1. *** กรุณาอานหนานีกอนครับ ***
้ 
7 กันยายน พ.ศ. 2551
สวัสดีผูอานทุกทาน

ไฟลที่ทาน download นี้เปนตัวอยางของหนังสือ ‘พัฒนา Web Applications เบื้องตนดวย Oracle
Developer Suite 10g โดยมีครบทุกบท (25 บท) เพียงแตแตละบทจะมีเนื้อหาเพียง 1 ใน 3 ของ
บทเต็ม ผูเขียนนํามาใหดูเปนตัวอยางเพื่อใหผูอานดูกอนตัดสินใจซื้อหนังสือ

รายละเอียดสถานที่จาหนาย และการสั่งซื้อทางไปรษณีย กรุณาดูรายละเอียดไดใน
ํ
www.bansak.com
ขอบคุณทุกทานที่ใหความสนใจหนังสือ
บรรศักดิ์ เกิดชัยฤทธิ์ (ผูเขียน)
bansak@loxinfo.co.th

2. พัฒนา
Web Applications เบื้องตน ดวย
Oracle
Developer Suite 10g
เครื่องมือที่ทําใหการสราง Database Applications เปนเรื่องงายสําหรับคุณ
บรรศักดิ์ เกิดชัยฤทธิ์

3. พัฒนา Web Applications เบื้องตน ดวย
Oracle Developer Suite 10g
ผูเขียน : บรรศักดิ์ เกิดชัยฤทธิ์
สงวนลิขสิทธิตามพระราชบัญญัติลิขสิทธิ์ พ.ศ. 2537 หามลอกเลียนแบบ ทําสําเนา ถายเอกสารสวนหนึงสวนใดของ
์ ่
หนังสือ หรือนําไปเผยแพรบนอินเตอรเน็ต และเครือขายตางๆไมวารูปแบบใดๆ นอกจากไดรับอนุญาตเปนลายลักษณ
อักษรจากผูเขียนเทานั้น
โปรแกรม Oracle Developer Suite 10g, Database 10g, Application Server 10g และ Forms and Reports Services
Standalone 10g เปนของ Oracle Corporation ชื่อผลิตภัณฑ และเครื่องหมายการคาตางๆที่อางถึงในหนังสือเปนของ
เจาของชื่อผลิตภัณฑนั้นๆ
พิมพครั้งที่ 1 : สิงหาคม พ.ศ. 2551
ราคา : 520 บาท
ขอมูลทางบรรณานุกรมของหอสมุดแหงชาติ
บรรศักดิ์ เกิดชัยฤทธิ์
พัฒนา Web Applications เบื้องตน ดวย Oracle Developer Suite 10g
กรุงเทพฯ : จรัลสนิทวงศการพิมพ, 2551
450 หนา
1. พัฒนา Web Applications เบื้องตน ดวย Oracle Developer Suite 10g
ISBN 978-974-452-958-9
ภาพปก : กิตติบดี บัวหลวงงาม
พิมพที่ : บริษัท จรัลสนิทวงศการพิมพ จํากัด
285-292 ม.4 ถ.เพชรเกษม แขวงหลักสอง เขตบางแค กรุงเทพฯ 10160
โทรศัพท 02-809-2281-3 แฟกซ 02-809-2279
จัดจําหนาย : บรรศักดิ์ เกิดชัยฤทธิ์
3 ซอยมาเจริญ 1 แยก 1 ถนนเพชรเกษม 81 แขวงหนองคางพลู เขตหนองแขม กรุงเทพฯ 10160
โทรศัพท 02-420-9642, แฟกซ 02-420-8502
bansak@loxinfo.co.th
เกี่ยวกับผูเขียน : บรรศักดิ์ เกิดชัยฤทธิ์
ปริญญาตรี คณะบริหารธุรกิจ สาขาการบัญชี มหาวิทยาลัยรามคําแหง พ.ศ. 2531
ปริญญาโท คณะพาณิชยศาสตรและการบัญชี สาขา Information Technology in Business
แขนงวิชา Accounting Information System (AIS) จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย พ.ศ. 2545
ผานงานการทําบัญชี Implement ซอฟตแวรระบบบัญชี และพัฒนาระบบงานคอมพิวเตอร
เคยทํางานตําแหนง Computerized Accounting Support, Programmer, Programmer
Analyst, Accounting Manager และ Software Consultant ปจจุบันทํางานสวนตัว
พัฒนา Web Applications เบื้องต้น ด้วย Oracle Developer Suite 10g www.bansak.com

