Стварэнне канкурэнтаздольнага кантэнту сайта і яго прасоўванне

1. Стварэнне
канкурэнтаздольнага
кантэнту сайта і яго
прасоўванне
Паўлюк Быкоўскі

2. Кароткі 2-гадзінны курс
●
http://www.slideshare.net/Paulyuk/bykowski-writing-for-web20091128

3. Дыстанцыйны трэнінг
●
(3 месяцы)
АГУЛЬНЫ ЗМЕСТ КУРСУ
● Увядзенне ў інфраструктуру Інтэрнэту, тэматычны падзел Сусветнай павуціны,
прафесійны пошук у сетцы.
● Унікальныя ўласцівасці web-журналістыкі. Гіпермедыядакумент. Ліпкія і няліпкія
гіперспасылкі.
● Асаблівасці вэб 2.0
● Асаблівасці ўспрымання тэксту ў Інтэрнэце.
● Напісанне тэксту для Інтэрнэту. "Перагорнутая піраміда 2.0 ", Teaser, загаловак,
лід ў web-журналістыцы.
● Структураванне тэксту ў web-журналістыцы. Абзацы і падзагалоўкі
● Каму давяраюць карыстальнікі Інтэрнэту.
● Новыя медыя для прасоўвання няўрадавых арганізацый і традыцыйных СМІ ў
Інтэрнеце.
● Аўтарскае права ў Інтэрнэце і наступствы указу № 60 для Байнэту.

4. Стварэнне і прасоўванне
кантэнту
●
http://www.slideshare.net/Khomenok/ss-7323280

5. Што мы будзем рабіць сёння

6. Што мы будзем рабіць сёння!
● Кантэнт, які робіцца без нашага
удзелу
● Грамадзянская журналістыка
● Правіла напісання тэкстаў для
Інтэрнэту
● Пошук інфармацыі ў Інтэрнэце
● Тэкст вачыма робатаў

7. UGC
User-generated content (UGC), такcама
вядомы як Consumer-Generated Media
(CGM) або User-Created Content (UCC).
Гэтак абазначаюць кантэнт, які створаны
карыстальнікамі. Лічыцца галоўнай
праявай рэвалюцыйных зменаў у сферы
масавых камунікацый, праява WEB 2.0

8. ● З'яўленне тэрміна web 2.0 прынята
звязваць з артыкулам "Tim O'Reilly -
What Is Web 2.0“ (
http://oreilly.com/web2/archive/what-is-web-2) .
● Адзін з удзельнікаў дыскусіі аб тэндэнцыях
развіцця Сусветнай павуціны пасля калапсу
доткомаў восенню 2001 Дэйл Дагерці (Dale
● Dougherty) заўважыў, што тыя Інтэрнэт-
кампаніі, што перажылі крызіс, маюць нейкія
агульныя рысы.
● Каб іх як-небудзь называць быў
прапанаваны тэрмін web2.0, а потым, бо
гэтае паняцце пачало выкарыстоўвацца, каб
унесці какую-то выразнасць, 30 верасня
2005 года быў апублікаваны гэты артыкул
Ціма О'Рэйлі.
●

9. Асаблівасці вэб 2.0
- прынцып прыцягнення карыстальнікаў
да напаўнення кантэнту (user-generated
content)
- шматразовая выверка кантэнту (wiki).

10. Грамадзянская журналістыка
Таксама можа называцца "парціцыпарнай
журналістыкай" або "журналістыкай удзелу" (Citizen
journalism,"public", "participatory", "democratic", "guerrilla",
"street journalism").
Паводле вызначэння даследчыкаў Шэйні Боўмана (S.
Bowman) і Крыса Ўіліса (C. Willis), пад грамадзянскай
журналістыкай можна лічыць калектыўныя дзеянні
грамадзян або групы грамадзян, якія маюць актыўную
ролю ў працэсе збору, публікацыі і аналізу навінаў і
інфармацыі. Мэта грамадзянскіх журналістаў – распазсюд
незалежнай, праўдзівай, дакладнай і разнабаковай
інфармацыі ў адпаведнасці з патрабаваннямі дэмакратыі.
http://www.hypergene.net/wemedia/weblog.php

