SlideShare a Scribd company logo
1 of 41
Download to read offline
Alternativas al uso de
formaldehido
Dr. Miguel Ángel Carrasco
Jefe de Servicio de Anatomía Patológica
Hospital General de Catalunya. Hospital Universitari Sagrat Cor. Clínica del Vallés
Jornada FormalCat. Barcelona 5 nov 2015
Puntos fuertes del formol
2
• Fijador “gold standard” en Anatomía Patológica:
• Estudios histopatológicos
• Estudios inmunohistoquímicos y moleculares
• Kits de farmacodiagnóstico FDA, EMA
CH2O
Peligros del formol
3
• Vapores irritantes
• Sensibilizante cutáneo
• Cancerígeno grupo 1, 2011 IARC
PROBLEMAS INCLUSIÓN FORMOL
4
R.D. 665/1997
HOSPITAL GENERAL DE CATALUNYA
• 2002 Comité Seguridad
y Salud
• Substitución formol
• Fijador basado en
glioxal (Glyo-fixx)
2014. Servicio de Anatomía Patológica
• Servicio transversal
• 26.786 muestras de biopsia y piezas quirúrgicas
• 58% HGC
• 34% HUSC
• 8% CDV
• Todo tipo de biopsias y piezas quirúrgicas
Uso de fijadores tisulares
8
• FIJACIÓN MIXTA. ¿Por qué no todo?
• Glyo-fixx. 70%
• Greenfix. 10%
• Formol. 20%
Glyo-fixx
• Concentrado. Garrafas de 3,8
lt (Shandon Thermo Fisher
Scientific)
• Agua destilada 70-75 %, Etanol absoluto 5-10 % ,
Glioxal 15-25 %, Ácido acético 3-5 %
• Dilución:
• 11,6 l agua destilada y 3,5 l etanol absoluto
• Solución de trabajo 18,9 l:
• 75-77 % agua destilada, 20-22
% etanol y 3-4% glioxal
• HGC y HUSC
C2H2O2
• Greenfix (DiaPath)
• Botes prellenados de 50 cc
• 15-20% etanol absoluto, 1-3% etandial (glioxal) i 70-
80% agua destilada
• Logística y costes: CDV
• Formol 4%
• HGC, HUSC y CDV
Fijadores empleados
• Relación fijador/tejido similar a formol
• Tiempo fijación similar
• Fijación a temperatura ambiente
• No son buenos conservantes del tejido a medio
plazo
Glyo-fixx. GreenFix
Principios fijación mixta
• Patología tumoral: Formol
• Patología no tumoral: Fijador alternativo
ESTRATEGIA FIJACIÓN MIXTA
• Reducir la fijación con formol
• Mínimo de biopsias
• Mínimo posible de la pieza quirúrgica. Evitar trabajar
sobre superficies impregnadas de formol
• Relación consumo fijadores alternativos/formol:
7-9/3-1
Fijación mixta en piezas quirúrgicas
•Las piezas se reciben en fresco:
• Tejido en perfectas condiciones
• Mínima manipulación de formol en quirófanos
•Fijación mixta
• Formol: Tumor una porción o todo
• Fijador alternativo: Resto del tejido
Adenocarcinoma colon
Fijación mixta en piezas quirúrgicas
Leiomiosarcoma uterino
16
Colitis isquémica
Fijación mixta en piezas quirúrgicas
Carcinoma de mama
Ahorro de formol
17
Fijación mixta muestras pequeñas
• Biopsias de tumores o sospechosos siempre
formol
• Mama
• Colon
• Pulmón
• SNC...
• Lesiones inflamatorias piel y enfermedades por
eosinófilos formol. En revisión cambio a Greenfix
• Resto de biopsias: No formol
19
Sala de inclusión macros en HGC
20
21
Zona macros de recepción de botes
22
Glyo-fixx. MacroscopíaMacroscopíaMacroscopíaMacroscopía
• Aspecto macroscópico
de los tejidos parecido al
formol aunque con el
paso de los días los
vuelve oscuros
• No endurece tanto los
tejidos
• Disección ganglionar
• Identificación visual más fácil.
Color blanquecino
• Identificación por tacto más
difícil
• No buen conservante de
tejidos en periodos largos.
Tiempo inclusión autopsias
similar piezas. Opción de
conservación posterior tejidos
en formol
Glyo-fixx. MacroscopíaMacroscopíaMacroscopíaMacroscopía
• Excelente calidad
(nuclear y
citoplasmática) de los
tejidos teñidos con HE
Se pierde la granularidad
eosinófila en eosinófilos
Glyo-fixx. MacroscopíaMacroscopíaMacroscopíaMacroscopía
Glyo-fixx. Inmunohistoquímica
• Buenos resultados
• Dependiente plataforma
inmuno: Dako, Ventana,
Leyca.
• Protocolos diferentes de
formol
• Marcadores nucleares
difíciles
26
p16 CD3
HER2PR
Ki67
Glyo-fixx. Patología molecularPatología molecularPatología molecularPatología molecular
27
• Kit HER2 CISH pharmDx™ Dako. Adecuación
protocolos especialmente en tiempo de
digestión enzimática
• Estudio deleciones cromosomas 1p y 19q en
oligodendrogliomas
• RAS en neoplasia colon
• EGFR en neoplasia pulmón
• Necesidad de estudios para validación
Prevención y eliminación residuos
28
• Guantes nitrilo y gafas
protección
• No necesidad de
mascarillas ni vitrinas
aspiración en macros
• Residuos
• Biodegradable
• Planta de residuos
biológicos
Toxicidad Glioxal 40%
29
• Glyoxal is listed on Annex I of Directive
67/458/EEC in the EU chemical legislation (since
26th – 28th ATP; Annex I Index# 605-016-007)
with a classification as:
• Xn; Muta. Cat. 3; R68
• Xi; R43 May cause sensitization by skin contact.
Concentration limit for labelling 1%
• Xn; R36/38 Irritating to eyes and skin.
Concentration limit for labelling 10%
Toxicidad glioxal
30
• Ingesta de hasta 10 mg/día
• Alimentos: Café, tostadas, fritos y asados de carnes,
pescados, setas, salchichas, aceite, salsa de soja,
cerveza, brandis, productos lácteos y verduras
fermentadas…
• Productos cosméticos hasta 100 ppm
• Humo del tabaco
Problemas Glyo-fixx
31
• Eosinófilos, hematíes, Paneth
• Tinciones de Warthin (HP)
• No conserva bien los tejidos a medio plazo
• Alternativas para larga conservación:
• Solución alcohólica de Glyo-fixx (60% etanol).
Ausencia de estudios de validación de tiempos.
• Formol como fijador secundario
Problemas Inmuno e HIS con Glyo-fixx
32
• Marcadores nucleares: Ki 67, TTF1, PMS2
• Comportamiento diferente de los monoclonales
según plataforma:
• Ventana, Dako, Leyca
• SISH HER 2 Ventana vs. CISH HER 2 Dako
• Algunos protocolos Glyo-fixx diferentes formol
Fijación Greenfix
33
• Componentes fórmula similares a Glyo-fixx
• Comportamiento tinciones similar a Glyo-fixx
• Visualización de eosinófilos, hematíes, Paneth
• Buen comportamiento en inmunohistoquimia
Coste fijadores alternativos
34
• Coste de compra superior a formol
• Menor coste si compra en formato concentrado
• Pocos fijadores se ofrecen concentrados (Glyo-fixx)
• Manipulación tejidos formol. Coste superior
• Mesas tallado con aspiración
• Recambios filtros y mantenimiento mesas
• Eliminación residuos
• 10-20 minutos aseo diario del personal
Ventajas fijadores alternativos
35
• Escasa peligrosidad para la salud y medio ambiente
• Fijación adecuada de las piezas
• Muy buena calidad en HE, histoquimia e
inmunohistoquimia con adecuación de protocolos
• No precisan de protección respiratoria
• Eliminación del producto menos peligrosa para el
personal
• Coste final inferior al formol
Desventajas fijadores alternativos
36
• Pérdida granulación en eosinófilos. Glyo-fixx
• Conservación mala de los tejidos para largos
períodos si no es alcohólico. Conservación
posterior en formol.
• Marcadores nucleares en inmuno algo más
débiles
Desventajas fijadores alternativos
37
•Técnicas farmacodiagnóstico no
estandarizadas
•Técnicas biología molecular no
estandarizadas
•Dificultad interconsultas con otros centros
Fijadores alcohólicos
38
• 60-70% etanol
• Glyo-fixx alcohólico
• Greenfix plus
• Finefix
• Inflamables
• Armarios para inflamables
Detectores niveles de formol
39
• Lecturas cruzadas entre formol y alcoholes,…
Conclusiones
40
• Formol y bacon cancerígenos
grupo I
• Substitución del 100% formol.
Hoy no es posible
• La fijación mixta permite
reducir consumo formol a
mínimos aceptables
• Fijadores alternativos:
• Glyoxal
• Alcohólicos
• Técnicas no estandarizadas
• Problemas interconsultas
41
Muchas gracias
Dr. Miquel Àngel Carrasco
Tel 935047940
mcarrasco@quironsalud.es

