SlideShare a Scribd company logo

Bai giang cau truc pc

‱
‱
QuĂĄch ĐáșĄi DÆ°ÆĄng
QuĂĄch ĐáșĄi DÆ°ÆĄng
Education
1 of 104
Download to read offline
MĂŽc LĂŽc PhÇn 1 ChĂžc nšng nhiÖm vĂŽ ,cÊu tÂčo cžc bĂ© phËn mžy tÝnh . Trang 1-Cžc bĂ© phËn cña hÖ thĂšng mžy tÝnh 2-Mainboard 3-BĂ© vi xö lĂœ 4-BĂ© nhĂ­ mžy tÝnh 5-§Üa mÒm v” ĂŠ ¼Üa mÒm 6-ĂŠ cĂžng 7-ĂŠ ¼Üa quang 8-ChuĂ©t 9-B”n phÝm 10-Cžc loÂči bus mĂ« rĂ©ng v” card phĂši ghÐp 11-M”n h×nh v” bĂ© nguĂ„n mžy tÝnh PhÇn 2: RAM-CMOS v” cÊu h×nh hÖ thĂšng 1-Khži niÖm 2-Sö dĂŽng ch−¬ng tr×nh SETUP 3-CÊt giĂ· phĂŽc hĂ„i CMOS 4/ DÊu ¼Üa cĂžng-ChĂšng x©m nhËp trži phÐp-MËt khÈu b¶o vÖ CMOS PhÇn 3 : Söa chĂ·a cžc h− hĂĄng cña hÖ thĂšng mžy tÝnh 1.Cžc dĂŽng cĂŽ tĂši thiÓu dĂŻng trong söa chĂ·a 2.Söa chĂ·a h− hĂĄng cña chuĂ©t 3.SĂ·a chĂ·a ĂŠ ¼Üa mÒm , ¼Üa mÒm , sö dĂŽng ch−¬ng tr×nh ndd 4.Vi rut mžy tÝnh -Cžch phßng v” chĂšng .Sö dĂŽng 1 sĂš ch−¬ng tr×nh quÐt vi rut th«ng dĂŽng . Cžch tÂčo ¼Üa “ B¶o bĂši “. 5.Cžc b−íc thĂčc hiÖn ¼Ó ¼−a 1 ĂŠ ¼Üa cĂžng v”o hoÂčt Ÿéng : - Format cÊp thÊp ¼Üa cĂžng (Low format) - Ph©n chia 1 ĂŠ ¼Üa cĂžng th”nh cžc ĂŠ ¼Üa logic (fdisk ) - Format cÊp cao ¼Üa cĂžng (high format) 6-T×m nguyÂȘn nh©n kh«ng sžng m”n h×nh , kiÓm tra bĂ© nguĂ„n. PhÇn 4 C”i ¼Æt ch−¬ng tr×nh 1-Cžc ch−¬ng tr×nh SCANDISK,DEFRAGMENTER 2-C”i ¼Æt WINDOWS 98 2
3-C”i ¼Æt MSOFFICE PhÇn 5 TĂŠng th”nh v” n©ng cÊp mžy tÝnh 1-LĂča chĂ€n cžc bĂ© phËn ¼Ó tĂŠng th”nh lŸp ržp 1 mžy PC: Mainboard,RAM,card m”n h×nh,card sound,I/O,ĂŠ cĂžng ,CD- ROM 2-N©ng cÊp : Thay Mainboard,RAM,card m”n h×nh,card sound,I/O, ĂŠ cĂžng ,CD-ROM PhÇn 6 PhĂŽ lĂŽc : -1 sĂš th«ng sĂš cña Mainboard v” Card - Ch−¬ng tr×nh l−u Master boot - Ch−¬ng tr×nh L−u CMOS PhÇn 1 ChĂžc nšng nhiÖm vĂŽ ,cÊu tÂčo cžc bĂ© phËn mžy tÝnh . Cžc bĂ© phËn cña hÖ thĂšng mžy tÝnh SÂŹ ŸÄ cÊu th”nh vÒ chĂžc nšng: MĂ©t hÖ thĂšng mžy PC th−ĂȘng cĂŁ cžc th”nh phÇn cÊu th”nh : - M”n h×nh - B”n phÝm - ChuĂ©t 3
- HĂ©p CPU: + B¶ng mÂčch chÝnh (Mainboard) + §Üa cĂžng (Hard Disk) + ĂŠ ¼Üa mÒm + ĂŠ CD ROM Sau Ÿ©y ta sÏ ÂźI s©u v”o hoÂčt Ÿéng cña tĂ”ng phÇn mainboard Mainboard chĂža cžc linh kiÖn chÝnh v” cžc ¼−ĂȘng d©y dÉn kÕt nĂši chĂłng lÂči tÂčo nÂȘn mžy tÝnh PC. ”PC M I/O Ra V”o A-bus D-bus C-bus TĂ” sÂŹ ŸÄ tĂŠng qužt cña hÖ vi xö lĂœ m” mžy tÝnh PC l” 1 tr−ĂȘng hĂźp tiÂȘu biÓu,so sžnh vĂ­i 1 Mainboard cĂŽ thÓ ta thÊy trÂȘn Mainboard cĂŁ gŸn: -”PC Microprossecor - BĂ© nhĂ­ : ROM,RAM,Cache,PAL - Cžc khe cŸm ¼Ó cŸm cžc b¶ng mÂčch v”o ra (I/O).VĂ­i cžc Mainboard ÂźĂȘi mĂ­i cžc card n”y ¼−üc l”m liÒn trÂȘn b¶ng mÂčch chÝnh (onboard). - Cžc vi xö lĂœ bĂŠ trĂź :8087,8259,8037,8250... -Cžc chuyÓn mÂčch hÖ thĂšng. Cžc ¼−ĂȘng mÂčch in trÂȘn Mainboard l”m d©y dÉn cĂŁ thÓ 2,3,4 lĂ­p . CĂŁ 2 kiÓu Mainboard : ‱ KiÓu AT: NhĂ·ng kiÓu cĂČ cĂŁ kÝch th−íc 12” x 13” hay 30cm x 32,5 cm . VÒ sau gi¶m xuĂšng cßn 8,5” x 11” hay 21,5cm x 28cm t−¬ng ¼−¬ng khĂŠ giÊy A4 gĂ€i l” bo mÂčch Baby/AT 4
KiÓu bo n”y hiÖn nay cßn dĂŻng nhiÒu cĂŁ cÊu h×nh hç trĂź cho CPU 486 v” sau Ÿã tĂ” Pentium 75 trĂ« lÂȘn ¼Õn Pentium 200 .PhÇn lĂ­n chĂłng giĂšng nhau , chØ thay ŸÊi chĂłt Ýt v” ¼Òu cĂŁ sÂœn phÇn ÂźiÒu khiÓn EIDE v” I/O. Bo mÂčch n”y hç trĂź cho Pentium Pro 150 180 v” 200 , cßn Pentium II th× Ÿ· chuyÓn qua kiÓu ATX ‱ KiÓu ATX : KiÓu n”y hiÖn nay Ÿ· trĂ« th”nh tiÂȘu chuÈn cÊu trĂłc cho bo mÂčch . CÊu trĂłc cña nĂŁ ¼−üc thiÕt kÕ vĂ­i xu h−íng Ÿn gi¶n v” tiÖn lĂźi ¼Ó cho ng−ĂȘi dĂŻng cĂŁ thÓ sö dĂŽng thiÕt bÞ hay phĂŽ tĂŻng cña cžc h·ng s¶n xuÊt khžc nhau.H×nh džng bo mÂčch n”y khžc v” xoay ngang 900 so vĂ­i h−íng kiÓu bo PC/AT v” cĂŁ nhĂ·ng c¶i tiÕn tiÖn lĂźi nh− sau: * CPU tuy Ÿ· cĂŁ bĂ© phËn to¶ nhiÖt(heat - sink) nh−ng lÂči n»m ngay d−íi quÂčt cña bĂ© nguĂ„n lĂźi dĂŽng quÂčt cña bĂ© nguĂ„n ¼Ó l”m mžt cho CPU * R·nh PCI v” ISA n»m thÊp xuĂšng d−íi v” xa CPU ¼Ó dÔ gŸn card giao tiÕp nhÊt l” nhĂ·ng loÂči cĂŁ chiÒu d”i bÊt th−ĂȘng nh− sound card , card video, card TV, card gi¶i m· h×nh v” ©m thanh cho DVD,... m” kh«ng bÞ v−íng mŸc * ChĂžc nšng kiÓm sožt giao tiÕp cĂŁ sÂœn (built-in inteface): - ChĂžc nšng ÂźiÒu khiÓn ĂŠ ¼Üa mÒm ( Ă« bo n”o cĂČng cĂŁ). - ChĂžc nšng ÂźiÒu khiÓn EIDE - ChĂžc nšng ÂźiÒu khiÓn SCSI. NhĂ·ng bo mÂčch cĂŁ sÂœn chĂžc nšng SCSI th−ĂȘng l” SCSI3 - NÕu cĂŁ sÂœn tÝnh nšng ©m thanh trÂȘn bo mÂčch ta thÊy cĂŁ thÂȘm : +mĂ©t ¼Çu nĂši d−¬ng (connector) 4 hay 3 ch©n (pin) ¼Ó nhËn ©m thanh tĂ” CD + MĂ©t cĂŠng ra loa (speaker out) + MĂ©t cĂŠng ra (output) cho thiÕt bÞ ©m thanh ngoÂči vi + MĂ©t cĂŠng v”o cho micro - MĂ©t cĂŠng v”o chØ dĂŻng ¼−üc cho chuĂ©t PS/2 - MĂ©t cĂŠng v”o cho b”n phÝm PS/2 - Hai cĂŠng ra USB (Universal Serial Bus= CĂŠng nĂši tiÕp Âźa nšng).LoÂči cĂŠng n”y trong t−¬ng lai sÏ thay thÕ cžc cĂŠng nĂši tiÕp ,song song,b”n phÝm,chuĂ©t v” nhĂ·ng thiÕt bÞ mĂ­i khžc . - MĂ©t cĂŠng ra song song dĂŻng cho mžy in v” cžc thiÕt bÞ khžc 5
- Hai cĂŠng ra nĂši tiÕp COM1 v” COM 2 TrÂȘn thĂčc tÕ cßn tĂ„n tÂči nhĂ·ng loÂči nhĂ·ng loÂči bo mÂčch kh«ng chuÈn cña cžc h·ng s¶n xuÊt mžy nhži . BĂ© vi xö lĂœ NÕu bĂ© nguĂ„n l” trži tim cña mžy vi tÝnh th× bĂ© vi xö lĂœ chÝnh l” khĂši ĂŁc cña nĂŁ . BĂ© vi xö lĂœ ¼−üc phžt triÓn trÂȘn c«ng nghÖ chÕ tÂčo cžc mÂčch vi ÂźiÖn tö cĂŁ Ÿé tÝch hĂźp rÊt lĂ­n VLSI (Very Large Scale Integration ) vĂ­i cžc phÇn tö cÂŹ b¶n l” cžc tranzixtor tr−ĂȘng MOS cĂŁ Ÿé tiÂȘu hao c«ng suÊt rÊt nhĂĄ . Trong hĂ€ 80x86 :(8086,80186,80286,80386,80486,Pentium,Pentium I,II,III...)chĂłng thĂčc hiÖn tÊt c¶ cžc hoÂčt Ÿéng xö lĂœ logic v” sĂš hĂ€c. NĂŁi chung bĂ© vi xö lĂœ ŸÀc sĂš liÖu tĂ” bĂ© nhĂ­, xö lĂœ nĂŁ theo cžch ¼−üc xžc ¼Þnh bĂ«i lÖnh , cuĂši cĂŻng cÊt kÕt qu¶ v”o bĂ© nhĂ­. 1/CÊu trĂłc chung: Address Addressing Bus Interface ⇒ Unit (AU) Unit(BIU) Data Prefetch-Queue ⇐ ⇒ Excution Unit(EU) ALU Instruction Unit(IU) Registers Control Unit (CU) 6
PQ(Prefetch Queue) : H”ng Ÿßi nhËn tr−íc BIU(Bus Interface Unit): §n vÞ ghÐp nĂši Bus IU (Instruction Unit ) : §n vÞ lÖnh EU (Excution Unit) : §n vÞ thĂčc hiÖn lÖnh .EU gĂ„m cĂŁ: ALU(Arithmetical Logical Unit) : BĂ© tÝnh sĂš hĂ€c CU(Control Unit) : BĂ© ÂźiÒu khiÓn Registers : Cžc thanh ghi EU duy tr× trÂčng thži CPU ,KiÓm sožt cžc thanh ghi Âźa nšng v” tožn hÂčng lÖnh.Cžc thanh ghi v” ¼−ĂȘng truyÒn dĂ· liÖu trong EU d”i 16 bit ( VĂ­i cžc loÂči mĂ­i cĂŁ thÓ l” 32 hoÆc 64 bit). BIU thĂčc hiÖn tÊt c¶ cžc tžc vĂŽ vÒ Bus cho EU ; NĂŁ thiÕt lËp kh©u nĂši vĂ­i thÕ giĂ­i bÂȘn ngo”i l” cžc bus sĂš liÖu , ¼Þa chØ v” ÂźiÒu khiÓn . DĂ· liÖu ¼−üc truyÒn giĂ·a CPU v” bĂ© nhĂ­ hoÆc thiÕt bÞ I/O khi cĂŁ yÂȘu cÇu tĂ” EU . ViÖc truyÒn n”y kh«ng trĂčc tiÕp m” qua 1 vĂŻng nhĂ­ RAM cĂŁ dung l−üng nhĂĄ Ă« BIU gĂ€i l” PQ(Prefetch Queue):H”ng Ÿßi nhËn tr−íc. sau Ÿã ¼−üc truyÒn v”o IU . TiÕp Ÿã IU sÏ ÂźiÒu khiÓn EU ¼Ó cho lÖnh Ÿã ¼−üc thĂčc hiÖn bĂ«i ALU. MĂ©t chu kĂș lÖnh cña CPU cĂŁ thÓ ¼−üc coi Ÿn gi¶n gĂ„m 2 thĂȘi kho¶ng : LÊy lÖnh tĂ” bĂ© nhĂ­ v” thĂčc hiÖn lÖnh .PQ cĂŁ thÓ cĂŁ tĂ” 4 ¼Õn 6 byte. Trong khi EU Âźang thĂčc hiÖn lÖnh tr−íc th× BIU Ÿ· t×m v” lÊy lÖnh sau v”o CPU tĂ” bĂ© nhĂ­ v” l−u trĂ· lÖnh Ÿã Ă« PQ rĂ„i .Hai khĂši thĂčc hiÖn lÖnh v” ghÐp nĂši bus BIU cĂŁ thÓ l”m viÖc Ÿéc lËp vĂ­i nhau v” trong hÇu hÕt cžc tr−ĂȘng hĂźp cĂŁ sĂč trĂŻng lÆp giĂ·a thĂȘi gian thĂčc hiÖn lÖnh tr−íc v” lÊy lÖnh sau. Nh− vËy thĂȘi gian lÊy lÖnh cĂŁ thÓ coi nh− b»ng 0 v× EU chØ thĂčc hiÖn lÖnh Ÿ· cĂŁ sÂœn trong PQ do BIU lÊy v”o. §iÒu n”y Ÿ· l”m tšng tĂšc Ÿé xö lĂœ chung cña mžy tÝnh. 2/Cžc thanh ghi cña hĂ€ 80x86: Thanh ghi thĂčc ra l” 1 bĂ© nhĂ­ ¼−üc cÊy ngay trong CPU .V× tĂšc Ÿé truy cËp cžc thanh ghi nhanh hÂŹn l” vĂ­i bĂ© nhĂ­ chÝnh RAM nÂȘn nĂŁ ¼−üc dĂŻng ¼Ó l−u trĂ· cžc dĂ· liÖu tÂčm thĂȘi cho cžc quž tr×nh tÝnh tožn,xö lĂœ cña CPU BĂ© nhĂ­ ¼−üc chia th”nh cžc vĂŻng (ÂźoÂčn ) khžc nhau : 7
- VĂŻng chĂža m· ch−¬ng tr×nh (Code segment) - VĂŻng chĂža dĂ· liÖu v” kÕt qu¶ trung gian cña ch−¬ng tr×nh (Data segment) - VĂŻng ngšn xÕp (stack) ¼Ó qu¶n lĂœ cžc th«ng sĂš cña bĂ© vi xö lĂœ khi gĂ€i ch−¬ng tr×nh con hoÆc trĂ« vÒ tĂ” ch−¬ng tr×nh con.(Stack segment) - VĂŻng dĂ· liÖu phĂŽ (Extra segment) Cžc thanh ghi ÂźoÂčn 16 bit chØ ra ¼Þa chØ ¼Çu (segment) cña 4 ÂźoÂčn trong bĂ© nhĂ­. NĂ©i dung cžc thanh ghi ÂźoÂčn xžc ¼Þnh ¼Þa chØ cña « nhĂ­ n»m Ă« ¼Çu ÂźoÂčn(¼Þa chØ cÂŹ sĂ«) . §Þa chØ cña cžc « nhĂ­ khžc n»m trong ÂźoÂčn tÝnh ¼−üc b»ng cžch cĂ©ng thÂȘm v”o ¼Þa chØ cÂŹ sĂ« 1 giž trÞ gĂ€i l” ¼Þa chØ lÖch (ofset) Cžc thanh ghi cña hĂ€ 80x86 nh− sau: Thanh ghi con trĂĄ lÖnh IP Cžc thanh ghi dĂ· liÖu: AX,BX,CX,DX Cžc thanh ghi con trĂĄ,chØ sĂš: SP,BP,SI,DI Cžc thanh ghi ÂźoÂčn :CS,DS,SS,ES Thanh ghi cĂȘ SĂš l−üng cžc thanh ghi v” Ÿé lĂ­n cña chĂłng trong cžc bĂ© CPU hiÖn ÂźÂčI ng”y c”ng ¼−üc tšng lÂȘn cĂČng l” 1 yÕu tĂš l”m cho cžc bĂ© vi xö lĂœ n”y hoÂčt Ÿéng nhanh hÂŹn. Dung l−üng cžc thanh ghi trong 1 sĂš vi xö lĂœ hiÖn ÂźÂčI: TĂ” mžy 386 cžc thanh ghi Âźa nšng v” thanh ghi cĂȘ cĂŁ Ÿé lĂ­n gÊp Ÿ«I (32 bit) Cžc thanh ghi ÂźoÂčn (6 thanh ghi) Ÿé lĂ­n vÉn l” 16 bit 3/ BĂ© nhĂ­ Èn trong vi xö lĂœ : CÂŹ chÕ bĂ© nhĂ­ Èn Ÿ· l”m cho cžc CPU hoÂčt Ÿéng nhanh hÂŹn ,hiÖu qu¶ hÂŹn ,chÝnh v× vËy cžc CPU hiÖn ÂźÂčI ng”y nay ¼Òu cĂŁ bĂ© nhĂ­ Èn (Cache).Dung l−üng cña bĂ© nhĂ­ Èn cĂČng ng”y c”ng lĂ­n hÂŹn. NguyÂȘn tŸc hoÂčt Ÿéng cña bĂ© nhĂ­ Èn nh− thÕ n”o xin xem tiÕp mĂŽc 6 cña phÇn tiÕp sau . 4/ MĂ©t sĂš c¶i tiÕn mĂ­i nhÊt trong kĂŒ thuËt vi xö lĂœ cña 1 sĂš h·ng s¶n xuÊt: 8
TÝnh ¼Õn thĂȘi ÂźiÓm n”y (8/1999) kĂŒ thuËt vi xö lĂœ Ÿ· cĂŁ thÂȘm 1 sĂš th”nh tĂču sau: ‱ HÂč thÊp ÂźiÖn žp nu«i chip vi xö lĂœ: Cžc bĂ© vØ xö lĂœ Pentium Pro v” Power PC thÕ hÖ hiÖn nay ¼Òu dĂŻng c«ng nghÖ CMOS(C«ng nghÖ Ÿn cĂčc sö dĂŽng cžc cÆp MOSFET kÂȘnh n v” kÂȘnh p Ă« chÕ Ÿé t¶i tÝch cĂčc) vĂ­i kÝch th−íc ¼Æc tr−ng 0,35 micron (xÊp xØ kÝch th−íc cña mçi tranzixtor v” cžc ¼−ĂȘng dÉn kim loÂči nĂši chĂłng). Cžc phiÂȘn b¶n sau cña chĂłng sÏ rĂłt xuĂšng kÝch th−íc 0.25 micron. Khi gi¶m nhĂĄ kÝch th−íc th× c«ng suÊt ÂźiÖn tiÂȘu thĂŽ( nhiÖt l−üng to¶ ra ) trÂȘn mçi Ÿn vÞ diÖn tÝch tšng lÂȘn theo quy luËt b×nh ph−¬ng . May mŸn thay 1 ¼Æc tÝnh khžc cña c«ng nghÖ CMOS Ÿ· cĂžu nguy cho vÊn ¼Ò n”y :ÂźiÖn žp v” c«ng suÊt tiÂȘu thĂŽ cña tranzistor cĂČng quan hÖ vĂ­i nhau theo quy luËt b×nh ph−¬ng .§iÒu n”y cĂŁ nghÜa l” sĂč gi¶m nhĂĄ ÂźiÖn žp cung cÊp sÏ bĂŻ lÂči viÖc tšng c«ng suÊt tiÂȘu thĂŽ . HÂč ÂźiÖn žp hoÂčt Ÿéng tĂ” 5V xuĂšng 2V sÏ tiÕt kiÖm c«ng suÊt 6 lÇn (25/4) ;hÂč xuĂšng 1V sÏ gi¶m nhĂĄ sĂč tiÂȘu hao c«ng suÊt 25 lÇn(25/1). §ã chÝnh l” lĂœ do tÂči sao cžc nh” thiÕt kÕ chip hÂč thÊp ÂźiÖn žp nu«i tĂ” 5V xuĂšng 3,3V rĂ„i 2,8V v” 2,5V thËm chÝ 1,8V ŸÚi vĂ­i cžc chÝp Ă« thÕ hÖ kÕ tiÕp ‱ VÊn ¼Ò “thay ŸÄng b»ng nh«m “ : CĂŻng thĂȘi gian(9/1997) khi m” Intel c«ng bĂš bĂ© nhĂ­ tÕ b”o Âźa žp (ChĂłng ta sÏ kh¶o sžt chĂłng Ă« phÇn sau “BĂ© nhĂ­ mžy tÝnh”) th× IBM Ÿ· c«ng bĂš quy tr×nh chÕ tÂčo mĂ­i dĂŻng ŸÄng ¼Ó tÂčo ra chip CPU . HĂ€ Ÿ· gi¶i quyÕt ¼−üc cžc bÕ tŸc trong viÖc mÂč kim loÂči ŸÄng cho quž tr×nh CMOS 7S mĂ­i cña hĂ€ .Tr−íc Ÿ©y cžc chip th−ĂȘng ¼−üc dĂŻng nh«m l”m cžc mĂši dÉn .Nh−ng khi thu nhĂĄ kÝch th−íc d−íi 0,35micron ÂźiÖn trĂ« cña nh«m g©y c¶n trĂ« tĂšc Ÿé - sĂč chuyÓn mÂčch tĂžc thĂȘi kh«ng thÓ thĂčc hiÖn trÂȘn ¼−ĂȘng tĂšc Ÿé thÊp . §Äng cĂŁ ÂźiÖn trĂ« thÊp hÂŹn , rĂą r”ng l” vËy ; nh−ng ŸÄng th−ĂȘng g©y nhiÔm bÈn silic v” v× thÕ sÏ l”m hĂĄng cžc tranzistor cña chip . IBM gi¶i quyÕt vÊn ¼Ò nhiÔm bÈn b»ng cžch tžch biÖt mÂčch ŸÄng vĂ­i silic sau Ÿã bĂ€c mÂčch ŸÄng lÂči . Quž tr×nh thĂčc hiÖn tÝch hĂźp 6 lĂ­p ŸÄng kÝch th−íc 0,2 micron ¼Ó gŸn v”o silic . 9
So sžnh kÝch th−íc giĂ·a cžc ¼−ĂȘng dÉn trong cžc loÂči chip sö dĂŽng ŸÄng v” nh«m 386 : 1,5micron PentiumII : 0,35micron IBM copper : 0,18micron (dĂŻng nh«m) (dĂŻng nh«m) (dĂŻng ŸÄng) MĂ©t sĂš sĂš liÖu Vi xö lĂœ BÒ rĂ©ng thanh ghi bus ¼Þa chØ Bus sĂš liÖu Kh«ng gian ¼Þa chØ Tçng sĂš ŸÄng hĂ„ cĂčc ÂźÂčI 8086 16 bit 20 bit 16 bit 1 MB 10MHz 80286 16 bit 24 bit 16 bit 16MB 16MHz 80386D X 32 bit 32 bit 32 bit 4 GB 40MHz 80486S X 32 bit 32 bit 32 bit 4 GB 25MHz Pentium 32 bit 32 bit 64 bit 4 GB 400MH z Pentium “Merce d” 800MH z TrÂȘn thÞ tr−ĂȘng mžy tÝnh ViÖt Nam hiÖn nay sö dĂŽng nhiÒu loÂči chip cña cžc h·ng khžc nhau : Intel , AMD , Centaur (Winchip),Cyrix. Giž th”nh cña cžc chip AMD , Centaur,Cyrix th−ĂȘng rÎ hÂŹn Intel 20% - 30% vĂ­i tÝnh nšng cÂŹ b¶n kh«ng thua kÐm g× v× vËy chĂłng cĂŁ mÆt rÊt nhiÒu trong cžc mžy trong thĂčc tÕ vĂ­i tĂ» lÖ % t−¬ng ¼−¬ng Intel ; mÆc dĂŻ tĂŠng thÓ trÂȘn to”n thÕ giĂ­i Intel chiÕm thÞ phÇn trÂȘn 80%. 10
BĂ© nhĂ­ mžy tÝnh 1/Khži niÖm hoÂčt Ÿéng cña mžy tÝnh v” vai trß cña bĂ© nhĂ­ trong hoÂčt Ÿéng Ÿã : Nh×n v”o 1 cžch cĂŽ thÓ ta thÊy c«ng viÖc cña mžy tÝnh cĂŁ nhiÒu loÂči : - DÂčng Ÿn gi¶n hay gÆp :soÂčn th¶o,trß chÂŹi,l”m viÖc vĂ­i m«i tr−ĂȘng NC... Khi ta v”o 1 m«i tr−ĂȘng soÂčn th¶o,chÂŹi 1 trß chÂŹi,hay l”m viÖc vĂ­i NC ...Ÿã chÝnh l” khi mžy tÝnh Âźang thĂčc hiÖn cžc ch−¬ng tr×nh . - TĂŠng qužt c«ng viÖc cña mžy tÝnh l” g× ? §ã l” 1 c«ng viÖc lÆp ÂźI lÆp lÂči : + NhËn lÖnh + Gi¶i m· lÖnh + ThĂčc hiÖn lÖnh Quž tr×nh lÆp n”y cĂž tiÕn h”nh liÂȘn tĂŽc cho ¼Õn khi cĂŁ 1 lÖnh mĂ­i ( tĂžc cĂŁ 1 tžc Ÿéng mĂ­i cña con ng−ĂȘi v”o quž tr×nh). - Cžc lÖnh n»m Ă« Ÿ©u ? Ch−¬ng tr×nh mžy tÝnh l” 1 tËp hĂźp cžc lÖnh theo 1 tr×nh tĂč nhÊt ¼Þnh do con ng−ĂȘi nghÜ ra. VÝ dĂŽ: +” CĂ©ng 2 vĂ­i 4 “ +” HiÓn thÞ kÕt qu¶ ra m”n h×nh “ +” VÏ 1 t”u vĂČ trĂŽ trÂȘn bÇu trĂȘi sao “... Cžc ch−¬ng tr×nh ¼−üc chia l”m 2 loÂči : + Ch−¬ng tr×nh hÖ thĂšng : Cžc ch−¬ng tr×nh ÂźiÒu khiÓn cña hÖ ÂźiÒu h”nh ,ch−¬ng tr×nh ÂźiÒu khiÓn thiÕt bÞ ngoÂči vi chuÈn... 11
+ Ch−¬ng tr×nh Ăžng dĂŽng : Cžc ch−¬ng tr×nh n”y th−ĂȘng ¼−üc l−u trĂ· trong bĂ© nhĂ­ ngo”i . Khi chÂčy mĂ­i ¼−a v”o bĂ© nhĂ­ trong (RAM) VÝ dĂŽ : Ta chÂčy ch−¬ng tr×nh Tuvi.exe tĂžc l” : Khi nhËn lÖnh Tuvi.exe ↔ Vi xö lĂœ sÏ : - §Àc v”o bĂ© nhĂ­ ch−¬ng tr×nh Tuvi.exe - §Àc cžc dßng lÖnh cña Tuvi.exe - Gi¶i m· cžc lÖnh n”y - ThĂčc hiÖn cžc lÖnh Nh− vËy : Ch−¬ng tr×nh v” dĂ· liÖu ¼−üc nÂčp v”o bĂ© nhĂ­ tr−íc khi thĂčc hiÖn . - BĂ© nhĂ­ do cžc IC nhĂ­ tÂčo th”nh .Mçi IC cĂŁ 1 dung l−üng nhĂ­ nhÊt ¼Þnh. - TĂŠng dung l−üng nhĂ­ cña cžc IC nhĂ­ l” dung l−üng bĂ© nhĂ­. - NÕu dung l−üng bĂ© nhĂ­ nhĂĄ,ch−¬ng tr×nh Ăžng dĂŽng lĂ­n sÏ kh«ng chÂčy ¼−üc VÝ dĂŽ : Windows 3.11 cÇn tĂši thiÓu 4 MB bĂ© nhĂ­ Windows 98 cÇn tĂši thiÓu 16MB bĂ© nhĂ­ 2/ Kh¶ nšng qu¶n lĂœ bĂ© nhĂ­ cña 1 bĂ© vi xö lĂœ : PhĂŽ thuĂ©c v”o sĂš ch©n ¼Þa chØ cña vi xö lĂœ ( sĂš bÝt ¼Þa chØ ) 8086 cĂŁ 20 bit ¼Þa chØ → cĂŁ kh¶ nšng ph©n biÖt 220 « nhĂ­ = 1MB 8386 cĂŁ 32 bit ¼Þa chØ → cĂŁ kh¶ nšng ph©n biÖt 232 « nhĂ­ = 4GB 8486 cĂŁ 32 bit ¼Þa chØ → cĂŁ kh¶ nšng ph©n biÖt 232 « nhĂ­ = 4GB Pentium cĂŁ 32 bit ¼Þa chØ → cĂŁ kh¶ nšng ph©n biÖt 232 « nhĂ­ = 4GB Pentium Pro150 cĂŁ 36 bit ¼Þa chØ → cĂŁ kh¶ nšng ph©n biÖt 236 « nhĂ­ = 64GB Pentium Pro 200 cĂŁ 36 bit ¼Þa chØ → cĂŁ kh¶ nšng ph©n biÖt 236 « nhĂ­ =64GB 12
MÆc dĂŻ cĂŁ thÓ cŸm thÂȘm nhiÒu vi mÂčch nhĂ­ v”o mžy, nh−ng trong thĂčc tÕ ng−ĂȘi ta cĂČng chØ th−ĂȘng dĂŻng ¼Õn 128 MB nhĂ­ trĂ« vÒ trong cžc Ăžng dĂŽng th«ng th−ĂȘng. 3/Cžc ¼Æc tr−ng kĂŒ thuËt cÂŹ b¶n cña bĂ© nhĂ­ bžn dÉn: -Dung l−üng - TĂšc Ÿé hoÂčt Ÿéng (truy nhËp) - §é tin cËy sö dĂŽng - Giž th”nh , kÝch th−íc. 4/ BĂ© nhĂ­ RAM (Random Access Memory) : - BĂ© nhĂ­ RAM giĂšng nh− 1 caÝ b¶ng m” ng−ĂȘi ta cĂŁ thÓ viÕt v”o v” sau Ÿã lÂči cĂŁ thÓ xož ÂźI ¼Ó viÕt cžc th«ng tin mĂ­i - Hai loÂči RAM + RAM tÜnh : DĂŻng phÇn tö triger l”m phÇn tö nhĂ­ TĂšc Ÿé truy nhËp nhanh.Giž th”nh ÂźÂŸt + RAM Ÿéng: DĂŻng tĂŽ ÂźiÖn l”m phÇn tö nhĂ­ TĂšc Ÿé truy nhËp kh«ng nhanh Lu«n ph¶i “l”m t−¬i” th«ng tin Giž th”nh rÎ - Trong mžy tÝnh cžc IC nhĂ­ RAM th−ĂȘng ¼−üc ghÐp th”nh cžc khĂši nhĂ­ 1MB,4MB,8MB,16MB... ¼Ó cŸm v”o mžy cho tiÖn lĂźi. - Hai loÂči modun nhĂ­ RAM: ‱ SIMM (Single Inline Memory Modules ): M«dul nhĂ­ 1 h”ng ch©n CĂŁ loÂči 30 ch©n : DĂŻng cho cžc loÂči mžy cĂČ nh− mžy 386 CĂŁ loÂči 72 ch©n : DĂŻng cho cžc loÂči mžy cĂČ nh− mžy 486,Pentium H×nh džng bÂȘn ngo”i v” sÂŹ ŸÄ mÂčch ÂźiÖn , tÂȘn cžc ch©n cña 1 khĂši SIMM nh− sau: 13
page 282 14
‱ DIMM (Dual Inline Memory Modules ): M«dul nhĂ­ 2 h”ng ch©n. DĂŻng cho cžc loÂči mžy 486,Pentium,cžc loÂči ÂźĂȘi mĂ­i hiÖn nay... - KĂœ hiÖu cña 1 IC nhĂ­ : WWW XX YYYY ZZ M· s¶n phÈm KiÓu bĂ© nhĂ­ Dung l−üng TĂšc Ÿé truy nhËp EPROM : 27 Kil«bit nan« gi©y SRAM : 62,7C DRAM : 41,51 VÝ dĂŽ : 7C1024 - 15 l” SRAM ,128KB , tĂšc Ÿé truy nhËp 15 nan« gi©y Ta thÊy 1 IC nhĂ­ cĂŁ dung l−üng 128KB vËy muĂšn cĂŁ 512KB ph¶i cÇn 4 IC ghÐp vĂ­i nhau muĂšn cĂŁ 1MB ph¶i cÇn 8 IC ghÐp vĂ­i nhau... Cžc loÂči RAM mĂ­i ¼−üc sö dĂŽng trong thĂȘi gian gÇn Ÿ©y: HiÖn nay trong cžc lĂœ lÞch kĂŒ thuËt mžy , trong cžc b”i kh¶o cĂžu chuyÂȘn ng”nh mžy tÝnh ... th−ĂȘng cĂŁ nhŸc ¼Õn 1 sĂš cžc danh tĂ” vÒ RAM . §©y l” cžc vÊn ¼Ò mĂ­i cÇn cËp nhËt: - VRAM (Video Random Access Memory): BĂ© nhhĂ­ truy nhËp ngÉu nhiÂȘn video v” cĂŻng hĂ€ vĂ­i nĂŁ :WRAM (Windows RAM)cho Ÿé rĂ©ng d¶i hÂŹn . ThuĂ©c loÂči bĂ© nhĂ­ 2 cĂŠng (Dual - ported memory) .§©y l” bĂ© nhĂ­ RAM cĂŁ 15
cĂŠng tr−íc ,cĂŠng sau . DĂ· liÖu cĂŁ thÓ ÂźI v”o cöa tr−íc rĂ„i ÂźI ra trĂčc tiÕp cöa sau nÂȘn cĂŁ tĂšc Ÿé cao hÂŹn . - EDOVRAM : L” dÂčng tĂšc Ÿé nhanh cña VRAM - EDODRAM : L” dÂčng tĂšc Ÿé nhanh cña DRAM - SDRAM (Synchronous DRAW = DRAW ŸÄng bĂ© ): DRAW l” 1 loÂči RAM gia tĂšc cho Windows : - SGRAM ( Synchronous Graphics RAM = RAM ŸÄ hoÂč ŸÄng bĂ© ) - EDRAM (Enhanced DRAW = DRAW c¶i tiÕn ) - RAMDAC : §©y l” loÂči chuyÓn ŸÊi Digital - Analog dĂŻng RAM Trong t−¬ng lai ; cĂČng nh− vĂ­i cžc chip vi xö lĂœ danh sžch n”y sÏ cßn kÐo d”i nĂ·a... 5/ BĂ© nhĂ­ ROM: (Read Only Memory) -L” bĂ© nhĂ­ vÉn giĂ· ¼−üc th«ng tin sau khi cŸt ÂźiÖn nu«i vi mÂčch -Dung l−üng cña IC nhĂ­ loÂči n”y th−ĂȘng nhĂĄ. Ch−¬ng tr×nh ¼−üc nÂčp v”o trong ROM b»ng thiÕt bÞ chuyÂȘn dĂŻng.MĂ©t thiÕt bÞ nÂčp,xož ROM mĂžc trung b×nh cĂŁ giž kho¶ng hÂŹn 500$ . MĂ©t vi mÂčch ROM trŸng(LoÂči EPROM: ghi ¼−üc nhiÒu lÇn) dung l−üng 512KB cĂŁ giž kho¶ng 3$. - BĂ© nhĂ­ PROM (Programable Read Only Memory): Ghi ¼−üc 1 lÇn. - BĂ© nhĂ­ EPROM(Erasable Programable ROM) : Ghi ¼−üc nhiÒu lÇn. - BĂ© nhĂ­ Flash ROM : L” loÂči ROM cĂŁ thÓ thay ŸÊi ¼−üc nĂ©i dung trĂčc tiÕp tĂ” mžy tÝnh m” kh«ng cÇn cĂŁ thiÕt bÞ ghi ¼Æc biÖt n”o v” cĂČng kh«ng cÇn xož b»ng tia cĂčc tÝm HÇu hÕt cžc mainboard ÂźĂȘi mĂ­i ¼Òu dĂŻng Flash ROM ¼Ó chĂža BIOS,nhĂȘ Ÿã giĂłp ng−ĂȘi dĂŻng cËp nhËt version mĂ­i ¼−üc dÔ d”ng.TuĂș theo h·ng n”o s¶n xuÊt , Flash ROM dĂŻng 1 trong 2 mĂžc ÂźiÖn žp l”m viÖc l” +5V hay +12V . Ta chØ cÇn cĂŁ phÇn mÒm ghi Flash ROM (Cña h·ng tÂčo ra BIOS nh− Award ,AMI ...)rĂ„i dĂŻng nĂŁ 16
¼Ó cËp nhËt ROM BIOS. Ch−¬ng tr×nh n”y chØ ¼−üc sö dĂŽng khi thËt cÇn thiÕt. -KĂœ hiÖu cña vi mÂčch : 27xxx ; 3 sĂš sau chØ dung l−üng cña ROM (KB) 2708(1KB x 8) : 8KB 27256(32K x 8) ;256KB 27512(64K x 8): 512KB - KÝch th−íc vËt lĂœ cña cžc vi mÂčch ROM ¼Òu b»ng nhau. 6/ BĂ© nhĂ­ tÕ b”o Âźa žp : TĂ” thžng 9 nšm 1997 Intel Ÿ· c«ng bĂš bĂ© nhĂ­ StrataFlash Ÿ©y l” loÂči bĂ© nhĂ­ ¼Æc biÖt dÂčng tÕ b”o Âźa žp (multilevel-cell) cĂŁ kh¶ nšng l−u giĂ· nĂ©i dung ngay c¶ khi tŸt thiÕt bÞ . Thay v× ph¶i xžc ¼Þnh 1 hay 2 mĂžc ÂźiÖn žp kh¶ dÜ cho tÕ b”o nhĂ­ StrataFlash sÏ gžn 1 trong 4 mĂžc ÂźiÖn žp . Cžc tÕ b”o StrataFlash sÏ cĂŁ 4 mĂžc ÂźiÖn žp : 2 cho trÂčng thži mĂ« v” 2 cho trÂčng thži tŸt . NhĂȘ vËy mçi tÕ b”o cĂŁ thÓ l−u dĂ· liÖu gÊp 2 lÇn loÂči chip nhĂ­ flash th«ng th−ĂȘng ( LoÂči ROM cĂŁ thÓ ghi xož b»ng mžy tÝnh kh«ng cÇn thiÕt bÞ ¼Æc biÖt) . LoÂči n”y ¼−üc sö dĂŽng rĂ©ng r·i trong cžc mžy ¶nh sĂš, mžy tÝnh cÇm tay ,ÂźiÖn thoÂči di Ÿéng ,cžc mžy tr¶ lĂȘi tĂč Ÿéng . Tuy nhiÂȘn hiÖn nay tuĂŠi thĂ€ cña loÂči n”y cßn t−¬ng ŸÚi thÊp : SĂš chu kĂș xož l” 10.000 lÇn so vĂ­i 100.000 lÇn cña cžc loÂči chip Flash th«ng th−ĂȘng . VĂ­i 1 mžy ¶nh sĂš 10.000 chu kĂș xož Ÿñ ¼Ó chĂŽp 240.000 p« h×nh trÂȘn mžy ¶nh (T−¬ng ¼−¬ng kho¶ng 6500 cuĂ©n phim th«ng th−ĂȘng ) . T−¬ng lai cña loÂči bĂ© nhĂ­ n”y rÊt sžng sña . 7/ BĂ© nhĂ­ Èn trong vi xö lĂœ : a-BĂ© nhĂ­ Èn: SRAM DRAM Bšng,¼Üa tĂ” CPU Cache BĂ© nhĂ­ BĂ© nhĂ­ chÝnh ngo”i Registers 17
Khi CPU l”m viÖc vĂ­i 1 ŸÚi t−üng ,th«ng tin (dĂ· liÖu,lÖnh) cña ŸÚi t−üng v” cžc th«ng tin l©n cËn sÏ ¼−üc ¼−a v”o Cache .Khi CPU xö lĂœ nĂŁ sÏ t×m th«ng tin Ă« Cache . NÕu kh«ng cĂŁ nĂŁ sÏ t×m Ă« bĂ© nhĂ­ chÝnh ,khi copy th«ng tin v”o Cache nĂŁ sÏ copy lu«n c¶ cžc th«ng tin l©n cËn v”o Cache . NÕu th«ng tin kh«ng cĂŁ Ă« bĂ© nhĂ­ chÝnh th× nĂŁ sÏ t×m Ă« bĂ© nhĂ­ phĂŽ v” khi copy nĂŁ cĂČng sÏ copy lu«n c¶ cžc th«ng tin l©n cËn v”o bĂ© nhĂ­ chÝnh ¼Ó dĂč phßng cho cžc lÇn tiÕp theo cña CPU . Ta cĂŁ thÓ so sžnh cÂŹ chÕ n”y vĂ­i m« h×nh m−ün sžch tĂ” th− viÖn nh− sau: Tñ sžch(BN chÝnh) Th− viÖn CPU Cache1 (BĂ© nhĂ­ ngo”i) Cache2 Ng−ĂȘi ŸÀc (CPU) sÏ nhanh chĂŁng t×m ¼−üc cžc quyÓn sžch cÇn thiÕt liÂȘn quan ¼Õn vÊn ¼Ò anh ta Âźang quan t©m v× khi m−ün sžch tĂ” th− viÖn vÒ ¼−a v”o tñ anh Ÿ· m−ün 1sĂš cžc quyÓn cĂŁ nĂ©i dung liÂȘn quan ¼Õn nhau . V” khi lÊy tĂ” tñ ra ¼Ó lÂȘn b”n tr−íc mÆt cĂČng theo nguyÂȘn tŸc Ÿã (TÊt nhiÂȘn sĂš sžch b©y giĂȘ Ýt hÂŹn,viÖc t×m kiÕm c”ng nhanh hÂŹn) . b-BĂ© nhĂ­ Èn ¼−üc ¼−a v”o trong vi xö lĂœ : DRAM Bšng,¼Üa tĂ” CPU Cache BĂ© nhĂ­ BĂ© nhĂ­ chÝnh ngo”i Registers c-BĂ© nhĂ­ Èn ¼−üc chia l”m 2 (Cache1 v” Cach2 ): DRAM Bšng,¼Üa tĂ” 18
Cache1 Cache2 BĂ© nhĂ­ BĂ© nhĂ­ chÝnh ngo”i CPU Registers d- Dung l−üng bĂ© nhĂ­ Èn trong 1 sĂš vi xö lĂœ hiÖn ÂźÂčI: CÂŹ chÕ bĂ© nhĂ­ Èn giĂłp Ÿ· l”m cho cžc CPU hoÂčt Ÿéng nhanh hÂŹn ,hiÖu qu¶ hÂŹn ,chÝnh v× vËy cžc CPU hiÖn ÂźÂčI ng”y nay ¼Òu cĂŁ bĂ© nhĂ­ Èn (Cache).Dung l−üng cña bĂ© nhĂ­ Èn cĂČng ng”y c”ng lĂ­n hÂŹn : 80486DX 8KB 80486SX 8KB 80486DX2 8KB 80486DX4 16KB Pentium 100 16KB Pentium 200 512KB Pentium II (L2) 512KB Pentium Pro(L2) 512KB (TuĂș chĂ€n 256 hoÆc 512) Pentium MMX(L2) 512KB (TuĂș chĂ€n 256 hoÆc 512) Pentium Celeron(L2) 512KB (§−üc bĂŠ xung v”o 4/1998) Pentium IIXeon(L2) 1MB §Üa mÒm v” ĂŠ ¼Üa mÒm 19
1/Khži niÖm: - MaĂœ tÝnh l”m viÖc dĂča trÂȘn sĂč hoÂčt Ÿéng cña cžc ch−¬ng tr×nh chĂža trong bĂ© nhĂ­. - Ng−ĂȘi ta chia bĂ© nhĂ­ l”m 2 loÂči : +BĂ© nhĂ­ trong + BĂ© nhĂ­ ngo”i §Üa mÒm l” 1 dÂčng bĂ© nhĂ­ ngo”i. - §iÓm lÂči sĂč phžt triÓn cña bĂ© nhĂ­ ngo”i: BŸt ¼Çu l” cžc loÂči bšng ŸÎc lç,b×a ŸÎc lç → xuyÕn tĂ” → ĂŠ ¼Üa mÒm → ĂŠ ¼Üa cĂžng → ĂŠ zip → ĂŠ CD ROM → DVD ROM → DVD RW. - §Üa mÒm d· ¼Õn ng”y tËn sĂš ? ViÖc nghiÂȘn cĂžu ¼Üa mÒm cĂŁ cßn Ăœ nghÜa nĂ·a kh«ng ? ViÖc sö dĂŽng ¼Üa mÒm ng”y nay Ÿ· hÂčn chÕ .Tuy vËy ng−ĂȘi ta vÉn ch−a bĂĄ hÂŒn ¼Üa mÒm v× dĂŻng nĂŁ ¼Ó l−u trĂ· ,vËn chuyÓn cžc l−üng th«ng tin nhĂĄ vÉn tiÖn lĂźi,giž th”nh rÎ. ViÖc nghiÂȘn cĂžu hoÂčt Ÿéng cña ¼Üa mÒm v” ĂŠ ¼Üa mÒm vÉn rÊt cĂŁ Ăœ nghÜa ¼Ó tÂčo tiÒn ¼Ò cho viÖc tiÕp thu kiÕn thĂžc vÒ hoÂčt Ÿéng cña cžc loÂči ¼Üa khžc. Xin trÝch dÉn ÂźoÂčn všn sau tĂ” tÂčp chÝ US-PCWold : “ NhĂ·ng bžo cžo vÒ sĂč lĂŽi t”n cña ¼Üa mÒm Ÿ· c−ĂȘng ÂźiÖu quž mĂžc.H”ng nšm ,khi cžc nh” s¶n xuÊt cho ra ÂźĂȘi nhĂ·ng ph−¬ng tiÖn l−u trĂ· mĂ­i vĂ­i dung l−üng lĂ­n , ng−ĂȘi ta lÂči viÕt h”ng loÂčt b”i cžo phĂŁ . Nh−ng rĂ„i chiÕc ¼Üa mÒm 3,5 inch Ÿžng kÝnh vÉn cĂž tĂ„n tÂči ,giĂšng nh− 1 con mÌo gi” lŸm m−u nhiÒu mÑo sĂšng dai hÂŹn ng−ĂȘi ta tâˆ’Ă«ng ...” 2/ NguyÂȘn lĂœ ghi_ŸÀc tĂ”: - GĂ„m 2 th”n phÇn chÝnh : + §Çu tĂ”: L” 1 lĂąi ferit h×nh xuyÕn ,cĂŁ khe tĂ”.TrÂȘn lĂąi cĂŁ quÊn cuĂ©n d©y ÂźiÖn tĂ”. Cžc ¼Çu ra cña cuĂ©n d©y nĂši v”o mÂčch thu_phžt th«ng tin 20
H×nh vÏ + §Üa tĂ” : L” ¼Üa nhĂča dÎo ,trÂȘn bÒ mÆt cĂŁ phñ 1 lĂ­p bĂ©t tĂ” cĂŁ ¼Æc tÝnh l−u giĂ· tĂ” H×nh vÏ - HoÂčt Ÿéng : * Ghi : Th«ng tin cÇn ghi v”o ¼Üa Ă« dÂčng 0-1 ¼−üc biÕn ŸÊi th”nh tÝn hiÖu ÂźiÖn (VÝ dĂŽ theo chuÈn TTL : 0 : 0..+0,8 Volt 1 : +2,8..+5Volt) Cžc tÝn hiÖu ÂźiÖn 0-1 n”y chÂčy trÂȘn cuĂ©n d©y ¼Çu tĂ” sÏ tÂčo ra tĂ” tr−ĂȘng tØ lÖ vĂ­i 0-1 Trong khi ¼Üa tĂ” quay v” Ă« cžc vÞ trÝ khžc nhau cña ¼Üa sÏ ¼−üc l−u giĂ· cžc phÇn ¼Üa nhiÔm tĂ” tØ lÖ vĂ­i 0-1 khžc nhau. *§Àc: Ng−üc vĂ­i quž tr×nh ghi 21
3/CÊu tÂčo cña ¼Üa tĂ” 1.44MB: - L” ¼Üa b»ng nhĂča dÎo ,Ă« giĂ·a gŸn 1 ¼Üa nhĂĄ hÂŹn b»ng sŸt cĂŁ khoÐt lç ¼Ó trĂŽc motÂŹ kÐo ¼Üa chuyÓn Ÿéng (quay). - KÝch th−íc ¼Üa : 31/2 “ - §Üa ¼−üc ¼Æt trong 1 hĂ©p nhĂča vu«ng mĂĄng. a- TĂŠ chĂžc vËt lĂœ : MĂ©t ¼Üa mÒm ¼−üc chia th”nh cžc Ÿn vÞ vËt lĂœ: - R·nh tĂ” (Track): L” cžc vĂŻng ¼−ĂȘng trßn ŸÄng t©m m” dĂ· liÖu ¼−üc ghi trÂȘn Ÿã. VĂ­i ¼Üa 1.44MB cĂŁ 80 Track tĂ” ngo”i v”o trong - Cung tĂ” (Sector):Mçi Track ¼−üc chia l”m nhiÒu cung tĂ” (Sector). SĂš Sector/ 1 Track tuĂș theo cžch ¼Þnh dÂčng ¼Üa (format). CĂŻng 1 ¼Üa 31/2 “ nÕu format 1,44 MB cĂŁ 18 Sector nÕu format 1,66 MB cĂŁ 20 Sector nÕu format 2,88 MB cĂŁ 36 Sector b- TĂŠ chĂžc th«ng tin : - KhaÝ niÖm vÒ tÖp th«ng tin(File): File l” 1 tËp hĂźp dĂ· liÖu cĂŁ liÂȘn quan vĂ­i nhau v” cĂŁ cĂŻng kiÓu ¼−üc nhĂŁm lÂči vĂ­i nhau tÂčo th”nh 1 d·y ¼−üc chĂža trong thiÕt bÞ nhĂ­ ngo”i. Tñ phiÕu = 1 ¼Üa A B Cžc ngšn kÐo A,B,C= cžc file C A Cžc file cĂŁ Ÿé lĂ­n khžc nhau ÂźĂčng sĂš b×a khžc nhau ; tĂ·c cÇn nhiÒu it secto khžc nhau 22
- Trong ¼Üa mÒm ng−ĂȘi ta l−u trĂ· th«ng tin d−íi dÂčng gŸn vĂ­i cžc ¼Æc tÝnh h×nh trßn - TĂŠ chĂžc l−u giĂ· th«ng tin : + Boot Sector : ChiÕm 1 sector + 2 b¶ng FAT: ChiÕm 2x9=18 sector + B¶ng th− mĂŽc : ChiÕm 14 sector + Cßn lÂči l” vĂŻng dĂ· liÖu /* CĂŁ thÓ dĂŻng ch−¬ng tr×nh DISKEDIT.EXE ¼Ó xem Boot Sector,b¶ng FAT, B¶ng th− mĂŽc*/ ‱ Boot Sector : N»m Ă« Sector vËt lĂœ 1 , mÆt 0, Track 0 TrÂȘn Boot Sector cĂŁ 1 ch−¬ng tr×nh khĂ«i Ÿéng .NÕu ¼Üa mÒm l” ¼Üa khĂ«i Ÿéng th× khi khĂ«i Ÿéng ,ch−¬ng tr×nh n”y sÏ nÂčp cžc ch−¬ng tr×nh hÖ ÂźiÒu h”nh v”o bĂ© nhĂ­. TrÂȘn Sector n”y cßn cĂŁ b¶ng th«ng sĂš ¼Üa. ‱ B¶ng FAT (File Allocation Table) L” 1 b¶ng danh sžch mĂŁc nĂši m” DOS sö dĂŽng ¼Ó theo dĂąi sžt cžc vÞ trÝ vËt lĂœ cña dĂ· liÖu trÂȘn ¼Üa v” ¼Ó sŸp ¼Æt cžc chç cßn trĂšng ¼Ó l−u giĂ· cžc file mĂ­i. DOS cÊp phžt cho file cžc trang ,FAT l−u giĂ· b¶n ŸÄ cžc trang.NÕu ¼Üa bÞ hĂĄng FAT th× kh«ng truy nhËp ¼−üc th«ng tin nĂ·a; mÆc dĂŻ chĂłng vÉn tĂ„n tÂči trÂȘn ¼Üa. ‱ B¶ng th− mĂŽc : ChiÕm 14 Sector .B¶ng n”y l−u trĂ· danh sžch cžc file Âźang l−u trÂȘn ¼Üa - Cžch ghi th«ng tin trÂȘn ¼Üa : DOS ghi hÕt r·nh cña mÆt n”y rĂ„i mĂ­i tiÕp tĂŽc r·nh cña mÆt kia. - DOS ŸÀc 1 file nh− thÕ n”o ? 23
§Ó xem FAT ¼−üc tĂŠ chĂžc ra sao chĂłng ta h·y lÊy 1 vÝ dĂŽ vÒ viÖc DOS sö dĂŽng FAT ¼Ó ŸÀc 1 file nh− thÕ n”o. 1- DOS nhËn sĂš hiÖu cluster ¼Çu tiÂȘn tĂ” th− mĂŽc ,gi¶ sö Ÿã l” 2 . 2- DOS ŸÀc cluster tĂ” ¼Üa v” chĂža nĂŁ trong 1 vĂŻng nhĂ­ gĂ€i l” vĂŻng chuyÓn dĂ· liÖu (Data Trannsfer Area -DTA),ch−¬ng tr×nh thĂčc hiÖn viÖc ŸÀc sÏ nhËn dĂ· liÖu tĂ” DTA khi cÇn 3- V× ÂźiÓm nhËp thĂž 2 chĂža giž trÞ 4 , cluster tiÕp theo cña file cĂŁ sĂš hiÖu l” 4. NÕu ch−¬ng tr×nh cÇn thÂȘm dĂ· liÖu DOS sÏ ŸÀc cluster v”o DTA 4- §iÓm nhËp 4 trong FAT chĂža giž trÞ FFFh , giž trÞ n”y chØ ra r»ng Ÿã l” cluster cuĂši cĂŻng trong file. TĂŁm lÂči quž tr×nh lÊy sĂš hiÖu cluster trong FAT l” liÂȘn tĂŽc ŸÀc dĂ· liÖu v”o DTA cho ¼Õn khi ÂźiÓm nhËp trong FAT chĂža giž trÞ FFFh. §iÓm nhËp 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 FDF FFF 004 005 FFF 006 007 008 FFF 000 Trong h×nh ta cĂČng thÊy cĂŁ 1 file chiÕm cžc cluster 3,5,6,7 v” 8 - DOS l−u trĂ· cžc file nh− thÕ n”o ? §Ó l−u trĂ· cžc file DOS thĂčc hiÖn cžc c«ng viÖc sau Ÿ©y: 1-DOS xžc ¼Þnh 1 ÂźiÓm nhËp ch−a sö dĂŽng trong th− mĂŽc v” l−u v”o Ÿã tÂȘn file,thuĂ©c tÝnh file ,ng”y giĂȘ tÂčo lËp. 2-DOS t×m trong b¶ng FAT ÂźiÓm nhËp ¼Çu tiÂȘn Ÿžnh dÊu 1 cluster ch−a sö dĂŽng ( giž trÞ 000 cĂŁ nghÜa l” cluster ch−a sö dĂŽng ) v” chĂža sĂš hiÖu cluster ¼Çu tiÂȘn cña tËp tin lÊy trong th− mĂŽc v”o Ÿã .ChĂłng ta gi¶ sö nĂŁ t×m thÊy giž trÞ 000 Ă« ÂźiÓm nhËp 9. 3- NÕu dĂ· liÖu chĂža vĂ”a trong 1 cluster .DOS chĂža nĂŁ trong cluster 9 v” ¼Æt giž trÞ FFF v”o ÂźiÓm nhËp thĂž 9 cña FAT . NÕu vÉn cßn dĂ· liÖu DOS tiÕp tĂŽc t×m cluster ch−a ¼−üc sö dĂŽng tiÕp theo trong FAT .VÝ dĂŽ nĂŁ t×m thÊy ÂźiÓm nhËp Ah ,nĂŁ 24
sÏ l−u dĂ· liÖu v”o cluster Ah v” ¼Æt giž trÞ 00A v”o ÂźiÓm nhËp 9 cña FAT.Quž tr×nh t×m cžc cluster ch−a ¼−üc sö dĂŽng trong FAT chĂža dĂ· liÖu v”o Ÿã ,cho ÂźiÓm nhËp cña FAT trĂĄ tĂ­i cluster tiÕp theo sÏ tiÕp tĂŽc cho ¼Õn khi dĂ· liÖu ¼−üc l−u trĂ· hÕt .§iÓm nhËp cuĂši cĂŻng cña file trong FAT sÏ chĂža giž trÞ FFFh 4/CÊu tÂčo ĂŠ ¼Üa tĂ” 1,44 MB: H×nh vÏ Khi CPU ŸÀc/viÕt cžc sĂš liÖu ,¼Üa ¼−üc quay bĂ«i 1 motÂŹ ÂźiÒu khiÓn tĂšc Ÿé 300vg/phĂłt .§Üa dĂŻng c¶ 2 mÆt nÂȘn cĂŁ 2 ¼Çu tĂ” ŸÀc/viÕt . Hai ¼Çu tĂ” ¼−üc gŸn Ă« ¼Çu cÇn truy xuÊt (access arm) .ChuyÓn Ÿéng quay cña 1 motÂŹ b−íc (Steeping Motor) sÏ biÕn th”nh chuyÓn Ÿéng tÞnh tiÕn theo ph−¬ng bžn kÝnh cña cÇn truy xuÊt qua 1 cÂŹ cÊu trĂŽc vÝt xoŸn .Do trÂȘn ¼Çu tĂ” cĂŁ cuĂ©n d©y c¶m Ăžng nÂȘn : - Khi ŸÀc : SĂč biÕn ŸÊi tĂ” th«ng qua khe tĂ” cña cžc phÇn tö th«ng tin l−u trĂ· trÂȘn ¼Üa ¼−üc biÕn th”nh ÂźiÖn thÕ c¶m Ăžng trong cuĂ©n d©y trÂȘn ¼Çu tĂ” . Ă« 2 ¼Çu ra cuĂ©n d©y tÝn hiÖu sĂš liÖu (Data Signal) ¼−üc tÂčo ra . - Khi viÕt : CuĂ©n d©y sÏ phžt ra tĂ” tr−ĂȘng qua khe tĂ” ¼Ó tĂ” hož cžc bĂ©t tĂ” trÂȘn mÆt ¼Üa tÂčo th”nh cžc trÂčng thži t−¬ng Ăžng vĂ­i cžc mĂžc sĂš liÖu 0-1 cÇn l−u trĂ·. - ĂŠ ¼Üa ¼−üc nĂši vĂ­i bĂ© ÂźiÒu khiÓn qua d©y cžp 34 d©y . VĂ­i cžc mžy ÂźĂȘi mĂ­i bĂ© ÂźiÒu khiÓn ¼Üa mÒm ¼−üc l”m liÒn v”o b¶ng mÂčch chÝnh (Onboard) 25
- CĂŁ thÓ truy nhËp ĂŠ ¼Üa mÒm b»ng cžc ng«n ngĂ· lËp tr×nh th«ng dĂŽng : C,Pascal,Assembly ,Basic.§Þa chØ cÂŹ sĂ« :3F0h . Thay ŸÊi tĂšc Ÿé truyÒn sĂš liÖu DMA qua ¼Þa chØ 3F4h §Üa cĂžng 1/CÊu tÂčo vËt lĂœ: ¶nh chĂŽp 1 ¼Üa cĂžng Ÿ· thžo nŸp H×nh vÏ nguyÂȘn lĂœ ĂŠ ¼Üa cĂžng 26