4. คํานํา
เมื่อทานหยิบหนังสือเลมนี้ขึ้นมาอานผูเขียนมั่นใจวาทานคือนักพัฒนาระบบงาน หรือผูที่กําลังตัดสินใจเปนนักพัฒนาระบบงาน หนังสือ
เลมนี้เดิมไดพิมพจําหนายครั้งแรกเมื่อตนป 2550 ประกอบดวย 3 สวนหลักคือ Database, Developer และ Application Server
เนื่องจากหนังสือมีความหนากวา 620 หนา หนากระดาษขนาด A4 ทําใหไมสะดวกในการพกพา ใชงาน และเพิ่มเติมเนื้อหาที่มีเพิ่ม
ขึ้นมาเรื่อยๆ ประกอบกับผูอานบางทานไดแนะนําใหผูเขียนแยกเนื้อหาใหชัดเจนเพื่อใหผูสนใจเลือกซื้อในสิ่งที่ตนเองตองการศึกษาเชน
บางทานสนใจเฉพาะสวนของ Database แตไมสนใจ Developer และ Application Server ถาเปนหนังสือเลมเดิมก็ตองซื้อทั้งเลมแต
อานแคเพียงบางสวน บางทานสนใจ Developer และ Application Server ไมสนใจ Database เพราะมีความรูอยูแลวก็ตองซื้อทั้งเลม
แตอานบางสวน ดวยเหตุผลขางตนผูเขียนจึงไดแยกหนังสือเลมเดิมออกเปน 2 เลม เลมแรกเปนสวนของ Database 10g สวนเลมที่
สองเปนสวนของ Developer Suite 10g และ Application Suite 10g รวมกัน
หนังสือเลมนี้เหมาะสําหรับผูตองการใชโปรดักทของ Oracle คือ Developer Suite 10g เพื่อพัฒนาระบบงาน เมื่อพัฒนาเสร็จแลวเปน
สวนที่ถูกใชงานโดยผูใชโดยทํางานเปนสวนของ front-end และอีกตัวที่ขาดไมไดเมือตองนําระบบงานที่พัฒนาเสร็จมาไวในโปรดักทที่
่
เปน middleware คือ Application Server 10g เพื่อใหผูใชไดใชงาน
นาเสียดายที่หนังสือที่เกี่ยวกับ Oracle ที่เปนภาษาไทย ไมวาจะเปน Database, Developer และ Application Server มีใหเห็นในราน
หนังสือไมมากนัก สวนใหญที่เห็นเปนหนังสือภาษาอังกฤษจากตางประเทศ ทําใหการศึกษา Oracle ดวยตนเองไมแพรหลายเทาที่ควร
แตกตางจากโปรดักทของ Microsoft ที่มีหนังสือทั้งภาษาไทย ภาษาอังกฤษใหเลือกอานหลากหลายมากมาย ทําใหเขาถึงโปรดักทได
งายกวาจึงเปนที่นิยมของนักพัฒนาระบบงานทั้งเกา และใหม หนังสือภาษาไทยที่มีไมมากอาจบงบอกถึงความนิยม และปริมาณผูใชที่มี
จํานวนไมมากทําใหไมคุมกับตนทุนการผลิตหนังสือภาษาไทยออกมาจําหนาย ประกอบกับเมื่อกลาวถึงโปรดักทของ Oracle สิ่งที่ผูใช
สวนใหญคิดถึงกอนเปนอันดับแรกคือเรื่องราคา และคาใชจายดูแลระบบที่คอนขางสูง คิดวาเปนระบบที่เหมาะกับธุรกิจขนาดใหญเทานั้น
แตปจจุบัน Oracle ออกเวอรชันสําหรับธุรกิจขนาดเล็ก และกลาง (SME) และปรับราคาลดลงมาในระดับที่จัดซื้อจัดหามาใชไดงายกวา
เมื่อกอน และที่สําคัญไดเปดโอกาสใหผูสนใจ download โปรดักทของ Oracle ไดจากเว็บไซด www.oracle.com โดยไมมีคาใชจาย
ใดๆ และไมจํากัดประสิทธิภาพการใชงาน โปรดักทที่ไดมาเปนเวอรชันเต็มเหมือนโปรดักทที่มี licenses ที่องคกรขนาดใหญทั่วโลกใช
ทําใหเราทดสอบประสิทธิภาพไดอยางเต็มที่กอนตัดสินใจลงทุน แตที่สําคัญตองตระหนักวาให download เพื่อทดลองใชเทานั้น เมื่อ
พอใจประสิทธิภาพของโปรดักท และนํามาใชงานจริงควรจายคาลิขสิทธิ์ใหถูกตองแกเจาของโปรดักท
การศึกษา Oracle ทําไดหลายทาง สถาบันศึกษาบางแหงมีเปดสอนภายใน แตผูสนใจทั่วไปสามารถเขาคอรสฝกอบรมจากองคกรที่เปด
อบรมโดยใชหลักสูตรของ Oracle คาอบรมโดยเฉลี่ยตอคอรสอยูในระดับหลักหมื่นบาทขึ้นไปตอการเขาอบรม 3-4 วัน ผูสนใจแตขาด
แคลนทุนทรัพยจึงใชวิธีศึกษาดวยตนเอง วิธีหนึ่งที่นิยมใชคือศึกษาจากหนังสือภาษาไทย และอังกฤษที่หาไดในทองตลาด การศึกษา
เองโดยไมมีพื้นฐานมากอน และไมมีผูแนะนําถือวาไมงายนัก แตไมยากเกินความสามารถหากตั้งใจ ปญหาที่พบบอยคือติดตั้งโปรแกรม
ไมสําเร็จ ติดตั้งไดแตไมรูวิธีใชงาน ไมรูวิธีติดตอกับฐานขอมูล ไมมีผูใหคําปรึกษาแนะนําเมื่อพบปญหาเปนตน สิ่งเหลานี้ทําใหผูสนใจ
ลมเลิกความตั้งใจเรียนรู Oracle ไปอยางนาเสียดาย
หนังสือเลมนี้มีวัตถุประสงคเพื่ออธิบายวิธีใช Developer Suite 10g พัฒนาระบบงาน เพื่อใหผูสนใจใชเปนแนวทางศึกษาดวยตนเอง ใน
หนังสือไมเนนรายละเอียดมากนัก และไมใชคูมืออางอิง เปนแคเพียงแนะนําวิธีการใชเบื้องตน และสวนประกอบอื่นๆที่จําเปนตองใช เมื่อ
ผูศึกษามีความเขาใจเบื้องตนแลว ถาตองการรายละเอียดมากกวานี้ผูเขียนขอแนะนําใหศึกษาจากคูมือ Oracle โดยตรง หรือหนังสือ
ของสํานักพิมพอื่นจากตางประเทศ (Third party) จะทําใหเขาใจไดดียิ่งขึ้น และกาวทันเทคโนโลยี่ไดอยางรวดเร็ว การพัฒนาระบบงาน
โดยใช Developer Suite 10g เพียงตัวเดียวไมสามารถสรางระบบงานสําเร็จได ตองมีโปรดักทที่เกี่ยวของอีกสองตัวคือ Database 10g
และ Application Server 10g หนังสือเลมนี้อธิบายโปรดักทของ Oracle ที่ตอง download ขั้นตอนการติดตั้งโปรดักทที่เกี่ยวของ การ
สรางฐานขอมูล การติดตอฐานขอมูล การใชคําสั่ง SQL และ PL/SQL การสราง Form, Menu, Library และ Report การแกปญหา
ภาษาไทย และการนําระบบงานที่พัฒนาเสร็จแลวติดตั้งใน Application Server 10g ใหผูใชใชงานผานทาง web browser เปนตน
หนังสือมีภาพประกอบ และคําอธิบายมากพอสมควรอาจทําใหดูเกินความจําเปน แตจากประสบการณของผูเขียน หนังสือที่มีคําอธิบาย
บรรยายเปนสวนใหญแตมีภาพประกอบที่ไมพอเพียงอาจทําใหผูเริ่มศึกษาทําความเขาใจไดยาก หนังสือที่มีภาพเปนเปนจํานวนมากแตมี
คําบรรยายเพียงเล็กนอยอาจไมเพียงพอตอการทําความเขาใจ ทําใหผูเริ่มศึกษาขาดความเขาใจหลักการ และทฤษฏีที่จําเปน ทําใหไม
ทราบวาภาพเหลานั้นสื่อความหมายใด ดังนั้นการมีทั้งภาพ และคําอธิบายที่พอเพียงจะทําใหผูอานเขาใจไดดียิ่งขึ้น สามารถใชภาพเปน
ตัวเปรียบเทียบกับสิ่งที่ทดลองทําไปวาถูกตองตรงกันหรือไม ถึงแมภาพจํานวนมากทําใหความหนาของหนังสือเพิ่มขึ้นก็ตาม แตถาทํา
ใหผูอานเขาใจไดดียิ่งขึ้นถือวาเปนสิ่งควรมี
เพื่อใหเกิดประโยชนสูงสุดจากการใชหนังสือเลมนี้ ผูเขียนขอแนะนําผูอานควรทําความเขาใจในทฤษฎีของแตละบทกอน เมื่อเขาใจแลว
จึงเริ่มทดลองปฏิบัติตามหนังสือเปนขั้นๆไป ถาทําขั้นตอนใดไมสําเร็จไมควรขามไปใหพยายามอีกครั้งก็จะสําเร็จได การศึกษาแตทฤษฎี
อยางเดียวแตไมลงมือทดลองปฏิบัติทําใหเขาใจไมลึกซึ้ง การลงมือปฏิบัติดวยทําใหเขาใจไดดียิ่งขึ้น และรูวิธีนําไปประยุกตใชงาน เพื่อ
ไมใหเกิดปญหาจากการทดลองปฏิบัติตามหนังสือ และทําใหศึกษาไดรวดเร็ว ผูเขียนไดจัดเตรียม script file ที่เปนตัวอยางการใชคําสั่ง
SQL, PL/SQL และ source code ของ Form, Menu, Library และ Report เปนตัวอยางของแตละบทไวให เมื่อไดทดลองปฏิบัติตาม
แลวติดขัดปญหาไมไดผลตามที่อธิบายไวในหนังสือ ขอใหทดลอง run script file หรือดู source code ของตัวอยางที่ใหมา เชื่อวา
แกปญหาใหผูอานไดอยางแนนอน
เมื่ออานหนังสือเลมนี้จบ และทดลองปฏิบัติ ผูเขียนหวังเปนอยางยิ่งวาผูอานจะมีความเขาใจในการพัฒนาระบบงานโดยใชโปรดักทของ
Oracle ที่ประกอบดวย Developer Suite 10g, Database 10g, Application Server 10g และเริ่มพัฒนาระบบงานที่ไมซับซอนไดดวย
ตนเอง ขอผิดพลาดประการใดในหนังสือเลมนี้ และคําแนะนําอันมีคาจากผูอานผูเขียนขอนอมรับเพื่อนําไปปรับปรุงในโอกาสตอไป
บรรศักดิ์ เกิดชัยฤทธิ์
bansak@loxinfo.co.th
28 สิงหาคม พ.ศ. 2551
www.bansak.com พัฒนา Web Applications เบื้องต้น ด้วย Oracle Developer Suite 10g