More Related Content

What's hot

Capítulo 10: Análisis de manchas de sangre
Capítulo 10: Análisis de manchas de sangreCapítulo 10: Análisis de manchas de sangre
Capítulo 10: Análisis de manchas de sangre
adn estela martin
 
Cultivos Celulares
Cultivos CelularesCultivos Celulares
Cultivos Celulares
yanetts
 
Viabilidad y conteo celular
Viabilidad y conteo celularViabilidad y conteo celular
Viabilidad y conteo celular
Michael Rivera
 
Ejemplo de procedimiento normalizado de trabajo
Ejemplo de procedimiento normalizado de trabajoEjemplo de procedimiento normalizado de trabajo
Ejemplo de procedimiento normalizado de trabajo
SociosaniTec
 
Determinación de la curva de crecimiento por modelo de Gompertz
Determinación de la curva de crecimiento por modelo de Gompertz Determinación de la curva de crecimiento por modelo de Gompertz
Determinación de la curva de crecimiento por modelo de Gompertz
yuricomartinez
 

What's hot (20)

Espectrometría de masas
Espectrometría de masasEspectrometría de masas
Espectrometría de masas
 
Capítulo 10: Análisis de manchas de sangre
Capítulo 10: Análisis de manchas de sangreCapítulo 10: Análisis de manchas de sangre
Capítulo 10: Análisis de manchas de sangre
 
Cultivos Celulares
Cultivos CelularesCultivos Celulares
Cultivos Celulares
 
Viabilidad y conteo celular
Viabilidad y conteo celularViabilidad y conteo celular
Viabilidad y conteo celular
 
