พรบ.การเลือกตั้งสมาชิกสภาท้องถิ่นหรือผู้บริหารท้องถิ่น พ.ศ.2545

1. การเลือกตั้งสมาชิกสภาทองถิ่นหรือผูบริหารทองถิ่น
พ.ศ. 2545
--------------------------1.
พระราชบัญญัตการเลือกตังสมาชิกสภาทองถินหรือผูบริหารทองถิน พ.ศ. 2545
ิ
้
่

่
มาตรา
หมวด 1 บททั่วไป
6
หมวด 2 เขตเลือกตัง หนวยเลือกตัง และที่เลือกตั้ง
้
้
13
หมวด 3 การดําเนินการเลือกตัง
้
19
หมวด 4 ผูมีสิทธิเลือกตั้งและบัญชีรายชื่อผูมีสิทธิเลือกตั้ง
33
หมวด 5 ผูสมัคร การสมัครรับเลือกตัง และตัวแทนผูสมัคร
้
44
หมวด 6 คาใชจายในการเลือกตั้งและวิธีการหาเสียงเลือกตั้ง
54
หมวด 7 การลงคะแนนเลือกตัง
้
65
หมวด 8 การนับคะแนนเลือกตั้งและการประกาศผลการเลือกตั้ง
87
หมวด 9 การคัดคานการเลือกตัง
้
102
หมวด 10 การควบคุมการเลือกตั้ง
105
หมวด 11 บทกําหนดโทษ
109
บทเฉพาะกาล
136
2.
...
รางพระราชบัญญัตการเลือกตังสมาชิกสภาทองถินหรือผูบริหารทองถิน (ฉบับที.่ ..) พ.ศ.
ิ
้
่

่
-
มี 3 ราง พ.ร.บ.

2. L 0107
พระราชบัญญัติ
การเลือกตั้งสมาชิกสภาทองถิ่นหรือผูบริหารทองถิ่น
พ.ศ. 2545
--------------------------ภูมิพลอดุลยเดช ป.ร.
ใหไว ณ วันที่ 11 ตุลาคม พ.ศ. 2545
เปนปท่ี 57 ในรัชกาลปจจุบัน
พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช มีพระบรมราชโองการโปรดเกลาฯ ใหประกาศ
วา
โดยที่เปนการสมควรใหมีกฎหมายวาดวยการเลือกตั้งสมาชิกสภาทองถิ่นหรือผูบริหารทองถิ่น
พระราชบัญญัตินี้มีบทบัญญัติบางประการเกี่ยวกับการจํากัดสิทธิและเสรีภาพของบุคคล ซึ่งมาตรา
29 ประกอบกับมาตรา 31 ของรัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรไทย บัญญัตใหกระทําไดโดยอาศัยอํานาจ
ิ
ตามบทบัญญัตแหงกฎหมาย
ิ
จึงทรงพระกรุณาโปรดเกลาฯ ใหตราพระราชบัญญัตขนไวโดยคําแนะนําและยินยอมของรัฐสภา
ิ ้ึ
ดังตอไปนี้
ิ
ิ
้
่

มาตรา 1 พระราชบัญญัตนเ้ี รียกวา “พระราชบัญญัตการเลือกตังสมาชิกสภาทองถินหรือผูบริหาร
ทองถิ่น พ.ศ. 2545”
มาตรา 2 พระราชบัญญัตินี้ใหใชบังคับตั้งแตวันถัดจากประกาศในราชกิจจานุเบกษาเปนตนไป แต
จะใชบังคับแกการเลือกตั้งสมาชิกสภาทองถิ่นหรือผูบริหารทองถิ่นขององคกรปกครองสวนทองถิ่นประเภท
ใดและเมื่อใด ใหตราเปนพระราชกฤษฎีกา

3. การดําเนินการตราพระราชกฤษฎีกาตามวรรคหนึ่ง ใหนายกรัฐมนตรีรับฟงขอเสนอแนะของคณะ
กรรมการการเลือกตัง
้
(ประกาศใน รจ. 119 ก ตอนที่ 107
วันลง รจ. 17 ตุลาคม 2545 : )
มาตรา 3 เมื่อไดมีพระราชกฤษฎีกาใหใชบังคับพระราชบัญญัตินี้แกการเลือกตั้งสมาชิกสภาทองถิ่น
หรือผูบริหารทองถินขององคกรปกครองสวนทองถินประเภทใดแลว ใหยกเลิกกฎหมายวาดวยการเลือกตั้ง

่
่
สมาชิกสภาทองถินหรือผูบริหารทองถินขององคกรปกครองสวนทองถินประเภทนัน ดังตอไปนี้
่

่
่
้
( 1 ) พระราชบัญญัติการเลือกตั้งสมาชิกสภากรุงเทพมหานครและผูวาราชการกรุงเทพมหานคร
พ.ศ. 2531
( 2 ) พระราชบัญญัติการเลือกตั้งสมาชิกสภาจังหวัด พุทธศักราช 2482
( 3 ) พระราชบัญญัติการเลือกตั้งสมาชิกสภาจังหวัด (ฉบับที่ 2 ) พ.ศ. 2485
( 4 ) พระราชบัญญัติการเลือกตั้งสมาชิกสภาจังหวัด (ฉบับที่ 3 ) พ.ศ. 2498
( 5 ) พระราชบัญญัติการเลือกตั้งสมาชิกสภาจังหวัด (ฉบับที่ 4 ) พ.ศ. 2417
( 6 ) พระราชบัญญัติการเลือกตั้งสมาชิกสภาจังหวัด (ฉบับที่ 5 ) พ.ศ. 2423
( 7 ) พระราชบัญญัติการเลือกตั้งสมาชิกสภาจังหวัด (ฉบับที่ 6 ) พ.ศ. 2438
( 8 ) พระราชบัญญัติการเลือกตั้งสมาชิกสภาเทศบาล พุทธศักราช 2482
( 9 ) พระราชบัญญัติการเลือกตั้งสมาชิกสภาเทศบาล (ฉบับที่ 2 ) พ.ศ. 2485
( 10 ) พระราชบัญญัติการเลือกตั้งสมาชิกสภาเทศบาล (ฉบับที่ 3 ) พ.ศ. 2496
( 11 ) พระราชบัญญัติการเลือกตั้งสมาชิกสภาเทศบาล (ฉบับที่ 4 ) พ.ศ. 2501
( 12 ) พระราชบัญญัติการเลือกตั้งสมาชิกสภาเทศบาล (ฉบับที่ 5 ) พ.ศ. 2511
( 13 ) พระราชบัญญัติการเลือกตั้งสมาชิกสภาเทศบาล (ฉบับที่ 6 ) พ.ศ. 2517
( 14 ) พระราชบัญญัติการเลือกตั้งสมาชิกสภาเทศบาล (ฉบับที่ 7) พ.ศ. 2517
( 15 ) พระราชบัญญัติการเลือกตั้งสมาชิกสภาเทศบาล (ฉบับที่ 8 ) พ.ศ. 2523
( 16 ) พระราชบัญญัติการเลือกตั้งสมาชิกสภาเทศบาล (ฉบับที่ 9 ) พ.ศ. 2538
( 17 ) พระราชบัญญัติการเลือกตั้งสมาชิกสภาเทศบาล (ฉบับที่ 10 ) พ.ศ. 2541
ในกรณีที่กฎหมายวาดวยการจัดตั้งองคกรปกครองสวนทองถิ่นกําหนดใหการเลือกตั้งสมาชิกสภา
ทองถินหรือผูบริหารทองถินเปนไปตามกฎหมายวาดวยการเลือกตังสมาชิกทองถินหรือผูบริหารทองถินของ
่

่
้
่

่
องคกรปกครองสวนทองถินประเภทอืน เมื่อมีพระราชกฤษฎีกาใหใชบังคับพระราชบัญญัตินี้แกการเลือกตั้ง
่
่
สมาชิกสภาทองถินหรือผูบริหารทองถินขององคกรปกครองสวนทองถินประเภทอืนนันกอน ใหกฎหมาย
่

่
่
่ ้
วาดวยการเลือกตังสมาชิกสภาทองถินหรือผูบริหารทองถินขององคกรปกครองสวนทองถินประเภทอืน
้
่

่
่
่
ซึงถูกยกเลิกไปตามวรรคหนึงยังคงใหใชบงคับแกการเลือกตังสมาชิกสภาทองถินหรือผูบริหารทองถินของ
่
่
ั
้
่