5. Download และ ติดตัง Source Files
้
เนื่องจากในหนังสือมีคําอธิบาย และตัวอยาง source code ตลอดทั้งเลม ประกอบดวย 27 Script files, 41 Forms, 12 Reports, 7
Menus และ 1 Library จากตัวอยางในหนังสือ ผูอานสามารถทดลองพิมพคําสั่ง SQL, PL/SQL สราง Forms, Menus, Libraries,
Reports และแกไข configuration files ไดดวยตนเอง ถาติดขัดปญหาประการใดทําใหสิ่งที่ทําไมเปนไปตามตัวอยางที่กลาวไว ใหดู
ตัวอยางจาก source code ที่ใหมา source code ทุกรายการไดผานการทดลองแลววาใชงานไดจริงตรงตามหนังสือ
ขั้นตอนการ download และติดตั้ง source files
1. จาก URL ของ browser พิมพ http://bansak.4shared.com ไมตองมี www หลัง // (ไมใช http://www.bansak.4shared.com)
จะปรากฏหนาจอดังรูป
คลิกเลือกไฟลนี้
หรือคลิก icon นี้
จากรูป เมื่อเขาสูหนาจอ http://bansak.4shared.com ใหคลิกเลือกไฟล Dev10g_Source_File.zip ไฟลมีขนาด 3.28 MB หรือ
คลิกที่ icon รูปสีเขียวจะปรากฏหนาจอดังรูปถัดไป (Source_Files_Dev10g_v3.zip เปน source files ของหนังสือเลมเกา)
คลิกเพื่อ Download File
จากรูป ใหคลิกปุม Download Now เพื่อ download ไฟลชื่อ Dev10g_Source_File.zip จะปรากฏหนาจอใหเลือก open หรือ save
ไฟล ใหคลิกเลือก save แลวเลือก folder ที่ตองการเก็บ zip ไฟล เหมือน download ทั่วไป
2. ให unzip ไปไวที่ root ของ drive C เปน C:Dev10g>
เมื่อ unzip ไฟลแลวจะได folder แยกยอยเปนกลุม ในแตละกลุมมี subfolder เก็บไฟลของแตละบทไว subfolder ที่ไดหลังจาก
unzip ประกอบดวย
Dev10g -> Form -> บทยอย เชน Chap_03, Chap_04, …
-> Image -> บทยอย เชน Chap_13, Chap_20, Chap_22
-> Library -> บทยอย เชน Chap_06, Chap_07, Chap_09
-> Menu -> บทยอย เชน Chap_14, Chap_19,Chap_21
-> Report -> บทยอย เชน Chap_15, Chap_16, …
-> Script -> บทยอย เชน Chap_02, Chap_03, …
-> Text -> บทยอย เชน Chap_02, Chap_09, …
-> WebUtil
ให unzip ไปไวที่ root ของ drive C เปน C:Dev10g>
3. ถาพบปญหา download ไฟลไมได ใหสงอีเมลมาที่ bansak@loxinfo.co.th ผูเขียนจะจัดสง source files ใหทันที
เนื่องจากผูเขียนมีการแกไขปรับปรุง และเพิ่มเติมเนื้อหาของหนังสือใหสมบูรณทันสมัยอยูเสมอ เนื้อหาสวนนี้จะถูกจัดพิมพในหนังสือที่
พิมพครั้งตอไปทันที เพื่อใหผูซื้อหนังสือที่พิมพในครั้งกอนไดมีเนื้อหาครบถวนเหมือนหนังสือที่พิมพครั้งหลังสุด ผูเขียนไดจัดทําเนื้อหา
สวนเพิ่มเติมไวในรูปแบบไฟล PDF และแจงใหทราบสวนที่เปลี่ยนแปลงไวใน www.bansak.com ผูอานสามารถ download ไฟล PDF
ไดจาก http://bansak.4shared.com
หลังจากซื้อหนังสือ ขอใหผูอานสง email address ของผูอานมาที่ bansak@loxinfo.co.th เพื่อใชแจงขาวสารในกรณีมีการแกไข