11. Самы вядомы прыклад грамадзянскай
журналістыкі– OhmyNews

12. З 2004 г. – OMNI
● 75 штатных
супрацоўнікоў, 45 з
іх карэспандэнты,
12 рэдагуюць
навіны 39 тысяч
"грамадзянскіх
журналістаў" з
усяго свету, якія
працуюць за
ганарары.

13. Гіперлакальныя навіны
● Ohmy News і іншыя падобныя структуры
"грамадзянскай журналістыкі" працуюць
пераважна з непрафесійнымі
журналістамі і арыентуюцца на
"гіперлакальныя навіны" – пра якія як
правіла не пішуць нацыянальныя і
мясцовая СМІ.
● Лідэры "грамадзянскай журналістыкі" тым
не менш прадаюць кантэнт іншым СМІ.

14. У недапісаных артыкуле ў англамоўнай Вікіпэдыі падаецца,
што тэрмін new media першапачаткова апісваў з'яўленне
лічбавых, камп'ютэрных ці сеткавых інфармацыйных і
камунікацыйных тэхналогій напрыканцы ХХ стагоддзя
(http://en.wikipedia.org/wiki/New_media).
Ёсць альтэрнатыўны тэрмін -- сацыяльныя медыя - гэта
медыя, якія дазваляюць размаўляць любым людзям без
якіх-небудзь дадатковых грашовых укладанняў. Гэта -
Twitter, сацыяльныя сеткі, блогі - усё, што мае ў сабе
магчымасць такога каментавання, прамых зносін.

15. Што такое блог
• Блог – гэта персанальны сайт, змест якога
выкладаецца ў парадку, супрацьлеглым
храналагічнаму. Новыя запісы (пасты) трапляюць
наверх, а не знізу старонкі. Гэта дазваляе лёгка
адсочваць змены.
• У большасці выпадкаў наведвальнікі сайту могуць
вызначыць яго аўтара (не мае значэнне ці гэта
яго рэальнае прозвішча або сталы псеўданім
(нікнэйм)), пакінуць свае каментары, якія будуць
даступныя ўсім.

16. Што такое блогасфера
• Блогі вольна злучаны паміж сабой з
дапамогай гіперспасылак. У выніку
кожны блогер з'яўляецца часткай
глабальнай сеткі – блогасферы.
• Паводле дадзеных New York Times і
Pew Research кожную секунду
адкрываецца новы блог.

17. Шэсць "кітоў" блогінгу
• 1. Лёгкасць публікацыі
• 2. Даступнасць
• 3. Сацыяльны характар
• 4. Вірулентнасць (інфармацыя
распаўсюджваецца па блогах хутчэй,
чым праз інфармагенцтвы)
• 5. Магчымасць сіндыцыравання (RSS)
• 6. Узаемазвязанасць

18. Якую карысць пераследуюць
стваральнікі блогаў
• - мне ёсць што сказаць
• - я хачу мець зносіны з аднадумцамі
• - я хачу распаўсюдзіць свае погляды на больш
шырокую аўдыторыю
• - я хачу прынадзіць СМІ да маёй праблемы
• - я хачу ўплываць на фармаванне грамадскай
думкі
• - я хачу лабіраваць свае інтарэсы
• - я хачу зарабіць грошы
• ...

19. Бацька заснавальнік
• Дырэктар кампаніі-распрацоўніка
праграмнага забеспячэння UserLand
Дэйв Вайнер (Dave Winer) лічыцца
вынаходцам блогаў.
• Пісалі, што жаданне абыйсці СМІ
падштурхнула яго да вынаходства
блогаў. Сам Дэйв Вайнер сказаў, што
гэтыя сцвярджэнні – яшчэ адзін
прыклад, які тлумачыць, чаму ён не мае
•
павагі да прэсы.