่
องคกรปกครองสวนทองถิ่นซึ่งยังมิไดมีพระราชกฤษฎีกาใหใชบังคับพระราชบัญญัตินี้

4. เมื่อไดมีพระราชกฤษฎีกาใหใชบังคับพระราชบัญญัตินี้แกการเลือกตั้งสมาชิกสภาทองถิ่นหรือ
ผูบริหารทองถินขององคกรปกครองสวนทองถินประเภทใดแลว บรรดาบทกฎหมาย กฎ ระเบียบ

่
่
ขอบังคับ ประกาศหรือคําสังใดทีขดหรือแยงกับบทบัญญัตแหงพระราชบัญญัตนใหใชบทบัญญัตแหง
่ ่ั
ิ
ิ ้ี
ิ
พระราชบัญญัตนแทน
ิ ้ี
ิ
มาตรา 4 ในพระราชบัญญัตน้ี
“องคกรปกครองสวนทองถิ่น” หมายความวา องคการบริหารสวนจังหวัด เทศบาล องคการ
บริหารสวนตําบล กรุงเทพมหานคร เมืองพัทยา และองคกรปกครองสวนทองถิ่นอื่นที่มีกฎหมายจัดตั้ง
“สภาทองถิ่น” หมายความวา สภาองคการบริหารสวนจังหวัด สภาเทศบาล สภาองคการบริหาร
สวนตําบล สภากรุงเทพมหานคร สภาเมืองพัทยาและสภาองคกรปกครองสวนทองถิ่นอื่น
“ผูบริหารทองถิน” หมายความรวมถึง คณะผูบริหารทองถิ่น

่
“หัวหนาพนักงานสวนทองถิน” หมายความวา ปลัดองคการบริหารสวนจังหวัด ปลัดเทศบาล
่
ปลัดองคการบริหารสวนตําบล ปลัดกรุงเทพมหานคร ปลัดเมืองพัทยา และหัวหนาพนักงานหรือหัวหนา
ขาราชการขององคกรปกครองสวนทองถินอืน
่ ่
“คณะกรรมการการเลือกตั้ง” หมายความวา คณะกรรมการการเลือกตั้งตามกฎหมายประกอบ
รัฐธรรมนูญวาดวยคณะกรรมการการเลือกตั้ง
้
“คณะกรรมการการเลือกตั้งประจําจังหวัด” หมายความวา คณะกรรมการการเลือกตังประจํา
จังหวัดตามกฎหมายประกอบรัฐธรรมนูญวาดวยคณะกรรมการการเลือกตัง
้
ํ
่
“นายอําเภอ” หมายความรวมถึง ผูอานวยการเขตและปลัดอําเภอผูเ ปนหัวหนาประจํากิงอําเภอ
“เจาหนาที่รักษาความปลอดภัย” หมายความวา ขาราชการตํารวจหรือขาราชการพลเรือน หรือ
ขาราชการทหาร หรือพนักงานฝายปกครอง หรือสมาชิกอาสารักษาดินแดน หรือเจาหนาทีอนของรัฐ
่ ่ื
ที่ไดรับแตงตั้งใหปฏิบัติหนาที่รักษาความปลอดภัยประจําที่เลือกตั้ง
“ผูมีสิทธิเลือกตั้ง” หมายความวา ผูมีสิทธิเลือกตั้งสมาชิกสภาทองถิ่นหรือผูบริหารทองถิ่น
“ผูสมัคร” หมายความวา ผูสมัครรับเลือกตั้งเปนสมาชิกสภาทองถิ่นหรือผูบริหารทองถิ่น
 ั
้
่

่
“ผูไดรับเลือกตั้ง” หมายความวา ผูไดรบเลือกตังเปนสมาชิกสภาทองถินหรือผูบริหารทองถิน
“การเลือกตั้ง” หมายความวา การเลือกตั้งสมาชิกสภาทองถิ่นหรือผูบริหารทองถิ่น
่ํ
้
่

่
“วันเลือกตั้ง” หมายความวา วันทีกาหนดใหเปนวันเลือกตังสมาชิกสภาทองถินหรือผูบริหารทองถิน
่ ่ี ํ
้
่

“เขตเลือกตั้ง” หมายความวา ทองทีทกาหนดเปนเขตเลือกตังสมาชิกสภาทองถินหรือผูบริหาร
ทองถิ่น
“หนวยเลือกตัง” หมายความวา ทองถิ่นที่กําหนดใหผูมีสิทธิเลือกตั้งทําการลงคะแนนเลือกตั้ง ณ
้
ที่เลือกตั้งใดที่เลือกตั้งหนึ่ง

5. “ที่เลือกตั้ง” หมายความวา สถานที่ที่กําหนดใหทําการลงคะแนนเลือกตั้ง และใหหมายความรวม
ถึงบริเวณทีกาหนดขึนโดยรอบทีเ่ ลือกตัง
่ํ
้
้
“จังหวัด” หมายความรวมถึง กรุงเทพมหานคร
่
“อําเภอ” หมายความรวมถึง เขตและกิงอําเภอ
“ตําบล” หมายความรวมถึง แขวง
“ศาลากลางจังหวัด” หมายความรวมถึง ศาลาวาการกรุงเทพมหานคร
“ที่วาการอําเภอ” หมายความรวมถึง สํานักงานเขตและที่วาการกิ่งอําเภอ
“เทศบาล” หมายความรวมถึง เมืองพัทยา และองคกรปกครองสวนทองถิ่นอื่นที่มีกฎหมายจัดตั้ง
เปนองคกรปกครองสวนทองถินรูปแบบพิเศษ
่
(คําเฉพาะ ศัพท และนิยามของกฎหมายทุกฉบับ ดู “CD พจนานุกรมกฎหมาย” : )
มาตรา 5 ใหประธานกรรมการการเลือกตั้งรักษาการตามพระราชบัญญัตินี้ และใหมีอํานาจออก
ประกาศ ระเบียบ ขอกําหนด หรือคําสั่งของคณะกรรมการการเลือกตั้งเพื่อปฏิบัติการตามพระราชบัญญัติ
นี้
หมวด 1
บททั่วไป
-----------มาตรา 6 ใหผูมีสิทธิเลือกตั้งมีสิทธิออกเสียงลงคะแนนเลือกตั้งผูสมัครไดไมเกินจํานวนสมาชิก
สภาทองถินหรือผูบริหารทองถินทีจะพึงมีในเขตเลือกตัง
่

่ ่
้
การเลือกตัง ใหใชวิธีออกเสียงลงคะแนนโดยตรงและลับ
้
มาตรา 7 ใหคณะกรรมการการเลือกตั้งจัดใหมีการเลือกตั้งภายในสี่สิบหาวันนับแตวันที่สมาชิก
สภาทองถิ่นหรือผูบริหารทองถิ่นดํารงตําแหนงครบวาระหรือภายในหกสิบวันนับแตวันที่สมาชิกสภาทองถิ่น
หรือผูบริหารทองถินพนจากตําแหนงเพราะเหตุอนใดนอกจากครบวาระ เวนแตวาระดํารงตําแหนงของ

่
่ื
สมาชิกสภาทองถิ่นจะเหลืออยูไมถึงหนึ่งรอยแปดสิบวัน
คณะกรรมการการเลือกตั้งอาจมีคําสั่งขยายหรือยนระยะเวลาใหมีการเลือกตั้งตามวรรคหนึ่งไดตาม
ความจําเปนเมือพฤติการณพเิ ศษ โดยตองระบุเหตุผลการมีคําสั่งดังกลาวดวย
่
ในการจัดใหมการเลือกตังตามวรรคหนึง ใหองคกรปกครองสวนทองถิ่นใหความชวยเหลือและ
ี
้
่
อํานวยความสะดวก ในการจัดการเลือกตัง
้

