6. this işaretçisi ve arkadaşlık

6. HAFTA
NESNEYE DAYALI PROGRAMLAMA

BLM225
Nesneye Dayalı Programlama
2
KBUZEM
Karabük Üniversitesi
Uzaktan Eğitim Araştırma ve Uygulama Merkezi
6. this işaretcisi
This işaretçisi özel bir işaretçi olup sınıf içinde yer alan fonksiyonların(metodların)
çağrılması halinde hangi nesne tarafından çağrıldığını bulmamızı sağlar.
Hatırlanacağı üzere bir sınıf bildirimi yapıldıktan sonra bu sınıftan istenildiği kadar
nesne tanımlanabilmekteydi. Nesnelerin verileri için farklı alanlar ayrılırken,
fonksiyonlar(metodlar) ortak kullanılmaktaydı. Bu durumda Bir fonksiyonun hangi
nesne tarafından kullanıldığı this işaretçisi ile kolayca bulunabilir.
#include <conio.h>
#include <iostream.h>
#include <iostream>
using namespace std;
class Kutu
{
public:
void adresgoster()
{
cout<< this << endl;
}
};
int main(void)
{
Karabük Üniversitesi Uzaktan Eğitim Araştırma ve Uygulama Merkezi
Mühendislik Fakültesi No: 215 Balıklarkayası Mevkii 78050 Karabük TÜRKİYE
2

BLM225
3
Kutu kt1;
cout<< &kt1 <<endl;
kt1.adresgoster();
getch();
return 0;
}
#include <conio.h>
#include <iostream>
class Kutu
{
int a,b;
public:
void DegerVer(int,int);
void adresgoster()
{
cout<< this << endl;
}
};
void Kutu::DegerVer(int x, int y) {
a = x;
b = y;
}
int main(void)
{
3

BLM225
4
Kutu kt1;
kt1.DegerVer(5,6);
cout<< &kt1 <<endl;
kt1.adresgoster();
getch();
return 0;
}
D1.Alan();
İfadesinde this işaretçisi D1 nesnesinin adresini tutacaktır.
D2.Alan()
ifadesinde ise this işaretçisi D2 nesnesinin adresini tutacaktır.
Aşağıda verilen programda Dortgen Sınıfından aşağıdaki gibi üç adet nesne
tanımlanmıştır. Dortgen sınıfına Buyuk() isminde bir fonksiyon(metod) daha
eklenmiştir. Buyuk() metodu parametre olarak Dortgen sınıfı türünden başka bir
nesneyi almakta ve geriye ya kendinsin yada gelen nesnenin adresini
döndürmektedir. Buyuk fonksiyonunun dönüş tipinin Dortgen türünden bir pointer
olduğuna dikkat ediniz.
Buyuk fonksiyonu alanı büyük olan nesnenin adresini geriye döndürmektedir. Burada
iki nesneden söz edildiğine dikkat ediniz. Birincisi Buyuk() metodunu çağıran nesne,
diğeri ise Buyuk() metoduna parametre olarak giren nesnedir.
Aşağıda verilen programda D2 nesnesi Buyuk fonksiyonunu çağırıyor. This işaretçisi
D2 in adresini tutar. D1 nesnesi parametre olarak Buyuk() fonksiyonuna giriyor. D3
işaretcisi bunlardan birinin adresini tutuyor. Dikkat ediniz.
4

BLM225
5
#include <iostream>
class Dortgen {
public:
int x, y,gen,yuk ;
void DegerVer(int,int,int,int);
int Alan (void);
Dortgen *Buyuk(Dortgen &nesne);
};
void Dortgen::DegerVer(int a, int b, int g, int h) {
x = a;
y = b;
gen=g;
yuk=h;
}
int Dortgen::Alan (void) {
5

BLM225
6
return gen*yuk;
}
Dortgen *Dortgen::Buyuk(Dortgen &nesne) {
int alan1, alan2;
alan1=yuk*gen;
alan2=nesne.yuk*nesne.gen;
if(alan1>alan2) return this;
else return &nesne;
}
int main ()
{
{
Dortgen D1,D2;
Dortgen *D3; //=new Dortgen; ???????
D1.DegerVer(3,4,7,90);
D2.DegerVer(7,2,65,60);
cout << "Alan1: " << D1.Alan()<<'n';
cout << "Alan2: " << D2.Alan()<<endl;
D3=D2.Buyuk(D1); //D2 nesnesi Buyuk fonksiyonunu Çağırıyor.
// D1 nesnesi parametre olarak giriyor
6