ปรับปรุง เพิ่มเติมเนื้อหาของหนังสือ และ source files โดยใหใช subject ใน email วา *Update Oracle Developer book contents*
พัฒนา Web Applications เบื้องต้น ด้วย Oracle Developer Suite 10g www.bansak.com

6. บทนํา
เนื้อหาในหนังสือเลมนี้เดิมเปนสวนหนึ่งของหนังสือ ‘พัฒนา Web Applications ดวย Oracle Developer Suite 10g’ พิมพจําหนายครั้ง
แรกเมื่อตนป 2550 ที่ผานมา หนังสือมีความหนา 624 หนา หนาหนังสือขนาด A4 เพื่อใหเหมาะสมกับการใชงาน ผูเขียนจึงแยกหนังสือ
เลมเดิมออกเปน 2 เลมยอยคือ ‘พัฒนา Web Applications เบื้องตนดวย Oracle Developer Suite 10g’ ความหนา 450 หนาที่ทาน
กําลังอานอยู และอีกเลมคือ ‘ใชงาน SQL และ PL/SQL เบื้องตนดวย Oracle Database 10g, 11g’ ความหนา 320 หนา หนังสือทั้ง 2
เลมผูเขียนไดปรับปรุงเพิ่มเติมเนื้อหาใหมีความสมบูรณยิ่งขึ้นกวาของเดิม
สําหรับ database หนังสือเลมเดิมเขียนบนพื้นฐานของ Database 10g ปจจุบัน Oracle ไดออกเวอรชันใหมเปน 11g แตทุกคําสั่งที่เคย
ใชใน 10g รวมทั้ง script จํานวน 194 ไฟลสามารถนํามาใชใน 11g ไดอยางไมมีปญหา ในหนังสือ ‘ใชงาน SQL และ PL/SQL เบื้องตน

ดวย Oracle Database 10g, 11g’ ผูเขียนไดเพิมเติมเรื่องการติดตั้ง Database 11g ไวดวย เมือติดตั้งเรียบรอยแลวจะพบวา user
่ ่
interface คลายของเดิม ถึงมีการเปลี่ยนแปลงแตผูอานสามารถเทียบเคียงกับ 10g ได
การติดดั้ง Database 11g บน Windows Server 2003 R2 Standard Edition พบวา Oracle Enterprise Manager (OEM) ไมไดถูก
ติดตั้งมาดวย เนืองจากมี error เกิดขึ้นในระหวางติดตั้ง ทดลองติดตั้งหลายครั้งก็ยังพบปญหาเดิม แตถาติดตั้งบน Windows Server
่
2000 กลับไมพบปญหาใด ทั้งตอนติดตั้ง และ run script file หรือติดตั้ง 10g บน Windows Server 2000, 2003 ก็ไมพบปญหา
เชนเดียวกัน ผูเขียนขอแนะนําวาเพื่อจุดประสงคการศึกษา และทดลองใชงานเพื่อเรียนรูการใชคําสั่งพื้นฐาน SQL, PL/SQL ซึ่งมีใชทั้ง

ใน 10g, 11g การติดดั้ง 10g ที่มีผูใชจํานวนมาก ผานการทดสอบใชงานมาระยะเวลาหนึ่งแลว ถามีปญหาเกิดขึ้นสามารถหาผูชวยเหลือ
ไดงาย วิธีแกไขหาไดจากแหลงขอมูลใน internet นาจะเปนทางเลือกที่ดีกวาการติดตั้ง 11g ซึ่งใชเวลาติดตั้งนาน ใชทรัพยากรของ
เครื่องมาก ไฟลที่ download จาก www.oracle.com มีขนาด 1.79 GB เมื่อเทียบกับ 10g ที่มีขนาดเพียง 655 MB เมื่อติดตั้งแลวใช
พื้นที่ใน hard disk มากกวา 10g และหนวยความจําอยางนอยตอง 1 GB เมื่อเทียบกับ 10g ที่ใช 512 MB ก็สามารถทํางานไดแลว บาง
ปญหาใน 11g ยังหาวิธีแกไมได ถารอไปสักระยะแลวคอยนํามาใชงานคิดวาคงไมชาจนเกินไป

