10ο Πανελλήνιο Συμπόσιο Ωκεανογραφίας & Αλιείας 7-11 Μαΐου 2012, Αθήνα Υδάτινα Συστήματα και Μέγα κλιματικές αλλαγές

1. Using Planktonic Foraminiferal
Mg/Ca ratios to detect a
double temperature-salinity
influence in the Aegean Sea
G. Kontakiotis, A. Antonarakou, M.V.
Triantaphyllou, P.G. Mortyn, M.À. Martinez-Botí,
M.D. Dermitzakis

2. ΣΚΟΠΟΣ
 Έλεγχος της επίδρασης της αλατότητας στον λόγο Mg/Ca
για το είδος G. ruber.
 Ανίχνευση των ορίων της αλατότητας για την περιοχή της
Ανατολικής Μεσογείου.
 Δημιουργία ενός μαθηματικού μοντέλου προσδιορισμού της
θαλάσσιας επιφανειακής θερμοκρασίας, με τη χρήση του
λόγου Mg/Ca στα κελύφη των πλαγκτονικών τρηματοφόρων,
για την ανατολική Μεσόγειο και ειδικότερα για το Αιγαίο
Πέλαγος.

3. Αναλύσεις Mg/Ca στο είδος G. ruber
 Μελετήθηκαν συνολικά 22 δείγματα από
επιφανειακά ιζήματα πυθμένα του Αιγαίου Πελάγους
 Επιλέχθηκε το πιο κατάλληλο είδος για τον
υπολογισμό της παλαιοθερμοκρασίας, το G. ruber,
λόγω της διαβίωσής του κοντά στην επιφάνεια της
υδάτινης στήλης.
 Υπολογισμός του μέσου όρου μάζας του είδους G.
ruber με τη χρήση ζυγού ακριβείας μίας μάζας 10
ατόμων του παραπάνω είδους.
 “Θραύση” των κελυφών του είδους G. ruber, με
απώτερο σκοπό να ανοίξουν οι θάλαμοι και να
απομακρυνθούν στα επόμενα στάδια οι διάφορες
επιμολύνσεις.
 Απομάκρυνση των αργιλικών φάσεων με τη χρήση
κατάλληλων χημικών.
 Απομάκρυνση του οργανικού υλικού (οξειδωτικό
στάδιο).
 Φιλτράρισμα του δείγματος με ασθενές οξύ
 Τελική διάλυση και φυγοκέντριση του δείγματος.

4. Επιφανειακά ιζήματα πυθμένα του Αιγαίου Πελάγους
Διαφορά στη θαλάσσια Διαφορά στη θαλάσσια
επιφανειακή θερμοκρασία από το επιφανειακή αλατότητα από το
Βόρειο προς το Νότιο Αιγαίο της Βόρειο προς το Νότιο Αιγαίο
τάξης των 30C της τάξης των 4 psu