BLM225
7
cout <<endl;
cout << "x= "<<D3->x<< " y= " << D3->y<< " Buyuk = " << D3-
>Alan()<<endl;
//delete D3; ????????
}
return 0;
}
#include <conio.h>
#include <iostream>
#include <list>
class Packet{
private:
string type;
int source;
int dest;
int size;
public:
void setVariable(string, int, int,int);
string getType(){ return type;}
int getSourceId(){ return source;}
int getDestId(){ return dest;}
int getSize() { return size;}
void getMaxPacket(Packet);
void sendPacket(Packet);
};
void Packet::setVariable(string t, int s , int d, int sz)
{
type=t; source=s; dest=d, size=sz;
}
void Packet::getMaxPacket(Packet pt)
7

BLM225
8
{
if (this->getSize() > pt.getSize())
sendPacket(*this);
else
sendPacket(pt);
}
void Packet::sendPacket(Packet pt)
{
cout<<pt.type<<" sent from "<< pt.source<< " to "<< pt.dest<< endl;
}
int main ()
{
Packet p1,p2;
p1.setVariable("routeRequest", 192,193,512);
p1.getMaxPacket(p2);
getch();
return 0;
}
#include <conio.h>
#include <iostream>
class Kutu
{
public:
// Constructor definition
Kutu(double uz=2.0, double gen=2.0, double yuk=2.0)
{
// cout <<"Constructor called." << endl;
uzunluk = uz;
genislik = gen;
yukseklik = yuk;
}
double hacim()
{
return uzunluk * genislik * yukseklik;
}
int compare(Kutu k)
8

BLM225
9
{
return this->hacim() > k.hacim();
}
private:
double uzunluk; // Length of a box
double genislik; // Breadth of a box
double yukseklik; // Height of a box
};
int main(void)
{
Kutu kt1(9.0, 1.0, 2.0); // Declare box1
if(kt1.compare(kt2))
//if(kt2.hacim() > kt1.hacim())
{
cout << "Kutu2 Kutu1 den daha kucuktur" <<endl;
}
else
{
cout << "Kutu2 Kutu1 e esit veya daha buyuktur" <<endl;
}
getch();
return 0;
}
#include <conio.h>
#include <iostream>
class Kutu
{
public:
// Constructor definition
9

BLM225
10
Kutu(double uz=2.0, double gen=2.0, double yuk=2.0)
{
// cout <<"Constructor called." << endl;
uzunluk = uz;
genislik = gen;
yukseklik = yuk;
}
double hacim()
{
return uzunluk * genislik * yukseklik;
}
/*
int compare(Kutu k)
{
return this->hacim() > k.hacim();
}
*/
private:
double uzunluk; // Length of a box
double genislik; // Breadth of a box
double yukseklik; // Height of a box
};
int main(void)
{
10

BLM225
11
// if(kt1.compare(kt2))
if(kt2.hacim() < kt1.hacim())
{
cout << "Kutu2 Kutu1 den daha kucukturrrrrr" <<endl;
}
else
{
cout << "Kutu2 Kutu1 e esit veya daha buyuktur" <<endl;
}
getch();
return 0;
}
#include <conio.h>
#include <iostream>
class Packet{
private:
string type;
int source;
int dest;
int size;
public:
void setValue(string,int,int,int);
void getMaxSize(Packet,Packet);
// void getMaxSize(Packet); //this
};
void Packet::setValue(string t, int s, int d, int sz)
{
11

BLM225
12
type=t; source=s; dest=d; size=sz;
}
void Packet::getMaxSize(Packet pt1, Packet p)
//void Packet::getMaxSize(Packet p)//this
{
if (pt1.size>=p.size)
cout<<pt1.type<< " "<<pt1.source<<" "<<pt1.dest<<"
"<<pt1.size<<endl;
// if (this->size>=p.size)
// cout<<this->type<< " "<<this->source<<" "<<this->dest<<" "<<this-
>size<<endl;
else
cout<<p.type<< " "<<p.source<<" "<<p.dest<<" "<<p.size<<endl;
}
int main ()
{
Packet p1,p2;
p1.setValue("data",192,193,512);
p2.setValue("routeRequest",193,194,56);
// p1.getMaxSize(p2);//this
p1.getMaxSize(p1,p2);
getch();
return 0;
}
7.1. Sınıflarda arkadaşlık
#include <conio.h>
#include <iostream>
#include <list>
class Packet{
private:
string type;
int source;
int dest;
int size;
public:
12

