Avrupa yükseköğreti̇mde kali̇te güvence standartlari
1. Prof. Dr. Mehmet Durman Per embe 15.Ekim.2015ş , 1/20
AVRUPA YÜKSEKÖĞRENİM ALANINDA
KALİTE GÜVENCE STANDARTLARI
EUROPEAN ASSOCIATION FOR QUALITY ASSURANCE IN
HIGHER EUCATION
2005
2. Prof. Dr. Mehmet Durman Per embe 15.Ekim.2015ş , 2/20
Avrupa ülkelerinin; Avrupa Yükseköğretim Alanı (EHEA) içerisinde
yükseköğretimde kalite güvence sistemleri oluşturma çabaları,
Bolonya Deklarasyonu öncesinde 24 Ocak 1998 tarihinde, Avrupa
Birliği Konseyi’nin almış olduğu kararla başlamıştır. Bu karar, sonraki
yıllarda ENQA (European Network for Quality Assurance, sonraki
adıyla European Association for Quality Assurance in Higher
Education) kuruluşu ile Lizbon ve Bolonya süreçleri ile desteklenerek
geliştirilmiş, bu alanda büyük ivme kazanmıştır.
Bolonya süreci kapsamında EHEA’da yürütülen bu çalışmaların en
somut sonuçlarından biri, 1998 yılında ENQA’nın kuruluşu olmuştur.
ENQA, Avrupa’daki bu çalışmaların en önemli aktörüdür. Üye
ülkelerdeki Kalite Güvence sistemlerinden ve çalışmaların
eşgüdümünden ENQA sorumludur. Bu çalışmalara, EUA, EURASHE
ve ESIB gibi kuruluşlar da destek vermektedir.
3. Prof. Dr. Mehmet Durman Per embe 15.Ekim.2015ş , 3/20
Avrupa’da yapılan bu çalışma ve gelişmeler ENQA’nın
2005 yılında yayınlamış olduğu “Avrupa Yükseköğrenim
Alanında Kalite Güvence İlke ve Standartları” raporunda
belirtilmiştir. Günümüzde bu alandaki çalışmalar, anılan
raporda belirtilen ilke ve standartlarda yürütülmektedir.
EHEA’ya bağlı bulunan 40 ülkedeki politik sistemler,
sosyo-kültürel ve dil farklılıkları, eğitim gelenekleri arzu
edilen “tek model” kalite standartlarının oluşmasına
engel olmaktadır. Oluşturulan bu rapor, dar çerçevede
formüle edilmiş olup, genel prensipleri kapsamaktadır.
Amaç, önerilerin herkes tarafından kabul edilmesidir.
Özerkliği sağlamak ve standartların detayları ilgili
kurumlara bırakılmıştır.
4. Prof. Dr. Mehmet Durman Per embe 15.Ekim.2015ş , 4/20
Ülkemizde, bu alanda yapılacak çalışmalarda ve
geliştirilecek stratejilerin belirlenmesinde, anılan
raporun iyi analiz edilmesi gerekmektedir. Raporun
önemli noktaları aşağıda özetlenmektedir:
Rapor 4 bölümdür: Giriş bölümünde; içerik, amaç ve
prensipler; ikinci bölümde, kalite güvence için
standartlar ve ilkeler verilmiştir. Kalite güvence
kuruluşları için gözden geçirme ve değerlendirme
sistemleri üçüncü bölümde, ileride çıkabilecek
sorunlar ise geleceğe bakış bölümünde verilmiştir.
5. Prof. Dr. Mehmet Durman Per embe 15.Ekim.2015ş , 5/20
Raporda yer alan temel prensiplerin dayandığı ilkeler
şunlardır:
Öğrencilerin, çalışanların ve toplumun kaliteli
yükseköğrenim konusundaki ilgilerinin sağlanması,
Sorumluluk üstlenmeyi gerektiren kurumsal özerkliğin
önemi,
Amaçlara uygun dış kalite güvence gereksinimlerinin
ortaya konulması ve tüm bunları karşılayacak kurumlara
sorumluluk verilmesi.
