Deze presentatie werd gegeven op de voorjaarsbijeenkomst van de Adlib gebruikersgroep. Deze vond plaats op 28 maart 2019 in het Nieuwe Instituut te Rotterdam.

1. The AVG is here to stay

2. Wie ben ik?
Over mezelf?
Luud de Brouwer
Sinds 1989 werkzaam bij het archief in Tilburg
Sinds 1997 bezig met websites en (online)
dienstverlening
Sinds 2005 online actief op social media
Adlib gebruikersgroep - De AVG is here to stay – 28 maart 2019

3. Waar werk ik?
Archief dus
Regionaal Archief Tilburg
In 2007 verzelfstandigd samen met het
Textielmuseum en Stadsmuseum Tilburg:
Stichting Mommerskwartier
Eigen inkomsten door contracten met 12
gemeenten in Midden- en West-Brabant (géén
subsidie)
Gemeentearchivaris is niet in dienst van de
stichting maar van de Gemeente Tilburg en
benoemd in alle 12 gemeenten als
gemeentearchivaris
Adlib gebruikersgroep - De AVG is here to stay – 28 maart 2019
Geen eigen collectie. Alle archieven en
collecties zijn eigendom van de betreffende
gemeente

4. Waar gaat het vandaag over?
Vertel eens…
Algemene Verordening Gegevensbestanden
(AVG)
(GDPR = General Data Protection Regulation)
(opvolger van de WBP =
Wet Bescherming Persoonsgegevens)
Adlib gebruikersgroep - De AVG is here to stay – 28 maart 2019

5. AVG weg ermee!
Protest!
Adlib gebruikersgroep - De AVG is here to stay – 28 maart 2019
Column in het archievenblad januari 2018
Teleurstelling dat zoveel onschadelijke
informatie niet meer online mag staan.

6. Twee maten
Tis nie eerlijk…
Adlib gebruikersgroep - De AVG is here to stay – 28 maart 2019

8. - Privacy ligt gevoelig in onze samenleving
- Privacy is een groot goed
Waarom?
Adlib gebruikersgroep - De AVG is here to stay – 28 maart 2019

9. Privacy ligt gevoelig
Cijfers, cijfers, cijfers.De digitalisering van onze wereld maakt
digitale informatie steeds waardevoller.
Persoonlijke data is geld waard.
Gevoeligheden zijn er te over:
Familieschandalen / buitenechtelijke kinderen,
kinderen die voor het huwelijk zijn verwerkt,
scheidingen e.d.
Oorlogsverleden
Crimineel verleden
Het digitaliseren van informatie maakt het
makkelijker, sneller en beter doorzoekbaar. Die
ontwikkeling heeft veel mensen veel alerter
gemaakt op de informatie die er over hen zelf
of hun familie te vinden is.
Adlib gebruikersgroep - De AVG is here to stay – 28 maart 2019
Medische gegevens

10. Recht om vergeten te worden
Het recht op vergetelheid is vastgelegd in
artikel 17 van de AVG
Vergeten!
Adlib gebruikersgroep - De AVG is here to stay – 28 maart 2019
Bekend voorbeeld: “ontdopen”.
De doopinschrijving wordt niet doorgehaald
maar er wordt een document of aantekening
toegevoegd.

11. Onterecht veroordeeld
Vrijwilligers hebben al veel
nader toegankelijk gemaakt
Adlib gebruikersgroep - De AVG is here to stay – 28 maart 2019

12. Onterecht veroordeeld
Adlib gebruikersgroep - De AVG is here to stay – 28 maart 2019

13. Recht op herinneren
Dat weet ik nog
Geschiedenis reconstrueren
Persoonlijke geschiedenis
Identiteit:
stamboom / familie / dorp / stad / buurt / wijk /
club / school / bedrijf / etc.
Herdenkingen
Adlib gebruikersgroep - De AVG is here to stay – 28 maart 2019

14. Het belang van bewaren
Archiefdiensten verwerven archieven op basis
van de archiefwet
Keurig werk
Overheden zijn vanwege die wet verplicht om
hun archieven over te dragen aan een
archiefdienst met een archiefbewaarplaats
Archieven hechten ook belang aan het
“documenteren van de samenleving”
(particuliere archieven)
We bewaren archief om het beschikbaar te
stellen aan het publiek
Openbaarheid is wezenlijk, ook al is het met
beperkingen
Adlib gebruikersgroep - De AVG is here to stay – 28 maart 2019

15. Impact AVG
Boem is ho
Adlib gebruikersgroep - De AVG is here to stay – 28 maart 2019
De invoering van de AVG maakt een aantal
aspecten van privacy en veiligheid van
gegevens explicieter dan voorheen.
De dreiging van een boete heeft veel
instellingen in beweging gebracht.
Veel gegevens die tot mei 2018 online
beschikbaar en doorzoekbaar waren zijn offline
gehaald.
Er is een verschil tussen passieve
openbaarmaking en actieve openbaarmaking

16. Diversiteit op provincial niveau
Verder kijken dan je neus
lang is …
Adlib gebruikersgroep - De AVG is here to stay – 28 maart 2019