6. ่
่ี 
้
มาตรา 8 เมือมีกรณีทตองมีการเลือกตัง ใหผูอํานวยการการเลือกตั้งประจําองคกรปกครองสวน
ทองถิ่นตามมาตรา 19 ประกาศใหมีการเลือกตั้ง ซึงอยางนอยตองมีเรือง ดังตอไปนี้
่
่
( 1 ) วันเลือกตัง
้
( 2 ) วันรับสมัครเลือกตัง ซึงตองใหมการเริมรับสมัครไมเกินสิบวัน นับแตวนประกาศใหมการ
้ ่
ี
่
ั
ี
เลือกตัง และตองกําหนดวันรับสมัครไมนอยกวาหาวัน
้
( 3 ) สถานที่รับสมัครเลือกตั้ง
( 4 ) จํานวนสมาชิกสภาทองถิ่นที่จะมีการเลือกตั้งในแตละเขตเลือกตั้ง
( 5 ) จํานวนเขตเลือกตัง ซึ่งตองมีรายละเอียดเกี่ยวกับอําเภอ หรือตําบล หรือเขตทองถินที่ ที่อยู
้
่
ภายในเขตเลือกตัง
้
( 6 ) หลักฐานการสมัครรับเลือกตั้ง
การกําหนดตาม (1) (2) (4) และ (5) ตองไดรบความเห็นชอบจากคณะกรรมการการเลือกตังประจํา
ั
้
จังหวัดกอน
ประกาศตามวรรคหนึง ใหปดไว ณ ที่ทําการองคกรปกครองสวนทองถิ่นนั้น และสถานที่อื่นตาม
่
ทีผอานวยการการเลือกตังประจําองคกรปกครองสวนทองถินเห็นสมควร
่ ู ํ
้
่
มาตรา 9 ใหผูอํานวยการทะเบียนกลางตามกฎหมายวาดวยการทะเบียนราษฎรมีหนาที่จัดทํา
บัญชีรายชื่อผูมีสิทธิเลือกตั้งของแตละหนวยเลือกตั้งจากทะเบียนรายชื่อผูมีสิทธิเลือกตั้งตามกฎหมาย
ประกอบรัฐธรรมนูณวาดวยคณะกรรมการการเลือกตังใหถกตองตามความจริง
้ ู
่

้ ้
มาตรา 10 ใหองคกรปกครองสวนทองถินรับผิดชอบในคาใชจายในการเลือกตังทังหมด เวนแต
คาใชจายของคณะกรรมการการเลือกตั้งและคณะกรรมการการเลือกตั้งประจําจังหวัด
ในกรณีที่องคกรปกครองสวนทองถิ่นใดมีรายไดไมเพียงพอสําหรับคาใชจายในการเลือกตั้งตาม
วรรคหนึ่ง ใหคณะรัฐมนตรีพิจารณาจัดสรรเงินอุดหนุนใหองคกรปกครองสวนทองถิ่นนั้นตามความ
จําเปน
่
้
ิ
มาตรา 11 เพือใหการดําเนินการเลือกตังตามพระราชบัญญัตนเ้ี ปนไปดวยความเรียบรอย สุจริต
และเที่ยงธรรม นอกจากอํานาจหนาที่ของคณะกรรมการการเลือกตั้งตามที่กําหนดไวในกฎหมายประกอบ
รัฐธรรมนูญวาดวยคณะกรรมการการเลือกตัง ใหคณะกรรมการการเลือกตั้งมีอํานาจออกระเบียบเกี่ยวกับ
้
วิธีการและระยะเวลาในการดําเนินการในเรื่องใด ๆ ไดเทาที่ไมขัดหรือแยงกับพระราชบัญญัตินี้ทั้งนี้ ระเบียบ
ดังกลาว ตองไมมีผลเปนการตัดสิทธิหรือลงโทษบุคคลใด และเมื่อประกาศในราชกิจจานุเบกษาแลวใหใช
บังคับได

7. มาตรา 12 ในกรณีที่คณะกรรมการการเลือกตั้งสั่งใหมีการเลือกตั้งใหม ใหคณะกรรมการ
การเลือกตั้งมีอํานาจออกประกาศใหยนหรือขยายระยะเวลา หรืองดเวนการดําเนินการที่เกี่ยวกับการเลือกตั้ง
ตามทีบญญัตในพระราชบัญญัตนเ้ี ฉพาะในการเลือกตังนันเพือใหเหมาะสมแกการดําเนินการเลือกตังใหม
่ ั ิ
ิ
้ ้ ่
้
ใหเปนไปโดยรวดเร็ว สุจริต และเที่ยงธรรมได
หมวด 2
เขตเลือกตั้ง หนวยเลือกตัง และที่เลือกตั้ง
้
---------------------้
้
่
มาตรา 13 การกําหนดเขตเลือกตังสําหรับการเลือกตังสมาชิกทองถิน ใหเปนไปตามหลักเกณฑ
ดังตอไปนี้
( 1 ) การเลือกตั้งสมาชิกสภากรุงเทพมหานคร ใหถอเขตเปนเขตเลือกตัง ถาเขตใดมีจํานวนราษฎร
ื
้
ตามหลักฐานการทะเบียนราษฎรทีประกาศในปสดทายกอนปทมการเลือกตังเกินหนึงแสนคน ใหแบงเขตนั้น
่
ุ
่ี ี
้
่
ออกเปนเขตเลือกตังโดยถือเกณฑจานวนราษฎรหนึงแสนคน เศษของหนึ่งแสนถาเกินหาหมื่น ใหเพิ่มเขต
้
ํ
่
เลือกตังในเขตนันไดอกหนึงเขตเลือกตัง
้
้
ี ่
้
( 2 ) การเลือกตั้งสมาชิกสภาองคการบริหารสวนจังหวัด ใหถอเขตอําเภอเปนเขตเลือกตัง ในกรณี
ื
้
ทีอาเภอใดมีสมาชิกไดเกินกวาหนึงคนใหแบงเขตอําเภอเปนเขตเลือกตัง เทากับจํานวนสมาชิกที่จะพึงมี
่ํ
่
้
ในอําเภอนัน
้
( 3 ) การเลือกตังสมาชิกสภาเทศบาลตําบล ใหแบงเขตเทศบาลเปนสองเขตเลือกตัง การเลือกตัง
้
้
้
สมาชิกสภาเทศบาลเมือง ใหแบงเขตเทศบาลเปนสามเขตเลือกตั้ง การเลือกตั้งสมาชิกสภาเทศบาลนคร
หรือการเลือกตั้งสมาชิกสภาเมืองพัทยา ใหแบงเขตเทศบาลหรือเขตเมืองพัทยาเปนสี่เขตเลือกตั้ง และ
ตองมีจํานวนสมาชิกสภาเทศบาลเทากันทุกเขตเลือกตั้ง
( 4 ) การเลือกตั้งสมาชิกสภาองคการบริหารสวนตําบล ใหถอเขตหมูบานเปนเขตเลือกตัง
ื
 
้
( 5 ) การเลือกตั้งสมาชิกสภาองคกรปกครองสวนทองถิ่นอื่น ใหถอเขตขององคกรปกครองสวน
ื
ทองถิ่นนั้นเปนเขตเลือกตั้ง เวนแตกฎหมายวาดวยการจัดตังองคกรปกครองสวนทองถินนันจะกําหนดไวเปน
้
่ ้
อยางอืน
่
มาตรา 14 ในการแบงเขตเลือกตั้ง ตองพยายามจัดใหมีจํานวนราษฎรในแตละเขตเลือกตั้งใกลเคียง
กันมากที่สุด และตองแบงพืนทีของแตละเขตเลือกตังใหตดตอกัน ในเขตเทศบาลหรือเขตชุมชนหนาแนน
้ ่
้ ิ
อาจกําหนดใหใชแนวถนน ตรอกหรือซอย คลอง หรือแมนาเปนแนวเขตของเขตเลือกตังได สําหรับ
ํ้
้
การเลือกตั้งสมาชิกสภากรุงเทพมหานคร มิใหนําพื้นที่เพียงบางสวนของเขตหนึ่งไปรวมกับเขตอื่น

8. ่
้
ู ํ
มาตรา 15 เพือประโยชนในการแบงเขตเลือกตังตามมาตรา 14 ใหผอานวยการทะเบียนกลางตาม
กฎหมายวาดวยการทะเบียนราษฎรมีหนาที่แจงรายละเอียดของจํานวนราษฎรเปนรายจังหวัด รายอําเภอ
รายเทศบาล รายองคการบริหารสวนตําบล รายตําบล และรายหมูบานใหคณะกรรมการการเลือกตั้งทราบ
ภายในยี่สิบวันนับแตวันที่ผูอํานวยการทะเบียนกลางประกาศจํานวนราษฎรทั้งประเทศ
ในกรณีที่มีการเปลี่ยนแปลงเขตจังหวัด เขตอําเภอ เขตเทศบาล เขตองคการบริหารสวนตําบล
เขตตําบล หรือเขตหมูบาน ใหปลัดกระทรวงมหาดไทยมีหนาที่แจงการเปลี่ยนแปลงใหคณะกรรมการการ
 
เลือกตั้งทราบภายในเจ็ดวันนับแตวันที่มีการเปลี่ยนแปลง
้
้ 
่
มาตรา 16 การกําหนดเขตเลือกตังสําหรับการเลือกตังผูบริหารทองถิน ใหใชเขตขององคกร
ปกครองสวนทองถินนันเปนเขตเลือกตัง
่ ้
้
ู ํ
้
่
้
มาตรา 17 ใหผอานวยการการเลือกตังประจําองคกรปกครองสวนทองถินกําหนดหนวยเลือกตัง
และที่เลือกตั้งที่จะพึงมีในแตละเขตเลือกตั้ง
การกําหนดหนวยเลือกตังและทีเ่ ลือกตังตามวรรคหนึง ใหกระทํากอนวันเลือกตังไมนอยกวายีสบวัน
้
้
่
้

