3. Austriakoaltitudeaetalatitudea:
Altitudea 200m
Latitudea 48º15´N
Austria ErdialdekoEuropankokatzen da etahiriburua Viena da.
Austriakmugakidehauekditu: Alemania etaTxekiaiparraldean,
EslovakiaetaHungariaekialdean,Esloveniaeta Italia hegoaldeanetaSuitzaeta Liechtenstein
mendebalean.
Austriako mapa politikoa: 9
1. Insbruck-Tirol
2. Voralberg-Bregenz
3. Salzburgo-Salzburgo
4. Goi Austria-Linz
5. Behe Austria-Sankt Polten
6. Viena-Viena
7. Burgenland-El senstadt
8. Estiria-Graz
9. Carintia-Klagenfurt
4. Austriakoibairikluzeena Danubio ibaia da.
Danubio Europa erdialdeko eta ekialdeko ibaia da, Europako bigarren ibai
luzeena, Volgaren atzetik.
Danubio 2.850 km luze da.
Danubio mendeetan zehar bide garrantzitsua izan da.
Erromatar Inperioko muga egonkorrenetakoa.
Gaur egun 10 herrialdetan barna igarotzen da: Alemania, Austria, Eslovakia,
Hungaria, Kroazia, Serbia, Bulgaria, Errumania, Moldavia eta Ukraina.
Alemaniako Oihan Beltzan du sorburua.
Itsaso Beltzera isurtzen du ura,
Errumanian, Danubioren delta zabala
osatuz.
Arroak 817.000 km2-ko azalera hartzen du
eta batez besteko emaria 6.500 m3/s-koa
da.
5. Alpeak edo Alpe mendiak Europaerdialdean kokaturiko mendikate
garrantzitsua da.
Punturik garaiena Mont Blanc mendia da, 4.810 metrokoa.
Arku itxurako mendilerroa da, 1000 km-ko luzera eta gehienez 400 km-ko
zabalera duena.
Ugariak dira 4000 metro baino gehiagoko mendiak.
Hiru sektoretan bana daitezke:
1. Mendebaldeko Alpeak:Itsas-Alpeak eta Mont Blanc mendigunea dira.
2. Alpe zentralak:Alpeetako mendigune nagusia.
3. Ekialdeko Alpeak:Ekialdera eta hegoaldera
hedatzen dena.
NorabidehonetanKaukasomendilerroarekin
elkartzendira.
6. Austria paisaiaozeanikoadu.
Horidelaeta , paisaiaberdea da , zuhaitzugaridaude.
Alpealdeanezdirazuhaitzakegotenetaedurrezbetetadaudegoitikbehera.
Austriannekazaritzanagusidenez ,
belarrezkoeremuaskodaude.Etamendienarteanherririktxikienakkokatzen
dira.
Nagusikiherritxikizosatutadago , baina , berriz , badaude hiri handiak
ere.
Adibidez Viena.
9. Austria-Viena KLIMA-DATUAK
2011 URTEA
80 25
70
20
60
Prezipitazioak (mm)
15
50
Tenperatuara ºC
Prezipitazioak (mm)
40 10
Tenperatura ºC
30
5
20
0
10
0 -5
Urt Ots Mar Api Mai Eka Uzt Abu Ira Urr Aza Abe
Hileak
10. Austriakklimaozeanikoadu.
Urteosoanzehareuriteakugariakdira , etatenperaturaleunak.
Paisaiaberdeaizaten da , belardi , zuhaixka , larreeta baso ugarikosatua.
Tirol
11. Austriar ekonomia merkatuko ekonomia ikur soziala dunakoa
da.Bainabadago ere turismoarekinlotutakomerkatuasko.
Bai enpresa pribatuak bai enpresa publikoak daude.
Austria Europako herrialderik garatuenetariko eta oparoenetariko bat da.
Austriarren komertzio-kide nagusia Alemania da.
Herrian erabiltzen den dibisa Euroa da, nahiz eta 2002 arte
austrianSchillinga erabili. 1995etik Europar Batasunaren kidea da.