CONTROL DE CALIDAD EN CITOLOGIA
CONTROL DE CALIDAD EN CITOLOGIACONTROL DE CALIDAD EN CITOLOGIA
CONTROL DE CALIDAD EN CITOLOGIA
 
Toxico iii
Toxico iiiToxico iii
Toxico iii
 
base de agar sangre con azida de sodio
base de agar sangre con azida de sodiobase de agar sangre con azida de sodio
base de agar sangre con azida de sodio
 
Bacteriófagos aislados de fuentes naturales
Bacteriófagos aislados de fuentes naturalesBacteriófagos aislados de fuentes naturales
Bacteriófagos aislados de fuentes naturales
 
Ejemplo de procedimiento normalizado de trabajo
Ejemplo de procedimiento normalizado de trabajoEjemplo de procedimiento normalizado de trabajo
Ejemplo de procedimiento normalizado de trabajo
 
Determinación de la curva de crecimiento por modelo de Gompertz
Determinación de la curva de crecimiento por modelo de Gompertz Determinación de la curva de crecimiento por modelo de Gompertz
Determinación de la curva de crecimiento por modelo de Gompertz
 
Automatización del lab. clinico
Automatización del lab. clinicoAutomatización del lab. clinico
Automatización del lab. clinico
 
Tema 7. Procesamiento citológico y tisular
Tema 7. Procesamiento citológico y tisularTema 7. Procesamiento citológico y tisular
Tema 7. Procesamiento citológico y tisular
 
Actividad experimental no 11
Actividad experimental no 11Actividad experimental no 11
Actividad experimental no 11
 
Alcohol
AlcoholAlcohol
Alcohol
 
Practica 9-cenizas
Practica 9-cenizasPractica 9-cenizas
Practica 9-cenizas
 
2. toxicología capítulo 2
2. toxicología   capítulo 22. toxicología   capítulo 2
2. toxicología capítulo 2
 
Hplc
HplcHplc
Hplc
 
La biomasa como fuente de proteina
La biomasa como fuente de proteinaLa biomasa como fuente de proteina
La biomasa como fuente de proteina
 
Derivatizacion de Analítos
Derivatizacion de AnalítosDerivatizacion de Analítos
Derivatizacion de Analítos
 
Inmunodifusión
InmunodifusiónInmunodifusión
Inmunodifusión
 

Viewers also liked

Elementos de seguridad industrial
Elementos de seguridad industrialElementos de seguridad industrial
Elementos de seguridad industrial
josegome
 
Equipo de protección personal presentacion
Equipo de protección personal presentacionEquipo de protección personal presentacion
Equipo de protección personal presentacion
tomasgomez11
 
Formaldehido.
Formaldehido.Formaldehido.
Formaldehido.
joharced
 
Formaldehído word
Formaldehído wordFormaldehído word
Formaldehído word
Anayes Macas
 
Formaldehido terminado
Formaldehido terminadoFormaldehido terminado
Formaldehido terminado
Jean Granda
 
Formaldehido
Formaldehido Formaldehido
Formaldehido
Jeck Jerp
 
Capacitacion. uso manejo y cuidado de epp
Capacitacion. uso manejo y cuidado de eppCapacitacion. uso manejo y cuidado de epp
Capacitacion. uso manejo y cuidado de epp
ulisesmarambiocastro
 

Viewers also liked (16)

Formaldehido
FormaldehidoFormaldehido
Formaldehido
 
Practica 2 toxicologia formaldehido
Practica 2 toxicologia formaldehidoPractica 2 toxicologia formaldehido
Practica 2 toxicologia formaldehido
 
Elementos de seguridad industrial
Elementos de seguridad industrialElementos de seguridad industrial
Elementos de seguridad industrial
 
Presentación del curso equipo de protección personal
Presentación del curso equipo de protección personalPresentación del curso equipo de protección personal
Presentación del curso equipo de protección personal
 
Equipos de Protección Personal [EPP]
Equipos de Protección Personal [EPP]Equipos de Protección Personal [EPP]
Equipos de Protección Personal [EPP]
 
Equipo de protección personal presentacion
Equipo de protección personal presentacionEquipo de protección personal presentacion
Equipo de protección personal presentacion
 
Presentación epp
Presentación eppPresentación epp
Presentación epp
 
Formaldehido
FormaldehidoFormaldehido
Formaldehido
 
Formaldehído: Toxicología y valores límite de exposición. Alicia Huici
Formaldehído: Toxicología y valores límite de exposición. Alicia HuiciFormaldehído: Toxicología y valores límite de exposición. Alicia Huici
Formaldehído: Toxicología y valores límite de exposición. Alicia Huici
 
Formaldehido.
Formaldehido.Formaldehido.
Formaldehido.
 
