1. 8,5
ZEREBROA
PSIKOLOGIA LANA
Irakaslea:Fernando Antolin
Haizea Iturregi Dulce
1Batx A 13/12/2012

2. Aurkibidea
• Sarrera
• Definizioa
• Zentzumen-eremua eta zentzumenen funtzioak, Mugimendu-eremua
eta funtzio motorrak.Elkartze eremuak eta funtzio psikikoak.
• Kortexa,garun lobuloak(definizioak)
• Lobuloak: Lobulo frontala, lobulo tenporala,lobuelo okzipitala, lobulo
parietala
• Sistema linbikoa
• Gaixotasun infekziosoak, endekapen gaixotasunak eta tumoreen
gaixotasunak.
• Azkerketa klinikoa
• Zerebroaren jarduera elektrikoaren erregistroa:
• OTA
• ATT
• EMN
• Webgrafia

3. SARRERA
• Zerebroa nerbio-sistemaren zentro-gunea
da eta organo konplexuena. Aldi berean
organo garrantzitsuenetakoa da.
Zentzumen-informazioa prozesatzen du,
kontrolatzen du eta mugimendua
koordinatzen du. Bere funtzionamendua
aztertuko dugu.

4. Definizioa
Zerebro hitza latinetik dator cerebrum .
Pentsamenduak finkatzen diren nerbio-
zentro-gune garrantzitsua, sentsazioak
eta zirrarak. Entzefalo-aren goialdean
kokatuta eta garezurreko hezurrek
babestuta. Bi hemisferiotan banatzen da,
eskuineko hemisferioa eta ezkerreko
hemisferioa.

5. • Zentzumen-eremua eta zentzumenen funtzioak.
Eremu sentsitiboa Rolandoren arteka inguratzen duen tolesdura luze batean zehar
doa. Hala ere, eremu horien zabalera, proportzioan ez dator bat dagokion gorputz
atalaren neurriarekin, gorputz atal horrek duen garrantzi funtzionalarekin baizik.
• Mugimendu-eremua eta funtzio motorrak.
Mugimenduaren eremua aurreko eremuaren alboan dago. Bertan proiektatzen dira
funtzio motorrei dagozkien gorputz-atalak. Proportzioa zentzumen eremuaren
antzekoa da, gainera, honekin batera, kortexaren laurden bat bakarrik betetzen dute.
• Elkartze eremuak eta funtzio psikikoak.
Kortexan soberan dagoen beste hiru laurdena, elkartze-neuronei dagokio. Funtziorik
garrantzitsuena betetzen du: komunikazioa. Eremu honek burutzen ditu jarduera
nagusiak, hala nola, hitz egin, planifikatu, idatzi, gogoratu, baloratu... Lobulu
frontalean gertaturiko edozein kalte, pertsonaren nortasuna alda dezakete. Besteak
beste, gure portaera zuzentzen du, egoerak ebaluatuz eta ekintza zehatz bihurtuko
diren erabakiak hartuz. Hala, garunaren zati horretan kalteak izanez gero, arazo
handiak sortzen dira gaitasun sozialetan; izan ere, asko aldatzen da portaera, eta
kalte hori izan dutenak inhibituagoak edo guztiz deshinibituak bihurtzen dira.

6. • Kortexa: hemisferio azalera zerebrala estaltzen
duen nerbio-ehun mantua da.
Hautematea,irudimena,pentsamendua, iritzia eta
erabakia hartzea kortexean gertatzen da.
• Garun lobuluak: garun kortexeko zatiak
dira, garuna bere funtzioaren arabera
azpibanatzen dutenak. Jarraian garuneko
lobulurik garrantzitsuenak aipatzen dira:

8. LOBULO FRONTALA
• Aurrealdeko zatian dago, Rolandoren artekaren aurrean.
Honek mugitzeko ahalmena ematen du (kortex
motorea), arrazoitzekoa eta arazoen konponketarena.
• Lobulo garrantsitsuena da.
• Hizkutzan arduratzen den gunea.
• Muskuluak kontrlatzen ditu.
• Hau kontrolatzen du:
Arrazonamendua, oroimena, planak,mugimendua,
emozioak,harreman sozialak etb.

