C. pangarep-arep
B. surasa basa
D. salam pambuka
30. “Assalaamu ‘alaikum warahmatullaahi wabarakaatuh.
Bapak Kepala SMP Negeri 4 Madiun ingkang dahat kula-bekteni.
Bapak saha ibu guru SMP Negeri 4 Madiun ingkang dahat kinurmatan.
Saha para kanca kelas 9 sedaya ingkang kula-tresnani.”

Unen-unen kasebut minangka perangane sesorah kang arane ….
A. surasa basa
C. salam pambuka
B. purwaka
D. wasana basa
31. “Minangka purwakaning atur, mangga langkung rumiyin kula-dherekaken
ngonjukaken puji syukur dhumateng Gusti Ingkang Maha Kuwos ingkang sampun
paring berkah, rahmat, sarta hidayah dhumateng kula lan panjenengan sedaya
ingkang satemah saged ngrawuhi adicara menika kanthi bagas kasarasan mboten
wonten aral setunggal menapa ….”
Dene pethikan unen-unen iki minangka perangane sesorah kang arane ….
A. surasa basa
C. salam pambuka
B. purwaka
D. wasana basa
32. “Bapak Kepala Sekolah, lan ugi Bapak Ibu Guru sadaya, sadangunipun kula
sakanca ngangsu kawruh wonten ing SMP Negeri 4 Madiun menika kula yakin
mesthi wonten ingkang damel dukanipun para Bapak saha Ibu, wonten ingkang
mbandel, saha wonten kalanipun ugi ingkang damel seriking panggalihipun para
Bapak saha Ibu, kula minangka wakil saking kanca murid kelas sanga sedaya
nyuwunaken gunging sih samodra pangaksami.”
Unen-unen iki minangka perangane sesorah kang arane ….
A. surasa basa
C. dudutan
B. Pangarep-arep
D. wasana basa
33. Aksara murda sing isih kanggo nganti saiki cacahe ana ....
A. 5
C. 7
B. 6
D. 8

Halaman  6

12. Unen-unen kang ajeg panganggone mawa teges entar , ngemu surasa pepindhan
sing dipindhakake kahanan utawa sesipatane wong diarani ....
A. paribasan
C. saloka
B. bebasan
D. sanepa
13. Dene unen-unen kang ajeg panganggone mawa teges entar , ngemu surasa
pepindhan sing dipindhakake wong diarani ....
A. paribasan
C. saloka
B. bebasan
D. sanepa
14. “Busuk ketekuk, pinter keblinger”. Unen-unen kasebut tegese ....
A. wong pinter nanging seneng ngapusi
B. wong bodho lan wong pinter padha dene nemu cilaka
C. wong bodho lan wong pinter padha ala sipate
D. wong yen seneng mbujuk bakal cilaka ing tembe mburine
15. “Padudon (padu) amarga barang kang remeh” kena diparibasakake ....


A. Rebut balung tanpa isi
B. Rebut dhucung


C. Rebut bener
D. Rebut kemiri

16. Upama ana kedadean wong tuwa kang duwe anak loro, sing ragil apa sapenjaluke
dituruti, nanging sing mbarep ora dituruti. Kahanan kang kaya mangkene iki cocog
karo tegese unen-unen ....
A. Bebek mungsuh mliwis
C. Emban cindhe emban siladan
B. Dudutan lan anculan
D. Blaba wuda
17. “Sumur Lumaku tinimba” tegese ….
A. Wong sing kepengin banget diangsu kawruhe
B. Wong kang kumudu-kudu ditakoni
C. Nawak-nawakake dagangane
D. Wong sing blaba/loma banget
18. “Nemu kabegjan (rejeki) kang gedhe banget”. Unen-unen kang cocog karo
kahanan iki, yaiku ….
A. Kebak sundukane
C. Kebanjiran segara madu
B. Endhas pethak ketiban empyak
D. Kere munggah bale
19. “Panjenengan mrene mau nitih apa?” Ukara kasebut migunakake basa ....
A. ngoko lugu
C. krama lugu
B. ngoko alus
D. krama alus
20. “Bukunipun kalawau sampun dipun-asta Bu Yohana.” Ukara kasebut migunakake
basa ....
A. ngoko lugu
C. krama lugu
B. kgoko alus
D. krama alus

C. Eyang nembe dugi saking Semarang nitih sepur
D. Eyang nembe rawuh saking Semarang nitih sepur
24. Miturut jinise, pidhato kampanye kalebu pidhato .…
A. persuasif
C. deskriptif
B. argumentatif
D. informatif
25. Pidhato kang tujuane kanggo menehi weruh marang sadhengah wong kang padha
ngrungokake diarani pidhato ....
A. persuasif
C. deskriptif
B. argumentatif
D. Informatif
26. Pidhato kang mbeberake kahanane gedhung SMP 4 Madiun ing sangarepe para
wong tuwane murid kalebu pidhato ….
A. persuasif
C. deskriptif
B. argumentatif
D. informatif
27. 1) purwaka
2) salam pambuka
3) isi utawa surasa basa
4) pangarep-arep
5) dudutan (kesimpulan)
6) wasana basa (panutup)
Urut-urutane pidhato/sesorah kang bener yaiku ….
A. 1,2,3,4,5,6
C. 2,1,3,4,5,6,
B. 2,1,3,5,4,6
D. 1,2,3,5,4,6

21. “Sekulipun sampun kula-tedha enjing kalawau watawis jam pitu.” Ukara iki
migunakake basa ....
A. ngoko lugu
C. krma lugu
B. kgoko alus
D. krama alus
22. Ibu : “Ndhuk, kowe ngerti adhikmu neng endi?”
Anak : “....”
Wangsulan kang bener miturut unggah-ungguhing basa Jawa yaiku ....
A. Ketoke dolan neng omahe Mbak Erni ngono lho Bu, mau.
B. Embuh Bu, aku ora weruh.
C. Kalawau pamitan kula badhe dhateng griyanipun Dhik Sinta, Bu.
D. Adhik tindak dhateng dalemipun Mas Joni, Bu.
23. “Eyang lagi teka saka Semarang numpak sepur.” Ukara iku yen diowahe dadi
basa krama alus, benere ....
A. Eyang lagi rawuh saka Semarang nunggang sepur
B. Eyang saweg dugi saking Semarang nyepur


Dae 9

Recommended

Recommended

More Related Content

Viewers also liked

Viewers also liked (9)

More from henr1

More from henr1 (14)

Dae 9