Requiem 2022 | The Great War Sym

THE GREAT WAR SYMPHONY
3 en 4 mei 2022
NAS orkest, projectkoor en solisten
Barbara kerk Nieuwegein

VOORWOORD
Nederland kent de gevoelens en dramatiek van de 1ste
Wereldoorlog niet zoals de volken van de landen die betrokken
waren. In de cultuur van bijvoorbeeld Australië is Waltzing
Mathilda een begrip en in ‘The Great War Symphony’ verwijst
Hawes er naar in het deel ’Gallipoli’.
Waltzing Matilda wordt vaak het onofficiële nationale volkslied
van Australië genoemd. Een populair Australisch volksliedje
(oorpr. Schots), geschreven in 1895 door Banjo Paterson. Het
gaat over een zwerver (swagman) die een schaap (jumbuck)
steelt, en zichzelf in een kreek (billabong) verdrinkt als hij
opgepakt dreigt te worden.
Een Matilda is een plunjezak; waltzing komt een Duitse
uitdrukking Auf die Walz gehen (op pad gaan). Waltzing
Matilda is dus met een plunjezak op je rug op pad gaan,
zwerven. Met een wals heeft het niets te maken; de melodie is
zelfs niet in walstempo.
Het nummer is talloze keren opgenomen (Jimmie Rodgers die
daar een hit mee had in 1962, en vele anderen Tijdens de
sluitingsceremonie van de Olympische Zomerspelen in Sydney
in 2000 werd het nummer opgevoerd door de countryzanger
Slim Dusty.

WALTZING MATHILDA
Once a jolly swagman camped by a billabong
Under the shade of a coolibah tree
And he sang as he watched and waited 'til his billy boiled
"You'll come a-Waltzing Matilda, with me”
Waltzing Matilda, Waltzing Matilda
"You'll come a-Waltzing Matilda, with me"
He sang as he watched and waited 'til his billy boiled
Down came a jumbuck to drink at the billabong
Up jumped the swagman and grabbed him with glee
And he sang as he stowed that jumbuck in his tucker bag
And he sang as he stowed that jumbuck in his tucker bag

WALTZING MATHILDA
Up rode the squatter, mounted on his thoroughbred
Up rode the troopers, one, two, three
"With that jolly jumbuck you've got in your tucker bag?"
"With that jolly jumbuck you've got in your tucker bag?"
Up jumped the swagman and sprang into the billabong
"You'll never take me alive", said he
And his ghost may be heard as you pass by that billabong
And his ghost may be heard as you pass by that billabong

Patrick Hawes (1958)
1919 - 2018 100 jaar einde WOI
Koor, orkest, sopraan en tenor
Patrick Hawes componeerde deze koorsymfonie ten behoeve
van SSAFA ter herdenking van het eeuwfeest van de Eerste
Wereldoorlog. Wereldpremière inclusief een massaal koor en
militaire bands in de Royal Albert Hall in november 2018.
4 delen voor elk jaar van de oorlog - Praeludium (1914-1915),
maart (1915-1916) , Elegy (1916–1917) en Finale (1917-1918).
Literatuur uit WO1: Wilfred Owen's 1914, Siegfried Sassoon's
dagboekvermelding Hell Let Loose, Margaret Cole's Falling
Leaves, Sydney Bolitho's Gallipoli en Moina Michael's We Shall
Keep The Faith

Praeludium (1914-1915)
Introductie en start van de oorlog
1. “War broke” (Koor)
‘
• ’1914’ (excerpt), Wilfred Owen (1893-1918)
• Filmisch, vooral als de Hoorns starten en dreigend –
buisklokken (Big Ben)
• Opvallend: maatwisselingen door het hele stuk en unisono
• Opvallend: muzikale flarden, mistig en ver verleden, literatuur
uit die tijd, veel verwijzingen naar het christelijke geloof,
Gezichtspunt van de geallieerden vooral Engels
• “Oorlog is uitgebroken: en nu komt de Winter van de wereld
met vergankelijke grote duisternis van alle kanten op ons af”

2. “Wake up England”, Robert Bridges (1844-1930)
• Waarschuwende woorden en verdedig Engeland
• Tenor solo
• Musicalachtig maar dreigend van toon aan het eind
• Opvallend: veel delen gaan direct in de volgende over
• “Gij zorgeloze, wordt wakker! Gij vredestichter, vecht! Wees
standvastig, Engeland, voor eer, en God bewaakt het recht!”