20. • Дэйв Вайнер: "Я не пачаў весці блог, каб
абыйсці прэсу. Вось яшчэ адзін прыклад
таго, як лёгка яны перакручваюць пару-
тройку фактаў дзеля прыгожай гісторыі.
Прэса дае міфы, а не факты".
• Ён працаваў у калектыўным праекце 24
Hours in Democracy і адначасова выконваў
функцыі рэдактара сеткавага часопіса
Wired.

21. • Дэйв Вайнер: "Мне патрэбен быў спосаб
арганізаваць вэб-сайт, і я пачаў размяшчаць рэчы
ў парадку, супрацьлеглым храналагічнаму,
суправаджаючы іх спасылкамі на іншыя крыніцы".
• Заставалася праблема з каналам
распаўсюджвання: электронная пошта
дыскрэдытаваная, прымушаць людзей хадзіць на
сайт і правяраць з'яўленне абнаўленняў – не
магчыма.

22. • Дэйв Вайнер эксперыментаваў з праграмным
забеспячэннем пад назовам XML, каб стварыць
спосаб "сіндыцыраваць" пасты на сваім вэб-
сайце. Для гэтага ён напісаў некалькі новых
функцый, у выніку пераўтвораных у RSS
• Really Simple Syndication -- Сапраўды простае
сіндыцыраванне
• Кампанія Netscape эксперыментавала з XML і
вынайшла сваё RSS, якое расшыфроўвала як
"зводка сайта з ужываннем інфраструктуры
апісання рэсурсаў – RDF Site Summary
• Вайнер і Netscape аб'ядналі высілкі => RSS 2.0

23. Першыя парады блогеру-
пачаткоўцу
• Прачытайце пабольш блогаў, перш
чым пачаць весці свой. Праглядзіце
пабольш папулярных блогаў на
розных платформах.

25. Блогеры vs журналісты
● Блогасфэра нараджае сваіх
рэпартэраў. Непрафэсійныя
журналісты пішуць пра падзеі,
сьведкамі якіх ня могуць быць
прафэсійныя журналісты, бо іх
проста няма ў гэтай мясцовасьці
або тэма зьяўляецца забароненай
уладамі.
● Дзякуючы Інтэрнэту, аўдыторыяй
новага “самвыдату” зрабіўся ўвесь
сьвет, але “грамадзянскія
журналісты” пераймаюць правілы
гульні прафэсійных, больш ня
пішуць лытдыбр і, застаючыся ў
блогасфэры, перастаюць быць
блогерамі.
● http://www.svaboda.org/content/article/1605993.html

29. • Яшчэ за 5 дзён да афіцыйнага выхаду кнігі нехта
невядомы сфатаграфаваў кожную старонку і
выклаў яе ў файлаабменную сетку Bittorent , пасля
чаго яна была перакладзеныя на некалькі моў. У
ЖЖ паўстала кам'юніты pereskaz, у якім ахвотнікі
падзялілі раздзелы кнігі і сталі перакладаць на
рускую мову. У рэжыме рэальнага часу можна было
назіраць, як з'яўляліся тэксты, вычытваліся,
карэктаваліся, а фаны тут жа дзяліліся ўражаннямі.

30. • Праўда ў канцы-канцоў народная
творчасць саступіла ў канкурэнцыі па
якасці перакладу некамерцыйнаму
праекту Potter's Army.

31. Трафік сацыяльных сетак сярод
беларускіх карыстальнікаў
● http://trends.google.com/websites?q=facebook.com%2C+livejournal.com%2C+twitter.com%2C+vkontakte.ru%2C+odnoklassniki.ru&g

32. Рэкамендацыі па вядзенні
акаўнтаў у сацыяльных сетках
http://www.socialbakers.com/blog/147-how-often-should-you-post-on-your-facebook-pages/
● У сярэднім кампаніі-
брэнды робяць 1
паведамленне ў
дзень у Facebook.
● У сярэднім медыа-
кампаніі робяць 7,1
паведамлення ў
дзень у Facebook.