GĂ„m nhiÒu ¼Üa tĂ” b»ng kim loÂči cĂžng ,¼−üc sŸp th”nh 1 chĂ„ng theo trĂŽc thÂŒng ŸÞng ¼Æt trong 1 hĂ©p kim loÂči kÝn ¼Ó tržnh bĂŽi . Mçi ¼Üa cĂŁ 2 ¼Çu tĂ” Ă« 2 mÆt 0 v” mÆt 1.Khi l”m viÖc ¼Çu tĂ” kh«ng tiÕp xĂłc trĂčc tiÕp vĂ­i mÆt ¼Üa nh− ¼Üa mÒm m” cžch 0,0003mm.TĂšc Ÿé quay 3600vg/phĂłt(HiÖn nay Ÿ· cĂŁ loÂči quay vĂ­i tĂšc Ÿé 7200vg/phĂłt.So vĂ­i ¼Üa mÒm (300vg/phĂłt ) th× tĂšc Ÿé truy xuÊt th«ng tin cao hÂŹn rÊt nhiÒu §Üa cĂžng cĂČng ¼−üc ph©n th”nh cžc Ÿn vÞ vËt lĂœ nh− ¼Üa mÒm , nh−ng Ă« Ÿ©y cĂŁ thÂȘm 1 khži niÖm nĂ·a l” tĂ” trĂŽ (Cylinder) Cylinder: V× chĂ„ng ¼Üa cĂžng cĂŁ nhiÒu mÆt nÂȘn vÞ trÝ ¼Çu tĂ” khi di chuyÓn sÏ tÂčo th”nh 1 mÆt trĂŽ ,Ÿã l” chĂ„ng cžc track sŸp n»m lÂȘn nhau vĂ­i 1 vÞ trÝ ¼Çu tĂ”. 2/TĂŠ chĂžc logic: a-Cžc khži niÖm quan trĂ€ng: - MĂ©t ¼Üa cĂžng (vËt lĂœ thĂčc thÓ ) cĂŁ thÓ chia logÝc th”nh nhiÒu ¼Üa logic m” DOS gžn tÂȘn cho chĂłng tĂ” C → Z - Mçi 1 ĂŠ ¼Üa logic ¼−üc chia ra tĂ” ĂŠ ¼Üa vËt lĂœ cĂŁ cÊu trĂłc giĂšng 1 Âźi· mÒm : +Boot sector +2 FAT Tables +Directory Table +Data - Sector Partition l” Sector vËt lĂœ ¼Çu tiÂȘn cña ¼Üa cĂžng - Boot Sector (Boot record) l” Sector logic cña ĂŠ ¼Üa logic.MĂ©t ĂŠ ¼Üa cĂžng cĂŁ thÓ cĂŁ nhiÒu Boot record Ăžng vĂ­i nhiÒu ĂŠ ¼Üa logic b-§Ó sö dĂŽng ¼−üc 1 ¼Üa cĂžng cÇn ph¶i qua cžc b−íc n”o ? - Format cÊp thÊp ¼Üa cĂžng (Low format) - Ph©n chia 1 ĂŠ ¼Üa cĂžng th”nh cžc ĂŠ ¼Üa logic (fdisk ) - Format cÊp cao ¼Üa cĂžng (high format) * Format cÊp thÊp: - §Üa cĂžng ph¶i ¼−üc ¼Þnh dÂčng (Format )cÊp thÊp tr−íc khi sö dĂŽng . §ã l” viÖc ph©n ¼Þnh ra nhĂ·ng Sector v” Cylinder trÂȘn ¼Üa b»ng cžch viÕt lÂȘn ¼Üa nhĂ·ng th«ng tin liÂȘn quan ¼Õn Sector xžc ¼Þnh 1 cžch rĂą r”ng tĂ”ng Sector riÂȘng rÏ ¼−üc ¼Æt n»m Ă« Ÿ©uv” ¼−üc Ÿžnh 27
sĂš thĂž tĂč. NhĂ·ng th«ng tin n”y ¼−üc ghi v”o 1 vĂŻng Sector ID Header VĂŻng n”y chĂža cžc th«ng tin: +SĂš thĂž tĂč ¼Çu tĂ” +SĂš Sector +SĂš Cylinder +DÊu khai bžo ID tĂ” Ÿ©u +KĂœ tĂč CRC phžt hiÖn sai MÂčch ÂźiÒu khiÓn ¼Üa sÏ sö dĂŽng th«ng tin ID ¼Ó t×m ¼Õn Ÿóng Sector m” nĂŁ nhËn lÖnh ph¶i ¼Õn. - HÖ sĂš Âźan xen (Interleave): L”m khĂ­p tĂšc Ÿé quay cña ¼Üa tĂ”(3600vg/ph=60vg/gi©y) vĂ­i tĂšc Ÿé m” ¼Çu tĂ” cĂŁ thÓ xö lĂœ dĂ· liÖu khi chĂłng qua ¼Çu tĂ”. VÝ dĂŽ Sector1 §Çu tĂ” 6 4 3 7 8 2 5 VÝ dĂŽ ¼Üa cĂŁ hÖ sĂš Âźan xen = 3 Cžc ¼Üa cĂžng sö dĂŽng trÂȘn mžy 386 ¼Õn nay cĂŁ hÖ sĂš Âźan xen = 1 * Ph©n chia 1 ĂŠ ¼Üa cĂžng th”nh cžc ĂŠ ¼Üa logic (fdisk ) : - Mçi ph©n khu ¼−üc chia th−ĂȘng chiÕm trĂ€n 1 sĂš trĂŽ (Cylinder) - CĂŁ 3 loÂči ph©n khu trÂȘn ¼Üa cĂžng : Ph©n khu chÝnh : D”nh cho DOS Ph©n khu phi DOS Ph©n khu mĂ« rĂ©ng : Chia th”nh nhiÒu ¼Üa logic - Sector ph©n khu : Head 0 , Track 0 , Sector vËt lĂœ 28
CÊu trĂłc cña Sector ph©n khu(B¶ng Partition): Ch−¬ng tr×nh kiÓm tra v” gĂ€i sector khĂ«i Ÿéng 446 bytes 29 B¶ng ph©n khu(64bytes) ChĂ· kĂœ AA55h (2bytes) To”n bĂ© 512 bytes MĂ©t b¶ng ph©n khu cĂŁ 4 ÂźiÓm v”o .Mçi ÂźiÓm v”o 16 byte chĂža nhhĂ·ng th«ng tin m« t¶ trĂ€n vÑn 1 ph©n khu: Bi H S C Si H S C §iÓm bŸt ¼Çu §iÓm kÕt thĂłc SĂš Sector n»m SĂš Sector n»m ph©n khu ph©n khu tr−íc ph.khu n”y trong 1 ph©n khu 80 : Active Bi : NhËn biÕt ph©n khu tÝch cĂčc 0 : No active Si : 0: phi DOS 1: DOS vĂ­i b¶ng FAT 12 4 : DOS vĂ­i b¶ng FAT 16 5 : Ph©n khu DOS mĂ« rĂ©ng 6 : Ph©n khu DOS lĂ­n hÂŹn 32 MB VÝ dĂŽ : 80 00 01 04 06 1F BF 68 80 1F 00 00 60 D8 12 00 ĂŠ ¼Üa logic tiÕp theo Ă« phÇn ph©n khu mĂ« rĂ©ng
80 H S C 06 00 H S C 05 §Þa chØ bŸt ¼Çu ĂŠ D: ViÖc chia ĂŠ ¼Üa vËt lĂœ th”nh nhiÒu ĂŠ ¼Üa logic do ch−¬ng tr×nh FDISK thĂčc hiÖn c- Boot Sector : -D”i 512 byte tÂči Sector logic 0 cña ĂŠ ¼Üa logÝc - CĂŁ chĂža 1 ch−¬ng tr×nh khĂ«i Ÿéng (Boot strap Loader) - V” b¶ng th«ng sĂš ¼Üa d- 2 b¶ng FAT : e - Th− mĂŽc gĂšc (Root directory): GiĂšng ¼Üa mÒm. cžc ĂŠ ¼Üa Quang 1-§Üa CD-ROM :(Compact Disk Read Only Memory) §Üa CD ¼−üc phžt minh v”o nšm 1982 .Cžc tiÂȘu chuÈn ¼Çu tiÂȘn Reed Book do hai h·ng SONY v” PHILIPS ¼−a ra . VĂ­i sĂč phžt triÓn kĂŒ thuËt cžc tiÂȘu chuÈn n”y cĂČng thay ŸÊi ;nh−ng cÂŹ b¶n vÉn dĂča trÂȘn cÂŹ sĂ« Reed Book §Üa CD ng”y nay kh«ng nhĂ·ng ¼−üc sö dĂŽng trong lÜnh vĂčc nghe nh×n m” cßn ¼−üc dĂŻng l”m bĂ© nhĂ­ dung l−üng lĂ­n. SĂč khžc nhau giĂ·a CD Player v” CD ROM l” CD ROM cĂŁ thÂȘm bĂ© ghÐp nĂši ¼Ó truyÒn sĂš liÖu tĂ­i bus hÖ thĂšng cña PC v” cžc linh kiÖn ghÐp nĂši nh»m cho CPU truy nhËp cžc sĂš liÖu nhÊt ¼Þnh vĂ­i nhĂ·ng lÖnh phÇn mÒm. CÊu tÂčo ¼Üa : §−ĂȘng kÝnh : 4.75 inches D”y :1,2 mm Lç Ă« giĂ·a cĂŁ ¼−ĂȘng kÝnh :15mm Dung l−üng phĂŠ biÕn hiÖn nay :640MB 30
§Üa CD cĂŁ nhĂ·ng r·nh ph¶n xÂč žnh sžng ¼−üc phñ bĂ«i bĂ©t nh«m v” sau Ÿã phñ 1 lĂ­p sÂŹn bĂŁng ¼Ó b¶o vÖ . Khi ¼Üa CD chÕ tÂčo ,th«ng tin ¼−üc ¼−a v”o trong ¼Üa CD d−íi cžc r·nh ¼−üc phñ nh«m d−íi dÂčng pits (SĂč lĂąm xuĂšng ) v” lands (SĂč lĂ„i lÂȘn);nhĂ·ng lĂ„i lĂąm n”y chÝnh l” biÓu hiÖn cña cžc bit . pits v” lands ¼−üc sŸp xÕp dĂ€c theo ¼−ĂȘng tr«n Ăšc quanh trĂŽc bao phñ to”n bĂ© bÒ mÆt ¼Üa CD,l−ün vßng tĂ” trong ra ngo”i. Kh«ng nh− ¼Üa hžt cžc loÂči ¼Üa CD bŸt ¼Çu ghi tĂ” mÐp trong ra ngo”i . Do cĂŁ cÊt tÂčo ¼Æc biÖt nÂȘn tĂšc Ÿé truyÒn dĂ· liÖu v” thĂȘi gian th©m nhËp cña ¼Üa CD- ROM ch−a cao so vĂ­i ¼Üa cĂžng. NguyÂȘn tŸc hoÂčt Ÿéng : h×nh vÏ Sensor: C¶m biÕn Diode Laser: §iĂšt phžt lazer Beam Spliter: BĂ© ph©n tÝch tia sžng Bit Signal : TÝn hiÖu sĂš nhÞ ph©n(bit) Reflected beam : Tia ph¶n xÂč Sensing beam:Tia tĂ­i Movable Mirror: G−¬ngchuyÓn Ÿéng Optical Disk :§Üa quang §iĂšt lazer phžt ra ¼−üc hĂ©i tĂŽ qua hÖ thĂšng quang hĂ€c hĂ©i tĂŽ lÂȘn bÒ mÆt ¼Üa CD- ROM .Ta Ÿ· biÕt th«ng tin ¼−üc ghi bĂ«i cžc pits v” lands .C−ĂȘng Ÿé tia ph¶n xÂč sÏ yÕu ÂźI khi gÆp chç lĂąm.Trong ĂŠ ¼Üa cĂŁ 1 sensor thu , nhÂčy vĂ­i c−ĂȘng Ÿé tia ph¶n xÂč 31
C−ĂȘng Ÿé tia ph¶n xÂč phĂŽ thuĂ©c v”o cžc chç lĂ„i lĂąm m” nĂŁ ÂźI qua ,tĂžc l” phĂŽ thuĂ©c cžc th«ng tin ghi trÂȘn ¼Üa.§Çu ra cña sensor l” cžc tÝn hiÖu th«ng tin Ÿ· ¼−üc chuyÓn sang dÂčng ÂźiÖn. 2-ĂŠ ¼Üa CD-WR (ĂŠ ¼Üa CD ghi - ŸÀc ) : L” loÂči ĂŠ ¼Üa CD ghi lÂči ¼−üc .ViÖc ghi ¼−üc thĂčc hiÖn b»ng phÇn mÒm trÂȘn mžy tÝnhCD-WR cho phÐp ghi ¼Ì dĂ· liÖu cĂČ , ÂźiÒu n”y l”m cho ¼Üa CD cĂŁ thÓ sö dĂŽng lÂči gÇn nh− ¼Üa mÒm . HÂčn chÕ : -TĂšc Ÿé ghi lÂči thÊp ( ThĂȘi gian ghi 1 ¼Üa CD-WR lĂ­n gÊp Ÿ«I thĂȘi gian ghi 1 ¼Üa CD-ROM th−ĂȘng) - Giž th”nh 1 ¼Üa CD-WR cao hÂŹn kho¶ng 8 lÇn 1 ¼Üa CD-ROM Sau Ÿ©y l” 1 sĂš sĂš liÖu vÒ ĂŠ CD-ROM v” CD-RW hiÖn Âźang l−u h”nh do PCWold - US cung cÊp : TĂšc Ÿé ŸÀc T/Ÿé ghi lÂȘn CD-R TĂšc Ÿé ghi lÂȘn ¼Üa CD-RW ĂŠ ¼Üa Gia o tiÕp The o nh” sx ThĂč c tÕ The o nh” sx Crea tor phĂłt gi©y Pac ket writ ing phut /gy Th eo nh ” sx Cre ator (ph Ăłt gi©y ) Pac ket - wti ng P- Wr itin g Gh i¼Ì CD-ROM Teac 4x 12 SCS I- PCI 12X 12 X 4X 13:3 6 18: 11 Plextor PXR412C nt 12X 10 X 4X 13:4 6 12: 33 VerbatimC nt 12X 12, 4X 13:3 17: 32
DR 4x12 1X 6 43 CR- 2801TE EID E 8X 7,5 X 2X 27:1 1 62: 23 PX- R412Ce/IS A SCS I ISA 12X 10 X 4X 13:4 6 12: 59 SonyCDU 928E/C EID E 8X 8X 2X 26:4 3 - MØcronet4 X12PC SCS I PCI 12X 10 X 4X 13:4 7 18: 03 CD-RW HP CD- WPlus 7200I EID E 6X 5,2 X 2X 27:1 6 - 2X 27: 28 30: 48 34: 56 HP CD- W Plus7200e Hi Val 2x6x2 CD RW CD-RW 226 Plus CD RW 426 Deluxe CD RW 226 Yamaha CRW4001 ti-PC 33
Ta cĂŁ thÓ dĂŻng cžc sĂš liÖu n”y ¼Ó tham kh¶o khi mua cžc ĂŠ ¼Üa 3/ ĂŠ ¼Üa DVD (Digital Versatile Disc) §Üa quang c«ng nghÖ sĂš Âźa dĂŽng: DVD l” kÕ vÞ cña ph−¬ng tiÖn l−u trĂ· b»ng vËt liÖu quang .§Üa DVD cĂŁ ¼−ĂȘng kÝnh120mm cĂŁ thÓ ghi th«ng tin trÂȘn c¶ 2 mÆt vĂ­i dung l−üng l−u trĂ· 2,6 ¼Õn 17GB ©m thanh ,video hay dĂ· liÖu dÂčng sĂš ( LoÂči CD chØ cĂŁ thÓ ghi th«ng tin trÂȘn 1 mÆt vĂ­i dung l−üng 650MB).Cžc loÂči DVD bao gĂ„m ¼Üa DVD ROM l−u th«ng tin chØ ŸÀc; ¼Üa DVD-R ghi th«ng tin 1 lÇn v” DVD-RAM ,DVD+WR l” nhĂ·ng ¼Üa ghi lÂči ¼−üc nhiÒu lÇn .DVD ¼−üc dĂŻng vĂ­i nhiÒu chĂžc nšng khžc nhau nh− ph©n phĂši phÇn mÒm chuyÓn file sao l−u file hÖ thĂšng v” cžc file cÇn thiÕt. GiĂ­i ph©n tÝch nhËn ¼Þnh r»ng loÂči ¼Üa DVD ghi ¼−üc cĂŁ triÓn vĂ€ng sÏ thay thÕ cho ph−¬ng tiÖn l−u trĂ· thžo lŸp ¼−üc nh− ¼Üa mÒm ,CD v” zip cña Iomega. C¶ 2 loÂči ĂŠ DVD-RAM v” DVD+RW ¼Òu cĂŁ thÓ ŸÀc ¼−üc ¼Üa CD ©m thanh ,CD ROM ,CD-R,CD-RW v” DVD-ROM. §iÒu Ÿžng nĂŁi l” ¼Üa ¼−üc tÂčo ra trÂȘn ĂŠ DVD-RAM sÏ kh«ng l”m viÖc trÂȘn ĂŠ DVD+RW v” ng−üc lÂči . RÊt nhiÒu ĂŠ DVD-ROM hiÖn nay cĂČng kh«ng ¼−üc ٦m b¶o ¼Ó ŸÀc nhĂ·ng ¼Üa s¶n xuÊt theo ¼Þnh dÂčng cĂŁ thÓ ghi lÂči cña DVD-RAM hay DVD+RW. §©y thĂčc sĂč l” 1 cuĂ©c cÂčnh tranh giĂ·a 2 chuÈn . ĂŠ ¼Üa CD-RW giž kho¶ng 400$ cßn DVD- RAM kho¶ng 800$. Ta h·y xem b¶ng sau DVD-RAM CD-RW ZIP Giž 750$ 400$ 150$ Giž ¼Üa 25(¼Üa 2,6GB) 20(¼Üa 650MB) 16(¼Üa 100MB) NhĂ·ng ¼Þnh DVD-ROM,DVD-R DVD-ROM,CD-R ChØ ¼Üa ZIP dÂčng ŸÀc ¼−üc CD-RW,CD-R,CD-ROM CD-ROM 34
thĂčc h”nh 1. HĂ€c sinh quan sžt cÊu tÂčo bÂȘn trong cña ĂŠ ¼Üa CD-ROM , so sžnh vĂ­i sÂŹ ŸÄ nguyÂȘn lĂœ. 2. H−íng dÉn söa chĂ·a , tu chØnh nhĂ·ng bĂ© phËn hay hĂĄng nh− mŸt , g−¬ng. chuĂ©t (Mouse) CÊu tÂčo cña chuĂ©t : MĂ©t viÂȘn bi thÐp bĂ€c nhĂča lu«n tiÕp xĂłc vĂ­i 2 trĂŽc lšn ¼Æt vu«ng gĂŁc vĂ­i nhau.Khi chuĂ©t dÞch chuyÓn ,bi lšn,l”m 2 trĂŽc quay theo .Cžc ¼Üa gŸn trÂȘn 2 trĂŽc cĂČng quay tØ lÖ vĂ­i chuyÓn Ÿéng theo 2 h−íng X,Y .TrÂȘn 2 ¼Üa cĂŁ cžc r·nh nhĂĄ .Cžc r·nh n”y sÏ liÂȘn tĂŽc Ÿãng,mĂ« 2 chĂŻm žnh sžng tĂ­i cžc sensor nhÂčy sžng ¼Ó tÂčo ra cžc xung ÂźiÖn.SĂš l−üng xung tĂ» lÖ vĂ­i chuyÓn Ÿéng cña chuĂ©t theo cžc h−íng X,Y .Cžc xung n”y ¼−üc ¼−a v”o mžy tÝnh ¼Ó xö lĂœ. TrÂȘn chuĂ©t cßn cĂŁ 2 hoÆc 3 phÝm .Khi cžc phÝm n”y Ÿãng sÏ tÂčo ra cžc xung ÂźiÒu khiÓn tžc Ÿéng 35
H×nh vÏ B”n phÝm CĂŁ rÊt nhiÒu loÂči b”n phÝm vĂ­i cžc nguyÂȘn lĂœ khžc nhau . HiÖn th«ng dĂŽng sö dĂŽng loÂči b”n phÝm žp dĂŽng nguyÂȘn lĂœ m· quÐt. b”n phÝm cĂŁ 104 phÝm . §©y l” tËp hĂźp cžc c«ng tŸc ,¼−üc bĂš trÝ th”nh 1 ma trËn. Khi tžc Ÿéng(Ên phÝm),tÝn hiÖu ra ¼−üc ¼−a ¼Õn 1 vi xö lĂœ b”n phÝm . Ch−¬ng tr×nh phÇn mÒm sÏ quÐt v” xžc ¼Þnh xem phÝm n”o ¼−üc Ên. Vi xö lĂœ b”nn phÝm sÏ biÕn ŸÊi m· quÐt th”nh m· ASCII ¼Ó CPU xö lĂœ . H”ng Vi xö lĂœ b”n phÝm ⇒ TĂ­i CPU CĂ©t 36
VÒ mÆt cÊu tÂčo vËt lĂœ cžc b”n phÝm ¼−üc c¶i tiÕn cho phĂŻ hĂźp vĂ­i cžc t− thÕ hoÂčt Ÿéng tĂč nhiÂȘn cña tay ng−ĂȘi . Ng−ĂȘi ta gĂ€i Ÿ©y l” cžc b”n phÝm c«ng thži hĂ€c (ergonomic) B”n phÝm ¼−üc chia th”nh 2 phÇn cžch xa nhau v”i inch ,ŸÄng thĂȘi phÝm d”nh cho ngĂŁn cži ¼−üc n©ng cao hÂŹn .PhÝm Back space v” phÇn b”n phÝm sĂš ¼−üc ¼Æt gÇn nhau hÂŹn ¼Ó cžc ngĂŁn tay v” cžnh tay kh«ng bÞ v¬Ý ra xa . NhĂ·ng söa ŸÊi n”y sÏ giĂłp tržnh ¼−üc mĂĄi mÖt ,tĂ” cžnh tay,cĂŠ tay ,¼Õn vai cña ng−ĂȘi dĂŻng do cÂŒng tay ¼−üc ¼Æt sÊp ho”n to”n (VĂ­i phÝm th«ng th−ĂȘng ,cÂŒng tay bÞ xoŸn khi ngĂŁn cži v” b”n tay ¼Æt song song vĂ­i b”n phÝm). Cžc loÂči bus mĂ« rĂ©ng v” card phĂši ghÐp 1/ Cžc loÂči bus mĂ« rĂ©ng: Bus mĂ« rĂ©ng cho phÐp PC liÂȘn lÂčc ¼−üc vĂ­i cžc thiÕt bÞ ngoÂči vi ,cžc thiÕt bÞ n”y ¼−üc ghÐp nĂši vĂ­i mžy PC qua cžc khe cŸm mĂ« rĂ©ng (slot). HiÖn nay sö dĂŽng th«ng dĂŽng trong cžc mžy PC cžc loÂči bus mĂ« rĂ©ng sau : * Bus ISA: (Industry Standard Architecture): DĂŻng cho hÖ thĂšng chØ ¼−üc ÂźiÒu khiÓn bĂ«i 1 CPU trÂȘn b¶n mÂčch chÝnh tĂžc l” tÊt c¶ cžc ch−¬ng tr×nh v” thiÕt bÞ ¼Òu chØ ¼−üc ÂźiÒu khiÓn bĂ«i CPU Ÿã TÇn sĂš l”m viÖc cĂčc ÂźÂčI 8,33MHz (8,33 Mbyte/gi©y cho sĂš liÖu 2 byte 1 lÇn) BÒ rĂ©ng dĂ· liÖu 8 hoÆc 16 bit Bus ¼Þa chØ 24 bit H×nh vÏ cÊu tÂčo bus ISA 37
* Bus EISA: (Extended ISA): DĂŻng cho hÖ thĂšng cho phÐp 1 vi xö lĂœ n»m ngo”i b¶n mÂčch chÝnh cĂŁ thÓ ÂźiÒu khiÓn to”n bĂ© bus TÇn sĂš l”m viÖc cĂčc ÂźÂčI 33MHz BÒ rĂ©ng dĂ· liÖu cĂŁ thÓ truy xuÊt 2 ¼−ĂȘng 8 hoÆc 16 bit Bus ¼Þa chØ 32 bit H×nh vÏ cÊu tÂčo bus EISA * Bus PCI :(Peripheral component interconnect) §©y l” loÂči bus trong Ÿã cžc sĂš liÖu v” ¼Þa chØ ¼−üc göi ÂźI theo cžch thĂžc dĂ„n kÂȘnh (Multiplexing),cžc ¼−ĂȘng ¼Þa chØ v” sĂš liÖu ¼−üc dĂ„n chung trÂȘn trÂȘn cžc ¼−ĂȘng d©y cña PCI . DĂ· liÖu ¼−üc truyÒn t¶i theo mode burst (§Þa chØ chØ ¼−üc truyÒn ÂźI 1 lÇn sau Ÿã ¼−üc hiÓu ngÇm b»ng cžch cho cžc Ÿn vÞ phžt hoÆc thu ¼Õm lÂȘn trong mçi xung ŸÄng hĂ„. §Ï ph¶i phžt lÂči ¼Þa chØ ). TĂšc Ÿé truyÒn tĂši Âźa 120Mbyte/s 38
H×nh vÏ cÊu tÂčo bus PCI 2/MĂ©t sĂš loÂči card th«ng dĂŽng : ‱Card v”o ra (Card I/O): §−üc ghÐp qua khe cŸm ISA hoÆc EISA phĂši ghÐp cžc thiÕt bÞ ngoÂči vi : +ĂŠ cĂžng + ĂŠ mÒm + ChuĂ©t + CĂŠng COM,LPT vĂ­i CPU ‱ Card m”n h×nh : CŸm v”o khe cŸm ISA,EISA,VESA Local bus,PCI ¼Ó phĂši ghÐp CPU vĂ­i m”n h×nh L”m viÖc cña Card m”n h×nh : * Cžch hiÖn 1 kĂœ tĂč trong chÕ Ÿé text : KĂœ tĂč hoÆc h×nh vÏ ¼−üc hiÖn lÂȘn m”n h×nh b»ng tËp hĂźp cžc ÂźiÓm sžng tĂši .Trong chÕ Ÿé všn b¶n cžc ÂźiÓm n”y ¼−üc h×nh th”nh b»ng viÖc cĂŁ cho tia ÂźiÖn tö ¼Ëp hay kh«ng v”o m”n huĂșnh quang theo 1 khu«n mÉu cĂŁ sÂœn.Trong Ÿã cžc ÂźiÓm ¼−üc tĂŠ chĂžc theo ma trËn. Cžc kÝch th−íc ma trËn hay dĂŻng trong thĂčc tÕ l” : 7x9,7x12,9x14 .Cžc mÉu chĂ· nh− vËy th−ĂȘng ¼−üc tÂčo sÂœn cho mçi kĂœ tĂč ASCII v” ¼−üc chĂža trong 1 vi mÂčch nhĂ­ ROM gĂ€i l” ROM tÂčo chĂ· . Vi mÂčch n”y l” EPROM (KĂœ tĂč ¼Çu cña vi mÂčch l” 27) , ta cĂŁ thÓ dÔ d”ng thÊy ¼−üc vi mÂčch n”y trÂȘn bÊt cĂž Card m”n h×nh th«ng th−ĂȘng n”o. 39
SÂŹ ŸÄ mÂčch hiÖn chĂ· theo ma trËn 9x14 trÂȘn m”n h×nh h×nh vÏ SÂŹ ŸÄ khĂši cña 1 mÂčch hiÓn thÞ ¼−üc trang m”n h×nh všn b¶n gĂ„m cĂŁ 80 kĂœ tĂč theo chiÒu ngang v” 25 kĂœ tĂč theo chiÒu dĂ€c (80x25). M· ASCII cña cžc kĂœ tĂč thuĂ©c 1 trang m”n h×nh cÇn hiÓn thÞ ¼−üc chĂža sÂœn trong bĂ© nhĂ­ RAM ¼Öm m”n h×nh (mçi kĂœ tĂč cÇn 1 byte ) ¼Ó ghi nhĂ­ m· cña nĂŁ . NÕu ta cÇn hiÓn thÞ 1 trang m”n h×nh gĂ„m 80x25=2000 kĂœ tĂč th× ta cÇn dĂŻng ¼Õn 1 bĂ© nhĂ­ RAM ¼Öm cĂŁ dung l−üng cĂŹ 2KB .NĂ©i dung cña bĂ© nhĂ­ RAM ¼Öm n”y ¼−üc bĂ© ÂźiÒud khiÓn m”n h×nh ¼−a ra ¼Þnh kĂș ¼Ó l”m t−¬i m”n h×nh sau 1 kho¶ng thĂȘi gian nhÊt ¼Þnh ( Nh− vËy m”n h×nh ¼Ó hiÓn thÞ th«ng tin l”m viÖc Ă« chÕ Ÿé Ÿéng ) . BĂ© nhĂ­ RAM ¼Öm n”y cßn ph¶i ¼−üc th©m nhËp b»ng bĂ© vi xö lĂœ ¼Ó ta cßn cĂŁ kh¶ nšng thay ŸÊi ¼−üc nĂ©i dung cÇn ¼−a ra hiÓn thÞ . Cžc ¼Þa chØ A0..A6 sÏ xžc ¼Þnh vÞ trÝ cña kĂœ tĂč cÇn hiÓn thÞ trong 1 h”ng cßn cžc ¼Þa chØ A7- A11 sÏ xžc ¼Þnh toÂč Ÿé tÝnh theo cĂ©t cña c¶ 1 h”ng kĂœ tĂč cÇn hiÓn thÞ . TĂŠ hĂźp cžc bit ¼Þa chØ A0-A11 cña RAM ¼Öm sÏ quyÕt ¼Þnh toÂč Ÿé cĂŽ thÓ cña 1 kĂœ tĂč trÂȘn m”n h×nh . Nh− vËy : RAM ¼Öm sÏ xžc ¼Þnh kĂœ tĂč ¼−a ra â€œĂ« Ÿ©u ?” trÂȘn m”n h×nh “Cži g× ?“ ( chĂ· g× ) ¼−üc ¼−a ra th× l−u trong ROM tÂčo chĂ· TrÂȘn Card m”n h×nh ta cĂČng thÊy rÊt dÔ d”ng RAM ¼Öm n”y . Cžc loÂči Card m”n h×nh th«ng th−ĂȘng phĂŠ biÕn cĂŁ RAM ¼Öm = 1MB 40
* Cžch hiÖn trong chÕ Ÿé ŸÄ hoÂč : M”n h×nh ŸÄ hoÂč 1 m”u Khi n”y kh«ng dĂŻng ¼Õn ROM tÂčo chĂ· nĂ·a v” bĂ© nhĂ­ RAM ¼Öm lĂłc n”y thay v× chĂža m· ASCII cña kĂœ tĂč th× lÂči chĂža cžc ÂźiÓm ¶nh (pixel) m” tĂŠ hĂźp cña chĂłng chÝnh l” h×nh ¶nh cÇn ph¶i thÓ hiÖn. ChÕ Ÿé l”m viÖc n”y gĂ€i l” chÕ Ÿé ŸÄ hoÂč. Gi¶ thiÕt ta ph¶i hiÖn trÂȘn khung h×nh l”m viÖc 640 ÂźiÓm ¶nh theo chiÒu ngang v” 400 ÂźiÓm theo chiÒu dĂ€c th× c¶ khung h×nh l”m viÖc n”y t−¬ng ¼−¬ng vĂ­i 640x400=256.000ÂźiÓm ¶nh.NÕu ¼Ó ghi nhĂ­ mçi ÂźiÓm ¶nh nh− vËy ta cÇn dĂŻng 1 bit trong RAM ¼Öm th× tĂžc l” ta cÇn ¼Ón bĂ© nhĂ­ = 32.000bytes (gÇn 30 KB) M”n h×nh ŸÄ hoÂč m”u: M”n h×nh m”u khžc m”n h×nh 1 m”u bĂ«i sĂč cĂŁ mÆt cña cžc cĂŽm 3 phÇn tö trong lĂ­p huĂșnh quang phñ lÂȘn bÒ mÆt phÝa trong cña ¼Ìn h×nh,mçi phÇn tö cĂŁ kh¶ nšng phžt ra 1 trong cžc m”u R,B,G M”u cña 1 ÂźiÓm ¶nh trÂȘn m”n h×nh l” sĂč kÕt hĂźp cña 3 ÂźiÓm sžng phžt ra tĂ” 3 phÇn tö m”u Ÿã khi chĂłng bÞ 3 tia ÂźiÖn tö phžt ra tĂ” 3 sĂłng Ă« catĂšt ¼Ìn h×nh bŸn v”o . §Ó ÂźiÒu khiÓn ÂźiÓm ¶nh cña m”n h×nh m”u ta ph¶i cĂŁ 3 tÝn hiÖu ¼Ó ÂźiÒu khiÓn 3 tia R,B,G kÌm thÂȘm 1 tÝn hiÖu ¼Ó ÂźiÒu khiÓn c−ĂȘng Ÿé sžng(I) cña ÂźiÓm ¶nh . M”n h×nh m”u loÂči n”y gĂ€i l” m”n h×nh m”u RBGI . §Ó ghi nhĂ­ th«ng tin cho 1 ÂźiÓm sžng trÂȘn m”n h×nh m”u , trong bĂ© nhĂ­ RAM ¼Öm theo kiÓu Ÿ· l”m cho m”n h×nh 1 m”u ta ph¶i tĂšn 4 bit thay v× 1 bit .Nh− vËy ¼Ó hiÖn thÞ trÂȘn khung h×nh l”m viÖc 640x400 ÂźiÓm ¶nh th× bĂ© nhĂ­ RAM ¼Öm cho m”n h×nh m”u ph¶i cĂŁ dung l−üng 30kbx4. §©y l” m”n h×nh 16 m”u. ¶nh 1 Card m”n h×nh 41
‱ Card ©m thanh : TÝn hiÖu ©m thanh- l” dÂčng tÝn hiÖu analog muĂšn l”m viÖc vĂ­i mžy tÝnh cÇn ph¶i qua biÕn ŸÊi th”nh tÝn hiÖu sĂš ,hoÆc tĂ” tÝn hiÖu sĂš ng−üc lÂči -th”nh tÝn hiÖu t−¬ng tĂč . B¶n th©n mžy tÝnh th«ng dĂŽng kh«ng cĂŁ bĂ© phËn ¼−üc thiÕt kÕ ¼Ó l”m nhiÖm vĂŽ n”y PhÇn cžc mÂčch ÂźiÖn tö ¼−üc thiÕt kÕ thÂȘm ,gŸn v”o mžy tÝnh qua cžc khe cŸm mĂ« rĂ©ng ¼Ó l”m nhiÖm vĂŽ n”y chÝnh l” cžc Card ©m thanh. ViÖc sĂš hož tÝn hiÖu ©m thanh v” kh«i phĂŽc lÂči tÝn hiÖu ©m thanh tĂ” tÝn hiÖu sĂš l” quž tr×nh gÇn Ÿóng - cĂŁ sai sĂš . MuĂšn cĂŁ ©m thanh trung thĂčc cÇn tšng tÇn sĂš sĂš hož (tšng tÇn sĂš lÊy mÉu ). §©y l” 1 ¼Æc tr−ng kĂŒ thuËt cÂŹ b¶n cña Card ©m thanh. TrÂȘn Card ©m thanh cßn cĂŁ thÂȘm cžc mÂčch c¶i thiÖn chÊt l−üng ©m thanh : N©ng gi¶m cžc tÇn sĂš , tÂčo hiÖu Ăžng lËp thÓ ... Cžc Card ©m thanh ¼−üc ghÐp vĂ­i mžy tÝnh qua cžc khe cŸm ISA hoÆc PCI ‱ Card ŸÄ hoÂč : ChĂžc nšng xö lĂœ v” hiÓn thÞ th«ng tin xuÊt tĂ” mžy tÝnh. L” 1 loÂči Card h×nh cao cÊp ,giĂłp mžy tÝnh hiÓn thÞ h×nh ¶nh nhanh hÂŹn vÝ dĂŽ card PCI,card AGP,card 3D... ¶nhCard ©m thanh , ŸÄ hoÂč 42
SĂš liÖu vÒ 1 sĂš loÂči Card ŸÄ hoÂč Board Giž $ 6/97 Chip2 D Chip3 D riÂȘng §· ca× RAM Video max LoÂč i RA M Vid eo T.Ÿé RAM DAC T.Ÿé quÐt max Ă« 1024x 768hz ATI 3D Pro Turbo PC2TV 219 ATI Range II Kh«n g 8/8 SG RA M 220 150 Diamond Stealth 3D 3000 170 S3 Virge / VX Khon g 4/4 VR AM 220 120 ATI 3D Xpression + PC2TV 129 ATI Range II Kh«n g 4/4 SG RA M 170 150 STB Nitro 3D 149 S3Vir ge /GX Kh«n g 4/4 ED OD RA M 170 120 Diamond Stealth 3D 2000 Pro 135 S3Vir ge /DX Kh«n g 4/4 ED OD RA M 170 100 Hercules Terminator 3D/DX 149 S3Vir ge /DX Kh«n g 4/4 ED OD RA 170 120 43
M STB Velocity 3D 199 S3Vir ge /VX Kh«n g 4/8 ED OV RA M 220 120 Matrox Mystique 220 179 Matro xMG A116 4SG Kh«n g 4/8 SG RA M 220 140 Hercules Stingray 128/3D 249 Allian ce Prom otion- AT3D CĂŁ 4/4 ED OD RA M 180 120 Number NineFX Reality 772 279 S3Vir ge/V X Kh«n g 4/4 VR AM 220 150 ‱ Card MPEG : Khžc vĂ­i card ŸÄ hoÂč ,card MPEG ŸÀc tĂ”ng frame ¶nh trÂȘn CD ROM d−íi dÂčng nÐn rĂ„i gi¶i nÐn nĂŁ ¼Ó tÂčo lÂči cžc frame ¶nh bitmap dÂčng rĂą tr−íc khi cho nĂŁ hiÓn thÞ lÂȘn m”n h×nh( Th−ĂȘng th«ng qua video adapter).VĂ­i nhĂ·ng CPU cĂŁ tĂšc Ÿé cao ( ChÂŒng hÂčn tĂ” Pentium 133 trĂ« lÂȘn ) ta cĂŁ thÓ dĂŻng phÇn mÒm l”m c«ng viÖc cña card MPEG vĂ­i tĂšc Ÿé chÊp nhËn ¼−üc .Trong tr−ĂȘng hĂźp n”y ta kh«ng cÇn trang bÞ card MPEG NÕu ta cĂŁ m”n h×nh rĂ©ng v” muĂšn chÂčy ch−¬ng tr×nh Ăžng dĂŽng song song vĂ­i viÖc xem phim th× vÉn ph¶i trang bÞ card MPEG. ‱ MĂ©t sĂš chuÈn giao diÖn th«ng dĂŽng trong cžc mžy tÝnh hiÖn nay : * ST506 ,ESDI : NhĂ·ng loÂči n”y do sö dĂŽng cho mžy XT ,hoÆc kh«ng phĂŠ biÕn ta sÏ kh«ng ¼Ò cËp ¼Õn. Chñ yÕu l” cžc loÂči sau: * Card IDE (Integrated Driver Electronics) v” Card EIDE: ĂŠ ÂźiÖn tö tÝch hĂźp 44
Cžc mÂčch ÂźiÖn tö sÏ kiÓm sožt cžc Ÿn vÞ ¼−üc cÊt trong ĂŠ ¼Üa . IDE chØ qu¶n lĂœ ¼−üc 2 ¼Üa cĂžng nĂši vĂ­i hÖ thĂšng . Sau ng−ĂȘi ta Ÿ· c¶i tiÕn th”nh loÂči EIDE (Enhanced IDE) qu¶n lĂœ ¼−üc 4 thiÕt bÞ . Cžc ĂŠ IDE hiÖn h”nh ¼−a ra tĂšc Ÿé chuyÓn giao tĂ” 1MB ¼Õn 4MB mçi gi©y. Card IDE chØ ÂźiÒu khiÓn ¼−üc ĂŠ ¼Üa cĂžng IDE m” th«i tĂžc l” cžc ĂŠ ¼Üa chĂža ¼−üc d−íi 540MB dĂ· liÖu . NÕu muĂšn ÂźiÒu khiÓn cžc ĂŠ lĂ­n hÂŹn ph¶i dĂŻng EIDE hoÆc dĂŻng IDE kÌm theo 1 phÇn mÒm (Disk Manager Ontrack) * Card SCSI (Small Computer System Inteface) : 1 Card loÂči n”y,theo tĂ”ng cÊp Ÿé cao dÇn, qu¶n lĂœ ¼−üc tĂ” 8 thiÕt bÞ (SCSI-1 ,SCSI-2) cho ¼Õn 14 thiÕt bÞ (SCSI-3). Card SCSI-3 qu¶n lĂœ ¼−üc 14 thiÕt bÞ v” tr×nh tiÖn Ých lÂči tĂč Ÿéng Ÿãng mĂ« terminator khi cÇn thiÕt v” cĂŁ thÓ cho phÐp khĂ«i Ÿéng tĂ” ĂŠ ¼Üa cĂžng bÊt kĂș hay ĂŠ ¼Üa CD-ROM,tuĂș Ăœ ng−ĂȘi dĂŻng. Card IDE cĂČng nh− SCSI cĂŁ thÓ dĂŻng Bus ISA hay Bus PCI . VĂ­i cžc mainboard loÂči mĂ­i hiÖn nay cžc Card n”y Ÿ· ¼−üc tÝch hĂźp lu«n v”o mainboard ( On-board). Ta cĂŁ thÓ xem cžc sĂš liÖu n”y Ă« phÇn phĂŽ lĂŽc cuĂši sžch. * CĂŠng nĂši tiÕp Âźa nšng USB (Universal Serial Bus): ChuÈn c«ng nghiÖp mĂ­i n”y dĂŻng ¼Çu nĂši loÂči 1 cĂŹ vĂ”a vĂ­i tÊt c¶ ¼Ó thay cho mĂ€i cĂŠng cĂČ khžc trÂȘn PC . Ta cĂŁ thÓ cŸm mĂ€i thĂž v”o cĂŠng USB : m”n h×nh,b”n phÝm ,chuĂ©t,modem,joystick,mžy in ,mžy quÐt,video camera. Ta cßn cĂŁ thÓ cŸm 1 chuçi thiÕt bÞ ngoÂči vi cži n”y nĂši cži kia , nghÜa l” ta cĂŁ 1 chuçi thiÕt bÞ chÂčy tĂ” 1 cĂŠng duy nhÊt trÂȘn PC.MĂ©t sĂš s¶n phÈm USB nh− mžy quÐt v” Camera sĂš cĂŁ thÓ hoÂčt Ÿéng kh«ng cÇn d©y cŸm ÂźiÖn riÂȘng- D©y nĂši USB cĂŁ kh¶ nšng cung cÊp nguĂ„n ÂźiÖn. CĂŠng USB hoÂčt Ÿéng nhanh gÊp 10 lÇn cĂŠng song song ,gÊp 100 lÇn cĂŠng nĂši tiÕp dĂ· liÖu trao ŸÊi 2 chiÒu cĂŁ thÓ nhËn tÝn hiÖu ph¶n h«× c−ìng bĂžc tĂ” Joystick,cho phÐp lŸp ¼Õn 127 kiÓu thiÕt bÞ ngoÂči vi theo kiÓu nan hoa. Šu ÂźiÓm ¼Çu tiÂȘn cña USB l” tĂšc Ÿé xuÊt nhËp nhanh v” dÔ lŸp ¼Æt :BÂčn chØ viÖc cŸm cžp nĂši v”o phÝa sau mžy tÝnh .ChÂŒng cÇn ph¶i bËn t©m tĂ­i Driver ,card cŸm thÂȘm hay xžc lËp th«ng sĂš hÖ thĂšng 45
mĂ­i , thËm chÝ cĂČng chÂŒng cÇn khĂ«i Ÿéng lÂči mžy. USB l” 1 s¶n phÈm Ÿ· ¼−üc nhiÒu h·ng cĂŁ tÂȘn tuĂŠi l−u t©m c¶i tiÕn v” phžt triÓn Compaq,Digital,Equipment,IBM,Microsoft,NEC v” Northern Telecom. Cžc c«ng ty n”y tĂ” kho¶ng 1995 Ÿ· cĂŻng t×m ra 1 loÂči cĂŠng chuÈn mĂ­i nh»m Ÿn gi¶n hož viÖc lŸp ¼Æt cžc thiÕt bÞ nhËp dĂ· liÖu , ŸÄng th¬× cho phÐp sö dĂŽng ÂźiÖn thoÂči ¼Ó nĂŁi chuyÖn v¬Ý mžy tÝnh .Cžc th«ng sĂš cña USB9.0 ¼−üc ho”n tÊt v”o thžng 11/1995 . Sžu thžng sau Intel c«ng bĂš cžc chÝp Intel430HX v” 430VX PCIset l” cžc chip ¼Çu tiÂȘn hç trĂź USB TĂ” thžng 6/1998 USB Ÿ· ¼−üc hç trĂź ho”n to”n bĂ«i hÖ ÂźiÒu h”nh Windows98 .NhiÒu mžy tÝnh mĂ­i Ÿ· ¼−üc trang bÞ kh«ng ph¶i chØ 1 m” ¼Õn 2 cĂŠng USB . §Õn giai ÂźoÂčn n”y Ÿ· cĂŁ hÂŹn 400 thiÕt bÞ dĂŻng USB . VĂ­i cžc cĂŠng song song hay mžy in cĂČ cĂŁ thÓ dĂŻng 1 thiÕt bÞ cŸm v”o ¼Ó chuyÓn ŸÊi ra USB .T−¬ng lai cña USB rÊt sžng sña. ‱ Ngo”i cžc loÂči Card th«ng dĂŽng Ÿ· trĂ« th”nh h”ng hož ,tuĂș theo yÂȘu cÇu thĂčc tÕ ng−ĂȘi ta sÏ chÕ tÂčo ra cžc loÂči Card phĂši ghÐp vĂ­i mžy tÝnh theo yÂȘu cÇu riÂȘng .Trong ÂźiÒu khiÓn c«ng nghiÖp cžc loÂči Card n”y th−ĂȘng ¼−üc ghÐp vĂ­i ISA hoÆc EISA. M”n h×nh v” bĂ© nguĂ„n mžy tÝnh 1/Cžc loÂči m”n hiÓn thÞ : - Ăšng tia ÂźiÖn tö CRT(Cathode Ray Tube): - M”n h×nh tinh thÓ lĂĄngLCD (Liquit Cristal Display) - M”n h×nh Plasma - M”n h×nh 3 chiÒu. Th«ng dĂŽng trong cžc mžy ¼Ó b”n l” loÂči m”n h×nh CRT Cho loÂči mžy xžch tay l” LCD 2/NguyÂȘn lĂœ l”m viÖc cña m”n Ăšng tia ÂźiÖn tö CRT(Cathode Ray Tube): a/SĂč l−u ¶nh trong vĂąng mÂčc mŸt ng−ĂȘi: Khi quan sžt 1 h×nh ¶nh hiÖn tŸt vĂ­i f >= 25 lÇn/gi©y mŸt ng−ĂȘi kh«ng nhËn ra ¼−üc sĂč nhÊp nhžy Ÿã .Ng−ĂȘi ta Ÿ· lĂźi dĂŽng khuyÕt tËt n”y cña mŸt ¼Ó x©y dĂčng nguyÂȘn lĂœ quÐt ¶nh. 46
b/ CÊu tÂčo Ăšng CRT v” NguyÂȘn lĂœ quÐt ¶nh: h×nh vÏ nguyÂȘn lĂœ Ăšng CRT Ăšng tia ÂźiÖn tö h×nh phÔu, phÇn mĂ« rĂ©ng l” phÇn m”n ¶nh. BÂȘn trong phÇn m”n ¶nh n”y cĂŁ quÐt lĂ­p phžt quang ( Khi cĂŁ ÂźiÖn tö ÂźÂčp v”o th× chÊt n”y phžt ra žnh sžng ,c−ĂȘng Ÿé sžng phĂŽ thuĂ©c sĂš l−üng ÂźiÖn tö ¼Ëp v”o,phĂŽ thuĂ©c gia tĂšc cña chĂłng khi bay ¼Õn . Tia ÂźiÖn tö phžt ra tĂ” catot ¼Ëp ¼Õn m”n phžt sžng . C−ĂȘng Ÿé tia ÂźiÖn tö n”y lÂči phĂŽ thuĂ©c Ÿé sžng tĂši cña h×nh ¶nh. NÕu kh«ng cĂŁ quÐt tia ÂźiÖn tö sÏ ¼Ëp m·i v”o ÂźiÓm giĂ·a m”n h×nh. BĂ© lži ngang sÏ l”m tia ÂźiÖn tö chÂčy tĂ” trži sang ph¶i m”n h×nh(QuÐt thuËn) rĂ„i lÂči trĂ« vÒ trĂ« vÒ bÂȘn ph¶i m”n h×nh (QuÐt ng−üc) . ThĂȘi gian quÐt ng−üc rÊt nhĂĄ so vĂ­i thĂȘi gian quÐt thuËn. BĂ© lži dĂ€c sÏ l”m tia ÂźiÖn tö chÂčy tĂ” trÂȘn xuĂšng d−íi rĂ„i lÂči tĂ” d−íi lÂȘn trÂȘn,cuĂši cĂŻng trĂ« lÂči vÞ trÝ ¼Çu. ViÖc quÐt 1 h×nh ¶nh lÂȘn m”n h×nh giĂšng nh− ta cÇm 1 cži bĂłt vÏ rÊt nhanh theo kiÓu quÐt ;”bĂłt “ Ă« Ÿ©y l” tia ÂźiÖn tö. VĂ­i m”n h×nh m”u nguyÂȘn lĂœ cĂČng t−¬ng tĂč .ChØ khžc l” kh«ng ph¶i 1 catot phžt tia ÂźiÖn tö m” l” 3 catot cho 3 m”u §å Xanh LÂŹ (R,B,G) v” m”n h×nh l” 1 tĂŠ hĂźp cžc ÂźiÓm m”u R,B,G kÒ sžt nhau .Cžc ÂźiÖn tö phžt ra tĂ” catot §å chØ cĂŁ thÓ ¼Ëp v”o cžc ÂźiÓm phžt m”u Ÿå . CĂČng t−¬ng tĂč nh− vËy vĂ­i cžc m”u Xanh v” LÂŹ. MĂ©t ÂźiÓm ¶nh sÏ l” tĂŠng hĂźp giž trÞ cña 3 ÂźiÓm m”u . Cžc ÂźiÓm m”u bĂš trÝ nh− sau : 47
G R B H·ng Sony kh«ng dĂŻng nguyÂȘn lĂœ bĂš trÝ cžc ÂźiÓm m”u nh− trÂȘn m” dĂŻng nguyÂȘn lĂœ TINITRON R B G G R B B G R Trong m”n h×nh mžy tÝnh Ÿé sžng cña cžc ÂźiÓm kh«ng ph¶i do cžc tÝn hiÖu video ¼−a ¼Õn m” ¼−üc l−u giĂ· trong bĂ© nhĂ­ trÂȘn card m”n h×nh. Card m”n h×nh l” bĂ© phĂši ghÐp giĂ·a CPU v” m”n h×nh 3/ M”n h×nh tinh thÓ lĂĄngLCD (Liquit Cristal Display): LCD l” c«ng nghÖ hiÓn thÞ dĂča trÂȘn cžc ¼Æc tÝnh c¶n žnh sžng cña tinh thÓ lĂĄng khi bÞ ph©n cĂčc bĂ«i ÂźiÖn žp .Tinh thÓ lĂĄng l” 1 dÂčng ¼Æc biÖt cña vËt chÊt ¼−üc cÊu tÂčo tĂ” cžc ph©n tö h×nh que. LCD bao gĂ„m 1 lĂ­p tinh thÓ lĂĄng n»m giĂ·a 2 tÊm lĂ€c ph©n cĂčc .TÊm lĂ€c l” b¶n Plastic cĂŁ ¼Æc tÝnh chØ cho phÐp xuyÂȘn qua nĂŁ nhĂ·ng sĂŁng žnh sžng ÂźI song song vĂ­i 1 mÆt phÂŒng xžc ¼Þnh . GiĂ·a cžc tÊm lĂ€c v” lĂ­p tinh thÓ lĂĄng l” l−íi ÂźiÖn cĂčc mĂĄng trong suĂšt . BĂ«i LCD tiÂȘu thĂŽ Ýt nšng l−üng hÂŹn cžc thiÕt bÞ phžt xÂč nÂȘn chĂłng ¼−üc sö dĂŽng nhiÒu trong nhĂ·ng lÜnh vĂčc cÇn tiÕt kiÖm nšng l−üng. TĂ” nhĂ·ng nšm 1996 vÒ tr−íc chØ nhĂ·ng mžy tÝnh xžch tay (note- book) cao cÊp nhÊt mĂ­i ¼−üc trang bÞ m”n h×nh LCD cĂŁ Ÿé ph©n gi¶i 800x600 .PhÇn lĂ­n dĂ”ng lÂči Ă« mĂžc 640x460 . Nh−ng ¼Õn thĂȘi ÂźiÓm n”y nhĂ·ng m”n ¶nh LCD cĂŁ Ÿé ph©n gi¶i 1024x728 Ÿ· phĂŠ biÕn . VÊn ¼Ò hiÖn cßn tĂ„n tÂči vĂ­i LCD l” ch−a cĂŁ bĂ© tšng tĂšc ŸÄ hoÂč ¼Ó cĂŁ thÓ hiÓn thÞ m”u thĂčc Ă« Ÿé ph©n gi¶i 1280x1024. VÊn ¼Ò chŸc sÏ ¼−üc gi¶i quyÕt trong thĂȘi gian tĂ­i. 4/ BĂ© nguĂ„n mžy tÝnh : 48
Cung cÊp cžc ÂźiÖn žp +12,-12V,+5V,-5V ¼Ó cung cÊp cho cžc vi mÂčch v” thiÕt bÞ ngoÂči vi. MĂ©t bĂ© nguĂ„n tĂšt ph¶i cho ra cžc mĂžc ÂźiÖn žp Ÿóng theo yÂȘu cÇu nh− trÂȘn. Ta kiÓm tra t×nh trÂčng Ÿóng ÂźÂŸn cña bĂ© nguĂ„n b»ng cžch Âźo cžc ch©n ÂźiÖn žp ra. PhÇn 2 RAM-CMOS v” cÊu h×nh hÖ thĂšng 1-Khži niÖm : MĂ©t mžy PC do nhiÒu bĂ© phËn ghÐp nĂši vĂ­i nhau .§iÒu n”y xuÊt phžt tĂ” yÂȘu cÇu gi¶i quyÕt c«ng viÖc v” tĂ” kh¶ nšng t”i chÝnh cña ng−ĂȘi dĂŻng . CĂŁ mžy dĂŻng ĂŠ cĂžng lĂ­n , cĂŁ mžy dĂŻng ĂŠ cĂžng nhĂĄ ,m”n h×nh khžc nhau VGA,EGA...NĂŁi tĂŁm lÂči cÊu h×nh cña 1 mžy PC rÊt Âźa dÂčng . §Ó cho hÖ ÂźiÒu h”nh biÕt ¼−üc cÊu h×nh cña tĂ”ng thiÕt bÞ ngoÂči vi ,cña bĂ© nhĂ­ ¼Ó ÂźiÒu khiÓn chÝnh xžc hoÂčt Ÿéng cña hÖ thĂšng v” ŸÚi vĂ­i 1 hÖ thĂšng Âźang hoÂčt Ÿéng ĂŠn ¼Þnh th× khi ta thÂȘm v”o hay thay thÕ 1 thiÕt bÞ ngoÂči vi b»ng 1 loÂči khžc th× hÖ thĂšng cĂŁ nhËn biÕt ¼−üc sĂč thay ŸÊi n”y kh«ng . §Ó hÖ thĂšng cĂŁ thÓ nhËn diÖn ¼−üc cÊu h×nh mžy ,cžc th«ng tin cÊu h×nh n”y cÇn ¼−üc khai bžo trong 1 b¶ng ¼−üc BIOS chuÈn bÞ sÂœn ,Ÿã l” b¶ng th«ng sĂš SETUP . Cžc th«ng tin Ÿ· ¼−üc khai bžo n”y tĂ„n tÂči th−ĂȘng xuyÂȘn Ă« 1 vĂŻng nhĂ­ ghi ŸÀc ¼−üc nhĂȘ v”o nguĂ„n nu«i l” 1 qu¶ pin nhĂĄ , vĂŻng nhĂ­ n”y ¼−üc gĂ€i l” RAM-CMOS . NguyÂȘn thuĂ» vĂŻng nhĂ­ CMOS trong IBM /PC d”i 64Bytes .Cžc th«ng tin l−u trong CMOS bao gĂ„m cžc th«ng sĂš ĂŠ ¼Üa ,ng”y giĂȘ thĂčc , chÕ Ÿé hoÂčt Ÿéng cña b”n phÝm ,chÕ Ÿé khĂ«i Ÿéng... Sau n”y do mžy tÝnh bĂŠ xung thÂȘm nhiÒu thiÕt bÞ ngoÂči vi v” cžc thiÕt bÞ khžc nĂ·a nÂȘn vĂŻng nhĂ­ n”y ¼−üc tšng lÂȘn 128 bytes rĂ„i hiÖn nay 256bytes . 2-Sö dĂŽng ch−¬ng tr×nh SETUP : 49
§Ó v”o Setup ta ph¶i Ên 1 phÝm hoÆc tĂŠ hĂźp phÝm n”o Ÿã khi mžy Âźang khĂ«i Ÿéng (CĂŁ thÓ quan sžt th«ng bžo trÂȘn m”n h×nh) .Th−ĂȘng l” Del hoÆc Ctr + Alt + Esc . M”n h×nh Setup cña BIOS sÏ xuÊt hiÖn nh− sau : ROM PCI/ISA BIOS CMOS SETUP UTILITY AWARD SOFTWARE INC STANDARD CMOS SETUP I/O CONFIGURATION SETUP BIOS FEATURES SETUP PASSWORD SETING CHIPSET FEATURES SETUP IDE HDD AUTODETECTION POWER MANAGEMENT SETUP SAVE & EXIT SETUP PCI CONFIGURATION SETUP EXIT WITHOUT SAVING LOAD SETUP DEFAULTS ESC :Quit ←↑→ ↓ : Selection Item F10 : Save & Exit Shif + F2 : Change Color §©y l” m”n h×nh SETUP cña h·ng AWARD INC lŸp trÂȘn mžy Pentiun 586 .TuĂș theo h·ng m” m”n h×nh n”y cĂŁ h×nh džng khžc nhau ,nh−ng cžc mĂŽc th× cÂŹ b¶n cĂČng vÉn nh− vËy . Cžc chĂžc nšng : 1. STANDARD CMOS SETUP Cho phÐp ¼Æt cžc tham sĂš vÒ ĂŠ ¼Üa , ng”y giĂȘ , loÂči ĂŠ ¼Üa cĂžng,mÒm... 2. BIOS FEATURES SETUP §Æt cžc chÕ Ÿé bžo cĂŁ ch−¬ng tr×nh lÂč x©m nhËp boot sector hoÆc b¶ng partition tr×nh tĂč khĂ«i Ÿéng tĂ” ¼Üa n”o ,¼Æt mËt khÈu... 3. CHIPSET FEATURES SETUP §Æt cžc th«ng sĂš cña RAM , 50
4. POWER MANAGEMENT SETUP §Æt cžc chÕ Ÿé tiÕt kiÖm ÂźiÖn 5. PCI CONFIGURATION SETUP §Æt cžc th«ng sĂš cho cžc thiÕt bÞ PCI 6. LOAD SETUP DEFAULTS Load cžc th«ng sĂš ngÇm ¼Þnh cña BIOS 7. I/O CONFIGURATION SETUP §Æt cÊu h×nh cho cžc cĂŠng v”o ra 8. PASSWORD SETING ThiÕt lËp chÕ Ÿé ¼Æt mËt khÈu b¶o vÖ chĂšng tĂč tiÖn truy nhËp (Ph¶i kÕt hĂźp vĂ­i phÇn 2) 9. IDE HDD AUTODETECTION TĂč Ÿéng t×m ĂŠ ¼Üa cĂžng 10. SAVE & EXIT SETUP Ghi cžc thay Ÿåi v” thožt ra ¼Ó khĂ«i Ÿéng 11. EXIT WITHOUT SAVING Thožt ra nh−ng kh«ng ghi Khi thiÕt lËp cžc th«ng tin n”y nÕu ta kh«ng cĂŁ kiÕn thĂžc hoÆc thiÕt lËp sai th× mžy sÏ hoÂčt Ÿéng kh«ng b×nh th−ĂȘng : Kh«ng nhËn ra ĂŠ cĂžng ,kh«ng khĂ«i Ÿéng ¼−üc, kh«ng cĂŁ ĂŠ ¼Üa mÒm,kh«ng cĂŁ chuĂ©t ,mžy in kh«ng ghi ¼−üc ... Cžc trĂŽc trÆc kiÓu n”y rÊt Âźa dÂčng do ta ¼Æt CMOS sai , mÆc dĂŻ cžc bĂ© phËn vËt lĂœ kh«ng cĂŁ g× h− hĂĄng c¶. V× vËy nÕu kh«ng ¼−üc h−íng dÉn th× kh«ng nÂȘn thay ŸÊi cžc th«ng sĂš cña RAM CMOS 3-CÊt giĂ· phĂŽc hĂ„i CMOS: a-DĂŻng ¼Üa Rescue : ViÖc l−u giĂ· th«ng tin trong CMOS v” cžc th«ng tin trÂȘn phÇn khĂ«i Ÿéng cña ¼Üa cĂžng rÊt quan trĂ€ng . Ng−ĂȘi ta hay dĂŻng ch−¬ng tr×nh Rescue.exe trong bĂ© Norton Utility ¼Ó thĂčc hiÖn . TiÕn h”nh nh− sau: - V”o Norton Utility → Rescue Disk ↔ - Run Program → Continue → OK - ChĂ€n ¼Üa mÒm A - Creat : ChuÈn bÞ 3 ¼Üa mÒm 51
