10ο Πανελλήνιο Συμπόσιο Ωκεανογραφίας & Αλιείας 7-11 Μαΐου 2012, Αθήνα Μεσόγειος Θάλασσα - Μαύρη Θάλασσα: Ένα ωκεανογραφικό «εργαστήριο» Λειτουργία Παράκτιων Συστημάτων Μεσογείου και Μαύρης Θάλασσας

1. ΧΩΡΙΚΗ ΔΙΑΦΟΡΟΠΟΙΗΣΗ ΒΕΝΘΙΚΩΝ
ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ ΣΕ ΥΠΟΘΑΛΑΣΣΙΟ ΣΠΗΛΑΙΟ ΤΟΥ
ΒΟΡΕΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ: ΠΡΟΚΑΤΑΡΚΤΙΚΑ
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ
Γεροβασιλείου Β., Κουτσούμπας Δ., Χιντήρογλου Χ.Σ.
& Βουλτσιάδου Ε.

2. ΕΡΕΥΝΑ ΘΑΛΑΣΣΙΩΝ ΣΠΗΛΑΙΩΝ
Jacques-Yves Cousteau & Emile Gagnan
(1942-1943)

4. ΕΡΕΥΝΑ ΘΑΛΑΣΣΙΩΝ ΣΠΗΛΑΙΩΝ
ΤΗΣ ΜΕΣΟΓΕΙΟΥ

5. ΕΡΕΥΝΑ ΘΑΛΑΣΣΙΩΝ ΣΠΗΛΑΙΩΝ
ΤΗΣ ΜΕΣΟΓΕΙΟΥ
? ?
?
? ?

6. ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ ΓΙΑ ΤΗ ΜΕΛΕΤΗ ΤΩΝ ΘΑΛΑΣΣΙΩΝ
ΣΠΗΛΑΙΩΝ

7. ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ ΓΙΑ ΤΗ ΜΕΛΕΤΗ ΤΩΝ ΘΑΛΑΣΣΙΩΝ
ΣΠΗΛΑΙΩΝ
Σημαντικό κομμάτι Μεσογειακής βραχώδους παράκτιας ζώνης

8. Lewin & Woodward (2009)

9. ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ ΓΙΑ ΤΗ ΜΕΛΕΤΗ ΤΩΝ ΘΑΛΑΣΣΙΩΝ
ΣΠΗΛΑΙΩΝ
Σημαντικό κομμάτι Μεσογειακής βραχώδους παράκτιας ζώνης
Προστατεύονται από την ΕΕ (92/43/EEC, 8330)

10. ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ ΓΙΑ ΤΗ ΜΕΛΕΤΗ ΤΩΝ ΘΑΛΑΣΣΙΩΝ
ΣΠΗΛΑΙΩΝ
Σημαντικό κομμάτι Μεσογειακής βραχώδους παράκτιας ζώνης
Προστατεύονται από την ΕΕ (92/43/EEC, 8330)
Ιδιαίτερα οικοσυστήματα

11. ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ ΓΙΑ ΤΗ ΜΕΛΕΤΗ ΤΩΝ ΘΑΛΑΣΣΙΩΝ
ΣΠΗΛΑΙΩΝ
Σημαντικό κομμάτι Μεσογειακής βραχώδους παράκτιας ζώνης
Προστατεύονται από την ΕΕ (92/43/EEC, 8330)
Ιδιαίτερα οικοσυστήματα
Σπάνια, ενδημικά και προστατευόμενα είδη οργανισμών

12. ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ ΓΙΑ ΤΗ ΜΕΛΕΤΗ ΤΩΝ ΘΑΛΑΣΣΙΩΝ
ΣΠΗΛΑΙΩΝ
Σημαντικό κομμάτι Μεσογειακής βραχώδους παράκτιας ζώνης
Προστατεύονται από την ΕΕ (92/43/EEC, 8330)
Ιδιαίτερα οικοσυστήματα
Σπάνια, ενδημικά και προστατευόμενα είδη οργανισμών
Είδη με οικονομική σημασία

13. ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ ΓΙΑ ΤΗ ΜΕΛΕΤΗ ΤΩΝ ΘΑΛΑΣΣΙΩΝ
ΣΠΗΛΑΙΩΝ
Σημαντικό κομμάτι Μεσογειακής βραχώδους παράκτιας ζώνης
Προστατεύονται από την ΕΕ (92/43/EEC, 8330)
Ιδιαίτερα οικοσυστήματα
Σπάνια, ενδημικά και προστατευόμενα είδη οργανισμών
Είδη με οικονομική σημασία
Δημοφιλείς καταδυτικές τοποθεσίες

14. ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ ΓΙΑ ΤΗ ΜΕΛΕΤΗ ΤΩΝ ΘΑΛΑΣΣΙΩΝ
ΣΠΗΛΑΙΩΝ
Σημαντικό κομμάτι Μεσογειακής βραχώδους παράκτιας ζώνης
Προστατεύονται από την ΕΕ (92/43/EEC, 8330)
Ιδιαίτερα οικοσυστήματα
Σπάνια, ενδημικά και προστατευόμενα είδη οργανισμών
Είδη με οικονομική σημασία
Δημοφιλείς καταδυτικές τοποθεσίες
Ελάχιστα μελετημένα ενδιαιτήματα

