Haur hezkuntza, 3. maila Neskatiko berezi baten ipuina dugu hau. Udaberriko egun batean izugarrizko ekaitz baten ondoren, hortzadarretik buruz behera ibiliz guganaino iritsi zen. Alderantziz ibiltzen zekien neskatikoak gauzen gaineko ikuspuntu desberdina zuen; baliteke hau, bere ibiltzeko modu bereziagatik izatea. escuela.pamplonetario.org

1. IZAR - ESKOLA
eskola-materiala
ALDERANTZIZ IBILTZEN
ZEKIEN NESKATIKOA
Haur Hezkuntza 3. Maila
ALDERANTZIZ IBILTZEN
ZEKIEN NESKATIKOA
www.escuela.pamplonetario.org
www.pamplonetario.org

2. 2/15www.escuela.pamplonetario.org
ALDERANTZIZ IBILTZEN ZEKIEN NESKATIKOA - Haur Hezkuntza 3. Maila
1. JARDUERA Eguzki Sistema: nor da nor?
Lerroko azkena naiz. Eguzkiarengandik
hurbilen dagoen
planeta naiz.
Eguzki Sistemako izarra
naiz, eta beroa ematen
dizuet.
Zenbat ipotx daude
Edurne Zuriren ipuinean?
Hori da nere zenbakia.
Pottoloena naiz, eta
bostgarren solairuan
bizi naiz.
Satelite bat naiz, eta
Lurraren inguruan
biraka nabil beti.
Merkurioren ondoren nago
lerroan, eta izugarrizko argia
egiten dut zeruan.
Planeta gorria naiz.
2+2 batzen baduzu
horra hor nere zenbakia.
Flotagailu batekin
aurkituko nauzu, Jupiter
eta Uranoren artean.
Zenbat hosto ditu
hirustak? Hori da nere
kokapena.
PLANETAK ORDENATU: Ondoko argazkietan, Eguzkia eta Ilargiaz gain, gure Eguzki Sistemako 8 planetak ageri dira.
Planetak desordenatuta egon arren, bakoitzak Eguzkiarekiko kokapenaren inguruko ohartxo bat du. Moztu eta itsatsi itzazu
modu ordenatuan hurrengo orrialdean.

3. 3/15www.escuela.pamplonetario.org
2. _____________ 3. _____________ 4. _____________1. _____________EGUZKIA
6. _____________ 7. _____________ 8. _____________5. _____________ILARGIA
planeta planeta planeta planeta
planeta planeta planeta planetasatelitea
izarra
ALDERANTZIZ IBILTZEN ZEKIEN NESKATIKOA - Haur Hezkuntza 3. Maila
1. JARDUERA Eguzki Sistema: nor da nor?

4. 4/15www.escuela.pamplonetario.org
2.1 - Lotu planeta bakoitzaren izena dagokion esaldiarekin.
2.2 - Esaldi bakoitzak zenbaki bat du aldamenean. Zenbaki bakoitzak, astroek Eguzki Sisteman duten tamaina
adierazten du. Esaldiak lotu ondoren, handienetik (1zb.) txikienera (10zb.) astroen izenak idatzi. Bukatzeko, moztu eta
itsatsi itzazu hurrengo orrialdean. (Ikus adibidea).
Urrunen dagoena naiz...........................
Eraztunen Jauna naiz....... ................
Handiena naiz....... ...........................
Zuen zeruko planeta distiratsuena naiz
Lurraren inguruan biraka nabil..........
Gorria naiz ...........................................
Saturno eta Neptunoren artean nago...
Ilargiaren oso antzekoa naiz............
Nere gainazalean bizia dago ................
Izarra naiz....... ...................................
JÚPITER
ILARGIA
MARTE
MERKURIO
NEPTUNO
SATURNO
EGUZKIA
LURRA
URANO
ARTIZARRA
5
3
2
7
10
8
4
9
6
1
1.-
2.-
3.-
4.-
5.-
6.-
7.-
8.-
9.-
10.-Neptuno
ALDERANTZIZ IBILTZEN ZEKIEN NESKATIKOA - Haur Hezkuntza 3. Maila
2. JARDUERA Eguzki Sistema ordenatu

