1. OVER HONDENPOEP EN HANGJONGEREN
Een verkennend onderzoek naar
overlastfenomenen in parken en groenzones
Stefaan Pleysier & Johan Deklerck

2. OVERLAST EN ONRUST (VOORBEELDEN)
 Uitgangsoverlast in Leuven
 Gespannen verhouding studenten inwoners
 Zwaarste incident (1757)
 Studenten kregen aan de stok met knecht burgemeester
 Huis burgemeester werd bestormd
 Burgers in opstand tegen studenten
 Leger tussenbeide gekomen
 Verscheidene doden gevallen
 Prioriteiten in kadernota & zonale veiligheidsplannen
 Bestrijding overlast en buurtcriminaliteit

3. ‘OVERLAST’ EMPIRISCH ONDERZOCHT
 Welke (overlast)problemen worden ervaren?
 Wie overlast ervaart en meldt?
 Wat of wie de aanleiding vormt van de
overlastervaringen?
 Waar en wanneer problemen worden ervaren?
 Hoe hierop werd gereageerd?
 Wat mogelijke oplossingen zijn voor de problemen die
zich voordoen?

4. ‘OVERLAST’ ALS MAATSCHAPPELIJK DEBAT
 Interactief en subjectief begrip
 Afhankelijk van de ervaring van de betrokkenen
 Gepercipieerde werkelijkheid
 Voor de ene burger storend, niet noodzakelijk voor de
andere
 Essentie veiligheidsprobleem
 Spanningsveld individuele burger solidaire burger
 Of vrijheid van het individu leefbaarheid samenleving

5. ‘OVERLAST’ ALS WETENSCHAPPELIJK ONDERWERP
 Werkdefinitie
 Spanningsveld
 Grens tussen publieke & private ruimte
 Bron overlast  buiten privésfeer
 Wel ervaren als inbreuk op privésfeer
 Grens tussen sociale & fysieke overlast
 Overlast ontstaat: grens onder druk

6. OPZET VAN HET ONDERZOEK
 Empirisch onderzoek januari- augustus 2005
 Contextschets
 Bevraging
 Buurtbewoners en passanten
 Professionele actoren of sleutelfiguren
 Overlastervaringen werden:
 Geparafraseerd
 Geïnterpreteerd
 Geduid

7. AARD EN OMVANG VAN DE PROBLEMATIEK
 Globaal
 Fysieke overlast
 Problemen met zwerfvuil, sluikstorten, hondenpoep en
vandalisme
 Sociale overlast
 Interactie tussen betrokken partijen centraal, bv: hangjongeren

8. ‘KLAGERS’ & ‘DADERS’ VAN OVERLAST
 Klagers
 Oudere & autochtone buurtbewoners
 Daders
 The usual suspect
 Jonge allochtonen
 Tolerantiedrempel concentreert zich oud-jong
 Generatieconflict

9. AANBEVELINGEN

10. AANBEVELINGEN
 Curatieve maatregelen
 Aanwerven van allochtone agenten, repressieve aanpak
voor vandalisme en hondenpoep.
 Specifieke preventiemaatregelen
 Politietoezicht, aanwezigheid buurtwerker, ouders
sensibiliseren en buurtbewoners responsabiliseren
 Algemene preventiemaatregelen
 Projecten naschoolse opvang, tewerkstelling voor
risicogroepen, trainingen in geweldloze communicatie
 Fundamentele preventie
 Ruimte voor ontspanning, goed leer- en
werkaanbod, jeugdbeleid met inspraak van jongeren

11. CONCLUSIE
 Overlast is geen eenduidig begrip
 Oorspronkelijk thema: Hangjongeren
 Ook andere thema’s aan bod: zwerfvuil,
verkeersoverlast, sluikstorten,…