Աշխարհի 7 հրաշալիքները

1. Մ Ի Ջ Ի Ն Դ Պ Ր Ո Ց
6 - 2 Դ Ա Ս .
Մ Ա Ր Տ Ի Ն Ա Թ Ո Յ Ա Ն
Աշխարհի 7 հրաշալիքները

2.  <<Աշխարհի 7 հրաշալիքներ>>..... Այդպես են
անվանում անտիկ ժամանակներում փառաբանված
շինություններն ու արձանները: Հրաշալիքների
առաջին ցուցակը մ. թ. ա. 5-րդ դարում կազմել է
Հերոդոտոսը, ով քաջատեղյակ էր Եգիպտոսի ու
Առաջավոր Ասիայի ճարտարապետությանը, շուտով
նրա հետ համաձայնվել են Փիլոն Բյուզանդացին, իսկ
ավելի ուշ՝ Անտիպատրոս Սիդոնացին: Ցավոք,
մարդկային մտքի և հմուտ ձեռքերի այդ հրաշալի
ստեղծագործություներից մեզ են հասել միայն
եգիպտական բուրգերը:

3. Եգիպտական բուրգերը
 Նեղոս գետի արևմտյան ափին այժմյան Գիզեյում կառուցեցին փարավոնների`
Խուֆուի Քեոփս, Խաֆրայի, Քեփրեն և Մենկաուրայի Միկերին ահռելի չափեր
ունեցող բուրգեր: Թվարկվածներից ամենամեծը` Քեոփսի բուրգը, որն էլ համարվում
է հրաշալիքներից մեկը կառուցվել է Ք.ա. 27-րդ դարում փարավոնի ազգական
Խեմիունի ճարտարապետությամբ: Այն ուներ 147.6մ բարձ., իսկ քառակուսի
հատակագծի յուրանքաչյուր թևի երկ. 233 մ էր: Բուրգը կառուցել են 20տարի
շարունակ, ոսկեգույն կրաքարերից, որոնցից յուրաքանչյուրը կշռում է 2.5-3տ:
Նույնիսկ մեր օրերում այս բուրգի շինարարական տեխնիկան ապշեցնում և հիացնում
է, քանի որ այս հսկայական քարերի միջև ընդհամենը կես մմ տարածություն է:
Բուրգերի կից կառուցված էին փարավոնների հանգստյան տաճարներ, փոքրիկ
բուրգ-դամբարաներ: Համաձայն սովորույթի, փարավոնների մտերիմները
պարտավոր էին նրա կողքին լինել նաև մահից հետո:

4.  Խեֆրեն փարավոնի տաճարի մոտ կանգնած էր
եգիպտական արվեստի մեկ այլ հրաշալիք ևս: Դա 57մ
երկ. և 20մ բարձր. Մեծ Սվինքսներ` մարդու գլխով և
առյուծի մարմնով առասպելական հրեշը:
Փարավոների հավիտենական կայարանները`
բուրգերը, թողում են աննկարագրելի, ապշեցուցիչ
տպավորություն: Եգիպտական արվեստի ոչ մի ուրիշ
հուշարձան ամբողջովին չի արտահայտում
եգիպտական մշակույթի ընդհանուր բնութագիրն
այնպես, ինչպես բուրգերը:

5. Շամիրամի կախովի պարտեզները Բաբելոնում
 Շամիրամի պարտեզներ... այս հրաշալիքը գտնվում էր Հին Արևելքի`
Բաբելոն քաղաքում: Ավանդությունն այդ պարտեզների ստեղծումը կապում
է Շամիրամ թագուհու անվան հետ: Դրանք ստեղծվել են Նաբուգոդոնոսոր
թագավորի հրամանով մ.թ.ա. 6-րդ դարում: Նա իր պալատը կառուցել էր 6
հարկանի տան բարձրություն ունեցող արհեստական հարթակի վրա: Դեպի
այդ հարթակն աստիճանաձև բարձրանում էին աղյուսե կամարների 6
շարքեր 6 կամարասրահներ: Ամեն աստիճանի վրա հողի շերտ էր լցված և
ծաղկուն պարտեզ էր գցված: Գիշեր-ցերեկ հարյուրավոր ստրուկներ
պտտում էին կաշվե դույլերով հսկայական անիվները` Եփրատ գետից ջուր
տանելով այգիներին:

