1. MUTAZIO-MOTAK
Eragina jaso duen
zelularen arabera
Heredagarria
Ez-heredagarria
Aldatutako material
genetiko kopuruaren arabera
Kromosomikoa Genikoa
Genomikoa Egiturazkoa
Aneuploidia Euploidia
•Delezioa
•Bikoizketa
•Translokazioa
•Alderanzketa
•Isila
•Neutrala
•Esanahi okerra
•Esanahi gabea
•Irakurtarauaren
aldaketa
Jatorriaren
arabera
Naturalak
Eragindakoak
16. Berezko mutazioez gain, material genetikoan aldaketak eragiteko gai
diren agente mutagenoak ere badaude. Agente horiek kimiko,
fisiko eta baita biologikoak izan daitezke:
Fisikoak: Energi handiko erradiazioak, X eta γ izpiak kasu,
zelularen atomoen ionizazioa eragiteko gauza dira. Atomo ionizatu
horiek bortizki erreakziona dezakete zelulako DNArekin hainbat
mutazio sortaraziz.
Erradiazio ultramorea (UV), eguzki-argiaren osagaia da eta
energia txikikoa den arren DNAren baseak aldatu eta erreplikazio-
prozesua oztopatzeko gauza da.
Kimikoak: Azido nitrosoa, akridina koloratzaileak, ziape-gasa,
nikotina bezalako alkaloideak, gehigarriak edo “aditiboak”...
Horietako agenteetako asko berriak dira eta erabat ezezaguna zaigu
zein ondorio izan dezaketen aurrerantzean gure eta gainerako izaki
bizidunen ondorengoengan.
Biologikoak: Hainbat birusen DNA (herpes sinplearen birusarena,
errubeolarena, papilomabirusarena, GIBa...) ostalariaren
kromosometan txerta daiteke eta delezioak eragin ditzake.