่ ิ
โดยใหทําเปนประกาศปดไว ณ ทีทาการองคกรปกครองสวนทองถินนัน และสถานทีอนทีเ่ ห็นสมควร
่ ํ
่ ้
่ ่ื
รวมทั้งใหจัดทําแผนที่สังเขปแสดงเขตของหนวยเลือกตั้งและที่เลือกตั้งไวดวย
การเปลียนแปลงเขตของหนวยเลือกตังหรือทีเ่ ลือกตัง ใหกระทําไดโดยประกาศกอนวันเลือกตั้ง
่
้
้
ไมนอยกวาสิบวัน เวนแตในกรณีฉกเฉินจะประกาศเปลียนแปลงกอนวันเลือกตังนอยกวาสิบวันก็ได และ

ุ
่
้
ใหนาความในวรรคสองมาใชบงคับโดยอนุโลม
ํ
ั
้
มาตรา 18 การกําหนดหนวยเลือกตังตามมาตรา 17 ใหคํานึงถึงความสะดวกในการเดินทางมาใช
สิทธิเลือกตั้งของราษฎร ตามหลักเกณฑดังตอไปนี้
( 1 ) ใหใชเขตหมูบานเปนเขตของหนวยเลือกตัง ในกรณีที่หมูบานใดมีผูสิทธิเลือกตั้งจํานวนนอย
 
้
จะใหรวมหมูบานตั้งแตสองหมูบานขึ้นไปเปนหนวยเลือกตั้งเดียวกันก็ได สําหรับในเขตเทศบาล เขต
กรุงเทพมหานคร หรือเขตชุมชนหนาแนน อาจกําหนดใหใชแนวถนน ตรอกหรือซอย คลอง หรือ
แมนาเปนแนวเขตของหนวยเลือกตังก็ได
ํ้
้
( 2 ) ใหถือเกณฑจํานวนผูมีสิทธิเลือกตั้งหนวยเลือกตั้งละแปดรอยคนเปนประมาณ แตถาเห็นวา

ไมเปนการสะดวกหรือไมปลอดภัยในการไปลงคะแนนเลือกตังของผูมสทธิเลือกตัง จะกําหนดหนวยเลือก
้
 ี ิ
้
ตั้งเพิ่มขึ้นโดยใหมีจํานวนผูมีสิทธิเลือกตั้งนอยกวาจํานวนดังกลาวก็ได
ทีเ่ ลือกตังตามมาตรา 17 ตองเปนสถานที่ที่ประชาชนเขาออกไดสะดวกและมีปายหรือเครื่องหมาย
้
อืนใดเพือแสดงขอบเขตบริเวณของทีเ่ ลือกตั้งตามลักษณะของทองที่และภูมิประเทศไวดวย และเพื่อ
่
่

9. ประโยชนในการอํานวยความสะดวกแกผมสทธิเลือกตังหรือเพือความปลอดภัยของผูมสทธิเลือกตัง
ู ี ิ
้
่
 ี ิ
้
ผูอานวยการเลือกตังประจําองคกรปกครองสวนทองถินจะกําหนดทีเ่ ลือกตังนอกเขตของหนวยเลือกตังก็ได
ํ
้
่
้
้
แตตองอยูในบริเวณใกลเคียงกับหนวยเลือกตังนัน
 
้ ้
หมวด 3
การดําเนินการเลือกตั้ง
----------------่
่ี 
้
่

่
มาตรา 19 เมือมีกรณีทตองมีการเลือกตังสมาชิกสภาทองถินหรือผูบริหารทองถินขององคกร
ปกครองสวนทองถิ่นใด ใหคณะกรรมการการเลือกตังประจําจังหวัดแตงตังหัวหนาพนักงานสวนทองถิน
้
้
่
เปนผูอานวยการการเลือกตังประจําองคกรปกครองสวนทองถิน และแตงตังคณะกรรมการการเลือกตัง
ํ
้
่
้
้
ประจําองคกรปกครองสวนทองถิ่น ประกอบดวยหัวหนาพนักงานสวนทองถิ่นนั้น และกรรมการอืนอีก
่
ไมนอยกวาสี่คนแตไมเกินหกคน เปนผูรบผิดชอบในการจัดการใหมการเลือกตังตามพระราชบัญญัตน้ี และ
ั
ี
้
ิ
ตองปฏิบัติตามประกาศ ระเบียบ ขอกําหนด คําสั่ง หรือการมอบหมายของคณะกรรมการการเลือกตัง
้
หรือคณะกรรมการการเลือกตังประจําจังหวัด
้
การสรรหา การแตงตัง ระยะเวลาการดํารงตําแหนง และการพนจากตําแหนงของคณะกรรมการ
้
การเลือกตังประจําองคกรปกครองสวนทองถินตามวรรคหนึง ใหเปนไปตามระเบียบที่คณะกรรมการ
้
่
่
การเลือกตั้งกําหนด
ู ํ
้
่ ํ
่ั
มาตรา 20 ใหผอานวยการการเลือกตังประจําองคกรปกครองสวนทองถินมีอานาจหนาทีดงตอไปนี้
( 1 ) รับสมัครเลือกตัง
้
( 2 ) กําหนดหนวยเลือกตั้งและที่เลือกตั้ง
( 3 ) แตงตังและจัดอบรมเจาพนักงานผูดาเนินการเลือกตัง
้
ํ
้
( 4 ) ตรวจสอบบัญชีรายชือผูมสทธิเลือกตัง และดําเนินการเพิมชือหรือถอนชือผูมสทธิเลือกตัง
่  ี ิ
้
่ ่
่  ี ิ
้
( 5 ) ดําเนินการเกียวกับการลงคะแนนเลือกตัง การนับคะแนนเลือกตัง และการประกาศผลการนับ
่
้
้
คะแนนเลือกตั้ง
( 6 ) จัดใหมีหีบบัตรเลือกตั้งและวัสดุอุปกรณเกี่ยวกับการเลือกตั้ง
( 7 ) ดําเนินการอืนอันจําเปนเกียวกับการเลือกตัง
่
่
้
เพือประโยชนในการปฏิบตหนาทีใดตามวรรคหนึง คณะกรรมการการเลือกตังประจําจังหวัด
่
ั ิ
่
่
้
อาจแตงตั้งหรือมอบหมายใหคณะบุคคลหรือบุคคลใดเปนผูชวยเหลือในการปฏิบัติหนาที่ไดตามระเบียบ
ที่คณะกรรมการการเลือกตั้งกําหนด