6. Prof. Dr. Mehmet Durman Per embe 15.Ekim.2015ş , 6/20
Temel İlkeler:
EHEA’da yükseköğretim için geliştirilen iç ve dış kalite güvence sisteminin ana esasları
şunlardır:
Yükseköğretimden sorumlu olanlar, verdikleri hizmetlerin kalite güvencesinden de sorumludurlar.
Toplumun, Yükseköğretimin kalite güvence ve standartlarına olan ilgisi sağlanmalıdır.
EHEA bünyesindeki yükseköğretim kurumları ve öğrencileri için akademik programların kalitesinin
geliştirilmesi ve iyileştirilmesi gerekmektedir.
Sözkonusu akademik programların desteklenmesini ve sunulmasını sağlayan organizasyonlar
etkin ve verimli olmalıdır.
Kalite güvence süreçlerinde yabancı uzmanlardan yararlanılmalı, açıklık ilkelerine uyulmalıdır.
Yüksek öğretim kurumlarının hizmet yatırımlarının gerekçeleri açık olmalıdır.
Geliştirilen hizmetlerin kalite güvenceleri ile amaçları uyumlu olmalıdır.
Kurumlar, kalitelerini ulusal ve uluslararası düzeyde gösterebilmelidir.
Süreçler, farklılıklara ve yeniliklere açık olmalıdır.
7. Prof. Dr. Mehmet Durman Per embe 15.Ekim.2015ş , 7/20
Standartların ve İlkelerin Amaçları:
EHEA’da bulunan yükseköğretim kurumlarında kaliteyi
iyileştirme yöntemlerini desteklemek, kurumsal özerkliklerinin
haklılığını sağlamaya yardımcı olmak.
Kalite güvence ajanslarının çalışmalarında alt yapı oluşturup,
buna uygun yöntemler geliştirmek.
Kalite güvencenin ilgili herkes tarafından anlaşılır olmasını
sağlamak.
8. Prof. Dr. Mehmet Durman Per embe 15.Ekim.2015ş , 8/20
Standartların ve İlkelerin Hedefleri:
Eğitimdeki başarıları ve entelektüel canlılığı özendirecek eğitim
kurumlarının oluşturulmasını sağlamak,
Eğitim kurumları dengi kuruluşların, kalite güvence kültürlerini
oluşturmaları için rehberlik ve danışmanlık hizmeti sağlamak,
Yüksek öğretim kurumları, öğrenciler, çalışanlar ve diğer
paydaşların süreç ile ilgili bilgi ve beklentilerini artırmak,
Yükseköğretim kurumlarında kalite güvence sisteminin
oluşturulması için referans olmak ve ortak çerçevenin
geliştirilmesine katkıda bulunmak.
9. Prof. Dr. Mehmet Durman Per embe 15.Ekim.2015ş , 9/20
Dış Kalite Güvencesi:
Raporda önerilen standart ve ilkelerin dış kalite güvencesi için önemli
bir rol oynaması düşünülmektedir. Bu kavramın iyi anlaşılması
gerekmektedir.
Dış Kalite Güvencesi, sistemden sisteme farklılıklar gösterebilmektedir.
Bu nedenle farklı değerlendirme türlerini içerebilir. Program
değerlendirmeleri, program ve kurum denklikleri veya her ikisi de
olabilir. Dış değerlendirmelere göre belirlenen bu amaçlar:
Yükseköğretimde ulusal akademik standartların korunması,
Kurumların veya programların denkliği,
Kullanıcıların korunması,
Kurumlar veya programlar konusunda nitelik ve niceliksel bilgilerin
bağımsızca onaylanıp kamuya sunulması,
Kaliteyi artırma çabalarının iyileştirilmesi.
10. Prof. Dr. Mehmet Durman Per embe 15.Ekim.2015ş , 10/20
Dış kalite güvence sistemlerinde iyi uygulamalara ilişkin
genel ilkeler bulunmaktadır.
Bunlar:
Kurumsal özerkliğe saygı gösterilmesi,
Bu süreçte, öğrencilerin ve diğer paydaşların ilgilerinin
sağlanması,
Kurumların, iç kalite güvence etkinliklerinin sonuçları,
gerekli görülen her yerde kullanılmaya açık olmalıdır.