BLM225
13
void degerVer(string t, int s, int d, int sz){
}
friend class Node;
};
class Node{
int ip;
public:
void setValue(int i) {ip=i;}
};
void Node::sendPacket(Packet pt)
{
cout<<pt.type<<"turunde paket "<<pt.source<<" kaynagindan"<<endl;
cout<<pt.dest<<" hedefine gonderilmistir"<<endl;
}
int main ()
{
Packet p;
p.degerVer("routeRequest", 192, 193, 512);
Node n1,n2;
n1.setValue(192);
n2.setValue(193);
n1.sendPacket(p);
getch();
return 0;
}
#include <conio.h>
#include <iostream>
#include <list>
class Node;
class Packet{
string type;
int source;
int dest;
int size;
public:
13

BLM225
14
}
void getNodeIp(Node);
friend class Node;
};
class Node{
int ip;
public:
friend class Packet;
};
void Packet::getNodeIp(Node n)
{
cout<<"Dugum ip si "<<n.ip<<endl;
}
{
cout<<pt.type<<"turunde paket "<<pt.source<<" kaynagindan"<<endl;
cout<<pt.dest<<" hedefine gonderilmistir"<<endl;
}
int main ()
{
Packet p;
p.degerVer("routeRequest", 192, 193, 512);
Node n1,n2;
n1.setValue(192);
n2.setValue(193);
n1.sendPacket(p);
p.getNodeIp(n1);
getch();
return 0;
}
Sınıflar oluşturulurken bir sınıf veya herhangi bir fonksiyon bir başka sınıfın arkadaşı olarak
tanımlanabilir. Bu durumda arkadaş sınıf veya fonksiyon arkadaşı olduğu sınıfın üyelerine
erişebilir. Üyelerin public, private, veya protected olması fark etmez. Aşağıda verilen
programda DortgenKatla() fonksiyonu Dortgen sınıfının arkadaşı olarak belirtilmiştir.
Bunun için sınıf tanımı içinde bu sınıfın arkadaşı olacak fonksiyonun önüne friend ifadesinin
getirilmesi yeterlidir.
14

BLM225
15
#include <iostream>
class Dortgen {
int x, y;
public:
int Alan (void);
friend Dortgen DortgenKatla (Dortgen); //bu fonksiyon Dortgen sınıfının
arkadaşı
};
void Dortgen::DegerVer(int a, int b) {
x = a;
y = b;
}
return x*y;
}
//Bu fonksiyon normalde Dortgen sınıfının uyesi değil. D1 nesnesi Dortgen
sınıfından //olduğundan bu nesneye normalde erişemez. Ancak bu fonksiyon
aynı zamanda //arkadaş olarak bildirildiğinden sınıfın bütün üyelerine erişim
hakkı vardır.
Dortgen DortgenKatla (Dortgen D1)
15

BLM225
16
{
Dortgen D2;
D2.x = D1.x*2;
D2.y = D1.y*2;
return (D2);
}
int main ()
{
Dortgen N1,N2;
N1.DegerVer(3,4); //N1 nesnesinin x ine 3 ve y sine 4 değeri atanır.
N2=DortgenKatla(N1); //N2 nesnesinin x ine 7 ve y sine 2 değeri atanır.
cout << "Alan1: " << N1.Alan()<<'n';
cout << "Alan2: " << N2.Alan()<<endl;
return 0;
}
16

BLM225
17
Aşağıdaki örnekte Nesneler bir birinin katı olarak değer almakta ve ekrana yazdırılmaktadır.
İnceleyiniz.
#include <iostream>
class Dortgen {
public:
int x, y;
int Alan (void);
friend Dortgen DortgenKatla (Dortgen); //bu fonksiyon Dortgen sınıfının
arkadaşı
};
x = a;
y = b;
}
17

BLM225
18
return x*y;
}
//Bu fonksiyon normalde Dortgen sınıfının uyesi değil. D1 nesnesi Dortgen
sınıfından //olduğundan bu nesneye normalde erişemez. Ancak bu fonksiyon
aynı zamanda //arkadaş olarak bildirildiğinden sınıfın bütün üyelerine erişim
hakkı vardır.
Dortgen DortgenKatla (Dortgen D1)
{
Dortgen D2;
D2.x = D1.x*2;
D2.y = D1.y*2;
return (D2);
}
int main ()
{
Dortgen N1,N2;
N1.DegerVer(3,4); //N1 nesnesinin x ine 3 ve y sine 4 değeri atanır.
N2=DortgenKatla(N1); //N2 nesnesinin x ine 7 ve y sine 2 değeri atanır.
cout << "N1.X: " << N1.x<<endl;
cout << "N1.Y: " << N1.y<<endl;
cout << "N2.X: " << N2.x<<endl;
cout << "N2.Y: " << N2.y<<endl;
cout << "DortgenKatla(N2).X: " << DortgenKatla(N2).x<<endl;
18