15. ΠΕΡΙΟΧΗ ΜΕΛΕΤΗΣ

16. ΠΕΡΙΟΧΗ ΜΕΛΕΤΗΣ

17. ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΗΣΗ ΣΠΗΛΑΙΟΥ
Βαθμονομημένο νήμα
Καταδυτικός υπολογιστής SUUNTO
Μαγνητική πυξίδα
Φορητό Echo Sounder HONDEX PS-7
Μετροταινία

18. ΑΠΟΤΥΠΩΣΗ ΖΩΝΩΣΗΣ
Φωτογραφικό πλαίσιο επιφάνειας
25 x 25 cm από PVC

19. ΑΠΟΤΥΠΩΣΗ ΖΩΝΩΣΗΣ
Φωτογραφικό πλαίσιο επιφάνειας
25 x 25 cm από PVC
3 θέσεις:
είσοδος (0 m),
μέσο (15 m) και
εσωτερικό σπηλαίου (30 m)

20. ΑΠΟΤΥΠΩΣΗ ΖΩΝΩΣΗΣ
Φωτογραφικό πλαίσιο επιφάνειας
25 x 25 cm από PVC
3 θέσεις:
είσοδος (0 m),
μέσο (15 m) και
εσωτερικό σπηλαίου (30 m)
9 πλαίσια / θέση: από 3 σε
οροφή (C),
δεξιό (R) και
αριστερό (L) τοίχο

21. ΠΟΣΟΣΤΟ ΚΑΛΥΨΗΣ
8 κύριες φυτικές και ζωικές ομάδες
(Chlorophyta, Rhodophyta, Porifera,
Scleractinia, Polychaeta,
Brachiopoda, Bryozoa και Tunicata)
Το ποσοστό κάλυψης υπολογίστηκε με
τη μέθοδο μέτρησης πλέγματος κελιών
(Grid cell counts), πλευράς 0.5 cm,
που προβάλλεται στη φωτογραφία
Trygonis & Sini (2012)
http://www.mar.aegean.gr/sonarlab/photoquad/

22. ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ
Microsoft Excel
IBM SPSS Statistics
PRIMER-E (Clarke & Warwick, 1994) : Ιεραρχική Ομαδοποίηση
(Clustering) και Πολυδιάστατη Χωρική Διάταξη (MDS) βάσει του
δείκτη Bray-Curtis, με μετασχηματισμό διπλής τετραγωνικής ρίζας
και χωρίς κανονικοποίηση

23. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ
5m

24. ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΖΩΝΩΣΗ
10.9
41.1 44.5
40.4
% 0.3
29.2
10.5
Algae
Porifera
Scleractinia 1.3
Polychaeta
Others
Uncovered 1.5
1.0
10.9
76.9
Α 4.9 Β Γ
16.2 6.4 3.8
ΕΙΣΟΔΟΣ ΜΕΣΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ

25. ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΖΩΝΩΣΗ
80
Chlorophyta
75
Rhodophyta
70
Porifera
65
Scleractinia
60
55
Serpulidae
50
Brachiopoda
Coverage (%)
45 Bryozoa
40 Tunicata
35
30
25
20
15
10
5
0
Cave Site 0C 0L 0R 15C 15L 15R 30C 30L 30R

26. 0m 15 m 30 m
L
R
C

27. ΟΜΑΔΟΠΟΙΗΣΗ ΖΩΝΩΝ

28. ΟΜΑΔΟΠΟΙΗΣΗ ΖΩΝΩΝ

29. ΟΜΑΔΟΠΟΙΗΣΗ ΖΩΝΩΝ

30. ΣΥΖΗΤΗΣΗ - ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

31. ΣΥΝΘΕΣΗ ΤΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ
Κοινότητα Σκιόφιλων Φυκών
(SCI) ή Κοραλλιογενής
Κοινότητα (C)

32. ΣΥΝΘΕΣΗ ΤΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ
Κοινότητα Σκιόφιλων Φυκών Κοινότητα Ημι-Σκοτεινών
(SCI) ή Κοραλλιογενής Σπηλαίων (GSO)
Κοινότητα (C)

33. ΣΥΝΘΕΣΗ ΤΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ
Κοινότητα Σκιόφιλων Φυκών Κοινότητα Ημι-Σκοτεινών
(SCI) ή Κοραλλιογενής Σπηλαίων (GSO)
Κοινότητα (C)

34. ΧΩΡΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ ΕΞΑΠΛΩΣΗΣ
Τα χωρικά πρότυπα εξάπλωσης και κυριαρχίας των φυτικών και
ζωικών ομάδων καθώς και η τάση μείωσης του ποσοστού κάλυψης
προς το σκοτεινό εσωτερικό, βρίσκονται σε συμφωνία με τα
αποτελέσματα ερευνών από άλλα Μεσογειακά σπήλαια.
Ωστόσο, τα μοναδικά γεωμορφολογικά χαρακτηριστικά του κάθε
σπηλαίου δημιουργούν πρότυπα χωρικής ετερογένειας
διαφοροποιώντας τα όρια εξάπλωσης των βιοκοινοτήτων και των
επιμέρους φάσεων.

35. ΧΩΡΙΚΗ ΕΤΕΡΟΓΕΝΕΙΑ

36. ΧΩΡΙΚΗ ΕΤΕΡΟΓΕΝΕΙΑ