Tài liệu mô tả cấu tạo và chức năng của 03 loại cơ: cơ vân, cơ tim và cơ trơn. Cơ vân hoạt động theo ý muốn và có cấu trúc đặc biệt với sự hiện diện của sarcomer, trong khi cơ tim không điều khiển được và có lưới mao mạch phong phú. Cơ trơn cũng không theo ý muốn, có cấu tạo đơn giản hơn và không hình thành sarcomer.

1. MÔ CƠ
MÔ HỌC
BÀI 3
ĐẠI HỌC XÉT NGHIỆM

2. MỤC TIÊU HỌC TẬP
Sau khi học xong bài này, sinh viên có khả năng
1. Mô tả được cấu tạo mô học học
của 03 loại cơ: vân, trơn và tim.
2. Phân biệt được những điểm
giống và khác nhau của 03 loại cơ.

3. ĐẠI CƯƠNG
- Tế bào biệt hóa cao
- Co duỗi  vận động
- 3 loại : cơ vân, cơ tim và cơ trơn.
- Cơ / tuyến nước bọt, tuyến vú, mồ
hôi (cơ-biểu mô)

4. ĐẠI CƯƠNG
- Chức năng co rút, vận động.
- Có siêu sợi actin và myosin.
- 3 loại : cơ vân, cơ tim và cơ trơn.
- Nguồn gốc: trung bì phôi, 1 số từ
ngoại bì.

5. Mô cơ
Hệ thần
kinh

6. I. CƠ VÂN:
- cơ bám xương.
- có vân ngang sáng, tối xen kẽ.
- Gồm: cơ bám xương, cơ miệng, cơ
lưỡi, 1 /4 trên thực quản, cơ thắt
hậu môn, cơ mặt, cơ vận nhãn...
- Co rút theo ý muốn.

7. 1. Tổ chức chung của cơ vân như một
cơ quan:
 Các sợi cơ bó bắp cơ
 MLK xen kẽ giữa các sợi cơ
 Gân gắn bụng cơ vào đầu xương.

8. 2. Sợi cơ vân:
- Hình trụ, thon 2 đầu,
- Nhân: nhiều nhân, hình bầu ở rìa.
- Có thể coi như 1 hợp bào.

9. 2. Sợi cơ vân:
- Màng sợi cơ: trao đổi chất và dẫn truyền
- Bào tương: các bào quan, myoglobin,
glycogen, ti thể, lưới nội bào
- Hệ thống ống T: nằm ngang, vuông góc

10. 3. Vi sợi cơ:
- Dọc suốt chiều dài tế bào
- actin và myosin
- xen kẽ, lồng vào nhau  vạch
sáng - tối

11. 3. Vi sợi cơ:
- Đĩa I sáng màu, đĩa A tối.
- Ở giữa đĩa A có vạch H.
- Giữa vạch H có 1 vạch M.
- vạch Z chia đôi Đĩa I.
- Giới hạn 2 vạch Z là sarcomer
(đơn vị co cơ vân)

12. Màng cơ tương
Vi sợi cơ
Màng quanh bó cơ
Bao ngoài bắp cơ
Mao mạch
Sợi cơ
Mạch máu
Mô trong cơ

13. Sơ đồ tổ chức cơ vân

14. 4. Siêu cấu trúc sarcomer:
- Có 2 loại siêu sợi actin và myosin.
- Siêu sợi actin chạy dọc suốt đĩa I,
lồng vào các siêu sợi myosin.
- Hai đầu mút của siêu sợi actin
cách rời nhau một khoảng tương
đương với vạch H.

15. Sơ đồ sợi cơ vân

19. 5. Sự co cơ vân
a. Sự biến đổi sarcomer khi co cơ:
- Siêu sợi actin trượt vào giữa cùng
với vạch Z, hai đầu của siêu sợi actin
tiến gần lại nhau.
- Đĩa I và vạch H ngắn lại.
- Đĩa A không thay đổi.

20. Sơ đồ đơn vị co cơ
H
M
A
I
Sarcomer
Z Z

22. II. CƠ TIM:
- Là cơ vân đặc biệt
- Hoạt động không theo ý muốn.
- Có lổ lưới và mao mạch phong phú.
- Có vạch bậc thang.
- Có siêu sợi actin và myosin, sarcomer
giống như cơ vân.

23. 1. Tế bào cơ tim:
- Hình trụ phân nhánh, tạo thành
lưới.
- 1 vài nhân bầu dục.

26. II. CƠ TRƠN:
- TBào là đơn vị cấu tạo.
- TB cơ bó lớp.
- Thường có 2 lớp cơ, trong vòng,
ngoài dọc.
- Cơ trơn hoạt động không theo ý
muốn.

27. 1. TB cơ trơn:
- Hình thoi dài.
- Nhân hình gậy nằm/giữa TB.
- Có sợi actin và myosin, không tạo
nên sarcomer, không có đĩa và vạch.

28. Cơ trơn cắt dọc

29. Cơ trơn cắt ngang

30. 2. Sự co cơ trơn:
- Khi co cơ, có siêu sợi actin và
myosin di động tương đối với
nhau, làm cho cả TB cơ trơn co
ngắn lại và có hình thù đặc biệt.