6. Արտեմիսի տաճարը Եփեսոսում
 Երրորդ <<հրաշալիքը>> համարվել է հունական աստվածուհի Արտեմիսի տաճարը Փոքր
Ասիայի Եփեսոս քաղաքում: Տաճարը կառուցվել է շատ անգամներ, սակայն վաղեմի
փայտե շինություները քայքայվում էին, հրդեհի ճարակ դառնում կամ ավերվում այս
վայրերի հաճախակի երկրաշարժերից, և այդ պատճառով Ք.ա. 6-րդ դ. որոշվեց կառուցել
տաճարը չխնայելով ոչ միջոցներ և ոչ ժամանակ: Լավագույն նախագիծ հռչակվեց ճարտ.
Հերսիփրոնի աշխատանքը: Նա առաջարկեց կառուցել մարմարից: Տաճարին երկար կյանք
ապահովելու համար նա համարձակ ու արտասովոր որոշում կայացրեց` մեհեյանը
կառուցել գետափնյա ճահճուտում, որպեսզի ճահճային փափուկ հողը ապագա
երկրաշարժների դեպքում ամորտիզատորի դեր կատարի:

7.  Իսկ որպեսզի մարմարյա հսկան իր ծանրությունից չխորասուզվի հողի մեջ,
փորվեց խորը փոսորակ, որը լցրեցին փայտածխի և բրդի խառնուրդով
ստեղծելով մի քանի մ հաստությամբ բարձ: Տաճարի վերաբերյալ կան տարբեր
պատմություներ, որնցից ամենաուսանելին Հերոստրատի պատմությունն է: Ոչնչով
աչքի չնկած մի մարդ որոշում է արժանանալ անմահության և հրկիզում է տաճարը:
Հերոստրատի հայրենակիցները, որոշում են պատժել նրան մոռանալավ և ոչ մի տեղ ,
ոչ մի դեպքում չհիշատակել իր անունը: Իսկ եփեսցոցիք կառուցեցին նոր տաճարը
ճարտ. Հեյրոկրատի գլխավորությամբ , որն էլ հենց համարվեց 7 հրաշալիքներից մեկը:


8. Զևսի արձանը Օլիմպոսում
 Օլիմպիական Զևսին կերտել է Ֆիդիասը 2հզ. տարի առաջ: Սա միակ
հրաշալիքն է, որ գտնվում է Եվրոպայում: Արձանը գտնվում է
տաճարի ներսում: Ֆիդիասը կերտել է Զսին 14մ բարձ. գահին նստած
վիճակում: Միչև գոտկատեղը պատրաստված է փայտից, մարմինը`
վարդագույն տաք փղոսկրով, իսկ հագուստը` ոսկե թիթեղներից էր:
Նա մի ձեռքով բռնել էր Նիկեի արձանը, մյուսով հենվել էր երկար
գավազանի վրա: Ֆիդիասը իր աշխատանքը ավարտեց , մոտեցավ
տաճարի սև մարմարյա հատակին արտացոլվող արձանին և
հարցրեց. արդյոք գոհ է Զևսը: Իբրև պատասխան լսվեց ամրոպի
ճայթյուն: Զևսը գոհ էր......

9. Հալիկառնասի դամբարանը
 Հալիկառնաս այժմ Թուրքիայի Բոդրում քաղաքում էր գտնվում
հրաշալիքներից հինգերորդը` Մավսոլոս թագավորի հոյակետ
դամբարանը, որը կառուցել էր նրա այրին` Արտեմիսիա թագուհին:
Դա մի եռահարկ շինություն էր: Առաջին հարկը գոտևորում էր
սպիտակ մարմարե բարձրաքանդակների ժապավենը, 2-րդ հարկը
մարմարե սլացիկ սյունաշար էր, իսկ 3-րդ հարկը բրգաձև տանիքներ:
Մավսոլոսի և Արտեմիսիայի արձանները, ինչպես նաև դամբարանի
այլ զարդաքանդակներ այժմ պահվում են Բրիտանական
թանգարանում:

10. Հռոդոսի կոթողը
 Մ.թ.ա. 5-րդ դ. Հռոդոս կղզու վրա հարձակվեց զորապետ
Դեմետրիոսը, սակայն նրան չհաջողվեց հաղթել
ազատասեր հռոդոսցիներին: Ի հիշատական կղզու հաջող
պաշտպանության` հռոդոսցիները որոշեցին կանգնեցնել
աշխարհի ամենմեծ արձանը, որն էլ համրվեց հին
աշխարհի թվով 6-րդ հրաշալիքը Հռոդոսի կոթող անունով:
36մ հասակով բրոնզե արձանը պատկերում էր արևի
աստված Հելիոսին, որին կղզու բնակիչները համարում էին
իրենց հովանավոր:

11. Ալեքսանդրիայի փարոսը
 Նեղոս գետի գետաբերանում գտնվող Փարոս կղզում,
Ալեքսանդրիա քաղաքի մոտ մ.թ.ա. 280թ. կառուցվեց հին
ժամանակների ամենամեծ փարոսը, համրվելով հին
աշխարհի 7-րդ հրաշալիքը: 120մ բարձր. ունեցող
եռահարկ աշտարակը, որի գագաթի քարե կլոր
սյունասրահում վառվում էր խարույկը` ճանապարհ ցուց
տալով նավերին