9. LOBULO TENPORALA
• Garunaren zati bat da. Lobulu okzipitalaren aurrean
dago, Silvioren artekaren atzealdean eta behealdean,
gutxi gora-behera loki bakoitzaren atzean.
• Paper garrantzitsu bat du ekintza bisual konplexuetan,
aurpegiak ezagutzea adibidez. Entzumena, oreka eta
koordinaketaz arduratzen da.
• Garuneko "usaimenaren gune primarioa" da.
• Entzumenetik datorren informazioa jaso eta prozesatu
ere egiten du, eta oreka mantentzen laguntzen du eta
antsietatea, plazerra eta haserrea bezalako emozio eta
motibazioak erregulatzen ditu.

10. LOBULO OKZIPITALA
• Garunaren atzealdeko zatian dagoen lobulua da.
• lobulu honek egiten duen gauza bakarra retinak nerbio
optikoaren bidez bidaltzen dizkion bulkada elektrikoak
dezifratu, interpretatu eta irudia erakustea da.
• Lobulu okzipitaleko gaitzek aluzinazioak eta irudikeria
bisualak eragin ditzakete.
• Pentsamenduaren eta emozioen elaborazioa.
• Irudien interpretazioa, soinuen ezagutza.

11. LOBULO PARIETALA
• Garun lobuluen artean, parietal hezurraren azpian dagoen eremua
hartzen duena da, hau da, buruko erdialdeko eta alboko
zatietan, garezurra osatzen dutenen artean handienak.
• Garun lobulu hau ukimen, bero, hotz, presio eta min sentsazioak
jasotzeaz eta oreka mantentzeaz arduratzen da.
• Kaltetzen denean, kontrako aldeko besoa eta hanka anestesiatzen
ditu, batzuetan min eta epilepsia sensitiboekin, eta orekaren
anormaltasunekin.
• Ezkerreko aldekoren kalteak lengoaiaren kaltetzea, irakurtzeko
zailtasuna eta kalkulu matematikoak egiteko zailtasuna ditu ondorio
bezala. Adibidez, lobulu parietala kaltetua izatean eta erretzean, ez
da minik edo beste sentsaziorik sentitzen.
• Ulermenaz eta hitzaren formulazioaz ere arduratzen da.

13. SISTEMA LINBIKOA
• hainbat egitura zerebralek eratutako
sistema da
• memoriarekin, arretarekin, sen
sexualarekin, zirrararekin (adibidez
plazerra,beldurra,agresibitatea) dago
erlazionatuta.
• Talamo, hipotalamo, hipokanpo, amigdala
zerebrale, gorputz maskurtsu, septo eta
mesentzefalo zatien bitartez osatuta dago

14. GAIXOTASUN INFEKSIOSOAK
Infekzio desberdinek garunari eraso
diezaiokete. Gure herrian ohikoena
neurocisticercosis zerebrala,
txerriaren parasito gaixotasuna
bezala ezagututa.
Arazo honen sintomak dira buruko
mina, konbultsioak,konortea
galtzea. Zailtasun handiena
sistemaren oztopatzea da.
Tratamendua esteroideak dira eta
batzuetan prozesu kirurgioak.
Gure herrian ikusten
dugun garunaren gaixotasun
infekziosoko beste mota batzuk
dira: tuberkulosi zerebrala,
entzefalitisarekin, toxoplasmosis-
arekin meningitisa, , abzesu
zerebralak, eta abar.. Eskuineko
irudiak abzesu zerebrala erakusten
du.

15. ENDEKAPEN GAIXOTASUNAK
• Patologia-talde honetan
aurkitzen dira Parkinson-en
gaixotasuna bezala,esklerozia
eta memoriaren gora-
beherak,Alzheimerra
• epe luzerako euskarriaren
tratamendua behar duten
helbarritu kronikoak, dira
• Neurologiak gaixotasun hauen
gehiengoa ikusten ditu.
• Eskuineko irudiak bentrikulu-
dilatatu bat, patologia
hauetako ohiko aurkikuntza
erakusten du.

16. TUMOREEN GAIXOTASUNAK
• Tumore zerebral guztiak
gaiztoak dira,nahiz eta bere
tamainaren eta
agresibitatearen arabera
sendagarriak dira, kirurgiaren
bitartez. Adibidez,
meningiomak. Ordea forma
anitzeko glioblastoma terapia-
mota guztiekin
erresistentziaduna da, eta
diagnostikatu bezain laster
hiltzen zara

17. AZTERKETA KLINIKOA
• Zerebroa aztertzeko metodorik zaharrena
zaurien eta gaixoen ondorioak aztertzea
izan da. Horrela, adibidez, azterketa
klinikoei esker, zerebroaren alde batean
jasandako zauriak gorputzaren beste
aldeko arazoak eragiten zituela jakin ahal
izan dugu.