33. Рэкамендацыі па вядзенні
акаўнтаў у сацыяльных сетках
●
http://www.socialbakers.com/blog/147-how-often-should-you-post-on-your-facebook-pages/
● Як правіла, калі вы размясціце менш за 2
паведамленні на тыдзень, вы не будзеце
займацца вашай аўдыторыяй дастаткова,
каб яна падтрымлівала сацыяльныя сувязі з
вамі, і вы будзеце губляць сілы.
● Калі вы размясціце больш за 2
паведамленні ў дзень (у якасці кампаніі-
брэнда, не медыя-кампаніі), вы, як правіла,
губляеце сілы.

34. Колькі часу трэба на працу
●
ў вашым акаўнце
http://www.socialbakers.com/blog/149-when-does-managing-a-facebook-page-become-a-full-time-job/
● Калі ў вас ёсць 10 заўзятараў (fans), вы, верагодна, не
мусіце мець зносіны з імі на працягу ўсяго дня, але калі ў
вас 100.000 заўзятараў, вы будзеце заваленыя 10 - 30 іх
паведамленнямі ў сярэднім на штодзённай аснове, а
таксама каля 30-50 каментароў на кожнае з вашых
паведамленняў, і вы павінны мець час, каб адказаць. Так
што ў гэтым выпадку, гэта поўны працоўны дзень, і,
магчыма, для вялікай колькасці людзей!
● AT&T адказвае на 45% паведам-
ленняў усіх карыстальнікаў, і боль-
шасць адказаў робіць у першыя
30 хвілін.

35. Школа репортера РИА "Новости": тэкст,
фота, відэа, інфаграфіка
● http://reporter.rian.ru/ugc_school/

36. Сведчанні з фота і відэа
● СМІ мусяць быць бесстароннымі і вельмі
баяцца зрабіцца ахвярамі
інфармацыйных маніпуляцый.
● Таму сведчанні, якія падмацаваныя фота
ці відэа даюць магчымасць атрымаць
рэальны малюнак таго, што адбываецца.
Хутчэй за ўсё вашы фота і відэа будуць
выкарыстоўваецца як доказ таго, пра што
будзе пісаць журналіст.

37. Перагорнутая піраміда
Загаловак: максімум 7 слоў
Лід: максімум 20 слоў. Што за навіна. Адказы на
пытанні Хто? Што? Дзе? Калі? і Навошта? Сутнасць
падзеі. Кошт пытання.
Цытата ў падтрымку ліда. Падтрымка
галоўнай падзеі і яе развіцця, важныя
дэталі,
Сказ: перадгісторыя, сведчанні з цытатамі Адна думка
25-45 слоў Баланс. Іншая
ў адным
інтэрпрэтацыя з цытатамі. абзацы
Другшасны матэрыял,
дадатковая інфармацыя,
статыстыка, фон
Заключэнне

38. Перагорнутая піраміда ў
Інтэрнэце
Загаловак: максімум 7 слоў Загаловак
інфармацыйны, а
Лід: максімум 20 слоў. Што за навіна. Адказы не інтрыгуючы,
на
Teaser максімум 85 знакаў
пытанні Хто? Што? Дзе? Калі? і Навошта? Сутнасць
падзеі. Кошт пытання.
Цытата ў падтрымку ліда. Падтрымка
галоўнай падзеі і яе развіцця, важныя
Сказ: дэталі, Адна
25-45 слоў перадгісторыя, сведчанні з цытатамі
Баланс. Іншая
думка
інтэрпрэтацыя з ў
цытатамі.
Другшасны матэрыял,
адным
дадатковая абзац
інфармацыя,
Заключэни
е
статыстыка, фон
ы

39. Памер матэрыяла
●
Можна парэкамендаваць для аператыўнай
карэспандэнцыі устанавіць памер 1.500 –
2.000 знакаў, для аналітычных,
інфармацыйна - даведкавых артыкулаў і
інтэрв'ю – 3.000 – 4.000 знакаў.
●
З пункту гледжання пошукавай аптымізацыі
трэба мець на ўвазе, што Яндекс абазначыў
мінімальны аб'ём артыкула– 2.000 знакаў.