Formaldehído word
Formaldehído wordFormaldehído word
Formaldehído word
 
Formaldehido terminado
Formaldehido terminadoFormaldehido terminado
Formaldehido terminado
 
Formaldehido
Formaldehido Formaldehido
Formaldehido
 
La importancia del uso de los Epp
La importancia del uso de los EppLa importancia del uso de los Epp
La importancia del uso de los Epp
 
Equipos de protección personal parte 1
Equipos de protección personal parte 1 Equipos de protección personal parte 1
Equipos de protección personal parte 1
 
Capacitacion. uso manejo y cuidado de epp
Capacitacion. uso manejo y cuidado de eppCapacitacion. uso manejo y cuidado de epp
Capacitacion. uso manejo y cuidado de epp
 

Similar to Alternativas al uso de formaldehído. Miguel Ángel Carrasco

Biopsia por congelacion
Biopsia por congelacionBiopsia por congelacion
Biopsia por congelacion
dad ruz
 
Antibioticos en el EMBARAZO
Antibioticos en el EMBARAZOAntibioticos en el EMBARAZO
Antibioticos en el EMBARAZO
Yotin Pérez
 
Farmacocinetica y farmacodinamia odontologica
Farmacocinetica y farmacodinamia odontologicaFarmacocinetica y farmacodinamia odontologica
Farmacocinetica y farmacodinamia odontologica
ELISA INUMA LAYZA
 
Charla demostrativa biotecnologia plagas emergentes y contexto de la sanidad ...
Charla demostrativa biotecnologia plagas emergentes y contexto de la sanidad ...Charla demostrativa biotecnologia plagas emergentes y contexto de la sanidad ...
Charla demostrativa biotecnologia plagas emergentes y contexto de la sanidad ...
Wilver Betanco
 

Similar to Alternativas al uso de formaldehído. Miguel Ángel Carrasco (20)

Sterrad
SterradSterrad
Sterrad
 
Uso de la vía subcutánea en cuidados paliativos
Uso de la vía subcutánea en cuidados paliativos Uso de la vía subcutánea en cuidados paliativos
Uso de la vía subcutánea en cuidados paliativos
 
Enfermedades premalignas y malignas de la piel
Enfermedades premalignas y malignas de la pielEnfermedades premalignas y malignas de la piel
Enfermedades premalignas y malignas de la piel
 
Biopsia por congelacion
Biopsia por congelacionBiopsia por congelacion
Biopsia por congelacion
 
Principios quirúrgicos básicos / Profilaxis antimicrobiana
Principios quirúrgicos básicos / Profilaxis antimicrobianaPrincipios quirúrgicos básicos / Profilaxis antimicrobiana
Principios quirúrgicos básicos / Profilaxis antimicrobiana
 
Clase 1 intro a administracion de medic.
Clase 1 intro a administracion de medic.Clase 1 intro a administracion de medic.
Clase 1 intro a administracion de medic.
 
SISTEMA DE IMPLANTE INTEGRADO DE PIEL (SIOp) INBIOCRIOTEC S.A.
SISTEMA DE IMPLANTE INTEGRADO DE PIEL (SIOp) INBIOCRIOTEC S.A.SISTEMA DE IMPLANTE INTEGRADO DE PIEL (SIOp) INBIOCRIOTEC S.A.
SISTEMA DE IMPLANTE INTEGRADO DE PIEL (SIOp) INBIOCRIOTEC S.A.
 
Manejo farmacologico de la metritis y endometritis bovina fp
Manejo farmacologico de la metritis y endometritis bovina fpManejo farmacologico de la metritis y endometritis bovina fp
Manejo farmacologico de la metritis y endometritis bovina fp
 
Actualidad en Bioseguridad Bolivia
Actualidad en Bioseguridad BoliviaActualidad en Bioseguridad Bolivia
Actualidad en Bioseguridad Bolivia
 
Antimicoticosri.pptx
Antimicoticosri.pptxAntimicoticosri.pptx
Antimicoticosri.pptx
 
carcinomatosis peritoenal
carcinomatosis peritoenalcarcinomatosis peritoenal
carcinomatosis peritoenal
 
TEJIDOS.pptx
TEJIDOS.pptxTEJIDOS.pptx
TEJIDOS.pptx
 
Antibioticos en el EMBARAZO
Antibioticos en el EMBARAZOAntibioticos en el EMBARAZO
Antibioticos en el EMBARAZO
 
Farmacocinetica y farmacodinamia odontologica
Farmacocinetica y farmacodinamia odontologicaFarmacocinetica y farmacodinamia odontologica
Farmacocinetica y farmacodinamia odontologica
 
infecciones asociadas a dispositivos ortopédicos y ulceras por presion
infecciones asociadas a dispositivos ortopédicos y ulceras por presioninfecciones asociadas a dispositivos ortopédicos y ulceras por presion
infecciones asociadas a dispositivos ortopédicos y ulceras por presion
 
ANATOMÍA PATOLÓGICA. TEMA II LABORATORIO DE PATOLOGÍA..pdf
ANATOMÍA PATOLÓGICA. TEMA II LABORATORIO DE PATOLOGÍA..pdfANATOMÍA PATOLÓGICA. TEMA II LABORATORIO DE PATOLOGÍA..pdf
ANATOMÍA PATOLÓGICA. TEMA II LABORATORIO DE PATOLOGÍA..pdf
 
Charla demostrativa biotecnologia plagas emergentes y contexto de la sanidad ...
Charla demostrativa biotecnologia plagas emergentes y contexto de la sanidad ...Charla demostrativa biotecnologia plagas emergentes y contexto de la sanidad ...
Charla demostrativa biotecnologia plagas emergentes y contexto de la sanidad ...
 