11. Prof. Dr. Mehmet Durman Per embe 15.Ekim.2015ş , 11/20
Bu çalışmalarda, yukarıdaki konular dikkate alınarak genel olarak şu
öneriler belirlenmiştir:
Dış Kalite Güvence Ajansları da dahil olmak üzere, Avrupa’da
uygulanabilir, Kalite Güvence standartlarını oluşturmak,
Avrupa’daki Kalite Güvence Ajanslarının beş yıl içinde periyodik
olarak değerlendirme sürecine girmelerini sağlamak,
Değerlendirme yapılacak ülkelerde, gerekli durumlarda şubeler
açmak,
Kalite Güvence Ajansları için Avrupa Tescil Sistemi kurmak,
Tescil sürecinden geçmek isteyen Ajanslar için, Avrupa Tescil
Komitesinden karar talep etmek,
Yüksek Öğretimde Kalite Güvencesi için, Avrupa’da danışmanlık
merkezi oluşturmaktır.
12. Prof. Dr. Mehmet Durman Per embe 15.Ekim.2015ş , 12/20
Bu önerilerin uygulanması sonucunda beklentiler şu şekilde sıralanmaktadır:
Üzerinde anlaşma sağlanan kalite standartları ve ilkelerinin tüm Avrupa’da
uygulanması ile, sistemde iyileştirme sağlamak,
EHEA kapsamındaki yükseköğretim kurumları ve Kalite Güvence Ajanslarının,
kalite güvence için referans olmalarını temin etmek,
Tescil mekanizması ile profesyonel ve güvenilir ajansların oluşmasını
sağlamak,
Belirtilen niteliklerin sağlanmasında uygulanacak esasları belirlemek,
Kalite Güvence Ajanslarının çalışmalarının güvenliğini sağlamak ve geliştirmek,
Kurulacak olan Avrupa Yüksek Öğretim Kalite Güvence Danışmanlık Sistemi
ile; yükseköğretim kurumlarının, kalite güvence ajanslarının, uzmanların ve
öğrencilerin deneyimlerinin paylaşılmasını sağlamak,
Ajans ve kurumlar arası güveni geliştirmek,
Kurumların karşılıklı tanınmalarına yardımcı olmaktır.
13. Prof. Dr. Mehmet Durman Per embe 15.Ekim.2015ş , 13/20
İç Kalite Güvence için Önerilen Standartlar:
1- Kalite Güvence Yöntem ve Politikaları: Kalite güvencesi sağlamak için
kurumlar, kendi programlarını ve derecelendirme yöntemlerini önceden
belirlemiş olmalıdır. Kalite kültürlerini oluşturma yönünde kararlı olduklarını
açıkça göstermelidir. Bu doğrultuda kendileri için gerekli olan yöntem, politika ve
stratejilerini belirleyerek bunları kamuoyuna açıklıkla sunmalı, paydaşların
rollerini belirlemelidir.
Bu standart ile ilgili olarak önerilen ilkeler şu hususları içermelidir:
Kurum içindeki eğitim ve araştırma arasındaki ilişki,
Kurumun kalite ve standartlar ile ilgili stratejisi,
Kalite güvence sisteminin organizasyonu,
Okulların, fakültelerin, bölümlerin ve bireylerin kalite güvence konusundaki
sorumlulukları,
Kalite güvencede öğrencilerin katılımının sağlanması,
Kalite politikalarının uygulanması, izlenmesi ve güncellenmesi
yöntemlerinin belirlenmesi.
14. Prof. Dr. Mehmet Durman Per embe 15.Ekim.2015ş , 14/20
2- Program ve Derecelendirme Mekanizmalarının İzlenmesi ve Düzenli Aralıklarla
Gözden Geçirilmesi: Kurumlar, kendi programlarını izlemeli, değerlendirmeli, bu
amaçla uygun yöntemler belirlemelidir. Bu kapsamda, yapılacak olan çalışmalar şu
hususları içermelidir:
Hedeflenen öğrenim çıktılarının açık olarak oluşturulması ve yayınlanması,
Ders programları ve içeriklerinin oluşturulmasında titizlik gösterilmesi,
Farklı yükseköğretim sistemlerinin (full time, part time, uzaktan eğitim, e-öğrenme
vb. gibi) ihtiyaçlarının belirlenmesi,
Uygun öğrenme kaynaklarının araştırılması,
Öğrenimi gerçekleştiren birimlerin dışında uygulanan programların uygunluğunun
onaylanması,
Öğrencilerin başarılarının ve gelişmelerinin izlenmesi,
Programların düzenli ve aşamalı olarak değerlendirilmesi,
Çalışanlardan düzenli olarak geri bildirimin alınması,
Öğrencilerin, kalite güvence çalışmalarına katılımlarının sağlanması.
