Eczacıbaşı Bilişimde İş Geliştirme Uzmanı olan Nahide Mutlu'nun; 27-28 haziran 2008 tarihli RIATALKS etkinliklerinde, yaratıcı ürünlerin-eserlerin fikri haklarını korumak amacıyla Eczacıbaşı ve E-Güven tarafından hazırlanan Tasdix ürünü ile ilgili yapılan sunumdur.

1. Yaratıcı Üretimde
Fikri Mülkiyet ve Koruma
Tasdixlesek de mi saklasak,
Tasdixlemesek de mi saklasak?

2. Fikri Haklar
• Yaratıcı üretim yapan herkes, ürettiği şey üzerinde hak
sahibidir.
• Zihinsel bir çaba sonucu ortaya çıkan çalışma, üretenin
“eser”idir.
• Türkiye’de eser sahiplerinin haklarını düzenleyen ve
koruyan 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’dur.

3. Eser nedir?
• Sahibinin özelliklerini taşıyan, zihinsel yaratım sürecinden geçmiş,
her türlü özgün üretim.
• Bir çalışmanın eser sayılması için,
-Sahibinin hususiyetini taşıması,
-Şekillenmiş olması,
-Kanunda sayılan eser türlerinden birine girmesi,
-Fikri bir çabanın sonucu olması gerekir.
• Yasada belirlenmiş eser kategorileri:
-İlim ve Edebiyat Eserleri
-Güzel Sanat Eserleri
-Musiki Eserleri
-Sinema Eserleri
(Veri Tabanları)

4. Eser sahibi olmak ne sağlar?
• Her eser sahibinin yarattığı eser üzerinde
– a. Maddi hakları (faydalanma, işleme, çoğaltma,
yayma, temsil ve yayım hakları – Telif hakları)
– b. Manevi hakları (umuma arz, adının
belirlenmesi, eserde değişiklik yapılmasını men
etme hakları)
vardır.

5. Eser sahibi kimdir?
5846 sayılı FSEK. m.8/1
“Bir eserin sahibi onu meydana getirendir.”
5846 sayılı FSEK. m.10/1,3
“Birden fazla kimsenin iştirakiyle vücuda getirilen eser
ayrılmaz bir bütün teşkil ediyorsa, eserin sahibi onu
meydana getirenlerin birliğidir.
...
Birden fazla kimsenin iştiraki ile vücuda getirilen eser,
ayrılmaz bir bütün teşkil ediyorsa, bir sözleşmede veya
hizmet şartlarında veya eser meydana getirildiğinde
yürürlükte olan herhangi bir yasada aksi öngörülmediği
takdirde birlikte eser üzerindeki haklar eser sahiplerini bir
araya getiren gerçek veya tüzel kişi tarafından kullanılır”

6. Eser sahipliği – Hak sahipliği
• “Eser sahiplerine tanınan haklardan yararlanma ve uygulama
herhangi bir formaliteye tabi değildir”
( Bern Sözleşmesi madde 5 )
• 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu da aynı esası kabul
etmiştir.
• Uygulamada en önemli sorunlardan biri, hak sahipliğinin
kanıtlanmasıdır.
• Bir eserin sahibi, o eseri yarattığını (ilk elinde bulunduran
olduğunu) kanıtlayabilmelidir.
• İlk sahibi olduğunu belgeleme yöntemleri: Yayınlatma, kendi
kendine postalama, noterde onaylatma...

7. Çağdaş bir çözüm: Tasdix
• Kağıda dökülebilen eserler üzerine damga
vurulabilir. Peki, dijital ortamdakiler?
• www.tasdix.com
• Sayısal zaman damgası 5070 sayılı Elektronik
İmza Kanunu’na uygun olarak verilen bir hizmettir
ve ülkemizde yasal geçerliliğe sahiptir.