10. ้
่ ํ
มาตรา 21 คณะกรรมการการเลือกตังประจําองคกรปกครองสวนทองถินมีอานาจหนาที่
ดังตอไปนี้
(1) เสนอแนะและใหความเห็นชอบในการกําหนดหนวยเลือกตั้ง ทีเ่ ลือกตัง และการแตงตั้ง
้
เจาพนักงานผูดาเนินการเลือกตังของผูอานวยการการเลือกตังประจําองคกรปกครองสวนทองถิน
ํ
้
ํ
้
่
(2) ตรวจสอบและใหความเห็นชอบในบัญชีรายชื่อผูมีสิทธิเลือกตั้ง และการเพิ่มชื่อ หรือถอนชือ
่
ผูมีสิทธิเลือกตั้ง
(3) กํากับดูแล และอํานวยการการเลือกตั้ง การลงคะแนนเลือกตั้ง การนับคะแนนเลือกตัง และ
้
การประกาศผลการนับคะแนนเลือกตั้ง
(4) กําหนดสถานที่รวบรวมผลคะแนน และรวบรวมผลคะแนนของทุกหนวยเลือกตั้ง และ
รายงานผลการเลือกตังตอคณะกรรมการการเลือกตังประจําจังหวัด
้
้
(5) ปฏิบตการใดตามทีบญญัตไวในพระราชบัญญัตนหรือกฎหมายอืน หรือตามทีคณะกรรมการ
ั ิ
่ ั ิ
ิ ้ี
่
่
การเลือกตังหรือคณะกรรมการการเลือกตังประจําจังหวัดมอบหมาย
้
้
เพือประโยชนในการปฏิบตหนาทีตามวรรคหนึง ใหคณะกรรมการการเลือกตังประจําจังหวัดมี
่
ั ิ
่
่
้
อํานาจแตงตังหรือมอบหมายใหคณะกรรมการการเลือกตังประจําองคกรปกครองสวนทองถินแตงตัง
้
้
่
้
คณะอนุกรรมการหรือคณะบุคคลหรือบุคคลใดเปนผูชวยเหลือในการปฏิบัติงานในการเลือกตั้งไดตาม
สมควร
มาตรา 22 เพื่อประโยชนในการเลือกตั้งสมาชิกสภาทองถิ่น หรือผูบริหารทองถิ่น
คณะกรรมการการเลือกตังอาจมีคาสังใหนายอําเภอดําเนินการในเรืองใดทีเ่ ปนอํานาจหนาทีของผูอานวยการ
้
ํ ่
่
่ ํ
การเลือกตังประจําองคกรปกครองสวนทองถินตามพระราชบัญญัตนไดโดยประกาศในราชกิจจานุเบกษา
้
่
ิ ้ี
ในกรณีทนายอําเภอไดรบคําสังใหดาเนินการในเรืองใดตามวรรคหนึงใหบรรดาอํานาจหนาทีของ
่ี
ั
่ ํ
่
่
่
ผูอานวยการการเลือกตังประจําองคกรปกครองสวนทองถินตามพระราชบัญญัตน้ี ในเรืองนันเปนอํานาจ
ํ
้
่
ิ
่ ้
หนาทีของนายอําเภอ
่
้ 
่ ิ
ู ํ
้
มาตรา 23 กอนวันเลือกตังไมนอยกวายีสบวัน ใหผอานวยการการเลือกตังประจําองคกรปกครอง
สวนทองถิ่น โดยความเห็นชอบของคณะกรรมการการเลือกตังประจําองคกรปกครองสวนทองถิน แตงตัง
้
่
้
ผูมีสิทธิเลือกตั้งเปนเจาพนักงานผูดําเนินการเลือกตั้ง ดังตอไปนี้
( 1 ) ผูอานวยการประจําหนวยเลือกตังหนึงคน
ํ
้ ่
“(2) คณะกรรมการประจําหนวยเลือกตังจํานวนเจ็ดคน ประกอบดวยประธานกรรมการหนึง
้
่
คนและกรรมการอีกหกคน มีอํานาจหนาที่เกี่ยวกับการลงคะแนนเลือกตั้งและการนับคะแนนเลือกตัง
้
ในที่เลือกตั้งของแตละหนวยเลือกตั้ง”
ในการประชุมเพือวินจฉัยปญหาในการปฏิบตตามอํานาจหนาทีของคณะกรรมการประจํา
่ ิ
ั ิ
่

11. หนวยเลือกตัง ตองมีกรรมการอยูในการประชุมนันไมนอยกวากึงหนึงของจํานวนกรรมการทังหมดทีมอยู
้

้

่ ่
้
่ ี
และการลงมติใหใชเสียงขางมากเปนเกณฑ ในกรณีที่คะแนนเสียงเทากันใหประธานออกเสียงชี้ขาด
ใหผอานวยการการเลือกตังประจําองคกรปกครองสวนทองถินแตงตังเจาหนาทีรกษาความปลอดภัย
ู ํ
้
่
้
่ั
ประจําที่เลือกตั้งอยางนอยที่เลือกตั้งละสองคน
หลักเกณฑและวิธีการแตงตั้ง รวมทังอํานาจหนาทีของผูอานวยการประจําหนวยเลือกตัง คณะ
้
่ ํ
้
กรรมการประจําหนวยเลือกตัง และเจาหนาที่รักษาความปลอดภัยประจําที่เลือกตั้งใหเปนไปตามระเบียบที่
้
คณะกรรมการการเลือกตั้งกําหนด
(“(2)” แกไขโดยพระราชบัญญัติ ฯ (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2546 มาตรา 3 )
้
มาตรา 24 ในวันเลือกตัง ถาถึงเวลาเปดการลงคะแนนเลือกตั้งแลวมีกรรมการประจําหนวยเลือกตั้ง
มาปฏิบัติหนาที่ไมครบเจ็ดคน ใหกรรมการประจําหนวยเลือกตั้งเทาที่มีอยูในขณะนั้นแตงตั้งผูมีสิทธิ
เลือกตังในเขตเลือกตังนันเปนกรรมการประจําหนวยเลือกตังจนครบเจ็ดคนไปพลางกอนจนกวากรรมการ
้
้ ้
้
ประจําหนวยเลือกตั้งที่ไดรับแตงตั้งไวแลวจะมาปฏิบัติหนาที่ เวนแตในกรณีทมการแตงตังกรรมการประจํา
่ี ี
้
หนวยเลือกตังสํารองไว ใหผูนั้นเปนผูปฏิบัติหนาที่แทน
้
่ ้
มาตรา 25 เมื่อมีการเลือกตั้งในองคกรปกครองสวนทองถิ่นใด ใหองคกรปกครองสวนทองถินนัน
จัดใหพนักงานสวนทองถิ่นชวยเหลือและอํานวยความสะดวกในการปฏิบัติหนาที่ของผูอํานวยการการ
เลือกตั้งประจําองคกรปกครองสวนทองถิ่นและคณะกรรมการการเลือกตั้งประจําองคกรปกครองสวน
ทองถิ่น
ในกรณีที่องคกรปกครองสวนทองถิ่นใดมีพนักงานสวนทองถิ่นไมเพียงพอในการปฏิบัติงาน
เกียวกับการเลือกตังตามวรรคหนึง ผูอานวยการการเลือกตังประจําองคกรปกครองสวนทองถิน หรือ
่
้
่ ํ
้
่
คณะกรรมการการเลือกตังประจําองคกรปกครองสวนทองถินอาจรองขอตอผูวาราชการจังหวัดเพือมีคาสัง
้
่

่ ํ ่
ใหขาราชการ พนักงาน หรือลูกจางของหนวยราชการ หนวยงานของรัฐ รัฐวิสาหกิจ หรือราชการ
สวนทองถิ่นซึ่งปฏิบัติหนาที่อยูในจังหวัดนั้นใหชวยเหลือในการปฏิบัติงานเกี่ยวกับการเลือกตั้งได
ใหขาราชการ พนักงาน หรือลูกจางซึ่งไดรับคําสั่งตามวรรคสอง มีหนาที่ปฏิบัติตามที่ผูอํานวยการ
การเลือกตังประจําองคกรปกครองสวนทองถิน หรือคณะกรรมการการเลือกตังประจําองคกรปกครองสวน
้
่
้
ทองถิ่นมอบหมาย
่
่ํ
ิ
่
มาตรา 26 นอกจากหนาทีตามทีกาหนดไวในพระราชบัญญัตน้ี หรือตามทีคณะกรรมการการ
เลือกตังมอบหมายหรือสังการ ใหผวาราชการจังหวัด นายอําเภอ และพนักงานฝายปกครอง หรือตํารวจ
้
่
ู 
ตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญามีหนาที่รักษาความสงบเรียบรอยและความปลอดภัยในการ
เลือกตัง
้

12. ใหผบญชาการตํารวจแหงชาติ ผูวาราชการจังหวัด หรือนายอําเภอจัดใหมเี จาหนาทีรกษาความ
ู ั

่ั
ปลอดภัยประจําทีเ่ ลือกตังตามทีผอานวยการการเลือกตังประจําองคกรปกครองสวนทองถินรองขอ
้
่ ู ํ
้
่
่ี ี
ิ
มาตรา 27 ในกรณีทมการกระทําความผิดตามพระราชบัญญัตน้ี ใหผูพบการกระทําความผิดแจงตอ
พนักงานฝายปกครอง หรือตํารวจ หรือเจาหนาทีรกษาความสงบเรียบรอยในการเลือกตัง หรือเจาหนาที่
่ั
้
รักษาความปลอดภัยประจําที่เลือกตั้ง
ถาผูพบการกระทําความผิดตามวรรคหนึงเปนเจาพนักงานผูดาเนินการเลือกตัง หรือเจาหนาทีรกษา

่
ํ
้
่ั
ความสงบเรียบรอยในการเลือกตัง หรือเจาหนาทีรกษาความปลอดภัยประจําทีเ่ ลือกตัง ใหดําเนินการกลาว
้
่ั
้
โทษ หรือดําเนินการตามอํานาจหนาที่
ในกรณีที่เจาหนาที่รักษาความสงบเรียบรอยในการเลือกตั้ง หรือเจาหนาทีรกษาความปลอดภัย
่ั
ประจําทีเ่ ลือกตัง พบการกระทําความผิดตามพระราชบัญญัตนในวันเลือกตัง หรือไดรบแจงโดยมีพยาน
้
ิ ้ี
้
ั
หลักฐานอันนาเชือถือ และผูกระทําความผิดยังปรากฏตัวอยูในบริเวณที่เลือกตั้ง ใหเจาหนาที่รักษา
่
ความสงบเรียบรอยหรือเจาหนาทีรกษาความปลอดภัยประจําทีเ่ ลือกตัง มีอํานาจจับกุมและควบคุมตัว
่ั
้
ผูกระทําความผิดสงพนักงานสอบสวนดําเนินการตอไป โดยใหถือวาเปนกรณีพบการกระทําความผิด
ซึ่งหนา
่ี
้
้