3. “The Trumpet” – Edward Thomas (1878-1917)
• “Rise up, rise up” is een oproep tot heroïsche strijd
• Agitatio ritmico, snel en wervelend stuk, glorieus eind “Arise!”
• Opdrijvend tango ritme in de bassen
• Uitroepen: scatter it, Arise!
• “Sta op, sta op, terwijl de trompet blaast, de dromen van
mensen najaagt en de dageraad gloeit ….. op met het licht,
als in oude oorlogen; Sta op, sta op”!

4. “Oath to the King” tradtional army oath
• De plechtige eed in optimisme sfeer “I swear by almighty God
mondt uit in “a long way to tipperary” dat een beroemd Iers
soldaten liedje was in die tijd, verlangen van soldaat naar huis
• “Ik zweer bij de Almachtige God dat ik trouw zal zijn aan zijne
majesteit Koning George de Vijfde zal dragen ….“
• “It's a long way to TipperaryTo the sweetest girl I know!”

5. “Christian soldiers” Sabine Baring-Gould (1834-1924)
• Engelse Hymne muziek van Arthur Sullivan (1871)
• Salvation Army’s favourite processional song
• Nieuw testamentisch: soldaat voor God
• Forward into battle
• “Voorwaarts christelijke soldaten!
Marcherend in de oorlog,
met het kruis van Jezus dat gaat altijd voor…
…... !”

6. “Into battle” – Julian Grenfell (1888-1915)
• Postuum gepubliceerd in 1915, hij was soldaat en werd 27 jaar
• Hij schreef "I adore war. ... It is like a big picnic
but without the objectivelessness of a picnic.
I have never been more well or more happy… ”
• 2e couplet: “The fighting man shall from the sun
Take warmth, and life from glowing earth; Speed
with the light-foot winds to run
And with the trees to newer birth”

6. “Into battle” – Julian Grenfell (1888-1915)
• Dreigend aan het eind, (tegen het optimisme in?)
• Mooie directe overgang naar “Waste ” waarin flarden van Into
battle tot aan het eind terugkomen
7. “Waste” – Geoffrey Kennedy (1883-1929)
• Woodbine Willy was een populaire priester in WOI, deelde
bijbels en sigaretten
• Hier in het stuk begint in feite de strijd, grimmig toon als
commentaar op nutteloze strijd

March (1915-1916)
De oorlog begint
8. “Quit ye like men” – Brief aan de Corinthiers King James Bible
• Aartsbisschop van Canterbury in preek 4 augustus 1915 na 1
jaar oorlog
• Mars! Aan begin van deel 2 lijkt het muzikaal op “rise up, rise
up” met optimistische uitroepen en weer de connectie met het
geloof.
• “Watch ye, stand fast in the faith. Quit ye like men, be strong”

March (1915-1916)
De oorlog begint
9. ”The falling leaves” – Margaret Cole (1893 – 1980)
• Tegengeluid van pacifiste, haar tijd ver vooruit
• De treurige werkelijkheid dringt door: metafoor: de glorieuze
euforie eindig met de doden die vallen als die vlokken in de
vlaamse klei in een anonieme dikke laag sneeuw
• Opvallend: hergebruik van melodisch materiaal (war broke,
today as I rode by)

9. ”The falling leaves” – Margaret Cole (1893 – 1980)
• Tegengeluid van pacifiste, haar tijd ver vooruit
• De treurige werkelijkheid dringt door: metafoor: de glorieuze
euforie eindig met de doden die vallen als die vlokken in de
vlaamse klei in een anonieme dikke laag sneeuw
• Opvallend: hergebruik van melodisch materiaal (war broke,
today as I rode by)
March (1915-1916)
De oorlog begint

March (1915-1916)
De oorlog begint
10. “Gallipoli” – Sidney Bolitho (1889–1919)
• Mislukte actie van ‘geallieerden’: duizenden onnodige doden
• And the band played Waltzing Mathilda
• Kantelpunt voor het huidige Turkije, de verliezende
geallieerden en de ANZAC
• Muzikaal: duool lijntje in de bassen = drama (Jaws achtig),
wordt begeleiding in deel 11
• “De nieuwe dageraad verlicht de oostelijke hemel; Schaduwen
uit de zee: de Derde Brigade met stormachtige moed,
Australiërs betreden Gallipoli”….”begraven op Gallipoli”.