ความเห็นของผูเขียน เมื่อมีซอฟตแวรเวอรชันใหมออกมา ปกติผูใชงานจริงสวนใหญไมนิยมเปลี่ยนไปใชเวอรชันใหม หรือเวอรชันลาสุด
ทันที เหตุผลเพราะมีคาใชจายตองซื้อ หรือ upgrade ซอฟตแวรใหม ไมมั่นใจในเสถียรภาพการทํางาน ถาเปน Microsoft Office เชน
Word, Excel, PowerPoint คงไมกังวลเทาไร แตถาเปนระบบปฏิบัติการ (OS) เชน Windows Server หรือระบบจัดการฐานขอมูล
(RDBMS) เชน Oracle database ผูรับผิดชอบคงตองคิดใหรอบคอบ ถาของเดิมยังทํางานไดดี รองรับงานที่ทําปจจุบันได คงไมมีผูใด
อยากเปลี่ยน เพราะถาเปลี่ยนแลวมีปญหาจะกระทบกับงานที่ทําทันที กระทบกับผูใชโดยสวนใหญ และอาจทําใหระบบงานทั้งหมดหยุด
ทํางาน ดวยเหตุผลที่กลาวมายังคงพบวาหนวยงานบางแหงยังใช Database 8i บน Windows Server 2000 จนถึงทุกวันนี้
เนื้อหาในหนังสือเลมนี้ประกอบดวย 25 บท, 27 Script files, 41 Forms, 12 Reports, 7 Menus และ 1 Library
หนาที่ จํานวนหนา
บทที่ 1 ความรูเบื้องตนการจัดการขอมูล และ Web Applications 1 9
บทที่ 2 ติดตั้ง Oracle Database 10g และ Developer Suite 10g 11 38
บทที่ 3 Forms 49 36
บทที่ 4 Master Forms 85 17
บทที่ 5 Property Classes และ Visual Attributes 103 11
บทที่ 6 Libraries 115 6
บทที่ 7 Alerts, Hints และ Tooltips 121 10
บทที่ 8 Master-Detail Forms 131 24
บทที่ 9 List of Values, Radio Button, Item List และ Popup Menus 155 35
บทที่ 10 สงผาน Parameter บน Forms 191 9
บทที่ 11 Multiple Canvases บน Forms 201 7
บทที่ 12 Forms แบบ Tab Pages (Multiple Pages) 209 16
บทที่ 13 Toolbars 225 8
บทที่ 14 Menus 233 27
บทที่ 15 Reports 261 31
บทที่ 16 Break Reports 293 7
บทที่ 17 Master-Detail Reports 301 15
บทที่ 18 Form Letter Reports 317 4
บทที่ 19 Reports ใน Database Applications 321 23
บทที่ 20 LOB Object 345 6
บทที่ 21 ติดตั้ง Oracle Application Server 10g และใชงานผาน Web 351 46
บทที่ 22 WebUtil Utility 397 20
บทที่ 23 ติดตั้ง Oracle Forms and Reports Services Standalone 10g 417 5
บทที่ 24 ติดตั้งใชงานโปรดักท Oracle 10g บน Windows OS เวอรชันอื่น 423 3
บทที่ 25 ติดตั้ง VMware Workstation V.6 427 11
www.bansak.com พัฒนา Web Applications เบื้องต้น ด้วย Oracle Developer Suite 10g

7. หนังสือแนะนํา
Oracle Database เปนระบบจัดการฐานขอมูลแบบสัมพันธ (Relational
Database Management System : RDBMS) ทําหนาที่ดูแลจัดการขอมูล
ปองกันการเขาถึงขอมูลโดยผูไมไดรับอนุญาต การใชงาน objects ตางๆใน
ฐานขอมูลตองไดรับอนุญาตจากผูดูแลจัดการฐานขอมูล เปนระบบฐานขอมูลที่
มีความแข็งแรง รองรับงานไดตั้งแตระดับเล็กจนถึงระดับใหญ มีความปลอดภัย
สูงจึงไดรับความเชื่อถือ และนิยมใชในองคกรชั้นนําทุกระดับทั่วโลก
Oracle Database ทําหนาที่ดูแลจัดการขอมูล ทํางานเปนสวน back-end จึง
ถูกนําไปใชกับ applications ตางๆมากมายที่เนนเรื่องการจัดเก็บขอมูล เชน
ระบบบริหารจัดการทรัพยากรขององคกร (Enterprise Resource Planning :
ERP) เพื่อเก็บขอมูลทางดานบัญชี การเงิน ซื้อ ขาย ผลิต จัดจําหนาย สินคา
คงคลัง บริหารงานบุคคลเปนตน ดังนั้นโปรแกรมเมอร ผูดูแลจัดการฐานขอมูล
และนักพัฒนาระบบงานที่ทํางานกับ applications เหลานี้ หรือพัฒนา
ระบบงานขึ้นมาใชเองที่ทํางานเปนสวน front-end จึงตองมีความรูพื้นฐานเรื่อง
ฐานขอมูล เพื่อใหทํางานกับฐานขอมูลไดอยางมีประสิทธิภาพ
หนังสือเลมนี้อธิบายตั้งแตการติดตั้งฐานขอมูลคือ database และซอฟตแวรที่
เกี่ยวของ การ configure คาตางๆกอนติดตั้งฐานขอมูล มีตัวอยางการใชคําสั่ง
SQL และ PL/SQL พรอมคําอธิบาย program code และเพื่อใหการศึกษาทํา
ไดอยางรวดเร็ว หนังสือมีตัวอยาง source code จํานวน 194 ไฟลพรอม
ขอมูลตัวอยางใหทดลองเรียกใชงาน ทําใหผูศึกษาลดเวลาพิมพคําสั่ง และ
สรางขอมูลตัวอยาง ทําใหการศึกษาหนังสือเลมนี้ใชเวลานอยลง
เนื้อหาในหนังสือเหมาะสําหรับนิสิต นักศึกษา โปรแกรมเมอร นักพัฒนาระบบงาน และผูสนใจทัวไปทีตองการเรียนรูการใช
 ่ ่
งานฐานขอมูลแบบสัมพันธทมีผูนิยมใชทั่วโลก เพื่อเปนพื้นฐานในการทํางานดาน Information Technology (IT) ตอไป
ี่
เนื้อหาในหนังสือประกอบดวย 15 บท 194 script files หนา 320 หนา ราคาจําหนาย 380 บาท
บทที่ 1 ความรูเบื้องตนการจัดการขอมูล
บทที่ 2 ติดตั้ง Oracle Database 10g และ 11g
บทที่ 3 ใชงาน SQL แบบ Interactive
บทที่ 4 PL/SQL
บทที่ 5 ความถูกตองของขอมูล (Data Integrity)
บทที่ 6 Built-In Functions
บทที่ 7 ควบคุมจัดการ Errors ใน PL/SQL
บทที่ 8 Functions, Procedures และ Packages
บทที่ 9 Cursors
บทที่ 10 Stored Procedures
บทที่ 11 Stored Functions
บทที่ 12 Database Triggers
บทที่ 13 Data Consistency และ Concurrency
บทที่ 14 สํารอง และกูคืนขอมูล (Backup & Recovery)
บทที่ 15 ติดตั้ง VMware Workstation V.6
พัฒนา Web Applications เบื้องต้น ด้วย Oracle Developer Suite 10g www.bansak.com

8. i
สารบัญ
บทที่ 1 ความรูเบื้องตนการจัดการขอมูล และ Web Applications ................................................................. 1