มาตรา 28 ในกรณีทคณะกรรมการการเลือกตัง คณะกรรมการการเลือกตังประจําจังหวัด ผูสมัคร
ผูมีสิทธิเลือกตั้ง หรือผูมหนาทีรกษาความสงบเรียบรอยและความปลอดภัยในการเลือกตังตามมาตรา 26
 ี
่ั
้
วรรคหนึง แจงตอพนักงานสอบสวนวามีการกระทําความผิดตามพระราชบัญญัตน้ี หรือในกรณีทพนักงาน
่
ิ
่ี
สอบสวนทราบถึงการกระทําความผิดตามพระราชบัญญัตินี้ ใหพนักงานสอบสวนดําเนินการสอบสวนทันที
โดยไมตองมีผูมารองทุกขหรือกลาวโทษ
มาตรา 29 ในกรณีที่มีขอเท็จจริงปรากฏแกคณะกรรมการการเลือกตั้งวาขาราชการการเมือง
สมาชิกสภาผูแทนราษฎร สมาชิกวุฒิสภา ผูบริหารทองถิ่น สมาชิกสภาทองถิ่น หรือเจาหนาที่อื่นของ
รัฐกระทําการใด ๆ โดยมิชอบดวยอํานาจหนาที่อันเปนการกลั่นแกลงผูสมัครใด ใหคณะกรรมการ
การเลือกตั้งมีอํานาจหรือมอบหมายใหคณะกรรมการการเลือกตั้งประจําจังหวัด หรือคณะกรรมการการ
เลือกตั้งประจําองคกรปกครองสวนทองถิ่นสั่งใหยุติหรือระงับการกระทํานั้นได
ัิ
่
ิ
มาตรา 30 ในการปฏิบตหนาทีตามพระราชบัญญัตน้ี ใหผูอํานวยการการเลือกตั้งประจําองคกร
ปกครองสวนทองถิ่น กรรมการการเลือกตังประจําองคกรปกครองสวนทองถิน ผูอานวยการประจําหนวย
้
่ ํ
เลือกตัง กรรมการประจําหนวยเลือกตั้ง และผูซงไดรบแตงตังใหปฏิบตหนาทีตามพระราชบัญญัตน้ี
้
 ่ึ ั
้
ั ิ
่
ิ
เปนเจาพนักงานตามประมวลกฎหมายอาญา

13. ้
่
มาตรา 31 คาตอบแทนของกรรมการการเลือกตังประจําองคกรปกครองสวนทองถิน ผูอํานวยการ
การเลือกตังประจําองคกรปกครองสวนทองถิน นายอําเภอ กรรมการประจําหนวยเลือกตั้ง และผูซึ่งไดรับ
้
่
แตงตังใหปฏิบตหนาทีตามพระราชบัญญัตน้ี ใหเปนไปตามที่องคกรปกครองสวนทองถิ่นกําหนดตามบัญชี
้
ั ิ
่
ิ
คาตอบแทน หรือมาตรฐานกลางในการจายคาตอบแทน ซึ่งคณะกรรมการการเลือกตั้งกําหนดไว โดย
คํานึงถึงอํานาจหนาที่ ความรับผิดชอบ และความแตกตางของปริมาณงานในการดําเนินการเลือกตังของ
้
องคกรปกครองสวนทองถินแตละประเภทหรือแตละแหง
่
มาตรา 32 ใหคณะกรรมการการเลือกตั้งเปนผูรับผิดชอบในการจัดพิมพควบคุมการพิมพ และ
จัดสงบัตรเลือกตัง และใหองคกรปกครองสวนทองถิ่นรับผิดชอบคาใชจายในการจัดพิมพบัตรเลือกตั้ง
้
หมวด 4
ผูมีสิทธิเลือกตั้งและบัญชีรายชื่อผูมีสิทธิเลือกตั้ง
----------------------มาตรา 33 บุคคลผูมีคุณสมบัติดังตอไปนี้เปนผูมีสิทธิเลือกตั้ง
( 1 ) มีสัญชาติไทย แตบคคลผูมสญชาติไทยโดยการแปลงสัญชาติตองไดสญชาติไทยมาแลว
ุ
 ี ั

ั
ไมนอยกวาหาป
( 2 ) มีอายุไมต่ํากวาสิบแปดปบริบูรณในวันที่ 1 มกราคมของปที่มีการเลือกตั้ง
( 3 ) มีชื่ออยูในทะเบียนบานในเขตเลือกตั้งมาแลวเปนเวลาติดตอกันไมนอยกวาหนึ่งปนับถึงวัน
เลือกตัง และ
้
( 4 ) คุณสมบัติอื่นที่กฎหมายวาดวยการจัดตั้งองคกรปกครองสวนทองถิ่นกําหนด
ในกรณีที่มีการยายทะเบียนบานออกจากเขตเลือกตั้งหนึ่งไปยังอีกเขตเลือกตั้งหนึ่งภายในองคกร
ปกครองสวนทองถิ่นเดียวกัน อันทําใหบคคลมีชออยูในทะเบียนบานในเขตเลือกตังเปนเวลาติดตอกัน
ุ
่ื 
้
นอยกวาหนึ่งปนับถึงวันเลือกตั้ง ใหบุคคลนั้นมีสิทธิออกเสียงลงคะแนนเลือกตั้งในเขตเลือกตั้งที่ตนมีชื่ออยู
ในทะเบียนบานครั้งสุดทายเปนเวลาติดตอกันไมนอยกวาหนึ่งป
มาตรา 34 บุคคลผูมีลักษณะดังตอไปนี้ในวันเลือกตั้งเปนบุคคลตองหามมิใหใชสิทธิเลือกตั้ง
( 1 ) วิกลจริต หรือจิตฟนเฟอนไมสมประกอบ

( 2 ) เปนภิกษุ สามเณร นักพรต หรือนักบวช
( 3 ) ตองคุมขังอยูโดยหมายของศาล หรือโดยคําสั่งที่ชอบดวยกฎหมาย
( 4 ) อยูในระหวางถูกเพิกถอนสิทธิเลือกตั้ง

14. ( 5 ) มีลักษณะอื่นตามที่กฎหมายวาดวยการจัดตั้งองคกรปกครองสวนทองถิ่นกําหนด
มาตรา 35 ผูมีคุณสมบัติตามมาตรา 33 และไมมีลักษณะตองหามตามมาตรา 34 มีหนาที่ไปใช
สิทธิเลือกตั้ง เวนแตผมสทธิเลือกตังซึงไดแจงเหตุดงตอไปนีตอผูอานวยการการเลือกตังประจําองคกร
ู ี ิ
้ ่
ั
้  ํ
้
ปกครองสวนทองถิ่น จะไมไปใชสิทธิเลือกตั้งก็ได
( 1 ) เจ็บปวย ไมวาถึงขนาดตองเขารับการรักษาในโรงพยาบาลหรือไม
( 2 ) มีรางกายทุพพลภาพจนไมสะดวกในการไปใชสิทธิเลือกตั้ง
( 3 ) มีอายุเกินเจ็ดสิบปบริบรณในวันเลือกตัง
ู
้
( 4 ) ไมอยูในภูมิลําเนาในเวลาเลือกตั้ง
( 5 ) เหตุอื่นที่คณะกรรมการการเลือกตั้งกําหนดโดยประกาศในราชกิจจานุเบกษา
การแจงเหตุตามวรรคหนึง ใหทาเปนหนังสือยืนตอผูอานวยการการเลือกตังประจําองคกรปกครอง
่
ํ
่
ํ
้
สวนทองถินซึงรับผิดชอบในการจัดใหมการเลือกตังกอนวันเลือกตังไมนอยกวาเจ็ดวัน โดยจะจัดสงหนังสือ
่ ่
ี
้
้

