Aseman interview with babak zanjani
- 2. 20وگوتگفزنجانیبابک
شماكهبدانمخواهميماستمطرحشمادربارهكهمباحثيطرحازقبل،زنجانيآقاي
ايد؟هكردآغازكجاازراتانياقتصادهايتفعالي
درس كه زماني از .ب��ود تحصيلم دوران از امياقتصاد هايتفعالي آغاز و صفر نقط��ه
.كردميمهمكارخواندميم
كرديد؟يمتحصيلكجا
.امهخوانددرسهنرستانمن
اي؟هرشتچهايد؟هخوانددرسهنرستانكدام
.امهخواندبرقمهندسي،رسالتهنرستاندر
!ندارد؟مهندسيرشتهكههنرستان
رشته ،دانشگاه در بعد كه داشتيم قدرت و برق نام به ايهرشت هنرستان در موقع آن
برقرشتهدررسالتهنرستانازراخودديپلموبودههنرستانيامهپاي.شديممهندسي
.امهگرفت
شديد؟دانشگاهواردتهراندربرقرشتهدرهنرستانازبعديعني
.شدمتركيه»يونيورسيتي«اگدانشگاهواردبعد.خير
گرفتيد؟ديپلمساليچه
.گرفتمديپلم 72-73سالدركنميمفكر
رفتيد؟تركيهبهآنازبعد
.تركيهرفتمآنازبعد
رفتيد؟تركيهبهكهشدچه
جواهر و طال و سكه كار در .رفتميم بازار به .كردميم هم كار تحصيلم با همزمان من
.كردميمطالسازيكهداشتمكارگاهيبازاردر.بودم
كرديد؟يمكاركسيبرايياداشتيدكارگاهخودتانزمانآندر
.داشتم كارگر 20تا 15حدود كه زدم كارگاه آن از بعد و كردميم كار همينطور اول
كشيدهس�كهوطالس�متبه،برقهنرس�تاندرتانلتحصيزماندركهش�دچه
شديد؟
هاييلشغدنبال.كنمكاسبيداشتمدوست،بودمكوچكخيليكهزمانيازحقيقتا
طالفروشي كردميم احساس .باشد داشته برايم خوبي بازده بتواند سريع خيلي كه بودم
.شدمطالفروشوطالسازيكشاگردورفتمهمينبراي.استمناسبيوپرسودرشته
داشت؟قراركجادرتانلمنزموقعآن
.نشستيميمهالگميدانوفاطميميداندر
هستيد؟تهرانكجايمتولد
.هستمآهنهرامتولد
كردند؟يمكارآهنهرادرپدرتانيعني
.بودندهمتي.بي.تيشركتبنيانگذاروبودندهنيآهراپدرم.بله
بودند؟كردهتاسيسراتي.بي.تيشركتتنهاييبهپدرتان
از انقالب از بعد .كردند درس��ت را ش��ركت اين كه بودند ش��ريك نفر س��ه ،دو .خير
.آمدندبيرونشانهمجموع
پيشنهادشمابهكسياينكهياكنيدتحصيلتركيهبرويدكهرسيدتاننذهبهخودتان
برويد؟تركيهبهكرد
تومان ميليون 13-14حدود در را ايهمغاز كردميم كار سكه و طال بازار در كه زماني
.كردمخريداريقسطيصورتبهشهردارياز
سالي؟چهدر
هنرستانازوقتييعني.بودسربازيبهرفتنازقبلاما.نيستيادمدقيقااالنراهالسا
بعدازظهرهاوهنرستانبهروزهاهمتحصيلزماندر.كردميمفعاليتبازاردرگرفتمديپلم
.رفتميمبازاربه
كردند؟يمكمكشمابههمتانهخانوادبازاردركاربراي
.نبودندراضيهمخيلي.خير
هستيد؟خواهروبرادرچند
.دارمخودمازكوچكترخواهردو
بود؟چطورتانهخانوادماليوضع
.بودتي.بي.تيبنيانگذارپدرمصورتهربه.بودخوبخانوادهماليوضع
نشستيد؟يمآهنهراهايهخاندرچراپس
را تي.بي.تي كار بودند آهنهرا كارمند كه همزمان .بود آهنهرا كارمند پدرم موقع آن
در را مهدكودكم كه هست يادم .بوديم آهنهرا در بودم بچه كه زماني .دادنديم انجام هم
.گرفتيمخانههالگميدانآمديمآنازبعدولي.رفتميمآهنهرامحله
خريدیدتومانميليون 13-14قيمتبهبازاردرگفتي�دكهراايهمغازآنپولهم�ه
بوديد؟درآوردهخودتان،بوديد
و دادم را اشه��اولي پول تومان ميليون يك حدود .بودم خري��ده قس��طي را مغازه آن
.بودتومانيهزار 300تا 200اقساطاشهبقي
بود؟سفارشييادادند؟يمقسطيصورتبههمهبه
درستراميدانسبزهبازارزيرزمينتازگيهبشهرداري،زمانآن،اييسفارشچه.خير
پيمانكاري به مربوط كنميم فكر .بود خالي هاهمغاز و رفتينم آنجا هم كسي .بود كرده
همبعدوخريدمتومانميليون 13-14حدودراآنجا.بودگرفتهشهرداريازراآنكهبود
.فروختمتومانميليون100حدود
اينصورتچهبه.بودپولخيلي 60دههاواخرتومانميليون 13-14،زنجانيآق�اي
بوديد؟كردهتأمينراپول
زنديرضا
انرژيگروهدبير
گووتگف
بهمصاحبهآخرتاشدهگماشتههلدينگشازمحافظتبرايكهسگيصداي
،فرعيخيابانيكدر،آزاديميدانازجلوتركمي.رسديمگوشبهتناوب
بااليواستقشمهواپيماييشركتبهمتعلقاولي.داردبزرگساختماندو
دراشلمجلوفراخدفتر.»«سورینتاستنوشتهانگليس�يبهديگريدر
تزئينپالستيكيگياهانباساختمانورودي.استساختماناينپايانيطبقه
