1. Biologija II razred
Nastavna jedinica : 69./ 70.
Slavica Lukač
Ishodi učenja : učenici će biti sposobni da navedu posljedice koje se javljaju pri
ukrštanju jedinki koje imaju zajedničkog pretka u jednoj od šest najbližih generacija.
Brakovi u srodstvu ( konsangvinitet)
2. Posljedica ukrštanja u srodstvu predstavlja ukrštanje jedinki koje imaju
zajedničkog pretka u jednoj od šest najbližih generacija.
Ukoliko su dvije osobe u srodstvu, imaju veći ili manji broj istih gena
naslijeđenih od zajedničkog pretka.
Što je srodstvo veće, veći je i jednaki dio genoma.
Taj dio genoma može da obuhvati i alele koji u homozigotnom stanju imaju
štetno dejstvo.
Svaka jedinka sadrži u svom genomu određeni broj štetnih recesivnih gena
u heterozigotnom stanju. Ako srodne osobe stupe u brak , ti štetni geni se
mogu naći u homozigotnom stanju češće nego u opštoj populaciji i
prouzrokovati spontane pobačaje i rađanje homozigotne djece sa različitim
bolestima.
3. Pored štetnih posljedica , kakve su veća učestalost psihičkih bolesti i
tjelesnih nedostataka, u ovakvim brakovima dolazi i do pojave učestalije
sterilnosti.
Vjerovatnoća da neka osoba nosi dva ista alela , tj. dva alela koji potiču od
istog pretka , naziva se koeficijent inbridinga ( F).
Njegova vrijednost zavisi od stepena srodstva roditelja i računa se po
formuli :
F = ( ½)ⁿ,
gdje je n stepen srodstva između osoba koje stupaju u brak, ½ jer svaki
potomak sadrži polovinu gena jednog roditelja.
Mnoge zemlje svijeta zabranjuju stupanje u brak osobama koje su u srodstvu,
zbog posljedica koji takav brak može da prouzrokuje.