The Relational Model .................................................................................................................... 2
หลักการฐานขอมูลแบบสัมพันธ.......................................................................................................... 3
ความรูเบื้องตน Web Applications ..................................................................................................... 4
ประโยชน Web Applications ............................................................................................................ 6
แนะนํา Oracle Developer Suite 10g................................................................................................. 6
สถาปตยกรรม World Wide Web....................................................................................................... 7
Forms ในการใชงานแบบ Web.......................................................................................................... 8
Java Virtual Machine (JVM) บน Client............................................................................................. 9
Reports ในการใชงานแบบ Web ....................................................................................................... 9
Output Format ............................................................................................................................. 9
บทที่ 2 ติดตั้ง Oracle Database 10g และ Developer Suite 10g.............................................................11
ประเภทการติดตั้ง Database 10g .....................................................................................................11
ความตองการของระบบในการติดตั้ง Database 10g .............................................................................12
Oracle 10g Universal Installer.......................................................................................................13
เวอรชันของโปรดักทที่ใชในหนังสือ ...................................................................................................15
กําหนดคาบนระบบปฏิบัติการ Windows กอนติดตั้ง Database 10g .........................................................15
ติดตั้ง Oracle Database 10g ..........................................................................................................18
Enterprise Manager...............................................................................................................21
iSQL*Plus.............................................................................................................................23
ติดตั้ง Developer Suite 10g ...........................................................................................................24
สวนประกอบ Database 10g............................................................................................................27
Oracle Net Configuration Assistant.........................................................................................28
Net Service Name .................................................................................................................30
ใช Net Configuration Assistant สราง Connect String ................................................................30
สรางผูใช (Users) ในฐานขอมูล ........................................................................................................38
สราง Path สําหรับ Forms ...............................................................................................................39
สราง Path สําหรับ Reports.............................................................................................................40
สราง Directory เพื่อเก็บไฟลตัวอยาง ................................................................................................40
แกไข Configuration ของ Forms.....................................................................................................40
ใชภาษาไทยกับ Oracle 10g ...........................................................................................................41
ตัวอยาง แสดงภาษาไทยบน Forms............................................................................................45
แกปญหาภาษาไทยใน PDF (Portable Document Format) ไฟล ....................................................46
ลบ (Remove) โปรดักท Oracle 10g.................................................................................................47
ขอแนะนําเพิ่มเติมการติดตั้งโปรดักท Oracle 10g.................................................................................47
บทที่ 3 Forms .....................................................................................................................................49
สวนประกอบ Oracle Forms.............................................................................................................49
สวนประกอบ Database Applications................................................................................................49
Forms Module.......................................................................................................................49
Menus Module ......................................................................................................................49
Libraries Module ...................................................................................................................49
Events ........................................................................................................................................51
Triggers......................................................................................................................................52
Key-Trigger ..........................................................................................................................52
On-Trigger ...........................................................................................................................53
Pre และ Post-Trigger.............................................................................................................53
When-Trigger .......................................................................................................................54
DO_KEY......................................................................................................................................55
นํา DO_KEY มาใชงาน.............................................................................................................56
ลําดับการทํางาน Triggers...............................................................................................................57
System Variables.........................................................................................................................60
ใช Forms Builder .........................................................................................................................62
เครื่องมือ (Tools) ใน Forms Builder ................................................................................................62
สราง Forms .................................................................................................................................63
Generate (Compile) และ Run Form ...............................................................................................74
กําหนดคา Default Environment .....................................................................................................75
เรียกขอมูล และจัดการขอมูล ............................................................................................................76
เรียกขอมูลแสดงใน Forms (Data Retrieval)......................................................................................76
ใช Layout Editor แกไข Forms .......................................................................................................78
ตําแหนง และขนาดของ Items .........................................................................................................78
www.bansak.com พัฒนา Web Applications เบื้องต้น ด้วย Oracle Developer Suite 10g

9. ii
สารบัญ
กําหนด Properties ของ Items ........................................................................................................79
วางปุม (Pushbutton) บน Forms .....................................................................................................79
Constraints ถูกกําหนดตอนสราง Block .............................................................................................82
กําหนดขนาด และจัดเรียง Objects บน Forms ....................................................................................83
บทที่ 4 Master Forms .........................................................................................................................85
Integrity Constraints....................................................................................................................86
Triggers......................................................................................................................................87
เขียน Triggers..............................................................................................................................87
ลักษณะ Forms ใน Database Applications .......................................................................................90
Data Navigation ใน Forms............................................................................................................90
เขียน Trigger และ Procedure เพื่อจัดการขอมูล (Data Manipulation) ...................................................90
ตรวจสอบความถูกตองของขอมูล (Validation) ....................................................................................96
ตรวจสอบความถูกตองของ Input/Output Data ..................................................................................96
กําหนด Default Value เปนศูนย .......................................................................................................99
สรางปุม Search ใน Master Forms ..................................................................................................99
จัดเรียงขอมูลใน Forms เมื่อสอบถามขอมูล (Order by)......................................................................100
กําหนดขนาด และตําแหนง Windows..............................................................................................101
บทที่ 5 Property Classes และ Visual Attributes ................................................................................103
Property Classes........................................................................................................................103
สราง Property Class ............................................................................................................104
นํา Property Class ไปใชกับ Object บน Forms .........................................................................106
Visual Attributes ........................................................................................................................106
กําหนด Visual Attributes ใหกับ Objects .................................................................................107
นํา Visual Attribute ไปใชกับ Object บน Forms........................................................................109
นํา Property Classes และ Visual Attributes มาใชรวมกัน ..................................................................110
บทที่ 6 Libraries ...............................................................................................................................115
รูปแบบไฟล Library .....................................................................................................................115
สราง Library ..............................................................................................................................116
แกไข Program Units ใน Library...................................................................................................117
ผูก Library กับ Form, Menu และ Library .......................................................................................117
นํา Procedure มาไวใน Library......................................................................................................120
บทที่ 7 Alerts, Hints และ Tooltips .....................................................................................................121
สราง Alert .................................................................................................................................122
แสดง Alert ................................................................................................................................124
ตัวอยาง สราง Alert .....................................................................................................................125
แสดงขอความ หรือคําแนะนําใน Forms (Hint และ Tooltip).................................................................126
Hint แสดงขอความที่ Message Line ........................................................................................126
Tooltip ...............................................................................................................................127
แสดง หรือไมแสดง Smart Bar ......................................................................................................128
กําหนด Title ใหกับ Form Windows ...............................................................................................130
บทที่ 8 Master-Detail Forms ............................................................................................................131
สราง Master-Detail Forms...........................................................................................................133
กําหนด Property ของการลบ Record .............................................................................................145
The Relation Object...................................................................................................................145
Non Isolated ......................................................................................................................145
Isolated .............................................................................................................................145
Cascading ..........................................................................................................................145
Display Item .............................................................................................................................146
Run Master-Detail Forms ...........................................................................................................149
เรียกดูขอมูล และจัดการขอมูล (Data Retrieval และ Manipulation) .....................................................149
Data Retrieval ....................................................................................................................150
Navigation..........................................................................................................................150
Insert Data.........................................................................................................................150
Deleting Data .....................................................................................................................150
Saving Data........................................................................................................................150
ใชปุมกับ Block มากกวา 1 Block ใน Forms .....................................................................................150
สราง Button บน Master-Detail Block ............................................................................................151
พัฒนา Web Applications เบื้องต้น ด้วย Oracle Developer Suite 10g www.bansak.com