15. Prof. Dr. Mehmet Durman Per embe 15.Ekim.2015ş , 15/20
3- Öğrencilerin Değerlendirilmesi: Öğrenciler, önceden belirlenen ölçütler
doğrultusunda, düzenli olarak süreçlere dahil edilmelidir. Öğrencilerin değerlendirme
süreçlerinden şu hususlar beklenmelidir:
Sistemin, amaçlanan programları ve hedeflenen öğrenim çıktılarını ölçecek
şekilde tasarlanması,
Değerlendirmelerin amaçlara uygun olması,
Not değerlendirme sisteminde, yayınlanmış açık ölçütlere uyulması,
Öğrencileri değerlendirme çalışmalarının, onlardan beklenen yeteneklere
kavuşup kavuşmadıklarını ölçecek vasıfta elemanlarca yapılması,
Ön yargılardan ve kişisel değerlendirmelerden mümkün olduğu kadar uzak
olunması,
Sınav kurallarının tüm sonuçlarının dikkate alınması,
Öğrencilerin mazeretleri için (hastalığı, yokluğu vb. gibi konular) açık
düzenlemelerin olması,
Değerlendirmelerin, kurumun önceden belirlediği ölçütlere göre güvenli ve
güvencede olması,
Uygulanan yöntemlerin doğruluğundan emin olmak için, yönetimsel denetime
açık olunması.
16. Prof. Dr. Mehmet Durman Per embe 15.Ekim.2015ş , 16/20
4. Öğretim Üyelerinin/Görevlilerinin Kalite Güvencesi: Kurumlar, öğretim elemanı ve
öğretim üyelerinin, öğretim faaliyetlerini gerçekleştirecek yetenekte ve yeterlilikte
olduğundan emin olmalıdırlar. Bu konuda, dış değerlendiricilere bilgi verilmesinde açık
davranılmalıdır. Bu hususlar raporlarda da belirtilmelidir.
Öğretim üyelerinin, bir çok öğrenci için tek öğrenme kaynağı olduğu açıktır. O nedenle;
Öğretme eylemini gerçekleştiren kişilerin, öğrettikleri konular hakkında gerekli tüm
bilgilere sahip olmaları ve bunları bilmelerinin sağlanması önemlidir.
Bu kişilerin; bilgi, görgü ve tecrübelerini öğrencilere aktarabilme yeteneklerine sahip
olmaları gerekir.
Kişilerin performansları hakkında bilgi alabilecekleri geri bildirimi sağlamaları
gerekir.
Kurumlar, öğretim üyesi atamalarında asgari ihtiyaçları karşılayacak şekilde
seçim yapmalıdırlar.
Öğretim üyelerine, öğretim yeteneklerini geliştirebilecekleri fırsatlar sağlanmalıdır.
Kurumlar, yetersiz gördükleri elemanların bu yönlerini geliştirecek olanakları
sağlamalı, kendilerini geliştirmemekte ısrar edenleri ise, öğretim faaliyetlerinden
alıkoymalıdırlar.
17. Prof. Dr. Mehmet Durman Per embe 15.Ekim.2015ş , 17/20
5. Öğrenim Kaynakları ve Öğrenci Raporları: Kurumlar, her program için
kullanılan kaynakların, öğrencilerin öğrenimlerini sağlayacak niteliklere uygun
olduğundan emin olmalıdırlar.
Öğrenciler, öğretmenler kadar başka öğrenim kaynaklarına da ihtiyaç duyarlar.
Bunlar:
Kütüphaneler,
Bilgisayar imkanları,
Asistanlar,
Danışmanlar ,
Diğer servisler
Bu kaynaklar, öğrencilerin erişimine hazır olmalıdır. Kaynakları kullanan
öğrencilerden geribildirimleri alacak sistemler kurulmalı; kurumlar, bu kaynakların
etkinliklerini sağlamalı ve bunların iyileştirilmesini düzenli olarak izleyip
değerlendirmelidir.