- Sau Ÿã l”m lÇn l−üt theo chØ dÉn trÂȘn mžy - CuĂši cĂŻng xuÊt hiÖn th«ng bžo cĂŁ thö ¼Üa vĂ”a mĂ­i l”m xong kh«ng ? Ta cĂŁ thÓ kh«ng thö . b- DĂŻng ph−¬ng phžp in m”n h×nh : NÕu bÂčn cĂŁ mžy in cĂŁ thÓ l−u cžc th«ng tin trong ch−¬ng tr×nh SETUP b»ng cžch in m”n h×nh . MĂ« cžc mĂŽc cÇn in rĂ„i Ên phÝm Print screen. CÊt cžc b¶n in ¼Ó l−u trĂ· , khi cĂŁ vÊn ¼Ò ta dĂča theo cžc th«ng tin n”y ¼Ó thiÕt lËp lÂči hÖ thĂšng. c- DĂŻng ch−¬ng tr×nh ¼Ó l−u th«ng tin trong CMOS: L−u cžc th«ng tin CMOS v”o 1 file .Khi cĂŁ sĂč cĂš , mĂ« file , viÕt lÂči th«ng tin Ÿ· cÊt v”o CMOS. 4/ DÊu ¼Üa cĂžng - ChĂšng x©m nhËp trži phÐp - MËt khÈu b¶o vÖ CMOS : §«I khi chĂłng ta cĂŁ nhu cÇu b¶o vÖ mžy tÝnh cña m×nh tržnh khĂĄi nhĂ·ng ng−ĂȘi khžc tß mß ,hoÆc kh«ng muĂšn ng−ĂȘi kh«ng am hiÓu kĂŒ thuËt thay ŸÊi cžc th«ng sĂš trÂȘn mžy ta cĂŁ thÓ žp dĂŽng cžc ph−¬ng phžp b¶o vÖ nh− ¼Æt mËt khÈu hoÆc dĂŻng cžc ch−¬ng tr×nh ¼Æc biÖt ¼Ó che dÊu ¼Üa cĂžng . Ngay trong CMOS cña mžy tÝnh cĂČng Ÿ· c”i sÂœn 1 chĂžc nšng ¼Æt mËt khÈu . ChĂłng ta cĂŁ thÓ tËn dĂŽng chĂžc nšng n”y ¼Ó chĂšng ng−ĂȘi lÂč sö dĂŽng mžy. a- ChĂšng khĂ«i Ÿéng mžy v” truy nhËp CMOS : ‱ §Çu tiÂȘn trong mĂŽc BIOS FEATURES SETUP ChĂ€n Security mĂŽc n”y tuĂș loÂči CMOS cĂŁ thÓ cĂŁ 2 hay3 tuĂș chĂ€n , chÂŒng hÂčn 3 tuĂș chĂ€n: - System : HĂĄi mËt khÈu khi bËt nguĂ„n khĂ«i Ÿéng mžy - Setup : HĂĄi mËt khÈu khi muĂšn v”o CMOS - None : Kh«ng sö dĂŽng mËt khÈu DĂŻng cžc phÝm PgUp,PgDwn (hoÆc dĂŻng + ,-vĂ­i loÂči BIOS Phoenix) ¼Ó thay ŸÊi cžc giž trÞ n”y. Gi¶ sö ta chĂ€n cĂŁ mËt khÈu (System hoÆc Setup). ‱ TiÕp theo , sang mĂŽc PASSWORD SETING : GĂą Enter . XuÊt hiÖn th«ng bžo : Enter Password :- 52
Ta gĂą v”o 1 mËt khÈu d”i tĂ” 1 ¼Õn 8 kĂœ tĂč sau Ÿã gĂą Enter .BIOS sÏ hiÓn thÞ th«ng bžo yÂȘu cÇu xžc nhËn mËt khÈu nh− sau : Cornfirm Password :- GĂą lÂči mËt khÈu 1 lÇn nĂ·a ;Ÿóng nh− lÇn tr−íc -sau Ÿã gĂą Enter ,nÕu thÊy cĂŁ th«ng bžo: PASSWORD ENABLED th× cĂŁ nghÜa l” mËt khÈu Ÿ· ¼−üc thiÕt lËp Ÿóng . Sau n”y mçi khi muĂšn v”o CMOS hoÆc khi khĂ«i Ÿéng mžy ta ph¶i Ÿžnh v”o Ÿóng mËt khÈu . NÕu Ÿžnh sai sÏ kh«ng v”o CMOS , hay khĂ«i Ÿéng ¼−üc. §Ó gĂŹ bĂĄ 1 mËt khÈu Ÿ· ¼Æt tr−íc Ÿã ta v”o chĂžc nšng PASSWORD SETING khi thÊy th«ng bžo Enter Password :- th× ta kh«ng gĂą g× c¶ m” Ên Enter . BIOS sÏ hiÓn thÞ th«ng bžo : PASSWORD ENABLED Press any key to Continue ¼Ó th«ng bžo mËt khÈu Ÿ· bÞ bĂĄ . Tr−ĂȘng hĂźp quÂȘn mËt khÈu th× cĂŁ thÓ dĂŻng cžc biÖn phžp sau: - DĂŻng mËt khÈu tÂȘn h·ng BIOS : TĂžc l” khi cĂŁ yÂȘu cÇu mËt khÈu ta Ÿžnh v”o cžc tĂ” sau : VĂ­i BIOS cña AWARD INC th× gĂą v”o CONCAT . VĂ­i BIOS cña AMI th× gĂą v”o AMI. - DĂŻng cžc phÇn mÒm ¼Ó phž khož : Cžc ch−¬ng tr×nh tiÖn Ých ¼Ó kiÓm tra mžy nh− PCCHECK,AMIDIAGS ¼Òu cĂŁ thÓ dĂŻng ¼Ó phž khož . D−íi Ÿ©y l” 1 ch−¬ng tr×nh dĂŻng ¼Ó phž khož CMOS ¼−üc viÕt b»ng Pascal . Ch−¬ng tr×nh cĂŁ thÓ phž ¼−üc hÇu hÕt cžc loÂči khož CMOS cña cžc BIOS Âźang cĂŁ mÆt tÂči ViÖt Nam : Program Delete_CMOS_Password; 53
BEGIN Port[$70]:=$2F; Port[$71]:=$FF; END. - Thay ŸÊi Jumper ( CÇu nĂši trÂȘn Mainboard ) : MĂ©t sĂš loÂči Mainboard cĂŁ sÂœn 1 Jumper ¼Ó xož CMOS . CÇu nĂši n”y cĂŁ 2 vÞ trÝ : khi ¼Ó sang vÞ trÝ Clear th× CMOS sÏ bÞ xož . §Ó cĂŁ thÓ dĂŻng Ăžng dĂŽng n”y ta ph¶i biÕt chŸc chŸn Jumper n”o l”m nhiÖm vĂŽ g× ; tĂžc l” ta ph¶i cĂŁ sÂŹ ŸÄ cña Mainboard . NÕu ¼Êu mß rÊt dÔ chÕt Mainboard . - Thžo pin nu«i CMOS : §©y l” biÖn phžp m” chÂŒng cßn khož n”o tžc dĂŽng ! Nh−ng nÕu chuyÂȘn m«n kh«ng cao sau Ÿã kh«ng kh«i phĂŽc lÂči ¼−üc CMOS th× cĂČng l”m cho hÖ thĂšng kh«ng hoÂčt Ÿéng ¼−üc,hoÆc hoÂčt Ÿéng trĂŽc trÆc. b-DÊu ¼Üa cĂžng : ChĂłng ta cĂŁ 2 ph−¬ng phžp ¼Ó dÊu ¼Üa cĂžng .Ph−¬ng phžp thĂž nhÊt l” dĂŻng CMOS v” ph−¬ng phžp thĂž 2 l” dĂŻng phÇn mÒm. ‱ DĂŻng CMOS : ChĂłng ta biÕt r»ng CMOS cĂŁ thÓ chĂšng ng−ĂȘi khžc x©m nhËp b»ng cžch ¼Æt mËt khÈu ( dĂŻ vÉn cĂŁ cžch phž ), ta cĂŁ thÓ lĂźi dĂŽng ¼Æc tÝnh n”y. V”o STANDARD CMOS SETUP . Trong mĂŽc Hard Disk ¼Æt th«ng sĂš ¼Üa cĂžng l” None (Kh«ng cĂŁ ĂŠ ¼Üa cĂžng ) v” ta ph¶i ghi nhĂ­ lÂči cžc th«ng sĂš cña ¼Üa cĂžng bao gĂ„m sĂš Cylinder ,SĂš Head,SĂš Sector rĂ„i thiÕt lËp mËt khÈu cho CMOS ,l−u lÂči v” thožt ra ,khĂ«i Ÿéng lÂči mžy . B©y giĂȘ muĂšn sö dĂŽng lÂči mžy ta ph¶i ¼Æt lÂči cžc Ÿóng cžc th«ng sĂš cho ¼Üa cĂžng . Ph−¬ng phžp n”y chØ dÊu ¼−üc nhĂ·ng ng−ĂȘi kh«ng chuyÂȘn - Nh−ng rĂą r”ng l” trong thĂčc tÕ th× ŸÚi t−üng n”y l” Âźa sĂš . ‱ DĂŻng phÇn mÒm : Ng−íi ta Ÿ· l”m ra 1 sĂš ch−¬ng tr×nh cho phÐp dÊu ¼Üa cĂžng ,khi khĂ«i Ÿéng ch−¬ng tr×nh yÂȘu cÇu cho mËt khÈu Ÿóng th× mĂ­i tiÕp tĂŽc ,nÕu sai mËt khÈu ch−¬ng tr×nh sÏ tĂč Ÿéng l”m treo mžy. ChÂŒng hÂčn ch−¬ng tr×nh HDL.exe (Hard Disk Lock)cña §Æng Minh TuÊn . CÂŹ chÕ hoÂčt Ÿéng cña ch−¬ng tr×nh nh− sau : Khi c”i ¼Æt lÂȘn mžy 54
ch−¬ng tr×nh sÏ thÂȘm v”o Partition cña ¼Üa cĂžng 1 ÂźoÂčn m· cña m×nh v” chuyÓn b¶ng Partition ÂźI l−u Ă« 1 chç khžc trÂȘn ¼Üa.§oÂčn m· cña ch−¬ng tr×nh sÏ ¼−üc nÂčp v”o bĂ© nhĂ­ khi mžy ŸÀc b¶ng Partition ¼Ó khĂ«i Ÿéng , nĂŁ sÏ cho ng−ĂȘi sö dĂŽng gĂą v”o 1 mËt khÈu v” kiÓm tra mËt khÈu Ÿã .NÕu Ÿóng th× chuyÓn ÂźiÒu khiÓn cho hÖ ÂźiÒu h”nh nÂčp b¶ng Partition thËt nÕu sai ch−¬ng tr×nh cho phÐp gĂą lÂči mËt khÈu 1 sĂš l”n nhÊt ¼Þnh (th−ĂȘng l” 3 ) khi gĂą lÂči vÉn sai th× ch−¬ng tr×nh treo mžy . Cžch sö dĂŽng ch−¬ng tr×nh nh− sau: Ch−¬ng tr×nh cĂŁ 3 tham sĂš : I-C”i ¼Æt ,U-GĂŹ bĂĄ , C-Thay ŸÊi mËt khÈu . §Ó ¼Æt mËt khÈu ta l”m nh− sau : C:>HDL.EXE I ↔ Khi thÊy th«ng bžo Enter “Password :” ta gĂą v”o 1 mËt khÈu tĂši Âźa 10 kĂœ tĂč v” gĂą Enter ,khi thÊy th«ng bžo yÂȘu cÇu xžc nhËn “RÂŁNTER PASSWORD:”bÂčn h·y gĂą v”o mËt khÈu lÇn nĂ·a v” gĂą Enter . §Ó gĂŹ bĂĄ mËt khÈu : C:>HDL.EXE U ↔ Khi thÊy th«ng bžo “ ENTER OLD PASSWORD :” h·y gĂą v”o mËt khÈu cña m×nh ch−¬ng tr×nh sÏ tĂč Ÿéng gĂŹ bĂĄ v” phĂŽc hĂ„i b¶ng Partition cña ¼Üa cĂžng. §Ó thay ŸÊi mËt khÈu : C:>HDL.EXE C ↔ Ch−¬ng tr×nh sÏ yÂȘu cÇu cho mËt khÈu cĂČ v” mËt khÈu mĂ­i . H·y gĂą v”o mËt khÈu cĂČ v” gĂą v”o mËt khÈu mĂ­i 2 lÇn. c-ChĂšng sĂč x©m nhËp cña cžc ch−¬ng tr×nh lÂč v”o Boot Sector hoÆc b¶ng Partition cña ¼Üa. MuĂšn dĂŻng tÝnh nšng n”y ,ta v”o CMOS chĂ€n mĂŽc BIOS FEATURES SETUP Ă« tÝnh nšng Vius Warning hoÆc Boot Sector Protection ¼Æt giž trÞ ENABLED B©y giĂȘ mçi khi cĂŁ hiÖn t−üng ghi lÂȘn cžc vĂŻng quan trĂ€ng trÂȘn cña ¼Üa cĂžng BIOS sÏ hiÓn thÞ 1 th«ng bžo nh− sau : ! WARNING ! Disk boot sector is to be modified 55
Type “Y” to accept or Write or “N” to abord write Award Software Inc. Th«ng bžo n”y cĂŁ Ăœ nghÜa nh− sau :” C¶nh bžo . Boot Sector trÂȘn ¼Üa Âźang bÞ söa ŸÊi .Gñ”Y” ¼Ó chÊp nhËn, gĂą “N” huĂ» bĂĄ .NÕu bÂčn kh«ng dĂŻng cžc lÖnh tžc Ÿéng lÂȘn vĂŻng hÖ thĂšng nh− lÖnh SYS chÂŒng hÂčn m” bÂčn thÊy th«ng bžo n”y cĂŁ nghÜa l” virus boot Âźang tÊn c«ng mžy cña bÂčn .H·y bÊm phÝm “N”¼Ó huĂ» bĂĄ v” t×m cžch diÖt virus. ThĂčc h”nh 1- §Æt cžc th«ng sĂš cho ĂŠ ¼Üa mÒm : - DÊu ĂŠ mÒm - §Æt th”nh hiÓn thÞ 2 ĂŠ mÒm A,B - §Æt kh«ng cho phÐp truy nhËp ĂŠ mÒm trÂȘn bĂ© ÂźiÒu khiÓn ĂŠ mÒm 2- §Æt cžc th«ng sĂš cho ĂŠ ¼Üa cĂžng - §Æt ¼Ó kh«ng xuÊt hiÖn ¼Üa cĂžng (DÊu ¼Üa cĂžng) - §Æt ¼Ó kh«ng truy nhËp ¼−üc ¼Üa cĂžng trÂȘn bĂ© ÂźiÒu khiÓn 3- §Æt kh«ng truy nhËp ¼−üc chuĂ©t 4- §Æt kh«ng truy nhËp ¼−üc cĂŠng mžy in 5- §Æt cžc tÝnh nšng sö dĂŽng mËt khÈu,xož mËt khÈu 6- ThĂčc hiÖn l−u trĂ· th«ng tin CMOS 56
PhÇn 3 Söa chĂ·a cžc h− hĂĄng cña hÖ thĂšng mžy tÝnh Cžch ŸÀc sÂŹ ŸÄ ÂźiÖn - Cžc dĂŽng cĂŽ tĂši thiÓu trong söa chĂ·a I/ §Àc sÂŹ ŸÄ mÂčch ÂźiÖn: GiĂ­i thiÖu kĂœ hiÖu cña 1 sĂš phÇn tö th«ng dĂŽng trong mÂčch ÂźiÖn : -§iĂšt bžn dÉn -Tranzixtor -Vi mÂčch -§iÖn trĂ« -TĂŽ ÂźiÖn -KĂœ hiÖu nguĂ„n ÂźiÖn xoay chiÒu ,1 chiÒu -BiÕn žp II/Cžc dĂŽng tĂši thiÓu: 1/MĂĄ h”n : -§Ó thžo lŸp cžc linh kiÖn khi cÇn thiÕt.Ngo”i yÂȘu cÇu vÒ c«ng suÊt : Ÿñ nĂŁng ¼Ó l”m nĂŁng ch¶y thiÕc cßn 1 yÂȘu cÇu rÊt quan trĂ€ng l” :Kh«ng bÞ rß ÂźiÖn.MĂĄ h”n rß ÂźiÖn sÏ l”m hĂĄng linh kiÖn khi thžo lŸp ; nhÊt l” cžc linh kiÖn CMOS,FET - CĂŁ 2 loÂči th«ng dĂŽng : +MĂĄ h”n d©y quÊn :40W-60W.§Ó h”n cžc loÂči vi mÂčch th−ĂȘng dĂŻng loÂči 40W. loÂči mĂĄ h”n n”y cĂŁ ¼Æc ÂźiÓm kh«ng bÒn,hay ŸÞt. +MĂĄ h”n chËp mÂčch :(MĂ©t sĂš ng−ĂȘi do thĂŁi quen gĂ€i l” mĂĄ h”n xung) LoÂči n”y bÒn nh−ng chØ h”nh ¼−üc cžc mĂši h”n th«ng dĂŽng (*Trong khi gi¶ng nĂŁi thÂȘm vÒ h”nh nhĂłng trong s¶n xuÊt lĂ­n v” h”n laser trong h”n cžc mÂčch in nhiÒu lĂ­p : mžy ÂźiÖn thoÂči di Ÿéng panen cĂŁ 8 lĂ­p mÂčch in ...*) - ThiÕc h”n 57
- ChÊt l”m sÂčch chç cÇn h”n : Tr−íc Ÿ©y hay dĂŻng sunfat kÏm ( BĂĄ 1 Ýt mÈu kÏm v”o axit sunfuric ¼Ó cĂŁ sunfat kÏm ) .PhĂŠ biÕn cĂŁ thÓ dĂŻng nhĂča th«ng . Ng”y nay dĂŻng thiÕc cuĂ©n :Trong lĂąi cña d©y thiÕc Ÿ· cĂŁ nhĂča th«ng sÂœn ,v× vËy dĂŻng rÊt tiÖn lĂźi. - NĂši mat ¼Çu mĂĄ h”n phßng ngĂ”a rß ÂźiÖn: DĂŻng d©y mÒm nĂši v”o phÇn kim loÂči cña mĂĄ h”n , ¼Çu kia cña d©y nĂši ¼Êt. 2/§Äng hĂ„ vÂčn nšng: Trong nhĂ·ng ÂźiÒu kiÖn ¼Çy Ÿñ cžc trang thiÕt bÞ :cĂŁ sĂč trĂź giĂłp cña Osiloscop, mžy ¼Õm xung , cžc thiÕt bÞ chuyÂȘn dĂŻng ... th× viÖc phžt hiÖn v” söa chĂ·a h− hĂĄng sÏ nhÑ nh”ng hÂŹn .Tuy nhiÂȘn vĂ­i 1 kh¶ nšng ph©n tÝch cÈn thËn ,chu Ÿžo v” bao qužt th× 1 ŸÄng hĂ„ vÂčn nšng th«ng th−ĂȘng vĂ­i trĂ« khžng v”o 5K℩/V - 20 K℩/V trong tay 1 kĂŒ thuËt viÂȘn mžy tÝnh cĂČng sÏ phžt huy tžc dĂŽng kh«ng kÐm .Th«ng dĂŽng hiÖn nay cĂŁ 2 loÂči : + LoÂči kim chØ thÞ + LoÂči chØ thÞ hiÖn sĂš + ©m thanh LoÂči chØ thÞ kim th−ĂȘng cĂŁ h×nh dÂčng nh− sau: - MÆt hiÖn sĂš trÂȘn thÓ hiÖn cžc giž trÞ Âźo : U,I,R... - Que Âźo : D©y - v” d©y + . - Pin nu«i ŸÄng hĂ„ phĂŽc vĂŽ cho viÖc Âźo R ( Kh«ng cĂŁ pin vÉn Âźo ¼−üc ÂźiÖn žp ) - CÇu chuyÓn mÂčch Âźo : U,I,R... Tžc dĂŽng : - §o ÂźiÖn trĂ« ,KiÓm tra th«ng mÂčch: Xem cÇu ch× cĂŁ ŸÞt kh«ng ? D©y dÉn cĂŁ th«ng kh«ng ? C«ng tŸc cĂŁ hĂĄng AC 58
kh«ng ? Loa, bĂŁng ¼Ìn cßn tĂšt kh«ng? ... mA DC - §o ÂźiÖn žp xoay chiÒu: + ℩ - - §o diÖn žp 1 chiÒu: VÝ dĂŽ : NguĂ„n +5V,-5V, +12V,-12V trong mžy tÝnh cĂŁ kh«ng ? §iÖn žp tÂči ch©n cžc vi mÂčch cÇn kiÓm tra b»ng bao nhiÂȘu ? - §o dßng ÂźiÖn tiÂȘu thĂŽ Cžch kiÓm tra 1 sĂš linh kiÖn th«ng dĂŽng : - §iÖn trĂ« v” m· m”u ÂźiÖn trĂ« M”u : §en N©u §å Cam V”ng Xanh LĂŽc TÝm Xžm TrŸng Giž trÞ : 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1 2 3 4 VÂčch 4: Sai sĂš cña ÂźiÖn trĂ« (%) - KiÓm tra ÂźI «t : - KiÓm tra tranzixtor - KiÓm tra biÕn žp: - KiÓm tra tĂŽ ÂźiÖn : Quy −íc Ÿžnh sĂš ch©n cña vi mÂčch: 16 15 14 13 12 11 10 9 Nh×n tĂ” trÂȘn xuĂšng Ng−üc chiÒu kim ŸÄng hĂ„ sĂš thĂž tĂč ch©n tšng dÇn 1 2 3 4 5 6 7 8 3/Cžc loÂči dĂŽng cĂŽ khžc : - BĂłt thö ÂźiÖn 59
- Panh gŸp - HĂłt thiÕc - KÝnh lĂłp - KÐo,dĂŻi KIÓm tra,söa chĂ·a chuĂ©t ChuĂ©t l” 1 thiÕt bÞ ngoÂči vi chuÈn dĂŻng ¼Ó ¼−a cžc mÖnh lÖnh cña con ng−ĂȘi cho mžy tÝnh . Th−ĂȘng chuĂ©t ¼−üc lŸp v”o cĂŠng nĂši tiÕp Ă« cĂŠng COM1 (§Þa chØ 3F8). CĂŁ thÓ truy nhËp b»ng ngŸt 23h . H”m cÊm chuĂ©t l” 20h. - §Çu cŸm chuĂ©t v”o mžy tÝnh th−ĂȘng l” 9 ch©n ,(loÂči 25 ch©n hiÖn nay kh«ng dĂŻng nĂ·a ) theo chuÈn RS-232 cĂŁ ÂźiÖn žp 12V - §Ó chÂčy ¼−üc chuĂ©t cÇn cĂŁ : +ChuĂ©t tĂšt +PhÇn mÒm ÂźiÒu khiÓn tĂšt - ThiÕt lËp phÇn mÒm : Trong cžc file : .bat, setting ChĂł Ăœ cžc khai bžo trong RAM-CMOS ٦m b¶o sao cho cĂŠng COM1 kh«ng bÞ khož . NÕu khai bžo sai cĂČng th«ng bžo nh− chuĂ©t hĂĄng thĂčc. - NÕu chuĂ©t Âźang chÂčy b×nh th−ĂȘng m” bÞ hĂĄng th−ĂȘng do chuĂ©t hĂĄng: + §Þt d©y : KhŸc phĂŽc : CŸt ÂźoÂčn hĂĄng bĂĄ ÂźI ,nĂši lÂči .TrÂȘn cžc ¼Çu d©y nĂši v”o chuĂ©t th−ĂȘng cĂŁ Ÿžnh dÊu cžc ¼Çu d©y b»ng sĂš theo luËt m· m”u. + HĂĄng c«ng tŸc tžc Ÿéng : KhŸc phĂŽc : Thay c«ng tŸc giĂ·a sang .§žnh lÂči cžc tiÕp ÂźiÓm. 60
ThĂčc h”nh 1. KhŸc phĂŽc h− hĂĄng chuĂ©t dÂčng ŸÞt d©y 2. Thay c«ng tŸc tžc Ÿéng bÞ hĂĄng 3. §žnh lÂči cžc tiÕp ÂźiÓm cña c«ng tŸc tžc Ÿéng 4. KiÓm tra diot phžt quang,Sensor trÂȘn chuĂ©t khŸc phĂŽc h− hĂĄng truy nhËp ¼Üa mÒm §Ó cĂŁ thÓ can thiÖp v”o hoÂčt Ÿéng cña ĂŠ ¼Üa mÒm , ta ph¶i tžc Ÿéng qua cžc thanh ghi cña cĂŠng 3F0h. CĂŁ thÓ sö dĂŽng ng«n ngĂ· C,Pascal hoÆc tĂšt hÂŹn c¶ l” dĂŻng Assembly Ă« Ÿ©y vĂ­i yÂȘu cÇu cho cžc kĂŒ thuËt viÂȘn b¶o tr× phßng mžy tÝnh ta sÏ kh«ng ÂźI s©u v”o cžc vÊn ¼Ò lËp tr×nh m” quan t©m ¼Õn cžc vÊn ¼Ò kĂŒ thuËt cĂŽ thÓ. 1/Cžch nĂši 1 ĂŠ ¼Üa mÒm v”o b¶ng mÂčch chÝnh: HiÖn nay , vĂ­i cžc mainbord loÂči mĂ­i ,phÇn ÂźiÒu khiÓn v”o ra cña cžc thiÕt bÞ ngoÂči vi ( ĂŠ cĂžng , ĂŠ mÒm,chuĂ©t, mžy in,b”n phÝm...) Ÿ· cĂŁ ngay trÂȘn mainboard (onboard) nÂȘn kh«ng cÇn b¶ng mÂčch ÂźiÒu khiÓn I/O .§Ó nĂši ĂŠ ¼Üa mÒm hoÆc cžc thiÕt bÞ ngoÂči vi khžc vĂ­i mainboard ta chØ cÇn chĂł Ăœ nh− sau : Cžp nĂši 34 ch©n cña ĂŠ ¼Üa mÒm ch©n sĂš 1 l” ch©n nĂši vĂ­i d©y cĂŁ dÊu m”u Ÿå . Ta t×m trÂȘn mainboard tĂŠ hĂźp ch©n cŸm 34 ch©n, cŸm sao cho ch©n sĂš 1 cña cžp( Ÿžnh dÊu 61
m”u Ÿå ) v”o ch©n sĂš 1 cña tĂŠ hĂźp ch©n cŸm §Çu kia cña cžp cĂČng ¼−üc nĂši v”o ch©n sĂš 1 cña tĂŠ hĂźp ch©n cŸm trÂȘn ĂŠ ¼Üa mÒm. VĂ­i cžc mainboard cĂČ cÇn cĂŁ bĂ© phĂši ghÐp I/O riÂȘng (Card I/O)cŸm v”o EISA slot TrÂȘn card I/O cĂŁ cžc tĂŠ hĂźp ch©n cŸm: - 34 ch©n ( ¼Üa mÒm) - 40 ch©n (cho ¼Üa cĂžng) - 26 ch©n (cĂŠng song song-mžy in) - 10 ch©n (cĂŠng nĂši tiÕp-chuĂ©t) Khi cŸm cžp nĂši ĂŠ mÒm(hoÆc cžc thiÕt bÞ ngoÂči vi khžc) ta cĂČng theo qui tŸc ch©n sĂš 1 (§žnh dÊu m”u Ÿå) nh− trÂȘn. CÊu tÂčo cña cžp nĂši 34 ch©n nh− sau : H×nh vÏ 4,6 :Kh«ng sö dĂŽng 18: 8 : Index signal 20: 10: Motor A 22: 11: Select A drive 24: 12: Select B drive 26: 13: Motor B 28: 14: 30: 16: 32: 34: D©y nguĂ„n: 62
§å ( + 5 V) §en (NĂši mžt) §en (NĂši mžt) V”ng ( + 12 V) CÇn chĂł Ăœ kh«ng cŸm nhÇm ¼Çu +5V sang ¼Çu +12V sÏ l”m hĂĄng cžc vi mÂčch Th−ĂȘng th−ĂȘng th× giĂ·a ch©n cŸm v” jšc cŸm cĂŁ h×nh dÂčng t−¬ng Ăžng kh«ng thÓ cŸm nhÇm ¼−üc. 2/SÂŹ ŸÄ hĂĄng truy nhËp ¼Üa mÒm: HĂĄng truy nhËp ¼Üa mÒm HĂĄng phÇn cĂžng HĂĄng phÇn mÒm §/K 63 Do hĂĄng Do hĂĄng kh«ng ThiÕt lËp HĂĄng ch−¬ng tr×nh ¼Üa mÒm ŸÀc ĂŠ ¼Üa mÒm RAM-CMOS sai Ăžng dĂŽng HĂĄng HĂĄng Track0 phÇn Data
Cžp nĂši Do bĂ© Do b¶n th©n I/O Âź/k I/O ĂŠ ¼Üa §Çu tĂ” KhĂši motor KhĂši ÂźiÒu khiÓn bÈn,hĂĄng kÐo ¼Üa hĂĄng v”o ra ¼Çu tĂ” hĂĄng 3/ Xö lĂœ khŸc phĂŽc h− hĂĄng: a- PhÇn mÒm : - ThiÕt lËp lÂči RAM-CMOS: ChĂł Ăœ cžc phÇn : STANDARD CMOS SETUP ¼Æt ĂŠ ¼Üa Ÿóng loÂči : A drive : 1.44 MB 3.5 inch Kh«ng ¼Æt sai th«ng sĂš hoÆc ¼Æt None I/O CONFIGURATION SETUP ¼Æt Onboard FDD Controller : Enable NÕu ¼Æt Disable sÏ kh«ng truy nhËp ¼−üc b- PhÇn cĂžng : - Söa cžc ¼Üa hĂĄng b»ng ch−¬ng tr×nh tiÖn Ých NDD.EXE - CŸm lÂči cžc ¼Çu d©y v”o Mainboard, Card I/O, ĂŠ ¼Üa theo qui tŸc ( D©y Ÿå ch©n 1) - Lau ¼Çu tĂ” b»ng ¼Üa lau hoÆc b»ng b«ng tÈm cĂ„n hoÆc dung dÞch tÈy - Thay thÕ tržo ŸÊi cžc phÇn ,dĂ„n ghÐp cžc phÇn cßn tĂšt cña cžc ĂŠ ¼Üa hĂĄng 64
ThĂčc h”nh 1. KiÓm tra thiÕt lËp CMOS phÇn ĂŠ ¼Üa mÒm 2. CŸm nĂši cžc cap nguĂ„n , tÝn hiÖu giĂ·a card I/O (Mainboard) vĂ­i ĂŠ ¼Üa mÒm 3. ThĂčc h”nh lau ¼Çu tĂ” 4. Thay thÕ tržo ŸÊi cžc phÇn ,dĂ„n ghÐp cžc phÇn cßn tĂšt cña cžc ĂŠ ¼Üa hĂĄng Vi rut mžy tÝnh -Cžch phßng v” chĂšng Sö dĂŽng 1 sĂš ch−¬ng tr×nh quÐt vi rut th«ng dĂŽng Cžch tÂčo ¼Üa “ B¶o bĂši “ I-Vi rĂłt mžy tÝnh - Cžch phßng v” chĂšng: 1/ Khži niÖm: NhiÒu ng−ĂȘi sö dĂŽng mžy tÝnh nhÇm tâˆ’Ă«ng r»ng virus mžy tÝnh l” 1 dÂčng sinh vËt ÂźiÖn tö . ThËm chÝ hĂ€ cßn nghÜ r»ng virus cĂŁ kh¶ nšng truyÒn tĂ” mžy tÝnh n”y sang mžy tÝnh khžc m” kh«ng cÇn tiÕp xĂłc vËt lĂœ v” chĂłng cĂŁ kh¶ nšng sĂšng ngay c¶ khi Ÿ· tŸt nguĂ„n mžy tÝnh . May thay ng”y nay cßn rÊt Ýt ng−ĂȘi suy nghÜ nh− thÕ . VËy rĂšt cĂŽc th× virus mžy tÝnh l” g× ? Ta Ÿ· biÕt cžc ch−¬ng tr×nh mžy tÝnh l” cžc d·y chØ thÞ do con ng−ĂȘi nghÜ ra chØ thÞ cho mžy tÝnh hoÂčt Ÿéng n”o ¼−üc thĂčc hiÖn v” thĂčc hiÖn nh− thÕ n”o ; v” ng−ĂȘi ta cĂČng biÕt r»ng : virus thĂčc chÊt cĂČng l” cžc ch−¬ng tr×nh mžy tÝnh. Cžc virus ¼−üc nÂčp v” chÂčy mÆc dĂŻ ng−ĂȘi sö dĂŽng kh«ng yÂȘu cÇu . ChĂłng hoÂčt Ÿéng ,kh«ng ¼Ó lÂči dÊu vÕt giĂšng nh− cžc ch−¬ng tr×nh b×nh th−ĂȘng. Cžc virus cĂŁ thÓ : + TÂčo khu«n ¼Üa ,sao chÐp ,ŸÊi tÂȘn tÖp 65
+ TĂč sao chÐp vĂ­i cžc th«ng tin cÊu h×nh mĂ­i + Thay ŸÊi thuĂ©c tÝnh cžc tÖp §Þnh nghÜa : 1 virus mžy tÝnh l” 1 ch−¬ng tr×nh l”m thay ŸÊi cžc ch−¬ng tr×nh khžc ¼Ó thÂȘm v”o 1 b¶n sao thĂčc hiÖn ¼−üc v” cĂŁ thÓ thay ŸÊi chÝnh nĂŁ. TiÂȘu chuÈn tĂši thiÓu ¼Ó thiÕt kÕ virus mžy tÝnh l” : + ThĂčc hiÖn ¼−üc + CĂŁ kh¶ nšng tĂč sao chÐp + BiÕn ŸÊi cžc ŸÚi t−üng thĂčc hiÖn ¼−üc khžc th”nh cžc ŸÚi t−üng “nhiÔm khuÈn” 2/ Ph©n loÂči: CĂŁ nhiÒu loÂči phÇn mÒm cĂŁ hÂči: + Bom logic : + Bom thĂȘi gian : + Cžc ch−¬ng tr×nh “ §Êi m”u “ šn cŸp m· khož ng©n h”ng + Cžc “con s©u” + Cžc loÂči virus CĂŁ hai loÂči virus : + virus file : L©y v”o file xex,doc,dot... + virus boot : NhiÔm v”o vĂŻng khĂ«i Ÿéng ,ngšn c¶n quž tr×nh khĂ«i Ÿéng , chiÕm lÜnh bĂ© nhĂ­ 3/ CÂŹ chÕ l©y lan: XuÊt phžt tĂ” nguyÂȘn lĂœ ta thÊy chØ khi n”o ch−¬ng tr×nh mang virus ¼−üc thĂčc hiÖn th× mĂ­i bÞ nhiÔm . Quž tr×nh “ thĂčc hiÖn “ Ÿã l” : + KhĂ«i Ÿéng b»ng ¼Üa Ÿ· bÞ nhiÔm virus + §Àc cžc file doc Ÿ· bÞ nhiÔm + ThĂčc hiÖn cžc ch−¬ng tr×nh com,exe Ÿ· bÞ nhiÔm + L©y tĂ” cžc ch−¬ng tr×nh sao chÐp tĂ” mÂčng Internet + L©y tĂ” ¼Üa mÒm , ¼Üa cĂžng ,CD-ROM,” gĂšc” * NÕu dĂŻng DIR cña DOS hay NC ¼Ó xem 1 ¼Üa bÞ nhiÔm ( xem tĂ” ĂŠ C: ) th× cĂČng kh«ng bÞ l©y vi rut. * Copy sao chÐp cĂČng kh«ng bÞ ,chØ khi n”o chÂčy cžc ch−¬ng tr×nh Ÿã mĂ­i bÞ l©y nhiÔm. 4/ ChuÈn Âźožn cžc mžy tÝnh bÞ nhiÔm vi rĂłt: 66
- Thao tžc mžy trĂ« nÂȘn chËm chÂčp - NÂčp ch−¬ng tr×nh l©u hÂŹn b×nh th−ĂȘng - Cžc ch−¬ng tr×nh truy nhËp bĂ© nhĂ­ kh«ng b×nh th−ĂȘng,nhanh chĂŁng tr”n bĂ© nhĂ­ - Cžc ch−¬ng tr×nh truy nhËp ¼Üa v”o nhĂ·ng thĂȘi ÂźiÓm kh«ng b×nh th−ĂȘng vĂ­i tÇn suÊt cao. - Kh«ng gian tĂč do cña ¼Üa gi¶m nhanh - SĂš l−üng sector ¼Üa hĂĄng tšng nhanh - Cžc ch−¬ng tr×nh gÆp nhĂ·ng lçi m” tr−íc Ÿ©y kh«ng hÒ cĂŁ - xuÊt hiÖn cžc th«ng bžo lÂč - Cžc tÖp bÞ mÊt kh«ng rĂą nguyÂȘn nh©n - TÂȘn ,thuĂ©c tÝnh tÖp bÞ thay ŸÊi - KÝch th−íc tÖp bÞ thay ŸÊi TĂŁm lÂči l” cžc hoÂčt Ÿéng kh«ng b×nh th−ĂȘng 5/ L”m g× khi mžy tÝnh bÞ nhiÔm vi rut ? - NÕu Ÿ· khÂŒng ¼Þnh viÖc nhiÔm virus th× cÇn l”m cžc biÖn phžp loÂči trĂ”: + TŸt mžy tÝnh , chĂȘ 60 gi©y + Thžo cžc m«i tr−ĂȘng l−u trĂ· ra : §Üa mÒm,bšng tĂ”... + Thžo cžc thiÕt bÞ ngoÂči vi : Mžy in,modem...ChØ ¼Ó lÂči m”n h×nh ,b”n phÝm,chuĂ©t + §−a ¼Üa sÂčch v”o (§Üa n”y cÇn chĂšng ghi)trÂȘn ¼Üa cĂŁ ch−¬ng tr×nh t×m v” diÖt virus ¼Ó thĂčc hiÖn viÖc t×m v” diÖt + §−a cžc file hÖ thĂšng sÂčch v”o + TŸt mžy , nĂši lÂči hÖ thĂšng. Phßng ngĂ”a : + DĂŻng ¼Üa mÒm khĂ«i Ÿéng + KiÓm tra cžc ch−¬ng tr×nh tr−íc khi ¼−a v”o mžy + §Êi tÂȘn cžc tÖp dÔ bÞ l©y nhiÔm ,mĂŽc tiÂȘu cña cžc ch−¬ng tr×nh virus + KhĂ«i tÂčo lÂči hÖ thĂšng 6/ MĂ©t sĂš ch−¬ng tr×nh diÖt virus th«ng dĂŽng: + Ch−¬ng tr×nh DW + Ch−¬ng tr×nh BKAV + Ch−¬ng tr×nh D2 67
II- Cžch tÂčo ¼Üa “ B¶o bĂši “: 1/ Khži niÖm: -SĂč cÇn thiÕt cña bĂ© ¼Üa söa chĂ·a :HiÖn nay trong sö dĂŽng chĂłng ta th−ĂȘng khĂ«i Ÿéng mžy PC tĂ” ĂŠ ¼Üa cĂžng ;ÂźiÒu Ÿã rÊt nhanh chĂŁng v” thuËn tiÖn.Tuy nhiÂȘn nÕu khi ĂŠ ¼Üa cĂžng bÞ gÆp sĂč cĂš,nhiÔm vi rut m” vÉn cßn cĂŁ kh¶ nšng cĂžu ¼−üc ,m” khi Ÿã ta lÂči kh«ng cĂŁ bĂ© ¼Üa söa chĂ·a sÂœn trong tay th× thËt l” khĂŁ khšn cho c«ng viÖc söa chĂ·a . - BĂ© ¼Üa cĂŁ thÓ 1 cho ¼Õn v”i ¼Üa -¼Òu l” ¼Üa khĂ«i Ÿéng- trong Ÿã cĂŁ chĂža : + Cžc ch−¬ng tr×nh quÐt vi rut. + Cžc file ch−¬ng tr×nh : fdisk.exe,diskedit.exe,format.com,unerase.exe,unformat.exe,nd d.exe himem.sys. Cžc file ch−¬ng tr×nh trÂȘn ph¶i ¼−üc sao chÐp tĂ” nguĂ„n “ sÂčch “ (Kh«ng cĂŁ kh¶ nšng Ÿ· nhiÔm vi rut ). 2/ThĂčc hiÖn : * L”m trÂȘn DOS: NguĂ„n ch−¬ng tr×nh cĂŁ thÓ tĂ” ¼Üa mÒm : - Cho ¼Üa mÒm khĂ«i Ÿéng cĂŁ chĂža cžc ch−¬ng tr×nh cÇn thiÕt nh− Ÿ· nĂŁi Ă« mĂŽc 1 v”o ĂŠ ¼Üa . -KhĂ«i Ÿéng mžy . - TÂči dÊu nhŸc DOS gĂą A:> format A:/s - BĂĄ ¼Üa cĂČ ra ¼−a ¼Üa cÇn tÂčo v”o rĂ„i Ên ↔ - Sau b−íc n”y ta Ÿ· cĂŁ ¼Üa khĂ«i Ÿéng .ChÐp cžc ch−¬ng tr×nh cÇn thiÕt v”o. - TÂčo hoÆc chÐp cžc file config.sys , .bat cÇn thiÕt. -GÂčt chĂšng ghi. NguĂ„n ch−¬ng tr×nh cĂŁ thÓ tĂ” ¼Üa cĂžng : - Cho ¼Üa cÇn tÂčo lËp v”o ĂŠ ¼Üa. - §žnh lÖnh C:> format A:/s↔ - ChÐp cžc ch−¬ng tr×nh cÇn thiÕt v”o 68
- GÂčt chĂšng ghi. *L”m trÂȘn WINDOWS: -Ên Start → Setting → Controlpanen → Add/Remove Program → Tab Startup → Create Disk . Cho ¼Üa v”o ĂŠ A OK ↔ . RĂ„i vÒ Add/Remove Program .Nh− vËy Ÿ· xong - ChÐp cžc ch−¬ng tr×nh cÇn thiÕt v”o - GÂčt chĂšng ghi. * NÕu ¼Ó ŸÄng thĂȘi l”m ¼Üa Rescue cho mžy Âźang sö dĂŽng th× ta ph¶i l”m 3 ¼Üa mÒm ( HoÆc Ÿn gi¶n l”m 1 ¼Üa - DĂŻng ch−¬ng tr×nh tÂčo ¼Üa Rescue trong NU ). Cžc ¼Üa b¶o bĂši dĂŻng cho söa chĂ·a cña chĂłng ta ¼−üc giĂ· g×n cÈn thËn , khi ĂŠ ¼Üa cĂžng cña chĂłng ta ( hoÆc cña 1 mžy khžc ) bÞ sĂč cĂš ,chĂłng ta sÏ Âźem ra l”m c«ng cĂŽ phĂŽc vĂŽ söa chĂ·a. ThĂčc h”nh 1. TÂčo ¼Üa “b¶o bĂši “ 2. TÂčo bĂ© ¼Üa Rescue 3 ¼Üa b»ng NU trÂȘn windows 3. GiĂ­i thiÖu hoÂčt Ÿéng cña ch−¬ng tr×nh quÐt vius DW,D2,BKAV. 4. GiĂ­i thiÖu hoÂčt Ÿéng cña ch−¬ng tr×nh DISKEDIT 69
Cžc b−íc thĂčc hiÖn ¼Ó ¼−a 1 ĂŠ ¼Üa cĂžng v”o hoÂčt Ÿéng I- Format cÊp thÊp : DĂŻng ch−¬ng tr×nh Low format Hard disk Trong RAM CMOS II - Fdisk : DĂŻng ¼Üa mÒm b¶o bĂši khĂ«i Ÿéng mžy: A:> FDISK ↔ XuÊt hiÖn m”n h×nh cña ch−¬ng tr×nh FDISK nh− sau : menu a: 1.Create DOS partition or Logical DOS Drive TÂčo partition khĂ«i Ÿéng cña DOS hoÆc tÂčo cžc ĂŠ logic 2.Set active partition Xžc ¼Þnh partition n”o l” chñ Ÿéng 3.Delete partition or Logical DOS Drive Xož bĂĄ 1 partition hoÆc 1 ĂŠ ¼Üa logic 4.Display partition information HiÓn thÞ th«ng tin partition NÕu mžy cĂŁ nhiÒu ĂŠ ¼Üa cĂžng vËt lĂœ th× FDISK cĂŁ thÂȘm tuĂș chĂ€n thĂž 5 l”: 5.Change fixed disk Thay ŸÊi Fdisk ĂŠ ¼Üa n”o ? ThĂčc hiÖn : Th−ĂȘng th−ĂȘng ta chØ thĂčc hiÖn ch−¬ng tr×nh Fdisk khi cĂŁ sĂč cĂš ; khi 70
Ÿã ta th−ĂȘng ph¶i th−ĂȘng ph¶i tÂčo lÂči b¶ng Fdisk . Nh−ng tr−íc khi tÂčo ta ph¶i xož bĂĄ partition hoÆc ĂŠ ¼Üa logic cĂČ .Cžch l”m nh− sau: TĂ” menu A chĂ€n mĂŽc 3 ↔ . §Õn Ÿ©y xuÊt hiÖn menu B: menu B: 1.Delete primary DOS partition Xož vĂŻng ph©n khu DOS chÝnh 2.Delete Extended DOS partition Xož vĂŻng ph©n khu DOS mĂ« rĂ©ng 3.Delete loggical DOS Driver(s) in the Extended DOS partition Xož cžc ĂŠ ¼Üa logic trong vĂŻng DOS mĂ« rĂ©ng 4.Delete Non-DOS partition Xož vĂŻng ph©n khu phi DOS Ta sÏ xož tĂ” mĂŽc 3, rĂ„i ¼Õn mĂŽc 2 , cuĂši cĂŻng l” mĂŽc 1 l” kÕt thĂłc viÖc xož. Quay trĂ« lÂči menu A: ChĂ€n mĂŽc 1 .XuÊt hiÖn menu C : menu C: 1. Create Primary DOS Partition 2. Create Extended DOS Partition 3. Create Logical DOS Driver(s) inte Extended Partition Ta sÏ thĂčc hiÖn viÖc tÂčo cžc ĂŠ ¼Üa logic hoÆc partition tĂ” mĂŽc 1, rĂ„i ¼Õn mĂŽc 2 , cuĂši cĂŻng l” mĂŽc 3 l” kÕt thĂłc viÖc tÂčo lËp( Ng−üc vĂ­i quž tr×nh xož ). Sau khi thĂčc hiÖn qua cžc b−íc trÂȘn xong cÇn khĂ«i Ÿéng lÂči mžy ¼Ó ghi nhËn cžc viÖc tÂčo lËp. III-Format cÊp cao cžc ĂŠ ¼Üa Ÿ· tÂčo lËp b»ng Fdisk: B−íc tiÕp theo : TĂ” dÊu nhŸc ĂŠ A > ta Ÿžnh lÖnh : A> Format C:/s ↔ Sau lÖnh n”y ĂŠ C Ÿ· ¼−üc Format v” cĂŁ cžc file hÖ thĂšng - cĂŁ thÓ l”m ¼Üa khĂ«i Ÿéng ¼−üc . 71
Ta tiÕp tĂŽc Format cžc ¼Üa logic khžc (nÕu cĂŁ) b»ng cžc lÂȘnh : A> Format D: hoÆc A> Format E: .... Sau cĂŻng l” b−íc c”i ¼Æt cžc ch−¬ng tr×nh Ăžng dĂŽng. IV- Khi kh«ng khĂ«i Ÿéng mžy tÝnh ¼−üc b»ng ¼Üa cĂžng : Master boot n»m Ă« Sector 1(sector ¼Çu tiÂȘn ) Track 0 (r·nh ¼Çu tiÂȘn) Side0(mÆt ¼Çu tiÂȘn) cña ¼Üa cĂžng .Cßn Boot record (B¶n ghi khĂ«i Ÿéng) th−ĂȘng n»m Ă« sector 1 ,track 0 ,side 1 cña ¼Üa cĂžng . C¶ 2 phÇn n”y ¼Òu quan trĂ€ng v” quyÕt ¼Þnh sĂč khĂ«i Ÿéng mžy tÝnh . 512 bytes ¼Çu tiÂȘn n»m Ă« sector 1 ,side 0 cña ¼Üa cĂžng gĂ„m 2 phÇn: - PhÇn ¼Çu (tĂ” offset 0 ¼Õn 1BDh) l” master boot - PhÇn sau (tĂ” 1BEh ¼Õn 1FFh ) l” b¶ng Partition HiÖn tÂči ÂźoÂčn m· master boot chuÈn chØ cĂŁ Ÿé d”i tĂ” 0 ¼Õn 0DFh .PhÇn cßn lÂči tĂ” offset 0E0h ¼Õn 1BDh ch−a dĂŻng , phÇn trĂšng n”y cĂŁ thÓ l” nÂŹi Èn nžu cña cžc ÂźoÂčn m· virus. Master boot l” 1 ÂźoÂčn ch−¬ng tr×nh ngŸn ¼−üc nÂčp v”o RAM tĂ” ¼Þa chØ 0:7C00h v” ¼−üc thĂčc thi khi khĂ«i Ÿéng mžy .Master boot cĂŁ nhiÖm vĂŽ sau : - KiÓm tra b¶ngPartition ¼Ó xžc ¼Þnh xem Partition n”o l” chñ - NÂčp Boot Record cña partition chñ Ÿã v”o bĂ© nhĂ­ rĂ„i chuyÓn ÂźiÒu khiÓn cho boot record cña ¼Üa chñ ¼Ó tiÕp tĂŽc quž tr×nh khĂ«i Ÿéng mžy. (Th«ng th−ĂȘng boot record n»m Ă« sector 1 track 0 side 1 cña ¼Üa C .Tuy nhiÂȘn ta cĂŁ thÓ c”i ¼Æt boot record Ă« bÊt kĂș chç n”o trÂȘn ¼Üa ,miÔn l” b¶ng partition ph¶i trĂĄ ¼−üc tĂ­i Ÿã Khi vius x©m nhËp master boot cña ¼Üa C cĂŁ thÓ g©y ra cžc hËu qu¶ sau: - Kh«ng khĂ«i Ÿéng ¼−üc tĂ” ¼Üa cĂžng v× master boot bÞ nhiÔm virus v” kh«ng chuyÓn quyÒn ÂźiÒu khiÓn cho boot record chñ hoÆc l”m sai lÖch partition. - XuÊt hiÖn cžc th«ng bžo lÂč trÂȘn m”n h×nh hoÆc tiÕng Ÿéng Ă« loa tr−íc khi nÂčp hÖ ÂźiÒu h”nh. - TÂčo ra cžc vßng lÆp ¼Ó nÂčp hÖ ÂźiÒu h”nh hoÆc nh©n b¶n virus vaß nhiÒu vĂŻng nhĂ­ khžc nhau g©y ra hiÖn t−üng tr”n « nhĂ­ hoÆc l”m gi¶m dung l−üng cña bĂ© nhĂ­ (chiÕm lÜnh cžc « nhĂ­), 72
l”m cho mžy kh«ng cĂŁa kh¶ nšng t¶i cžc ch−¬ng tr×nh lĂ­n v”o bĂ© nhĂ­ - L”m sai lÖch CMOS §Æc ÂźiÓm cña cžc ÂźoÂčn m· virus nhiÔm v”o master boot l” l”m mžy kh«ng khĂ«i Ÿéng ¼−üc v” ¼Ó lÂči hËu qu¶ trong quž tr×nh chÂčy mžy.Cžc ÂźoÂčn m· n”y chØ sö dĂŽng cžc dich vĂŽ cña ROM-BIOS m” kh«ng dĂŻng cžc h”m cña DOS nÂȘn kh«ng chÞu ¶nh hâˆ’Ă«ng cña cžc version DOS khžc nhau..Khi ta format ¼Üa b»ng lÖnh FORMAT C:/S sau Ÿã c”i lÂči cžc ch−¬ng tr×nh sÂčch m” vÉn cĂŁ virus v× virus trĂł ngĂŽ tÂči master boot Ă« mÆt 0 cña ¼Üa ,trong khi Ÿã partition cña ¼Üa Ÿ· ph©n chia cho DOS vĂŻng can thiÖp tĂ” mÆt 1 trĂ« ÂźI .LÖnh format c:/s cña DOS kh«ng format ¼−üc mÆt 0 cña ¼Üa nÂȘn virus trÂȘn master boot kh«ng bÞ diÖt . Tžc Ÿéng ¼Õn ¼−üc chØ cĂŁ phÇn mÒm Low level format NÕu sau khi khĂ«i Ÿéng mžy tÝnh ta thÊy quž tr×nh kh«ng thĂčc hiÖn ¼−üc ta cho 1 mÒm khĂ«i Ÿéng v”o v” vÉn khĂ«i Ÿéng ¼−üc mžy th× nguyÂȘn nh©n chØ do trong ¼Üa cĂžng cĂŁ trĂŽc trÆc. NguyÂȘn nh©n g©y kh«ng khĂ«i Ÿéng ¼−üc b»ng ¼Üa cĂžng th−ĂȘng do: 1- §Æt tham sĂš cho ĂŠ ¼Üa cĂžng trong CMOS bÞ sai 2- B¶ng Partition bÞ sai lÖch do virus 3- Boot sector khĂ«i Ÿéng bÞ hĂĄng do virus 4- Cžc file hÖ thĂšng bÞ hĂĄng §Ó phžt hiÖn hĂĄng hĂŁc thuĂ©c phÇn n”o ta cĂŁ thÓ dĂča v”o 1 sĂš th«ng bžo lçi sau cña ROM BIOS: ‱ Missing Operating System : Th«ng bžo lçi n”y cho biÕt kh«ng t×m thÊy hÖ ÂźiÒu h”nh . NguyÂȘn nh©n dÉn ¼Õn lçi n”y l” do cžc nguyÂȘn sĂš 1 hoÆc 2 .§Ó khŸc phĂŽc ta ph¶i kiÓm tra tĂ”ng phÇn 1 , tr−íc tiÂȘn l” cžc thiÕt lËp RAM CMOS . Cžch thĂžc l”m: - Reset lÂči mžy tÝnh - BÊm giĂ· phÝm Del - Trong m”n h×nh SETUP chĂ€n IDE AUTO DETECTION hoÆc AUTO DETECT HARDISK v” Ên Enter . 73
Ch−¬ng tr×nh sÏ tĂč Ÿéng nhËn diÖn ĂŠ ¼Üa cĂžng . - TiÕp theo chĂ€n SAVE SETTING & EXIT Ên Enter - NÕu mžy khĂ«i Ÿéng b×nh th−ĂȘng l” tĂšt . NÕu kh«ng h·y dĂŻng ¼Üa “b¶o bĂši” khĂ«i Ÿéng sau Ÿã dĂŻng ch−¬ng tr×nh FDISK vĂ­i tham sĂš MBR nh− sau : A:>FDISK.EXE /MBR ↔ ( §©y l” 1 tÝnh nšng ch−a ¼−üc c«ng bĂš chÝnh thĂžc cña ch−¬ng tr×nh fdisk cĂŁ tžc dĂŽng chuÈn lÂči master boot record . Khi b¶ng n”y ch−a hĂĄng nÆng lÖnh n”y vÉn cĂŁ tžc dĂŽng) - Sau Ÿã tÂčo cžc file hÖ thĂšng cho ¼Üa cĂžng b»ng lÖnh : A:> SYS.COM C: ↔ ‱ Invalid Partition Table : Tr−ĂȘng hĂźp n”y b¶ng Partition Ÿ· bÞ hĂĄng nÆng ,th−ĂȘng do bÞ nhiÔm vius . NÕu tr−íc khi x¶y ra th¶m hoÂč n”y ta Ÿ· cĂŁ ¼Üa cĂžu hĂ© l−u ¼−üc cžc th«ng tin cña b¶ng Partition th× vÉn phĂŽc hĂ„i ¼−üc . HoÆc dĂŻng 1 ch−¬ng tr×nh l−u master boot (Xem phĂŽ lĂŽc) ¼Ó phĂŽc hĂ„i . NÕu kh«ng bŸt buĂ©c ph¶i fdisk , format lÂči ¼Üa cĂžng rĂ„i c”i ¼Æt lÂči phÇn mÒm. ‱ None system disk or disk error Replace and press any key when ready... Th«ng bžo n”y xuÊt hiÖn trong tr−ĂȘng hĂźp Boot Sector khĂ«i Ÿéng bÞ hĂĄng hoÆc cžc file hÖ thĂšng bÞ hĂĄng . Trong tr−ĂȘng hĂźp n”y ta chØ cÇn khĂ«i Ÿéng b»ng ¼Üa mÒm rĂ„i dĂŻng lÖnh SYS C: ↔ l” ¼−üc. ThĂčc h”nh 1. ThĂčc h”nh format cÊp thÊp ĂŠ ¼Üa cĂžng 2. ThĂčc h”nh chia 1 ĂŠ ¼Üa cĂžng th”nh nhiÒu ĂŠ ¼Üa logic , xžc ¼Þnh ¼Üa chñ Ÿéng 3. T×m nguyÂȘn nh©n kh«ng khĂ«i Ÿéng ¼−üc b»ng ¼Üa cĂžng , khŸc phĂŽc cžc tr−ĂȘng hĂźp bÞ virus nhiÔm v”o boot record , partition table . Sö dĂŽng ch−¬ng tr×nh DISKEDIT ¼Ó soÂčn th¶o ¼Üa. 74
Xžc ¼Þnh v” khŸc phĂŽc cžc nguyÂȘn nh©n g©y m”n h×nh kh«ng sžng KIÓm tra bĂ© nguĂ„n 1-Khžc nhau giĂ·a 1 Monitor v” 1 mžy thu h×nh (TV): Monitor TV - Kh«ng cĂŁ bĂ© thu tÝn hiÖu truyÒn h×nh - TV cĂŁ bĂ© thu tÝn hiÖu truyÒn h×nh (KhuyÕch ÂźÂčI cao tÇn ,trung tÇn,tžch - Xung tÂčo tÝn hiÖu ,ÂźiÒu khiÓn tÝn hiÖu sĂŁng tžch xung ŸÄng bĂ© ...) dao Ÿéng dßng ,m”nh ¼−üc tÂčo ra trong TV - Xung tÂčo tÝn hiÖu ,ÂźiÒu khiÓn tÝn hiÖu dao Ÿéng dßng ,m”nh ¼−üc ¼−a tĂ” CPU sang. M”n h×nh TV kh«ng l”m Monitor ¼−üc v× : M”n Monitor kh«ng sö dĂŽng quÐt xen kÏ . TÇn sĂš dao Ÿéng dßng cña m”n Monitor cao hÂŹn m”n TV 20% nÂȘn kh«ng t−¬ng thÝch. 2- Cžc tÝn hiÖu tĂ” CPU tĂ­i m”n h×nh trÂȘn cžp nĂši : ĂŠ cŸm phÝa sau CPU ,cžc ch©n tÝn hiÖu nh− sau : 1 Ο Ο Ο Ο Ο 5 6 Ο Ο Ο Ο Ο 10 11 Ο Ο Ο Ο Ο 15 For The Monitor VGA ,8514/A & XGA mapped to the monitor 75
1 Red Video 2 Green Video 3 Blue Video 4 Ground 5 Self test 6 Red Ground 7 Green Ground 8 Blue Ground 9 No Connection 10 Digital Ground 11 Ground 12 Reserved (SDA for DDC) 13 Horizontal Sync. 14 Vertical Sync. 15 No Connection (SCL for DDC) 3-§iÒu kiÖn ¼Ó viÖc hiÓn thÞ b×nh th−ĂȘng: - NguĂ„n nu«i Ÿñ. - Mainboard tĂšt ( Bao h”m c¶ CPU,BIOS tĂšt ) - Card m”n h×nh tĂšt - RAM tĂšt - M”n h×nh tĂšt Cžc ÂźiÒu kiÖn n”y ph¶i ŸÄng thĂȘi ¼−üc ٦m b¶o th× viÖc hiÓn thÞ mĂ­i b×nh th−ĂȘng ThiÕu 1 trong cžc ÂźiÒu kiÖn trÂȘn l” viÖc hiÓn thÞ cña Monitor sÏ kh«ng thĂčc hiÖn ¼−üc. 4- KiÓm tra khi m”n Monitor kh«ng sžng: Khi bËt ÂźiÖn mžy tÝnh ,nÕu kh«ng thÊy m”n Monitor sžng ta ph¶i: - VÆn chiÕt žp Bright (§é sžng)lÂȘn v× chiÕt žp cĂŁ thÓ bÞ xÂȘ dÞch ÂźI v” Ă« vÞ trÝ tĂši nhÊt. - KiÓm tra nguĂ„n xem cĂŁ trĂŽc trÆc g× kh«ng ? NÕu nghi ngĂȘ cĂŁ thÓ khĂ«i Ÿéng mžy tÝnh 1 lĂłc sau Ÿã mĂ­i bËt m”n h×nh. 76
Bai giang cau truc pc
Bai giang cau truc pc
Bai giang cau truc pc
Bai giang cau truc pc
Bai giang cau truc pc
Bai giang cau truc pc
Bai giang cau truc pc
Bai giang cau truc pc
Bai giang cau truc pc
Bai giang cau truc pc
Bai giang cau truc pc
Bai giang cau truc pc
Bai giang cau truc pc
Bai giang cau truc pc
Bai giang cau truc pc
Bai giang cau truc pc
Bai giang cau truc pc
Bai giang cau truc pc
Bai giang cau truc pc
Bai giang cau truc pc
Bai giang cau truc pc
Bai giang cau truc pc
Bai giang cau truc pc
Bai giang cau truc pc
Bai giang cau truc pc
Bai giang cau truc pc
Bai giang cau truc pc
Bai giang cau truc pc
Bai giang cau truc pc