10. iii
สารบัญ
บทที่ 9 List of Values, Radio Button, Item List และ Popup Menus ...................................................155
List of Values (LOV)...................................................................................................................155
ใชงาน LOV .........................................................................................................................155
เรียกใช LOV จาก ฺButton .......................................................................................................163
เขียน Triggers ใหแสดงขอมูลใน Query Mode.................................................................................164
Radio Button Group ...................................................................................................................166
สราง Radio Button ..............................................................................................................166
สราง และใช List Item .................................................................................................................170
Poplist................................................................................................................................170
Text List.............................................................................................................................171
Combo List .........................................................................................................................171
สราง Poplist แบบดึงขอมูลจากฐานขอมูล ........................................................................................173
Navigation Data Block และ Navigation Item.................................................................................176
กําหนดการเคลื่อนที่ของเคอเซอร ....................................................................................................177
Popup Menus ............................................................................................................................178
นํา Popup Menus มาใชงาน ...................................................................................................179
เพิ่มปฎิทิน (Calendar) ใน Forms...................................................................................................181
บทที่ 10 สงผาน Parameter บน Forms ...............................................................................................191
กําหนด Parameter List ใน Calling Forms ......................................................................................192
สงผาน Parameter ใน Calling Forms.............................................................................................192
สราง Parameter List ...................................................................................................................192
ลบ Parameter List .....................................................................................................................192
เพิ่ม (Add) Parameter ใน Parameter List ......................................................................................192
ประเภท Parameter (Type of Parameter) ......................................................................................193
Text_parameter..................................................................................................................193
Data_parameter .................................................................................................................193
สราง Parameter ใน Called Forms ................................................................................................193
นํา Parameter ใน Called Forms มาใชงาน ......................................................................................194
ตัวอยาง สราง Parameter และเรียกใชใน Calling Forms, Called Forms ...............................................194
ความแตกตางระหวาง Global Variables กับ Parameter Variables .......................................................198
บทที่ 11 Multiple Canvases บน Forms ..............................................................................................201
สราง Stacked Canvas .................................................................................................................202
แกไข Form layout ใน Canvas .....................................................................................................206
บทที่ 12 Forms แบบ Tab Pages (Multiple Pages) .............................................................................209
สราง Master-Detail Forms แบบ Tab Page ....................................................................................209
สราง Tab Page สวน Header .................................................................................................210
สราง Tab Page สวน Detail ...................................................................................................213
สราง Master Form แบบ Tab Page................................................................................................217
กําหนดขนาด Form และ Canvas ใหเหมาะสม ..................................................................................222
บทที่ 13 Toolbars .............................................................................................................................225
หลักการสราง Toolbar Canvas ......................................................................................................226
สราง Toolbar Canvas .................................................................................................................226
แสดง Icons บนปุม (Buttons) .......................................................................................................230
บทที่ 14 Menus.................................................................................................................................233
ใช Default Menu........................................................................................................................233
ใช Custom Menu .......................................................................................................................234
สราง Menu Module ....................................................................................................................234
สราง Main Menu .................................................................................................................235
สราง Individual Menu ..........................................................................................................236
สราง Submenu....................................................................................................................237
ตั้งชื่อ Menu Item ภายใต Main Menu .....................................................................................238
ลบ Menu Items ใน Menu หรือ Submenu ...............................................................................239
กําหนด Command ใหกับ Menu Item .....................................................................................240
นํา Command ไปไวใน Menu Item .........................................................................................240
Generate Menu Module..............................................................................................................241
นํา Custom Menu ผูกกับ Forms....................................................................................................241
Open Form จาก Menu ................................................................................................................243
www.bansak.com พัฒนา Web Applications เบื้องต้น ด้วย Oracle Developer Suite 10g