March (1915-1916)
De oorlog begint
10. “Gallipoli” – Sidney Bolitho (1889–1919)
• Mislukte actie van ‘geallieerden’: duizenden onnodige doden
• And the band played Waltzing Mathilda
• Kantelpunt voor het huidige Turkije, de verliezende
geallieerden en de ANZAC
• Muzikaal: duool lijntje in de bassen = drama (Jaws achtig),
wordt begeleiding in deel 11
• “De nieuwe dageraad verlicht de oostelijke hemel; Schaduwen
uit de zee: de Derde Brigade met stormachtige moed,
Australiërs betreden Gallipoli”….”begraven op Gallipoli”.
This poem was written by Staff Sergeant Sydney Bolitho,
6th Battalion Australian Imperial Force (AIF) while serving
in the trenches at Gaba Tepe on 25 May 1915.
Staff Sergeant Sydney Bolitho received serious bomb
wounds to both legs at Gallipoli and was repatriated to
London.
His part in the “war to end all wars” was over.
It was while recovering from his injuries that he contracted
tuberculosis, which ultimately caused his death in 1919.
He was buried with full military honours at the White Hills
cemetery in Bendigo, Victoria, Australia

March (1915-1916)
De oorlog begint
11. “Mid Jutland’s deadly battle roar”
• Grootste zeeslag veel doden aan beide zijden. Status quo
blokkade duitse havens bleef intakt.
12. “No cross or headstone mark their graves” “until the sea gives
up its dead”
• Gaat weer mooi over in:
13. Inferno – dagboek van S Sassoon (ooggetuige)
The battle of the Somme, 1 july 1916, 29000 doden op 1 dag.
• Voor het orkest een uitdaging! En ook voor de Tenor!

Elegy (1916-1917)
Treurlied, weemoedige gedichten
14. “Anthem for doomed youth” – Wilfred Owen (1893-1918)
• Na slot van 13. een zee van schijnbare rust
• Aangrijpend gedicht van grootste poëet van WOI
• Flarden muziek – koor zingt anthem deels unisono achter de
tel als antwoord , melodie in Cello
• Thema weer herkenbaar als in deel 1
• Ook herkenbaar: slotcadenzen op een gevoelige klassieke
manier
• Hij stierf 1 week voor de wapenstilstand in 1918 bij de slag om
de Somme. Aansluitend het lied over modder aan de Somme

Elegy (1916-1917)
14. “Anthem for doomed youth” – Wilfred Owen (1893-1918)
• Na slot van 13. een zee van schijnbare rust
• Aangrijpend gedicht van grootste poëet van WOI
• Flarden muziek – koor zingt anthem deels unisono achter de
tel als antwoord , melodie in Cello
• Thema weer herkenbaar als in deel 1
• Ook herkenbaar: slotcadenzen op een gevoelige klassieke
manier
• Hij stierf 1 week voor de wapenstilstand in 1918 bij de slag om
de Somme. Aansluitend het lied over modder aan de Somme
Welke doodsklokken voor hen die sterven als vee?
Behalve de monsterlijke woede van de wapens.
Enkel snel geroffel van stotterende geweren dooft haastige
gebedjes.
Geen spot voor hen; geen gebeden noch klokken; Geen
stem van rouw behalve de koren, - De schrille, stomme
koren van jammerende granaten;
En bugels lokken in de verte op droevige oevers. Welke
kaarsen kunnen worden gebruikt om ze te gedenken? Niet
in de handen van jongens, maar in hun ogen schijnt het
heilige vuur van afscheid.
De doorschijnende huid van een meisje zal aan hun geest
verschijnen; haar bloemen de tederheid van geduldige
geesten, en in langzame schemer sluiten ze de oogleden.

Elegy (1916-1917)
15. “Song of the mud” – Mary Borden (1887-1968)
• Luguber, tenor en Pizzicato strijkers, als een luchtige dans met
een vreselijke haast onmogeljke tekst
• Gevolgd door teksten op grafstenen op de militaire
begraafplaatsen in de buurt van de Somme
16. “He lies with England’s heroes in the watchful care of God” en
“May his reward be as great as his sacrifice”
• Sopraan en tenor
• Herkenbare melodische thema’s in de strijkers (2e violen)
• Veel nadruk op belangrijke woorden

Elegy (1916-1917)
17. “America speaks” Florence Coates (1850-1927)
• Amerika verklaart Duitsland in 1917 de oorlog, Coates
parafraseert de war speech van president Wilson
• Trompet in een militaire melodie en koor dat de tekst perfect
volgt wisselen elkaar af
18. Direct volgt “The dead soldier” – Sydney Oswald (1880-1926)
• Weer het bekende melodische materiaal met typische strijkers
begeleiding
• Rode lippen, en eerder ook rode bloemen; klaprozen in Noord-
Frankrijk