18. Zerebroaren manipulazioa
• Metodo honetan kirurgia erabiltzen da.
Eurek eragiten baitituzte zauriok, ,
animalien zerebroetan kalteak eragin
eta ondorioak aztertu. Era berean,
zerebroaren zatiak elektrizitatearen
bidez estimula daitezke.
Horrela, zientifikoek estimulazioaren
ondorioak azter ditzakete jokabideen
bidez edo, pertsonen kasuan, sentitzen
dutenari buruz adierazitakoaren bidez.

19. ZEREBROAREN JARDUERA
ELEKTRIKOAREN ERREGISTROA
• Elektroentzefalografia (EEG). Metodo horren bidez,
entzefalo azalean erregularki gertatzen diren uhinak
neur ditzakete. Metodo hau oso eraginkorra da pilepsia,
zerebroko tumoreak eta beste antzeko gaixotasun
neurologiko batzuk diagnostikatzeko.
• Gaur egun, gero eta metodo zailagoak eta zehatzagoak
erabili ohi dira zerebroa aztertzeko orduan. Hona hemen
horietariko batzuk: OTA, ATT,AMN.

20. OTA
• Ordenadore bidezko tomografia axiala:
OTA zerebroaren argazki-sorta bat eta argazki
horietan zerebroan egon daitezkeen zauriak
argi eta garbi azaltzen dira. OTAren bidez,
zerebroaren anatomiaren irudi oso argiak
lortzen dira. Metodo hau nahaste neurologikoak
diagnostikatzeko ere erabil daiteke.
http://www.youtube.com/watch?v=0GccEQBly7g&feature=youtu.be

21. ATT
• - Azterketa tomografiko
transaxiala (ATT).
Zerebroaren eremuen jarduera
azaltzen du, eremu bakoitzak
erregai kimikoa (glukosa) nola
erretzen den erakutsiz.
Tumoreak detektatzen dituen
teknologia honek lehen aldiz
erabilia izan zen konponente
espazialen arazo nagusiak
aztertzeko.

22. EMN
• - Erresonantzia magnetiko nuklearra (EMN).
Metodo honetan, irratifrekuentziez eta eremu magnetikoez aztertzen
da zerebroa. EMN-aren bidez, zerebroaren ehin-mota ororen
argazkiak lortzen dira, ehun horien barne-egiturak aztertzeko
moduan. Batez ere, garun-enborreko tumoreak, zerebroko zauri
txikiak era bizkarrezur-muineko anomaliak diagnostikatzeko erabili
ohi da.Erresonantzia magnetiko nuklearra, teknika diagnostiko
erradiologiko bat da, ebaluatzen den gorputz-atal edo zona
horretako egitura anatomikoak agerian jartzen dituena. Teknika
honen oinarri fisikoak ez dauka zerikusirik erradiazio
ionizatzaileekin, eremu magnetikoen aplikazioan baitago teknika
honen berezitasunik funtsezkoena
Eremu magnetikoen eraginez gure zelulak osatzen dituzten
oinarrizko partikulen mugimendua alteratu egiten da: horrela,
eremuak aplikatzen direnean, partikula horiek geratu egiten dira
mikrosegundo batzuetan eta, eremu magnetikoa eten egiten
denean, partikula elementalak berriro mugitzen hasten dira.
Mugimendu-gorabehera horiek energia-kopuru jakin bat sortzen
dute, eta energia hori erresonantziako aparatuak dauzkan
detektagailuek jasotzen dute.

23. Sistema informatikoari esker, hartzaile horietara iristen den energia
kopuru bakoitzari zuri-beltzeko kolore-intentsitate jakin bat
aplikatzen zaio, eta horixe da guk gero EMNko irudietan ikusten
duguna.
Erresonantzia hauek egiteko batzuetan kontrasteak erabili behar
izaten dira, baina kontraste horiek ez dute erreakzio alergikorik
eragiten, eta lasaitasun osoarekin erabil daitezke, gaixoarentzat
inolako arriskurik gabe, alegia.
Beren gorputzean osagai dituzten pertsonek horren berri eman
behar diote erradiologoari proba diagnostikoari ekin aurretik, eremu
magnetikoak aplikatzeak tresna horien funtzionamendu akastuna
ekar baitezake.

24. Webgrafia
• http://eu.wikipedia.org/wiki/Garun
• http://es.wikipedia.org/wiki/Cerebro
• http://assaikastola.wikispaces.com/3.Zere
broaren+eragina+ezagutzan+eta+jokabide
an