แจงเหตุนั้นทางไปรษณียก็ได ในการนี้ ใหผอานวยการการเลือกตังประจําองคกรปกครองสวนทองถิน
ู ํ
้
่
บันทึกเหตุที่ไมอาจไปใชสิทธิเลือกตั้งไวในบัญชีรายชื่อผูมีสิทธิเลือกตั้งและเก็บหนังสือแจงเหตุนั้นไวเปน
หลักฐาน
การแจงเหตุตามวรรคสอง ไมเปนการตัดสิทธิผูมีสิทธิเลือกตั้งผูนั้นที่จะไปใชสิทธิเลือกตั้งใน
วันเลือกตัง
้
มาตรา 36 ในกรณีที่ผูมีสิทธิเลือกตั้งผูใดไมไปใชสิทธิเลือกตั้งโดยมิไดแจงเหตุตามมาตรา 35
วรรคหนึง ใหผนนทําหนังสือแจงเหตุดงกลาวตอผูอานวยการการเลือกตังประจําองคกรปกครองสวน
่
ู ้ั
ั
ํ
้
ทองถินภายในเจ็ดวันนับแตวนเลือกตัง และใหนําความในมาตรา 35 วรรคสอง มาใชบังคับโดยอนุโลม
่
ั
้
เมือผูอานวยการการเลือกตังประจําองคกรปกครองสวนทองถินไดรบหนังสือแจงเหตุตามวรรคหนึง
่ ํ
้
่
ั
่
แลว ใหทําการตรวจสอบหลักฐานการลงคะแนนเลือกตั้ง ถาพบวามีผูมาแสดงตนและลงคะแนนเลือกตั้ง
แทนผูมีสิทธิเลือกตั้งซึ่งไมไปใชสิทธิเลือกตั้ง ใหผอานวยการการเลือกตังประจําองคกรปกครองสวน
ู ํ
้
ทองถิ่นรายงานตอคณะกรรมการการเลือกตั้งเพื่อพิจารณาวาจะสมควรมีคําสั่งใหเพิกถอนผลการเลือกตั้ง
หรือไม
่
มาตรา 37 ผูมีสิทธิเลือกตั้งผูใดไมไปใชสิทธิเลือกตั้งโดยมิไดแจงเหตุตามมาตรา 35 วรรคหนึง
หรือมาตรา 36 วรรคหนึงใหผนนเสียสิทธิดงตอไปนี้
่ ู ้ั
ั
( 1 ) สิทธิยื่นคํารองคัดคานการเลือกตั้งสมาชิกสภาทองถิ่นและผูบริหารทองถิ่น
( 2 ) สิทธิรองคัดคานการเลือกตั้งกํานันและผูใหญบานตามกฎหมายวาดวยลักษณะปกครองทองที่
( 3 ) สิทธิสมัครรับเลือกตั้งเปนสมาชิกสภาทองถิ่นและผูบริหารทองถิ่น

15. ( 4 ) สิทธิสมัครรับเลือกตั้งเปนกํานันและผูใหญบานตามกฎหมายวาดวยลักษณะปกครองทองที่
( 5 ) สิทธิเขาชือรองขอใหสภาทองทีพจารณาออกขอบัญญัตทองถิน ตามกฎหมายวาดวยการ
่
่ ิ
ิ  ่
เขาชือเสนอขอบัญญัตทองถิน
่
ิ  ่
( 6 ) สิทธิเขาชื่อรองขอใหถอดถอนสมาชิกสภาทองถิ่นหรือผูบริหารทองถิ่นตามกฎหมายวาดวย
การลงคะแนนเสียงเพื่อถอดถอนสมาชิกสภาทองถิ่นหรือผูบริหารทองถิ่น
การเสียสิทธิตามวรรคหนึ่ง ใหมีกําหนดเวลาตั้งแตวันเลือกตั้งครั้งที่ผูนั้นไมไปใชสิทธิเลือกตั้งจนถึง
วันเลือกตั้งครั้งที่ผูนั้นไปใชสิทธิเลือกตั้ง
่
ี
ี
้
ู ํ
้
มาตรา 38 เมือไดมประกาศใหมการเลือกตังแลว ใหผอานวยการการเลือกตังประจําองคกรปกครอง
สวนทองถินตรวจสอบบัญชีรายชือผูมสทธิเลือกตังของแตละหนวยเลือกตังจากบัญชีรายชือผูมสทธิเลือกตัง
่
่  ี ิ
้
้
่  ี ิ
้
ตามมาตรา 9 ใหถกตองตามความจริง และประกาศบัญชีรายชื่อผูมีสิทธิเลือกตั้งไวโดยเปดเผย ณ ศาลา
ู
กลางจังหวัดหรือทีวาการอําเภอทีตงอยูในเขตเลือกตังนัน ที่ทําการองคกรปกครองสวนทองถิ่นนั้น
่
่ ้ั 
้ ้
ที่เลือกตั้งหรือบริเวณใกลเคียงกับที่เลือกตั้ง และสถานที่อื่นที่เห็นสมควรกอนวันเลือกตั้งไมนอยกวายี่สิบ
วัน และแจงรายชื่อผูมีสิทธิเลือกตั้งใหเจาบานทราบกอนวันเลือกตั้งไมนอยกวาสิบหาวัน
ในกรณีที่ผูอํานวยการการเลือกตั้งประจําองคกรปกครองสวนทองถิ่นพบวาการจัดทําบัญชีรายชื่อ
ผูมีสิทธิเลือกตั้งมีความผิดพลาดหรือมีเหตุอันควรเชื่อไดวามีการยายบุคคลใดเขามาในทะเบียนบานเพื่อ
ประโยชนในการเลือกตังโดยมิชอบ ไมวาจะพบเหตุดังกลาวกอนหรือหลังการประกาศบัญชีรายชื่อผูมีสิทธิ
้
เลือกตัง ใหผอานวยการการเลือกตังประจําองคกรปกครองสวนทองถินรายงานตอคณะกรรมการการเลือก
้
ู ํ
้
่
ตังประจําองคกรปกครองสวนทองถินโดยเร็ว ถาคณะกรรมการการเลือกตั้งประจําองคกรปกครองสวน
้
่
ทองถินเห็นวากรณีดงกลาวเปนความจริง ใหคณะกรรมการการเลือกตั้งประจําองคกรปกครองสวนทองถิ่น
่
ั
มีคําสั่งใหแกไขหรือถอนชื่อบุคคลนั้นออกจากบัญชีรายชื่อผูมีสิทธิเลือกตั้งได
 ี ิ
้

 ี ่ื 
ี ่ื
มาตรา 39 ผูมสทธิเลือกตังหรือเจาบานผูใดเห็นวาตนหรือผูมชออยูในทะเบียนบานของตนไมมชอ
อยูในบัญชีรายชือผูมสทธิเลือกตัง ใหแจงเปนหนังสือตอผูอานวยการการเลือกตังประจําองคกรปกครอง

่  ี ิ
้
ํ
้
สวนทองถิ่นกอนวันเลือกตั้งไมนอยกวาสิบวัน
เมือผูอานวยการการเลือกตังประจําองคกรปกครองสวนทองถินไดรบหนังสือตามวรรคหนึงแลว
่ ํ
้
่
ั
่
ใหรบตรวจสอบหลักฐาน ถาเห็นวาผูแจงหรือผูมชออยูในทะเบียนบานเปนผูมสทธิเลือกตัง ใหผูอํานวยการ
ี

 ี ่ื 
 ี ิ
้
การเลือกตังดําเนินการเพิมชือผูนนลงในบัญชีรายชือผูมสทธิเลือกตังโดยเร็วและแจงใหผแจงและเจาบาน
้
่ ่  ้ั
่  ี ิ
้
ู
ทราบ แตถาเห็นวาบุคคลผูแจงหรือผูมีชื่ออยูในทะเบียนบานเปนผูไมมีสิทธิเลือกตั้ง ใหผูอํานวยการ
การเลือกตังประจําองคกรปกครองสวนทองถินรายงานตอคณะกรรมการการเลือกตังประจําองคกรปกครอง
้
่
้
สวนทองถิ่น พรอมทังแจงใหผแจงหรือเจาบานทราบภายในสามวันนับแตวนทีไดรบหนังสือ ในกรณีที่
้
ู
ั ่ ั
คณะกรรมการการเลือกตังประจําองคกรปกครองสวนทองถิน เห็นวาผูแจงหรือผูมชออยูในทะเบียนบาน
้
่