زنگنهاخيراظهاراتمانيوگوتگفبهانه!استدادهزينتمصنوعيهايلگحاويبزرگگلداندوراكارشدفتروش�ده
ميليوندويستوميليارديكرقمشاستمعتقداوكهاييبدهاست؛نفتوزارتبهاودالريميليارد2ازبيشبدهيدرباره
.استيورو
تازنديمزنگمادرشكهاستمصاحبهاواخر.دهيميمادامهشب11ساعتتاوكنيميمآغازرامصاحبهش�ب8س�اعت
ساعت.داردسرمايهتومانميلياردهزار25،اشیزندگسالگی40آستانهدركهجواني.شودميلياردرشفرزنداحوالجوياي
بارهر.استكردهبازجاخبرهادركهاستساليكزنجانيبابك.داردشركت60ازبيشوكنديمدستبهتومانيميليون100
ترجيحكهداردماجراآنقدرزنجانيبابكبامصاحبه.خندديمراحتوداردنازكيصداي.استاولتيترشوديمظاهركههم
كلمههزار16ازبيشچندهر.بخوانيدآخرتارامصاحبهاينكنميمپيشنهادفقط.نكنماضافهآنبهجديديماجرايدهميم
کردنقلعیناتوانینمکهکندیممطرحنکاتیمصاحبهاثنایدر.بخوانيداشيكودكازرازنجانيبابكماجراهاي.باشد
- 3. 92شهریور 30
.بودقسطي.كردمپرداختراآنتومانميليونيكحدودابتدا
بوديد؟آوردهكجاازسنآندرراتومانميليونيكهمان
ورودي اولين كنميم فكر .داشتم كارمند و كارگر .كردميم طالسازي .كردميم كار
پول با .فروختم را آن كه داشتم گازي موتور يك .بود تومان هزار 30تا 20حدود پولم
درستكارگاهشدزيادكههايمهنقروكردميمتبديلانگشتربهراهاهنقر.خريدمنقرهآن
وساختميمراطالهايشانهممن.دادنديممنبهراطالهايشانمردمآنازبعد.كردم
كهراطالهاييهمان.گرفتممغازهميدانسبزهدراينكهتا.گرفتميمطالسازياجرت
.فروختميموگذاشتميمويترينپشتساختميم
ايستاديد؟يممغازهدرخودتان
رفتميم بازار به مستقيم ،مدرسه از ديپلم گرفتن از قبل .ايستادميم هم خودم .بله
.بودم آنجا كه هم آن از بعد و
نداشتيد؟همشريكي
سكهفروشوخريدبورسبهتبديلبودمگرفتهمغازهكهمحلي.نداشتمشريك،خير
اين با .فروختم تومان ميليون 100از بيش را امهمغاز آن از بعد سال دو .شد طال و ارز و
.رفتمسربازيبهاينكهتافروختميموخريدميمارزودالروسكهپول
كل رئيس راننده و ايدهكرد سربازي مركزي بانك در كه بوديد گفته جايي در شما
قبول.نيستايهسادكارشدنمركزيبانككلرئيسسرباز.بوديدمركزيبانك
.بگوييدصادقانهلطفاداريد؟
.شدم تقسيم سپاه در رفتم س��ربازي به كه زماني .گويميم صادقانه
به آنجا از .بود آنجا اميآموزش اول ماه سه .فرستادند يزد اردكان به را من
تميزتروبودمتربمرت،سربازهابيندر.شدممنتقلتهرانوليعصرپادگان
حدود .فرستادند س��پاه فرماندهي قرارگاه به را من بنابراين .نوش��تميم
آقاي هس��ت يادم بودم مجموعه آن در كه زماني .بودم آنجا ماه 13-14
برايسربازتعداديگفتند.آمدندآنجابهبازديدبراي،رفسنجانييهاشم
.كنيدانتخابمختلفجاهايومركزيبانك،جمهوريترياس
رفتيد؟سربازيبهساليچه
.بود 75سالكنمفكر
!نبودجمهورسرئيهاشميآقاي،76سالدومنيمهدرولي
موقعآنكهنيس��تخاطرمحاال.بودن��دآمدهبازديدب��رايايش��ان
.داشتندسمتيچهدانمينم.خيريابودندجمهورسرئي
كهزنجانيآقاي.اس�تجالببرايمنكتهيك،مصاحب�هاينجايت�ا
هايختاريوقتآن.دهديمانجامبزرگبانكيكارهاي،كنديمكاسبي
!نيستيادشدقتبهاشيزندگمهم
مهمبرايماينهاچون.ماندينميادموقتچهيهاختاريواشخاصاسامي
انجام بايد حركتي چه .بكنم خواهميم چكار كه است اين مهم .نيس��ت
خاطر به بپرسيد من از هايمتشرك مسائل ريز درباره االن شما اگر .دهم
آن جمهور رئيس كه داشتم چكار من .هست ذهنم به دقت به آنها مصوبات تمام .دارم
بوداينمنذكروفكرتمامموقعآن.دهدانجامخواهديمكارچهيابودهكسيچهزمان
.نبودمهمبرايمديگريچيزاينجز.باشدخوبهمامكاسبي.كنمكاسبيكه
انتخابمركزيبانك درسربازيخدمتادامهبرايچطوركهگفتيديمداش�تيد
...شديد
.بروممركزيبانكبهكهكردندانتخابمرا]سپاهفرماندهي[قرارگاهآنجااز
كرد؟انتخابراشماكسيچه
.دانمينم.لجستيكفرماندهيخوداز.دانمينم
بود؟نكردهسفارشي.بودنزدهزنگيكسييعني
.كردمينمسربازيخدمتيزددرماهسهكهداشتمسفارشياگر.وقتهيچ.خير
نبود؟سپاهدركسيشمابستگاناز
بانك به سرباز عنوان به وقتي .كردند منتقل تهران به مرا بودم پسر تك چون .خير
.كنيدجاهجابرانوربخشآقايرانندهعنوانبهبايدشماگفتند،رفتممركزي
كنيد؟جاهجابرامركزيبانككلرئيسبايدگفتندورودابتدايهماناز