40. •Асаблівасці ўспрыняцця
тэксту ў Інтэрнэт
http://poynterextra.org/eyetrack2004/

41. Зоны актыўнасці

42. Большасць карыстальнікаў
Інтэрнэту...
● - Імкнуцца знайсці як мага больш інфармацыі ў самы
кароткі час;
● - Падчас пошуку праглядаюць максімум 20 першых
вынікаў, выдадзеных пошукавымі машынамі, але ў
асноўным толькі першую старонку.
● - "правіла 10 секунд“: гатовыя выдаткаваць максімум 10
секунд, каб вырашыць, застацца на сайце (старонцы)
або зачыніць вакно браўзэра;
● - "правіла 3 клікаў“: у пошуках неабходнай інфармацыі
пераадольваюць максімум тры ўзроўню ў навігацыі;
● “Гуру-юзабіліты” Якаб Нільсен лічыць, што каля 80%
карыстальнікаў спачатку скануе змест сайта і толькі
потым пачынаюць чытаць тэкст, які іх зацікавіў.

43. Teaser
● Teaser – паходзіць ад англійскага tease -- дражніць, абазначае
элемент, з дапамогай якога наведвальніка прынаджваюць наведаць
сайт. Гэта кароткі тэкст, у якім апісваецца змест артыкулу. Ён звычайна
суправаджаецца невялікай выразнай ілюстрацыяй.
● У штодзённых газетах у выглядзе тызераў звычайна прадстаўлены
спасылкі-анонсы на найбольш актуальныя артыкулы.
● Тызер не з'яўляецца ні лідам, ні непасрэдным пачаткам выкладання.
Гэта не працяг загалоўка, а, хутчэй, анонс матэрыялу, уступленне-
інтрыга, вельмі кароткае выкладанне асноўных момантаў, якое не
выдае ўсёй інфармацыі. Мэта -- зацікавіць у чытанні артыкула.
● З тызера наведвальніку мусіць быць зразумела, у якім жанры напісаны
артыкул (аналітыка, каментар, інтэрв'ю і г.п.).
● Калі ў тызеры выкарыстоўваюцца цытаты, то неабходна указаць, каму
яны належаць і, калі магчыма, дзе і калі былі сказаныя. Звычайна ў
тызер не выносіцца спасылка на крыніцу запазычвання тэксту або
інфармацыі.

44. ● Даўжыня ліда не мусіць быць больш у
сярэднім за 20 словаў. Паколькі гаворка
ідзе пра лід-teaser, то замест сутнасці
падзеі, яе сціслага выкладання тут
анансуецца матэрыял. Як правіла, у
teaser не выносіцца спасылка на крыніцу
запазычвання інфармацыі, а тым больш
не робіцца на яе гіперспасылка, бо чытач
можа саслізнуць на вонкавы рэсурс.

45. ● Вось у гэтым прыкладзе з
"Нашай нівы" цяжка зразумець чыя
прэс-служба паведаміла пра
віншаванне -- прэзідэнта Беларусі,
або артыста Петрасяна. У любым
выпадку з займеннікамі трэба быць
асцярожным, асабліва калі яны
прысутнічаюць у цытатах.
●

46. ● "Господин Трумэн с улыбкой признал, что
он теперь "лучше относится к
журналистам, поскольку один из них
должен стать членом его семьи".
Відавочна, што амерыканскі прэзідэнт не
сказаў "относится" і "его семьи"...
● Гэткі прыклад прыводзіцца ў кнізе Р.
Копперуд, Р. П. Нельсон. Как
преподносить новости. -- М., 1998.

