2. ● O Pazo de Meirás foi construído a finais do século
XIX por riba das ruínas dun antigo edificio
derrubado durante a Guerra de Independencia. O
seu estilo é romántico. O inmoble consta de tres
torres con ameas, de distinto tamaño e de planta
cadrada, unidas por un corpo máis baixo, de
cantería de granito.
3. ● A torre maior, chamada A Torre da Quimera por
Emilia Pardo Bazán, é onde se atopaba a súa
biblioteca. As dúas torres frontais están unidas
por un pequeno corpo, que forma o amplo
vestíbulo do pazo. Entre as torres menores,
atópase a capela, cunha portada románica, onde
se celebrou a voda da escritora en 1868.
4.
5. ● Nos terreos onde agora
se ergue o pazo houbo
ata 1809 unha casa
forte, queimada en
1809 polos franceses
durante a guerra de
independencia. Esta
primeira construción
pertencía aos
devanceiros de Emilia
Pardo Bazán. No ano
1893 a escritora e mais
a súa nai decidiron
encargar a construción
dun pazo sobre as
ruínas anteriores.
6. O edificio mesmo foi en parte deseñado por dona
Emilia, reflectindo a súa forte personalidade en todos
os detalles. Ademais, coas súas estancias estivais en
Meirás -onde tiña a súa biblioteca-, converteu as
Torres nun lugar de paso obrigado para os
intelectuais e personalidades que visitaban A Coruña:
Unamuno, Giner de los Ríos, Aureliano Beruete,
Emilio Ferrari, Alberto de Mónaco, Romero Robledo...
forman parte dunha longa lista de ilustres hóspedes.
7. ● Trala morte da escritora en
1921 e do seu fillo Jaime en
1936, os seus descendentes
venderon o edificio a unha
comisión que buscaba un
pazo como agasallo ao
ditador Francisco Franco.
Os cartos para a compra
conseguíronse mediante
extorsións, retirando parte
do salario a traballadores da
administración, etc. Esta
comisión ampliou a parcela
a través de expropiacións
forzosas.
A familia de Francisco
Franco (cabeza dun
réxime criminal, en
palabras da ONU),
segue a ser propietaria
do edificio.
8. ● En 2008 a Xunta de Galicia, a instancias do
alcalde de Sada, Abel López, iniciou os trámites
para declarar o pazo BIC, máximo grao de
protección que lle dá a consideración de
propiedade privada pero de dominio público. Un
movemento popular encabezado pola Comisión
pola Recuperación da Memoria Histórica da
Coruña, reclama a devolución do pazo ao pobo.
9.
10.
11.
12.
13.
14. Cada piedra, cada símbolo, cada detalle es una
proyección espiritual de la gran escritora. […] La
Condesa de Pardo Bazán, que supo pintar en los Pazos
de Ulloa y en la Quimera los paisajes circundantes de la
aldea, quiso enriquecerlos con una creación muy suya y
construyó las Torres de Meirás. Son una obra más de
Doña Emilia […] (La Esfera, 21/04/1917).
Melchor Almagro San Martín
Meirás era para los peregrinos de Arte venero de
sensaciones refinadas, santuario de belleza, refugio de
la esplendidez y de la poesía» (Por esos mundos,
01/11/1910).
Luis Antón del Olmet