8. Tasdix Nedir?
• Tasdix, bilgisayar ortamında yaratılmış her türlü dosyanın özetine
(hash) nitelikli elektronik sertifika verme yetkisine sahip bir sunucudan
aldığı zaman damgasını vuran bir sistemdir.
• 2004 yılında kabul edilen Elektronik İmza Kanunu, bu yolla atılmış
bir zaman damgasının resmi geçerliliği olan delil niteliği taşıdığını
açıklıyor.
• Zihinsel üretim sonucu oluşturulan bir esere sayısal ortamda zaman
damgası atılması ve bu damganın eserle birlikte saklanması eser
üzerinde hak sahibi olan kişiye güvence sağlar.
• Belli bir esere sayısal zaman damgası atmak, fikri hakların
korunması konusunda atılmış temel adımlardan biridir. Bu adımın
atıldığının açıkça ifade edilmesi, caydırıcı olacaktır.

9. Tasdix nasıl çalışır?

10. Kısaca tasdixleme işlemi - 1

11. Kısaca tasdixleme işlemi - 2
Belgelerim altında Tasdixlediklerim
klasörü açılır, özgün dosya ve zaman
damgası sertifikasının birer kopyası
bu klasörde yedeklenir.

12. Nasıl kullanılır?
• www.tasdix.com’a üye olun
• Kullanıcı adı ve şifre belirleyin
• İhtiyacınız kadar kontör satın alın
• Ücretsiz Tasdix Masaüstü yazılımını bilgisayarınıza
yükleyin
• Eserinizi tamamladığınızda tasdixleyin
• Eserinizi ve sayısal zaman damgasını güvenli bir
yerde saklayın.

13. Tasdix’i kimler kullanır?
Çalışmaları fikri ve sınai mülkiyet kapsamında sayılabilecek kişiler ile ticari
sırlarına ilişkin zaman bilgisi elde etmek isteyen herkes Tasdix'i kullanabilir.
• Yazarlar (makale, edebi eser, senaryo, şiir, çeviri, bilimsel eser vb. sahipleri)
• Müzisyenler (şarkı, reklam müziği, film müziği bestecileri; şarkı sözü yazarları,
DJ'ler)
• Tasarımcılar (Grafik, endüstri ürünleri, moda ve entegre devre topografya
tasarımcıları; fotoğrafçılar, mimarlar, içmimarlar ve plastik sanatçılar)
• Audiovisual üretim yapanlar (CD, video, oyun üreticileri; klip, reklam, trailer
vb. üretimi yapanlar)
• Kurumlar (Meslek birlikleri, KOBİ'ler, hukuk büroları, reklam ajansları,
endüstriyel üretim yapan firmalar, yazılım firmaları, yayınevleri, çeviri büroları,
mali müşavirlik büroları vb.)
• Bilimadamları ve araştırmacılar
• Doktorlar ve sağlık kuruluşları
• Diğer (Öğrenciler, iş fikri sahipleri, icat sahipleri, fikir üretenler)

14. Fikri hakların korunmasında Tasdix
Özgün eser üretiminde, yasal geçerliliği olan zaman bilgisi ekler
Ne zaman yarattığınızı kanıtlayabilirsiniz.
İlk kayıt altına alanı belgeler
İlk sahibi olduğunuzu belgeleyebilirsiniz.
Alternatif yöntemlere göre ekonomiktir.
Sayfa başına değil dosya başına ücret.
Kendi bilgisayarınızdan Işlem yapabilirsiniz
7 gün 24 saat kullanılabilir.
Güvenlik ve gizlilik sağlar
Eserlerinizi kimseye sunmanız gerekmez.
5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu’na uygundur

15. Sorularınız ve önerileriniz için
musterihizmetleri@tasdix.com
Tasdix Çağrı Merkezi
0212 350 88 88
Nahide Mutlu
İş Geliştirme Uzmanı
Eczacıbaşı Bilişim A. Ş.
nahide.mutlu@eczacibasi.com.tr
T: 0212 350 88 13