47. ● Не пажадана таксама пры пабудове ліда
абапірацца на цытату.
● Гэта прыклад з майго матэрыяла ў
"Белорусы и рынок". Звычайна цытаты
выкарыстоўваюць у падтрымку ліда, а не замест
ліда. У дадзеным выпадку мне падалося
магчымым зрабіць наадварот, бо цытата была
лаканічнай і ў значнай ступені выкладала
сутнасць падзеі. Разам з тым, гэты лід не дае
поўнага адказу на пытанне што адбылося і ўсё ж
толькі анансуе тэкст.

48. Пошук інфармацыі ў Інтэрнэт
● 1. адрас тэмы, заяўка на тэму
● 2. збор папярэдніх дадзеных
● 3. "навядзенне фокусу" - вызначэнне
пэўнага прадмета
● 4. вывучэнне прадмета → пабудова
гіпотэзы (у прыватнасці - версіі).

49. Віды пашуковых сістэм
● http://poisk.ru/katalog/

50. http://nigma.ru/

51. http://www.quintura.com/

53. http://quinturakids.com/

54. http://www.picollator.ru/

55. http://news.yandex.ru/

56. Прэс-партрэт

57. Google Advanced Search
● Знайсці вынікі Найти результаты with
all of the words з усімі словамі со
всеми словами with the exact phrase
з дакладным выразам с точной
фразой with at least one of the words
з любымі словамі c любым из слов
without the words без слоў без слов

58. Google Advanced Search

59. http://scholar.google.com/

60. http://books.google.com/

61. Пошук людзей у Інтэрнэце
●
http://www.computerbild.ru/internet/1043203/

62. Новыя медыа як крыніцы
інфармацыі для журналістаў
●
http://habrahabr.ru/blogs/mass_media/84395/

63. Высновы

64. Заданне па пошуку інфармацыі
● 1. З выкарыстанне "пашыранага пошуку"
(http://www.google.com.by/advanced_search )
трэба знайсці на сайце Міністэрства замежных
спраў Беларусі беларуска-кітайскі таваразварот
за мінулы год. У адказе, калі ласка, дайце
гіперспасылку. Калі не атрымаецца знайсці адказ
на сайце МЗС, то пашукайце на сайце Белстату
(http://www.belstat.gov.by/ ).
● 2. Аналагічным чынам на сайце БХК
(http://www.belhelcom.org/ ) знайсці вызначэнне
"Юрыдычныя клінікі", а таксама знайсці тую
"клініку", якая бліжэй за ўсё да вас знаходзіцца.

65. Тэкст вачыма робатаў
●
http://istio.com/

68. Аналіз тэксту

69. http://www.copyscape.com/

70. http://miratools.ru/
●
http://www.slideshare.net/Khomenok/ss-7323280

71. Эксклюзіўнасць...
●
http://www.slideshare.net/Khomenok/ss-7323280

72. Загалоўкі для Інтэрнэта

73. Парады па напісанні
загалоўкаў для Інтэрнэта
Включите в свой заголовок глагол
Глагол в заголовке не может быть в настоящем времени. Новость
– это нечто уже
свершившееся или объявление о чем-то готовящемся
Не интригуйте, уточняйте. Заголовок «Президент погиб» не имеет
права на жизнь в
российском издании, если речь идет о президенте Зимбабве
Вообще не приносите корректность заголовка в жертву хлесткости
Не калькируйте чужие заголовки: чужие мысли труднее думать,
чем свои
Прочтите сообщение источника. Отложите текст. Напишите
новость вслепую.
Повторите
Сначала пишите главное, потом все остальное. Главное выражено
в заголовке
• А. Амзин. 140 правил интернет-журналистики

74. Загалоўкі для Інтэрнэта

75. Загалоўкі для Інтэрнэта

76. Крытэрыі праверкі
(check list) анлайн-артыкула

77. Загалоўкі для Інтэрнэта

78. Думаць,
дзейнічаць,
браць адказнасць!