اوازبعد.داشتندديگريرانندهنوربخشدكترآقايوبودممركزيبانكسربازابتدا
.بودماندهماه 5حدود.بوداميسربازخدمتآخر.شدمنوربخشآقايرانندهمن
اس�تخدام.دارداعتمادقابلراننده.داردمحافظ،مركزيبانككلرئيسباالخ�ره
رئيسبرايراسربازيككهكردباورتوانيمچطور.استحفاظتينهادهاييابانك
.استدشواربرايمكميباورشباشند؟كردهانتخابمركزيبانككل
رقم برايم اتفاقي اين اما .نه يا باشد سخت هم مردم براي مساله اين پذيرش دانمينم
كههستندبااستعداديخيليافراد،ماكاريمجموعهدراالنهمين.بوداتفاقواقعا.خورد
ما ميلياردي هايبحسا امروز اما .كرديمينم اعتماد آنها به خيلي ،آمدند اول روز وقتي
.ديگراستاتفاقياينها.استافرادايندستهايمانكچدسته.اينهاستدست
كنند؟يمامضاميليارديهايكچ،شماكارمندهاي
در كه فردي به كنديم [اش��اره منشيشيراز آقاي خود .اس��ت همينطور حتما .بله
1000به نزديك حداقل ايش��ان .دارد اختيار در را ما كيش پروژه ]دارد حضور مصاحبه
.بوداتفاقي.شناختيمچطورراايشانما.دارددستشدرپروژهتومانميليارد
شناختيد؟چطوررامنشيشيرازآقايشما
و ش��وديم بحث وارد منشيش��يراز آقاي اينجا [در .ديديم را همديگر كيش در ما
.شودانجامخريديبرايمانحقيقتدركهداشتيمزنجانيآقايباكارييكما:گويديم
كيش در كه بود سالي چند من چون .بده انجام را من هايهپروژ بيا شما گفتند ايش��ان
را ،)خاك بدون (كشت هايدروپنيك پروژه آنجا .كردميم كار كيش در 65 سال از .بودم
مسكوني واحد 1700كه داشتيم را فارس خليج ساحلي دهكده بزرگ پروژه .داش��تيم
.بود نشسته گل به چون .داد نجات را پروژه آن و آمد زنجاني آقاي خود بعد .ساختيميم
آقايكارهايازپيشس��ال 10ازبودمصنايعس��نديكايمديرههياترئيسمنچون
آقايگاهي.برديميمايشانكارخانهبهبازديدبرايراماننمهمانا.داشتمشناختزنجاني
سابق مديرعامل ،كريمي آقاي كه زماني از .ديدميم پرواز در هم را زنجاني
و شد منصوب زنجاني آقاي مقام قائم عنوان به ،كيش آزاد مناطق سازمان
...كردهمكاريايشانبا
مديرعامل سالي چه تا كريمي آقاي كه پرسميم منشيشيراز آقاي از
پاسخ.آمدندزنجانيآقايسيستمبهزمانيچهازوبودندكيشآزادمنطقه
كيش آزاد منطقه س��ازمان مديرعامل 88س��ال تا كريمي آقاي :دهديم
زنجاني آقاي مقام قائم عنوان به 89س��ال از ،آنجا از فراغت از پس و بودند
ديگريكي.هستند»اير«قشمشركتمديرعاملوكردندآغازراشانتفعالي
آقاي دوبي واحد مديرعامل االن بودند ما دوست كه هم ايش��ان معاونان از
به داريم ايهپروژ كه گفت ايشان ،اينجا آمديم بار يك ما .هس��تند زنجاني
]...قديمتهراننام
رامصاحبهروندبدهيداجازهزنجانيآقاي.رس�يميمهمهاهپروژبهحاال
زمانيچهديديدرانوربخشدكت�رآقايكهبارياولينش�ما.دهيمادامه
بود؟
هاهنامثبتكارآنجادرمنفرستادندنوربخشدكترآقايدفتربهمراوقتي
و گذاش��تميم كارتابل در و كردميم ثبت آمديم ايهنام .دادميم انجام را
.شانمبرديمرفتنديماگرجايي.كردميمهمرانندگيبعد.كردميممرتب
شد تمام اميسرباز خدمت كه زماني .شد تمام اميسرباز خدمت اينكه تا
.بمانياينجاتوانييمبخواهياگركني؟چكارخواهييمگفتندنوربخشآقاي
بود؟چهنوربخشدكتربهشماپاسخ
ازبعدكردميمخدمتكههموقتي.كنمكاس��بيدارمدوس��ت.مانمينمگفتممن
را ارزفروشي و فروشيهسك كار همين و بازار رفتميم و افتادميم راه دوباره اداري ساعت
]خنددي[م.دادميمانجام
راش�مادهنديمانجامبازاردرارزوس�كهكارودارن�دصراف�يكهكس�انييعن�ي
شناسند؟يم
زيرزمينآنبهگذاشتندينمراكسيهرموقعآن.دارمراهايشانتكاردانم؛ينماالن
يا بودي دارهمغاز بايد .بروند آنجا هالدال گذاشتندينم و بود شده بورس آنجا چون .برود
.دارم را موقع آن كارت هنوز من .داشتي كارت
.كنيدپخشبازاردرتادادي�مدالرش�مابهنوربخشآقايكهبوديدگفتهجاييدر
بود؟چهآنماجراي
براي و بود كرده انتخاب را جا 4-5نوربخش آقاي شد تمام اميس��رباز خدمت وقتي
تومان 300رسمي دالر هاتوق آن .كنند پخش بازار در تا داديم دالر آنها به بازار كنترل
خواهديم دالر يك ارزش گفتن��ديم همه و بود رش��د حال در دالر قيمت بيرون و بود