5. 5/15www.escuela.pamplonetario.org
Neptuno
ALDERANTZIZ IBILTZEN ZEKIEN NESKATIKOA - Haur Hezkuntza 3. Maila
2. JARDUERA Eguzki Sistema ordenatu

6. 6/15www.escuela.pamplonetario.org
Alderantziz ibiltzen zekien neskatikoaren gela gauzez gainezka dago. Aurki itzazu bi marrazkien artean dauden 5
desberdintasunak.
ALDERANTZIZ IBILTZEN ZEKIEN NESKATIKOA - Haur Hezkuntza 3. Maila
3. JARDUERA Desberdintasunak bilatu

7. Hiru labirinto aurkezten dizkizugu.
Labirinto bakoitzean gure istorioko pertsonaia
bakoitzak zerbait galdu du: Lagundu iezaiezu
galdutakoa aurkitzen.
LEHENENGO LABIRINTOA
Erakutsiozu txapelari egin beharreko bidea, farola aurkitu
dezan.
BIGARREN LABIRINTOA
Alderantziz ibiltzen zekien neskatikoari izugarri gustatzen
zitzaion Baobab izeneko zuhaitz berezi batean eserita
egotea. Eramazu neskatikoa zuhaitzeraino.
HIRUGARREN LABIRINTOA
Hontzak bere puxika galdu du. Esango al diozu zein
bide hartu behar duen harengana iristeko?
7/15www.escuela.pamplonetario.org
LABIRINTOAK
ALDERANTZIZ IBILTZEN ZEKIEN NESKATIKOA - Haur Hezkuntza 3. Maila
4. JARDUERA Bidea aurkitu

8. 8/15www.escuela.pamplonetario.org
ALDERANTZIZ IBILTZEN ZEKIEN NESKATIKOA - Haur Hezkuntza 3. Maila
4. JARDUERA Bidea aurkitu

9. ILARGIA. Ilargiak faseak ditu: gure
satelitearengan ikusten dugun
argiztatutako aldea da fasea. Alde
edo zati hau hazi egiten da (gero
eta handiago egiten da Ilbete fasera
heltzeraino) eta ondoren txikituz
doa Ilargia ikusten ez dugun arte
(Ilargia Ilbehera fasean dago ikusten
ez dugunean, "beltza bihurtzen
dela" ematen du).
Gazteleraz pentsatuta, badago
truko bat Ilargia hazten edo txikitzen
ari den jakiteko: esan ohi dugu
ilargia gezurtia dela. Hazten ari
denean D hizkiaren forma hartzen
du; eta txikitzen denean C
letrarena . Gazteleraz C hizkia
“creciente” hitzarekin lotzen dugu,
eta D hizkia aldiz “decreciente”
hitzarekin. Hemendik dator gezurtia
dela esatearena: C hizkiaren forma
duenean ez da hazten (crecer),
txikitzen baizik. Eta alderantziz: D
letraren forma duenean ez da
txikitzen (decrecer), hazi baizik.
Orrialde honetan bi letra eta bi ilargi
daude. Moztu eta itsatsi itzazu
hurrengo orrialdean dagokien
tokian.
9/15www.escuela.pamplonetario.org
ALDERANTZIZ IBILTZEN ZEKIEN NESKATIKOA - Haur Hezkuntza 3. Maila
5. JARDUERA Ilargiaren formak

10. 10/15www.escuela.pamplonetario.org
5.1 - Zergatik Ilargiak ez dio gezurrik esaten alderantziz ibiltzen zekien neskatikoari?
5.2 - Zer da "norberaren ikuspuntua"?
(ILGORA) (ILBEHERA)
ALDERANTZIZ IBILTZEN ZEKIEN NESKATIKOA - Haur Hezkuntza 3. Maila
5. JARDUERA Ilargiaren formak

11. 11/15www.escuela.pamplonetario.org
ALDERANTZIZ IBILTZEN ZEKIEN NESKATIKOA - Haur Hezkuntza 3. Maila
6. JARDUERA Itsaslabarrean

12. Marrazkian ikusten dena deskribatu edota komentatu
klasekideen artean.
Erantzun ondoko galderei (taldean erantzun
daitezke, irakaslearen laguntzarekin)
Zein animalia daude zeruan?
Eta itsasoan?
Zergatik dago beltza zerua?
Nola dago ilargia? Ilgora edo Ilbehera? Zergatik?
12/15www.escuela.pamplonetario.org
ALDERANTZIZ IBILTZEN ZEKIEN NESKATIKOA - Haur Hezkuntza 3. Maila
6. JARDUERA Itsaslabarrean