Recommended

hardware_software_k07406
hardware_software_k07406hardware_software_k07406
hardware_software_k07406Vo Oanh
 
Chuongiv
ChuongivChuongiv
ChuongivHiệp Phan Văn
 
Chon ram cho may pen2 va pen3
Chon ram cho may pen2 va pen3Chon ram cho may pen2 va pen3
Chon ram cho may pen2 va pen3free lance
 
Chuc nang va linh kien cua main board
Chuc nang va linh kien cua main boardChuc nang va linh kien cua main board
Chuc nang va linh kien cua main boardfree lance
 
Ca mach co ban tren m ain board
Ca mach co ban tren m ain boardCa mach co ban tren m ain board
Ca mach co ban tren m ain boardfree lance
 
Gioi thieu ve cpu
Gioi thieu ve cpuGioi thieu ve cpu
Gioi thieu ve cpufree lance
 
Chuong04
Chuong04Chuong04
Chuong04na
 
Bien tan ls sv ig5 a dienhathe.vn
Bien tan ls sv ig5 a dienhathe.vnBien tan ls sv ig5 a dienhathe.vn
Bien tan ls sv ig5 a dienhathe.vn
Dien Ha The
 

Recommended

hardware_software_k07406
hardware_software_k07406hardware_software_k07406
hardware_software_k07406Vo Oanh
 
Chuongiv
ChuongivChuongiv
ChuongivHiệp Phan Văn
 
Chon ram cho may pen2 va pen3
Chon ram cho may pen2 va pen3Chon ram cho may pen2 va pen3
Chon ram cho may pen2 va pen3free lance
 
Chuc nang va linh kien cua main board
Chuc nang va linh kien cua main boardChuc nang va linh kien cua main board
Chuc nang va linh kien cua main boardfree lance
 
Ca mach co ban tren m ain board
Ca mach co ban tren m ain boardCa mach co ban tren m ain board
Ca mach co ban tren m ain boardfree lance
 
Gioi thieu ve cpu
Gioi thieu ve cpuGioi thieu ve cpu
Gioi thieu ve cpufree lance
 
Chuong04
Chuong04Chuong04
Chuong04na
 
Bien tan ls sv ig5 a dienhathe.vn
Bien tan ls sv ig5 a dienhathe.vnBien tan ls sv ig5 a dienhathe.vn
Bien tan ls sv ig5 a dienhathe.vn
Dien Ha The
 
Thiet lap bios
Thiet lap biosThiet lap bios
Thiet lap biosTrường Tiền
 
Rom bios va ram cmos
Rom bios va ram cmosRom bios va ram cmos
Rom bios va ram cmosfree lance
 
Mainboard
MainboardMainboard
Mainboard
Tiáșżn Quang Phan
 
Chon ddram cho may pen4
Chon ddram cho may pen4Chon ddram cho may pen4
Chon ddram cho may pen4free lance
 
Gioi thieu ve o cung hdd
Gioi thieu ve o cung hddGioi thieu ve o cung hdd
Gioi thieu ve o cung hddfree lance
 
Khac phuc hu hong cua dia cung
Khac phuc hu hong cua dia cungKhac phuc hu hong cua dia cung
Khac phuc hu hong cua dia cungfree lance
 
Viáșżt láșĄi SGK TH 10
Viáșżt láșĄi SGK TH 10Viáșżt láșĄi SGK TH 10
Viáșżt láșĄi SGK TH 10Nguyễn LĂȘ TháșŁo TrĂąm
 
13 DC Bước - BĂ n phĂ­m DAC
13 DC Bước - BĂ n phĂ­m DAC13 DC Bước - BĂ n phĂ­m DAC
13 DC Bước - BĂ n phĂ­m DAC
Mr Giap
 
Cac benh ve ram
Cac benh ve ramCac benh ve ram
Cac benh ve ramfree lance
 
Giaotrinh plc
Giaotrinh plcGiaotrinh plc
Giaotrinh plc
ledangd1k3
 
10 Truyền thĂŽng nối tiáșżp
10 Truyền thĂŽng nối tiáșżp10 Truyền thĂŽng nối tiáșżp
10 Truyền thĂŽng nối tiáșżp
Mr Giap
 
GiĂĄo trĂŹnh S7300
GiĂĄo trĂŹnh S7300GiĂĄo trĂŹnh S7300
GiĂĄo trĂŹnh S7300quanglocbp
 
Phuong phap kiem tra mainboard
Phuong phap kiem tra mainboardPhuong phap kiem tra mainboard
Phuong phap kiem tra mainboardfree lance
 
Ca doi cpu tren cac doi may
Ca doi cpu tren cac doi mayCa doi cpu tren cac doi may
Ca doi cpu tren cac doi mayfree lance
 
Phuong phap sua chua mainboard
Phuong phap sua chua mainboardPhuong phap sua chua mainboard
Phuong phap sua chua mainboardfree lance
 
Pp sua chua m ain board
Pp sua chua m ain boardPp sua chua m ain board
Pp sua chua m ain boardfree lance
 
Kpm company profile
Kpm company profileKpm company profile
Kpm company profile
Saantosh Rohera
 
PresentaciĂłn elvira franco
PresentaciĂłn elvira francoPresentaciĂłn elvira franco
PresentaciĂłn elvira franco
elvifranco
 
Content Skeletons in Your Redesign Closet
Content Skeletons in Your Redesign ClosetContent Skeletons in Your Redesign Closet
Content Skeletons in Your Redesign Closet
Analytical Engine Interactive Inc.
 
Rpk54.3 Gkm Entscheidung Wasserrecht
Rpk54.3 Gkm Entscheidung WasserrechtRpk54.3 Gkm Entscheidung Wasserrecht
Rpk54.3 Gkm Entscheidung Wasserrechtmetropolsolar
 
Simiatug
SimiatugSimiatug
Simiatug
anarkia6616
 
Voiceover: un anno di social sentiment e cinema
Voiceover: un anno di social sentiment e cinemaVoiceover: un anno di social sentiment e cinema
Voiceover: un anno di social sentiment e cinema
Estrogeni
 

More Related Content

What's hot

Rom bios va ram cmos
Rom bios va ram cmosRom bios va ram cmos
Rom bios va ram cmosfree lance
 
Mainboard
MainboardMainboard
Mainboard
Tiáșżn Quang Phan
 
Chon ddram cho may pen4
Chon ddram cho may pen4Chon ddram cho may pen4
Chon ddram cho may pen4free lance
 
Gioi thieu ve o cung hdd
Gioi thieu ve o cung hddGioi thieu ve o cung hdd
Gioi thieu ve o cung hddfree lance
 
Khac phuc hu hong cua dia cung
Khac phuc hu hong cua dia cungKhac phuc hu hong cua dia cung
Khac phuc hu hong cua dia cungfree lance
 
13 DC Bước - BĂ n phĂ­m DAC
13 DC Bước - BĂ n phĂ­m DAC13 DC Bước - BĂ n phĂ­m DAC
13 DC Bước - BĂ n phĂ­m DAC
Mr Giap
 
Cac benh ve ram
Cac benh ve ramCac benh ve ram
Cac benh ve ramfree lance
 
Giaotrinh plc
Giaotrinh plcGiaotrinh plc
Giaotrinh plc
ledangd1k3
 
10 Truyền thĂŽng nối tiáșżp
10 Truyền thĂŽng nối tiáșżp10 Truyền thĂŽng nối tiáșżp
10 Truyền thĂŽng nối tiáșżp
Mr Giap
 
GiĂĄo trĂŹnh S7300
GiĂĄo trĂŹnh S7300GiĂĄo trĂŹnh S7300
GiĂĄo trĂŹnh S7300quanglocbp
 
Phuong phap kiem tra mainboard
Phuong phap kiem tra mainboardPhuong phap kiem tra mainboard
Phuong phap kiem tra mainboardfree lance
 
Ca doi cpu tren cac doi may
Ca doi cpu tren cac doi mayCa doi cpu tren cac doi may
Ca doi cpu tren cac doi mayfree lance
 
Phuong phap sua chua mainboard
Phuong phap sua chua mainboardPhuong phap sua chua mainboard
Phuong phap sua chua mainboardfree lance
 
Pp sua chua m ain board
Pp sua chua m ain boardPp sua chua m ain board
Pp sua chua m ain boardfree lance
 

What's hot (16)

Thiet lap bios
Thiet lap biosThiet lap bios
Thiet lap bios
 
Rom bios va ram cmos
Rom bios va ram cmosRom bios va ram cmos
Rom bios va ram cmos
 
Mainboard
MainboardMainboard
Mainboard
 
Chon ddram cho may pen4
Chon ddram cho may pen4Chon ddram cho may pen4
Chon ddram cho may pen4
 
Gioi thieu ve o cung hdd
Gioi thieu ve o cung hddGioi thieu ve o cung hdd
Gioi thieu ve o cung hdd
 
Khac phuc hu hong cua dia cung
Khac phuc hu hong cua dia cungKhac phuc hu hong cua dia cung
Khac phuc hu hong cua dia cung
 
Viáșżt láșĄi SGK TH 10
Viáșżt láșĄi SGK TH 10Viáșżt láșĄi SGK TH 10
Viáșżt láșĄi SGK TH 10
 
13 DC Bước - BĂ n phĂ­m DAC
13 DC Bước - BĂ n phĂ­m DAC13 DC Bước - BĂ n phĂ­m DAC
13 DC Bước - BĂ n phĂ­m DAC
 
Cac benh ve ram
Cac benh ve ramCac benh ve ram
Cac benh ve ram
 
Giaotrinh plc
Giaotrinh plcGiaotrinh plc
Giaotrinh plc
 
10 Truyền thĂŽng nối tiáșżp
10 Truyền thĂŽng nối tiáșżp10 Truyền thĂŽng nối tiáșżp
10 Truyền thĂŽng nối tiáșżp
 
GiĂĄo trĂŹnh S7300
GiĂĄo trĂŹnh S7300GiĂĄo trĂŹnh S7300
GiĂĄo trĂŹnh S7300
 
Phuong phap kiem tra mainboard
Phuong phap kiem tra mainboardPhuong phap kiem tra mainboard
Phuong phap kiem tra mainboard
 
Ca doi cpu tren cac doi may
Ca doi cpu tren cac doi mayCa doi cpu tren cac doi may
Ca doi cpu tren cac doi may
 
Phuong phap sua chua mainboard
Phuong phap sua chua mainboardPhuong phap sua chua mainboard
Phuong phap sua chua mainboard
 
Pp sua chua m ain board
Pp sua chua m ain boardPp sua chua m ain board
Pp sua chua m ain board
 

Viewers also liked

Kpm company profile
Kpm company profileKpm company profile
Kpm company profile
Saantosh Rohera
 
PresentaciĂłn elvira franco
PresentaciĂłn elvira francoPresentaciĂłn elvira franco
PresentaciĂłn elvira franco
elvifranco
 
Content Skeletons in Your Redesign Closet
Content Skeletons in Your Redesign ClosetContent Skeletons in Your Redesign Closet
Content Skeletons in Your Redesign Closet
Analytical Engine Interactive Inc.
 
Rpk54.3 Gkm Entscheidung Wasserrecht
Rpk54.3 Gkm Entscheidung WasserrechtRpk54.3 Gkm Entscheidung Wasserrecht
Rpk54.3 Gkm Entscheidung Wasserrechtmetropolsolar
 
Simiatug
SimiatugSimiatug
Simiatug
anarkia6616
 
Voiceover: un anno di social sentiment e cinema
Voiceover: un anno di social sentiment e cinemaVoiceover: un anno di social sentiment e cinema
Voiceover: un anno di social sentiment e cinema
Estrogeni
 
Legacy Magazine 2015
Legacy Magazine 2015Legacy Magazine 2015
Legacy Magazine 2015
JSLKent
 
Hyper Hyper Webmontag Mrn Roland Fiege
Hyper Hyper Webmontag Mrn Roland FiegeHyper Hyper Webmontag Mrn Roland Fiege
Hyper Hyper Webmontag Mrn Roland FiegeDIE DIGITALE GmbH
 
PPMA 2013 Annual Seminar - Nick Heckscher - Talent and Young people
PPMA 2013 Annual Seminar - Nick Heckscher - Talent and Young peoplePPMA 2013 Annual Seminar - Nick Heckscher - Talent and Young people
PPMA 2013 Annual Seminar - Nick Heckscher - Talent and Young people
PPMA - Public Sector People Managers' Association
 
Mi primer documento de word
Mi primer documento de wordMi primer documento de word
Mi primer documento de wordCris G Ladero
 
Kerry Ow Buland - Curriculum Vitae
Kerry Ow Buland - Curriculum VitaeKerry Ow Buland - Curriculum Vitae
Kerry Ow Buland - Curriculum VitaeKerry Ow Buland
 
A real systemwithjms-rest-protobuf-mongodb
A real systemwithjms-rest-protobuf-mongodbA real systemwithjms-rest-protobuf-mongodb
A real systemwithjms-rest-protobuf-mongodb
David GĂłmez GarcĂ­a
 
GdT AtenciĂłn Paliativa GijĂłn 2015
GdT AtenciĂłn Paliativa GijĂłn 2015GdT AtenciĂłn Paliativa GijĂłn 2015
GdT AtenciĂłn Paliativa GijĂłn 2015
Javier Blanquer
 
AGENDA INSTITUCIONAL
AGENDA INSTITUCIONALAGENDA INSTITUCIONAL
AGENDA INSTITUCIONAL
Agencia de Propaganda Rodrigues
 
Abd al rahman ibn jaldun de juan jose tamayo
Abd al rahman ibn jaldun de juan jose tamayoAbd al rahman ibn jaldun de juan jose tamayo
Abd al rahman ibn jaldun de juan jose tamayoJosias Espinoza
 
Boletin de bienvenida
Boletin de bienvenidaBoletin de bienvenida
Boletin de bienvenida
mariapandoluzuriaga
 
Manual Tecnico de Informatica w
Manual Tecnico de Informatica wManual Tecnico de Informatica w
Manual Tecnico de Informatica wZuritaCabascango
 
Gastronomia de-burgos
Gastronomia de-burgosGastronomia de-burgos
Gastronomia de-burgos
Jair Burgos Puerta
 
Consideraciones para escribir un articulo
Consideraciones para escribir un articuloConsideraciones para escribir un articulo
Consideraciones para escribir un articuloUltramolecular
 

Viewers also liked (20)

Kpm company profile
Kpm company profileKpm company profile
Kpm company profile
 
PresentaciĂłn elvira franco
PresentaciĂłn elvira francoPresentaciĂłn elvira franco
PresentaciĂłn elvira franco
 
Content Skeletons in Your Redesign Closet
Content Skeletons in Your Redesign ClosetContent Skeletons in Your Redesign Closet
Content Skeletons in Your Redesign Closet
 
Rpk54.3 Gkm Entscheidung Wasserrecht
Rpk54.3 Gkm Entscheidung WasserrechtRpk54.3 Gkm Entscheidung Wasserrecht
Rpk54.3 Gkm Entscheidung Wasserrecht
 
Simiatug
SimiatugSimiatug
Simiatug
 
Voiceover: un anno di social sentiment e cinema
Voiceover: un anno di social sentiment e cinemaVoiceover: un anno di social sentiment e cinema
Voiceover: un anno di social sentiment e cinema
 
Legacy Magazine 2015
Legacy Magazine 2015Legacy Magazine 2015
Legacy Magazine 2015
 
Hyper Hyper Webmontag Mrn Roland Fiege
Hyper Hyper Webmontag Mrn Roland FiegeHyper Hyper Webmontag Mrn Roland Fiege
Hyper Hyper Webmontag Mrn Roland Fiege
 
PPMA 2013 Annual Seminar - Nick Heckscher - Talent and Young people
PPMA 2013 Annual Seminar - Nick Heckscher - Talent and Young peoplePPMA 2013 Annual Seminar - Nick Heckscher - Talent and Young people
PPMA 2013 Annual Seminar - Nick Heckscher - Talent and Young people
 
Programa invierno cultural 2012
Programa invierno cultural 2012 Programa invierno cultural 2012
Programa invierno cultural 2012
 
Mi primer documento de word
Mi primer documento de wordMi primer documento de word
Mi primer documento de word
 
Kerry Ow Buland - Curriculum Vitae
Kerry Ow Buland - Curriculum VitaeKerry Ow Buland - Curriculum Vitae
Kerry Ow Buland - Curriculum Vitae
 
A real systemwithjms-rest-protobuf-mongodb
A real systemwithjms-rest-protobuf-mongodbA real systemwithjms-rest-protobuf-mongodb
A real systemwithjms-rest-protobuf-mongodb
 
GdT AtenciĂłn Paliativa GijĂłn 2015
GdT AtenciĂłn Paliativa GijĂłn 2015GdT AtenciĂłn Paliativa GijĂłn 2015
GdT AtenciĂłn Paliativa GijĂłn 2015
 
AGENDA INSTITUCIONAL
AGENDA INSTITUCIONALAGENDA INSTITUCIONAL
AGENDA INSTITUCIONAL
 
Abd al rahman ibn jaldun de juan jose tamayo
Abd al rahman ibn jaldun de juan jose tamayoAbd al rahman ibn jaldun de juan jose tamayo
Abd al rahman ibn jaldun de juan jose tamayo
 
Boletin de bienvenida
Boletin de bienvenidaBoletin de bienvenida
Boletin de bienvenida
 
Manual Tecnico de Informatica w
Manual Tecnico de Informatica wManual Tecnico de Informatica w
Manual Tecnico de Informatica w
 
Gastronomia de-burgos
Gastronomia de-burgosGastronomia de-burgos
Gastronomia de-burgos
 
Consideraciones para escribir un articulo
Consideraciones para escribir un articuloConsideraciones para escribir un articulo
Consideraciones para escribir un articulo
 

Similar to Bai giang cau truc pc

Giao tiáșżp mĂĄy tĂ­nh.pdf
Giao tiáșżp mĂĄy tĂ­nh.pdfGiao tiáșżp mĂĄy tĂ­nh.pdf
Giao tiáșżp mĂĄy tĂ­nh.pdf
Man_Ebook
 
Cau tao va hoat dong cua cpu
Cau tao va hoat dong cua cpuCau tao va hoat dong cua cpu
Cau tao va hoat dong cua cpufree lance
 
Chuong05
Chuong05Chuong05
Chuong05na
 
Giaotrinh plc
Giaotrinh plcGiaotrinh plc
Giaotrinh plc
Hoanh Lee
 
Giao trinh tin a iuh
Giao trinh tin a iuhGiao trinh tin a iuh
Giao trinh tin a iuh
HáșŁi Finiks Huỳnh
 
08 Lệnh một Bit
08 Lệnh một Bit08 Lệnh một Bit
08 Lệnh một Bit
Mr Giap
 
TĂ i liệu: Đào táșĄo hệ thống điều khiển DCS (DCS Training nhĂ  mĂĄy nhiệt điện Ph...
TĂ i liệu: Đào táșĄo hệ thống điều khiển DCS (DCS Training nhĂ  mĂĄy nhiệt điện Ph...TĂ i liệu: Đào táșĄo hệ thống điều khiển DCS (DCS Training nhĂ  mĂĄy nhiệt điện Ph...
TĂ i liệu: Đào táșĄo hệ thống điều khiển DCS (DCS Training nhĂ  mĂĄy nhiệt điện Ph...
Dịch VỄ Viáșżt ThuĂȘ KhĂła Luáș­n Zalo/Telegram 0917193864
 
056 giao trinh thvp2011
056 giao trinh thvp2011056 giao trinh thvp2011
056 giao trinh thvp2011
Torres Pham
 
Kien thuc ho tro 1
Kien thuc ho tro 1Kien thuc ho tro 1
Kien thuc ho tro 1qdai2008
 
Máy điĂȘ̀u khiĂȘ̉n sĂŽÌ và robot cĂŽng nghiĂȘÌŁp
Máy điĂȘ̀u khiĂȘ̉n sĂŽÌ và robot cĂŽng nghiĂȘÌŁpMáy điĂȘ̀u khiĂȘ̉n sĂŽÌ và robot cĂŽng nghiĂȘÌŁp
Máy điĂȘ̀u khiĂȘ̉n sĂŽÌ và robot cĂŽng nghiĂȘÌŁp
jackjohn45
 
Viáșżt láșĄi SGK TH10
Viáșżt láșĄi SGK TH10Viáșżt láșĄi SGK TH10
Viáșżt láșĄi SGK TH10
Nguyễn LĂȘ TháșŁo TrĂąm
 
Chuong02
Chuong02Chuong02
Chuong02na
 
Bai thuyet trinh tin hoc
Bai thuyet trinh tin hocBai thuyet trinh tin hoc
Bai thuyet trinh tin hocthangvipdeka
 
Bai thuyet trinh tin hoc
Bai thuyet trinh tin hocBai thuyet trinh tin hoc
Bai thuyet trinh tin hocthangvipdeka
 
BĂĄo CĂĄo Thá»±c Táș­p Tốt Nghiệp ThĂŽng Tin VĂŽ Tuyáșżn, Chuyển MáșĄch VĂ  ThĂŽng Tin Quan...
BĂĄo CĂĄo Thá»±c Táș­p Tốt Nghiệp ThĂŽng Tin VĂŽ Tuyáșżn, Chuyển MáșĄch VĂ  ThĂŽng Tin Quan...BĂĄo CĂĄo Thá»±c Táș­p Tốt Nghiệp ThĂŽng Tin VĂŽ Tuyáșżn, Chuyển MáșĄch VĂ  ThĂŽng Tin Quan...
BĂĄo CĂĄo Thá»±c Táș­p Tốt Nghiệp ThĂŽng Tin VĂŽ Tuyáșżn, Chuyển MáșĄch VĂ  ThĂŽng Tin Quan...
TieuNgocLy
 
NghiĂȘn cứu thiáșżt káșż mĂĄy đột dáș­p CNC.pdf
NghiĂȘn cứu thiáșżt káșż mĂĄy đột dáș­p CNC.pdfNghiĂȘn cứu thiáșżt káșż mĂĄy đột dáș­p CNC.pdf
NghiĂȘn cứu thiáșżt káșż mĂĄy đột dáș­p CNC.pdf
Man_Ebook
 
ChÆ°ÆĄng 5 - Giao tiáșżp káșżt cuối
ChÆ°ÆĄng 5 - Giao tiáșżp káșżt cuốiChÆ°ÆĄng 5 - Giao tiáșżp káșżt cuối
ChÆ°ÆĄng 5 - Giao tiáșżp káșżt cuối
Kien Thuc
 
vxl.vdk.TranThanhPhong
vxl.vdk.TranThanhPhongvxl.vdk.TranThanhPhong
vxl.vdk.TranThanhPhongLong Tran Huy
 

Similar to Bai giang cau truc pc (20)

Giao tiáșżp mĂĄy tĂ­nh.pdf
Giao tiáșżp mĂĄy tĂ­nh.pdfGiao tiáșżp mĂĄy tĂ­nh.pdf
Giao tiáșżp mĂĄy tĂ­nh.pdf
 
Cau tao va hoat dong cua cpu
Cau tao va hoat dong cua cpuCau tao va hoat dong cua cpu
Cau tao va hoat dong cua cpu
 
Chuong05
Chuong05Chuong05
Chuong05
 
Giaotrinh plc
Giaotrinh plcGiaotrinh plc
Giaotrinh plc
 
Giao trinh tin a iuh
Giao trinh tin a iuhGiao trinh tin a iuh
Giao trinh tin a iuh
 
Chuong 4 he thong truyen dan pdh va sdh
Chuong 4 he thong truyen dan pdh va sdhChuong 4 he thong truyen dan pdh va sdh
Chuong 4 he thong truyen dan pdh va sdh
 
08 Lệnh một Bit
08 Lệnh một Bit08 Lệnh một Bit
08 Lệnh một Bit
 
TĂ i liệu: Đào táșĄo hệ thống điều khiển DCS (DCS Training nhĂ  mĂĄy nhiệt điện Ph...
TĂ i liệu: Đào táșĄo hệ thống điều khiển DCS (DCS Training nhĂ  mĂĄy nhiệt điện Ph...TĂ i liệu: Đào táșĄo hệ thống điều khiển DCS (DCS Training nhĂ  mĂĄy nhiệt điện Ph...
TĂ i liệu: Đào táșĄo hệ thống điều khiển DCS (DCS Training nhĂ  mĂĄy nhiệt điện Ph...
 