هاكبان صف در صبح تا شب رفتنديم مردم هست خاطرم .شود توماني هزار يك معادل
آقاينرودباالدالرقيمتاينكهخاطربه.بفروشندآزادبازاردروبگيرنددالرتاخوابيدنديم
بازاربه[دالركننديمكاردارندكههاييهمجموعايندربياهمشماگفتمنبهنوربخش
بانكسربازابتدا
آقايوبودممركزي
رانندهنوربخشدكتر
.داشتندديگري
رانندهمناوازبعد
.شدمنوربخشآقاي
اميسربازخدمتآخر
ماندهماه5حدود.بود
پذيرشدانمينم.بود
مردمبرايمسالهاين
.نهياباشدسختهم
برايماتفاقيايناما
.خوردرقم
بوداتفاقواقعا
- 4. 22وگوتگفزنجانیبابک
.بودكردهپيدااعتمادمنبه.كنكاربودندنفر 5يا 4و]كننديمتزريق
برد؟يمهممركزيبانكخصوصيجلساتدرراشمانوربخشآقاي
.رخي
كنندسفارشمثالبود؟نكردهمعرفينوربخشدكترآقايبهراشماكسيكاراينبراي
بدهند؟شمابهدالرتااعتماديدقابلشماكه
.كسچهي.خير
بهاينكهپذيرشچونبود؟نكردهسفارشكسيكهبپرسمتاكيدباراسوالمبگذاريد
.استسختبرايمكندتوزيعبازاردرتابگذارندكسياختياردردالرسادگياين
برايمكسيكهآيدينميادماالنهمينتا .باشدتوانستيمكسيچه.كسچهيواقعا
.بكندراسفارشمبخواهدوباشدزدهزنگ
قبولش�ماازاماداريمنگهفعالجاهمينراجمل�هاينبدهيداج�ازه
...نكنم
كنيمتوزيع بازاركنترلمنظوربهبودقراركهارزيتحويل براي.باش��د
دالر ميليون 50.بود باال بقيه سقف .بود شده تعيين سقفي كس هر براي
...دالرميليون 100و
بود؟چقدرشماسقف
.بوددالرميليون 20مناعتباريسقف
فروختيديمسكهودالروداشتيدمغازهبازاردرقبالشمااينكهاعتباربه
كردند؟انتخابراشما
منچون.دهميمانجامارزفروشوخريدكارعصرهامنكهدانستنديم
مثالكهگفتميموآمدميمهاحصب،بانكدرامس��ربازيخدمتدوراندر
آقاي وقتي رانندگي هنگام به .كردم كاسبي اينقدر ،كردم را كار فالن امروز
كه كردميم تعريف هم من .پرسيدنديم كارهايم از ،آوردميم را نوربخش
ماشيندرخالصه.شدآنطور.شداينطور.گرفتيممغازهبازاردرمثالطورهب
.دادميمتوضيحراكارهايم
نداشتيد؟رفاقتآنهاهايهبچوهاظمحافبا
مثل چيزها اين .باشند داشته محافظي ايشان نديدم من موقع آن .خير
.نبودكهموقعآن.هستاالناينكه
دالرقيمتتاگرفتيدبازاردرتوزيعبرايمركزيبانكازكهارزياولين
بود؟چقدرشودكنترل
با.بودتومانميليون 17گرفتمكههمكارمزدياولين.دالرميليون 17
.خريدمميرداماددردفتريكهمپولآن
گرفتيد؟يمدالرمركزيبانكازيكباروقتچند
بازار در و گرفت��ميم مركزي بان��ك در را دالره��ا .گرفتميم روز ه��ر
.كردميمواريزبانكبهرااشيريالپولوفروختميم
نبود؟رانتيكخودشدادنديمش�مابهكارمزداينبارادالرهااينكه
كوچكيرقمكارمزدتومانميليون17روزيدادند؟ينمدالربقيهبهچرا
.نبود
آقاي .شوديم شود انجام كسي براي كاري بخواهد خدا وقتي .دانمينم
بهبدهدرانتيخواستيمايشاناگر.نبودندرانتيانسانكهنوربخشدكتر
.باشدداشتهبرايشمنافعيكهداديمرانتكسي
دادند؟ميكارمزدشمابهچهبرايراتومانيكآن
جاپنج،چهار.دادنديمراكارمزدكردنديمتوزيعارزكهكسانيهمهبه
سطحدرآنهاازبعضي.شديمپخشبايدباالخرهدالرها.]برديم[نام.كردنديمراكاراين
.دادميم انجام را كار اين بازار كف سطح در بايد هم من و دادنديم انجام را كار اين باالتر
نبوديد؟جايينمايندهدالرهاتوزيعبرايشما
دالرها].بودممركزيبانكنمايندهگفتشوديمگويديملبخند[با.بودممعمولي.خير
بانك حس��اب به بانكي چك صورت به را تومانش و فروختميم بازار در و گرفت��ميم را
اين و كردند فوت نوربخش آقاي اينكه تا دادم انج��ام را كار اين .كردميم واريز مرك��زي
.شدبستهكالفايل
كرديد؟كسبدرآمدچقدركالبازاردرمركزيبانكدالرهايپخشاز
هايتش��رك با دادميم انجام را كار اين وقتي .دادم انجام را كار اين ماه 6-7 ح��دود
بياكهزدنديمزنگمنبهمداوم.بودمشدهآش��ناداش��تندورودارزكاردركهمختلفي
تماسمنبازيادداش��تندارزهمكش��ورازبيرونكهكس��اني.بدهيمانجامراكارفالن
.دگرفتنيم
كرديد؟چكارمركزيبانكونوربخشمرحومفوتازبعد
زيادي هايلپو كه كساني بين در كه بودم شده متوجه و بودم كرده بررسي موقع آن
بهزيادي ارزهاي،]فروشنديمگوسفندپوستكه[كسانيهاش«ساالمبور»فروآورنديم
.آورنديمكشورداخل
ارقامي؟چهدرمثال
بهوكردنديمجمعراگوسفندپوستآنها.دالرميليون30تاگرفتهدالرميليون10از
