Roeleveld, J., Driessen, G., Ledoux, G. (2011). Onderwijsachterstanden van oude en nieuwe gewichtenleerlingen. Paper OnderwijsResearchDagen ORD 2011, Maastricht, 8-10 juni 2011.

1. Symposium BOPO-onderzoek
Onderwijsachterstanden van
oude en nieuwe
gewichtenleerlingen
Jaap Roeleveld, Geert Driessen &
Guuske Ledoux
ORD 2011 Maastricht

2. Vraagstelling 1
• achterstanden in het (basis)onderwijs
• worden achterstanden ingelopen in de
loop der jaren? (1994 – 2007)
• worden achterstanden ingelopen
tijdens loopbaan door basisonderwijs?
• hoe verschilt dat voor onderscheiden
groepen leerlingen?

3. Vraagstelling 2
• is er sprake van cognitief talent bij
leerlingen uit achterstandsgroepen dat
nog onvoldoende benut wordt?
• benadering a: onderzoek naar
advisering
• benadering b: onderzoek naar
discrepantie prestaties – cognitieve
competentie

4. PRIMA cohortonderzoek
• van 1994/1995 t/m 2004/2005
• opdrachtgever NWO-PROO
• tweejaarlijks  6 opeenvolgende
metingen
• groepen 2, 4, 6 en 8
• opzet longitudinaal
• 600 scholen, kleine 60.000 leerlingen

5. Verzamelde gegevens
• vaardigheden taal en rekenen
• sociaal emotionele variabelen (bv.
motivatie, welbevinden, werkhouding)
• achtergrondkenmerken (bv. opleiding,
geboortelanden ouders)
• via (cito-)toetsen, vragenlijsten (6 en 8)
en leerkrachtoordelen

6. COOL5-18 cohortonderzoek
• vanaf 2007/2008
• opdrachtgever NWO-PROO
• driejaarlijks  dit schooljaar 2e
meting
• zowel basis- als voortgezet onderwijs
• groepen 2, 5 en 8
• 550 scholen, 38000 leerlingen

7. Opbouw databestanden
start school-
jaar in:
groep
2 (3)
groep
4
groep
5
groep
6 (7)
groep
8 (vo1) (vo2)
vo
3
P1 1994 x x x x
--
P2 1996 x x x x
--
P3 1998 x x x x
--
P4 2000 x x x x
--
P5 2002 x x x x
--
P6 2004 x x x x
--
--
C1 2007 x x x x

8. Cross-sectioneel
start school-
jaar in:
groep
2 (3)
groep
4
groep
5
groep
6 (7)
groep
8 (vo1) (vo2)
vo
3
P1 1994 x x x x
--
P2 1996 x x x x
--
P3 1998 x x x x
--
P4 2000 x x x x
--
P5 2002 x x x x
--
P6 2004 x x x x
--
--
C1 2007 x x x x

9. Longitudinaal
start school-
jaar in:
groep
2 (3)
groep
4
groep
5
groep
6 (7)
groep
8 (vo1) (vo2)
vo
3
P1 1994 x x x x
--
P2 1996 x x x x
--
P3 1998 x x x x
--
P4 2000 x x x x
--
P5 2002 x x x x
--
P6 2004 x x x x
--
--
C1 2007 x x x x

10. Longitudinaal Prima-COOL
start school-
jaar in:
groep
2 (3)
groep
4
groep
5
groep
6 (7)
groep
8 (vo1) (vo2)
vo
3
P1 1994 x x x x
--
P2 1996 x x x x
--
P3 1998 x x x x
--
P4 2000 x x x x
--
P5 2002 x x x x
--
P6 2004 x x x x
--
--
C1 2007 x x x x
a.s.2010/11COOL-2

11. Leerlinggewichten
• onderwijsachterstandenbeleid (OAB):
extra middelen voor leerlingen met
achterstand  meer formatie
• gebaseerd op opleiding ouders en
etniciteit
• verschillende malen gewijzigd;
daarom uitgebreide indeling leerlingen

12. Indeling van leerlingen
naam Criteria na 2006
autochtoon
1.25 zwaar beide ouders max. lbo; tenminste 1 max. lo + 1.2
1.25 beide ouders max. lbo + 0.3
1.25 ex één ouder max. lbo, de ander meer 0
1.0 beide ouders meer dan lbo; maar geen ho 0
1.0 -ho beide ouders meer dan lbo; minstens één ho 0
allochtoon
1.9 zwaar beide ouders max. lbo; tenminste 1 max. lo + 1.2
1.9 beide ouders max. lbo + 0.3
1.9 ex één ouder max. lbo, de ander meer 0
1.0 beide ouders meer dan lbo; maar geen ho 0
1.0 -ho beide ouders meer dan lbo; minstens één ho 0

13. Drie papers in dit symposium:
1) cross-sectioneel:
Ontwikkelingen in prestaties en
onderwijspositie tussen 1994 tot 2008
2) longitudinaal:
Verschillen in groei van vaardigheden
gedurende het basisonderwijs
3) einde basisonderwijs:
Over- en onderadvisering bij de
overgang naar het voortgezet onderwijs