5. Longitude Latitude Depth SST SSS Observed Predicted Residual
Coretops
(0N) (0E) (m) (0C) (psu) Mg/Ca Mg/Ca Mg/Ca
(1) M51-3-594 37.902.500 26.218.500 1005 19,750 38,825 3,65 2,34 1,31
(2) M51-3-596 38.954.833 24.753.333 883 19,030 37,750 3,36 2,19 1,17
(3)M51-3-601 40.088.833 24.611.167 995 19,000 36,000 3,91 2,18 1,73
(4) M51-3-602 40.217.000 25.240.000 1496 18,750 35,300 3,51 2,14 1,37
(5) M71-3-Rho02 35.370.138 27.420.105 1304 20,550 39,135 6,69 2,51 4,18 Επιφανειακά ιζήματα
(6) M71-3- SK -1 39.330.353 23.480.010 1267 19,550 36,650 3,53 2,29 1,24 πυθμένα του Αιγαίου
(7) M71-3-Her 01 33.550.440 27.440.444 2488 21,550 39,170 10,39 2,75 7,64
(8) M71-3-Her 03 29.000.000 33.400.000 3090 21,385 39,196 8,23 2,71 5,52
(9) C6 37.570.416 24.160.930 311 19,325 38,550 15,28 2,25 13,03
(10) C18 37.480.198 24.630.561 257 19,190 38,525 13,06 2,22 10,84
(11) C38 37.620.619 24.950.898 191 19,150 38,610 9,96 2,21 7,75 Τα επιφανειακά ιζήματα
(12) M-15-143 35.520.480 26.370.390 401 20,250 39,115 11,69 2,44 9,25 πυθμένα έχουν επιλεγεί σε
(13) M-15-145 35.440.830 26.480.539 1402 20,300 39,118 16,02 2,46 13,57 υπολεκάνες του Βορείου,
(14) M-15-224 35.340.740 26.310.230 1041 20,350 39,125 8,30 2,47 5,84 Κεντρικού και Νοτίου
(15) SL52BC3 35.470.427 27.270.292 1316 20,520 39,130 6,25 2,50 3,75 Αιγαίου με διαφορετικές
(16) NS-14 36.380.550 27.000.280 505 18,520 39,070 6,90 2,09 4,81 τιμές αλατότητας και
(17) NS-40 37.010.130 26.190.040 1078 19,775 39,015 9,30 2,34 6,96 θερμοκρασίας
(18) MSB4 36.150.010 24.060.380 914 19,465 38,880 6,62 2,28 4,34
(19) MSB7 35.390.990 26.130.020 2273 20,295 39,120 4,75 2,45 2,29
(20) MNB5 40.150.000 25.450.000 520 18,625 35,300 5,23 2,11 3,12
(21) MNB6 40.340.742 25.070.991 152 18,500 35,250 5,94 2,09 3,85
(22) MNB7 40.160.750 24.500.750 724 18,950 35,900 4,72 2,17 2,55

6. Επίδραση της αλατότητας στον λόγο Mg/Ca
Οι τιμές του “residual” Mg/Ca αντιστοιχούν στην «επιπλέον»,
ανεξάρτητη της θερμοκρασίας μεταβλητότητα του λόγου Mg/Ca.
Η συσχέτιση του παραπάνω λόγου με την θαλάσσια επιφανειακή
αλατότητα είναι καλή.
Η επίδραση της αλατότητας που εξάγεται από το συνδυαστικό
ιζηματολογικό αρχείο δείχνει ότι τα ανεπηρέαστα από την διαγένεση
άτομα G. ruber και G. bulloides παρουσιάζουν τιμές Mg/Ca που
αυξάνονται κατά 25%/0C.

7. Συμπεράσματα
Αναλύσαμε τον λόγο Mg/Ca στα κελύφη του είδους G. ruber για μια σειρά
επιφανειακών ιζημάτων πυθμένα, τα οποία χαρακτηρίζονται από τις διακυμάνσεις
της θερμοκρασίας και αλατότητας κατά μήκος του Αιγαίου Πελάγους.
Η ύπαρξη μίας ασυνήθιστα μεγάλης τάσης σε διεύθυνση Β-Ν της θερμοκρασίας και
κυρίως των διακυμάνσεων της αλατότητας σε μία τόσο μικρή γεωγραφικά περιοχή,
παίζει καταλυτικό ρόλο στην ερμηνεία των αυξημένων τιμών του Mg/Ca και την
σχέση του με την παράμετρο της αλατότητας.
Τα πρώτα αποτελέσματα, χρησιμοποιώντας το είδος Globigerinoides ruber (white)
δεικνύουν ότι η θαλάσσια επιφανειακή θερμοκρασία είναι ο πρωταρχικός, όχι όμως
και ο μοναδικός παράγοντας στην παλαιοθερμομετρική αυτή μέθοδο.
Η βέλτιστη χρήση του λόγου Mg/Ca ως παλαιοθερμοκρασιακή μέθοδος απαιτεί την
αναγνώριση και απομόνωση των επιπρόσθετων στην θερμοκρασία παραγόντων που
επηρεάζουν την ενσωμάτωση των κατιόντων Mg2+ στα κελύφη των τρηματοφόρων.
Ειδικότερα για τις υποτροπικές περιοχές υψηλής αλατότητας, όπως είναι το Αιγαίο
Πέλαγος, ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να λαμβάνεται υπόψη ερμηνεύοντας τον λόγο
Mg/Ca στα πλαγκτονικά τρηματοφόρα, αφού η επίδραση της αλατότητας υπολογίζεται
ότι αυξάνεται κατά 25%/0C για τη λεκάνη της ανατολικής Μεσογείου.