056 giao trinh thvp2011
056 giao trinh thvp2011056 giao trinh thvp2011
056 giao trinh thvp2011
 
Kien thuc ho tro 1
Kien thuc ho tro 1Kien thuc ho tro 1
Kien thuc ho tro 1
 
Máy điĂȘ̀u khiĂȘ̉n sĂŽÌ và robot cĂŽng nghiĂȘÌŁp
Máy điĂȘ̀u khiĂȘ̉n sĂŽÌ và robot cĂŽng nghiĂȘÌŁpMáy điĂȘ̀u khiĂȘ̉n sĂŽÌ và robot cĂŽng nghiĂȘÌŁp
Máy điĂȘ̀u khiĂȘ̉n sĂŽÌ và robot cĂŽng nghiĂȘÌŁp
 
Viáșżt láșĄi SGK TH10
Viáșżt láșĄi SGK TH10Viáșżt láșĄi SGK TH10
Viáșżt láșĄi SGK TH10
 
Chuong02
Chuong02Chuong02
Chuong02
 
De cuong btht (cdcq)
De cuong btht (cdcq)De cuong btht (cdcq)
De cuong btht (cdcq)
 
Bai thuyet trinh tin hoc
Bai thuyet trinh tin hocBai thuyet trinh tin hoc
Bai thuyet trinh tin hoc
 
Bai thuyet trinh tin hoc
Bai thuyet trinh tin hocBai thuyet trinh tin hoc
Bai thuyet trinh tin hoc
 
BĂĄo CĂĄo Thá»±c Táș­p Tốt Nghiệp ThĂŽng Tin VĂŽ Tuyáșżn, Chuyển MáșĄch VĂ  ThĂŽng Tin Quan...
BĂĄo CĂĄo Thá»±c Táș­p Tốt Nghiệp ThĂŽng Tin VĂŽ Tuyáșżn, Chuyển MáșĄch VĂ  ThĂŽng Tin Quan...BĂĄo CĂĄo Thá»±c Táș­p Tốt Nghiệp ThĂŽng Tin VĂŽ Tuyáșżn, Chuyển MáșĄch VĂ  ThĂŽng Tin Quan...
BĂĄo CĂĄo Thá»±c Táș­p Tốt Nghiệp ThĂŽng Tin VĂŽ Tuyáșżn, Chuyển MáșĄch VĂ  ThĂŽng Tin Quan...
 
NghiĂȘn cứu thiáșżt káșż mĂĄy đột dáș­p CNC.pdf
NghiĂȘn cứu thiáșżt káșż mĂĄy đột dáș­p CNC.pdfNghiĂȘn cứu thiáșżt káșż mĂĄy đột dáș­p CNC.pdf
NghiĂȘn cứu thiáșżt káșż mĂĄy đột dáș­p CNC.pdf
 
ChÆ°ÆĄng 5 - Giao tiáșżp káșżt cuối
ChÆ°ÆĄng 5 - Giao tiáșżp káșżt cuốiChÆ°ÆĄng 5 - Giao tiáșżp káșżt cuối
ChÆ°ÆĄng 5 - Giao tiáșżp káșżt cuối
 
vxl.vdk.TranThanhPhong
vxl.vdk.TranThanhPhongvxl.vdk.TranThanhPhong
vxl.vdk.TranThanhPhong
 

More from QuĂĄch ĐáșĄi DÆ°ÆĄng

bĂ i giáșŁng quáșŁn trị chiáșżn lÆ°á»Łc
bĂ i giáșŁng quáșŁn trị chiáșżn lÆ°á»ŁcbĂ i giáșŁng quáșŁn trị chiáșżn lÆ°á»Łc
bĂ i giáșŁng quáșŁn trị chiáșżn lÆ°á»ŁcQuĂĄch ĐáșĄi DÆ°ÆĄng
 
20110907060902 chiáșżn lÆ°á»Łc cáșĄnh tranh
20110907060902 chiáșżn lÆ°á»Łc cáșĄnh tranh20110907060902 chiáșżn lÆ°á»Łc cáșĄnh tranh
20110907060902 chiáșżn lÆ°á»Łc cáșĄnh tranhQuĂĄch ĐáșĄi DÆ°ÆĄng
 
Định mức váș­t tÆ° trong xĂąy dá»±ng 1748
Định mức váș­t tÆ° trong xĂąy dá»±ng 1748Định mức váș­t tÆ° trong xĂąy dá»±ng 1748
Định mức váș­t tÆ° trong xĂąy dá»±ng 1748QuĂĄch ĐáșĄi DÆ°ÆĄng
 
PhĂĄt triển thị trường tiĂȘu thỄ táșĄi cty may huy hoĂ ng
PhĂĄt triển thị trường tiĂȘu thỄ táșĄi cty may huy hoĂ ngPhĂĄt triển thị trường tiĂȘu thỄ táșĄi cty may huy hoĂ ng
PhĂĄt triển thị trường tiĂȘu thỄ táșĄi cty may huy hoĂ ngQuĂĄch ĐáșĄi DÆ°ÆĄng
 
GiĂĄo trĂŹnh marketing căn báșŁn Ts Nguyễn ThÆ°á»Łng ThĂĄi Chuong 1 nhung van de co ban
GiĂĄo trĂŹnh marketing căn báșŁn Ts Nguyễn ThÆ°á»Łng ThĂĄi Chuong 1 nhung van de co banGiĂĄo trĂŹnh marketing căn báșŁn Ts Nguyễn ThÆ°á»Łng ThĂĄi Chuong 1 nhung van de co ban
GiĂĄo trĂŹnh marketing căn báșŁn Ts Nguyễn ThÆ°á»Łng ThĂĄi Chuong 1 nhung van de co banQuĂĄch ĐáșĄi DÆ°ÆĄng
 
Đề cÆ°ÆĄng ĂŽn táș­p hệ thống thĂŽng tin quáșŁn lĂœ
Đề cÆ°ÆĄng ĂŽn táș­p hệ thống thĂŽng tin quáșŁn lĂœÄá» cÆ°ÆĄng ĂŽn táș­p hệ thống thĂŽng tin quáșŁn lĂœ
Đề cÆ°ÆĄng ĂŽn táș­p hệ thống thĂŽng tin quáșŁn lĂœQuĂĄch ĐáșĄi DÆ°ÆĄng
 
Káșż hoáșĄch kinh doanh Mở cá»­a hĂ ng kinh doanh cÆĄm káșčp “NỀ CÆŻá»œI”
Káșż hoáșĄch kinh doanh Mở cá»­a hĂ ng kinh doanh cÆĄm káșčp “NỀ CÆŻá»œI”Káșż hoáșĄch kinh doanh Mở cá»­a hĂ ng kinh doanh cÆĄm káșčp “NỀ CÆŻá»œI”
Káșż hoáșĄch kinh doanh Mở cá»­a hĂ ng kinh doanh cÆĄm káșčp “NỀ CÆŻá»œI”QuĂĄch ĐáșĄi DÆ°ÆĄng
 
1172 qd bxd1373984361
1172 qd bxd13739843611172 qd bxd1373984361
1172 qd bxd1373984361
QuĂĄch ĐáșĄi DÆ°ÆĄng
 

More from QuĂĄch ĐáșĄi DÆ°ÆĄng (19)

Thuongmaidientucanban
ThuongmaidientucanbanThuongmaidientucanban
Thuongmaidientucanban
 
qthoc
qthoc qthoc
qthoc
 
CĂĄc mĂŽ hĂŹnh dữ liệu
CĂĄc mĂŽ hĂŹnh dữ liệuCĂĄc mĂŽ hĂŹnh dữ liệu
CĂĄc mĂŽ hĂŹnh dữ liệu
 
Giao dich dam phan va kd dap an de cuong
Giao dich dam phan va kd dap an de cuongGiao dich dam phan va kd dap an de cuong
Giao dich dam phan va kd dap an de cuong
 
Bai giang lap va quan tri du an
Bai giang lap va quan tri du an Bai giang lap va quan tri du an
Bai giang lap va quan tri du an
 
De cuong bai giang httt
De cuong bai giang htttDe cuong bai giang httt
De cuong bai giang httt
 
bĂ i giáșŁng quáșŁn trị chiáșżn lÆ°á»Łc
bĂ i giáșŁng quáșŁn trị chiáșżn lÆ°á»ŁcbĂ i giáșŁng quáșŁn trị chiáșżn lÆ°á»Łc
bĂ i giáșŁng quáșŁn trị chiáșżn lÆ°á»Łc
 
Bai viet toa dam ve ctklm mr phuoc
Bai viet toa dam ve ctklm mr phuocBai viet toa dam ve ctklm mr phuoc
Bai viet toa dam ve ctklm mr phuoc
 
20110907060902 chiáșżn lÆ°á»Łc cáșĄnh tranh
20110907060902 chiáșżn lÆ°á»Łc cáșĄnh tranh20110907060902 chiáșżn lÆ°á»Łc cáșĄnh tranh
20110907060902 chiáșżn lÆ°á»Łc cáșĄnh tranh
 
bai giang qtdadt dttx
bai giang qtdadt dttxbai giang qtdadt dttx
bai giang qtdadt dttx
 
3923 phuong phap_nghien_cuu_kinh_doanh
3923 phuong phap_nghien_cuu_kinh_doanh3923 phuong phap_nghien_cuu_kinh_doanh
3923 phuong phap_nghien_cuu_kinh_doanh
 
PhÆ°ÆĄng phĂĄp nghiĂȘn cứu kinh doanh
PhÆ°ÆĄng phĂĄp nghiĂȘn cứu kinh doanhPhÆ°ÆĄng phĂĄp nghiĂȘn cứu kinh doanh
PhÆ°ÆĄng phĂĄp nghiĂȘn cứu kinh doanh
 
Định mức váș­t tÆ° trong xĂąy dá»±ng 1748
Định mức váș­t tÆ° trong xĂąy dá»±ng 1748Định mức váș­t tÆ° trong xĂąy dá»±ng 1748
Định mức váș­t tÆ° trong xĂąy dá»±ng 1748
 
PhĂĄt triển thị trường tiĂȘu thỄ táșĄi cty may huy hoĂ ng
PhĂĄt triển thị trường tiĂȘu thỄ táșĄi cty may huy hoĂ ngPhĂĄt triển thị trường tiĂȘu thỄ táșĄi cty may huy hoĂ ng
PhĂĄt triển thị trường tiĂȘu thỄ táșĄi cty may huy hoĂ ng
 
BĂ i giáșŁng quáșŁn trị học
BĂ i giáșŁng quáșŁn trị họcBĂ i giáșŁng quáșŁn trị học
BĂ i giáșŁng quáșŁn trị học
 
GiĂĄo trĂŹnh marketing căn báșŁn Ts Nguyễn ThÆ°á»Łng ThĂĄi Chuong 1 nhung van de co ban
GiĂĄo trĂŹnh marketing căn báșŁn Ts Nguyễn ThÆ°á»Łng ThĂĄi Chuong 1 nhung van de co banGiĂĄo trĂŹnh marketing căn báșŁn Ts Nguyễn ThÆ°á»Łng ThĂĄi Chuong 1 nhung van de co ban
GiĂĄo trĂŹnh marketing căn báșŁn Ts Nguyễn ThÆ°á»Łng ThĂĄi Chuong 1 nhung van de co ban
 
Đề cÆ°ÆĄng ĂŽn táș­p hệ thống thĂŽng tin quáșŁn lĂœ
Đề cÆ°ÆĄng ĂŽn táș­p hệ thống thĂŽng tin quáșŁn lĂœÄá» cÆ°ÆĄng ĂŽn táș­p hệ thống thĂŽng tin quáșŁn lĂœ
Đề cÆ°ÆĄng ĂŽn táș­p hệ thống thĂŽng tin quáșŁn lĂœ
 
Káșż hoáșĄch kinh doanh Mở cá»­a hĂ ng kinh doanh cÆĄm káșčp “NỀ CÆŻá»œI”
Káșż hoáșĄch kinh doanh Mở cá»­a hĂ ng kinh doanh cÆĄm káșčp “NỀ CÆŻá»œI”Káșż hoáșĄch kinh doanh Mở cá»­a hĂ ng kinh doanh cÆĄm káșčp “NỀ CÆŻá»œI”
Káșż hoáșĄch kinh doanh Mở cá»­a hĂ ng kinh doanh cÆĄm káșčp “NỀ CÆŻá»œI”
 
1172 qd bxd1373984361
1172 qd bxd13739843611172 qd bxd1373984361
1172 qd bxd1373984361
 

Recently uploaded

30 - ĐỀ THI HSG - HÓA HOÌŁC 9 - NĂM HOÌŁC 2021 - 2022.pdf
30 - ĐỀ THI HSG - HÓA HOÌŁC 9 - NĂM HOÌŁC 2021 - 2022.pdf30 - ĐỀ THI HSG - HÓA HOÌŁC 9 - NĂM HOÌŁC 2021 - 2022.pdf
30 - ĐỀ THI HSG - HÓA HOÌŁC 9 - NĂM HOÌŁC 2021 - 2022.pdf
ngocnguyensp1
 
ChÆ°ÆĄng III (Nội dung váșœ sÆĄ đồ tÆ° duy chÆ°ÆĄng 3)
ChÆ°ÆĄng III (Nội dung váșœ sÆĄ đồ tÆ° duy chÆ°ÆĄng 3)ChÆ°ÆĄng III (Nội dung váșœ sÆĄ đồ tÆ° duy chÆ°ÆĄng 3)
ChÆ°ÆĄng III (Nội dung váșœ sÆĄ đồ tÆ° duy chÆ°ÆĄng 3)
duykhoacao
 
AV6 - PIE CHART WRITING skill in english
AV6 - PIE CHART WRITING skill in englishAV6 - PIE CHART WRITING skill in english
AV6 - PIE CHART WRITING skill in english
Qucbo964093
 
CHUYÊN ĐỀ BỒI DÆŻá» NG HỌC SINH GIỎI KHOA HỌC Tá»° NHIÊN 9 CHÆŻÆ NG TRÌNH MỚI - PHáșŠN...
CHUYÊN ĐỀ BỒI DÆŻá» NG HỌC SINH GIỎI KHOA HỌC Tá»° NHIÊN 9 CHÆŻÆ NG TRÌNH MỚI - PHáșŠN...CHUYÊN ĐỀ BỒI DÆŻá» NG HỌC SINH GIỎI KHOA HỌC Tá»° NHIÊN 9 CHÆŻÆ NG TRÌNH MỚI - PHáșŠN...
CHUYÊN ĐỀ BỒI DÆŻá» NG HỌC SINH GIỎI KHOA HỌC Tá»° NHIÊN 9 CHÆŻÆ NG TRÌNH MỚI - PHáșŠN...
Nguyen Thanh Tu Collection
 
Dáș«n luáș­n ngĂŽn ngữ - Tu vung ngu nghia.pptx
Dáș«n luáș­n ngĂŽn ngữ - Tu vung ngu nghia.pptxDáș«n luáș­n ngĂŽn ngữ - Tu vung ngu nghia.pptx
Dáș«n luáș­n ngĂŽn ngữ - Tu vung ngu nghia.pptx
nvlinhchi1612
 
KhoĂĄ luáș­n tốt nghiệp ngĂ nh Truyền thĂŽng đa phÆ°ÆĄng tiện XĂąy dá»±ng káșż hoáșĄch truy...
KhoĂĄ luáș­n tốt nghiệp ngĂ nh Truyền thĂŽng đa phÆ°ÆĄng tiện XĂąy dá»±ng káșż hoáșĄch truy...KhoĂĄ luáș­n tốt nghiệp ngĂ nh Truyền thĂŽng đa phÆ°ÆĄng tiện XĂąy dá»±ng káșż hoáșĄch truy...
KhoĂĄ luáș­n tốt nghiệp ngĂ nh Truyền thĂŽng đa phÆ°ÆĄng tiện XĂąy dá»±ng káșż hoáșĄch truy...
https://www.facebook.com/garmentspace
 
GIÁO TRÌNH 2-TÀI LIỆU SỏA CHởA BOARD MONO TỊ Láș NH MÁY GIáș¶T ĐIỀU HÒA.pdf
GIÁO TRÌNH 2-TÀI LIỆU SỏA CHởA BOARD MONO TỊ Láș NH MÁY GIáș¶T ĐIỀU HÒA.pdfGIÁO TRÌNH 2-TÀI LIỆU SỏA CHởA BOARD MONO TỊ Láș NH MÁY GIáș¶T ĐIỀU HÒA.pdf
GIÁO TRÌNH 2-TÀI LIỆU SỏA CHởA BOARD MONO TỊ Láș NH MÁY GIáș¶T ĐIỀU HÒA.pdf
Điện LáșĄnh BĂĄch Khoa HĂ  Nội
 
áșąnh hưởng của nhĂąn sinh quan Pháș­t giĂĄo đáșżn đời sống tinh tháș§n Việt Nam hiện nay
áșąnh hưởng của nhĂąn sinh quan Pháș­t giĂĄo đáșżn đời sống tinh tháș§n Việt Nam hiện nayáșąnh hưởng của nhĂąn sinh quan Pháș­t giĂĄo đáșżn đời sống tinh tháș§n Việt Nam hiện nay
áșąnh hưởng của nhĂąn sinh quan Pháș­t giĂĄo đáșżn đời sống tinh tháș§n Việt Nam hiện nay
chinhkt50
 
98 BÀI LUYỆN NGHE TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 TIáșŸNG ANH Dáș NG TRáșźC NGHIỆM 4 CÂU TRáșą ...
98 BÀI LUYỆN NGHE TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 TIáșŸNG ANH Dáș NG TRáșźC NGHIỆM 4 CÂU TRáșą ...98 BÀI LUYỆN NGHE TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 TIáșŸNG ANH Dáș NG TRáșźC NGHIỆM 4 CÂU TRáșą ...
98 BÀI LUYỆN NGHE TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 TIáșŸNG ANH Dáș NG TRáșźC NGHIỆM 4 CÂU TRáșą ...
Nguyen Thanh Tu Collection
 
BAI TAP ON HE LOP 2 LEN 3 MON TIENG VIET.pdf
BAI TAP ON HE LOP 2 LEN 3 MON TIENG VIET.pdfBAI TAP ON HE LOP 2 LEN 3 MON TIENG VIET.pdf
BAI TAP ON HE LOP 2 LEN 3 MON TIENG VIET.pdf
phamthuhoai20102005
 

Recently uploaded (10)

30 - ĐỀ THI HSG - HÓA HOÌŁC 9 - NĂM HOÌŁC 2021 - 2022.pdf
30 - ĐỀ THI HSG - HÓA HOÌŁC 9 - NĂM HOÌŁC 2021 - 2022.pdf30 - ĐỀ THI HSG - HÓA HOÌŁC 9 - NĂM HOÌŁC 2021 - 2022.pdf
30 - ĐỀ THI HSG - HÓA HOÌŁC 9 - NĂM HOÌŁC 2021 - 2022.pdf
 
ChÆ°ÆĄng III (Nội dung váșœ sÆĄ đồ tÆ° duy chÆ°ÆĄng 3)
ChÆ°ÆĄng III (Nội dung váșœ sÆĄ đồ tÆ° duy chÆ°ÆĄng 3)ChÆ°ÆĄng III (Nội dung váșœ sÆĄ đồ tÆ° duy chÆ°ÆĄng 3)
ChÆ°ÆĄng III (Nội dung váșœ sÆĄ đồ tÆ° duy chÆ°ÆĄng 3)
 
AV6 - PIE CHART WRITING skill in english
AV6 - PIE CHART WRITING skill in englishAV6 - PIE CHART WRITING skill in english
AV6 - PIE CHART WRITING skill in english
 
CHUYÊN ĐỀ BỒI DÆŻá» NG HỌC SINH GIỎI KHOA HỌC Tá»° NHIÊN 9 CHÆŻÆ NG TRÌNH MỚI - PHáșŠN...
CHUYÊN ĐỀ BỒI DÆŻá» NG HỌC SINH GIỎI KHOA HỌC Tá»° NHIÊN 9 CHÆŻÆ NG TRÌNH MỚI - PHáșŠN...CHUYÊN ĐỀ BỒI DÆŻá» NG HỌC SINH GIỎI KHOA HỌC Tá»° NHIÊN 9 CHÆŻÆ NG TRÌNH MỚI - PHáșŠN...
CHUYÊN ĐỀ BỒI DÆŻá» NG HỌC SINH GIỎI KHOA HỌC Tá»° NHIÊN 9 CHÆŻÆ NG TRÌNH MỚI - PHáșŠN...
 
Dáș«n luáș­n ngĂŽn ngữ - Tu vung ngu nghia.pptx
Dáș«n luáș­n ngĂŽn ngữ - Tu vung ngu nghia.pptxDáș«n luáș­n ngĂŽn ngữ - Tu vung ngu nghia.pptx
Dáș«n luáș­n ngĂŽn ngữ - Tu vung ngu nghia.pptx
 
KhoĂĄ luáș­n tốt nghiệp ngĂ nh Truyền thĂŽng đa phÆ°ÆĄng tiện XĂąy dá»±ng káșż hoáșĄch truy...
KhoĂĄ luáș­n tốt nghiệp ngĂ nh Truyền thĂŽng đa phÆ°ÆĄng tiện XĂąy dá»±ng káșż hoáșĄch truy...KhoĂĄ luáș­n tốt nghiệp ngĂ nh Truyền thĂŽng đa phÆ°ÆĄng tiện XĂąy dá»±ng káșż hoáșĄch truy...
KhoĂĄ luáș­n tốt nghiệp ngĂ nh Truyền thĂŽng đa phÆ°ÆĄng tiện XĂąy dá»±ng káșż hoáșĄch truy...
 
GIÁO TRÌNH 2-TÀI LIỆU SỏA CHởA BOARD MONO TỊ Láș NH MÁY GIáș¶T ĐIỀU HÒA.pdf
GIÁO TRÌNH 2-TÀI LIỆU SỏA CHởA BOARD MONO TỊ Láș NH MÁY GIáș¶T ĐIỀU HÒA.pdfGIÁO TRÌNH 2-TÀI LIỆU SỏA CHởA BOARD MONO TỊ Láș NH MÁY GIáș¶T ĐIỀU HÒA.pdf
GIÁO TRÌNH 2-TÀI LIỆU SỏA CHởA BOARD MONO TỊ Láș NH MÁY GIáș¶T ĐIỀU HÒA.pdf
 
áșąnh hưởng của nhĂąn sinh quan Pháș­t giĂĄo đáșżn đời sống tinh tháș§n Việt Nam hiện nay
áșąnh hưởng của nhĂąn sinh quan Pháș­t giĂĄo đáșżn đời sống tinh tháș§n Việt Nam hiện nayáșąnh hưởng của nhĂąn sinh quan Pháș­t giĂĄo đáșżn đời sống tinh tháș§n Việt Nam hiện nay
áșąnh hưởng của nhĂąn sinh quan Pháș­t giĂĄo đáșżn đời sống tinh tháș§n Việt Nam hiện nay
 
98 BÀI LUYỆN NGHE TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 TIáșŸNG ANH Dáș NG TRáșźC NGHIỆM 4 CÂU TRáșą ...
98 BÀI LUYỆN NGHE TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 TIáșŸNG ANH Dáș NG TRáșźC NGHIỆM 4 CÂU TRáșą ...98 BÀI LUYỆN NGHE TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 TIáșŸNG ANH Dáș NG TRáșźC NGHIỆM 4 CÂU TRáșą ...
98 BÀI LUYỆN NGHE TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 TIáșŸNG ANH Dáș NG TRáșźC NGHIỆM 4 CÂU TRáșą ...
 
BAI TAP ON HE LOP 2 LEN 3 MON TIENG VIET.pdf
BAI TAP ON HE LOP 2 LEN 3 MON TIENG VIET.pdfBAI TAP ON HE LOP 2 LEN 3 MON TIENG VIET.pdf
BAI TAP ON HE LOP 2 LEN 3 MON TIENG VIET.pdf
 