Criopreservadas
CriopreservadasCriopreservadas
Criopreservadas
 
FIJACION.pptx
FIJACION.pptxFIJACION.pptx
FIJACION.pptx
 
Exposición de bioquímica caso clínico metrotexate
Exposición de bioquímica caso clínico metrotexateExposición de bioquímica caso clínico metrotexate
Exposición de bioquímica caso clínico metrotexate
 

More from Institut Català de la Salut

MN Relación sanitarios no vacunados y pacientes vacunados
MN Relación sanitarios no vacunados y pacientes vacunadosMN Relación sanitarios no vacunados y pacientes vacunados
MN Relación sanitarios no vacunados y pacientes vacunados
Institut Català de la Salut
 

More from Institut Català de la Salut (20)

Jornada d'Ajuts Menors. Karinter
Jornada d'Ajuts Menors. KarinterJornada d'Ajuts Menors. Karinter
Jornada d'Ajuts Menors. Karinter
 
Jornada d'Ajuts Menors. Safe Patient Handling and Movement (SPHaM)
Jornada d'Ajuts Menors. Safe Patient Handling and Movement (SPHaM)Jornada d'Ajuts Menors. Safe Patient Handling and Movement (SPHaM)
Jornada d'Ajuts Menors. Safe Patient Handling and Movement (SPHaM)
 
Jornada d'Ajuts Menors. Arjohuntleigh
Jornada d'Ajuts Menors. Arjohuntleigh Jornada d'Ajuts Menors. Arjohuntleigh
Jornada d'Ajuts Menors. Arjohuntleigh
 
Jornada d'Ajuts Menors. Quvitec handicare
Jornada d'Ajuts Menors. Quvitec handicareJornada d'Ajuts Menors. Quvitec handicare
Jornada d'Ajuts Menors. Quvitec handicare
 
Presentació Jornada Ajuts Menors per a la mobilització de pacients. Conéixer ...
Presentació Jornada Ajuts Menors per a la mobilització de pacients. Conéixer ...Presentació Jornada Ajuts Menors per a la mobilització de pacients. Conéixer ...
Presentació Jornada Ajuts Menors per a la mobilització de pacients. Conéixer ...
 
Jornada Ajuts Menors per a la mobilització de pacients. Conéixer per prevenir
Jornada Ajuts Menors per a la mobilització de pacients. Conéixer per prevenirJornada Ajuts Menors per a la mobilització de pacients. Conéixer per prevenir
Jornada Ajuts Menors per a la mobilització de pacients. Conéixer per prevenir
 
Evaluación sistemas de ventilación y extracción localizada. Julià Del Prado V...
Evaluación sistemas de ventilación y extracción localizada. Julià Del Prado V...Evaluación sistemas de ventilación y extracción localizada. Julià Del Prado V...
Evaluación sistemas de ventilación y extracción localizada. Julià Del Prado V...
 
Ventilación en Laboratorios. David Martínez
Ventilación en Laboratorios. David Martínez Ventilación en Laboratorios. David Martínez
Ventilación en Laboratorios. David Martínez
 
Antecedents del Projecte FormalCat. Rudolf van der Haar
Antecedents del Projecte FormalCat. Rudolf van der HaarAntecedents del Projecte FormalCat. Rudolf van der Haar
Antecedents del Projecte FormalCat. Rudolf van der Haar
 
Tareas y situaciones críticas en la utilización de formaldehído en laboratori...
Tareas y situaciones críticas en la utilización de formaldehído en laboratori...Tareas y situaciones críticas en la utilización de formaldehído en laboratori...
Tareas y situaciones críticas en la utilización de formaldehído en laboratori...
 
Recomanacions mostres pacient
Recomanacions mostres pacientRecomanacions mostres pacient
Recomanacions mostres pacient
 
Assaig clínic sobre el Programa Pacient Expert Catalunya
Assaig clínic sobre el Programa Pacient Expert CatalunyaAssaig clínic sobre el Programa Pacient Expert Catalunya
Assaig clínic sobre el Programa Pacient Expert Catalunya
 
MN Tabaquismo en personal sanitario
MN Tabaquismo en personal sanitarioMN Tabaquismo en personal sanitario
MN Tabaquismo en personal sanitario
 
MN Sessio clinica internet salut i e-pacients
MN Sessio clinica internet salut i e-pacientsMN Sessio clinica internet salut i e-pacients
MN Sessio clinica internet salut i e-pacients
 
MN Rutes saludables per Mataró
MN Rutes saludables per MataróMN Rutes saludables per Mataró
MN Rutes saludables per Mataró
 
MN Relación sanitarios no vacunados y pacientes vacunados
MN Relación sanitarios no vacunados y pacientes vacunadosMN Relación sanitarios no vacunados y pacientes vacunados
MN Relación sanitarios no vacunados y pacientes vacunados
 
MN Procés de gestió de casos
MN Procés de gestió de casosMN Procés de gestió de casos
MN Procés de gestió de casos
 
MN Internet i salut que en pensa i com l'utilitza el personal sanitari d'un EAP
MN Internet i salut que en pensa i com l'utilitza el personal sanitari d'un EAPMN Internet i salut que en pensa i com l'utilitza el personal sanitari d'un EAP
MN Internet i salut que en pensa i com l'utilitza el personal sanitari d'un EAP
 
MN Activitat comunitària: marxa nòrdica per la salut
MN Activitat comunitària: marxa nòrdica per la salutMN Activitat comunitària: marxa nòrdica per la salut
MN Activitat comunitària: marxa nòrdica per la salut
 
CC Programació pacient: les noves tecnologies
CC Programació pacient: les noves tecnologiesCC Programació pacient: les noves tecnologies
CC Programació pacient: les noves tecnologies
 