13. Duela urte asko eta asko, Mediterraneoko txoko batean, Herkules izeneko heroi bat bizi zen,
oso indartsu eta ausarta zena. Bere aita Zeus zen, Jainkoen jainkoa; amaordeak aldiz, Hera
zuen izena. Amaordea oso jeloskorra zen, Zeusek semeari kasu gehiago egiten ziolako berari
baino. Ondorioz, jainkosak Herkulesi izugarrizko madarikazioa bidali zion: hamabi froga latz
gainditu beharko zituen.
Horietako bat Hidra izeneko itsas-mamua hiltzea zen. Hidra oso handia eta arriskutsua zen:
itsas-mamuak suge-buru aunitz zituen eta bere hatsak oso usain txarra zuen... ez zituelako inoiz
hortzak garbitzen!!!!
Herkulesek Hidraren kontra borrokatzen zuen bitartean, Herak erne begiratzen zuen. Halako
batean, karramarro erraldoi bat bidali zuen borroka-gunera, Hidrari laguntzeko heroiaren
kontrako borrokan. Karramarroak Herkulesen hanka ziztatu zuen, baina heroiak berehala
animalia zapaldu zuen, eta karramarroa hil egin zen. Orduan Herak, karramarroari eskerrak
eman nahian zerura bidali zuen, eta Zodiakoko konstelazio batean bihurtu zuen; gainera bere
bihotzean izarrak sortarazi zituen.
Bitartean heroiak eta Hidrak borrokan jarraitzen zuten, baina Herkulesek itsas-mamua hil
egin zuen ere. Hera jainkosak, orduan , Hidra zeruko izarren artera bidali zuen, karramarroa
bezala, eta gaur egun zeruan dagoen konstelaziorik handienetakoa da.
Itsas-mamu, karramarro eta heroiaren istorioa.
13/15www.escuela.pamplonetario.org
ALDERANTZIZ IBILTZEN ZEKIEN NESKATIKOA - Haur Hezkuntza 3. Maila
7. JARDUERA Ipuin mitologikoa

14. Irakasleak ipuina irakurriko die ikasleei eta denen artean ipuina komentatuko dute behean dauden galderei
erantzunez. Ondoren haurrek ipuineko pertsonaiak marraztu beharko dituzte.
Zein da istorioko heroiaren izena?
Nork zigortu zuen heroia? Zergatik?
Noren kontra borrokatu behar izan zuen? Zer gertatu zen
hauekin azkenean? Gaur egun non aurkitu ditzakegu?
Zergatik zuen usain txarra Hidraren hatsak?
14/15www.escuela.pamplonetario.org
ALDERANTZIZ IBILTZEN ZEKIEN NESKATIKOA - Haur Hezkuntza 3. Maila
7. JARDUERA Ipuin mitologikoa

15. www.escuela.pamplonetario.org
Alderantziz ibiltzen zekien neskatikoak bere hiriko farolekin eginkizun berezia zuen. Pentsatu nolakoak diren
inguruan dituzun farolak eta galderei erantzun
15/15
¿Zure etxe edo ikastexearen inguruan farola asko daude?
¿Zein forma dute?
Noiz pizten dira? Zergatik?
Norantz zuzentzen dute beraien argia? Egokiak direla
uste al duzu? Zergatik?
Txapela jarriko al zenieke farolei beraien argia soilik
lurrerantz zuzendu dezaten? Zein abantailak ditu horrek?
ALDERANTZIZ IBILTZEN ZEKIEN NESKATIKOA - Haur Hezkuntza 3. Maila
8. JARDUERA Inguruan ditugun farolak

16. www.escuela.pamplonetario.org
www.pamplonetario.org
Iruñeko Planetarioaren zientzia-dibulgazio eta hezkuntza jarduerek
Obra Social "la Caixa" eta Fundación Caja Navarraren sustapena dute
Lan hau Creative Commons Aitortu-EzKomertziala-Partekatu Berdin 4.0 Nazioarteko Baimen baten mende
dago. http://creativecommons.org/choose/