Elegy (1916-1917)
17. “America speaks” Florence Coates (1850-1927)
• Amerika verklaart Duitsland in 1917 de oorlog, Coates
parafraseert de war speech van president Wilson
• Trompet in een militaire melodie en koor dat de tekst perfect
volgt wisselen elkaar af
18. Direct volgt “The dead soldier” – Sydney Oswald (1880-1926)
• Weer het bekende melodische materiaal met typische strijkers
begeleiding
• Rode lippen, en eerder ook rode bloemen; klaprozen in Noord-
Frankrijk
Patrick Hawes over “The dead soldier”:
It is important for choirs to be aware throughout of the
independent, melodic accompaniment where much of the
sorrow of this moving poem is centred.
Every effort should be made to convey the words clearly
especially in the first verse where the syntax is quite
complex.
Equally important, is that performers should identify with
the deep pain felt at the loss of a loved one.
“We knew great love, we have not lived in vain”

Finale (1917-1918)
Naar het eind van de oorlog
19. “Dies Irae” – hynme uit de 13e eeuw
• Verwijzing naar het geloof, traditionele Requiems (Verdi) en het
einde der tijden, ultieme oorlogsbeleving
• Drukke strijkers, belangrijk koperwerk en slagwerk
• Afwisseling triolen en achtste noten  onrust
• Mooi gebruik van opgaande hele toons toonladder afgewisseld
met neergaande melodien in het koor
• En een stoer slot

Finale (1917-1918)
Naar het einde van de oorlog
20. “The stormnight” – Geoffrey Dearmer (1893-1996)
• Sluit perfect aan op Dies Irae, dag des oordeels
• Nu ook veel neergaande lijnen itt in Dies Irae, het dondert naar
beneden
• tenor en orkest razen nog even uit,
• opgaande hele toons komt ook hier voor: and star shells rise,
volgt hiermee perfect de inhoud van de tekst
21. ”Tell them at home” – Heathcote Garrod (1878-1960)
• Tenor solo – de kunst van het weglaten, mooie vorm na de hel
• Lijkt op een 12-toons melodie

Finale (1917-1918)
22. “Disarmament” – John McCrae (1872-1918)
• Het verlangen naar vrede
23. “And then there was a great calm” – Thomas Hardy (1840 -
1928)
• Het begin van het deel1 komt terug. Intro en koor
• Koor grotendeels a capella. Het wordt vrede. En de sopraan
zingt “Calm fell from heav’n distilled a clemency, There was
peace and silence in the sky”
• Passende kalme, peaceful begeleiding met sopraan solo

Finale (1917-1918)
22. “Disarmament” – John McCrae (1872-1918)
• Het verlangen naar vrede
23. “And then there was a great calm” – Thomas Hardy (1840 -
1928)
• Het begin van het deel1 komt terug. Intro en koor
• Koor grotendeels a capella. Het wordt vrede.
24. “Calm fell”
• Passende kalme, peaceful begeleiding met sopraan solo
In Flanders fie
Between the c
That mark o
The larks, s
Scarce heard
We are the De
We lived, felt d
Loved and w
In Flande
Take up our qu
To you from fa
The torch; b
If ye break f
We shall not s
In Flande
John McCrae was beroemder om “In Flanders Fields”
In Flanders fields the poppies blow
Between the crosses, row on row,
That mark our place; and in the sky
The larks, still bravely singing, fly
Scarce heard amid the guns below.
We are the Dead. Short days ago
We lived, felt dawn, saw sunset glow,
Loved and were loved, and now we lie
In Flanders fields.
Take up our quarrel with the foe:
To you from failing hands we throw
The torch; be yours to hold it high.
If ye break faith with us who die
We shall not sleep, though poppies grow
In Flanders’ fields

Finale (1917-1918)
24. “Blow out you bugles” – Rupert Brooke (1887-1915)
• 'The Dead' is een van de oorlogssonnetten van Brooke. Dit
gedicht laat duidelijk zien dat de uitbraak van de oorlog een
nieuwe periode in de geschiedenis inluidde. Brooke dacht dat
jezelf opofferen voor een nobele zaak de hoogste kwaliteiten in
de mens naar boven kon halen. Frank Bridge maakte
een toonzetting bij dit gedicht, hij las het anders, een oproep
voor een zinloze slachting, in zijn Blow out, you bugles.
• Begint met bugles in een militaire sound ter ere van de doden
• Koor zingt het als een hymne