BLM225
19
cout << "DortgenKatla(N2).Y: " << DortgenKatla(N2).y<<endl;
cout << "N1.Alan: " << N1.Alan()<<'n';
cout << "N2.Alan: " << N2.Alan()<<endl;
cout << "DortgenKatla(N2).Alan: " << DortgenKatla(N2).Alan()<<endl;
return 0;
}
#include <conio.h>
#include <iostream>
#include <list>
class Packet{
private:
string type;
int source;
int dest;
int size;
public:
void setVariable(string, int, int,int);
void getMaxPacket(Packet);
19

BLM225
20
};
void Packet::setVariable(string t, int s , int d, int sz)
{
type=t; source=s; dest=d, size=sz;
}
void Packet::getMaxPacket(Packet pt)
{
if (this->size > pt.size)
sendPacket(*this);
else
sendPacket(pt);
}
void Packet::sendPacket(Packet pt)
{
cout<<pt.type<<" sent from "<< pt.source<< " to "<< pt.dest<< endl;
}
int main ()
{
Packet p1,p2;
p1.getMaxPacket(p2);
getch();
return 0;
}
#include <conio.h>
#include <iostream>
#include <list>
class Packet{
private:
string type;
int source;
int dest;
int size;
public:
20

BLM225
21
}
Packet maxSize(Packet); //
};
Packet Packet::maxSize(Packet pt2){ //
if (this->size >= pt2.size)
return *this; //
else
return pt2; //
}
void Packet::sendPacket(Packet p){
cout<<p.type<<" paketi " << p.source<< " kaynaktan ";
cout<< p.dest<<" hedefine gonderildi "<<endl;
}
int main ()
{
Packet p1,p2;
p1.degerVer("routeRequest", 192, 193, 512);
p2.degerVer("Data", 194, 195, 1024);
p1.sendPacket(p1.maxSize(p2)); //
getch();
return 0;
}
Aşağıda verilen programda ise Bir sınıf başka bir sınıfın arkadaşı olarak tanımlanmaktadır.
Dortgen sınıfı kare sınıfının arkadaşı olarak tanımlanmıştır.
21

BLM225
22
Arkadaşlık ilişkisi sınıflarda tek yönlüdür. Bu Dortgen sınıfının Kare sınıfının üyelerine erişip
kullanabileceğini ancak Kare sınıfının Dortgen sınıfının üyelerine erişemeyeceği anlamına
gelmektedir.
#include <iostream>
#include <conio.h>
#include <conio.h>
#include <iostream>
class Kare {
private:
int a;
public:
void DegerVer(int);
friend class Dortgen; //Dortgen sınıfı Kare sınıfının arkadaşı
};
class Dortgen {
int x, y;
public:
int Alan (void);
22

BLM225
23
void Donustur (Kare); //Dortgen sınıfını kareye donuşturmektedir
};
void Kare::DegerVer(int k)
{
a=k ;
}
void Dortgen::Donustur (Kare K)
{
x = K.a;
y = K.a;
}
x = a;
y = b;
}
return x*y;
}
int main ()
{
Dortgen d;
23

BLM225
24
Kare k;
d.DegerVer(3,4); //N1 nesnesinin x ine 3 ve y sine 4 değeri atanır.
cout << "Dortgenin alani: " << d.Alan()<<'n';
k.DegerVer(10);
d.Donustur(k);
cout << "Dortgenin alani " << d.Alan()<<'n';
getch();
return 0;
}
#include <conio.h>
#include <iostream>
class Packet{
string type;
int source;
int dest;
public:
void degerVer(string t, int s, int d){
type=t; source=s; dest=d; }
friend class Node;
};
class Node{
int ip;
public:
24

BLM225
25
};
{
if(pt.type=="data")
cout<<pt.type<<" paketini derhal gonder"<<endl;
else
cout<<pt.type<<" paketi gecikme ile gonder"<<endl;
}
int main ()
{
Node n1,n2;
Packet p1,p2;
n1.setValue(192);
n2.setValue(193);
p1.degerVer("data",192,193);
p2.degerVer("routeRequest",192,193);
n1.sendPacket(p1);
n1.sendPacket(p2);
getch();
return 0;
}
#include <iostream>
#include <conio.h>
25

BLM225
26
class Dortgen {
int gen, yuk;
public:
void degerAta (int, int);
int alan () {return (gen * yuk);}
friend Dortgen kopyala (Dortgen);
};
void Dortgen::degerAta (int a, int b) {
gen = a;
yuk = b;
}
Dortgen kopyala (Dortgen drt)
{
Dortgen d;
d.gen = drt.gen;
d.yuk = drt.yuk;
return (d);
}
int main () {
Dortgen d1, d2;
d1.degerAta (2,3);
d2 = kopyala (d1);
cout << d2.alan();
getch();
26

