04 računarski softver

Рачунарство и информатика, I разред
• Da bi računarski sistem funkcionisao pored računarskih komponenti
potrebni su i odgovarajući programi za rad računara.
• Skup svih programa u računarskom sistemu naziva se softver.
• Neki od programa koje svakodnevno koristite su:
Економско трговинска школа “Славка Ђурђевић” Јагодина
Računarski softver
Школска 2011-2012

• Softver možemo klasifikovati u tri kategorije:
Vrste i podela
• Operativni sistem
• Sistemski softver
• Aplikacioni programi

Operativni sistem (OS)
• “Glavni program” na računaru
• Operativni sistem je kompleksan
programski sistem koji kontroliše i
upravlja uređajima i računarskim
komponentama i obavljanje osnovne
sistemske radnje.
• Operativni sistem objedinjuje u
jedinstvenu funkcionalnu celinu
hardver (delove računara) i softver (
programe na računaru).
• U operativne sisteme spadaju:
• Windows 7, Windows XP, Windows
Vista,...
• Linux, DOS, MacOS, ...

• upravljanje perifernim jedinicama
• upravljanje memorijom
• upravljanje procesorom kompjuterskog sistema
• upravljanje podacima i programima
• kontrola funkcije
(uključujući i otkrivanje i otklanjanje grešaka).
Osnovna funkcija OS-a

Podela operativnih sistema
• broju programa koji mogu istovremeno da budu u memoriji
• broju korisnika koji mogu istovremeno da koriste računar
(operativni sistemi komandnog tipa i grafički operativni sistemi)
• Može se izvršiti prema:
(monoprogramski i multiprogramski)
(jednokorisnički i višekorisnički)
• načinu zadavanja komandi
• prenosivosti na različite arhitekture
(prenosivi i neprenosivi)

Prema broju programa koji...
• Prema broju programa koji mogu biti istovremeno u memoriji operativni
sistemi se dele na :
• monoprogramske - monoprocesne (jednoprocesne)
• multiprogramske - multiprocesne (višeprocesne)

Dodatno objašnjenje i primeri
• Monoprogramski operativni sistemi
omogućavaju da računar u memoriji
drži i izvršava samo jedan program.
Primer monoprogramskog operativnog
sistema je MS DOS.
• Multiprogramski operativni sistemi
onogućavaju da se u sentralnoj
memoriji računara nalazi više programa
istovremeno, od gojih se samo jedan
izvršava u jednom trenutku. Vreme i
redosled izvršavanja programa
određuje operativni sistem.

Prema broju korisnika koji...
• Na osnovu broja korisnika koji istovremeno koriste računar operativni
sistemi se dele na:
• jednokorisničke (singleuser)
• višekorisnički (multiuser)

• Jednokorisnički operativni sistem se
naziva i desktop operativni sistem
budući da je namenjen za rad jednog
korisnika (windows 7, XP, Linux, DOS).
• Višekorisnički operativni sistemi -
mrežni operativni sistemi se često
nazivaju i serverski OS, budući da se
instaliraju na server mašinama u klijent
– server arhitekturi, omogućavajući
korisnicima i njihovim aplikacijama
pristup svim resursima povezanim u
mrežu. (Windows Server 2008 R2,
Windows Server 2003, Linux Server, ...)

Prema načinu zadavanja komandi
• Prema načinu zadavanja komandi operativni sistemi mogu biti:
• operativni sistemi komandnog tipa
• operativni sistemi grafičkog tipa

• Kod operativnih sistema komandnog
tipa komande se zadaju ukucavanjem
naredbi sa svojim parametrima. Znak
koji stoji na početku reda i označava da
je operativni sistem spreman da primi
naredbu naziva se promprt Najpoznatiji
operativni sistemi promptnog tipa su
Unix i MS DOS.

• Kod grafičkih operativnih sistema
komande se najčešće zadaju
pokazivanjem na nju. Komande su u
obliku sličica koje predstavljaju
određene komande. Svaki od ovih
sistema poseduje grafičko okruženje.
Najpoznatiji operativni sistemi sa
grafičkim okruženjem su Windows i
Linux, MacOS.

Prema prenosivosti na različite arhitekture
• Na osnovu prenosivosti na različite tehnologije operativni sistemi se dele
na:
• prenosive (portable)
• neprenosive (proprietary)

Najčešće korišćeni OS
• Windows 7, Windows XP,...
• Spadaju u grupu:
• Jednokorisničkih operativnih sistema
jer u jednom vremenskom trenutku
samo jedan korisnik može da koristi
sistem
• Grafičkog je tipa je jer se kod ovakvih
sistema komande odnosno naredbe
zadaju korišćenjem pokazivača miša i
klikom na neku od ikonica
• Multiprogramski sistemi
omogućavaju istovremeno pokretanje
i rad sa više različitih programa
(slušanje muzike, download,
surfovanje netom)

• Aplikativni programi su oni koji se koriste za rešavanje različitih problema i
Aplikacioni programi
poslova,uključujući:
• obradu teksta
• rad sa tabelama
• crtanje i obradu fotografija
• rad sa bazama podataka
• animaciju
• obradu zvučnih i video zapisa
• proračune u nauci i tehnici
• programi za zaštitu računara
• programi za arhiviranje

• Kao najvažniju grupu programa koji čine sistemski softver izdvojićemo
drajvere. Drajveri ili veznici su programi koji se koriste za priključenje bilo
kog novog hardvera u postojeći računarski sistem.
• Drajveri se drugačije nazivaju i “veznici” upravo zbog prirode njihovog
posla a to je da povezuju nov uređaj sa postojećim sistemom bilo da se
uređaj povezuje putem portova ili slotova...
• Najčešće dolaze na disku. Nekada i sam Windows sadrži potrebni drajver
Sistemski softver

04 računarski softver

Recommended

Recommended

More Related Content

What's hot

What's hot (19)

Viewers also liked

Viewers also liked (6)

Similar to 04 računarski softver

Similar to 04 računarski softver (20)

04 računarski softver