.آوردنديمكشورداخلبهراپولشوفروختنديمايتالياوتركيهدر.بردنديمكشورازخارج
:گفت .است چطور كار اين گفتم .شدم آشنا هاش«ساالمبور»فرو اين از يكي با زمان آن
.استخوبيكار.ساالمبوركاردربيا.كنيديمارزيكارچراشما
نبوديد؟مركزيبانكدرديگرشمااينجا
آمدمكهبودمميرداماددفتردر.نبودممركزيبانكاستخدامچون.خير
.كردمشروعقويصورتبهرا«ساالمبور»فروشيكار
داشتيد؟ماليمنابعچقدر
.داشتمتومانميليون 800حدود
بوديد؟درآوردهدالرفروشيراهاز
براي درآمدهايم از چون .بود هم ديگر هايتفعالي از .بود دالرفروشي از
.كردميماستفادهاقتصاديكاروگذاريهسرماي
كرديد؟يمچكارمثال
وارد غذايي م��واد .كردميم ش��امپو واردات .آوردميم خارجي آدام��س
انجام رس��يديم دس��تم به كه هرچه .آوردم را ژوه ماءالش��عير .ك��ردميم
.دادميم
افواه در من حرف اين .بزنم را حرفم ساده و صريح بگذاريد ،زنجاني آقاي
.كندينمرشدشكلاينبهباشدنداشتهپشتوانهكسيتا.استمطرحهم
بودند؟كسانيچهشماپشتوانه
راهخدا.باشمداشتهتوانستميمايهپشتوانچه.بودخداوندمنپشتوانه
.رفتميمپيشهممن.كرديمبازبرايمرا
توزيعبرايرادالرميليون 20آننوربخشآقاياگرباالخره!زنجانيآقاي
.بودمتفاوتشرايطداديمديگريكسبهشماجايبهبازاردر
تا نفرشان سه ،گرفتنديم توزيع براي را هالپو آن كه ديگر نفر چند از
آنها تا ريختيميم حساب به را ارز بايد اول ما چون .بودند زندان در هاتمد
و بودند ريخته كسي حساب به را ارز نفر سه آن .دادنديم ما به را تومانش
درزمانيكه]برديمرا[نامش…نامبهشخصيمثال.بودندندادهراپولشان
ريخته شخصي حساب به )(ارز سنگيني پول *--*،داشت هتل هم كيش
پولوكندشكايتبرودتاحاال.بودرفتهوبودبرداشتهراارزهمنفرآن.بود
دفترچهوآمدنديمآنهاازبعضييا.بودندبردهزندانبهراخودش،بگيردرا
مركزيبانكباهفتگيصورتبهوبگيرندرااشيبانكسودتاكردنديمباز
كردميم صحبت آقايان اين با هاتوق آن هست يادم من .كردنديم تسويه
گذاشتنديم بانك در را بانك خود پول چون .نيست حالل كارشان اين كه
.گرفتنديمبهرهو
داريد؟اعتقادحراموحاللبهيعني
.گردديمبازاوخودبهكنديمانسانكهكاريهرمعتقدممن.زيادخيلي
خيلي داشتم كه كارگراني سن كردميم طالفروش��ي كار كه هم زماني در
در را دستمزدش��ان .نداش��تم را آنها به دادن حقوق روي كه جايي تا .بود من از زيادت��ر
.روديمپيشخوبكارهايمدارمرااينهاهوايچونكردميمفكرگذاشتميمكشوهايشان
.دارماعتقاديچنين
ش�نيدمكهراهافحراين.گرديميبرمدوباره.داريدنگهجاهمينراهايت�انفحر
»كسهيچكجا«هيچسينماييفيلمدرچقدرشما.كنممطرحراايهنكتخواهميم
ايد؟كردهگذاريهسرماي
.تومانميليون 500وميليارديك
كارگردانظاهراكهكرديمنقلخبرنگارمدوستانازيكي،مصاحبهبهآمدنازقبل
الزمچقدرايدهپرسيدشما.استكردهديدارشماباماليكمكگرفتنبرايفيلماين
برايايدهگفتشانخپاسدرشما.تومانميليارديكحدوداندهگفتايشانًاظاهرداريد
ميليارد 10توانستميمدقيقه 10ايندرمنايد؟هگرفترامنوقتتومانميليارديك
اميسربازخدمتوقتي
نوربخشآقايشدتمام
كردهانتخابراجا4-5
بازاركنترلبرايوبود
تاداديمدالرآنهابه
.كنندپخشبازاردر
رسميدالرهاتوقآن
وبودتومان300
دردالرقيمتبيرون
همهوبودرشدحال
يكارزشگفتنديم
معادلخواهديمدالر
.شودتومانيهزاريك
مردمهستخاطرم
تاشبرفتنديم
هاكبانصفدرصبح
دالرتاخوابيدنديم
آزادبازاردروبگيرند
اينكهخاطربه.بفروشند
نرودباالدالرقيمت
منبهنوربخشآقاي
ايندربياهمشماگفت
دارندكههاييهمجموع
کنکار،كننديمكار
- 5. 92شهریور 30
دارد؟صحتنقلاين.برويدبگيريد.كنمكاسبيتومان
باشدآوردهدستبههممفتپولكسياگرحتي.اس��تنادرس��تيكامالحرفاين
فهميدمينماگر.فهمميمراكتابوحسابحتمامن.كاسبمكهمن.زندينمحرفاينطور
گفت،منپيشآمد.استجوانيپسر،شيبانيابراهيمآقاي.دهمانجامراكارتوانستمينم
سعي.بسازمرافيلمايندارمدوست.ندارمهمسرمايه.بسازمفيلمخواهميم،زنجانيآقاي
چون ولي .ندارم تبحر شما كار در من ،گفتم .شويد س��ربلند موضوع اين در كه كنميم
چكشمااز.دهميمقرضشمابهتومانميليارديك،بسازيرافيلمتخواهييموآمدي