Recently uploaded

SEMANA 01 - ASISTENCIA AL USUARIO CON PATOLOGIAS
SEMANA 01 - ASISTENCIA AL USUARIO CON PATOLOGIASSEMANA 01 - ASISTENCIA AL USUARIO CON PATOLOGIAS
SEMANA 01 - ASISTENCIA AL USUARIO CON PATOLOGIAS
JessBerrocal3
 
LIBRO LA MEJOR PSICOTERAPIA, PROLOGO - copia.pdf
LIBRO LA MEJOR PSICOTERAPIA, PROLOGO - copia.pdfLIBRO LA MEJOR PSICOTERAPIA, PROLOGO - copia.pdf
LIBRO LA MEJOR PSICOTERAPIA, PROLOGO - copia.pdf
Franc.J. Vasquez.M
 
plan de gestion DE LA UNIDAD DE CUIDADOS INTENSIVOS
plan de gestion DE LA UNIDAD DE CUIDADOS INTENSIVOSplan de gestion DE LA UNIDAD DE CUIDADOS INTENSIVOS
plan de gestion DE LA UNIDAD DE CUIDADOS INTENSIVOS
sharmelysullcahuaman
 
Diabetes tipo 2 expo guias ada 2024 apuntes y materal
Diabetes tipo 2 expo guias ada 2024 apuntes y materalDiabetes tipo 2 expo guias ada 2024 apuntes y materal
Diabetes tipo 2 expo guias ada 2024 apuntes y materal
f5j9m2q586
 

Recently uploaded (20)

asma bronquial- nuevo enfoque GINA y GEMA
asma bronquial- nuevo enfoque  GINA y GEMAasma bronquial- nuevo enfoque  GINA y GEMA
asma bronquial- nuevo enfoque GINA y GEMA
 
1. HISTORIA DE LA FISIOTERAPIA EN EL MUNDO.pptx
1. HISTORIA DE LA FISIOTERAPIA EN EL MUNDO.pptx1. HISTORIA DE LA FISIOTERAPIA EN EL MUNDO.pptx
1. HISTORIA DE LA FISIOTERAPIA EN EL MUNDO.pptx
 
Anatomia y fisiologia del pancreas medicina
Anatomia y fisiologia del pancreas medicinaAnatomia y fisiologia del pancreas medicina
Anatomia y fisiologia del pancreas medicina
 
Enfermedad de Parkinson. Enfermedades Neurológicas y Conducta
Enfermedad de Parkinson. Enfermedades Neurológicas y ConductaEnfermedad de Parkinson. Enfermedades Neurológicas y Conducta
Enfermedad de Parkinson. Enfermedades Neurológicas y Conducta
 
Resolucion Ministerial 242-2024-MINSA.pdf
Resolucion Ministerial 242-2024-MINSA.pdfResolucion Ministerial 242-2024-MINSA.pdf
Resolucion Ministerial 242-2024-MINSA.pdf
 
Psorinum y sus usos en la homeopatía y la dermatología
Psorinum y sus usos en la homeopatía y la dermatologíaPsorinum y sus usos en la homeopatía y la dermatología
Psorinum y sus usos en la homeopatía y la dermatología
 
SEMANA 01 - ASISTENCIA AL USUARIO CON PATOLOGIAS
SEMANA 01 - ASISTENCIA AL USUARIO CON PATOLOGIASSEMANA 01 - ASISTENCIA AL USUARIO CON PATOLOGIAS
SEMANA 01 - ASISTENCIA AL USUARIO CON PATOLOGIAS
 
EDEMA VASCULAR con enfoque en semiologia
EDEMA VASCULAR con enfoque en semiologiaEDEMA VASCULAR con enfoque en semiologia
EDEMA VASCULAR con enfoque en semiologia
 
2024 GUÍA DE RESPUESTA EN CASO DE EMERGENCIA.pdf
2024 GUÍA DE RESPUESTA EN CASO DE EMERGENCIA.pdf2024 GUÍA DE RESPUESTA EN CASO DE EMERGENCIA.pdf
2024 GUÍA DE RESPUESTA EN CASO DE EMERGENCIA.pdf
 
(2024-09-05) Mutilacion genital femenina (PPT).pptx
(2024-09-05) Mutilacion genital femenina (PPT).pptx(2024-09-05) Mutilacion genital femenina (PPT).pptx
(2024-09-05) Mutilacion genital femenina (PPT).pptx
 
IMSS-Presentacion-2024 para poder iniciar expo
IMSS-Presentacion-2024 para poder iniciar expoIMSS-Presentacion-2024 para poder iniciar expo
IMSS-Presentacion-2024 para poder iniciar expo
 
Conceptos De pago Tarjeton digital del imss
Conceptos De pago Tarjeton digital del imssConceptos De pago Tarjeton digital del imss
Conceptos De pago Tarjeton digital del imss
 
libro Langman Embriologia Medica 14edicion
libro Langman Embriologia Medica 14edicionlibro Langman Embriologia Medica 14edicion
libro Langman Embriologia Medica 14edicion
 
Cuadro comparativo de las enfermedades exantematicas 2022.docx
Cuadro comparativo de las enfermedades exantematicas 2022.docxCuadro comparativo de las enfermedades exantematicas 2022.docx
Cuadro comparativo de las enfermedades exantematicas 2022.docx
 