BLM225
27
return 0;
}
#include <conio.h>
#include <iostream>
class sinif{
private:
int a; int b;
public:
sinif(int x, int y) {a=x; b=y;}
int size(){return a*b;}
void compare(sinif n)
{
if (this-
>size()>n.size())
cout<<"this nesnesi
buyuk"<<endl;
else
cout<<"esit veya
parametre nesnesi buyuk"<<endl;
}
};
int main ()
{
sinif nesne1(15,2);
sinif nesne2(10,5);
nesne1.compare(nesne2);
getch();
return 0;
}
#include <conio.h>
#include <iostream>
class sinif {
27

BLM225
28
int x,y;
public:
void func();
}nesne;
void sinif::func()
{
nesne.x = 100;
nesne.y = 500;
cout<<nesne.x<<endl;
cout<<nesne.y<<endl;
}
int main ()
{ sinif s;
s.func();
getch();
return 0;
}
#include <iostream>
#include <conio.h>
class Sample {
int x,y;
friend void func();
}s;
void func()
{
s.x = 100;
s.y = 500;
28

BLM225
29
cout<<s.x<<endl;
cout<<s.y<<endl;
}
int main(){
func();
getch();
return 0;
}
#include <conio.h>
#include <iostream>
class Deneme{
private:
int x;
friend void ata();
}d;
void ata()
{
d.x=5;
cout<<d.x;
}
int main(){
ata();
getch();
return 0;
}
#include <conio.h>
#include <iostream>
class sinif {
private:
int x,y;
public:
sinif(int i, int j){x=i;y=j;}
29

BLM225
30
friend void func();
}n(5,2);
void func()
{
int a,b;
a=n.x; b=n.y;
cout<<a<<endl; cout<<b<<endl;
}
int main ()
{
func();
getch();
return 0;
}
Yukaridaki örnegi inceleyelim. Sample sinifinin x ve y isminde iki private veri elemani
bulunmaktadir. func isimli fonksiyon sinifin arkadas fonksiyonu olarak bildirilmistir. func
global bir fonksiyondur ancak func fonksiyonu içinde tanimlanan Sample sinifi türünden
nesnelerin private veri elemanlari için erisim sinirlamasi söz konusu olmayacaktır
#include <conio.h>
#include <iostream>
class Packet{
private:
string type;
int source;
int dest;
int size;
public:
friend void getMaxSize(Packet, Packet);
};
30

BLM225
31
void Packet::setValue(string t, int s, int d, int sz)
{
}
void getMaxSize(Packet pt1, Packet p)
{
if (pt1.size>=p.size)
cout<<pt1.type<< " "<<pt1.source<<" "<<pt1.dest<<" "<<pt1.size<<endl;
else
cout<<p.type<< " "<<p.source<<" "<<p.dest<<" "<<p.size<<endl;
}
int main ()
{
Packet p1,p2;
p1.setValue("data",192,193,512);
getMaxSize(p1,p2);
getch();
return 0;
}
#include <conio.h>
#include <iostream>
class Packet{
private:
string type;
int source;
int dest;
int size;
public:
string getType(){return type;}
friend Packet getMaxPacket(Packet,Packet);
};
void Packet::setValue(string t, int s, int d, int sz){
type=t; source=s; dest=d; size=sz;}
Packet getMaxPacket(Packet p1, Packet p2){
31

BLM225
32
if(p1.size>=p2.size)
return p1;
else
return p2;
}
int main(){
Packet p1,p2;
p1.setValue("Data",192,193,24);
cout<<(getMaxPacket(p1,p2)).getType();
getch();
return 0;
}
#include <conio.h>
#include <iostream>
class sinifA {
int ax, ay;
public:
sinifA(int a, int b){ax=a; ay=b;}
void size(){ cout<<ax*ay<<endl; }
friend class sinifB;
};
class sinifB {
int bx, by, bz;
public:
void size(sinifA s){bx=s.ax; by=s.ay;
bz=2; cout<<bx*by*bz<<endl;}
};
int main ()
{
sinifA nesneA(5,2);
nesneA.size();
sinifB nesneB;
nesneB.size(nesneA);
getch();
return 0;
}
32

6. this işaretçisi ve arkadaşlık

Recommended

Recommended

More Related Content

What's hot

What's hot (6)

More from karmuhtam

More from karmuhtam (18)

6. this işaretçisi ve arkadaşlık