 ี ่ื 

16. เปนผูมีสิทธิเลือกตั้ง ใหมีคําสั่งเพิ่มชื่อผูนั้นลงในบัญชีรายชื่อผูมีสิทธิเลือกตั้งและใหแจงไปยังผูอํานวยการ
การเลือกตังประจําองคกรปกครองสวนทองถินโดยเร็ว ในการนี้ ใหผูอํานวยการการเลือกตั้งประจําองคกร
้
่
ปกครองสวนทองถิ่นปฏิบัติตามคําสั่งของคณะกรรมการการเลือกตั้งประจําองคกรปกครองสวนทองถิ่น และ
แจงใหผแจงและเจาบานทราบโดยเร็ว
ู
มาตรา 40 ผูมีสิทธิเลือกตั้งผูใดเห็นวาผูมีชื่อปรากฏอยูในบัญชีรายชื่อผูมีสิทธิเลือกตั้งที่ไดประกาศ
ตามมาตรา 38 วรรคหนึง เปนผูไมมีสิทธิเลือกตั้ง ใหมีสิทธิยื่นคํารองตอผูอํานวยการการเลือกตั้งประจํา
่
องคกรปกครองสวนทองถิ่นกอนวันเลือกตั้งไมนอยกวาสิบวัน เพื่อใหถอนชื่อผูไมมีสิทธิเลือกตั้งผูนั้นออก
จากบัญชีรายชื่อผูมีสิทธิเลือกตั้ง
เมือผูอานวยการการเลือกตังประจําองคกรปกครองสวนทองถินพิจารณาแลวเห็นวาผูมชออยูใน
่ ํ
้
่
 ี ่ื 
บัญชีรายชื่อผูมีสิทธิเลือกตั้งเปนผูไมมีสิทธิเลือกตั้ง ใหมีคําสั่งถอนชื่อผูนั้นออกจากบัญชีรายชื่อผูมีสิทธิ
เลือกตั้งและแจงใหผูยื่นคํารองและเจาบานทราบ ถาผูอํานวยการการเลือกตั้งประจําองคกรปกครองสวน
ทองถิ่นเห็นวาผูมีชื่ออยูในบัญชีรายชื่อผูมีสิทธิเลือกตั้งเปนผูมีสิทธิเลือกตั้ง ใหรายงานตอคณะกรรมการ
การเลือกตั้งประจําองคกรปกครองสวนทองถิ่นกอน พรอมทั้งแจงใหผยนคํารองทราบภายในสามวันนับแต
ู ่ื
วันไดรบคํารอง ในกรณีที่คณะกรรมการการเลือกตั้งประจําองคกรปกครองสวนทองถิ่นเห็นวาผูมีชื่ออยูใน
ั
บัญชีรายชื่อผูมีสิทธิเลือกตั้งเปนผูไมมีสิทธิเลือกตั้ง ใหมีคําสั่งถอนชื่อผูนั้นออกจากบัญชีรายชื่อผูมีสิทธิ
เลือกตัง และใหนําความในมาตรา 39 วรรคสองมาใชบงคับโดยอนุโลม
้
ั
ถาเจาบานผูใดเห็นวาบัญชีรายชื่อผูมีสิทธิเลือกตั้งปรากฏชื่อบุคคลอื่นซึ่งมิไดมีชื่ออยูในทะเบียน
บานของตน เมื่อเจาบานหรือผูซึ่งเจาบานมอบหมายนําหลักฐานทะเบียนมาแสดงใหเห็นวาไมมีชื่อบุคคลนั้น
อยูในทะเบียนบาน ใหผอานวยการการเลือกตังประจําองคกรปกครองสวนทองถิน หรือคณะกรรมการ
ู ํ
้
่
ประจําหนวยเลือกตัง แลวแตกรณีมีคําสั่งถอนชื่อบุคคลนั้นออกจากบัญชีรายชื่อผูมีสิทธิเลือกตั้ง และแจงให
้
เจาบานหรือผูซึ่งเจาบานมอบหมายทราบโดยเร็ว
กรณีตามวรรคสองหรือวรรคสาม ถาผูทถกถอนชือออกจากบัญชีรายชือผูมสทธิเลือกตังมีหลักฐาน
 ่ี ู
่
่  ี ิ
้
แสดงวาเปนผูมีสิทธิเลือกตั้ง และยืนคํารองคัดคานการถูกถอนชือตอคณะกรรมการการเลือกตังประจํา
่
่
้
องคกรปกครองสวนทองถิน ใหคณะกรรมการการเลือกตังประจําองคกรปกครองสวนทองถินตรวจสอบ
่
้
่
ขอเท็จจริงแลววินจฉัยโดยเร็ว คําวินจฉัยของคณะกรรมการการเลือกตังประจําองคกรปกครองสวนทองถิน
ิ
ิ
้
่
ใหเปนที่สุด
มาตรา 41 ในกรณีที่ศาลมีคําพิพากษาถึงที่สุดใหเพิกถอนสิทธิเลือกตั้งของบุคคลใดและคณะ
กรรมการการเลือกตั้งไดรับแจงคําพิพากษานั้นแลว ใหคณะกรรมการการเลือกตั้งแจงผูอํานวยการ
การเลือกตั้งประจําองคกรปกครองสวนทองถิ่นเพื่อใหบันทึกไวในบัญชีรายชื่อผูมีสิทธิเลือกตั้ง

17. มาตรา 42 ในกรณีที่มีการถอนชื่อบุคคลใดออกจากบัญชีรายชื่อผูมีสิทธิเลือกตั้งตามมาตรา 38
วรรคสองหรือมาตรา 40 วรรคสองหรือวรรคสาม หรือเพิ่มชื่อบุคคลใดลงในบัญชีรายชื่อผูมีสิทธิเลือกตั้ง
ตามมาตรา 39 วรรคสอง หรือในกรณีที่ศาลมีคําพิพากษาถึงที่สุดใหเพิกถอนสิทธิเลือกตั้งของบุคคลใดตาม
มาตรา 41 ใหผอานวยการการเลือกตังประจําองคกรปกครองสวนทองถินแจงตอผูอานวยการทะเบียนกลาง
ู ํ
้
่
ํ
ตามกฎหมายวาดวยการทะเบียนราษฎรเพื่อแกไขบัญชีรายชื่อผูมีสิทธิเลือกตั้งตามมาตรา 9 ใหถูกตองดวย
มาตรา 43 หามมิใหผูใดดําเนินการยายบุคคลเขามาในทะเบียนบานเพื่อประโยชนในการเลือกตั้ง
โดยมิชอบ
กรณีดังตอไปนี้ใหสันนิษฐานวาเปนการยายบุคคลเขามาในทะเบียนบานเพื่อประโยชนในการ
เลือกตังโดยมิชอบดวย เวนแตคณะกรรมการการเลือกตังประจําจังหวัดพิจารณาแลวเห็นวาเปนการยาย
้
้
โดยมีเหตุผลอันสมควร
( 1 ) การยายบุคคลตั้งแตสิบคนขึ้นไปซึ่งไมมีชื่อสกุลเดียวกับเจาบานเขามาในทะเบียนบานเพื่อให
บุคคลดังกลาวมีสิทธิเลือกตั้งที่จะมีขึ้นภายในสองปนับแตวันที่ยายเขามาในทะเบียนบาน
( 2 ) การยายบุคคลเขามาในทะเบียนบานโดยบุคคลนั้นมิไดอยูอาศัยจริง
( 3 ) การยายบุคคลเขามาในทะเบียนบานโดยมิไดรับความยินยอมจากเจาบาน
หมวด 5
ผูสมัคร การสมัครรับเลือกตั้ง และตัวแทนผูสมัคร
-----------------มาตรา 44 บุคคลผูมีคุณสมบัติดังตอไปนี้เปนผูมีสิทธิสมัครรับเลือกตั้ง
( 1 ) มีสัญชาติไทยโดยการเกิด
( 2 ) มีอายุไมต่ํากวายี่สิบหาปบริบูรณในวันเลือกตั้ง
( 3 ) มีชออยูในทะเบียนบานในเขตองคกรปกครองสวนทองถินทีสมัครรับเลือกตังเปนเวลาติดตอ
่ื 
่ ่
้
กันไมนอยกวาหนึ่งปนับถึงวันสมัครรับเลือกตั้ง หรือไดเสียภาษีตามกฎหมายวาดวยภาษีโรงเรือนและที่ดิน
หรือกฎหมายวาดวยภาษีบารุงทองที่ ใหกับองคกรปกครองสวนทองถิ่นนั้นเปนเวลาติดตอกันสามปนับถึงป
ํ
ทีสมัครรับเลือกตัง และ
่
้
( 4 ) คุณสมบัติอื่นที่กฎหมายวาดวยการจัดตั้งองคกรปกครองสวนทองถิ่นกําหนด
มาตรา 45 บุคคลผูมีลักษณะดังตอไปนี้เปนบุคคลตองหามมิใหใชสิทธิสมัครรับเลือกตั้ง
( 1 ) ติดยาเสพติดใหโทษ