11. iv
สารบัญ
Command ที่จําเปนตองใชใน Menu Item .......................................................................................243
สราง Form เพื่อเรียก Form อื่น และ Menu ......................................................................................251
ประยุกตใชคําสั่ง Open_form กับการทดสอบ Forms..........................................................................255
Checked, Enabled และ Displayed Property ของ Menu Item...........................................................255
กําหนด Property ของ Menu Item.................................................................................................256
กําหนด Menu Item ใหเปน Enable หรือ Disable..............................................................................257
บทที่ 15 Reports ..............................................................................................................................261
คุณสมบัติ Reports Builder ...........................................................................................................261
สราง Reports.............................................................................................................................261
กําหนด Runtime Parameter Form สําหรับ Reports .........................................................................263
สราง Reports แบบ Tabular .........................................................................................................264
Tool Palette และ Toolbar ใน Reports Builder................................................................................270
ตีเสนใต และเพิ่ม Field ใน Paper Layout ........................................................................................272
Compute Column (Summary และ Formula Column) .....................................................................273
แสดงขอมูลที่สวนบนของ Reports (Margin) ....................................................................................277
กําหนด Parameter Form .............................................................................................................279
System Parameter ..............................................................................................................279
User Parameter ..................................................................................................................280
สราง System Parameter Form ..............................................................................................281
สราง User Parameter Form ..................................................................................................283
เรียก Reports มาแกไข.................................................................................................................290
Compile Report เปน Executable File ............................................................................................290
บทที่ 16 Break Reports ....................................................................................................................293
สราง Break Reports ...................................................................................................................294
สราง Summary Column ใน Break Reports....................................................................................297
บทที่ 17 Master-Detail Reports........................................................................................................301
หลักการ Master-Detail Reports....................................................................................................301
ใช Data Link Object เชื่อมความสัมพันธ .........................................................................................301
ลักษณะ Master-Detail Reports (Layout).......................................................................................301
สราง Master-Detail Reports แบบ Listing.......................................................................................303
Formula Column และ Summary Column ...............................................................................308
สราง Formula Column .........................................................................................................308
สราง Summary Column .......................................................................................................310
สราง Master-Detail Reports แบบ Form ........................................................................................312
Data Model ของ Master-Detail Reports แบบ Form .................................................................313
กําหนด Property ของ Summary และ Formula Column ............................................................314
บทที่ 18 Form Letter Reports...........................................................................................................317
สราง Form Letter Reports...........................................................................................................318
บทที่ 19 Reports ใน Database Applications .....................................................................................321
ขั้นตอนหลักแสดง Reports ใน Database Applications......................................................................321
ติดตั้ง Local Report Server ..........................................................................................................321
สราง Shortcut เพื่อ Run คําสั่ง RWSERVER ....................................................................................321
สราง Report Object และ Configure Report Object.........................................................................322
Report Object Property ..............................................................................................................324
แสดง Report Output ..................................................................................................................326
คําสั่งสราง Report Output............................................................................................................326
คําสั่งแสดง Report Output ทาง Browser .......................................................................................326
ตัวอยาง Trigger Code ใหแสดง Reports ........................................................................................327
แสดง Reports แบบมีเงื่อนไข ........................................................................................................330
กําหนดเงื่อนไขการพิมพ Reports โดยไมแสดง Parameter Form..................................................331
กําหนดเงื่อนไขการพิมพ Reports ผานทาง Forms ......................................................................335
บทที่ 20 LOB Object .........................................................................................................................345
Data Type ของ LOB ...................................................................................................................345
เรียก Image File เพื่อเก็บในฐานขอมูล ............................................................................................346
สราง Forms เพื่อเก็บ LOB ............................................................................................................346
สราง Reports แสดง LOB .............................................................................................................349
พัฒนา Web Applications เบื้องต้น ด้วย Oracle Developer Suite 10g www.bansak.com

12. v
สารบัญ
บทที่ 21 ติดตั้ง Oracle Application Server 10g และใชงานผาน Web....................................................351
ความตองการของระบบในการติดตั้ง Application Server 10g...............................................................351
ความตองการดาน Hardware ..................................................................................................351
ความตองการดาน Software ...................................................................................................351
กําหนดคาบนระบบปฏิบัติการ Windows 2000 Server กอนติดตั้ง AS10g ...............................................352
ติดตั้ง Application Server 10g ......................................................................................................352
ติดตั้ง Oracle Application Server Infrastructure 10g................................................................352
ติดตั้ง Oracle Application Server 10g (Business Intelligence and Forms) ..................................359
ใชงาน Forms, Menus, Reports และ Libraries ผาน AS10g...............................................................365
Compile Forms, Menus และ Libraries ..........................................................................................365
Compile Reports........................................................................................................................366
Run Forms ผาน Web..................................................................................................................366
ใชงาน Web Applications ผาน Intranet .........................................................................................368
สราง Web Page...................................................................................................................368
ติดตั้ง Web Server ...............................................................................................................369
ติดตั้ง DNS Server................................................................................................................371
ใชงาน Web Applications ผาน Internet .........................................................................................374
ขอ Domain Name ฟรีที่ www.dyndns.com .............................................................................375
Configure คาใน ADSL Modem Router ...................................................................................380
สราง Web Page...................................................................................................................381
ติดตั้ง Web Server ...............................................................................................................382
สราง Path สําหรับ Forms .............................................................................................................384
สราง Path สําหรับ Reports...........................................................................................................385
ใชภาษาไทยกับ AS10g ................................................................................................................385
แกปญหาภาษาไทยใน PDF (Portable Document Format) ไฟล .........................................................386
แกไข Registry ของ Windows................................................................................................386
แกไข Font Configuration File ...............................................................................................386
Connect ฐานขอมูลใน AS 10g ......................................................................................................387
สราง Tables ใน AS10g................................................................................................................388
สั่งพิมพ Reports จาก Forms ผานทาง Domain Name ......................................................................388
สั่งพิมพ Reports แบบมีเงื่อนไขการพิมพ ..........................................................................................391
Report Server ใน AS 10g............................................................................................................392
แสดง Icons บนปุม (Buttons) ใน AS10g ........................................................................................395
บทที่ 22 WebUtil Utility....................................................................................................................397
Configure WebUtil .....................................................................................................................397
สวนประกอบ WebUtil และ Directory Structure ...............................................................................398
Design Time Components....................................................................................................398
Runtime Components..........................................................................................................398
WebUtil Directory Structure .................................................................................................398
Configure Database สําหรับ WebUtil ............................................................................................398
นํา WebUtil มาใชกับ Forms .........................................................................................................398
Functions ใน WebUtil.................................................................................................................400
ใชงาน WebUtil ใน Developer Suite 10g .......................................................................................402
อาน Image ไฟลจากเครื่อง Client..................................................................................................409
ใชงาน WebUtil ใน AS10g............................................................................................................413
บทที่ 23 ติดตั้ง Oracle Forms and Reports Services Standalone 10g ................................................417
บทที่ 24 ติดตั้งใชงานโปรดักท Oracle 10g บน Windows OS เวอรชันอื่น ................................................423
ติดตั้ง และใชงานบน Windows Server 2003 และ XP SP2, SP3 ..........................................................424
บทที่ 25 ติดตั้ง VMware Workstation V.6 ..........................................................................................427
ติดตั้ง VMware Workstation.........................................................................................................427
ใชงาน VMware Workstation........................................................................................................428
สราง Virtual Machine..................................................................................................................429
แกไข Setting ของ Virtual Machine ..............................................................................................432
ติดตั้งระบบปฏิบัติการ (OS) บน Virtual Machine ...............................................................................432
เรียก Virtual Machine มาใชงาน ....................................................................................................434
Snapshot ..................................................................................................................................435
ใช VMware Workstation กับโปรดักท Oracle..................................................................................436
www.bansak.com พัฒนา Web Applications เบื้องต้น ด้วย Oracle Developer Suite 10g