LIBRO LA MEJOR PSICOTERAPIA, PROLOGO - copia.pdf
LIBRO LA MEJOR PSICOTERAPIA, PROLOGO - copia.pdfLIBRO LA MEJOR PSICOTERAPIA, PROLOGO - copia.pdf
LIBRO LA MEJOR PSICOTERAPIA, PROLOGO - copia.pdf
 
Clase 12 - Fisiopatología del Asma.pdf..
Clase 12 - Fisiopatología del Asma.pdf..Clase 12 - Fisiopatología del Asma.pdf..
Clase 12 - Fisiopatología del Asma.pdf..
 
plan de gestion DE LA UNIDAD DE CUIDADOS INTENSIVOS
plan de gestion DE LA UNIDAD DE CUIDADOS INTENSIVOSplan de gestion DE LA UNIDAD DE CUIDADOS INTENSIVOS
plan de gestion DE LA UNIDAD DE CUIDADOS INTENSIVOS
 
Benzodiazepinas en anestesiologia generalidades.pptx
Benzodiazepinas en anestesiologia generalidades.pptxBenzodiazepinas en anestesiologia generalidades.pptx
Benzodiazepinas en anestesiologia generalidades.pptx
 
PATTON Estructura y Funcion del Cuerpo Humano (2).pdf
PATTON Estructura y Funcion del Cuerpo Humano (2).pdfPATTON Estructura y Funcion del Cuerpo Humano (2).pdf
PATTON Estructura y Funcion del Cuerpo Humano (2).pdf
 
Diabetes tipo 2 expo guias ada 2024 apuntes y materal
Diabetes tipo 2 expo guias ada 2024 apuntes y materalDiabetes tipo 2 expo guias ada 2024 apuntes y materal
Diabetes tipo 2 expo guias ada 2024 apuntes y materal
 