Bai giang cau truc pc

  • 1. MĂŽc LĂŽc PhÇn 1 ChĂžc nšng nhiÖm vĂŽ ,cÊu tÂčo cžc bĂ© phËn mžy tÝnh . Trang 1-Cžc bĂ© phËn cña hÖ thĂšng mžy tÝnh 2-Mainboard 3-BĂ© vi xö lĂœ 4-BĂ© nhĂ­ mžy tÝnh 5-§Üa mÒm v” ĂŠ ¼Üa mÒm 6-ĂŠ cĂžng 7-ĂŠ ¼Üa quang 8-ChuĂ©t 9-B”n phÝm 10-Cžc loÂči bus mĂ« rĂ©ng v” card phĂši ghÐp 11-M”n h×nh v” bĂ© nguĂ„n mžy tÝnh PhÇn 2: RAM-CMOS v” cÊu h×nh hÖ thĂšng 1-Khži niÖm 2-Sö dĂŽng ch−¬ng tr×nh SETUP 3-CÊt giĂ· phĂŽc hĂ„i CMOS 4/ DÊu ¼Üa cĂžng-ChĂšng x©m nhËp trži phÐp-MËt khÈu b¶o vÖ CMOS PhÇn 3 : Söa chĂ·a cžc h− hĂĄng cña hÖ thĂšng mžy tÝnh 1.Cžc dĂŽng cĂŽ tĂši thiÓu dĂŻng trong söa chĂ·a 2.Söa chĂ·a h− hĂĄng cña chuĂ©t 3.SĂ·a chĂ·a ĂŠ ¼Üa mÒm , ¼Üa mÒm , sö dĂŽng ch−¬ng tr×nh ndd 4.Vi rut mžy tÝnh -Cžch phßng v” chĂšng .Sö dĂŽng 1 sĂš ch−¬ng tr×nh quÐt vi rut th«ng dĂŽng . Cžch tÂčo ¼Üa “ B¶o bĂši “. 5.Cžc b−íc thĂčc hiÖn ¼Ó ¼−a 1 ĂŠ ¼Üa cĂžng v”o hoÂčt Ÿéng : - Format cÊp thÊp ¼Üa cĂžng (Low format) - Ph©n chia 1 ĂŠ ¼Üa cĂžng th”nh cžc ĂŠ ¼Üa logic (fdisk ) - Format cÊp cao ¼Üa cĂžng (high format) 6-T×m nguyÂȘn nh©n kh«ng sžng m”n h×nh , kiÓm tra bĂ© nguĂ„n. PhÇn 4 C”i ¼Æt ch−¬ng tr×nh 1-Cžc ch−¬ng tr×nh SCANDISK,DEFRAGMENTER 2-C”i ¼Æt WINDOWS 98 2
  • 2. 3-C”i ¼Æt MSOFFICE PhÇn 5 TĂŠng th”nh v” n©ng cÊp mžy tÝnh 1-LĂča chĂ€n cžc bĂ© phËn ¼Ó tĂŠng th”nh lŸp ržp 1 mžy PC: Mainboard,RAM,card m”n h×nh,card sound,I/O,ĂŠ cĂžng ,CD- ROM 2-N©ng cÊp : Thay Mainboard,RAM,card m”n h×nh,card sound,I/O, ĂŠ cĂžng ,CD-ROM PhÇn 6 PhĂŽ lĂŽc : -1 sĂš th«ng sĂš cña Mainboard v” Card - Ch−¬ng tr×nh l−u Master boot - Ch−¬ng tr×nh L−u CMOS PhÇn 1 ChĂžc nšng nhiÖm vĂŽ ,cÊu tÂčo cžc bĂ© phËn mžy tÝnh . Cžc bĂ© phËn cña hÖ thĂšng mžy tÝnh SÂŹ ŸÄ cÊu th”nh vÒ chĂžc nšng: MĂ©t hÖ thĂšng mžy PC th−ĂȘng cĂŁ cžc th”nh phÇn cÊu th”nh : - M”n h×nh - B”n phÝm - ChuĂ©t 3
  • 3. - HĂ©p CPU: + B¶ng mÂčch chÝnh (Mainboard) + §Üa cĂžng (Hard Disk) + ĂŠ ¼Üa mÒm + ĂŠ CD ROM Sau Ÿ©y ta sÏ ÂźI s©u v”o hoÂčt Ÿéng cña tĂ”ng phÇn mainboard Mainboard chĂža cžc linh kiÖn chÝnh v” cžc ¼−ĂȘng d©y dÉn kÕt nĂši chĂłng lÂči tÂčo nÂȘn mžy tÝnh PC. ”PC M I/O Ra V”o A-bus D-bus C-bus TĂ” sÂŹ ŸÄ tĂŠng qužt cña hÖ vi xö lĂœ m” mžy tÝnh PC l” 1 tr−ĂȘng hĂźp tiÂȘu biÓu,so sžnh vĂ­i 1 Mainboard cĂŽ thÓ ta thÊy trÂȘn Mainboard cĂŁ gŸn: -”PC Microprossecor - BĂ© nhĂ­ : ROM,RAM,Cache,PAL - Cžc khe cŸm ¼Ó cŸm cžc b¶ng mÂčch v”o ra (I/O).VĂ­i cžc Mainboard ÂźĂȘi mĂ­i cžc card n”y ¼−üc l”m liÒn trÂȘn b¶ng mÂčch chÝnh (onboard). - Cžc vi xö lĂœ bĂŠ trĂź :8087,8259,8037,8250... -Cžc chuyÓn mÂčch hÖ thĂšng. Cžc ¼−ĂȘng mÂčch in trÂȘn Mainboard l”m d©y dÉn cĂŁ thÓ 2,3,4 lĂ­p . CĂŁ 2 kiÓu Mainboard : ‱ KiÓu AT: NhĂ·ng kiÓu cĂČ cĂŁ kÝch th−íc 12” x 13” hay 30cm x 32,5 cm . VÒ sau gi¶m xuĂšng cßn 8,5” x 11” hay 21,5cm x 28cm t−¬ng ¼−¬ng khĂŠ giÊy A4 gĂ€i l” bo mÂčch Baby/AT 4
  • 4. KiÓu bo n”y hiÖn nay cßn dĂŻng nhiÒu cĂŁ cÊu h×nh hç trĂź cho CPU 486 v” sau Ÿã tĂ” Pentium 75 trĂ« lÂȘn ¼Õn Pentium 200 .PhÇn lĂ­n chĂłng giĂšng nhau , chØ thay ŸÊi chĂłt Ýt v” ¼Òu cĂŁ sÂœn phÇn ÂźiÒu khiÓn EIDE v” I/O. Bo mÂčch n”y hç trĂź cho Pentium Pro 150 180 v” 200 , cßn Pentium II th× Ÿ· chuyÓn qua kiÓu ATX ‱ KiÓu ATX : KiÓu n”y hiÖn nay Ÿ· trĂ« th”nh tiÂȘu chuÈn cÊu trĂłc cho bo mÂčch . CÊu trĂłc cña nĂŁ ¼−üc thiÕt kÕ vĂ­i xu h−íng Ÿn gi¶n v” tiÖn lĂźi ¼Ó cho ng−ĂȘi dĂŻng cĂŁ thÓ sö dĂŽng thiÕt bÞ hay phĂŽ tĂŻng cña cžc h·ng s¶n xuÊt khžc nhau.H×nh džng bo mÂčch n”y khžc v” xoay ngang 900 so vĂ­i h−íng kiÓu bo PC/AT v” cĂŁ nhĂ·ng c¶i tiÕn tiÖn lĂźi nh− sau: * CPU tuy Ÿ· cĂŁ bĂ© phËn to¶ nhiÖt(heat - sink) nh−ng lÂči n»m ngay d−íi quÂčt cña bĂ© nguĂ„n lĂźi dĂŽng quÂčt cña bĂ© nguĂ„n ¼Ó l”m mžt cho CPU * R·nh PCI v” ISA n»m thÊp xuĂšng d−íi v” xa CPU ¼Ó dÔ gŸn card giao tiÕp nhÊt l” nhĂ·ng loÂči cĂŁ chiÒu d”i bÊt th−ĂȘng nh− sound card , card video, card TV, card gi¶i m· h×nh v” ©m thanh cho DVD,... m” kh«ng bÞ v−íng mŸc * ChĂžc nšng kiÓm sožt giao tiÕp cĂŁ sÂœn (built-in inteface): - ChĂžc nšng ÂźiÒu khiÓn ĂŠ ¼Üa mÒm ( Ă« bo n”o cĂČng cĂŁ). - ChĂžc nšng ÂźiÒu khiÓn EIDE - ChĂžc nšng ÂźiÒu khiÓn SCSI. NhĂ·ng bo mÂčch cĂŁ sÂœn chĂžc nšng SCSI th−ĂȘng l” SCSI3 - NÕu cĂŁ sÂœn tÝnh nšng ©m thanh trÂȘn bo mÂčch ta thÊy cĂŁ thÂȘm : +mĂ©t ¼Çu nĂši d−¬ng (connector) 4 hay 3 ch©n (pin) ¼Ó nhËn ©m thanh tĂ” CD + MĂ©t cĂŠng ra loa (speaker out) + MĂ©t cĂŠng ra (output) cho thiÕt bÞ ©m thanh ngoÂči vi + MĂ©t cĂŠng v”o cho micro - MĂ©t cĂŠng v”o chØ dĂŻng ¼−üc cho chuĂ©t PS/2 - MĂ©t cĂŠng v”o cho b”n phÝm PS/2 - Hai cĂŠng ra USB (Universal Serial Bus= CĂŠng nĂši tiÕp Âźa nšng).LoÂči cĂŠng n”y trong t−¬ng lai sÏ thay thÕ cžc cĂŠng nĂši tiÕp ,song song,b”n phÝm,chuĂ©t v” nhĂ·ng thiÕt bÞ mĂ­i khžc . - MĂ©t cĂŠng ra song song dĂŻng cho mžy in v” cžc thiÕt bÞ khžc 5
  • 5. - Hai cĂŠng ra nĂši tiÕp COM1 v” COM 2 TrÂȘn thĂčc tÕ cßn tĂ„n tÂči nhĂ·ng loÂči nhĂ·ng loÂči bo mÂčch kh«ng chuÈn cña cžc h·ng s¶n xuÊt mžy nhži . BĂ© vi xö lĂœ NÕu bĂ© nguĂ„n l” trži tim cña mžy vi tÝnh th× bĂ© vi xö lĂœ chÝnh l” khĂši ĂŁc cña nĂŁ . BĂ© vi xö lĂœ ¼−üc phžt triÓn trÂȘn c«ng nghÖ chÕ tÂčo cžc mÂčch vi ÂźiÖn tö cĂŁ Ÿé tÝch hĂźp rÊt lĂ­n VLSI (Very Large Scale Integration ) vĂ­i cžc phÇn tö cÂŹ b¶n l” cžc tranzixtor tr−ĂȘng MOS cĂŁ Ÿé tiÂȘu hao c«ng suÊt rÊt nhĂĄ . Trong hĂ€ 80x86 :(8086,80186,80286,80386,80486,Pentium,Pentium I,II,III...)chĂłng thĂčc hiÖn tÊt c¶ cžc hoÂčt Ÿéng xö lĂœ logic v” sĂš hĂ€c. NĂŁi chung bĂ© vi xö lĂœ ŸÀc sĂš liÖu tĂ” bĂ© nhĂ­, xö lĂœ nĂŁ theo cžch ¼−üc xžc ¼Þnh bĂ«i lÖnh , cuĂši cĂŻng cÊt kÕt qu¶ v”o bĂ© nhĂ­. 1/CÊu trĂłc chung: Address Addressing Bus Interface ⇒ Unit (AU) Unit(BIU) Data Prefetch-Queue ⇐ ⇒ Excution Unit(EU) ALU Instruction Unit(IU) Registers Control Unit (CU) 6
  • 6. PQ(Prefetch Queue) : H”ng Ÿßi nhËn tr−íc BIU(Bus Interface Unit): §n vÞ ghÐp nĂši Bus IU (Instruction Unit ) : §n vÞ lÖnh EU (Excution Unit) : §n vÞ thĂčc hiÖn lÖnh .EU gĂ„m cĂŁ: ALU(Arithmetical Logical Unit) : BĂ© tÝnh sĂš hĂ€c CU(Control Unit) : BĂ© ÂźiÒu khiÓn Registers : Cžc thanh ghi EU duy tr× trÂčng thži CPU ,KiÓm sožt cžc thanh ghi Âźa nšng v” tožn hÂčng lÖnh.Cžc thanh ghi v” ¼−ĂȘng truyÒn dĂ· liÖu trong EU d”i 16 bit ( VĂ­i cžc loÂči mĂ­i cĂŁ thÓ l” 32 hoÆc 64 bit). BIU thĂčc hiÖn tÊt c¶ cžc tžc vĂŽ vÒ Bus cho EU ; NĂŁ thiÕt lËp kh©u nĂši vĂ­i thÕ giĂ­i bÂȘn ngo”i l” cžc bus sĂš liÖu , ¼Þa chØ v” ÂźiÒu khiÓn . DĂ· liÖu ¼−üc truyÒn giĂ·a CPU v” bĂ© nhĂ­ hoÆc thiÕt bÞ I/O khi cĂŁ yÂȘu cÇu tĂ” EU . ViÖc truyÒn n”y kh«ng trĂčc tiÕp m” qua 1 vĂŻng nhĂ­ RAM cĂŁ dung l−üng nhĂĄ Ă« BIU gĂ€i l” PQ(Prefetch Queue):H”ng Ÿßi nhËn tr−íc. sau Ÿã ¼−üc truyÒn v”o IU . TiÕp Ÿã IU sÏ ÂźiÒu khiÓn EU ¼Ó cho lÖnh Ÿã ¼−üc thĂčc hiÖn bĂ«i ALU. MĂ©t chu kĂș lÖnh cña CPU cĂŁ thÓ ¼−üc coi Ÿn gi¶n gĂ„m 2 thĂȘi kho¶ng : LÊy lÖnh tĂ” bĂ© nhĂ­ v” thĂčc hiÖn lÖnh .PQ cĂŁ thÓ cĂŁ tĂ” 4 ¼Õn 6 byte. Trong khi EU Âźang thĂčc hiÖn lÖnh tr−íc th× BIU Ÿ· t×m v” lÊy lÖnh sau v”o CPU tĂ” bĂ© nhĂ­ v” l−u trĂ· lÖnh Ÿã Ă« PQ rĂ„i .Hai khĂši thĂčc hiÖn lÖnh v” ghÐp nĂši bus BIU cĂŁ thÓ l”m viÖc Ÿéc lËp vĂ­i nhau v” trong hÇu hÕt cžc tr−ĂȘng hĂźp cĂŁ sĂč trĂŻng lÆp giĂ·a thĂȘi gian thĂčc hiÖn lÖnh tr−íc v” lÊy lÖnh sau. Nh− vËy thĂȘi gian lÊy lÖnh cĂŁ thÓ coi nh− b»ng 0 v× EU chØ thĂčc hiÖn lÖnh Ÿ· cĂŁ sÂœn trong PQ do BIU lÊy v”o. §iÒu n”y Ÿ· l”m tšng tĂšc Ÿé xö lĂœ chung cña mžy tÝnh. 2/Cžc thanh ghi cña hĂ€ 80x86: Thanh ghi thĂčc ra l” 1 bĂ© nhĂ­ ¼−üc cÊy ngay trong CPU .V× tĂšc Ÿé truy cËp cžc thanh ghi nhanh hÂŹn l” vĂ­i bĂ© nhĂ­ chÝnh RAM nÂȘn nĂŁ ¼−üc dĂŻng ¼Ó l−u trĂ· cžc dĂ· liÖu tÂčm thĂȘi cho cžc quž tr×nh tÝnh tožn,xö lĂœ cña CPU BĂ© nhĂ­ ¼−üc chia th”nh cžc vĂŻng (ÂźoÂčn ) khžc nhau : 7
  • 7. - VĂŻng chĂža m· ch−¬ng tr×nh (Code segment) - VĂŻng chĂža dĂ· liÖu v” kÕt qu¶ trung gian cña ch−¬ng tr×nh (Data segment) - VĂŻng ngšn xÕp (stack) ¼Ó qu¶n lĂœ cžc th«ng sĂš cña bĂ© vi xö lĂœ khi gĂ€i ch−¬ng tr×nh con hoÆc trĂ« vÒ tĂ” ch−¬ng tr×nh con.(Stack segment) - VĂŻng dĂ· liÖu phĂŽ (Extra segment) Cžc thanh ghi ÂźoÂčn 16 bit chØ ra ¼Þa chØ ¼Çu (segment) cña 4 ÂźoÂčn trong bĂ© nhĂ­. NĂ©i dung cžc thanh ghi ÂźoÂčn xžc ¼Þnh ¼Þa chØ cña « nhĂ­ n»m Ă« ¼Çu ÂźoÂčn(¼Þa chØ cÂŹ sĂ«) . §Þa chØ cña cžc « nhĂ­ khžc n»m trong ÂźoÂčn tÝnh ¼−üc b»ng cžch cĂ©ng thÂȘm v”o ¼Þa chØ cÂŹ sĂ« 1 giž trÞ gĂ€i l” ¼Þa chØ lÖch (ofset) Cžc thanh ghi cña hĂ€ 80x86 nh− sau: Thanh ghi con trĂĄ lÖnh IP Cžc thanh ghi dĂ· liÖu: AX,BX,CX,DX Cžc thanh ghi con trĂĄ,chØ sĂš: SP,BP,SI,DI Cžc thanh ghi ÂźoÂčn :CS,DS,SS,ES Thanh ghi cĂȘ SĂš l−üng cžc thanh ghi v” Ÿé lĂ­n cña chĂłng trong cžc bĂ© CPU hiÖn ÂźÂčI ng”y c”ng ¼−üc tšng lÂȘn cĂČng l” 1 yÕu tĂš l”m cho cžc bĂ© vi xö lĂœ n”y hoÂčt Ÿéng nhanh hÂŹn. Dung l−üng cžc thanh ghi trong 1 sĂš vi xö lĂœ hiÖn ÂźÂčI: TĂ” mžy 386 cžc thanh ghi Âźa nšng v” thanh ghi cĂȘ cĂŁ Ÿé lĂ­n gÊp Ÿ«I (32 bit) Cžc thanh ghi ÂźoÂčn (6 thanh ghi) Ÿé lĂ­n vÉn l” 16 bit 3/ BĂ© nhĂ­ Èn trong vi xö lĂœ : CÂŹ chÕ bĂ© nhĂ­ Èn Ÿ· l”m cho cžc CPU hoÂčt Ÿéng nhanh hÂŹn ,hiÖu qu¶ hÂŹn ,chÝnh v× vËy cžc CPU hiÖn ÂźÂčI ng”y nay ¼Òu cĂŁ bĂ© nhĂ­ Èn (Cache).Dung l−üng cña bĂ© nhĂ­ Èn cĂČng ng”y c”ng lĂ­n hÂŹn. NguyÂȘn tŸc hoÂčt Ÿéng cña bĂ© nhĂ­ Èn nh− thÕ n”o xin xem tiÕp mĂŽc 6 cña phÇn tiÕp sau . 4/ MĂ©t sĂš c¶i tiÕn mĂ­i nhÊt trong kĂŒ thuËt vi xö lĂœ cña 1 sĂš h·ng s¶n xuÊt: 8
  • 8. TÝnh ¼Õn thĂȘi ÂźiÓm n”y (8/1999) kĂŒ thuËt vi xö lĂœ Ÿ· cĂŁ thÂȘm 1 sĂš th”nh tĂču sau: ‱ HÂč thÊp ÂźiÖn žp nu«i chip vi xö lĂœ: Cžc bĂ© vØ xö lĂœ Pentium Pro v” Power PC thÕ hÖ hiÖn nay ¼Òu dĂŻng c«ng nghÖ CMOS(C«ng nghÖ Ÿn cĂčc sö dĂŽng cžc cÆp MOSFET kÂȘnh n v” kÂȘnh p Ă« chÕ Ÿé t¶i tÝch cĂčc) vĂ­i kÝch th−íc ¼Æc tr−ng 0,35 micron (xÊp xØ kÝch th−íc cña mçi tranzixtor v” cžc ¼−ĂȘng dÉn kim loÂči nĂši chĂłng). Cžc phiÂȘn b¶n sau cña chĂłng sÏ rĂłt xuĂšng kÝch th−íc 0.25 micron. Khi gi¶m nhĂĄ kÝch th−íc th× c«ng suÊt ÂźiÖn tiÂȘu thĂŽ( nhiÖt l−üng to¶ ra ) trÂȘn mçi Ÿn vÞ diÖn tÝch tšng lÂȘn theo quy luËt b×nh ph−¬ng . May mŸn thay 1 ¼Æc tÝnh khžc cña c«ng nghÖ CMOS Ÿ· cĂžu nguy cho vÊn ¼Ò n”y :ÂźiÖn žp v” c«ng suÊt tiÂȘu thĂŽ cña tranzistor cĂČng quan hÖ vĂ­i nhau theo quy luËt b×nh ph−¬ng .§iÒu n”y cĂŁ nghÜa l” sĂč gi¶m nhĂĄ ÂźiÖn žp cung cÊp sÏ bĂŻ lÂči viÖc tšng c«ng suÊt tiÂȘu thĂŽ . HÂč ÂźiÖn žp hoÂčt Ÿéng tĂ” 5V xuĂšng 2V sÏ tiÕt kiÖm c«ng suÊt 6 lÇn (25/4) ;hÂč xuĂšng 1V sÏ gi¶m nhĂĄ sĂč tiÂȘu hao c«ng suÊt 25 lÇn(25/1). §ã chÝnh l” lĂœ do tÂči sao cžc nh” thiÕt kÕ chip hÂč thÊp ÂźiÖn žp nu«i tĂ” 5V xuĂšng 3,3V rĂ„i 2,8V v” 2,5V thËm chÝ 1,8V ŸÚi vĂ­i cžc chÝp Ă« thÕ hÖ kÕ tiÕp ‱ VÊn ¼Ò “thay ŸÄng b»ng nh«m “ : CĂŻng thĂȘi gian(9/1997) khi m” Intel c«ng bĂš bĂ© nhĂ­ tÕ b”o Âźa žp (ChĂłng ta sÏ kh¶o sžt chĂłng Ă« phÇn sau “BĂ© nhĂ­ mžy tÝnh”) th× IBM Ÿ· c«ng bĂš quy tr×nh chÕ tÂčo mĂ­i dĂŻng ŸÄng ¼Ó tÂčo ra chip CPU . HĂ€ Ÿ· gi¶i quyÕt ¼−üc cžc bÕ tŸc trong viÖc mÂč kim loÂči ŸÄng cho quž tr×nh CMOS 7S mĂ­i cña hĂ€ .Tr−íc Ÿ©y cžc chip th−ĂȘng ¼−üc dĂŻng nh«m l”m cžc mĂši dÉn .Nh−ng khi thu nhĂĄ kÝch th−íc d−íi 0,35micron ÂźiÖn trĂ« cña nh«m g©y c¶n trĂ« tĂšc Ÿé - sĂč chuyÓn mÂčch tĂžc thĂȘi kh«ng thÓ thĂčc hiÖn trÂȘn ¼−ĂȘng tĂšc Ÿé thÊp . §Äng cĂŁ ÂźiÖn trĂ« thÊp hÂŹn , rĂą r”ng l” vËy ; nh−ng ŸÄng th−ĂȘng g©y nhiÔm bÈn silic v” v× thÕ sÏ l”m hĂĄng cžc tranzistor cña chip . IBM gi¶i quyÕt vÊn ¼Ò nhiÔm bÈn b»ng cžch tžch biÖt mÂčch ŸÄng vĂ­i silic sau Ÿã bĂ€c mÂčch ŸÄng lÂči . Quž tr×nh thĂčc hiÖn tÝch hĂźp 6 lĂ­p ŸÄng kÝch th−íc 0,2 micron ¼Ó gŸn v”o silic . 9
  • 9. So sžnh kÝch th−íc giĂ·a cžc ¼−ĂȘng dÉn trong cžc loÂči chip sö dĂŽng ŸÄng v” nh«m 386 : 1,5micron PentiumII : 0,35micron IBM copper : 0,18micron (dĂŻng nh«m) (dĂŻng nh«m) (dĂŻng ŸÄng) MĂ©t sĂš sĂš liÖu Vi xö lĂœ BÒ rĂ©ng thanh ghi bus ¼Þa chØ Bus sĂš liÖu Kh«ng gian ¼Þa chØ Tçng sĂš ŸÄng hĂ„ cĂčc ÂźÂčI 8086 16 bit 20 bit 16 bit 1 MB 10MHz 80286 16 bit 24 bit 16 bit 16MB 16MHz 80386D X 32 bit 32 bit 32 bit 4 GB 40MHz 80486S X 32 bit 32 bit 32 bit 4 GB 25MHz Pentium 32 bit 32 bit 64 bit 4 GB 400MH z Pentium “Merce d” 800MH z TrÂȘn thÞ tr−ĂȘng mžy tÝnh ViÖt Nam hiÖn nay sö dĂŽng nhiÒu loÂči chip cña cžc h·ng khžc nhau : Intel , AMD , Centaur (Winchip),Cyrix. Giž th”nh cña cžc chip AMD , Centaur,Cyrix th−ĂȘng rÎ hÂŹn Intel 20% - 30% vĂ­i tÝnh nšng cÂŹ b¶n kh«ng thua kÐm g× v× vËy chĂłng cĂŁ mÆt rÊt nhiÒu trong cžc mžy trong thĂčc tÕ vĂ­i tĂ» lÖ % t−¬ng ¼−¬ng Intel ; mÆc dĂŻ tĂŠng thÓ trÂȘn to”n thÕ giĂ­i Intel chiÕm thÞ phÇn trÂȘn 80%. 10
  • 10. BĂ© nhĂ­ mžy tÝnh 1/Khži niÖm hoÂčt Ÿéng cña mžy tÝnh v” vai trß cña bĂ© nhĂ­ trong hoÂčt Ÿéng Ÿã : Nh×n v”o 1 cžch cĂŽ thÓ ta thÊy c«ng viÖc cña mžy tÝnh cĂŁ nhiÒu loÂči : - DÂčng Ÿn gi¶n hay gÆp :soÂčn th¶o,trß chÂŹi,l”m viÖc vĂ­i m«i tr−ĂȘng NC... Khi ta v”o 1 m«i tr−ĂȘng soÂčn th¶o,chÂŹi 1 trß chÂŹi,hay l”m viÖc vĂ­i NC ...Ÿã chÝnh l” khi mžy tÝnh Âźang thĂčc hiÖn cžc ch−¬ng tr×nh . - TĂŠng qužt c«ng viÖc cña mžy tÝnh l” g× ? §ã l” 1 c«ng viÖc lÆp ÂźI lÆp lÂči : + NhËn lÖnh + Gi¶i m· lÖnh + ThĂčc hiÖn lÖnh Quž tr×nh lÆp n”y cĂž tiÕn h”nh liÂȘn tĂŽc cho ¼Õn khi cĂŁ 1 lÖnh mĂ­i ( tĂžc cĂŁ 1 tžc Ÿéng mĂ­i cña con ng−ĂȘi v”o quž tr×nh). - Cžc lÖnh n»m Ă« Ÿ©u ? Ch−¬ng tr×nh mžy tÝnh l” 1 tËp hĂźp cžc lÖnh theo 1 tr×nh tĂč nhÊt ¼Þnh do con ng−ĂȘi nghÜ ra. VÝ dĂŽ: +” CĂ©ng 2 vĂ­i 4 “ +” HiÓn thÞ kÕt qu¶ ra m”n h×nh “ +” VÏ 1 t”u vĂČ trĂŽ trÂȘn bÇu trĂȘi sao “... Cžc ch−¬ng tr×nh ¼−üc chia l”m 2 loÂči : + Ch−¬ng tr×nh hÖ thĂšng : Cžc ch−¬ng tr×nh ÂźiÒu khiÓn cña hÖ ÂźiÒu h”nh ,ch−¬ng tr×nh ÂźiÒu khiÓn thiÕt bÞ ngoÂči vi chuÈn... 11
  • 11. + Ch−¬ng tr×nh Ăžng dĂŽng : Cžc ch−¬ng tr×nh n”y th−ĂȘng ¼−üc l−u trĂ· trong bĂ© nhĂ­ ngo”i . Khi chÂčy mĂ­i ¼−a v”o bĂ© nhĂ­ trong (RAM) VÝ dĂŽ : Ta chÂčy ch−¬ng tr×nh Tuvi.exe tĂžc l” : Khi nhËn lÖnh Tuvi.exe ↔ Vi xö lĂœ sÏ : - §Àc v”o bĂ© nhĂ­ ch−¬ng tr×nh Tuvi.exe - §Àc cžc dßng lÖnh cña Tuvi.exe - Gi¶i m· cžc lÖnh n”y - ThĂčc hiÖn cžc lÖnh Nh− vËy : Ch−¬ng tr×nh v” dĂ· liÖu ¼−üc nÂčp v”o bĂ© nhĂ­ tr−íc khi thĂčc hiÖn . - BĂ© nhĂ­ do cžc IC nhĂ­ tÂčo th”nh .Mçi IC cĂŁ 1 dung l−üng nhĂ­ nhÊt ¼Þnh. - TĂŠng dung l−üng nhĂ­ cña cžc IC nhĂ­ l” dung l−üng bĂ© nhĂ­. - NÕu dung l−üng bĂ© nhĂ­ nhĂĄ,ch−¬ng tr×nh Ăžng dĂŽng lĂ­n sÏ kh«ng chÂčy ¼−üc VÝ dĂŽ : Windows 3.11 cÇn tĂši thiÓu 4 MB bĂ© nhĂ­ Windows 98 cÇn tĂši thiÓu 16MB bĂ© nhĂ­ 2/ Kh¶ nšng qu¶n lĂœ bĂ© nhĂ­ cña 1 bĂ© vi xö lĂœ : PhĂŽ thuĂ©c v”o sĂš ch©n ¼Þa chØ cña vi xö lĂœ ( sĂš bÝt ¼Þa chØ ) 8086 cĂŁ 20 bit ¼Þa chØ → cĂŁ kh¶ nšng ph©n biÖt 220 « nhĂ­ = 1MB 8386 cĂŁ 32 bit ¼Þa chØ → cĂŁ kh¶ nšng ph©n biÖt 232 « nhĂ­ = 4GB 8486 cĂŁ 32 bit ¼Þa chØ → cĂŁ kh¶ nšng ph©n biÖt 232 « nhĂ­ = 4GB Pentium cĂŁ 32 bit ¼Þa chØ → cĂŁ kh¶ nšng ph©n biÖt 232 « nhĂ­ = 4GB Pentium Pro150 cĂŁ 36 bit ¼Þa chØ → cĂŁ kh¶ nšng ph©n biÖt 236 « nhĂ­ = 64GB Pentium Pro 200 cĂŁ 36 bit ¼Þa chØ → cĂŁ kh¶ nšng ph©n biÖt 236 « nhĂ­ =64GB 12
  • 12. MÆc dĂŻ cĂŁ thÓ cŸm thÂȘm nhiÒu vi mÂčch nhĂ­ v”o mžy, nh−ng trong thĂčc tÕ ng−ĂȘi ta cĂČng chØ th−ĂȘng dĂŻng ¼Õn 128 MB nhĂ­ trĂ« vÒ trong cžc Ăžng dĂŽng th«ng th−ĂȘng. 3/Cžc ¼Æc tr−ng kĂŒ thuËt cÂŹ b¶n cña bĂ© nhĂ­ bžn dÉn: -Dung l−üng - TĂšc Ÿé hoÂčt Ÿéng (truy nhËp) - §é tin cËy sö dĂŽng - Giž th”nh , kÝch th−íc. 4/ BĂ© nhĂ­ RAM (Random Access Memory) : - BĂ© nhĂ­ RAM giĂšng nh− 1 caÝ b¶ng m” ng−ĂȘi ta cĂŁ thÓ viÕt v”o v” sau Ÿã lÂči cĂŁ thÓ xož ÂźI ¼Ó viÕt cžc th«ng tin mĂ­i - Hai loÂči RAM + RAM tÜnh : DĂŻng phÇn tö triger l”m phÇn tö nhĂ­ TĂšc Ÿé truy nhËp nhanh.Giž th”nh ÂźÂŸt + RAM Ÿéng: DĂŻng tĂŽ ÂźiÖn l”m phÇn tö nhĂ­ TĂšc Ÿé truy nhËp kh«ng nhanh Lu«n ph¶i “l”m t−¬i” th«ng tin Giž th”nh rÎ - Trong mžy tÝnh cžc IC nhĂ­ RAM th−ĂȘng ¼−üc ghÐp th”nh cžc khĂši nhĂ­ 1MB,4MB,8MB,16MB... ¼Ó cŸm v”o mžy cho tiÖn lĂźi. - Hai loÂči modun nhĂ­ RAM: ‱ SIMM (Single Inline Memory Modules ): M«dul nhĂ­ 1 h”ng ch©n CĂŁ loÂči 30 ch©n : DĂŻng cho cžc loÂči mžy cĂČ nh− mžy 386 CĂŁ loÂči 72 ch©n : DĂŻng cho cžc loÂči mžy cĂČ nh− mžy 486,Pentium H×nh džng bÂȘn ngo”i v” sÂŹ ŸÄ mÂčch ÂźiÖn , tÂȘn cžc ch©n cña 1 khĂši SIMM nh− sau: 13
  • 14. ‱ DIMM (Dual Inline Memory Modules ): M«dul nhĂ­ 2 h”ng ch©n. DĂŻng cho cžc loÂči mžy 486,Pentium,cžc loÂči ÂźĂȘi mĂ­i hiÖn nay... - KĂœ hiÖu cña 1 IC nhĂ­ : WWW XX YYYY ZZ M· s¶n phÈm KiÓu bĂ© nhĂ­ Dung l−üng TĂšc Ÿé truy nhËp EPROM : 27 Kil«bit nan« gi©y SRAM : 62,7C DRAM : 41,51 VÝ dĂŽ : 7C1024 - 15 l” SRAM ,128KB , tĂšc Ÿé truy nhËp 15 nan« gi©y Ta thÊy 1 IC nhĂ­ cĂŁ dung l−üng 128KB vËy muĂšn cĂŁ 512KB ph¶i cÇn 4 IC ghÐp vĂ­i nhau muĂšn cĂŁ 1MB ph¶i cÇn 8 IC ghÐp vĂ­i nhau... Cžc loÂči RAM mĂ­i ¼−üc sö dĂŽng trong thĂȘi gian gÇn Ÿ©y: HiÖn nay trong cžc lĂœ lÞch kĂŒ thuËt mžy , trong cžc b”i kh¶o cĂžu chuyÂȘn ng”nh mžy tÝnh ... th−ĂȘng cĂŁ nhŸc ¼Õn 1 sĂš cžc danh tĂ” vÒ RAM . §©y l” cžc vÊn ¼Ò mĂ­i cÇn cËp nhËt: - VRAM (Video Random Access Memory): BĂ© nhhĂ­ truy nhËp ngÉu nhiÂȘn video v” cĂŻng hĂ€ vĂ­i nĂŁ :WRAM (Windows RAM)cho Ÿé rĂ©ng d¶i hÂŹn . ThuĂ©c loÂči bĂ© nhĂ­ 2 cĂŠng (Dual - ported memory) .§©y l” bĂ© nhĂ­ RAM cĂŁ 15
  • 15. cĂŠng tr−íc ,cĂŠng sau . DĂ· liÖu cĂŁ thÓ ÂźI v”o cöa tr−íc rĂ„i ÂźI ra trĂčc tiÕp cöa sau nÂȘn cĂŁ tĂšc Ÿé cao hÂŹn . - EDOVRAM : L” dÂčng tĂšc Ÿé nhanh cña VRAM - EDODRAM : L” dÂčng tĂšc Ÿé nhanh cña DRAM - SDRAM (Synchronous DRAW = DRAW ŸÄng bĂ© ): DRAW l” 1 loÂči RAM gia tĂšc cho Windows : - SGRAM ( Synchronous Graphics RAM = RAM ŸÄ hoÂč ŸÄng bĂ© ) - EDRAM (Enhanced DRAW = DRAW c¶i tiÕn ) - RAMDAC : §©y l” loÂči chuyÓn ŸÊi Digital - Analog dĂŻng RAM Trong t−¬ng lai ; cĂČng nh− vĂ­i cžc chip vi xö lĂœ danh sžch n”y sÏ cßn kÐo d”i nĂ·a... 5/ BĂ© nhĂ­ ROM: (Read Only Memory) -L” bĂ© nhĂ­ vÉn giĂ· ¼−üc th«ng tin sau khi cŸt ÂźiÖn nu«i vi mÂčch -Dung l−üng cña IC nhĂ­ loÂči n”y th−ĂȘng nhĂĄ. Ch−¬ng tr×nh ¼−üc nÂčp v”o trong ROM b»ng thiÕt bÞ chuyÂȘn dĂŻng.MĂ©t thiÕt bÞ nÂčp,xož ROM mĂžc trung b×nh cĂŁ giž kho¶ng hÂŹn 500$ . MĂ©t vi mÂčch ROM trŸng(LoÂči EPROM: ghi ¼−üc nhiÒu lÇn) dung l−üng 512KB cĂŁ giž kho¶ng 3$. - BĂ© nhĂ­ PROM (Programable Read Only Memory): Ghi ¼−üc 1 lÇn. - BĂ© nhĂ­ EPROM(Erasable Programable ROM) : Ghi ¼−üc nhiÒu lÇn. - BĂ© nhĂ­ Flash ROM : L” loÂči ROM cĂŁ thÓ thay ŸÊi ¼−üc nĂ©i dung trĂčc tiÕp tĂ” mžy tÝnh m” kh«ng cÇn cĂŁ thiÕt bÞ ghi ¼Æc biÖt n”o v” cĂČng kh«ng cÇn xož b»ng tia cĂčc tÝm HÇu hÕt cžc mainboard ÂźĂȘi mĂ­i ¼Òu dĂŻng Flash ROM ¼Ó chĂža BIOS,nhĂȘ Ÿã giĂłp ng−ĂȘi dĂŻng cËp nhËt version mĂ­i ¼−üc dÔ d”ng.TuĂș theo h·ng n”o s¶n xuÊt , Flash ROM dĂŻng 1 trong 2 mĂžc ÂźiÖn žp l”m viÖc l” +5V hay +12V . Ta chØ cÇn cĂŁ phÇn mÒm ghi Flash ROM (Cña h·ng tÂčo ra BIOS nh− Award ,AMI ...)rĂ„i dĂŻng nĂŁ 16
  • 16. ¼Ó cËp nhËt ROM BIOS. Ch−¬ng tr×nh n”y chØ ¼−üc sö dĂŽng khi thËt cÇn thiÕt. -KĂœ hiÖu cña vi mÂčch : 27xxx ; 3 sĂš sau chØ dung l−üng cña ROM (KB) 2708(1KB x 8) : 8KB 27256(32K x 8) ;256KB 27512(64K x 8): 512KB - KÝch th−íc vËt lĂœ cña cžc vi mÂčch ROM ¼Òu b»ng nhau. 6/ BĂ© nhĂ­ tÕ b”o Âźa žp : TĂ” thžng 9 nšm 1997 Intel Ÿ· c«ng bĂš bĂ© nhĂ­ StrataFlash Ÿ©y l” loÂči bĂ© nhĂ­ ¼Æc biÖt dÂčng tÕ b”o Âźa žp (multilevel-cell) cĂŁ kh¶ nšng l−u giĂ· nĂ©i dung ngay c¶ khi tŸt thiÕt bÞ . Thay v× ph¶i xžc ¼Þnh 1 hay 2 mĂžc ÂźiÖn žp kh¶ dÜ cho tÕ b”o nhĂ­ StrataFlash sÏ gžn 1 trong 4 mĂžc ÂźiÖn žp . Cžc tÕ b”o StrataFlash sÏ cĂŁ 4 mĂžc ÂźiÖn žp : 2 cho trÂčng thži mĂ« v” 2 cho trÂčng thži tŸt . NhĂȘ vËy mçi tÕ b”o cĂŁ thÓ l−u dĂ· liÖu gÊp 2 lÇn loÂči chip nhĂ­ flash th«ng th−ĂȘng ( LoÂči ROM cĂŁ thÓ ghi xož b»ng mžy tÝnh kh«ng cÇn thiÕt bÞ ¼Æc biÖt) . LoÂči n”y ¼−üc sö dĂŽng rĂ©ng r·i trong cžc mžy ¶nh sĂš, mžy tÝnh cÇm tay ,ÂźiÖn thoÂči di Ÿéng ,cžc mžy tr¶ lĂȘi tĂč Ÿéng . Tuy nhiÂȘn hiÖn nay tuĂŠi thĂ€ cña loÂči n”y cßn t−¬ng ŸÚi thÊp : SĂš chu kĂș xož l” 10.000 lÇn so vĂ­i 100.000 lÇn cña cžc loÂči chip Flash th«ng th−ĂȘng . VĂ­i 1 mžy ¶nh sĂš 10.000 chu kĂș xož Ÿñ ¼Ó chĂŽp 240.000 p« h×nh trÂȘn mžy ¶nh (T−¬ng ¼−¬ng kho¶ng 6500 cuĂ©n phim th«ng th−ĂȘng ) . T−¬ng lai cña loÂči bĂ© nhĂ­ n”y rÊt sžng sña . 7/ BĂ© nhĂ­ Èn trong vi xö lĂœ : a-BĂ© nhĂ­ Èn: SRAM DRAM Bšng,¼Üa tĂ” CPU Cache BĂ© nhĂ­ BĂ© nhĂ­ chÝnh ngo”i Registers 17
  • 17. Khi CPU l”m viÖc vĂ­i 1 ŸÚi t−üng ,th«ng tin (dĂ· liÖu,lÖnh) cña ŸÚi t−üng v” cžc th«ng tin l©n cËn sÏ ¼−üc ¼−a v”o Cache .Khi CPU xö lĂœ nĂŁ sÏ t×m th«ng tin Ă« Cache . NÕu kh«ng cĂŁ nĂŁ sÏ t×m Ă« bĂ© nhĂ­ chÝnh ,khi copy th«ng tin v”o Cache nĂŁ sÏ copy lu«n c¶ cžc th«ng tin l©n cËn v”o Cache . NÕu th«ng tin kh«ng cĂŁ Ă« bĂ© nhĂ­ chÝnh th× nĂŁ sÏ t×m Ă« bĂ© nhĂ­ phĂŽ v” khi copy nĂŁ cĂČng sÏ copy lu«n c¶ cžc th«ng tin l©n cËn v”o bĂ© nhĂ­ chÝnh ¼Ó dĂč phßng cho cžc lÇn tiÕp theo cña CPU . Ta cĂŁ thÓ so sžnh cÂŹ chÕ n”y vĂ­i m« h×nh m−ün sžch tĂ” th− viÖn nh− sau: Tñ sžch(BN chÝnh) Th− viÖn CPU Cache1 (BĂ© nhĂ­ ngo”i) Cache2 Ng−ĂȘi ŸÀc (CPU) sÏ nhanh chĂŁng t×m ¼−üc cžc quyÓn sžch cÇn thiÕt liÂȘn quan ¼Õn vÊn ¼Ò anh ta Âźang quan t©m v× khi m−ün sžch tĂ” th− viÖn vÒ ¼−a v”o tñ anh Ÿ· m−ün 1sĂš cžc quyÓn cĂŁ nĂ©i dung liÂȘn quan ¼Õn nhau . V” khi lÊy tĂ” tñ ra ¼Ó lÂȘn b”n tr−íc mÆt cĂČng theo nguyÂȘn tŸc Ÿã (TÊt nhiÂȘn sĂš sžch b©y giĂȘ Ýt hÂŹn,viÖc t×m kiÕm c”ng nhanh hÂŹn) . b-BĂ© nhĂ­ Èn ¼−üc ¼−a v”o trong vi xö lĂœ : DRAM Bšng,¼Üa tĂ” CPU Cache BĂ© nhĂ­ BĂ© nhĂ­ chÝnh ngo”i Registers c-BĂ© nhĂ­ Èn ¼−üc chia l”m 2 (Cache1 v” Cach2 ): DRAM Bšng,¼Üa tĂ” 18
  • 18. Cache1 Cache2 BĂ© nhĂ­ BĂ© nhĂ­ chÝnh ngo”i CPU Registers d- Dung l−üng bĂ© nhĂ­ Èn trong 1 sĂš vi xö lĂœ hiÖn ÂźÂčI: CÂŹ chÕ bĂ© nhĂ­ Èn giĂłp Ÿ· l”m cho cžc CPU hoÂčt Ÿéng nhanh hÂŹn ,hiÖu qu¶ hÂŹn ,chÝnh v× vËy cžc CPU hiÖn ÂźÂčI ng”y nay ¼Òu cĂŁ bĂ© nhĂ­ Èn (Cache).Dung l−üng cña bĂ© nhĂ­ Èn cĂČng ng”y c”ng lĂ­n hÂŹn : 80486DX 8KB 80486SX 8KB 80486DX2 8KB 80486DX4 16KB Pentium 100 16KB Pentium 200 512KB Pentium II (L2) 512KB Pentium Pro(L2) 512KB (TuĂș chĂ€n 256 hoÆc 512) Pentium MMX(L2) 512KB (TuĂș chĂ€n 256 hoÆc 512) Pentium Celeron(L2) 512KB (§−üc bĂŠ xung v”o 4/1998) Pentium IIXeon(L2) 1MB §Üa mÒm v” ĂŠ ¼Üa mÒm 19
  • 19. 1/Khži niÖm: - MaĂœ tÝnh l”m viÖc dĂča trÂȘn sĂč hoÂčt Ÿéng cña cžc ch−¬ng tr×nh chĂža trong bĂ© nhĂ­. - Ng−ĂȘi ta chia bĂ© nhĂ­ l”m 2 loÂči : +BĂ© nhĂ­ trong + BĂ© nhĂ­ ngo”i §Üa mÒm l” 1 dÂčng bĂ© nhĂ­ ngo”i. - §iÓm lÂči sĂč phžt triÓn cña bĂ© nhĂ­ ngo”i: BŸt ¼Çu l” cžc loÂči bšng ŸÎc lç,b×a ŸÎc lç → xuyÕn tĂ” → ĂŠ ¼Üa mÒm → ĂŠ ¼Üa cĂžng → ĂŠ zip → ĂŠ CD ROM → DVD ROM → DVD RW. - §Üa mÒm d· ¼Õn ng”y tËn sĂš ? ViÖc nghiÂȘn cĂžu ¼Üa mÒm cĂŁ cßn Ăœ nghÜa nĂ·a kh«ng ? ViÖc sö dĂŽng ¼Üa mÒm ng”y nay Ÿ· hÂčn chÕ .Tuy vËy ng−ĂȘi ta vÉn ch−a bĂĄ hÂŒn ¼Üa mÒm v× dĂŻng nĂŁ ¼Ó l−u trĂ· ,vËn chuyÓn cžc l−üng th«ng tin nhĂĄ vÉn tiÖn lĂźi,giž th”nh rÎ. ViÖc nghiÂȘn cĂžu hoÂčt Ÿéng cña ¼Üa mÒm v” ĂŠ ¼Üa mÒm vÉn rÊt cĂŁ Ăœ nghÜa ¼Ó tÂčo tiÒn ¼Ò cho viÖc tiÕp thu kiÕn thĂžc vÒ hoÂčt Ÿéng cña cžc loÂči ¼Üa khžc. Xin trÝch dÉn ÂźoÂčn všn sau tĂ” tÂčp chÝ US-PCWold : “ NhĂ·ng bžo cžo vÒ sĂč lĂŽi t”n cña ¼Üa mÒm Ÿ· c−ĂȘng ÂźiÖu quž mĂžc.H”ng nšm ,khi cžc nh” s¶n xuÊt cho ra ÂźĂȘi nhĂ·ng ph−¬ng tiÖn l−u trĂ· mĂ­i vĂ­i dung l−üng lĂ­n , ng−ĂȘi ta lÂči viÕt h”ng loÂčt b”i cžo phĂŁ . Nh−ng rĂ„i chiÕc ¼Üa mÒm 3,5 inch Ÿžng kÝnh vÉn cĂž tĂ„n tÂči ,giĂšng nh− 1 con mÌo gi” lŸm m−u nhiÒu mÑo sĂšng dai hÂŹn ng−ĂȘi ta tâˆ’Ă«ng ...” 2/ NguyÂȘn lĂœ ghi_ŸÀc tĂ”: - GĂ„m 2 th”n phÇn chÝnh : + §Çu tĂ”: L” 1 lĂąi ferit h×nh xuyÕn ,cĂŁ khe tĂ”.TrÂȘn lĂąi cĂŁ quÊn cuĂ©n d©y ÂźiÖn tĂ”. Cžc ¼Çu ra cña cuĂ©n d©y nĂši v”o mÂčch thu_phžt th«ng tin 20
  • 20. H×nh vÏ + §Üa tĂ” : L” ¼Üa nhĂča dÎo ,trÂȘn bÒ mÆt cĂŁ phñ 1 lĂ­p bĂ©t tĂ” cĂŁ ¼Æc tÝnh l−u giĂ· tĂ” H×nh vÏ - HoÂčt Ÿéng : * Ghi : Th«ng tin cÇn ghi v”o ¼Üa Ă« dÂčng 0-1 ¼−üc biÕn ŸÊi th”nh tÝn hiÖu ÂźiÖn (VÝ dĂŽ theo chuÈn TTL : 0 : 0..+0,8 Volt 1 : +2,8..+5Volt) Cžc tÝn hiÖu ÂźiÖn 0-1 n”y chÂčy trÂȘn cuĂ©n d©y ¼Çu tĂ” sÏ tÂčo ra tĂ” tr−ĂȘng tØ lÖ vĂ­i 0-1 Trong khi ¼Üa tĂ” quay v” Ă« cžc vÞ trÝ khžc nhau cña ¼Üa sÏ ¼−üc l−u giĂ· cžc phÇn ¼Üa nhiÔm tĂ” tØ lÖ vĂ­i 0-1 khžc nhau. *§Àc: Ng−üc vĂ­i quž tr×nh ghi 21
  • 21. 3/CÊu tÂčo cña ¼Üa tĂ” 1.44MB: - L” ¼Üa b»ng nhĂča dÎo ,Ă« giĂ·a gŸn 1 ¼Üa nhĂĄ hÂŹn b»ng sŸt cĂŁ khoÐt lç ¼Ó trĂŽc motÂŹ kÐo ¼Üa chuyÓn Ÿéng (quay). - KÝch th−íc ¼Üa : 31/2 “ - §Üa ¼−üc ¼Æt trong 1 hĂ©p nhĂča vu«ng mĂĄng. a- TĂŠ chĂžc vËt lĂœ : MĂ©t ¼Üa mÒm ¼−üc chia th”nh cžc Ÿn vÞ vËt lĂœ: - R·nh tĂ” (Track): L” cžc vĂŻng ¼−ĂȘng trßn ŸÄng t©m m” dĂ· liÖu ¼−üc ghi trÂȘn Ÿã. VĂ­i ¼Üa 1.44MB cĂŁ 80 Track tĂ” ngo”i v”o trong - Cung tĂ” (Sector):Mçi Track ¼−üc chia l”m nhiÒu cung tĂ” (Sector). SĂš Sector/ 1 Track tuĂș theo cžch ¼Þnh dÂčng ¼Üa (format). CĂŻng 1 ¼Üa 31/2 “ nÕu format 1,44 MB cĂŁ 18 Sector nÕu format 1,66 MB cĂŁ 20 Sector nÕu format 2,88 MB cĂŁ 36 Sector b- TĂŠ chĂžc th«ng tin : - KhaÝ niÖm vÒ tÖp th«ng tin(File): File l” 1 tËp hĂźp dĂ· liÖu cĂŁ liÂȘn quan vĂ­i nhau v” cĂŁ cĂŻng kiÓu ¼−üc nhĂŁm lÂči vĂ­i nhau tÂčo th”nh 1 d·y ¼−üc chĂža trong thiÕt bÞ nhĂ­ ngo”i. Tñ phiÕu = 1 ¼Üa A B Cžc ngšn kÐo A,B,C= cžc file C A Cžc file cĂŁ Ÿé lĂ­n khžc nhau ÂźĂčng sĂš b×a khžc nhau ; tĂ·c cÇn nhiÒu it secto khžc nhau 22
  • 22. - Trong ¼Üa mÒm ng−ĂȘi ta l−u trĂ· th«ng tin d−íi dÂčng gŸn vĂ­i cžc ¼Æc tÝnh h×nh trßn - TĂŠ chĂžc l−u giĂ· th«ng tin : + Boot Sector : ChiÕm 1 sector + 2 b¶ng FAT: ChiÕm 2x9=18 sector + B¶ng th− mĂŽc : ChiÕm 14 sector + Cßn lÂči l” vĂŻng dĂ· liÖu /* CĂŁ thÓ dĂŻng ch−¬ng tr×nh DISKEDIT.EXE ¼Ó xem Boot Sector,b¶ng FAT, B¶ng th− mĂŽc*/ ‱ Boot Sector : N»m Ă« Sector vËt lĂœ 1 , mÆt 0, Track 0 TrÂȘn Boot Sector cĂŁ 1 ch−¬ng tr×nh khĂ«i Ÿéng .NÕu ¼Üa mÒm l” ¼Üa khĂ«i Ÿéng th× khi khĂ«i Ÿéng ,ch−¬ng tr×nh n”y sÏ nÂčp cžc ch−¬ng tr×nh hÖ ÂźiÒu h”nh v”o bĂ© nhĂ­. TrÂȘn Sector n”y cßn cĂŁ b¶ng th«ng sĂš ¼Üa. ‱ B¶ng FAT (File Allocation Table) L” 1 b¶ng danh sžch mĂŁc nĂši m” DOS sö dĂŽng ¼Ó theo dĂąi sžt cžc vÞ trÝ vËt lĂœ cña dĂ· liÖu trÂȘn ¼Üa v” ¼Ó sŸp ¼Æt cžc chç cßn trĂšng ¼Ó l−u giĂ· cžc file mĂ­i. DOS cÊp phžt cho file cžc trang ,FAT l−u giĂ· b¶n ŸÄ cžc trang.NÕu ¼Üa bÞ hĂĄng FAT th× kh«ng truy nhËp ¼−üc th«ng tin nĂ·a; mÆc dĂŻ chĂłng vÉn tĂ„n tÂči trÂȘn ¼Üa. ‱ B¶ng th− mĂŽc : ChiÕm 14 Sector .B¶ng n”y l−u trĂ· danh sžch cžc file Âźang l−u trÂȘn ¼Üa - Cžch ghi th«ng tin trÂȘn ¼Üa : DOS ghi hÕt r·nh cña mÆt n”y rĂ„i mĂ­i tiÕp tĂŽc r·nh cña mÆt kia. - DOS ŸÀc 1 file nh− thÕ n”o ? 23
  • 23. §Ó xem FAT ¼−üc tĂŠ chĂžc ra sao chĂłng ta h·y lÊy 1 vÝ dĂŽ vÒ viÖc DOS sö dĂŽng FAT ¼Ó ŸÀc 1 file nh− thÕ n”o. 1- DOS nhËn sĂš hiÖu cluster ¼Çu tiÂȘn tĂ” th− mĂŽc ,gi¶ sö Ÿã l” 2 . 2- DOS ŸÀc cluster tĂ” ¼Üa v” chĂža nĂŁ trong 1 vĂŻng nhĂ­ gĂ€i l” vĂŻng chuyÓn dĂ· liÖu (Data Trannsfer Area -DTA),ch−¬ng tr×nh thĂčc hiÖn viÖc ŸÀc sÏ nhËn dĂ· liÖu tĂ” DTA khi cÇn 3- V× ÂźiÓm nhËp thĂž 2 chĂža giž trÞ 4 , cluster tiÕp theo cña file cĂŁ sĂš hiÖu l” 4. NÕu ch−¬ng tr×nh cÇn thÂȘm dĂ· liÖu DOS sÏ ŸÀc cluster v”o DTA 4- §iÓm nhËp 4 trong FAT chĂža giž trÞ FFFh , giž trÞ n”y chØ ra r»ng Ÿã l” cluster cuĂši cĂŻng trong file. TĂŁm lÂči quž tr×nh lÊy sĂš hiÖu cluster trong FAT l” liÂȘn tĂŽc ŸÀc dĂ· liÖu v”o DTA cho ¼Õn khi ÂźiÓm nhËp trong FAT chĂža giž trÞ FFFh. §iÓm nhËp 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 FDF FFF 004 005 FFF 006 007 008 FFF 000 Trong h×nh ta cĂČng thÊy cĂŁ 1 file chiÕm cžc cluster 3,5,6,7 v” 8 - DOS l−u trĂ· cžc file nh− thÕ n”o ? §Ó l−u trĂ· cžc file DOS thĂčc hiÖn cžc c«ng viÖc sau Ÿ©y: 1-DOS xžc ¼Þnh 1 ÂźiÓm nhËp ch−a sö dĂŽng trong th− mĂŽc v” l−u v”o Ÿã tÂȘn file,thuĂ©c tÝnh file ,ng”y giĂȘ tÂčo lËp. 2-DOS t×m trong b¶ng FAT ÂźiÓm nhËp ¼Çu tiÂȘn Ÿžnh dÊu 1 cluster ch−a sö dĂŽng ( giž trÞ 000 cĂŁ nghÜa l” cluster ch−a sö dĂŽng ) v” chĂža sĂš hiÖu cluster ¼Çu tiÂȘn cña tËp tin lÊy trong th− mĂŽc v”o Ÿã .ChĂłng ta gi¶ sö nĂŁ t×m thÊy giž trÞ 000 Ă« ÂźiÓm nhËp 9. 3- NÕu dĂ· liÖu chĂža vĂ”a trong 1 cluster .DOS chĂža nĂŁ trong cluster 9 v” ¼Æt giž trÞ FFF v”o ÂźiÓm nhËp thĂž 9 cña FAT . NÕu vÉn cßn dĂ· liÖu DOS tiÕp tĂŽc t×m cluster ch−a ¼−üc sö dĂŽng tiÕp theo trong FAT .VÝ dĂŽ nĂŁ t×m thÊy ÂźiÓm nhËp Ah ,nĂŁ 24
  • 24. sÏ l−u dĂ· liÖu v”o cluster Ah v” ¼Æt giž trÞ 00A v”o ÂźiÓm nhËp 9 cña FAT.Quž tr×nh t×m cžc cluster ch−a ¼−üc sö dĂŽng trong FAT chĂža dĂ· liÖu v”o Ÿã ,cho ÂźiÓm nhËp cña FAT trĂĄ tĂ­i cluster tiÕp theo sÏ tiÕp tĂŽc cho ¼Õn khi dĂ· liÖu ¼−üc l−u trĂ· hÕt .§iÓm nhËp cuĂši cĂŻng cña file trong FAT sÏ chĂža giž trÞ FFFh 4/CÊu tÂčo ĂŠ ¼Üa tĂ” 1,44 MB: H×nh vÏ Khi CPU ŸÀc/viÕt cžc sĂš liÖu ,¼Üa ¼−üc quay bĂ«i 1 motÂŹ ÂźiÒu khiÓn tĂšc Ÿé 300vg/phĂłt .§Üa dĂŻng c¶ 2 mÆt nÂȘn cĂŁ 2 ¼Çu tĂ” ŸÀc/viÕt . Hai ¼Çu tĂ” ¼−üc gŸn Ă« ¼Çu cÇn truy xuÊt (access arm) .ChuyÓn Ÿéng quay cña 1 motÂŹ b−íc (Steeping Motor) sÏ biÕn th”nh chuyÓn Ÿéng tÞnh tiÕn theo ph−¬ng bžn kÝnh cña cÇn truy xuÊt qua 1 cÂŹ cÊu trĂŽc vÝt xoŸn .Do trÂȘn ¼Çu tĂ” cĂŁ cuĂ©n d©y c¶m Ăžng nÂȘn : - Khi ŸÀc : SĂč biÕn ŸÊi tĂ” th«ng qua khe tĂ” cña cžc phÇn tö th«ng tin l−u trĂ· trÂȘn ¼Üa ¼−üc biÕn th”nh ÂźiÖn thÕ c¶m Ăžng trong cuĂ©n d©y trÂȘn ¼Çu tĂ” . Ă« 2 ¼Çu ra cuĂ©n d©y tÝn hiÖu sĂš liÖu (Data Signal) ¼−üc tÂčo ra . - Khi viÕt : CuĂ©n d©y sÏ phžt ra tĂ” tr−ĂȘng qua khe tĂ” ¼Ó tĂ” hož cžc bĂ©t tĂ” trÂȘn mÆt ¼Üa tÂčo th”nh cžc trÂčng thži t−¬ng Ăžng vĂ­i cžc mĂžc sĂš liÖu 0-1 cÇn l−u trĂ·. - ĂŠ ¼Üa ¼−üc nĂši vĂ­i bĂ© ÂźiÒu khiÓn qua d©y cžp 34 d©y . VĂ­i cžc mžy ÂźĂȘi mĂ­i bĂ© ÂźiÒu khiÓn ¼Üa mÒm ¼−üc l”m liÒn v”o b¶ng mÂčch chÝnh (Onboard) 25
  • 25. - CĂŁ thÓ truy nhËp ĂŠ ¼Üa mÒm b»ng cžc ng«n ngĂ· lËp tr×nh th«ng dĂŽng : C,Pascal,Assembly ,Basic.§Þa chØ cÂŹ sĂ« :3F0h . Thay ŸÊi tĂšc Ÿé truyÒn sĂš liÖu DMA qua ¼Þa chØ 3F4h §Üa cĂžng 1/CÊu tÂčo vËt lĂœ: ¶nh chĂŽp 1 ¼Üa cĂžng Ÿ· thžo nŸp H×nh vÏ nguyÂȘn lĂœ ĂŠ ¼Üa cĂžng 26
