More Related Content
More from Batdelger Oyungerel (20)
10а нил
- 2. Нил
мөрөн (Араб,эртний Египет, Итеру, К
оптик; Амхары) нь умар зүг рүү
урсдаг Африк тив дэх дэлхийн
хамгийн урт мөрөн юм. Нийт урт нь
6,650 км, 8-11м гүнтэй. Нилд Цагаан
Нил, Цэнхэр Нил гэх хоёр гол цутгал
байна.
- 3. . Нил мөрний хамгийн урт цутгалан бол
Цагаан Нил бөгөөд Африк экваторын
хэсгийн Бурундийн уулсаас 2500
метрийн өндрөөс эх аван урссаар
асар ширүүн ургалт гол болон Виктория
хэмээх аварга том нууранд цутгадаг
ажээ. Африкийн дотоодын энэхүү нуур-
тэнгисээс Нил мєрєн эх аван олон
тооны боргио хүрхрээ дайран Угандын
туулахын аргагvй чийглэг ширэнгэ ойн
дундуур урссаар тайвшран Суданын
цөлөрхөг тэгш талуудаар өнгөрдөг.
- 4. . Нил мөрний нөгөө нэг цутгалан нь
Цэнхэр Нил мөрөн бөгөөд догшин
ширүүн араншинтай ажээ.
Эфиофын хадархаг уулсаас эх
аван доошилж Тана нуураар
дамжин гарч их өндєр солонгорсон
хvрхрээ болон уруудаж 700 км урт
онгон зэрлэг хавцлын дундуур
урссаар Суданын тал нутагг хүрдэг.
Цэнхэр Нил мөрөн цөл дундуур
урсахдаа улам өргєн, илүү дөлгөөн
болдог байна.
- 5. Манай гарагийн аугаа их
мөрөн Нил экваторын
өмнөд хэсгээс эх аван
умард зүгийг зорин
урссаар Африкийн
хөндийг туулан Газар
дундын тэнгист цутгадаг.
- 7. Зуны ид халуун үед голын усны түвшин
нэмэгдэж эхэлдэг ажээ, Нил мөрєн
эргээсээ хальж олон зуун км хөндийг
усанд авахуулан мөрний ус
булингартай ногоон байснаа цусан
улаан өнгөтэй болдог байна.
Есөн сард усны түвшин 10 метрээр
нэмэгддэг. Хөндий тэр аяраараа хэдэн
долоон хоногийн турш нэгэн урт нуур
мэт болдог. Дараа нь усны түвшин
буурч эхлэх ба голын ус эргэндээ орж
хавийн хөндийд лаг шавраа үлдээдэг.
- 8. Энэ мөрөн үзэсгэлэн
төгөлдөр байдал, аугаа их
хүч чадлаараа олон мянган
жилийн турш хүмүүсийн
сэтгэлийг догдлуулан үл
мэдэгдэх нууцлаг
байдлаараа мухардалд
оруулсаар ирсэн түүхтэй.