Alternativas al uso de formaldehído. Miguel Ángel Carrasco

  • 1. Alternativas al uso de formaldehido Dr. Miguel Ángel Carrasco Jefe de Servicio de Anatomía Patológica Hospital General de Catalunya. Hospital Universitari Sagrat Cor. Clínica del Vallés Jornada FormalCat. Barcelona 5 nov 2015
  • 2. Puntos fuertes del formol 2 • Fijador “gold standard” en Anatomía Patológica: • Estudios histopatológicos • Estudios inmunohistoquímicos y moleculares • Kits de farmacodiagnóstico FDA, EMA CH2O
  • 3. Peligros del formol 3 • Vapores irritantes • Sensibilizante cutáneo • Cancerígeno grupo 1, 2011 IARC
  • 6. HOSPITAL GENERAL DE CATALUNYA • 2002 Comité Seguridad y Salud • Substitución formol • Fijador basado en glioxal (Glyo-fixx)
  • 7. 2014. Servicio de Anatomía Patológica • Servicio transversal • 26.786 muestras de biopsia y piezas quirúrgicas • 58% HGC • 34% HUSC • 8% CDV • Todo tipo de biopsias y piezas quirúrgicas
  • 8. Uso de fijadores tisulares 8 • FIJACIÓN MIXTA. ¿Por qué no todo? • Glyo-fixx. 70% • Greenfix. 10% • Formol. 20%
  • 9. Glyo-fixx • Concentrado. Garrafas de 3,8 lt (Shandon Thermo Fisher Scientific) • Agua destilada 70-75 %, Etanol absoluto 5-10 % , Glioxal 15-25 %, Ácido acético 3-5 % • Dilución: • 11,6 l agua destilada y 3,5 l etanol absoluto • Solución de trabajo 18,9 l: • 75-77 % agua destilada, 20-22 % etanol y 3-4% glioxal • HGC y HUSC C2H2O2
  • 10. • Greenfix (DiaPath) • Botes prellenados de 50 cc • 15-20% etanol absoluto, 1-3% etandial (glioxal) i 70- 80% agua destilada • Logística y costes: CDV • Formol 4% • HGC, HUSC y CDV Fijadores empleados
  • 11. • Relación fijador/tejido similar a formol • Tiempo fijación similar • Fijación a temperatura ambiente • No son buenos conservantes del tejido a medio plazo Glyo-fixx. GreenFix
  • 12. Principios fijación mixta • Patología tumoral: Formol • Patología no tumoral: Fijador alternativo
  • 13. ESTRATEGIA FIJACIÓN MIXTA • Reducir la fijación con formol • Mínimo de biopsias • Mínimo posible de la pieza quirúrgica. Evitar trabajar sobre superficies impregnadas de formol • Relación consumo fijadores alternativos/formol: 7-9/3-1
  • 14. Fijación mixta en piezas quirúrgicas •Las piezas se reciben en fresco: • Tejido en perfectas condiciones • Mínima manipulación de formol en quirófanos •Fijación mixta • Formol: Tumor una porción o todo • Fijador alternativo: Resto del tejido
  • 15. Adenocarcinoma colon Fijación mixta en piezas quirúrgicas Leiomiosarcoma uterino
  • 16. 16 Colitis isquémica Fijación mixta en piezas quirúrgicas Carcinoma de mama
  • 18. Fijación mixta muestras pequeñas • Biopsias de tumores o sospechosos siempre formol • Mama • Colon • Pulmón • SNC... • Lesiones inflamatorias piel y enfermedades por eosinófilos formol. En revisión cambio a Greenfix • Resto de biopsias: No formol
  • 19. 19 Sala de inclusión macros en HGC
  • 20. 20
  • 21. 21
  • 22. Zona macros de recepción de botes 22
  • 23. Glyo-fixx. MacroscopíaMacroscopíaMacroscopíaMacroscopía • Aspecto macroscópico de los tejidos parecido al formol aunque con el paso de los días los vuelve oscuros • No endurece tanto los tejidos
  • 24. • Disección ganglionar • Identificación visual más fácil. Color blanquecino • Identificación por tacto más difícil • No buen conservante de tejidos en periodos largos. Tiempo inclusión autopsias similar piezas. Opción de conservación posterior tejidos en formol Glyo-fixx. MacroscopíaMacroscopíaMacroscopíaMacroscopía
  • 25. • Excelente calidad (nuclear y citoplasmática) de los tejidos teñidos con HE Se pierde la granularidad eosinófila en eosinófilos Glyo-fixx. MacroscopíaMacroscopíaMacroscopíaMacroscopía
  • 26. Glyo-fixx. Inmunohistoquímica • Buenos resultados • Dependiente plataforma inmuno: Dako, Ventana, Leyca. • Protocolos diferentes de formol • Marcadores nucleares difíciles 26 p16 CD3 HER2PR Ki67
  • 27. Glyo-fixx. Patología molecularPatología molecularPatología molecularPatología molecular 27 • Kit HER2 CISH pharmDx™ Dako. Adecuación protocolos especialmente en tiempo de digestión enzimática • Estudio deleciones cromosomas 1p y 19q en oligodendrogliomas • RAS en neoplasia colon • EGFR en neoplasia pulmón • Necesidad de estudios para validación
  • 28. Prevención y eliminación residuos 28 • Guantes nitrilo y gafas protección • No necesidad de mascarillas ni vitrinas aspiración en macros • Residuos • Biodegradable • Planta de residuos biológicos
  • 29. Toxicidad Glioxal 40% 29 • Glyoxal is listed on Annex I of Directive 67/458/EEC in the EU chemical legislation (since 26th – 28th ATP; Annex I Index# 605-016-007) with a classification as: • Xn; Muta. Cat. 3; R68 • Xi; R43 May cause sensitization by skin contact. Concentration limit for labelling 1% • Xn; R36/38 Irritating to eyes and skin. Concentration limit for labelling 10%
  • 30. Toxicidad glioxal 30 • Ingesta de hasta 10 mg/día • Alimentos: Café, tostadas, fritos y asados de carnes, pescados, setas, salchichas, aceite, salsa de soja, cerveza, brandis, productos lácteos y verduras fermentadas… • Productos cosméticos hasta 100 ppm • Humo del tabaco
  • 31. Problemas Glyo-fixx 31 • Eosinófilos, hematíes, Paneth • Tinciones de Warthin (HP) • No conserva bien los tejidos a medio plazo • Alternativas para larga conservación: • Solución alcohólica de Glyo-fixx (60% etanol). Ausencia de estudios de validación de tiempos. • Formol como fijador secundario
  • 32. Problemas Inmuno e HIS con Glyo-fixx 32 • Marcadores nucleares: Ki 67, TTF1, PMS2 • Comportamiento diferente de los monoclonales según plataforma: • Ventana, Dako, Leyca • SISH HER 2 Ventana vs. CISH HER 2 Dako • Algunos protocolos Glyo-fixx diferentes formol
  • 33. Fijación Greenfix 33 • Componentes fórmula similares a Glyo-fixx • Comportamiento tinciones similar a Glyo-fixx • Visualización de eosinófilos, hematíes, Paneth • Buen comportamiento en inmunohistoquimia
  • 34. Coste fijadores alternativos 34 • Coste de compra superior a formol • Menor coste si compra en formato concentrado • Pocos fijadores se ofrecen concentrados (Glyo-fixx) • Manipulación tejidos formol. Coste superior • Mesas tallado con aspiración • Recambios filtros y mantenimiento mesas • Eliminación residuos • 10-20 minutos aseo diario del personal
  • 35. Ventajas fijadores alternativos 35 • Escasa peligrosidad para la salud y medio ambiente • Fijación adecuada de las piezas • Muy buena calidad en HE, histoquimia e inmunohistoquimia con adecuación de protocolos • No precisan de protección respiratoria • Eliminación del producto menos peligrosa para el personal • Coste final inferior al formol
  • 36. Desventajas fijadores alternativos 36 • Pérdida granulación en eosinófilos. Glyo-fixx • Conservación mala de los tejidos para largos períodos si no es alcohólico. Conservación posterior en formol. • Marcadores nucleares en inmuno algo más débiles
  • 37. Desventajas fijadores alternativos 37 •Técnicas farmacodiagnóstico no estandarizadas •Técnicas biología molecular no estandarizadas •Dificultad interconsultas con otros centros
  • 38. Fijadores alcohólicos 38 • 60-70% etanol • Glyo-fixx alcohólico • Greenfix plus • Finefix • Inflamables • Armarios para inflamables
  • 39. Detectores niveles de formol 39 • Lecturas cruzadas entre formol y alcoholes,…
  • 40. Conclusiones 40 • Formol y bacon cancerígenos grupo I • Substitución del 100% formol. Hoy no es posible • La fijación mixta permite reducir consumo formol a mínimos aceptables • Fijadores alternativos: • Glyoxal • Alcohólicos • Técnicas no estandarizadas • Problemas interconsultas
  • 41. 41 Muchas gracias Dr. Miquel Àngel Carrasco Tel 935047940 mcarrasco@quironsalud.es