چكبعد.فروشييموسازييمرافيلمتشماگفتم.استموجودهمقراردادش.گيرميم
دارييمبرخودترادرصدش50كرديسودچقدرهر.كنييمپاسرااتيميليارديك
نزديكشبستگانازيكيچكوپذيرفتايشان.دهييممنهمجموعبهرادرصدش50و
.دادندايشانبهراتومانميليارديكبعدوكردندتحقيقهمماهايهبچ.آوردرا
بود؟كردهمعرفيشمابهكسيچهراشيبانيابراهيمآقاي
.هستندهنرپيشهكهجعفرياميرآقاي
شناختيد؟يمكجاازراجعفرياميرآقايشما
زميننايرادرايهمدرسدردبستاندوراندرسالپنج،چهار.بوديمهمكالسهمباما
.نشستيميمهمكنارايثارراهنماييمدرسهدروغربشهرك
داريد؟رابطهجعفريآقايباهمهنوز
.ديگرهمكالسيمودوست.خانوادگيصورتبه.بله
شود؟يممنتفعهمشماماليمنافعازجعفريآقاي
.داريمدوستيرابطهفقط.باشدداشتهبرايشتوانديممنافعيچه.خير
است؟كردهپاسرااشيتومانميليارديكچك،شيبانيآقاي
.استفروختهتومانميليون 700بهنزديكاالنتاامهشنيد.خير
گذاريد؟يماجرابهرااشيتومانميليارديكچكبخوردشكستفيلمشاگر
برخوردي چه دانمنمي االن .بكنيم بايد كاري چه ببينيم بنشينيم بايد وقت آن حاال
پاس را اشكچ بتواند ت��ا كنم كمك كردم س��عي من اما .كرد خواهيم موضوع اين ب��ا
شيبانيآقاي،ديدارمانآخريندرمثال.كند
ميليارديكبهفيلمفروشاستممكنگفت
.بكنمتوانميمكمكيچهگفتم.نرسدتومان
.است خوب باشم داشته تبليغات اگر :گفت
كه را تبليغاتي هاينمكا از روز 15ه��م ما
كرده اجاره شهر سطح در يكساله صورت به
بعد .داديم اختص��اص فيلم اين ب��ه بوديم
رس��انه در را فيلم اگر :گفت ش��يباني آقاي
خوبي پول اس��ت ممكن بفروش��د خانواده
.خرنديم تومان ميليون 300گفتند .بگيرد
شيباني آقاي .كننديم كار چه آنها پرسيدم
.كننديم پخش س��ي.دي صورت به گفت
س��ي.دي كه داريم ايهمجموع يك هم ما
.بگيردكمكآنجابرودگفتيم.كنديمتوليد
طريقي به تا كردي��م را مانيس��ع بنابراين
.كندپررااشيتومانميليارديكچكبتواند
بيرونزندانازرازي��اديتعداداالنتام��ن
مشكل كسي براي كه خواهمينم .امهآورد
.كنمايجاد
وس�طراموضوعاي�ن،زنجان�يآق�اي
وقتي كه پرسيدم دليل اين به مانثبح
اعتقادحراموحلالبهگوييديمش�ما
لبخندتانبارفتارازكهقولينقلباداريد
.بودتضاددرشديم
موجود ش��يباني آقاي با قراردادهايمان
آمديم ميانس��ال آدم يك اگر اتفاقا .اس��ت
چون.دادمي��نمانج��امراكاراي��نش��ايد
خواهديم و است جوان كردميم احس��اس
كمكشگفتمكندشروعراجديديحركت
درهمايشانبرايخوردمنموفقيتبرايكههاييككليهمانشايد.شودموفقتاكنم
.بخورداشيزندگ
.شما«ساالمبور»فروشيدورههمانبهبرگرديمحاال
تبديلبعد.كردنديمدباغيدادميموخريدميمراگوسفندهاپوستموقعآندرمن
.كردميمصادرراآنهاوشديممختلفهاييبندهطبقبه
.كنيدجمعتوانستيدگوسفندپوستچقدر
قيمت تومان 600تا 500حدود پوست هر .كردم جمع پوست هزار 5حدود زمان آن
.بود رسيده تومان 900به هم دالر .داشت
فروختيد؟يمكجابهراهاتپوس
شنيدهفقط.كردميمكارريسكيخيلي.شناختمينمراخريدارهاحتياما.تركيهبه
همهديدميمچون.خرديمراايراني«س��االمبور»هايكههستكس��يتركيهدربودم
را ساالمبورهايم هم من است خوب كردم فكر فرس��تنديم او براي را ساالمبورهايش��ان
خواهميم و زنميم زنگ ايران از گفتم و زدم تلفن ايش��ان به روز يك .بفرس��تم او براي
آنقدر اما خردينم را ساالمبورهايم كه گفت اول ايشان .بفروشم شما به را ساالمبورهايم
.برداردبارهممنازتاپذيرفتباالخرهتاكردمپافشاري
كرديد؟سودچقدر،»«ساالمبورهافروشاز
نيم )تومان 500 (حدود برايم ساالمبور هر فرستادم تركيه به كه كانتينري اولين در
.شد برابر چندين يكدفعه پولم .شد فروخته دالر 20 تا 19 آنجا در و بود شده تمام دالر
نزديكي در است خوب و قشنگ كار ديدم وقتي .كردم شروع پوست هزار پنج با را كارم
ازپسوخريدميمپوستكشورطرفآنوطرفايناز.كردماجارهراايهكارخانورامين
.كرديمدرستبرايمزياديسودهايكاراين.كردميمصادر،دباغي
نداشتيد؟ايهتوصيوسفارششديد؟ينمپشتيبانيجاييياكسيطرفازهنوز
خوبخيلي 1996سالتاكارم.خواهدينمتوصيهوسفارشديگركهخريدنپوست
.رفتيمپيش
شديد؟ورشكستهنكندهست؟يادتانخوبراتاريخاينچطور
.هبل
بود؟تانلساچند 1996سالدر