  • 26. GĂ„m nhiÒu ¼Üa tĂ” b»ng kim loÂči cĂžng ,¼−üc sŸp th”nh 1 chĂ„ng theo trĂŽc thÂŒng ŸÞng ¼Æt trong 1 hĂ©p kim loÂči kÝn ¼Ó tržnh bĂŽi . Mçi ¼Üa cĂŁ 2 ¼Çu tĂ” Ă« 2 mÆt 0 v” mÆt 1.Khi l”m viÖc ¼Çu tĂ” kh«ng tiÕp xĂłc trĂčc tiÕp vĂ­i mÆt ¼Üa nh− ¼Üa mÒm m” cžch 0,0003mm.TĂšc Ÿé quay 3600vg/phĂłt(HiÖn nay Ÿ· cĂŁ loÂči quay vĂ­i tĂšc Ÿé 7200vg/phĂłt.So vĂ­i ¼Üa mÒm (300vg/phĂłt ) th× tĂšc Ÿé truy xuÊt th«ng tin cao hÂŹn rÊt nhiÒu §Üa cĂžng cĂČng ¼−üc ph©n th”nh cžc Ÿn vÞ vËt lĂœ nh− ¼Üa mÒm , nh−ng Ă« Ÿ©y cĂŁ thÂȘm 1 khži niÖm nĂ·a l” tĂ” trĂŽ (Cylinder) Cylinder: V× chĂ„ng ¼Üa cĂžng cĂŁ nhiÒu mÆt nÂȘn vÞ trÝ ¼Çu tĂ” khi di chuyÓn sÏ tÂčo th”nh 1 mÆt trĂŽ ,Ÿã l” chĂ„ng cžc track sŸp n»m lÂȘn nhau vĂ­i 1 vÞ trÝ ¼Çu tĂ”. 2/TĂŠ chĂžc logic: a-Cžc khži niÖm quan trĂ€ng: - MĂ©t ¼Üa cĂžng (vËt lĂœ thĂčc thÓ ) cĂŁ thÓ chia logÝc th”nh nhiÒu ¼Üa logic m” DOS gžn tÂȘn cho chĂłng tĂ” C → Z - Mçi 1 ĂŠ ¼Üa logic ¼−üc chia ra tĂ” ĂŠ ¼Üa vËt lĂœ cĂŁ cÊu trĂłc giĂšng 1 Âźi· mÒm : +Boot sector +2 FAT Tables +Directory Table +Data - Sector Partition l” Sector vËt lĂœ ¼Çu tiÂȘn cña ¼Üa cĂžng - Boot Sector (Boot record) l” Sector logic cña ĂŠ ¼Üa logic.MĂ©t ĂŠ ¼Üa cĂžng cĂŁ thÓ cĂŁ nhiÒu Boot record Ăžng vĂ­i nhiÒu ĂŠ ¼Üa logic b-§Ó sö dĂŽng ¼−üc 1 ¼Üa cĂžng cÇn ph¶i qua cžc b−íc n”o ? - Format cÊp thÊp ¼Üa cĂžng (Low format) - Ph©n chia 1 ĂŠ ¼Üa cĂžng th”nh cžc ĂŠ ¼Üa logic (fdisk ) - Format cÊp cao ¼Üa cĂžng (high format) * Format cÊp thÊp: - §Üa cĂžng ph¶i ¼−üc ¼Þnh dÂčng (Format )cÊp thÊp tr−íc khi sö dĂŽng . §ã l” viÖc ph©n ¼Þnh ra nhĂ·ng Sector v” Cylinder trÂȘn ¼Üa b»ng cžch viÕt lÂȘn ¼Üa nhĂ·ng th«ng tin liÂȘn quan ¼Õn Sector xžc ¼Þnh 1 cžch rĂą r”ng tĂ”ng Sector riÂȘng rÏ ¼−üc ¼Æt n»m Ă« Ÿ©uv” ¼−üc Ÿžnh 27
  • 27. sĂš thĂž tĂč. NhĂ·ng th«ng tin n”y ¼−üc ghi v”o 1 vĂŻng Sector ID Header VĂŻng n”y chĂža cžc th«ng tin: +SĂš thĂž tĂč ¼Çu tĂ” +SĂš Sector +SĂš Cylinder +DÊu khai bžo ID tĂ” Ÿ©u +KĂœ tĂč CRC phžt hiÖn sai MÂčch ÂźiÒu khiÓn ¼Üa sÏ sö dĂŽng th«ng tin ID ¼Ó t×m ¼Õn Ÿóng Sector m” nĂŁ nhËn lÖnh ph¶i ¼Õn. - HÖ sĂš Âźan xen (Interleave): L”m khĂ­p tĂšc Ÿé quay cña ¼Üa tĂ”(3600vg/ph=60vg/gi©y) vĂ­i tĂšc Ÿé m” ¼Çu tĂ” cĂŁ thÓ xö lĂœ dĂ· liÖu khi chĂłng qua ¼Çu tĂ”. VÝ dĂŽ Sector1 §Çu tĂ” 6 4 3 7 8 2 5 VÝ dĂŽ ¼Üa cĂŁ hÖ sĂš Âźan xen = 3 Cžc ¼Üa cĂžng sö dĂŽng trÂȘn mžy 386 ¼Õn nay cĂŁ hÖ sĂš Âźan xen = 1 * Ph©n chia 1 ĂŠ ¼Üa cĂžng th”nh cžc ĂŠ ¼Üa logic (fdisk ) : - Mçi ph©n khu ¼−üc chia th−ĂȘng chiÕm trĂ€n 1 sĂš trĂŽ (Cylinder) - CĂŁ 3 loÂči ph©n khu trÂȘn ¼Üa cĂžng : Ph©n khu chÝnh : D”nh cho DOS Ph©n khu phi DOS Ph©n khu mĂ« rĂ©ng : Chia th”nh nhiÒu ¼Üa logic - Sector ph©n khu : Head 0 , Track 0 , Sector vËt lĂœ 28
  • 28. CÊu trĂłc cña Sector ph©n khu(B¶ng Partition): Ch−¬ng tr×nh kiÓm tra v” gĂ€i sector khĂ«i Ÿéng 446 bytes 29 B¶ng ph©n khu(64bytes) ChĂ· kĂœ AA55h (2bytes) To”n bĂ© 512 bytes MĂ©t b¶ng ph©n khu cĂŁ 4 ÂźiÓm v”o .Mçi ÂźiÓm v”o 16 byte chĂža nhhĂ·ng th«ng tin m« t¶ trĂ€n vÑn 1 ph©n khu: Bi H S C Si H S C §iÓm bŸt ¼Çu §iÓm kÕt thĂłc SĂš Sector n»m SĂš Sector n»m ph©n khu ph©n khu tr−íc ph.khu n”y trong 1 ph©n khu 80 : Active Bi : NhËn biÕt ph©n khu tÝch cĂčc 0 : No active Si : 0: phi DOS 1: DOS vĂ­i b¶ng FAT 12 4 : DOS vĂ­i b¶ng FAT 16 5 : Ph©n khu DOS mĂ« rĂ©ng 6 : Ph©n khu DOS lĂ­n hÂŹn 32 MB VÝ dĂŽ : 80 00 01 04 06 1F BF 68 80 1F 00 00 60 D8 12 00 ĂŠ ¼Üa logic tiÕp theo Ă« phÇn ph©n khu mĂ« rĂ©ng
  • 29. 80 H S C 06 00 H S C 05 §Þa chØ bŸt ¼Çu ĂŠ D: ViÖc chia ĂŠ ¼Üa vËt lĂœ th”nh nhiÒu ĂŠ ¼Üa logic do ch−¬ng tr×nh FDISK thĂčc hiÖn c- Boot Sector : -D”i 512 byte tÂči Sector logic 0 cña ĂŠ ¼Üa logÝc - CĂŁ chĂža 1 ch−¬ng tr×nh khĂ«i Ÿéng (Boot strap Loader) - V” b¶ng th«ng sĂš ¼Üa d- 2 b¶ng FAT : e - Th− mĂŽc gĂšc (Root directory): GiĂšng ¼Üa mÒm. cžc ĂŠ ¼Üa Quang 1-§Üa CD-ROM :(Compact Disk Read Only Memory) §Üa CD ¼−üc phžt minh v”o nšm 1982 .Cžc tiÂȘu chuÈn ¼Çu tiÂȘn Reed Book do hai h·ng SONY v” PHILIPS ¼−a ra . VĂ­i sĂč phžt triÓn kĂŒ thuËt cžc tiÂȘu chuÈn n”y cĂČng thay ŸÊi ;nh−ng cÂŹ b¶n vÉn dĂča trÂȘn cÂŹ sĂ« Reed Book §Üa CD ng”y nay kh«ng nhĂ·ng ¼−üc sö dĂŽng trong lÜnh vĂčc nghe nh×n m” cßn ¼−üc dĂŻng l”m bĂ© nhĂ­ dung l−üng lĂ­n. SĂč khžc nhau giĂ·a CD Player v” CD ROM l” CD ROM cĂŁ thÂȘm bĂ© ghÐp nĂši ¼Ó truyÒn sĂš liÖu tĂ­i bus hÖ thĂšng cña PC v” cžc linh kiÖn ghÐp nĂši nh»m cho CPU truy nhËp cžc sĂš liÖu nhÊt ¼Þnh vĂ­i nhĂ·ng lÖnh phÇn mÒm. CÊu tÂčo ¼Üa : §−ĂȘng kÝnh : 4.75 inches D”y :1,2 mm Lç Ă« giĂ·a cĂŁ ¼−ĂȘng kÝnh :15mm Dung l−üng phĂŠ biÕn hiÖn nay :640MB 30
  • 30. §Üa CD cĂŁ nhĂ·ng r·nh ph¶n xÂč žnh sžng ¼−üc phñ bĂ«i bĂ©t nh«m v” sau Ÿã phñ 1 lĂ­p sÂŹn bĂŁng ¼Ó b¶o vÖ . Khi ¼Üa CD chÕ tÂčo ,th«ng tin ¼−üc ¼−a v”o trong ¼Üa CD d−íi cžc r·nh ¼−üc phñ nh«m d−íi dÂčng pits (SĂč lĂąm xuĂšng ) v” lands (SĂč lĂ„i lÂȘn);nhĂ·ng lĂ„i lĂąm n”y chÝnh l” biÓu hiÖn cña cžc bit . pits v” lands ¼−üc sŸp xÕp dĂ€c theo ¼−ĂȘng tr«n Ăšc quanh trĂŽc bao phñ to”n bĂ© bÒ mÆt ¼Üa CD,l−ün vßng tĂ” trong ra ngo”i. Kh«ng nh− ¼Üa hžt cžc loÂči ¼Üa CD bŸt ¼Çu ghi tĂ” mÐp trong ra ngo”i . Do cĂŁ cÊt tÂčo ¼Æc biÖt nÂȘn tĂšc Ÿé truyÒn dĂ· liÖu v” thĂȘi gian th©m nhËp cña ¼Üa CD- ROM ch−a cao so vĂ­i ¼Üa cĂžng. NguyÂȘn tŸc hoÂčt Ÿéng : h×nh vÏ Sensor: C¶m biÕn Diode Laser: §iĂšt phžt lazer Beam Spliter: BĂ© ph©n tÝch tia sžng Bit Signal : TÝn hiÖu sĂš nhÞ ph©n(bit) Reflected beam : Tia ph¶n xÂč Sensing beam:Tia tĂ­i Movable Mirror: G−¬ngchuyÓn Ÿéng Optical Disk :§Üa quang §iĂšt lazer phžt ra ¼−üc hĂ©i tĂŽ qua hÖ thĂšng quang hĂ€c hĂ©i tĂŽ lÂȘn bÒ mÆt ¼Üa CD- ROM .Ta Ÿ· biÕt th«ng tin ¼−üc ghi bĂ«i cžc pits v” lands .C−ĂȘng Ÿé tia ph¶n xÂč sÏ yÕu ÂźI khi gÆp chç lĂąm.Trong ĂŠ ¼Üa cĂŁ 1 sensor thu , nhÂčy vĂ­i c−ĂȘng Ÿé tia ph¶n xÂč 31
  • 31. C−ĂȘng Ÿé tia ph¶n xÂč phĂŽ thuĂ©c v”o cžc chç lĂ„i lĂąm m” nĂŁ ÂźI qua ,tĂžc l” phĂŽ thuĂ©c cžc th«ng tin ghi trÂȘn ¼Üa.§Çu ra cña sensor l” cžc tÝn hiÖu th«ng tin Ÿ· ¼−üc chuyÓn sang dÂčng ÂźiÖn. 2-ĂŠ ¼Üa CD-WR (ĂŠ ¼Üa CD ghi - ŸÀc ) : L” loÂči ĂŠ ¼Üa CD ghi lÂči ¼−üc .ViÖc ghi ¼−üc thĂčc hiÖn b»ng phÇn mÒm trÂȘn mžy tÝnhCD-WR cho phÐp ghi ¼Ì dĂ· liÖu cĂČ , ÂźiÒu n”y l”m cho ¼Üa CD cĂŁ thÓ sö dĂŽng lÂči gÇn nh− ¼Üa mÒm . HÂčn chÕ : -TĂšc Ÿé ghi lÂči thÊp ( ThĂȘi gian ghi 1 ¼Üa CD-WR lĂ­n gÊp Ÿ«I thĂȘi gian ghi 1 ¼Üa CD-ROM th−ĂȘng) - Giž th”nh 1 ¼Üa CD-WR cao hÂŹn kho¶ng 8 lÇn 1 ¼Üa CD-ROM Sau Ÿ©y l” 1 sĂš sĂš liÖu vÒ ĂŠ CD-ROM v” CD-RW hiÖn Âźang l−u h”nh do PCWold - US cung cÊp : TĂšc Ÿé ŸÀc T/Ÿé ghi lÂȘn CD-R TĂšc Ÿé ghi lÂȘn ¼Üa CD-RW ĂŠ ¼Üa Gia o tiÕp The o nh” sx ThĂč c tÕ The o nh” sx Crea tor phĂłt gi©y Pac ket writ ing phut /gy Th eo nh ” sx Cre ator (ph Ăłt gi©y ) Pac ket - wti ng P- Wr itin g Gh i¼Ì CD-ROM Teac 4x 12 SCS I- PCI 12X 12 X 4X 13:3 6 18: 11 Plextor PXR412C nt 12X 10 X 4X 13:4 6 12: 33 VerbatimC nt 12X 12, 4X 13:3 17: 32
  • 32. DR 4x12 1X 6 43 CR- 2801TE EID E 8X 7,5 X 2X 27:1 1 62: 23 PX- R412Ce/IS A SCS I ISA 12X 10 X 4X 13:4 6 12: 59 SonyCDU 928E/C EID E 8X 8X 2X 26:4 3 - MØcronet4 X12PC SCS I PCI 12X 10 X 4X 13:4 7 18: 03 CD-RW HP CD- WPlus 7200I EID E 6X 5,2 X 2X 27:1 6 - 2X 27: 28 30: 48 34: 56 HP CD- W Plus7200e Hi Val 2x6x2 CD RW CD-RW 226 Plus CD RW 426 Deluxe CD RW 226 Yamaha CRW4001 ti-PC 33
  • 33. Ta cĂŁ thÓ dĂŻng cžc sĂš liÖu n”y ¼Ó tham kh¶o khi mua cžc ĂŠ ¼Üa 3/ ĂŠ ¼Üa DVD (Digital Versatile Disc) §Üa quang c«ng nghÖ sĂš Âźa dĂŽng: DVD l” kÕ vÞ cña ph−¬ng tiÖn l−u trĂ· b»ng vËt liÖu quang .§Üa DVD cĂŁ ¼−ĂȘng kÝnh120mm cĂŁ thÓ ghi th«ng tin trÂȘn c¶ 2 mÆt vĂ­i dung l−üng l−u trĂ· 2,6 ¼Õn 17GB ©m thanh ,video hay dĂ· liÖu dÂčng sĂš ( LoÂči CD chØ cĂŁ thÓ ghi th«ng tin trÂȘn 1 mÆt vĂ­i dung l−üng 650MB).Cžc loÂči DVD bao gĂ„m ¼Üa DVD ROM l−u th«ng tin chØ ŸÀc; ¼Üa DVD-R ghi th«ng tin 1 lÇn v” DVD-RAM ,DVD+WR l” nhĂ·ng ¼Üa ghi lÂči ¼−üc nhiÒu lÇn .DVD ¼−üc dĂŻng vĂ­i nhiÒu chĂžc nšng khžc nhau nh− ph©n phĂši phÇn mÒm chuyÓn file sao l−u file hÖ thĂšng v” cžc file cÇn thiÕt. GiĂ­i ph©n tÝch nhËn ¼Þnh r»ng loÂči ¼Üa DVD ghi ¼−üc cĂŁ triÓn vĂ€ng sÏ thay thÕ cho ph−¬ng tiÖn l−u trĂ· thžo lŸp ¼−üc nh− ¼Üa mÒm ,CD v” zip cña Iomega. C¶ 2 loÂči ĂŠ DVD-RAM v” DVD+RW ¼Òu cĂŁ thÓ ŸÀc ¼−üc ¼Üa CD ©m thanh ,CD ROM ,CD-R,CD-RW v” DVD-ROM. §iÒu Ÿžng nĂŁi l” ¼Üa ¼−üc tÂčo ra trÂȘn ĂŠ DVD-RAM sÏ kh«ng l”m viÖc trÂȘn ĂŠ DVD+RW v” ng−üc lÂči . RÊt nhiÒu ĂŠ DVD-ROM hiÖn nay cĂČng kh«ng ¼−üc ٦m b¶o ¼Ó ŸÀc nhĂ·ng ¼Üa s¶n xuÊt theo ¼Þnh dÂčng cĂŁ thÓ ghi lÂči cña DVD-RAM hay DVD+RW. §©y thĂčc sĂč l” 1 cuĂ©c cÂčnh tranh giĂ·a 2 chuÈn . ĂŠ ¼Üa CD-RW giž kho¶ng 400$ cßn DVD- RAM kho¶ng 800$. Ta h·y xem b¶ng sau DVD-RAM CD-RW ZIP Giž 750$ 400$ 150$ Giž ¼Üa 25(¼Üa 2,6GB) 20(¼Üa 650MB) 16(¼Üa 100MB) NhĂ·ng ¼Þnh DVD-ROM,DVD-R DVD-ROM,CD-R ChØ ¼Üa ZIP dÂčng ŸÀc ¼−üc CD-RW,CD-R,CD-ROM CD-ROM 34
  • 34. thĂčc h”nh 1. HĂ€c sinh quan sžt cÊu tÂčo bÂȘn trong cña ĂŠ ¼Üa CD-ROM , so sžnh vĂ­i sÂŹ ŸÄ nguyÂȘn lĂœ. 2. H−íng dÉn söa chĂ·a , tu chØnh nhĂ·ng bĂ© phËn hay hĂĄng nh− mŸt , g−¬ng. chuĂ©t (Mouse) CÊu tÂčo cña chuĂ©t : MĂ©t viÂȘn bi thÐp bĂ€c nhĂča lu«n tiÕp xĂłc vĂ­i 2 trĂŽc lšn ¼Æt vu«ng gĂŁc vĂ­i nhau.Khi chuĂ©t dÞch chuyÓn ,bi lšn,l”m 2 trĂŽc quay theo .Cžc ¼Üa gŸn trÂȘn 2 trĂŽc cĂČng quay tØ lÖ vĂ­i chuyÓn Ÿéng theo 2 h−íng X,Y .TrÂȘn 2 ¼Üa cĂŁ cžc r·nh nhĂĄ .Cžc r·nh n”y sÏ liÂȘn tĂŽc Ÿãng,mĂ« 2 chĂŻm žnh sžng tĂ­i cžc sensor nhÂčy sžng ¼Ó tÂčo ra cžc xung ÂźiÖn.SĂš l−üng xung tĂ» lÖ vĂ­i chuyÓn Ÿéng cña chuĂ©t theo cžc h−íng X,Y .Cžc xung n”y ¼−üc ¼−a v”o mžy tÝnh ¼Ó xö lĂœ. TrÂȘn chuĂ©t cßn cĂŁ 2 hoÆc 3 phÝm .Khi cžc phÝm n”y Ÿãng sÏ tÂčo ra cžc xung ÂźiÒu khiÓn tžc Ÿéng 35
  • 35. H×nh vÏ B”n phÝm CĂŁ rÊt nhiÒu loÂči b”n phÝm vĂ­i cžc nguyÂȘn lĂœ khžc nhau . HiÖn th«ng dĂŽng sö dĂŽng loÂči b”n phÝm žp dĂŽng nguyÂȘn lĂœ m· quÐt. b”n phÝm cĂŁ 104 phÝm . §©y l” tËp hĂźp cžc c«ng tŸc ,¼−üc bĂš trÝ th”nh 1 ma trËn. Khi tžc Ÿéng(Ên phÝm),tÝn hiÖu ra ¼−üc ¼−a ¼Õn 1 vi xö lĂœ b”n phÝm . Ch−¬ng tr×nh phÇn mÒm sÏ quÐt v” xžc ¼Þnh xem phÝm n”o ¼−üc Ên. Vi xö lĂœ b”nn phÝm sÏ biÕn ŸÊi m· quÐt th”nh m· ASCII ¼Ó CPU xö lĂœ . H”ng Vi xö lĂœ b”n phÝm ⇒ TĂ­i CPU CĂ©t 36
  • 36. VÒ mÆt cÊu tÂčo vËt lĂœ cžc b”n phÝm ¼−üc c¶i tiÕn cho phĂŻ hĂźp vĂ­i cžc t− thÕ hoÂčt Ÿéng tĂč nhiÂȘn cña tay ng−ĂȘi . Ng−ĂȘi ta gĂ€i Ÿ©y l” cžc b”n phÝm c«ng thži hĂ€c (ergonomic) B”n phÝm ¼−üc chia th”nh 2 phÇn cžch xa nhau v”i inch ,ŸÄng thĂȘi phÝm d”nh cho ngĂŁn cži ¼−üc n©ng cao hÂŹn .PhÝm Back space v” phÇn b”n phÝm sĂš ¼−üc ¼Æt gÇn nhau hÂŹn ¼Ó cžc ngĂŁn tay v” cžnh tay kh«ng bÞ v¬Ý ra xa . NhĂ·ng söa ŸÊi n”y sÏ giĂłp tržnh ¼−üc mĂĄi mÖt ,tĂ” cžnh tay,cĂŠ tay ,¼Õn vai cña ng−ĂȘi dĂŻng do cÂŒng tay ¼−üc ¼Æt sÊp ho”n to”n (VĂ­i phÝm th«ng th−ĂȘng ,cÂŒng tay bÞ xoŸn khi ngĂŁn cži v” b”n tay ¼Æt song song vĂ­i b”n phÝm). Cžc loÂči bus mĂ« rĂ©ng v” card phĂši ghÐp 1/ Cžc loÂči bus mĂ« rĂ©ng: Bus mĂ« rĂ©ng cho phÐp PC liÂȘn lÂčc ¼−üc vĂ­i cžc thiÕt bÞ ngoÂči vi ,cžc thiÕt bÞ n”y ¼−üc ghÐp nĂši vĂ­i mžy PC qua cžc khe cŸm mĂ« rĂ©ng (slot). HiÖn nay sö dĂŽng th«ng dĂŽng trong cžc mžy PC cžc loÂči bus mĂ« rĂ©ng sau : * Bus ISA: (Industry Standard Architecture): DĂŻng cho hÖ thĂšng chØ ¼−üc ÂźiÒu khiÓn bĂ«i 1 CPU trÂȘn b¶n mÂčch chÝnh tĂžc l” tÊt c¶ cžc ch−¬ng tr×nh v” thiÕt bÞ ¼Òu chØ ¼−üc ÂźiÒu khiÓn bĂ«i CPU Ÿã TÇn sĂš l”m viÖc cĂčc ÂźÂčI 8,33MHz (8,33 Mbyte/gi©y cho sĂš liÖu 2 byte 1 lÇn) BÒ rĂ©ng dĂ· liÖu 8 hoÆc 16 bit Bus ¼Þa chØ 24 bit H×nh vÏ cÊu tÂčo bus ISA 37
  • 37. * Bus EISA: (Extended ISA): DĂŻng cho hÖ thĂšng cho phÐp 1 vi xö lĂœ n»m ngo”i b¶n mÂčch chÝnh cĂŁ thÓ ÂźiÒu khiÓn to”n bĂ© bus TÇn sĂš l”m viÖc cĂčc ÂźÂčI 33MHz BÒ rĂ©ng dĂ· liÖu cĂŁ thÓ truy xuÊt 2 ¼−ĂȘng 8 hoÆc 16 bit Bus ¼Þa chØ 32 bit H×nh vÏ cÊu tÂčo bus EISA * Bus PCI :(Peripheral component interconnect) §©y l” loÂči bus trong Ÿã cžc sĂš liÖu v” ¼Þa chØ ¼−üc göi ÂźI theo cžch thĂžc dĂ„n kÂȘnh (Multiplexing),cžc ¼−ĂȘng ¼Þa chØ v” sĂš liÖu ¼−üc dĂ„n chung trÂȘn trÂȘn cžc ¼−ĂȘng d©y cña PCI . DĂ· liÖu ¼−üc truyÒn t¶i theo mode burst (§Þa chØ chØ ¼−üc truyÒn ÂźI 1 lÇn sau Ÿã ¼−üc hiÓu ngÇm b»ng cžch cho cžc Ÿn vÞ phžt hoÆc thu ¼Õm lÂȘn trong mçi xung ŸÄng hĂ„. §Ï ph¶i phžt lÂči ¼Þa chØ ). TĂšc Ÿé truyÒn tĂši Âźa 120Mbyte/s 38
  • 38. H×nh vÏ cÊu tÂčo bus PCI 2/MĂ©t sĂš loÂči card th«ng dĂŽng : ‱Card v”o ra (Card I/O): §−üc ghÐp qua khe cŸm ISA hoÆc EISA phĂši ghÐp cžc thiÕt bÞ ngoÂči vi : +ĂŠ cĂžng + ĂŠ mÒm + ChuĂ©t + CĂŠng COM,LPT vĂ­i CPU ‱ Card m”n h×nh : CŸm v”o khe cŸm ISA,EISA,VESA Local bus,PCI ¼Ó phĂši ghÐp CPU vĂ­i m”n h×nh L”m viÖc cña Card m”n h×nh : * Cžch hiÖn 1 kĂœ tĂč trong chÕ Ÿé text : KĂœ tĂč hoÆc h×nh vÏ ¼−üc hiÖn lÂȘn m”n h×nh b»ng tËp hĂźp cžc ÂźiÓm sžng tĂši .Trong chÕ Ÿé všn b¶n cžc ÂźiÓm n”y ¼−üc h×nh th”nh b»ng viÖc cĂŁ cho tia ÂźiÖn tö ¼Ëp hay kh«ng v”o m”n huĂșnh quang theo 1 khu«n mÉu cĂŁ sÂœn.Trong Ÿã cžc ÂźiÓm ¼−üc tĂŠ chĂžc theo ma trËn. Cžc kÝch th−íc ma trËn hay dĂŻng trong thĂčc tÕ l” : 7x9,7x12,9x14 .Cžc mÉu chĂ· nh− vËy th−ĂȘng ¼−üc tÂčo sÂœn cho mçi kĂœ tĂč ASCII v” ¼−üc chĂža trong 1 vi mÂčch nhĂ­ ROM gĂ€i l” ROM tÂčo chĂ· . Vi mÂčch n”y l” EPROM (KĂœ tĂč ¼Çu cña vi mÂčch l” 27) , ta cĂŁ thÓ dÔ d”ng thÊy ¼−üc vi mÂčch n”y trÂȘn bÊt cĂž Card m”n h×nh th«ng th−ĂȘng n”o. 39
  • 39. SÂŹ ŸÄ mÂčch hiÖn chĂ· theo ma trËn 9x14 trÂȘn m”n h×nh h×nh vÏ SÂŹ ŸÄ khĂši cña 1 mÂčch hiÓn thÞ ¼−üc trang m”n h×nh všn b¶n gĂ„m cĂŁ 80 kĂœ tĂč theo chiÒu ngang v” 25 kĂœ tĂč theo chiÒu dĂ€c (80x25). M· ASCII cña cžc kĂœ tĂč thuĂ©c 1 trang m”n h×nh cÇn hiÓn thÞ ¼−üc chĂža sÂœn trong bĂ© nhĂ­ RAM ¼Öm m”n h×nh (mçi kĂœ tĂč cÇn 1 byte ) ¼Ó ghi nhĂ­ m· cña nĂŁ . NÕu ta cÇn hiÓn thÞ 1 trang m”n h×nh gĂ„m 80x25=2000 kĂœ tĂč th× ta cÇn dĂŻng ¼Õn 1 bĂ© nhĂ­ RAM ¼Öm cĂŁ dung l−üng cĂŹ 2KB .NĂ©i dung cña bĂ© nhĂ­ RAM ¼Öm n”y ¼−üc bĂ© ÂźiÒud khiÓn m”n h×nh ¼−a ra ¼Þnh kĂș ¼Ó l”m t−¬i m”n h×nh sau 1 kho¶ng thĂȘi gian nhÊt ¼Þnh ( Nh− vËy m”n h×nh ¼Ó hiÓn thÞ th«ng tin l”m viÖc Ă« chÕ Ÿé Ÿéng ) . BĂ© nhĂ­ RAM ¼Öm n”y cßn ph¶i ¼−üc th©m nhËp b»ng bĂ© vi xö lĂœ ¼Ó ta cßn cĂŁ kh¶ nšng thay ŸÊi ¼−üc nĂ©i dung cÇn ¼−a ra hiÓn thÞ . Cžc ¼Þa chØ A0..A6 sÏ xžc ¼Þnh vÞ trÝ cña kĂœ tĂč cÇn hiÓn thÞ trong 1 h”ng cßn cžc ¼Þa chØ A7- A11 sÏ xžc ¼Þnh toÂč Ÿé tÝnh theo cĂ©t cña c¶ 1 h”ng kĂœ tĂč cÇn hiÓn thÞ . TĂŠ hĂźp cžc bit ¼Þa chØ A0-A11 cña RAM ¼Öm sÏ quyÕt ¼Þnh toÂč Ÿé cĂŽ thÓ cña 1 kĂœ tĂč trÂȘn m”n h×nh . Nh− vËy : RAM ¼Öm sÏ xžc ¼Þnh kĂœ tĂč ¼−a ra â€œĂ« Ÿ©u ?” trÂȘn m”n h×nh “Cži g× ?“ ( chĂ· g× ) ¼−üc ¼−a ra th× l−u trong ROM tÂčo chĂ· TrÂȘn Card m”n h×nh ta cĂČng thÊy rÊt dÔ d”ng RAM ¼Öm n”y . Cžc loÂči Card m”n h×nh th«ng th−ĂȘng phĂŠ biÕn cĂŁ RAM ¼Öm = 1MB 40
  • 40. * Cžch hiÖn trong chÕ Ÿé ŸÄ hoÂč : M”n h×nh ŸÄ hoÂč 1 m”u Khi n”y kh«ng dĂŻng ¼Õn ROM tÂčo chĂ· nĂ·a v” bĂ© nhĂ­ RAM ¼Öm lĂłc n”y thay v× chĂža m· ASCII cña kĂœ tĂč th× lÂči chĂža cžc ÂźiÓm ¶nh (pixel) m” tĂŠ hĂźp cña chĂłng chÝnh l” h×nh ¶nh cÇn ph¶i thÓ hiÖn. ChÕ Ÿé l”m viÖc n”y gĂ€i l” chÕ Ÿé ŸÄ hoÂč. Gi¶ thiÕt ta ph¶i hiÖn trÂȘn khung h×nh l”m viÖc 640 ÂźiÓm ¶nh theo chiÒu ngang v” 400 ÂźiÓm theo chiÒu dĂ€c th× c¶ khung h×nh l”m viÖc n”y t−¬ng ¼−¬ng vĂ­i 640x400=256.000ÂźiÓm ¶nh.NÕu ¼Ó ghi nhĂ­ mçi ÂźiÓm ¶nh nh− vËy ta cÇn dĂŻng 1 bit trong RAM ¼Öm th× tĂžc l” ta cÇn ¼Ón bĂ© nhĂ­ = 32.000bytes (gÇn 30 KB) M”n h×nh ŸÄ hoÂč m”u: M”n h×nh m”u khžc m”n h×nh 1 m”u bĂ«i sĂč cĂŁ mÆt cña cžc cĂŽm 3 phÇn tö trong lĂ­p huĂșnh quang phñ lÂȘn bÒ mÆt phÝa trong cña ¼Ìn h×nh,mçi phÇn tö cĂŁ kh¶ nšng phžt ra 1 trong cžc m”u R,B,G M”u cña 1 ÂźiÓm ¶nh trÂȘn m”n h×nh l” sĂč kÕt hĂźp cña 3 ÂźiÓm sžng phžt ra tĂ” 3 phÇn tö m”u Ÿã khi chĂłng bÞ 3 tia ÂźiÖn tö phžt ra tĂ” 3 sĂłng Ă« catĂšt ¼Ìn h×nh bŸn v”o . §Ó ÂźiÒu khiÓn ÂźiÓm ¶nh cña m”n h×nh m”u ta ph¶i cĂŁ 3 tÝn hiÖu ¼Ó ÂźiÒu khiÓn 3 tia R,B,G kÌm thÂȘm 1 tÝn hiÖu ¼Ó ÂźiÒu khiÓn c−ĂȘng Ÿé sžng(I) cña ÂźiÓm ¶nh . M”n h×nh m”u loÂči n”y gĂ€i l” m”n h×nh m”u RBGI . §Ó ghi nhĂ­ th«ng tin cho 1 ÂźiÓm sžng trÂȘn m”n h×nh m”u , trong bĂ© nhĂ­ RAM ¼Öm theo kiÓu Ÿ· l”m cho m”n h×nh 1 m”u ta ph¶i tĂšn 4 bit thay v× 1 bit .Nh− vËy ¼Ó hiÖn thÞ trÂȘn khung h×nh l”m viÖc 640x400 ÂźiÓm ¶nh th× bĂ© nhĂ­ RAM ¼Öm cho m”n h×nh m”u ph¶i cĂŁ dung l−üng 30kbx4. §©y l” m”n h×nh 16 m”u. ¶nh 1 Card m”n h×nh 41
  • 41. ‱ Card ©m thanh : TÝn hiÖu ©m thanh- l” dÂčng tÝn hiÖu analog muĂšn l”m viÖc vĂ­i mžy tÝnh cÇn ph¶i qua biÕn ŸÊi th”nh tÝn hiÖu sĂš ,hoÆc tĂ” tÝn hiÖu sĂš ng−üc lÂči -th”nh tÝn hiÖu t−¬ng tĂč . B¶n th©n mžy tÝnh th«ng dĂŽng kh«ng cĂŁ bĂ© phËn ¼−üc thiÕt kÕ ¼Ó l”m nhiÖm vĂŽ n”y PhÇn cžc mÂčch ÂźiÖn tö ¼−üc thiÕt kÕ thÂȘm ,gŸn v”o mžy tÝnh qua cžc khe cŸm mĂ« rĂ©ng ¼Ó l”m nhiÖm vĂŽ n”y chÝnh l” cžc Card ©m thanh. ViÖc sĂš hož tÝn hiÖu ©m thanh v” kh«i phĂŽc lÂči tÝn hiÖu ©m thanh tĂ” tÝn hiÖu sĂš l” quž tr×nh gÇn Ÿóng - cĂŁ sai sĂš . MuĂšn cĂŁ ©m thanh trung thĂčc cÇn tšng tÇn sĂš sĂš hož (tšng tÇn sĂš lÊy mÉu ). §©y l” 1 ¼Æc tr−ng kĂŒ thuËt cÂŹ b¶n cña Card ©m thanh. TrÂȘn Card ©m thanh cßn cĂŁ thÂȘm cžc mÂčch c¶i thiÖn chÊt l−üng ©m thanh : N©ng gi¶m cžc tÇn sĂš , tÂčo hiÖu Ăžng lËp thÓ ... Cžc Card ©m thanh ¼−üc ghÐp vĂ­i mžy tÝnh qua cžc khe cŸm ISA hoÆc PCI ‱ Card ŸÄ hoÂč : ChĂžc nšng xö lĂœ v” hiÓn thÞ th«ng tin xuÊt tĂ” mžy tÝnh. L” 1 loÂči Card h×nh cao cÊp ,giĂłp mžy tÝnh hiÓn thÞ h×nh ¶nh nhanh hÂŹn vÝ dĂŽ card PCI,card AGP,card 3D... ¶nhCard ©m thanh , ŸÄ hoÂč 42
  • 42. SĂš liÖu vÒ 1 sĂš loÂči Card ŸÄ hoÂč Board Giž $ 6/97 Chip2 D Chip3 D riÂȘng §· ca× RAM Video max LoÂč i RA M Vid eo T.Ÿé RAM DAC T.Ÿé quÐt max Ă« 1024x 768hz ATI 3D Pro Turbo PC2TV 219 ATI Range II Kh«n g 8/8 SG RA M 220 150 Diamond Stealth 3D 3000 170 S3 Virge / VX Khon g 4/4 VR AM 220 120 ATI 3D Xpression + PC2TV 129 ATI Range II Kh«n g 4/4 SG RA M 170 150 STB Nitro 3D 149 S3Vir ge /GX Kh«n g 4/4 ED OD RA M 170 120 Diamond Stealth 3D 2000 Pro 135 S3Vir ge /DX Kh«n g 4/4 ED OD RA M 170 100 Hercules Terminator 3D/DX 149 S3Vir ge /DX Kh«n g 4/4 ED OD RA 170 120 43
  • 43. M STB Velocity 3D 199 S3Vir ge /VX Kh«n g 4/8 ED OV RA M 220 120 Matrox Mystique 220 179 Matro xMG A116 4SG Kh«n g 4/8 SG RA M 220 140 Hercules Stingray 128/3D 249 Allian ce Prom otion- AT3D CĂŁ 4/4 ED OD RA M 180 120 Number NineFX Reality 772 279 S3Vir ge/V X Kh«n g 4/4 VR AM 220 150 ‱ Card MPEG : Khžc vĂ­i card ŸÄ hoÂč ,card MPEG ŸÀc tĂ”ng frame ¶nh trÂȘn CD ROM d−íi dÂčng nÐn rĂ„i gi¶i nÐn nĂŁ ¼Ó tÂčo lÂči cžc frame ¶nh bitmap dÂčng rĂą tr−íc khi cho nĂŁ hiÓn thÞ lÂȘn m”n h×nh( Th−ĂȘng th«ng qua video adapter).VĂ­i nhĂ·ng CPU cĂŁ tĂšc Ÿé cao ( ChÂŒng hÂčn tĂ” Pentium 133 trĂ« lÂȘn ) ta cĂŁ thÓ dĂŻng phÇn mÒm l”m c«ng viÖc cña card MPEG vĂ­i tĂšc Ÿé chÊp nhËn ¼−üc .Trong tr−ĂȘng hĂźp n”y ta kh«ng cÇn trang bÞ card MPEG NÕu ta cĂŁ m”n h×nh rĂ©ng v” muĂšn chÂčy ch−¬ng tr×nh Ăžng dĂŽng song song vĂ­i viÖc xem phim th× vÉn ph¶i trang bÞ card MPEG. ‱ MĂ©t sĂš chuÈn giao diÖn th«ng dĂŽng trong cžc mžy tÝnh hiÖn nay : * ST506 ,ESDI : NhĂ·ng loÂči n”y do sö dĂŽng cho mžy XT ,hoÆc kh«ng phĂŠ biÕn ta sÏ kh«ng ¼Ò cËp ¼Õn. Chñ yÕu l” cžc loÂči sau: * Card IDE (Integrated Driver Electronics) v” Card EIDE: ĂŠ ÂźiÖn tö tÝch hĂźp 44
  • 44. Cžc mÂčch ÂźiÖn tö sÏ kiÓm sožt cžc Ÿn vÞ ¼−üc cÊt trong ĂŠ ¼Üa . IDE chØ qu¶n lĂœ ¼−üc 2 ¼Üa cĂžng nĂši vĂ­i hÖ thĂšng . Sau ng−ĂȘi ta Ÿ· c¶i tiÕn th”nh loÂči EIDE (Enhanced IDE) qu¶n lĂœ ¼−üc 4 thiÕt bÞ . Cžc ĂŠ IDE hiÖn h”nh ¼−a ra tĂšc Ÿé chuyÓn giao tĂ” 1MB ¼Õn 4MB mçi gi©y. Card IDE chØ ÂźiÒu khiÓn ¼−üc ĂŠ ¼Üa cĂžng IDE m” th«i tĂžc l” cžc ĂŠ ¼Üa chĂža ¼−üc d−íi 540MB dĂ· liÖu . NÕu muĂšn ÂźiÒu khiÓn cžc ĂŠ lĂ­n hÂŹn ph¶i dĂŻng EIDE hoÆc dĂŻng IDE kÌm theo 1 phÇn mÒm (Disk Manager Ontrack) * Card SCSI (Small Computer System Inteface) : 1 Card loÂči n”y,theo tĂ”ng cÊp Ÿé cao dÇn, qu¶n lĂœ ¼−üc tĂ” 8 thiÕt bÞ (SCSI-1 ,SCSI-2) cho ¼Õn 14 thiÕt bÞ (SCSI-3). Card SCSI-3 qu¶n lĂœ ¼−üc 14 thiÕt bÞ v” tr×nh tiÖn Ých lÂči tĂč Ÿéng Ÿãng mĂ« terminator khi cÇn thiÕt v” cĂŁ thÓ cho phÐp khĂ«i Ÿéng tĂ” ĂŠ ¼Üa cĂžng bÊt kĂș hay ĂŠ ¼Üa CD-ROM,tuĂș Ăœ ng−ĂȘi dĂŻng. Card IDE cĂČng nh− SCSI cĂŁ thÓ dĂŻng Bus ISA hay Bus PCI . VĂ­i cžc mainboard loÂči mĂ­i hiÖn nay cžc Card n”y Ÿ· ¼−üc tÝch hĂźp lu«n v”o mainboard ( On-board). Ta cĂŁ thÓ xem cžc sĂš liÖu n”y Ă« phÇn phĂŽ lĂŽc cuĂši sžch. * CĂŠng nĂši tiÕp Âźa nšng USB (Universal Serial Bus): ChuÈn c«ng nghiÖp mĂ­i n”y dĂŻng ¼Çu nĂši loÂči 1 cĂŹ vĂ”a vĂ­i tÊt c¶ ¼Ó thay cho mĂ€i cĂŠng cĂČ khžc trÂȘn PC . Ta cĂŁ thÓ cŸm mĂ€i thĂž v”o cĂŠng USB : m”n h×nh,b”n phÝm ,chuĂ©t,modem,joystick,mžy in ,mžy quÐt,video camera. Ta cßn cĂŁ thÓ cŸm 1 chuçi thiÕt bÞ ngoÂči vi cži n”y nĂši cži kia , nghÜa l” ta cĂŁ 1 chuçi thiÕt bÞ chÂčy tĂ” 1 cĂŠng duy nhÊt trÂȘn PC.MĂ©t sĂš s¶n phÈm USB nh− mžy quÐt v” Camera sĂš cĂŁ thÓ hoÂčt Ÿéng kh«ng cÇn d©y cŸm ÂźiÖn riÂȘng- D©y nĂši USB cĂŁ kh¶ nšng cung cÊp nguĂ„n ÂźiÖn. CĂŠng USB hoÂčt Ÿéng nhanh gÊp 10 lÇn cĂŠng song song ,gÊp 100 lÇn cĂŠng nĂši tiÕp dĂ· liÖu trao ŸÊi 2 chiÒu cĂŁ thÓ nhËn tÝn hiÖu ph¶n h«× c−ìng bĂžc tĂ” Joystick,cho phÐp lŸp ¼Õn 127 kiÓu thiÕt bÞ ngoÂči vi theo kiÓu nan hoa. Šu ÂźiÓm ¼Çu tiÂȘn cña USB l” tĂšc Ÿé xuÊt nhËp nhanh v” dÔ lŸp ¼Æt :BÂčn chØ viÖc cŸm cžp nĂši v”o phÝa sau mžy tÝnh .ChÂŒng cÇn ph¶i bËn t©m tĂ­i Driver ,card cŸm thÂȘm hay xžc lËp th«ng sĂš hÖ thĂšng 45
  • 45. mĂ­i , thËm chÝ cĂČng chÂŒng cÇn khĂ«i Ÿéng lÂči mžy. USB l” 1 s¶n phÈm Ÿ· ¼−üc nhiÒu h·ng cĂŁ tÂȘn tuĂŠi l−u t©m c¶i tiÕn v” phžt triÓn Compaq,Digital,Equipment,IBM,Microsoft,NEC v” Northern Telecom. Cžc c«ng ty n”y tĂ” kho¶ng 1995 Ÿ· cĂŻng t×m ra 1 loÂči cĂŠng chuÈn mĂ­i nh»m Ÿn gi¶n hož viÖc lŸp ¼Æt cžc thiÕt bÞ nhËp dĂ· liÖu , ŸÄng th¬× cho phÐp sö dĂŽng ÂźiÖn thoÂči ¼Ó nĂŁi chuyÖn v¬Ý mžy tÝnh .Cžc th«ng sĂš cña USB9.0 ¼−üc ho”n tÊt v”o thžng 11/1995 . Sžu thžng sau Intel c«ng bĂš cžc chÝp Intel430HX v” 430VX PCIset l” cžc chip ¼Çu tiÂȘn hç trĂź USB TĂ” thžng 6/1998 USB Ÿ· ¼−üc hç trĂź ho”n to”n bĂ«i hÖ ÂźiÒu h”nh Windows98 .NhiÒu mžy tÝnh mĂ­i Ÿ· ¼−üc trang bÞ kh«ng ph¶i chØ 1 m” ¼Õn 2 cĂŠng USB . §Õn giai ÂźoÂčn n”y Ÿ· cĂŁ hÂŹn 400 thiÕt bÞ dĂŻng USB . VĂ­i cžc cĂŠng song song hay mžy in cĂČ cĂŁ thÓ dĂŻng 1 thiÕt bÞ cŸm v”o ¼Ó chuyÓn ŸÊi ra USB .T−¬ng lai cña USB rÊt sžng sña. ‱ Ngo”i cžc loÂči Card th«ng dĂŽng Ÿ· trĂ« th”nh h”ng hož ,tuĂș theo yÂȘu cÇu thĂčc tÕ ng−ĂȘi ta sÏ chÕ tÂčo ra cžc loÂči Card phĂši ghÐp vĂ­i mžy tÝnh theo yÂȘu cÇu riÂȘng .Trong ÂźiÒu khiÓn c«ng nghiÖp cžc loÂči Card n”y th−ĂȘng ¼−üc ghÐp vĂ­i ISA hoÆc EISA. M”n h×nh v” bĂ© nguĂ„n mžy tÝnh 1/Cžc loÂči m”n hiÓn thÞ : - Ăšng tia ÂźiÖn tö CRT(Cathode Ray Tube): - M”n h×nh tinh thÓ lĂĄngLCD (Liquit Cristal Display) - M”n h×nh Plasma - M”n h×nh 3 chiÒu. Th«ng dĂŽng trong cžc mžy ¼Ó b”n l” loÂči m”n h×nh CRT Cho loÂči mžy xžch tay l” LCD 2/NguyÂȘn lĂœ l”m viÖc cña m”n Ăšng tia ÂźiÖn tö CRT(Cathode Ray Tube): a/SĂč l−u ¶nh trong vĂąng mÂčc mŸt ng−ĂȘi: Khi quan sžt 1 h×nh ¶nh hiÖn tŸt vĂ­i f >= 25 lÇn/gi©y mŸt ng−ĂȘi kh«ng nhËn ra ¼−üc sĂč nhÊp nhžy Ÿã .Ng−ĂȘi ta Ÿ· lĂźi dĂŽng khuyÕt tËt n”y cña mŸt ¼Ó x©y dĂčng nguyÂȘn lĂœ quÐt ¶nh. 46
  • 46. b/ CÊu tÂčo Ăšng CRT v” NguyÂȘn lĂœ quÐt ¶nh: h×nh vÏ nguyÂȘn lĂœ Ăšng CRT Ăšng tia ÂźiÖn tö h×nh phÔu, phÇn mĂ« rĂ©ng l” phÇn m”n ¶nh. BÂȘn trong phÇn m”n ¶nh n”y cĂŁ quÐt lĂ­p phžt quang ( Khi cĂŁ ÂźiÖn tö ÂźÂčp v”o th× chÊt n”y phžt ra žnh sžng ,c−ĂȘng Ÿé sžng phĂŽ thuĂ©c sĂš l−üng ÂźiÖn tö ¼Ëp v”o,phĂŽ thuĂ©c gia tĂšc cña chĂłng khi bay ¼Õn . Tia ÂźiÖn tö phžt ra tĂ” catot ¼Ëp ¼Õn m”n phžt sžng . C−ĂȘng Ÿé tia ÂźiÖn tö n”y lÂči phĂŽ thuĂ©c Ÿé sžng tĂši cña h×nh ¶nh. NÕu kh«ng cĂŁ quÐt tia ÂźiÖn tö sÏ ¼Ëp m·i v”o ÂźiÓm giĂ·a m”n h×nh. BĂ© lži ngang sÏ l”m tia ÂźiÖn tö chÂčy tĂ” trži sang ph¶i m”n h×nh(QuÐt thuËn) rĂ„i lÂči trĂ« vÒ trĂ« vÒ bÂȘn ph¶i m”n h×nh (QuÐt ng−üc) . ThĂȘi gian quÐt ng−üc rÊt nhĂĄ so vĂ­i thĂȘi gian quÐt thuËn. BĂ© lži dĂ€c sÏ l”m tia ÂźiÖn tö chÂčy tĂ” trÂȘn xuĂšng d−íi rĂ„i lÂči tĂ” d−íi lÂȘn trÂȘn,cuĂši cĂŻng trĂ« lÂči vÞ trÝ ¼Çu. ViÖc quÐt 1 h×nh ¶nh lÂȘn m”n h×nh giĂšng nh− ta cÇm 1 cži bĂłt vÏ rÊt nhanh theo kiÓu quÐt ;”bĂłt “ Ă« Ÿ©y l” tia ÂźiÖn tö. VĂ­i m”n h×nh m”u nguyÂȘn lĂœ cĂČng t−¬ng tĂč .ChØ khžc l” kh«ng ph¶i 1 catot phžt tia ÂźiÖn tö m” l” 3 catot cho 3 m”u §å Xanh LÂŹ (R,B,G) v” m”n h×nh l” 1 tĂŠ hĂźp cžc ÂźiÓm m”u R,B,G kÒ sžt nhau .Cžc ÂźiÖn tö phžt ra tĂ” catot §å chØ cĂŁ thÓ ¼Ëp v”o cžc ÂźiÓm phžt m”u Ÿå . CĂČng t−¬ng tĂč nh− vËy vĂ­i cžc m”u Xanh v” LÂŹ. MĂ©t ÂźiÓm ¶nh sÏ l” tĂŠng hĂźp giž trÞ cña 3 ÂźiÓm m”u . Cžc ÂźiÓm m”u bĂš trÝ nh− sau : 47
  • 47. G R B H·ng Sony kh«ng dĂŻng nguyÂȘn lĂœ bĂš trÝ cžc ÂźiÓm m”u nh− trÂȘn m” dĂŻng nguyÂȘn lĂœ TINITRON R B G G R B B G R Trong m”n h×nh mžy tÝnh Ÿé sžng cña cžc ÂźiÓm kh«ng ph¶i do cžc tÝn hiÖu video ¼−a ¼Õn m” ¼−üc l−u giĂ· trong bĂ© nhĂ­ trÂȘn card m”n h×nh. Card m”n h×nh l” bĂ© phĂši ghÐp giĂ·a CPU v” m”n h×nh 3/ M”n h×nh tinh thÓ lĂĄngLCD (Liquit Cristal Display): LCD l” c«ng nghÖ hiÓn thÞ dĂča trÂȘn cžc ¼Æc tÝnh c¶n žnh sžng cña tinh thÓ lĂĄng khi bÞ ph©n cĂčc bĂ«i ÂźiÖn žp .Tinh thÓ lĂĄng l” 1 dÂčng ¼Æc biÖt cña vËt chÊt ¼−üc cÊu tÂčo tĂ” cžc ph©n tö h×nh que. LCD bao gĂ„m 1 lĂ­p tinh thÓ lĂĄng n»m giĂ·a 2 tÊm lĂ€c ph©n cĂčc .TÊm lĂ€c l” b¶n Plastic cĂŁ ¼Æc tÝnh chØ cho phÐp xuyÂȘn qua nĂŁ nhĂ·ng sĂŁng žnh sžng ÂźI song song vĂ­i 1 mÆt phÂŒng xžc ¼Þnh . GiĂ·a cžc tÊm lĂ€c v” lĂ­p tinh thÓ lĂĄng l” l−íi ÂźiÖn cĂčc mĂĄng trong suĂšt . BĂ«i LCD tiÂȘu thĂŽ Ýt nšng l−üng hÂŹn cžc thiÕt bÞ phžt xÂč nÂȘn chĂłng ¼−üc sö dĂŽng nhiÒu trong nhĂ·ng lÜnh vĂčc cÇn tiÕt kiÖm nšng l−üng. TĂ” nhĂ·ng nšm 1996 vÒ tr−íc chØ nhĂ·ng mžy tÝnh xžch tay (note- book) cao cÊp nhÊt mĂ­i ¼−üc trang bÞ m”n h×nh LCD cĂŁ Ÿé ph©n gi¶i 800x600 .PhÇn lĂ­n dĂ”ng lÂči Ă« mĂžc 640x460 . Nh−ng ¼Õn thĂȘi ÂźiÓm n”y nhĂ·ng m”n ¶nh LCD cĂŁ Ÿé ph©n gi¶i 1024x728 Ÿ· phĂŠ biÕn . VÊn ¼Ò hiÖn cßn tĂ„n tÂči vĂ­i LCD l” ch−a cĂŁ bĂ© tšng tĂšc ŸÄ hoÂč ¼Ó cĂŁ thÓ hiÓn thÞ m”u thĂčc Ă« Ÿé ph©n gi¶i 1280x1024. VÊn ¼Ò chŸc sÏ ¼−üc gi¶i quyÕt trong thĂȘi gian tĂ­i. 4/ BĂ© nguĂ„n mžy tÝnh : 48
  • 48. Cung cÊp cžc ÂźiÖn žp +12,-12V,+5V,-5V ¼Ó cung cÊp cho cžc vi mÂčch v” thiÕt bÞ ngoÂči vi. MĂ©t bĂ© nguĂ„n tĂšt ph¶i cho ra cžc mĂžc ÂźiÖn žp Ÿóng theo yÂȘu cÇu nh− trÂȘn. Ta kiÓm tra t×nh trÂčng Ÿóng ÂźÂŸn cña bĂ© nguĂ„n b»ng cžch Âźo cžc ch©n ÂźiÖn žp ra. PhÇn 2 RAM-CMOS v” cÊu h×nh hÖ thĂšng 1-Khži niÖm : MĂ©t mžy PC do nhiÒu bĂ© phËn ghÐp nĂši vĂ­i nhau .§iÒu n”y xuÊt phžt tĂ” yÂȘu cÇu gi¶i quyÕt c«ng viÖc v” tĂ” kh¶ nšng t”i chÝnh cña ng−ĂȘi dĂŻng . CĂŁ mžy dĂŻng ĂŠ cĂžng lĂ­n , cĂŁ mžy dĂŻng ĂŠ cĂžng nhĂĄ ,m”n h×nh khžc nhau VGA,EGA...NĂŁi tĂŁm lÂči cÊu h×nh cña 1 mžy PC rÊt Âźa dÂčng . §Ó cho hÖ ÂźiÒu h”nh biÕt ¼−üc cÊu h×nh cña tĂ”ng thiÕt bÞ ngoÂči vi ,cña bĂ© nhĂ­ ¼Ó ÂźiÒu khiÓn chÝnh xžc hoÂčt Ÿéng cña hÖ thĂšng v” ŸÚi vĂ­i 1 hÖ thĂšng Âźang hoÂčt Ÿéng ĂŠn ¼Þnh th× khi ta thÂȘm v”o hay thay thÕ 1 thiÕt bÞ ngoÂči vi b»ng 1 loÂči khžc th× hÖ thĂšng cĂŁ nhËn biÕt ¼−üc sĂč thay ŸÊi n”y kh«ng . §Ó hÖ thĂšng cĂŁ thÓ nhËn diÖn ¼−üc cÊu h×nh mžy ,cžc th«ng tin cÊu h×nh n”y cÇn ¼−üc khai bžo trong 1 b¶ng ¼−üc BIOS chuÈn bÞ sÂœn ,Ÿã l” b¶ng th«ng sĂš SETUP . Cžc th«ng tin Ÿ· ¼−üc khai bžo n”y tĂ„n tÂči th−ĂȘng xuyÂȘn Ă« 1 vĂŻng nhĂ­ ghi ŸÀc ¼−üc nhĂȘ v”o nguĂ„n nu«i l” 1 qu¶ pin nhĂĄ , vĂŻng nhĂ­ n”y ¼−üc gĂ€i l” RAM-CMOS . NguyÂȘn thuĂ» vĂŻng nhĂ­ CMOS trong IBM /PC d”i 64Bytes .Cžc th«ng tin l−u trong CMOS bao gĂ„m cžc th«ng sĂš ĂŠ ¼Üa ,ng”y giĂȘ thĂčc , chÕ Ÿé hoÂčt Ÿéng cña b”n phÝm ,chÕ Ÿé khĂ«i Ÿéng... Sau n”y do mžy tÝnh bĂŠ xung thÂȘm nhiÒu thiÕt bÞ ngoÂči vi v” cžc thiÕt bÞ khžc nĂ·a nÂȘn vĂŻng nhĂ­ n”y ¼−üc tšng lÂȘn 128 bytes rĂ„i hiÖn nay 256bytes . 2-Sö dĂŽng ch−¬ng tr×nh SETUP : 49
  • 49. §Ó v”o Setup ta ph¶i Ên 1 phÝm hoÆc tĂŠ hĂźp phÝm n”o Ÿã khi mžy Âźang khĂ«i Ÿéng (CĂŁ thÓ quan sžt th«ng bžo trÂȘn m”n h×nh) .Th−ĂȘng l” Del hoÆc Ctr + Alt + Esc . M”n h×nh Setup cña BIOS sÏ xuÊt hiÖn nh− sau : ROM PCI/ISA BIOS CMOS SETUP UTILITY AWARD SOFTWARE INC STANDARD CMOS SETUP I/O CONFIGURATION SETUP BIOS FEATURES SETUP PASSWORD SETING CHIPSET FEATURES SETUP IDE HDD AUTODETECTION POWER MANAGEMENT SETUP SAVE & EXIT SETUP PCI CONFIGURATION SETUP EXIT WITHOUT SAVING LOAD SETUP DEFAULTS ESC :Quit ←↑→ ↓ : Selection Item F10 : Save & Exit Shif + F2 : Change Color §©y l” m”n h×nh SETUP cña h·ng AWARD INC lŸp trÂȘn mžy Pentiun 586 .TuĂș theo h·ng m” m”n h×nh n”y cĂŁ h×nh džng khžc nhau ,nh−ng cžc mĂŽc th× cÂŹ b¶n cĂČng vÉn nh− vËy . Cžc chĂžc nšng : 1. STANDARD CMOS SETUP Cho phÐp ¼Æt cžc tham sĂš vÒ ĂŠ ¼Üa , ng”y giĂȘ , loÂči ĂŠ ¼Üa cĂžng,mÒm... 2. BIOS FEATURES SETUP §Æt cžc chÕ Ÿé bžo cĂŁ ch−¬ng tr×nh lÂč x©m nhËp boot sector hoÆc b¶ng partition tr×nh tĂč khĂ«i Ÿéng tĂ” ¼Üa n”o ,¼Æt mËt khÈu... 3. CHIPSET FEATURES SETUP §Æt cžc th«ng sĂš cña RAM , 50
  • 50. 4. POWER MANAGEMENT SETUP §Æt cžc chÕ Ÿé tiÕt kiÖm ÂźiÖn 5. PCI CONFIGURATION SETUP §Æt cžc th«ng sĂš cho cžc thiÕt bÞ PCI 6. LOAD SETUP DEFAULTS Load cžc th«ng sĂš ngÇm ¼Þnh cña BIOS 7. I/O CONFIGURATION SETUP §Æt cÊu h×nh cho cžc cĂŠng v”o ra 8. PASSWORD SETING ThiÕt lËp chÕ Ÿé ¼Æt mËt khÈu b¶o vÖ chĂšng tĂč tiÖn truy nhËp (Ph¶i kÕt hĂźp vĂ­i phÇn 2) 9. IDE HDD AUTODETECTION TĂč Ÿéng t×m ĂŠ ¼Üa cĂžng 10. SAVE & EXIT SETUP Ghi cžc thay Ÿåi v” thožt ra ¼Ó khĂ«i Ÿéng 11. EXIT WITHOUT SAVING Thožt ra nh−ng kh«ng ghi Khi thiÕt lËp cžc th«ng tin n”y nÕu ta kh«ng cĂŁ kiÕn thĂžc hoÆc thiÕt lËp sai th× mžy sÏ hoÂčt Ÿéng kh«ng b×nh th−ĂȘng : Kh«ng nhËn ra ĂŠ cĂžng ,kh«ng khĂ«i Ÿéng ¼−üc, kh«ng cĂŁ ĂŠ ¼Üa mÒm,kh«ng cĂŁ chuĂ©t ,mžy in kh«ng ghi ¼−üc ... Cžc trĂŽc trÆc kiÓu n”y rÊt Âźa dÂčng do ta ¼Æt CMOS sai , mÆc dĂŻ cžc bĂ© phËn vËt lĂœ kh«ng cĂŁ g× h− hĂĄng c¶. V× vËy nÕu kh«ng ¼−üc h−íng dÉn th× kh«ng nÂȘn thay ŸÊi cžc th«ng sĂš cña RAM CMOS 3-CÊt giĂ· phĂŽc hĂ„i CMOS: a-DĂŻng ¼Üa Rescue : ViÖc l−u giĂ· th«ng tin trong CMOS v” cžc th«ng tin trÂȘn phÇn khĂ«i Ÿéng cña ¼Üa cĂžng rÊt quan trĂ€ng . Ng−ĂȘi ta hay dĂŻng ch−¬ng tr×nh Rescue.exe trong bĂ© Norton Utility ¼Ó thĂčc hiÖn . TiÕn h”nh nh− sau: - V”o Norton Utility → Rescue Disk ↔ - Run Program → Continue → OK - ChĂ€n ¼Üa mÒm A - Creat : ChuÈn bÞ 3 ¼Üa mÒm 51
