1. 1
KONSEP ASAS PANGKALAN
DATA
Mempelajari dan memahami
konsep asas pangkalan data
(Bahagian 1)
Objekif khusus :
Di akhir unit ini pelajar akan dapat :-
• Mendefinisikan dan menerangkan Sistem Pangkalan
Data
• Membandingkan kelebihan sistem pangkalan data dan
sistem fail
• Melukis rajah, mengenalpasti dan menerangkan ketiga-
tiga skima senibina Sistem Pangkalan Data;
Skima Dalaman
Skima Konseptual
Skima Luaran

2. 2
Konsep Umum Sistem Pangkalan Data
• Pangkalan data digunakan dengan meluas kini
dimana ia boleh didapati di kebanyakan
organisasi samada kecil atau besar.
Konsep Fail??

3. 3
Siapa Pengguna??
Pengguna
Pasaraya
Perpustakaan
Universiti
Agensi
Pelancongan
Tiket Kapal
Terbang
Sewa
KeretaKilang
• Idea membina sistem - timbul apabila organisasi
perlu menyimpan data tentang aktiviti harian
mereka dan berinteraksi dengan persekitaran
baru.
• Rujuk Rajah 8.1 di bawah sebagai contoh.
Kenapa??

4. 4
No Stok/Noitem,
NamaStok/ Nama
Stok, Kuantiti,
ParasMin,
Kos/unit/Kos/ Item
Nama Pel/ Nama
Pelanggan, Alamat,
NoInvois, Amaun,
Kos Tempahan,
Had Kredit,
Bayaran
DBMS
Aplikasi
aturcara
Sistem
Pengeluaran
Aplikasi
aturcara
Sistem Jualan
Aplikasi
aturcara
Sistem
Kewangan
Rajah 8.1. : Konsep Pangkalan Data untuk
persekitaran kilang pembuatan
PANGKALAN
DATA
Atribut
Contoh - contoh lain :
Pasaraya :
Semasa pengguna membeli barang-barang di pasaraya,
pengimbas digunakan untuk membaca kod universal
produk.
Menerusi kod yang diimbas sistem tersebut akan
mengenalpasti produk yang dibeli dan mencetak nama
serta harga produk pada resit.
Selain itu,sistem tersebut juga mungkin ada sistem
kawalan inventori untuk setiap produk dimana rekod
inventori produk dapat dikemaskinikan bagi
menunjukkan jumlah jualan atau bekalan stok yang
masih ada.
Sistem ini dihubungkan melalui pangkalan data produk.

5. 5
Contoh - contoh lain :
Perpustakaan
Kebiasaanya di perpustakaan besar, untuk
mendapatkan buku, jurnal, prosiding, makalah, atau
artikel akhbar, anda mungkin akan menggunakan sistem
katalog berkomputer.
Antara proses pencarian yang dilakukan ialah melalui
kata kunci seperti tajuk, pengarang, subjek, tahun
diterbitkan dan penerbit.
Sistem katalog ini merupakan satu sistem pangkalan
data yang menyimpan semua maklumat berkaitan.
Contoh - contoh lain :
Universiti / IPTA / IPTS
Dalam Institutsi Pengajian Tinggi (IPT) terdapat juga
sistem pangkalan data dimana semua maklumat
mengenai kakitangan, pelajar dan kursus disimpan
dalam sistem ini.
Antara maklumat mengenai kakitangan ialah nama,
alamat, nombor pekerja, jawatan, kursus yang diajar,
gaji dan cukai.
Manakala data mengenai pelajar pula terdiri daripada
nombor matrik, nama, alamat, jabatan, pendaftaran
kursus setiap semester dan gred.

6. 6
Contoh - contoh lain :
Agensi Pelancongan
Sekiranya ingin merancang sesuatu percutian tentunya
anda akan berurusan dengan agensi pelancongan.
Agensi ini akan menghubungi beberapa sistem
pangkalan data yang berkaitan.
Salah satu daripadanya ialah sistem tempahan tiket
penerbangan yang menyimpan data seperti kadar
bayaran dan jadual penerbangan.
Selain daripada itu agensi ini juga boleh membuat
tempahan sewa kereta dan hotel.
Istilah Penting Dalam Sistem
Pangkalan Data
Data :
Maklumat :
Data Lewah :
Fakta mengenai sesuatu benda, orang, entiti, kejadian dan
seumpamanya yang boleh direkodkan.
Data yang telah diproses dan disusun atur ke dalam bentuk
yang boleh digunakan untuk membuat keputusan.
Data yang sama muncul dalam beberapa fail yang berbeza
iaitu terdapat data yang sama tetapi menggunakan nama
yang berlainan.

7. 7
Istilah Penting Dalam Sistem
Pangkalan Data
Pangkalan Data :
Sistem Pangkalan Data :
Sekumpulan data atau maklumat yang mempunyai hubungan
secara logik diantara satu sama lain yang bertujuan untuk
mengurangkan bilangan data lewah.
Sistem penyimpanan rekod berkomputer iaitu satu sistem
yang boleh mengemas kini maklumat dan memberi maklumat
tertentu apabila diminta. Sistem Pangkalan Data dibina oleh
pangkalan data dan perisian yang mengendalikan pangkalan
data tersebut.
Jenis Sistem Pangkalan Data
Terdapat hanya satu
pangkalan data sahaja
dimana semua data
disimpan pada satu
tempat.
Terdapat beberapa
komputer yang berada
pada lokasi yang
berlainan tetapi bekerja
secara terpadu.
Terpusat
Teragih

8. 8
Sistem Pangkalan Data Terpusat
DBMS diletakkan dalam satu
komputer perumah yang
memuatkan pangkalan data.
Contoh penggunaan sistem
pangkalan data terpusat ialah
di pasaraya, perpustakaan,
tempahan tiket kapal terbang
dan lain-lain.
Rajah 8.2a menunjukkan
contoh sistem pangkalan data
terpusat di perpustakaan.
Rajah 8.2a : Sistem Pangkalan
Data Terpusat di Perpustakaan
Rajah 8.2b : Sistem Pangkalan Data
Terpusat di sebuah Pentadbiran.

9. 9
Sistem Pangkalan Data Teragih
Sebuah pangkalan data
logikal yang diagihkan kepada
beberapa komputer pada
lokasi yang berlainan tetapi
bekerja secara terpadu.
Contoh penggunaan sistem
pangkalan data teragih ialah
syarikat insurans
multinasional.
Rajah 8.2c Sistem Pangkalan
Data Teragih.
Rajah 8.2c : Sistem Pangkalan
Data Teragih
Rajah 8.2d : Sistem Pangkalan Data
Teragih