Natur-baliabide gutxikoa izanda ere, Austriako nekazaritzak sagarrak
ekoizten ditu eta abeltzaintzan ardiak eta ahuntzak dituzte.
Euroa AustriarSchillinga
12. 2008-kodatuekdiotenezbiztanleriatotala8.334.325biztanlekoa da.
Dentzitatea: 97biz/km².
Biztanleria normalean ibaietako haranetan bizi da.
Hiririkhandienarendentsitatea48°12′N 16°21′E
Hririkpopulatuena Viena da ,2,3 milio pertsonetako biztanleriabaitu.
13. Austriako historia zelten garaian hasi eta Europar Batasunean den
herrialderarte luzatzen da.
Erdibidean botere handiko momentuak eta mundu mailan garrantzia
izan duten gudak pairatu ditu.
14. Austriako historia 7 zatitanzailkatze da.
1. Historiaurrea eta Erdi Aroa: lurraldea keltar tribuek okupatua zen.
2. Habsburgotarren Aroa:XIV eta XV. mendeetan Habsburgotarrek Austriako Dukerriaren
inguruko eskualdeak hartu
zituen.
3.Austria botere europarra:Austriako Leopoldo
I.aren erreinaldian Otomandar Inperioaren
aurkako gudak bukatu ziren.
4.Lehengo Mundu Gerra:Gudak anabasa politi-
koa eta hondamena ekarri zizkioten Erdiko Potentziei
5.Austrofaxismoa eta Hirugarren Reicha:Austriako
Lehenengo Errepublikak 1933 arte iraun zuen.
Urte hartan, Engelbert Dollfuß Kantzelariak
Parlamentua desegin eta erregimen autokratikoa
ezarri zuen.
1. Aliatuen okupazioa:Austria lau zatitan banandu zituzten Aliatuek, baina Karl Rennerren
ekintzari esker aliatuen jarrera ezberdina zen. Austriako Gobernua, aliatu guztiek aintzat hartu
zutelako.
2. Orainaldia:Austriako Bigarren Errepublikaren sistema politikoaren berezkotasun
nagusienetako bat Proporz sistema izan da, hau da, gai politiko nagusiak Kontserbadoreak eta
Sozia Demokratak elkarrekin adostu zituztela.
16. Erlijioak:
Austriakoeleizakatolikoaeleizakatolikoaren parte hartzendu.
Austriakobiztanleriaren 66% erromatareleizakatolikoarenkideakdira.
Bigarrenmundugerran familia katolikoenzenbakiajaistenhasizen.
1961.urteanbiztanleriaren89%ziren.
Austriakoeleizakatoli
koa
17. Austrianfamatuakdiatranpolinjauziaeta “ curling”
izenekoaustriakokirolzaharra.
Curling izotzezko pista batean praktikatzen den prezisiozko kirola da.
Lau kideko bi talde lehiatzen dira bertan.
20 kilogramoko 8 harri 45,5 metroko luzera eta 4,75 metroko zabalera
duen bidetik jaurtiz.
Jaurtiketa guztiak egin ondoren, harriek pistaren amaieran dagoen diana
batekiko gertutasunaren arabera egiten da puntuazioa.
Kirol hau Kanadan, Estatu Batuetan eta Europako iparraldean egin ohi
da.
Curlingtxapelketa
bat
18. Austriako artista etaarkitektoakutzitakomonumentuaskodaude.
Vianarenerdialdeanmonumentuhistoirikoetatikgarrantzitzuenakkokatzen
dira.
Haietariko bat Austriako arte ederrenakademia da.
Akademie der bildenden
Künste Wien
19. Famatuenetariko bat Wiener Schnitzel-a da.
Haubehiokeltxuletabatezozatutadago.
Moduaskotaraegindaitekebainaezgunenaerrebozatuta da.
20. Wolfgang Amadeus Mozart aro klasikoko austriar
konpositore handi eta emankorra izan zen.
600 obra baino gehiago konposatu zituen; haietako
asko, musikagintzaren gailurtzat aitortuak
hainbat arlotan: opera, musika sakratua,
ganbera-musika, orkestrarakoa, sinfoniak eta
abar.
Konpositore klasikoen artean ezagunenetarikoa
da.