22.هس��تمميالدي 1974متولدم��ن
.بودسالم
ميالدي 1996سال در 22س�الهجوان يك
شد؟ورشكستهكهداشتپولچقدر
پول تومان ميليارد چهار تا س��ه حداقل
.اشتمد
تا 3زمانآندرس�اله 22جوانيكوقتي
پولاشبانكيحس�ابدرتومانميليارد 4
نظارتي نهادهاي است ممكن طبيعتا باشد
است؟درست.شوندحساسآنروي
.هبل
تماس شما با وقتچهي نهادها اين طرف از
نگرفتند؟
صادر را جنس��يكس��يوقتيموقع آن
»ارزي «پيمان نام به را هاي��يهبرگ كرديم
صادرشدهكااليپولبوديممكلف.خريديم
.بودمعلومومشخصچيزهمه.برگردانيمرا
برايشاتفاقيچهپولاينكهديدنديمهمه
.افتديم
نهاديياكس�يباكهنگفتندوق�تهي�چ
شويد؟شريك
نه و كرد مراجعه من به كس��ي نه .خير
آن از كه چيزي تنها .وقتچهي .كرد س��وال
پرينت رفتم وقتي اينكه هست يادم دوران
اندازه به بگيرم بانك از را امهماهكي حساب
راهاهبرگآنازخيلي.بودش��دهوانتنصف
.داشتمنگهيادگاريعنوانبههنوز
- 6. 24وگوتگفزنجانیبابک
شديد؟ورشكستكهشدچهپس
،مراغهاز.فروختنديممنبهدارتمدراپوستوبودندكردهاعتمادمنبهكممكمردم
بهراشانتپوسكهداشتنددوستبودگوسفندپوستكهكجاهر...وزياران،تبريز،تهران
منتظرودادنديمتحويلماكارخانهبهوكردنديمجمعراپوستهابقصا.بفروشندمن
.بدهمراشانلپووبفروشمراشانتپوستاشدنديم
هنرستاناتمامازبعدكهگفتيدمصاحبهابتدايدر.داريدنگهجانهميرابحثلطفا
.آيدينمدرجوركارهااينباتانهجملاين.بوديدرفتهتركيهبهتحصيلادامهبراي
فرستادميمتركيهبهفروشبرايراگوسفندهايتپوسمن.ايمهنرسيدآنجابههنوز
.بودمنرفتهتركيهاصالكهحاليدر
كهكسيكهحاليدرفروختيديمتركيهبهراپوستشماكهكنيمباوربايدهنوزما
!شناختيدينم،فروختيمبرايتانراپوست
دباغي تركيه در دوباره را هاتپوس ظاهرا .بودم نرفته تركيه به و شناختمشينم واقعا
آنهاوافتاداتفاقروسيهبحرانكهبود1996سالاواخر.فروختنديمروسيهبهوكردنديم
آنها از و فروختميم تركيه هايهكارخان به دارتمد جنس من .نخريدند را هاتپوس ديگر
مشكلدچارتهراندرهممنهايكچوخوردبرگشتهاهسفتكممك.گرفتميمسفته
يكآنجااز.فرستادميمتركيهبهوبودمكردهجمعپوستقطعههزار 10روزيمن.شد
پسر كه شد معلوم اينجا .كردم حركت پايين س��مت به بزرگ مجموعه يك از من دفعه
باشند مطمئن خواستميم چون ،بودم داده چك مردم دست .هستم ايهتجربيب جوان
من و زدند برگشت را هايشانكچ مردم .گيرنديم را شانلپو ،پوست تحويل از بعد كه
.انداختندزندانبهرا
بوديد؟كشيدهچكچقدر
.بود 1377يا 1376سال .تومان ميليون 312
بود؟چقدرتانيدارايحجم
امينقدينگ .بود شده تبديل ايهسرماي منابع و كارخانه به اميداراي همه
فرستاده تركيه به پوس��ت بار صورت به كه بود تومان ميليون 500حدود
پدرم حتي .نكرد كمك من به هم كسي .داشتم را تركيه هايهسفت .بودم
همه.برسانمپولبهراهايمهسفتبتوانممنتاكندصحبتطلبكارهابانيامد
.كردندنگاهوايستادند
نكردند؟تانككماصالتانهخانواديعني
.نيامدندجلوهمباريكحتي.خير
كرديد؟ازدواجوقتچه،زنجانيآقاي
.نيفتاداتفاقكهبودازدواجبرايموردييك.امهنكردازدواجهنوزمن
بريدند؟برايتانزندانچقدرتانيبرگشتهايكچخاطربه
سال دو هم من براي كه بود سال دو برگشتي چك براي زندان حداكثر
بيرونبيايممنبدهيداجازهكهزدميمزنگمردمبهچههر.بريدندزندان
گوش22سالهجوانيكحرفبهكسي.نداشتفايده،برگردانمتركيهازراهالپوبتوانمتا
.بودمادرم،آمديمسراغمبهزنداندرمدامامهخانوادازكهكسيتنها.دادينم
بوديد؟اوينزنداندر
.بودمقصرزنداندر.خير
عمومي؟بنديابوديدانفرادي
شدهقتلمرتكبكهفرستادندكسانيبندبهمرابدمشانساز.نبودجاهايچكبنددر
جا ،هايچك بند در آن از بعد .بودم بند آن در ماه 18.بود مخدر مواد ش��انمجر يا بودند
كه هاهشنب هست يادم .داشتم بدي خاطره دوران آن از .فرستادند بند آن به مرا و شد باز
.بودسختبرايم،آمديممالقاتمبهمادرم
ايد؟هرسيدخطآخربهكهكرديدينمفكرزنداندر
يك كه بود اين كردم كه كاري تنها زندان در هست خاطرم .كردمينم فكري آنجا در
يادبودمكردهصحبتاينقدرچون.نوش��تماس��تانبوليتركيزبانآموزشدربارهكتاب
در چون ]خنددي[م .فروختم و كردم چاپ زندان از بيرون در را كتاب اين .ب��ودم گرفته
