4. Tədqiqat sualı:
• Aşıq Ələsgər bu şeiri
yazmaqla bədii gözəlliyə
necə nail ola bilmişdir?
5.
6. Qrup ı
1.Aşıq Ələsgər “Dağlar”şeirində bahar fəslinin
gözəlliyini hansı bənddə vermişdir?
2.Həmin bəndin ifadəli oxusunu şərti işarələrlə
göstərin.
3.Şeirdə mənası çətin anlaşılan
Ərbab,gəda sözlərini açıqlamaq.
7. Qrup ıı
1.Aşıq Ələsgər qış fəslinin gözəlliyini hansı bənddə
vermişdir?
2.Həmin bəndin ifadəli oxusunu şərti işarələrlə göstərin.
3.Şeirdə mənası çətin anlaşılan
Abi-həyat,möhnət sözlərini açıqlamaq
8. Qrup ııı
1.Aşıq Ələsgər yay fəslini hansı bənddə ifadə
edir?
2.Həmin bəndin ifadəli oxusunu şərti işarələrlə
yazın.
3.Şeirdə mənası çətin anlaşılan
Məlal,zənbur sözlərinin mənasını açıqlamaq
9. Qrup ıv
1.Aşıq Ələsgər payız fəslini hansı bənddə ifadə
edir?
2.Həmin bəndin ifadəli oxusunu şərti işarələrlə
yazın.
3.Şeirdə mənası çətin anlaşılan Zərnişan,
Dinşəməz sözlərinin mənasını açıqlamaq.
10.
11. “Dağlar” şeirinin ifadəli oxusu
Tapşırıq 1
/
Bahar fəsli, yaz ayları gələndə,/
Süsənli, sünbüllü,/ lalalı dağlar.//
Yoxsulu, ərbabı,/ şahı, gədanı/
Tutmaz bir – birindən/ aralı dağlar.////
Xəstə üçün/ təpəsində/ qar olur,/
Hər cür çiçək açar, /laləzar olur.//
Çeşməsindən/ abi – həyat car olur,/
Dağıdır möhnəti,/ məlalı dağlar.///
•
•
•
•
Yazın bir ayıdı, /çox yaxşı çağın,/
Kəsilməz çeşməndən/ gözəl yığnağın,//
Axtarma motalın,/ yağın, qaymağın.../
Zənbur çiçəyindən/ bal alı dağlar.//
Yayın əvvəlində/ dönürsən xana,/
Son ayda bənzərsən /yetkin bostana,//
Payızın zəhməri /qoyur virana,/
Dağıdır üstündən/ cəlalı dağlar.//
Gahdan çiskin tökər,/gah duman eylər./
Gah gəlib-gedəni/ peşiman eylər.//
Gahdan qeyzə gələr/ nahaq qan eylər,/
Dinşəməz haramı,/halalı dağlar. ///
12. Halıyam Eldarın var cümləsindən,
Gecə yatmır bir-birinin bəhsindən.
İyid nərəsindən,güllə səsindən
Dəyməmiş tökülür kalların ,dağlar.
Həsənnənə,Həsənbaba qoşadı,
Xaşbulaq yaylağı xoş tamaşadı.
Arsız aşıq elsiz niyə yaşadı?!
Ölsün Ələsgər tək qulların,dağlar.
--------------------------------------------------------------------------------------
Bahar fəsli yaz ayları gələndə
Süsənli, sünbüllü,lalalı dağlar,
Yoxsulu ,ərbabı ,şahı,gədanı.
Tutmaz bir-birindən aralı dağlar
Xəstə üçün təpəsində qar olur,
Hər cür çiçək açır,laləzər olur.
Çeşməsindən abi-həyat car olur.
Dağıdır möhnəti,məlalı dağlar.
18. Tapşırıq 3
Ərbab – sifətdir, ərəb dilindəndir, köhnəlmiş sözdür, ağa, cənab, sahib
deməkdir. Şeirdə varlı mənasındadır.
Gəda – isimdir, fars dilindəndir, aşağı təbəqədən olan,fəqir, dilənçi
deməkdir.
Möhnət – isimdir, ərəb dilindəndir, qayğı, ağırlıq, qəm, kədər
deməkdir. Şeirdə həsrət mənasındadır.
Məlal – isimdir, ərəb dilindəndir, ürək sıxıntısı, hüzn, kədər, qəm
deməkdir.
Zənbur – isimdir, ərəb dilindəndir, arı deməkdir.
Zərnişan – isimdir, fars dilindəndir, zərlə işlənmiş parça deməkdir.
Dinşəməz-ayırmaz,fırq qoymaz.
Firqət – isimdir, ərəb dilindəndir, ayrılıq deməkdir.
Abi-həyat –dirilik suyu
19. Ümumiləşdirici testlər
1.Qoşmanın hansı bəndində şair öz adını və ya təxəllüsünü çəkir
və həmin bənd necə adlanır?
a) 1-ci , şah bənd
b) 2-ci, möhür bənd
c) sonuncu, möhür
bənd
2.Aşıq Ələsgərin dağlar şeirinin janrı nədir?
a) Qoşma
b)müxəmməs
c)təcnis
3.Aşıq Ələsgər “Dağlar”qoşmasını hansı dağa həsr etmiş olar?
a)Everest
b) Murov
c)Bazardüzü
4.Şeirdə işlənən antonim sözlər hansılardı?
a)Ərbab-gəda
b)məlal-zəhmər
c)yoxsul-ərbab
21. Nəticə:
• Aşıq Ələsgərin “Dağlar”şeiri qoşma
janrındadır.
• Şeiri həsr etmişdir Kiçik Qafqaz sıra dağlarına.
• Qoşmada ərəb mənşəli sözlərdən istifadə
etmişdir.
• Qoşmada dağların bütün fəsillərdə aldığı
gözəlliklərdən ürək dolusu bəhs etmişdir.
22. Ev tapşırığı:
• “Dağlar “mövzusunda inşa yazmaq.
• Dağların müxtəlif fəsillərdə aldığı fərqli
mənzərələrin şəklini çəkmək.