17. Ik heb een vraag
Adlib gebruikersgroep - De AVG is here to stay – 28 maart 2019
In het najaar van 2017 ontving het Waterlands
Archief een klacht van een bezoeker over de
openbaarheid van gezinskaarten waarop
bijzondere persoonsgegevens staan.
Bijzondere persoonsgevens, zoals gezindte,
levensovertuiging, seksuele aard, gezondheid,
lidmaatschap van een vakvereniging, mogen
nooit verwerkt worden, behalve als de
betrokkene toestemming geeft of is overleden.
Onder “verwerken” valt eigenlijk alles wat je
met gegevens doet: verzamelen, vastleggen,
ordenen, bewaren en terbeschikkingstelling.
Gezinskaarten mochten al onder het regime
van de Wbp niet openbaar zijn.
Één klacht is voldoende

18. Één klacht is voldoende
Adlib gebruikersgroep - De AVG is here to stay – 28 maart 2019
De Autoriteit Persoonsgegevens zei:
gezinskaarten mogen niet beschikbaar
worden gesteld als deze kaarten bijzondere
persoonsgegevens bevatten.
KVAN/BRAIN adviseerde om de grens van 110
jaar aan te houden. Dus gegevens ouder dan
110 jaar kunnen vrijelijk beschikbaar worden
gesteld.
Dat gaat verder dan de wetgeving omtrent
openbaarheid van de geboorteakten waar een
grens van 100 jaar geldt.
Het is wel zo dat de geboortakten geen
bijzondere persoonsgegevens bevatten.
Overlijdensakten mogen na 50 jaar openbaar
worden. De aangever van een overledene kan
echter nog in leven zijn.

19. Brabantse verdeeldheid
Adlib gebruikersgroep - De AVG is here to stay – 28 maart 2019
• Brabants Historisch Informatie Centrum
(BHIC) en Streekarchief Langstraat
Heusden Altena (SALHA): niets offline
gehaald.
• Regionaal Archief Tilburg: registers vanaf
1920 offline met index van persoonsnamen;
registers die bv. in 1918 starten en tot 1925
doorlopen nog wel online.
• West-Brabants Archief: registers vanaf 1920
offline met index van persoonsnamen;
inclusief registers die bv. in 1918 starten en
tot 1925 doorlopen.
• Stadsarchief Breda: alle gegevens en scans
vanaf 1918 offline gehaald.
• Regionaal Historisch Centrum Eindhoven:
alle gegevens en scans vanaf 1908 offline
gehaald.
• Erfgoed ’s-Hertogenbosch: geen scans en
index online; in studiezaal microfiches met
bevolkingsregisters 1910-1920 weggehaald.

20. Oplossingen?
Experimenten om informatie online te laten
staan
Adlib gebruikersgroep - De AVG is here to stay – 28 maart 2019
Snapt de gebruiker het nog?
• Softwarematig laten bepalen welke
gezinskaarten wel en welke niet getoond
mogen worden
• Maskering van “verboden” informatie

21. KIES!
Begin bij het beschrijven / inventariseren
van archieven met de minst risicovolle
delen van de collectie
Kritisch kijken als je archieven of
archiefbestanddelen gaat digitaliseren
Kritisch kijken naar wat je nader
toegankelijk gaat maken
Adlib gebruikersgroep - De AVG is here to stay – 28 maart 2019
Bestaande collectie

22. Adlib gebruikersgroep - De AVG is here to stay – 28 maart 2019
Bestaande collectie
• Bouwdossiers (auteursrecht en privacy)
• Ledenlijsten verenigingen (privacy)
• Personeelsoverzichten (privacy)
• Correspondentie (privacy)
• Notariële archieven (privacy)

23. De gevolgen van de AVG voor documenten en
het auteursrecht van beeldmateriaal is
belangrijk bij de collectievorming.
Bij archieven letten we heel erg, en dat zal nu
toenemen, op de vertrouwelijkheid van
materiaal.
Zeker bij particuliere archieven kan dat een
overweging zijn om archieven wel of niet in de
collectie op te nemen.
Regionaal Archief Tilburg neemt al vele jaren
geen beeldmateriaal aan waarvan het copyright
niet berust bij de schenker.
Nieuwe archieven / collecties
Adlib gebruikersgroep - De AVG is here to stay – 28 maart 2019

24. Wat betekent het nog meer?
Aan de slag…
Adlib gebruikersgroep - De AVG is here to stay – 28 maart 2019
Bezoekersregistratie
Aanvraagregistratie
Contractbeheer
E-mailcontact met gebruikers en klanten
Vrijwilligersbeheer
Nieuwsbrieven
Verwerkersovereenkomst
Etcetera

25. De tragiek
Je bent jaren bezig om je Google vindbaarheid
te verbeteren en nu werkt dat tegen je.
Van vindbaar naar
onvindbaar?
Adlib gebruikersgroep - De AVG is here to stay – 28 maart 2019

26. De AVG is here to stay
Er is altijd hoop… !
Adlib gebruikersgroep - De AVG is here to stay – 28 maart 2019
De AVG is nog niet uitgekristalliseerd en de
komende jaren zal er meer jurisprudentie
komen over de wijze waarop de wet
geïnterpreteerd dient te worden.

27. Klaar!
Of zijn er nog vragen?