.سپردندمنبهرازندانفروشگاهادارهبودمخوبيزنداني،زندان
نديديد؟بيرونبعداراكسي،دورهآنهاييزنداناز
رانتيكهبگوييدخواهيديماالنحتما.نديدمراشانمهيچكداهمباريكحتي.خير
!اندهدادمنبهرازندانسوپرماركتكهبوده
دادند؟شمابههمينطوررازندانسوپرماركتپس.دهيدادامهشمالطفا
راسوپرماركتخودموبدهمزندانبهتومانهزار 150تا 100ماهيگفتندمنبه.بله
.آوردميم در خوبي پول فروشگاه اين از .كنم اداره
داشتيد؟بازجوزنداندر
.كندصحبتمنباتانيامدكسياصليزنداندر.خير
فروختيد؟يمزندانفروشگاهدرچيزهاييچه
فروشگاه اين از را شانجمايحتا هم هايزندان ...و گوجه ،خيار ،ماهي تن ،كيك ،نوشابه
.كنندورزشهايزندانتاكردميمبازرازندانزورخانهدرهمبعدازظهر.خريدنديم
شديد؟يمسواراتومبيليچهبرويدزنداناينكهازقبل
هزار600وميليونيكمبلغبه.بودكيلومترصفر»«دوويكخريدمكهماشينياولين
.خريدم 230بنزرفتمآنازبعد.باشمداشتهبنزداشتمعالقهخيلي.تومان
آمد؟چهتانلامواسربهرفتيدزندانوقتي
آمدم زندان از س��ال دو از بعد .بود نمانده چيزي .برد را اموال از تكه يك آمد كس هر
.بيرون
كرديد؟چكارزندانازشدنخارجازبعد
كارچهخداياگفتم.ترسيدميماجتماعاز.برومكجا.كنمچكاربايددانستمنمياصال
گفتند بگيرم گذرنامه رفتم .كنم وصول تركيه در را هايمهسفت بروم رسيد ذهنم به .كنم
بهكوهمسيرازدادپيشنهادنفريككهبودمكنمچه،كنمچهدر.هستيدالخروجعممنو
.كنمجمعراپولمتابرومتركيه
شويد؟خارجكشورازغيرقانونيصورتبهتادادپيشنهادكسيچه
.بودكاالقاچاقچيخودش.بودمشدهآشنااوبازنداندركهكسانيازيكي
كرديد؟حفظآنازبعدراتاننزنداارتباطاتپس
به را او .بود مرز نزديك شهرهاي هايهبچ از كهبود نفر يك همين.خير
مرز طرف آن به مرا كه گفت ايشان .بودند كرده دستگير كاال قاچاق عنوان
حدود .رفتيم مرز به آنجا از .رفتم اروميه به و پذيرفتم هم من .فرس��تديم
همرامن.بودندكردهبارراخودشانكاالهايوبودندبستههمبهاسب 20
تركيه»«وانشهربهورفتم.كردندردايرانمرزازونشاندنداسبيكروي
چهكشورآندردانستمينماصالوبودمنرفتهتركيهبهآنازقبلتا.رسيدم
گرفته ياد تركي زبان فقط .افتديم اتفاقي چه دانستمينم اصال .است خبر
را هانماشي همه جلوي هاسپلي ديدم .بروم استانبول به خواستميم .بودم
هاسپلي تا شدم منتظر شب .كننديم چك را هايشانهگذرنام و گيرنديم
خيلي .كشيد طول روزي 3،2،برسم اس��تانبول به تا خالصه .كنند تغيير
.رسيدماستانبولتاكشيدمسختي
بود؟استانبولدرفروختيمپوستبرايتانكهكسآن
.كردممالقاتآنجادرراايشانورفتمازميرشهربه.خير
نداشتند؟كاريشماباديگرايراندرطلبكارها
كردنديمپيدامنازامواليبايدديگر.بودمكشيدهرازندانمسالدومن
.كنندمعرفيدادگاهبهتا
!داشتيدوراميندرپوستدباغيكارخانهگفتيدشما
گرفته بزرگي انبار تركيه در .نبود اختيارم در ايران در اموالي .بود ايهاجار كارخانه آن
.بودمگرفتهدفترونيرو.بودم
داد؟راتانلپوازميردرتانيمشتر
شدهمندنبالبهاتفاقاكهگفتيم.استش��دنوصولحالدرهايتانهس��فتگفت
هايملپو بازپرداخت به شروع او .امهآمد تركيه به قاچاقي نگفتم ايشان به هم من .اس��ت
دالر روي من بدهي كه حالي در .بود رسيده تومان 1800تا 1700به دالر موقع آن .كرد
ايران به را هالپو .شد بيشتر هايملپو كردم نقد كه را هاهسفت بنابراين ،بود توماني 900
.فرستادم
شد؟چقدر،كرديدوصولكههاييبطل
.گرفتممرحلهيكدرتومانميليونچهارصدحدود
دوازبعدراحتيبهشخصآنشدچطور.استمعروف»«دشواريبههاكتربامعامله
داد؟راشماپولسال
كرده وصول را هاهس��فت و بود رفته او .بودم داده ايراني يك به تركيه در را كااليم من
آنبا.دادنش��انخداكهبودمعجزاتيآنازهماين.بودباانصافيانس��انبيشوكم.بود
ميليون312.كردمجمعتهراندرراهايمكچتمامفرستادمكهتومانيميليونچهارصد
مرتب چيز همه وقتي .گرفتند را شانلپو دوساله سود حتي بعضي .داشتم چك تومان
.برگردمخواستم،شد
كهكاريتنهازنداندر
يككهبوداينكردم
آموزشدربارهكتاب
استانبوليتركيزبان
گفتندمنبهنوشتم
هزار 150تا 100ماهي
بدهمزندانبهتومان
سوپرماركتخودمو
.كنمادارهرا زندان
پولفروشگاهايناز
آوردميمدرخوبي