Finale (1917-1918)
25. “They shall not grow old” – Robert L. Binyon (1869-1943)
• De hele last post op trompet zit erin. Militair saluut aan dode.
• Koor en sopraan zingen daar tegelijk door:
• Schokkend mooi!
26. “We shall keep the faith” – Moina Michael (1869-1944)
• Slot hymne, mooi begin met militaire trom en piccolo
• Soort antwoord op het gedicht Flander’s Fields en zet
tegenover de zinloosheid toch weer hoop.
• Poppy red en bloed in 2e couplet

NAWOORD
Nederland kent de gevoelens en dramatiek van de 1ste
Wereldoorlog niet zoals de volken van de landen die
betrokken waren. In de cultuur van bijvoorbeeld
Australië is Waltzing Mathilda een begrip en in hget stuk
verwijst Hawes er naar in het deel ’Gallipoli’.
Het polulaire ‘And the band played Waltzing Matilda’ is
van Eric Bogle en is ook bekend van uitvoeringen door
The Pogues, Shane MacGowan, Joan Baez, John
McDermott, The Dubliners en June Tabor.
Bogle verwijst naar de 50.000 soldaten uit Australië die
stierven in Gallipoli in 1915 bij de mislukte invasie van
de geallieerden tijdens de Eerste Wereldoorlog, maar
ook naar de zinloosheid van oorlogen in het algemeen.
De tekst verwijst veelvuldig naar het bekende
Australische lied Waltzing Mathilde neemt de symboliek
daarvan naadloos over.

WALTZING MATHILDA
Now when I was a young man, I carried me pack
And I lived the free life of the rover
From the Murray's green basin to the dusty outback
Well, I waltzed my Matilda all over
Then in 1915, my country said "son
It's time you stopped rambling, there's work to be done"
So they gave me a tin hat, and they gave me a gun
And they marched me away to the war
And the band played Waltzing Matilda
As the ship pulled away from the quay
And amidst all the cheers, the flag-waving and tears
We sailed off for Gallipoli
And how well I remember that terrible day
How our blood stained the sand and the water
And of how in that hell that they called Suvla Bay
We were butchered like lambs at the slaughter
Johnny Turk, he was waiting, he'd primed himself well
He showered us with bullets and he rained us with shell
And in five minutes flat, he'd blown us all to hell
Nearly blew us right back to Australia

WALTZING MATHILDA
But the band played Waltzing Matilda
When we stopped to bury our slain
We buried ours, and the Turks buried theirs
Then we started all over again
And those that were left, well we tried to survive
In that mad world of blood, death and fire
And for ten weary weeks, I kept myself alive
Though around me the corpses piled higher
Then a big Turkish shell knocked me arse over head
And when I woke up in me hospital bed
And saw what it had done, well I wished I was dead
Never knew there was worse things than dyin’
For I'll go no more waltzing Matilda
All around the green bush far and free
To hump tent and pegs, a man needs both legs
No more waltzing Matilda for me

WALTZING MATHILDA
So they gathered the crippled, the wounded, the maimed
And they shipped us back home to Australia
The legless, the armless, the blind, the insane
Those proud wounded heroes of Suvla
And as our ship pulled into Circular Quay
I looked at the place where me legs used to be
And thanked Christ there was nobody waiting for me
To grieve, to mourn, and to pity
But the band played Waltzing Matilda
As they carried us down the gangway
But nobody cheered, they just stood and stared
Then they turned all their faces away
And so now every April, I sit on me porch
And I watch the parades pass before me
And I see my old comrades, how proudly they march
Reviving old dreams of past glories
And the old men march slowly, old bones stiff and sore
They're tired old heroes from a forgotten war
And the young people ask, "what are they marching for?"
And I ask myself the same question

WALTZING MATHILDA
But the band plays Waltzing Matilda
And the old men still answer the call
But as year follows year, more old men disappear
Someday no one will march there at all
Who'll come a-waltzing Matilda with me?
And their ghosts may be heard
As they march by that billabong
Who'll come a-waltzing Matilda with me?
Linkjes
Waltzing Mathilda
And the Band played Waltzing Mathilda

Requiem 2022 | The Great War Sym

Recommended

Recommended

More Related Content

Featured

Featured (20)

Requiem 2022 | The Great War Sym

Editor's Notes