  • 51. - Sau Ÿã l”m lÇn l−üt theo chØ dÉn trÂȘn mžy - CuĂši cĂŻng xuÊt hiÖn th«ng bžo cĂŁ thö ¼Üa vĂ”a mĂ­i l”m xong kh«ng ? Ta cĂŁ thÓ kh«ng thö . b- DĂŻng ph−¬ng phžp in m”n h×nh : NÕu bÂčn cĂŁ mžy in cĂŁ thÓ l−u cžc th«ng tin trong ch−¬ng tr×nh SETUP b»ng cžch in m”n h×nh . MĂ« cžc mĂŽc cÇn in rĂ„i Ên phÝm Print screen. CÊt cžc b¶n in ¼Ó l−u trĂ· , khi cĂŁ vÊn ¼Ò ta dĂča theo cžc th«ng tin n”y ¼Ó thiÕt lËp lÂči hÖ thĂšng. c- DĂŻng ch−¬ng tr×nh ¼Ó l−u th«ng tin trong CMOS: L−u cžc th«ng tin CMOS v”o 1 file .Khi cĂŁ sĂč cĂš , mĂ« file , viÕt lÂči th«ng tin Ÿ· cÊt v”o CMOS. 4/ DÊu ¼Üa cĂžng - ChĂšng x©m nhËp trži phÐp - MËt khÈu b¶o vÖ CMOS : §«I khi chĂłng ta cĂŁ nhu cÇu b¶o vÖ mžy tÝnh cña m×nh tržnh khĂĄi nhĂ·ng ng−ĂȘi khžc tß mß ,hoÆc kh«ng muĂšn ng−ĂȘi kh«ng am hiÓu kĂŒ thuËt thay ŸÊi cžc th«ng sĂš trÂȘn mžy ta cĂŁ thÓ žp dĂŽng cžc ph−¬ng phžp b¶o vÖ nh− ¼Æt mËt khÈu hoÆc dĂŻng cžc ch−¬ng tr×nh ¼Æc biÖt ¼Ó che dÊu ¼Üa cĂžng . Ngay trong CMOS cña mžy tÝnh cĂČng Ÿ· c”i sÂœn 1 chĂžc nšng ¼Æt mËt khÈu . ChĂłng ta cĂŁ thÓ tËn dĂŽng chĂžc nšng n”y ¼Ó chĂšng ng−ĂȘi lÂč sö dĂŽng mžy. a- ChĂšng khĂ«i Ÿéng mžy v” truy nhËp CMOS : ‱ §Çu tiÂȘn trong mĂŽc BIOS FEATURES SETUP ChĂ€n Security mĂŽc n”y tuĂș loÂči CMOS cĂŁ thÓ cĂŁ 2 hay3 tuĂș chĂ€n , chÂŒng hÂčn 3 tuĂș chĂ€n: - System : HĂĄi mËt khÈu khi bËt nguĂ„n khĂ«i Ÿéng mžy - Setup : HĂĄi mËt khÈu khi muĂšn v”o CMOS - None : Kh«ng sö dĂŽng mËt khÈu DĂŻng cžc phÝm PgUp,PgDwn (hoÆc dĂŻng + ,-vĂ­i loÂči BIOS Phoenix) ¼Ó thay ŸÊi cžc giž trÞ n”y. Gi¶ sö ta chĂ€n cĂŁ mËt khÈu (System hoÆc Setup). ‱ TiÕp theo , sang mĂŽc PASSWORD SETING : GĂą Enter . XuÊt hiÖn th«ng bžo : Enter Password :- 52
  • 52. Ta gĂą v”o 1 mËt khÈu d”i tĂ” 1 ¼Õn 8 kĂœ tĂč sau Ÿã gĂą Enter .BIOS sÏ hiÓn thÞ th«ng bžo yÂȘu cÇu xžc nhËn mËt khÈu nh− sau : Cornfirm Password :- GĂą lÂči mËt khÈu 1 lÇn nĂ·a ;Ÿóng nh− lÇn tr−íc -sau Ÿã gĂą Enter ,nÕu thÊy cĂŁ th«ng bžo: PASSWORD ENABLED th× cĂŁ nghÜa l” mËt khÈu Ÿ· ¼−üc thiÕt lËp Ÿóng . Sau n”y mçi khi muĂšn v”o CMOS hoÆc khi khĂ«i Ÿéng mžy ta ph¶i Ÿžnh v”o Ÿóng mËt khÈu . NÕu Ÿžnh sai sÏ kh«ng v”o CMOS , hay khĂ«i Ÿéng ¼−üc. §Ó gĂŹ bĂĄ 1 mËt khÈu Ÿ· ¼Æt tr−íc Ÿã ta v”o chĂžc nšng PASSWORD SETING khi thÊy th«ng bžo Enter Password :- th× ta kh«ng gĂą g× c¶ m” Ên Enter . BIOS sÏ hiÓn thÞ th«ng bžo : PASSWORD ENABLED Press any key to Continue ¼Ó th«ng bžo mËt khÈu Ÿ· bÞ bĂĄ . Tr−ĂȘng hĂźp quÂȘn mËt khÈu th× cĂŁ thÓ dĂŻng cžc biÖn phžp sau: - DĂŻng mËt khÈu tÂȘn h·ng BIOS : TĂžc l” khi cĂŁ yÂȘu cÇu mËt khÈu ta Ÿžnh v”o cžc tĂ” sau : VĂ­i BIOS cña AWARD INC th× gĂą v”o CONCAT . VĂ­i BIOS cña AMI th× gĂą v”o AMI. - DĂŻng cžc phÇn mÒm ¼Ó phž khož : Cžc ch−¬ng tr×nh tiÖn Ých ¼Ó kiÓm tra mžy nh− PCCHECK,AMIDIAGS ¼Òu cĂŁ thÓ dĂŻng ¼Ó phž khož . D−íi Ÿ©y l” 1 ch−¬ng tr×nh dĂŻng ¼Ó phž khož CMOS ¼−üc viÕt b»ng Pascal . Ch−¬ng tr×nh cĂŁ thÓ phž ¼−üc hÇu hÕt cžc loÂči khož CMOS cña cžc BIOS Âźang cĂŁ mÆt tÂči ViÖt Nam : Program Delete_CMOS_Password; 53
  • 53. BEGIN Port[$70]:=$2F; Port[$71]:=$FF; END. - Thay ŸÊi Jumper ( CÇu nĂši trÂȘn Mainboard ) : MĂ©t sĂš loÂči Mainboard cĂŁ sÂœn 1 Jumper ¼Ó xož CMOS . CÇu nĂši n”y cĂŁ 2 vÞ trÝ : khi ¼Ó sang vÞ trÝ Clear th× CMOS sÏ bÞ xož . §Ó cĂŁ thÓ dĂŻng Ăžng dĂŽng n”y ta ph¶i biÕt chŸc chŸn Jumper n”o l”m nhiÖm vĂŽ g× ; tĂžc l” ta ph¶i cĂŁ sÂŹ ŸÄ cña Mainboard . NÕu ¼Êu mß rÊt dÔ chÕt Mainboard . - Thžo pin nu«i CMOS : §©y l” biÖn phžp m” chÂŒng cßn khož n”o tžc dĂŽng ! Nh−ng nÕu chuyÂȘn m«n kh«ng cao sau Ÿã kh«ng kh«i phĂŽc lÂči ¼−üc CMOS th× cĂČng l”m cho hÖ thĂšng kh«ng hoÂčt Ÿéng ¼−üc,hoÆc hoÂčt Ÿéng trĂŽc trÆc. b-DÊu ¼Üa cĂžng : ChĂłng ta cĂŁ 2 ph−¬ng phžp ¼Ó dÊu ¼Üa cĂžng .Ph−¬ng phžp thĂž nhÊt l” dĂŻng CMOS v” ph−¬ng phžp thĂž 2 l” dĂŻng phÇn mÒm. ‱ DĂŻng CMOS : ChĂłng ta biÕt r»ng CMOS cĂŁ thÓ chĂšng ng−ĂȘi khžc x©m nhËp b»ng cžch ¼Æt mËt khÈu ( dĂŻ vÉn cĂŁ cžch phž ), ta cĂŁ thÓ lĂźi dĂŽng ¼Æc tÝnh n”y. V”o STANDARD CMOS SETUP . Trong mĂŽc Hard Disk ¼Æt th«ng sĂš ¼Üa cĂžng l” None (Kh«ng cĂŁ ĂŠ ¼Üa cĂžng ) v” ta ph¶i ghi nhĂ­ lÂči cžc th«ng sĂš cña ¼Üa cĂžng bao gĂ„m sĂš Cylinder ,SĂš Head,SĂš Sector rĂ„i thiÕt lËp mËt khÈu cho CMOS ,l−u lÂči v” thožt ra ,khĂ«i Ÿéng lÂči mžy . B©y giĂȘ muĂšn sö dĂŽng lÂči mžy ta ph¶i ¼Æt lÂči cžc Ÿóng cžc th«ng sĂš cho ¼Üa cĂžng . Ph−¬ng phžp n”y chØ dÊu ¼−üc nhĂ·ng ng−ĂȘi kh«ng chuyÂȘn - Nh−ng rĂą r”ng l” trong thĂčc tÕ th× ŸÚi t−üng n”y l” Âźa sĂš . ‱ DĂŻng phÇn mÒm : Ng−íi ta Ÿ· l”m ra 1 sĂš ch−¬ng tr×nh cho phÐp dÊu ¼Üa cĂžng ,khi khĂ«i Ÿéng ch−¬ng tr×nh yÂȘu cÇu cho mËt khÈu Ÿóng th× mĂ­i tiÕp tĂŽc ,nÕu sai mËt khÈu ch−¬ng tr×nh sÏ tĂč Ÿéng l”m treo mžy. ChÂŒng hÂčn ch−¬ng tr×nh HDL.exe (Hard Disk Lock)cña §Æng Minh TuÊn . CÂŹ chÕ hoÂčt Ÿéng cña ch−¬ng tr×nh nh− sau : Khi c”i ¼Æt lÂȘn mžy 54
  • 54. ch−¬ng tr×nh sÏ thÂȘm v”o Partition cña ¼Üa cĂžng 1 ÂźoÂčn m· cña m×nh v” chuyÓn b¶ng Partition ÂźI l−u Ă« 1 chç khžc trÂȘn ¼Üa.§oÂčn m· cña ch−¬ng tr×nh sÏ ¼−üc nÂčp v”o bĂ© nhĂ­ khi mžy ŸÀc b¶ng Partition ¼Ó khĂ«i Ÿéng , nĂŁ sÏ cho ng−ĂȘi sö dĂŽng gĂą v”o 1 mËt khÈu v” kiÓm tra mËt khÈu Ÿã .NÕu Ÿóng th× chuyÓn ÂźiÒu khiÓn cho hÖ ÂźiÒu h”nh nÂčp b¶ng Partition thËt nÕu sai ch−¬ng tr×nh cho phÐp gĂą lÂči mËt khÈu 1 sĂš l”n nhÊt ¼Þnh (th−ĂȘng l” 3 ) khi gĂą lÂči vÉn sai th× ch−¬ng tr×nh treo mžy . Cžch sö dĂŽng ch−¬ng tr×nh nh− sau: Ch−¬ng tr×nh cĂŁ 3 tham sĂš : I-C”i ¼Æt ,U-GĂŹ bĂĄ , C-Thay ŸÊi mËt khÈu . §Ó ¼Æt mËt khÈu ta l”m nh− sau : C:>HDL.EXE I ↔ Khi thÊy th«ng bžo Enter “Password :” ta gĂą v”o 1 mËt khÈu tĂši Âźa 10 kĂœ tĂč v” gĂą Enter ,khi thÊy th«ng bžo yÂȘu cÇu xžc nhËn “RÂŁNTER PASSWORD:”bÂčn h·y gĂą v”o mËt khÈu lÇn nĂ·a v” gĂą Enter . §Ó gĂŹ bĂĄ mËt khÈu : C:>HDL.EXE U ↔ Khi thÊy th«ng bžo “ ENTER OLD PASSWORD :” h·y gĂą v”o mËt khÈu cña m×nh ch−¬ng tr×nh sÏ tĂč Ÿéng gĂŹ bĂĄ v” phĂŽc hĂ„i b¶ng Partition cña ¼Üa cĂžng. §Ó thay ŸÊi mËt khÈu : C:>HDL.EXE C ↔ Ch−¬ng tr×nh sÏ yÂȘu cÇu cho mËt khÈu cĂČ v” mËt khÈu mĂ­i . H·y gĂą v”o mËt khÈu cĂČ v” gĂą v”o mËt khÈu mĂ­i 2 lÇn. c-ChĂšng sĂč x©m nhËp cña cžc ch−¬ng tr×nh lÂč v”o Boot Sector hoÆc b¶ng Partition cña ¼Üa. MuĂšn dĂŻng tÝnh nšng n”y ,ta v”o CMOS chĂ€n mĂŽc BIOS FEATURES SETUP Ă« tÝnh nšng Vius Warning hoÆc Boot Sector Protection ¼Æt giž trÞ ENABLED B©y giĂȘ mçi khi cĂŁ hiÖn t−üng ghi lÂȘn cžc vĂŻng quan trĂ€ng trÂȘn cña ¼Üa cĂžng BIOS sÏ hiÓn thÞ 1 th«ng bžo nh− sau : ! WARNING ! Disk boot sector is to be modified 55
  • 55. Type “Y” to accept or Write or “N” to abord write Award Software Inc. Th«ng bžo n”y cĂŁ Ăœ nghÜa nh− sau :” C¶nh bžo . Boot Sector trÂȘn ¼Üa Âźang bÞ söa ŸÊi .Gñ”Y” ¼Ó chÊp nhËn, gĂą “N” huĂ» bĂĄ .NÕu bÂčn kh«ng dĂŻng cžc lÖnh tžc Ÿéng lÂȘn vĂŻng hÖ thĂšng nh− lÖnh SYS chÂŒng hÂčn m” bÂčn thÊy th«ng bžo n”y cĂŁ nghÜa l” virus boot Âźang tÊn c«ng mžy cña bÂčn .H·y bÊm phÝm “N”¼Ó huĂ» bĂĄ v” t×m cžch diÖt virus. ThĂčc h”nh 1- §Æt cžc th«ng sĂš cho ĂŠ ¼Üa mÒm : - DÊu ĂŠ mÒm - §Æt th”nh hiÓn thÞ 2 ĂŠ mÒm A,B - §Æt kh«ng cho phÐp truy nhËp ĂŠ mÒm trÂȘn bĂ© ÂźiÒu khiÓn ĂŠ mÒm 2- §Æt cžc th«ng sĂš cho ĂŠ ¼Üa cĂžng - §Æt ¼Ó kh«ng xuÊt hiÖn ¼Üa cĂžng (DÊu ¼Üa cĂžng) - §Æt ¼Ó kh«ng truy nhËp ¼−üc ¼Üa cĂžng trÂȘn bĂ© ÂźiÒu khiÓn 3- §Æt kh«ng truy nhËp ¼−üc chuĂ©t 4- §Æt kh«ng truy nhËp ¼−üc cĂŠng mžy in 5- §Æt cžc tÝnh nšng sö dĂŽng mËt khÈu,xož mËt khÈu 6- ThĂčc hiÖn l−u trĂ· th«ng tin CMOS 56
  • 56. PhÇn 3 Söa chĂ·a cžc h− hĂĄng cña hÖ thĂšng mžy tÝnh Cžch ŸÀc sÂŹ ŸÄ ÂźiÖn - Cžc dĂŽng cĂŽ tĂši thiÓu trong söa chĂ·a I/ §Àc sÂŹ ŸÄ mÂčch ÂźiÖn: GiĂ­i thiÖu kĂœ hiÖu cña 1 sĂš phÇn tö th«ng dĂŽng trong mÂčch ÂźiÖn : -§iĂšt bžn dÉn -Tranzixtor -Vi mÂčch -§iÖn trĂ« -TĂŽ ÂźiÖn -KĂœ hiÖu nguĂ„n ÂźiÖn xoay chiÒu ,1 chiÒu -BiÕn žp II/Cžc dĂŽng tĂši thiÓu: 1/MĂĄ h”n : -§Ó thžo lŸp cžc linh kiÖn khi cÇn thiÕt.Ngo”i yÂȘu cÇu vÒ c«ng suÊt : Ÿñ nĂŁng ¼Ó l”m nĂŁng ch¶y thiÕc cßn 1 yÂȘu cÇu rÊt quan trĂ€ng l” :Kh«ng bÞ rß ÂźiÖn.MĂĄ h”n rß ÂźiÖn sÏ l”m hĂĄng linh kiÖn khi thžo lŸp ; nhÊt l” cžc linh kiÖn CMOS,FET - CĂŁ 2 loÂči th«ng dĂŽng : +MĂĄ h”n d©y quÊn :40W-60W.§Ó h”n cžc loÂči vi mÂčch th−ĂȘng dĂŻng loÂči 40W. loÂči mĂĄ h”n n”y cĂŁ ¼Æc ÂźiÓm kh«ng bÒn,hay ŸÞt. +MĂĄ h”n chËp mÂčch :(MĂ©t sĂš ng−ĂȘi do thĂŁi quen gĂ€i l” mĂĄ h”n xung) LoÂči n”y bÒn nh−ng chØ h”nh ¼−üc cžc mĂši h”n th«ng dĂŽng (*Trong khi gi¶ng nĂŁi thÂȘm vÒ h”nh nhĂłng trong s¶n xuÊt lĂ­n v” h”n laser trong h”n cžc mÂčch in nhiÒu lĂ­p : mžy ÂźiÖn thoÂči di Ÿéng panen cĂŁ 8 lĂ­p mÂčch in ...*) - ThiÕc h”n 57
  • 57. - ChÊt l”m sÂčch chç cÇn h”n : Tr−íc Ÿ©y hay dĂŻng sunfat kÏm ( BĂĄ 1 Ýt mÈu kÏm v”o axit sunfuric ¼Ó cĂŁ sunfat kÏm ) .PhĂŠ biÕn cĂŁ thÓ dĂŻng nhĂča th«ng . Ng”y nay dĂŻng thiÕc cuĂ©n :Trong lĂąi cña d©y thiÕc Ÿ· cĂŁ nhĂča th«ng sÂœn ,v× vËy dĂŻng rÊt tiÖn lĂźi. - NĂši mat ¼Çu mĂĄ h”n phßng ngĂ”a rß ÂźiÖn: DĂŻng d©y mÒm nĂši v”o phÇn kim loÂči cña mĂĄ h”n , ¼Çu kia cña d©y nĂši ¼Êt. 2/§Äng hĂ„ vÂčn nšng: Trong nhĂ·ng ÂźiÒu kiÖn ¼Çy Ÿñ cžc trang thiÕt bÞ :cĂŁ sĂč trĂź giĂłp cña Osiloscop, mžy ¼Õm xung , cžc thiÕt bÞ chuyÂȘn dĂŻng ... th× viÖc phžt hiÖn v” söa chĂ·a h− hĂĄng sÏ nhÑ nh”ng hÂŹn .Tuy nhiÂȘn vĂ­i 1 kh¶ nšng ph©n tÝch cÈn thËn ,chu Ÿžo v” bao qužt th× 1 ŸÄng hĂ„ vÂčn nšng th«ng th−ĂȘng vĂ­i trĂ« khžng v”o 5K℩/V - 20 K℩/V trong tay 1 kĂŒ thuËt viÂȘn mžy tÝnh cĂČng sÏ phžt huy tžc dĂŽng kh«ng kÐm .Th«ng dĂŽng hiÖn nay cĂŁ 2 loÂči : + LoÂči kim chØ thÞ + LoÂči chØ thÞ hiÖn sĂš + ©m thanh LoÂči chØ thÞ kim th−ĂȘng cĂŁ h×nh dÂčng nh− sau: - MÆt hiÖn sĂš trÂȘn thÓ hiÖn cžc giž trÞ Âźo : U,I,R... - Que Âźo : D©y - v” d©y + . - Pin nu«i ŸÄng hĂ„ phĂŽc vĂŽ cho viÖc Âźo R ( Kh«ng cĂŁ pin vÉn Âźo ¼−üc ÂźiÖn žp ) - CÇu chuyÓn mÂčch Âźo : U,I,R... Tžc dĂŽng : - §o ÂźiÖn trĂ« ,KiÓm tra th«ng mÂčch: Xem cÇu ch× cĂŁ ŸÞt kh«ng ? D©y dÉn cĂŁ th«ng kh«ng ? C«ng tŸc cĂŁ hĂĄng AC 58
  • 58. kh«ng ? Loa, bĂŁng ¼Ìn cßn tĂšt kh«ng? ... mA DC - §o ÂźiÖn žp xoay chiÒu: + ℩ - - §o diÖn žp 1 chiÒu: VÝ dĂŽ : NguĂ„n +5V,-5V, +12V,-12V trong mžy tÝnh cĂŁ kh«ng ? §iÖn žp tÂči ch©n cžc vi mÂčch cÇn kiÓm tra b»ng bao nhiÂȘu ? - §o dßng ÂźiÖn tiÂȘu thĂŽ Cžch kiÓm tra 1 sĂš linh kiÖn th«ng dĂŽng : - §iÖn trĂ« v” m· m”u ÂźiÖn trĂ« M”u : §en N©u §å Cam V”ng Xanh LĂŽc TÝm Xžm TrŸng Giž trÞ : 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1 2 3 4 VÂčch 4: Sai sĂš cña ÂźiÖn trĂ« (%) - KiÓm tra ÂźI «t : - KiÓm tra tranzixtor - KiÓm tra biÕn žp: - KiÓm tra tĂŽ ÂźiÖn : Quy −íc Ÿžnh sĂš ch©n cña vi mÂčch: 16 15 14 13 12 11 10 9 Nh×n tĂ” trÂȘn xuĂšng Ng−üc chiÒu kim ŸÄng hĂ„ sĂš thĂž tĂč ch©n tšng dÇn 1 2 3 4 5 6 7 8 3/Cžc loÂči dĂŽng cĂŽ khžc : - BĂłt thö ÂźiÖn 59
  • 59. - Panh gŸp - HĂłt thiÕc - KÝnh lĂłp - KÐo,dĂŻi KIÓm tra,söa chĂ·a chuĂ©t ChuĂ©t l” 1 thiÕt bÞ ngoÂči vi chuÈn dĂŻng ¼Ó ¼−a cžc mÖnh lÖnh cña con ng−ĂȘi cho mžy tÝnh . Th−ĂȘng chuĂ©t ¼−üc lŸp v”o cĂŠng nĂši tiÕp Ă« cĂŠng COM1 (§Þa chØ 3F8). CĂŁ thÓ truy nhËp b»ng ngŸt 23h . H”m cÊm chuĂ©t l” 20h. - §Çu cŸm chuĂ©t v”o mžy tÝnh th−ĂȘng l” 9 ch©n ,(loÂči 25 ch©n hiÖn nay kh«ng dĂŻng nĂ·a ) theo chuÈn RS-232 cĂŁ ÂźiÖn žp 12V - §Ó chÂčy ¼−üc chuĂ©t cÇn cĂŁ : +ChuĂ©t tĂšt +PhÇn mÒm ÂźiÒu khiÓn tĂšt - ThiÕt lËp phÇn mÒm : Trong cžc file : .bat, setting ChĂł Ăœ cžc khai bžo trong RAM-CMOS ٦m b¶o sao cho cĂŠng COM1 kh«ng bÞ khož . NÕu khai bžo sai cĂČng th«ng bžo nh− chuĂ©t hĂĄng thĂčc. - NÕu chuĂ©t Âźang chÂčy b×nh th−ĂȘng m” bÞ hĂĄng th−ĂȘng do chuĂ©t hĂĄng: + §Þt d©y : KhŸc phĂŽc : CŸt ÂźoÂčn hĂĄng bĂĄ ÂźI ,nĂši lÂči .TrÂȘn cžc ¼Çu d©y nĂši v”o chuĂ©t th−ĂȘng cĂŁ Ÿžnh dÊu cžc ¼Çu d©y b»ng sĂš theo luËt m· m”u. + HĂĄng c«ng tŸc tžc Ÿéng : KhŸc phĂŽc : Thay c«ng tŸc giĂ·a sang .§žnh lÂči cžc tiÕp ÂźiÓm. 60
  • 60. ThĂčc h”nh 1. KhŸc phĂŽc h− hĂĄng chuĂ©t dÂčng ŸÞt d©y 2. Thay c«ng tŸc tžc Ÿéng bÞ hĂĄng 3. §žnh lÂči cžc tiÕp ÂźiÓm cña c«ng tŸc tžc Ÿéng 4. KiÓm tra diot phžt quang,Sensor trÂȘn chuĂ©t khŸc phĂŽc h− hĂĄng truy nhËp ¼Üa mÒm §Ó cĂŁ thÓ can thiÖp v”o hoÂčt Ÿéng cña ĂŠ ¼Üa mÒm , ta ph¶i tžc Ÿéng qua cžc thanh ghi cña cĂŠng 3F0h. CĂŁ thÓ sö dĂŽng ng«n ngĂ· C,Pascal hoÆc tĂšt hÂŹn c¶ l” dĂŻng Assembly Ă« Ÿ©y vĂ­i yÂȘu cÇu cho cžc kĂŒ thuËt viÂȘn b¶o tr× phßng mžy tÝnh ta sÏ kh«ng ÂźI s©u v”o cžc vÊn ¼Ò lËp tr×nh m” quan t©m ¼Õn cžc vÊn ¼Ò kĂŒ thuËt cĂŽ thÓ. 1/Cžch nĂši 1 ĂŠ ¼Üa mÒm v”o b¶ng mÂčch chÝnh: HiÖn nay , vĂ­i cžc mainbord loÂči mĂ­i ,phÇn ÂźiÒu khiÓn v”o ra cña cžc thiÕt bÞ ngoÂči vi ( ĂŠ cĂžng , ĂŠ mÒm,chuĂ©t, mžy in,b”n phÝm...) Ÿ· cĂŁ ngay trÂȘn mainboard (onboard) nÂȘn kh«ng cÇn b¶ng mÂčch ÂźiÒu khiÓn I/O .§Ó nĂši ĂŠ ¼Üa mÒm hoÆc cžc thiÕt bÞ ngoÂči vi khžc vĂ­i mainboard ta chØ cÇn chĂł Ăœ nh− sau : Cžp nĂši 34 ch©n cña ĂŠ ¼Üa mÒm ch©n sĂš 1 l” ch©n nĂši vĂ­i d©y cĂŁ dÊu m”u Ÿå . Ta t×m trÂȘn mainboard tĂŠ hĂźp ch©n cŸm 34 ch©n, cŸm sao cho ch©n sĂš 1 cña cžp( Ÿžnh dÊu 61
  • 61. m”u Ÿå ) v”o ch©n sĂš 1 cña tĂŠ hĂźp ch©n cŸm §Çu kia cña cžp cĂČng ¼−üc nĂši v”o ch©n sĂš 1 cña tĂŠ hĂźp ch©n cŸm trÂȘn ĂŠ ¼Üa mÒm. VĂ­i cžc mainboard cĂČ cÇn cĂŁ bĂ© phĂši ghÐp I/O riÂȘng (Card I/O)cŸm v”o EISA slot TrÂȘn card I/O cĂŁ cžc tĂŠ hĂźp ch©n cŸm: - 34 ch©n ( ¼Üa mÒm) - 40 ch©n (cho ¼Üa cĂžng) - 26 ch©n (cĂŠng song song-mžy in) - 10 ch©n (cĂŠng nĂši tiÕp-chuĂ©t) Khi cŸm cžp nĂši ĂŠ mÒm(hoÆc cžc thiÕt bÞ ngoÂči vi khžc) ta cĂČng theo qui tŸc ch©n sĂš 1 (§žnh dÊu m”u Ÿå) nh− trÂȘn. CÊu tÂčo cña cžp nĂši 34 ch©n nh− sau : H×nh vÏ 4,6 :Kh«ng sö dĂŽng 18: 8 : Index signal 20: 10: Motor A 22: 11: Select A drive 24: 12: Select B drive 26: 13: Motor B 28: 14: 30: 16: 32: 34: D©y nguĂ„n: 62
  • 62. §å ( + 5 V) §en (NĂši mžt) §en (NĂši mžt) V”ng ( + 12 V) CÇn chĂł Ăœ kh«ng cŸm nhÇm ¼Çu +5V sang ¼Çu +12V sÏ l”m hĂĄng cžc vi mÂčch Th−ĂȘng th−ĂȘng th× giĂ·a ch©n cŸm v” jšc cŸm cĂŁ h×nh dÂčng t−¬ng Ăžng kh«ng thÓ cŸm nhÇm ¼−üc. 2/SÂŹ ŸÄ hĂĄng truy nhËp ¼Üa mÒm: HĂĄng truy nhËp ¼Üa mÒm HĂĄng phÇn cĂžng HĂĄng phÇn mÒm §/K 63 Do hĂĄng Do hĂĄng kh«ng ThiÕt lËp HĂĄng ch−¬ng tr×nh ¼Üa mÒm ŸÀc ĂŠ ¼Üa mÒm RAM-CMOS sai Ăžng dĂŽng HĂĄng HĂĄng Track0 phÇn Data
  • 63. Cžp nĂši Do bĂ© Do b¶n th©n I/O Âź/k I/O ĂŠ ¼Üa §Çu tĂ” KhĂši motor KhĂši ÂźiÒu khiÓn bÈn,hĂĄng kÐo ¼Üa hĂĄng v”o ra ¼Çu tĂ” hĂĄng 3/ Xö lĂœ khŸc phĂŽc h− hĂĄng: a- PhÇn mÒm : - ThiÕt lËp lÂči RAM-CMOS: ChĂł Ăœ cžc phÇn : STANDARD CMOS SETUP ¼Æt ĂŠ ¼Üa Ÿóng loÂči : A drive : 1.44 MB 3.5 inch Kh«ng ¼Æt sai th«ng sĂš hoÆc ¼Æt None I/O CONFIGURATION SETUP ¼Æt Onboard FDD Controller : Enable NÕu ¼Æt Disable sÏ kh«ng truy nhËp ¼−üc b- PhÇn cĂžng : - Söa cžc ¼Üa hĂĄng b»ng ch−¬ng tr×nh tiÖn Ých NDD.EXE - CŸm lÂči cžc ¼Çu d©y v”o Mainboard, Card I/O, ĂŠ ¼Üa theo qui tŸc ( D©y Ÿå ch©n 1) - Lau ¼Çu tĂ” b»ng ¼Üa lau hoÆc b»ng b«ng tÈm cĂ„n hoÆc dung dÞch tÈy - Thay thÕ tržo ŸÊi cžc phÇn ,dĂ„n ghÐp cžc phÇn cßn tĂšt cña cžc ĂŠ ¼Üa hĂĄng 64
  • 64. ThĂčc h”nh 1. KiÓm tra thiÕt lËp CMOS phÇn ĂŠ ¼Üa mÒm 2. CŸm nĂši cžc cap nguĂ„n , tÝn hiÖu giĂ·a card I/O (Mainboard) vĂ­i ĂŠ ¼Üa mÒm 3. ThĂčc h”nh lau ¼Çu tĂ” 4. Thay thÕ tržo ŸÊi cžc phÇn ,dĂ„n ghÐp cžc phÇn cßn tĂšt cña cžc ĂŠ ¼Üa hĂĄng Vi rut mžy tÝnh -Cžch phßng v” chĂšng Sö dĂŽng 1 sĂš ch−¬ng tr×nh quÐt vi rut th«ng dĂŽng Cžch tÂčo ¼Üa “ B¶o bĂši “ I-Vi rĂłt mžy tÝnh - Cžch phßng v” chĂšng: 1/ Khži niÖm: NhiÒu ng−ĂȘi sö dĂŽng mžy tÝnh nhÇm tâˆ’Ă«ng r»ng virus mžy tÝnh l” 1 dÂčng sinh vËt ÂźiÖn tö . ThËm chÝ hĂ€ cßn nghÜ r»ng virus cĂŁ kh¶ nšng truyÒn tĂ” mžy tÝnh n”y sang mžy tÝnh khžc m” kh«ng cÇn tiÕp xĂłc vËt lĂœ v” chĂłng cĂŁ kh¶ nšng sĂšng ngay c¶ khi Ÿ· tŸt nguĂ„n mžy tÝnh . May thay ng”y nay cßn rÊt Ýt ng−ĂȘi suy nghÜ nh− thÕ . VËy rĂšt cĂŽc th× virus mžy tÝnh l” g× ? Ta Ÿ· biÕt cžc ch−¬ng tr×nh mžy tÝnh l” cžc d·y chØ thÞ do con ng−ĂȘi nghÜ ra chØ thÞ cho mžy tÝnh hoÂčt Ÿéng n”o ¼−üc thĂčc hiÖn v” thĂčc hiÖn nh− thÕ n”o ; v” ng−ĂȘi ta cĂČng biÕt r»ng : virus thĂčc chÊt cĂČng l” cžc ch−¬ng tr×nh mžy tÝnh. Cžc virus ¼−üc nÂčp v” chÂčy mÆc dĂŻ ng−ĂȘi sö dĂŽng kh«ng yÂȘu cÇu . ChĂłng hoÂčt Ÿéng ,kh«ng ¼Ó lÂči dÊu vÕt giĂšng nh− cžc ch−¬ng tr×nh b×nh th−ĂȘng. Cžc virus cĂŁ thÓ : + TÂčo khu«n ¼Üa ,sao chÐp ,ŸÊi tÂȘn tÖp 65
  • 65. + TĂč sao chÐp vĂ­i cžc th«ng tin cÊu h×nh mĂ­i + Thay ŸÊi thuĂ©c tÝnh cžc tÖp §Þnh nghÜa : 1 virus mžy tÝnh l” 1 ch−¬ng tr×nh l”m thay ŸÊi cžc ch−¬ng tr×nh khžc ¼Ó thÂȘm v”o 1 b¶n sao thĂčc hiÖn ¼−üc v” cĂŁ thÓ thay ŸÊi chÝnh nĂŁ. TiÂȘu chuÈn tĂši thiÓu ¼Ó thiÕt kÕ virus mžy tÝnh l” : + ThĂčc hiÖn ¼−üc + CĂŁ kh¶ nšng tĂč sao chÐp + BiÕn ŸÊi cžc ŸÚi t−üng thĂčc hiÖn ¼−üc khžc th”nh cžc ŸÚi t−üng “nhiÔm khuÈn” 2/ Ph©n loÂči: CĂŁ nhiÒu loÂči phÇn mÒm cĂŁ hÂči: + Bom logic : + Bom thĂȘi gian : + Cžc ch−¬ng tr×nh “ §Êi m”u “ šn cŸp m· khož ng©n h”ng + Cžc “con s©u” + Cžc loÂči virus CĂŁ hai loÂči virus : + virus file : L©y v”o file xex,doc,dot... + virus boot : NhiÔm v”o vĂŻng khĂ«i Ÿéng ,ngšn c¶n quž tr×nh khĂ«i Ÿéng , chiÕm lÜnh bĂ© nhĂ­ 3/ CÂŹ chÕ l©y lan: XuÊt phžt tĂ” nguyÂȘn lĂœ ta thÊy chØ khi n”o ch−¬ng tr×nh mang virus ¼−üc thĂčc hiÖn th× mĂ­i bÞ nhiÔm . Quž tr×nh “ thĂčc hiÖn “ Ÿã l” : + KhĂ«i Ÿéng b»ng ¼Üa Ÿ· bÞ nhiÔm virus + §Àc cžc file doc Ÿ· bÞ nhiÔm + ThĂčc hiÖn cžc ch−¬ng tr×nh com,exe Ÿ· bÞ nhiÔm + L©y tĂ” cžc ch−¬ng tr×nh sao chÐp tĂ” mÂčng Internet + L©y tĂ” ¼Üa mÒm , ¼Üa cĂžng ,CD-ROM,” gĂšc” * NÕu dĂŻng DIR cña DOS hay NC ¼Ó xem 1 ¼Üa bÞ nhiÔm ( xem tĂ” ĂŠ C: ) th× cĂČng kh«ng bÞ l©y vi rut. * Copy sao chÐp cĂČng kh«ng bÞ ,chØ khi n”o chÂčy cžc ch−¬ng tr×nh Ÿã mĂ­i bÞ l©y nhiÔm. 4/ ChuÈn Âźožn cžc mžy tÝnh bÞ nhiÔm vi rĂłt: 66
  • 66. - Thao tžc mžy trĂ« nÂȘn chËm chÂčp - NÂčp ch−¬ng tr×nh l©u hÂŹn b×nh th−ĂȘng - Cžc ch−¬ng tr×nh truy nhËp bĂ© nhĂ­ kh«ng b×nh th−ĂȘng,nhanh chĂŁng tr”n bĂ© nhĂ­ - Cžc ch−¬ng tr×nh truy nhËp ¼Üa v”o nhĂ·ng thĂȘi ÂźiÓm kh«ng b×nh th−ĂȘng vĂ­i tÇn suÊt cao. - Kh«ng gian tĂč do cña ¼Üa gi¶m nhanh - SĂš l−üng sector ¼Üa hĂĄng tšng nhanh - Cžc ch−¬ng tr×nh gÆp nhĂ·ng lçi m” tr−íc Ÿ©y kh«ng hÒ cĂŁ - xuÊt hiÖn cžc th«ng bžo lÂč - Cžc tÖp bÞ mÊt kh«ng rĂą nguyÂȘn nh©n - TÂȘn ,thuĂ©c tÝnh tÖp bÞ thay ŸÊi - KÝch th−íc tÖp bÞ thay ŸÊi TĂŁm lÂči l” cžc hoÂčt Ÿéng kh«ng b×nh th−ĂȘng 5/ L”m g× khi mžy tÝnh bÞ nhiÔm vi rut ? - NÕu Ÿ· khÂŒng ¼Þnh viÖc nhiÔm virus th× cÇn l”m cžc biÖn phžp loÂči trĂ”: + TŸt mžy tÝnh , chĂȘ 60 gi©y + Thžo cžc m«i tr−ĂȘng l−u trĂ· ra : §Üa mÒm,bšng tĂ”... + Thžo cžc thiÕt bÞ ngoÂči vi : Mžy in,modem...ChØ ¼Ó lÂči m”n h×nh ,b”n phÝm,chuĂ©t + §−a ¼Üa sÂčch v”o (§Üa n”y cÇn chĂšng ghi)trÂȘn ¼Üa cĂŁ ch−¬ng tr×nh t×m v” diÖt virus ¼Ó thĂčc hiÖn viÖc t×m v” diÖt + §−a cžc file hÖ thĂšng sÂčch v”o + TŸt mžy , nĂši lÂči hÖ thĂšng. Phßng ngĂ”a : + DĂŻng ¼Üa mÒm khĂ«i Ÿéng + KiÓm tra cžc ch−¬ng tr×nh tr−íc khi ¼−a v”o mžy + §Êi tÂȘn cžc tÖp dÔ bÞ l©y nhiÔm ,mĂŽc tiÂȘu cña cžc ch−¬ng tr×nh virus + KhĂ«i tÂčo lÂči hÖ thĂšng 6/ MĂ©t sĂš ch−¬ng tr×nh diÖt virus th«ng dĂŽng: + Ch−¬ng tr×nh DW + Ch−¬ng tr×nh BKAV + Ch−¬ng tr×nh D2 67
  • 67. II- Cžch tÂčo ¼Üa “ B¶o bĂši “: 1/ Khži niÖm: -SĂč cÇn thiÕt cña bĂ© ¼Üa söa chĂ·a :HiÖn nay trong sö dĂŽng chĂłng ta th−ĂȘng khĂ«i Ÿéng mžy PC tĂ” ĂŠ ¼Üa cĂžng ;ÂźiÒu Ÿã rÊt nhanh chĂŁng v” thuËn tiÖn.Tuy nhiÂȘn nÕu khi ĂŠ ¼Üa cĂžng bÞ gÆp sĂč cĂš,nhiÔm vi rut m” vÉn cßn cĂŁ kh¶ nšng cĂžu ¼−üc ,m” khi Ÿã ta lÂči kh«ng cĂŁ bĂ© ¼Üa söa chĂ·a sÂœn trong tay th× thËt l” khĂŁ khšn cho c«ng viÖc söa chĂ·a . - BĂ© ¼Üa cĂŁ thÓ 1 cho ¼Õn v”i ¼Üa -¼Òu l” ¼Üa khĂ«i Ÿéng- trong Ÿã cĂŁ chĂža : + Cžc ch−¬ng tr×nh quÐt vi rut. + Cžc file ch−¬ng tr×nh : fdisk.exe,diskedit.exe,format.com,unerase.exe,unformat.exe,nd d.exe himem.sys. Cžc file ch−¬ng tr×nh trÂȘn ph¶i ¼−üc sao chÐp tĂ” nguĂ„n “ sÂčch “ (Kh«ng cĂŁ kh¶ nšng Ÿ· nhiÔm vi rut ). 2/ThĂčc hiÖn : * L”m trÂȘn DOS: NguĂ„n ch−¬ng tr×nh cĂŁ thÓ tĂ” ¼Üa mÒm : - Cho ¼Üa mÒm khĂ«i Ÿéng cĂŁ chĂža cžc ch−¬ng tr×nh cÇn thiÕt nh− Ÿ· nĂŁi Ă« mĂŽc 1 v”o ĂŠ ¼Üa . -KhĂ«i Ÿéng mžy . - TÂči dÊu nhŸc DOS gĂą A:> format A:/s - BĂĄ ¼Üa cĂČ ra ¼−a ¼Üa cÇn tÂčo v”o rĂ„i Ên ↔ - Sau b−íc n”y ta Ÿ· cĂŁ ¼Üa khĂ«i Ÿéng .ChÐp cžc ch−¬ng tr×nh cÇn thiÕt v”o. - TÂčo hoÆc chÐp cžc file config.sys , .bat cÇn thiÕt. -GÂčt chĂšng ghi. NguĂ„n ch−¬ng tr×nh cĂŁ thÓ tĂ” ¼Üa cĂžng : - Cho ¼Üa cÇn tÂčo lËp v”o ĂŠ ¼Üa. - §žnh lÖnh C:> format A:/s↔ - ChÐp cžc ch−¬ng tr×nh cÇn thiÕt v”o 68
  • 68. - GÂčt chĂšng ghi. *L”m trÂȘn WINDOWS: -Ên Start → Setting → Controlpanen → Add/Remove Program → Tab Startup → Create Disk . Cho ¼Üa v”o ĂŠ A OK ↔ . RĂ„i vÒ Add/Remove Program .Nh− vËy Ÿ· xong - ChÐp cžc ch−¬ng tr×nh cÇn thiÕt v”o - GÂčt chĂšng ghi. * NÕu ¼Ó ŸÄng thĂȘi l”m ¼Üa Rescue cho mžy Âźang sö dĂŽng th× ta ph¶i l”m 3 ¼Üa mÒm ( HoÆc Ÿn gi¶n l”m 1 ¼Üa - DĂŻng ch−¬ng tr×nh tÂčo ¼Üa Rescue trong NU ). Cžc ¼Üa b¶o bĂši dĂŻng cho söa chĂ·a cña chĂłng ta ¼−üc giĂ· g×n cÈn thËn , khi ĂŠ ¼Üa cĂžng cña chĂłng ta ( hoÆc cña 1 mžy khžc ) bÞ sĂč cĂš ,chĂłng ta sÏ Âźem ra l”m c«ng cĂŽ phĂŽc vĂŽ söa chĂ·a. ThĂčc h”nh 1. TÂčo ¼Üa “b¶o bĂši “ 2. TÂčo bĂ© ¼Üa Rescue 3 ¼Üa b»ng NU trÂȘn windows 3. GiĂ­i thiÖu hoÂčt Ÿéng cña ch−¬ng tr×nh quÐt vius DW,D2,BKAV. 4. GiĂ­i thiÖu hoÂčt Ÿéng cña ch−¬ng tr×nh DISKEDIT 69
  • 69. Cžc b−íc thĂčc hiÖn ¼Ó ¼−a 1 ĂŠ ¼Üa cĂžng v”o hoÂčt Ÿéng I- Format cÊp thÊp : DĂŻng ch−¬ng tr×nh Low format Hard disk Trong RAM CMOS II - Fdisk : DĂŻng ¼Üa mÒm b¶o bĂši khĂ«i Ÿéng mžy: A:> FDISK ↔ XuÊt hiÖn m”n h×nh cña ch−¬ng tr×nh FDISK nh− sau : menu a: 1.Create DOS partition or Logical DOS Drive TÂčo partition khĂ«i Ÿéng cña DOS hoÆc tÂčo cžc ĂŠ logic 2.Set active partition Xžc ¼Þnh partition n”o l” chñ Ÿéng 3.Delete partition or Logical DOS Drive Xož bĂĄ 1 partition hoÆc 1 ĂŠ ¼Üa logic 4.Display partition information HiÓn thÞ th«ng tin partition NÕu mžy cĂŁ nhiÒu ĂŠ ¼Üa cĂžng vËt lĂœ th× FDISK cĂŁ thÂȘm tuĂș chĂ€n thĂž 5 l”: 5.Change fixed disk Thay ŸÊi Fdisk ĂŠ ¼Üa n”o ? ThĂčc hiÖn : Th−ĂȘng th−ĂȘng ta chØ thĂčc hiÖn ch−¬ng tr×nh Fdisk khi cĂŁ sĂč cĂš ; khi 70
  • 70. Ÿã ta th−ĂȘng ph¶i th−ĂȘng ph¶i tÂčo lÂči b¶ng Fdisk . Nh−ng tr−íc khi tÂčo ta ph¶i xož bĂĄ partition hoÆc ĂŠ ¼Üa logic cĂČ .Cžch l”m nh− sau: TĂ” menu A chĂ€n mĂŽc 3 ↔ . §Õn Ÿ©y xuÊt hiÖn menu B: menu B: 1.Delete primary DOS partition Xož vĂŻng ph©n khu DOS chÝnh 2.Delete Extended DOS partition Xož vĂŻng ph©n khu DOS mĂ« rĂ©ng 3.Delete loggical DOS Driver(s) in the Extended DOS partition Xož cžc ĂŠ ¼Üa logic trong vĂŻng DOS mĂ« rĂ©ng 4.Delete Non-DOS partition Xož vĂŻng ph©n khu phi DOS Ta sÏ xož tĂ” mĂŽc 3, rĂ„i ¼Õn mĂŽc 2 , cuĂši cĂŻng l” mĂŽc 1 l” kÕt thĂłc viÖc xož. Quay trĂ« lÂči menu A: ChĂ€n mĂŽc 1 .XuÊt hiÖn menu C : menu C: 1. Create Primary DOS Partition 2. Create Extended DOS Partition 3. Create Logical DOS Driver(s) inte Extended Partition Ta sÏ thĂčc hiÖn viÖc tÂčo cžc ĂŠ ¼Üa logic hoÆc partition tĂ” mĂŽc 1, rĂ„i ¼Õn mĂŽc 2 , cuĂši cĂŻng l” mĂŽc 3 l” kÕt thĂłc viÖc tÂčo lËp( Ng−üc vĂ­i quž tr×nh xož ). Sau khi thĂčc hiÖn qua cžc b−íc trÂȘn xong cÇn khĂ«i Ÿéng lÂči mžy ¼Ó ghi nhËn cžc viÖc tÂčo lËp. III-Format cÊp cao cžc ĂŠ ¼Üa Ÿ· tÂčo lËp b»ng Fdisk: B−íc tiÕp theo : TĂ” dÊu nhŸc ĂŠ A > ta Ÿžnh lÖnh : A> Format C:/s ↔ Sau lÖnh n”y ĂŠ C Ÿ· ¼−üc Format v” cĂŁ cžc file hÖ thĂšng - cĂŁ thÓ l”m ¼Üa khĂ«i Ÿéng ¼−üc . 71
  • 71. Ta tiÕp tĂŽc Format cžc ¼Üa logic khžc (nÕu cĂŁ) b»ng cžc lÂȘnh : A> Format D: hoÆc A> Format E: .... Sau cĂŻng l” b−íc c”i ¼Æt cžc ch−¬ng tr×nh Ăžng dĂŽng. IV- Khi kh«ng khĂ«i Ÿéng mžy tÝnh ¼−üc b»ng ¼Üa cĂžng : Master boot n»m Ă« Sector 1(sector ¼Çu tiÂȘn ) Track 0 (r·nh ¼Çu tiÂȘn) Side0(mÆt ¼Çu tiÂȘn) cña ¼Üa cĂžng .Cßn Boot record (B¶n ghi khĂ«i Ÿéng) th−ĂȘng n»m Ă« sector 1 ,track 0 ,side 1 cña ¼Üa cĂžng . C¶ 2 phÇn n”y ¼Òu quan trĂ€ng v” quyÕt ¼Þnh sĂč khĂ«i Ÿéng mžy tÝnh . 512 bytes ¼Çu tiÂȘn n»m Ă« sector 1 ,side 0 cña ¼Üa cĂžng gĂ„m 2 phÇn: - PhÇn ¼Çu (tĂ” offset 0 ¼Õn 1BDh) l” master boot - PhÇn sau (tĂ” 1BEh ¼Õn 1FFh ) l” b¶ng Partition HiÖn tÂči ÂźoÂčn m· master boot chuÈn chØ cĂŁ Ÿé d”i tĂ” 0 ¼Õn 0DFh .PhÇn cßn lÂči tĂ” offset 0E0h ¼Õn 1BDh ch−a dĂŻng , phÇn trĂšng n”y cĂŁ thÓ l” nÂŹi Èn nžu cña cžc ÂźoÂčn m· virus. Master boot l” 1 ÂźoÂčn ch−¬ng tr×nh ngŸn ¼−üc nÂčp v”o RAM tĂ” ¼Þa chØ 0:7C00h v” ¼−üc thĂčc thi khi khĂ«i Ÿéng mžy .Master boot cĂŁ nhiÖm vĂŽ sau : - KiÓm tra b¶ngPartition ¼Ó xžc ¼Þnh xem Partition n”o l” chñ - NÂčp Boot Record cña partition chñ Ÿã v”o bĂ© nhĂ­ rĂ„i chuyÓn ÂźiÒu khiÓn cho boot record cña ¼Üa chñ ¼Ó tiÕp tĂŽc quž tr×nh khĂ«i Ÿéng mžy. (Th«ng th−ĂȘng boot record n»m Ă« sector 1 track 0 side 1 cña ¼Üa C .Tuy nhiÂȘn ta cĂŁ thÓ c”i ¼Æt boot record Ă« bÊt kĂș chç n”o trÂȘn ¼Üa ,miÔn l” b¶ng partition ph¶i trĂĄ ¼−üc tĂ­i Ÿã Khi vius x©m nhËp master boot cña ¼Üa C cĂŁ thÓ g©y ra cžc hËu qu¶ sau: - Kh«ng khĂ«i Ÿéng ¼−üc tĂ” ¼Üa cĂžng v× master boot bÞ nhiÔm virus v” kh«ng chuyÓn quyÒn ÂźiÒu khiÓn cho boot record chñ hoÆc l”m sai lÖch partition. - XuÊt hiÖn cžc th«ng bžo lÂč trÂȘn m”n h×nh hoÆc tiÕng Ÿéng Ă« loa tr−íc khi nÂčp hÖ ÂźiÒu h”nh. - TÂčo ra cžc vßng lÆp ¼Ó nÂčp hÖ ÂźiÒu h”nh hoÆc nh©n b¶n virus vaß nhiÒu vĂŻng nhĂ­ khžc nhau g©y ra hiÖn t−üng tr”n « nhĂ­ hoÆc l”m gi¶m dung l−üng cña bĂ© nhĂ­ (chiÕm lÜnh cžc « nhĂ­), 72
  • 72. l”m cho mžy kh«ng cĂŁa kh¶ nšng t¶i cžc ch−¬ng tr×nh lĂ­n v”o bĂ© nhĂ­ - L”m sai lÖch CMOS §Æc ÂźiÓm cña cžc ÂźoÂčn m· virus nhiÔm v”o master boot l” l”m mžy kh«ng khĂ«i Ÿéng ¼−üc v” ¼Ó lÂči hËu qu¶ trong quž tr×nh chÂčy mžy.Cžc ÂźoÂčn m· n”y chØ sö dĂŽng cžc dich vĂŽ cña ROM-BIOS m” kh«ng dĂŻng cžc h”m cña DOS nÂȘn kh«ng chÞu ¶nh hâˆ’Ă«ng cña cžc version DOS khžc nhau..Khi ta format ¼Üa b»ng lÖnh FORMAT C:/S sau Ÿã c”i lÂči cžc ch−¬ng tr×nh sÂčch m” vÉn cĂŁ virus v× virus trĂł ngĂŽ tÂči master boot Ă« mÆt 0 cña ¼Üa ,trong khi Ÿã partition cña ¼Üa Ÿ· ph©n chia cho DOS vĂŻng can thiÖp tĂ” mÆt 1 trĂ« ÂźI .LÖnh format c:/s cña DOS kh«ng format ¼−üc mÆt 0 cña ¼Üa nÂȘn virus trÂȘn master boot kh«ng bÞ diÖt . Tžc Ÿéng ¼Õn ¼−üc chØ cĂŁ phÇn mÒm Low level format NÕu sau khi khĂ«i Ÿéng mžy tÝnh ta thÊy quž tr×nh kh«ng thĂčc hiÖn ¼−üc ta cho 1 mÒm khĂ«i Ÿéng v”o v” vÉn khĂ«i Ÿéng ¼−üc mžy th× nguyÂȘn nh©n chØ do trong ¼Üa cĂžng cĂŁ trĂŽc trÆc. NguyÂȘn nh©n g©y kh«ng khĂ«i Ÿéng ¼−üc b»ng ¼Üa cĂžng th−ĂȘng do: 1- §Æt tham sĂš cho ĂŠ ¼Üa cĂžng trong CMOS bÞ sai 2- B¶ng Partition bÞ sai lÖch do virus 3- Boot sector khĂ«i Ÿéng bÞ hĂĄng do virus 4- Cžc file hÖ thĂšng bÞ hĂĄng §Ó phžt hiÖn hĂĄng hĂŁc thuĂ©c phÇn n”o ta cĂŁ thÓ dĂča v”o 1 sĂš th«ng bžo lçi sau cña ROM BIOS: ‱ Missing Operating System : Th«ng bžo lçi n”y cho biÕt kh«ng t×m thÊy hÖ ÂźiÒu h”nh . NguyÂȘn nh©n dÉn ¼Õn lçi n”y l” do cžc nguyÂȘn sĂš 1 hoÆc 2 .§Ó khŸc phĂŽc ta ph¶i kiÓm tra tĂ”ng phÇn 1 , tr−íc tiÂȘn l” cžc thiÕt lËp RAM CMOS . Cžch thĂžc l”m: - Reset lÂči mžy tÝnh - BÊm giĂ· phÝm Del - Trong m”n h×nh SETUP chĂ€n IDE AUTO DETECTION hoÆc AUTO DETECT HARDISK v” Ên Enter . 73
  • 73. Ch−¬ng tr×nh sÏ tĂč Ÿéng nhËn diÖn ĂŠ ¼Üa cĂžng . - TiÕp theo chĂ€n SAVE SETTING & EXIT Ên Enter - NÕu mžy khĂ«i Ÿéng b×nh th−ĂȘng l” tĂšt . NÕu kh«ng h·y dĂŻng ¼Üa “b¶o bĂši” khĂ«i Ÿéng sau Ÿã dĂŻng ch−¬ng tr×nh FDISK vĂ­i tham sĂš MBR nh− sau : A:>FDISK.EXE /MBR ↔ ( §©y l” 1 tÝnh nšng ch−a ¼−üc c«ng bĂš chÝnh thĂžc cña ch−¬ng tr×nh fdisk cĂŁ tžc dĂŽng chuÈn lÂči master boot record . Khi b¶ng n”y ch−a hĂĄng nÆng lÖnh n”y vÉn cĂŁ tžc dĂŽng) - Sau Ÿã tÂčo cžc file hÖ thĂšng cho ¼Üa cĂžng b»ng lÖnh : A:> SYS.COM C: ↔ ‱ Invalid Partition Table : Tr−ĂȘng hĂźp n”y b¶ng Partition Ÿ· bÞ hĂĄng nÆng ,th−ĂȘng do bÞ nhiÔm vius . NÕu tr−íc khi x¶y ra th¶m hoÂč n”y ta Ÿ· cĂŁ ¼Üa cĂžu hĂ© l−u ¼−üc cžc th«ng tin cña b¶ng Partition th× vÉn phĂŽc hĂ„i ¼−üc . HoÆc dĂŻng 1 ch−¬ng tr×nh l−u master boot (Xem phĂŽ lĂŽc) ¼Ó phĂŽc hĂ„i . NÕu kh«ng bŸt buĂ©c ph¶i fdisk , format lÂči ¼Üa cĂžng rĂ„i c”i ¼Æt lÂči phÇn mÒm. ‱ None system disk or disk error Replace and press any key when ready... Th«ng bžo n”y xuÊt hiÖn trong tr−ĂȘng hĂźp Boot Sector khĂ«i Ÿéng bÞ hĂĄng hoÆc cžc file hÖ thĂšng bÞ hĂĄng . Trong tr−ĂȘng hĂźp n”y ta chØ cÇn khĂ«i Ÿéng b»ng ¼Üa mÒm rĂ„i dĂŻng lÖnh SYS C: ↔ l” ¼−üc. ThĂčc h”nh 1. ThĂčc h”nh format cÊp thÊp ĂŠ ¼Üa cĂžng 2. ThĂčc h”nh chia 1 ĂŠ ¼Üa cĂžng th”nh nhiÒu ĂŠ ¼Üa logic , xžc ¼Þnh ¼Üa chñ Ÿéng 3. T×m nguyÂȘn nh©n kh«ng khĂ«i Ÿéng ¼−üc b»ng ¼Üa cĂžng , khŸc phĂŽc cžc tr−ĂȘng hĂźp bÞ virus nhiÔm v”o boot record , partition table . Sö dĂŽng ch−¬ng tr×nh DISKEDIT ¼Ó soÂčn th¶o ¼Üa. 74
  • 74. Xžc ¼Þnh v” khŸc phĂŽc cžc nguyÂȘn nh©n g©y m”n h×nh kh«ng sžng KIÓm tra bĂ© nguĂ„n 1-Khžc nhau giĂ·a 1 Monitor v” 1 mžy thu h×nh (TV): Monitor TV - Kh«ng cĂŁ bĂ© thu tÝn hiÖu truyÒn h×nh - TV cĂŁ bĂ© thu tÝn hiÖu truyÒn h×nh (KhuyÕch ÂźÂčI cao tÇn ,trung tÇn,tžch - Xung tÂčo tÝn hiÖu ,ÂźiÒu khiÓn tÝn hiÖu sĂŁng tžch xung ŸÄng bĂ© ...) dao Ÿéng dßng ,m”nh ¼−üc tÂčo ra trong TV - Xung tÂčo tÝn hiÖu ,ÂźiÒu khiÓn tÝn hiÖu dao Ÿéng dßng ,m”nh ¼−üc ¼−a tĂ” CPU sang. M”n h×nh TV kh«ng l”m Monitor ¼−üc v× : M”n Monitor kh«ng sö dĂŽng quÐt xen kÏ . TÇn sĂš dao Ÿéng dßng cña m”n Monitor cao hÂŹn m”n TV 20% nÂȘn kh«ng t−¬ng thÝch. 2- Cžc tÝn hiÖu tĂ” CPU tĂ­i m”n h×nh trÂȘn cžp nĂši : ĂŠ cŸm phÝa sau CPU ,cžc ch©n tÝn hiÖu nh− sau : 1 Ο Ο Ο Ο Ο 5 6 Ο Ο Ο Ο Ο 10 11 Ο Ο Ο Ο Ο 15 For The Monitor VGA ,8514/A & XGA mapped to the monitor 75
  • 75. 1 Red Video 2 Green Video 3 Blue Video 4 Ground 5 Self test 6 Red Ground 7 Green Ground 8 Blue Ground 9 No Connection 10 Digital Ground 11 Ground 12 Reserved (SDA for DDC) 13 Horizontal Sync. 14 Vertical Sync. 15 No Connection (SCL for DDC) 3-§iÒu kiÖn ¼Ó viÖc hiÓn thÞ b×nh th−ĂȘng: - NguĂ„n nu«i Ÿñ. - Mainboard tĂšt ( Bao h”m c¶ CPU,BIOS tĂšt ) - Card m”n h×nh tĂšt - RAM tĂšt - M”n h×nh tĂšt Cžc ÂźiÒu kiÖn n”y ph¶i ŸÄng thĂȘi ¼−üc ٦m b¶o th× viÖc hiÓn thÞ mĂ­i b×nh th−ĂȘng ThiÕu 1 trong cžc ÂźiÒu kiÖn trÂȘn l” viÖc hiÓn thÞ cña Monitor sÏ kh«ng thĂčc hiÖn ¼−üc. 4- KiÓm tra khi m”n Monitor kh«ng sžng: Khi bËt ÂźiÖn mžy tÝnh ,nÕu kh«ng thÊy m”n Monitor sžng ta ph¶i: - VÆn chiÕt žp Bright (§é sžng)lÂȘn v× chiÕt žp cĂŁ thÓ bÞ xÂȘ dÞch ÂźI v” Ă« vÞ trÝ tĂši nhÊt. - KiÓm tra nguĂ„n xem cĂŁ trĂŽc trÆc g× kh«ng ? NÕu nghi ngĂȘ cĂŁ thÓ khĂ«i Ÿéng mžy tÝnh 1 lĂłc sau Ÿã mĂ­i bËt m”n h×nh. 76