18. Prof. Dr. Mehmet Durman Per embe 15.Ekim.2015ş , 18/20
6. Bilgi Sistemleri: Kurumlar, eğitim-öğretim ve diğer faaliyetlerini etkin bir
şekilde yerine getirmeli, bunun için gerekli tüm bilgileri toplayıp, analiz edip,
değerlendirmelidirler.
Kalite ile ilgili bilgi sistemleri kurumdan kuruma farklılık göstermekle birlikte,
asgariden aşağıdaki konuları kapsamalıdır:
Öğrencilerin gelişimi ve başarı oranları,
Mezunların iş bulabilirliği,
Öğrencilerin programlardan memnuniyetleri,
Öğretim üyelerinin etkinlikleri,
Öğrenci dağılımının profili,
Öğrenme kaynaklarının sağlanması ve öğrenme maliyetleri,
EHEA’daki diğer öğretim kurumlarının yukarıdaki konulardaki durumları
(mukayese ederek geliştirmeye katkıda bulunması amacı ile)
19. Prof. Dr. Mehmet Durman Per embe 15.Ekim.2015ş , 19/20
7. Topluma Açıklık: Kurumlar, kendi programları ile ilgili niceliksel ve niteliksel
bilgileri tarafsız, açık ve düzenli bir biçimde kamunun bilgisine sunmalıdırlar.
Bu bilgiler:
Verilen dereceler,
Öğretme ve öğrenme yöntemleri,
Öğrenme imkanları,
Mezun öğrencilerin çalıştıkları yerler,
Öğrenci profili
Kamuya sunulan projeler; doğru, tarafsız, kolay ulaşılabilir olmalı ve pazarlama
amacı ile kullanılabilmelidir. Kurumlar, bu şekilde hedeflerine ne oranda
ulaştıklarını da belirlemiş olurlar.
20. Prof. Dr. Mehmet Durman Per embe 15.Ekim.2015ş , 20/20
Dış Kalite Güvence Standartları:
Raporda oluşturulan Dış Kalite Güvence Standartları şu şekilde
sıralanabilir:
1. İç Kalite Güvence Yöntemlerinin Kullanılması: Oluşturulacak olan,
dış kalite yöntemlerinin, iç kalite yöntemlerinin etkinliklerini dikkate alması
beklenmelidir.
Yükseköğretim kurumları, kendi iç kalite güvence süreçlerini
uyguladıklarını gösteremez; uyguladıkları süreçlerde kalite ve standartları
güvence altına alamaz ise; o taktirde dış kalite güvence sistemlerinin
yoğun uygulanmasına gerek duyarlar.
21. Prof. Dr. Mehmet Durman Per embe 15.Ekim.2015ş , 21/20
2.Dış Kalite Güvence Süreçlerinin Geliştirilmesi: Kurumlar,
öncelikle kalite güvence sistemlerinin amaç ve hedeflerini
belirlemeli ve bunların belirli yöntemler ile yayınlanmasını
sağlamalıdırlar.
Geliştirilen süreçlerin açıklığını ve yaygınlaştırılabilmesini
garanti edebilmek için, dış kalite süreçlerinin tüm paydaşların
katılımı ile geliştirilmesi önerilmektedir.
Dış kalite güvence süreçlerinin kurum içinde uygulanan diğer
süreçleri engellemediğinden emin olunmalıdır.
22. Prof. Dr. Mehmet Durman Per embe 15.Ekim.2015ş , 22/20
3. Karar İlkeleri: İç kalite güvence etkinlikleri için verilecek olan
kararların, önceden belirlenmiş ve yayınlanmış olması; uygulanan
kriterlere dayanması beklenmelidir.
Yapılacak olan dış değerlendirmelerde, eşitlik ve güveni sağlamak
için belirli ilkelere uyulmalıdır.
Sonuçlar kesin verilere dayanmalı, gerektiğinde değerlendirme
ajansları ile kurum yetkilileri karşılıklı anlaşma sağlamalıdır.
23. Prof. Dr. Mehmet Durman Per embe 15.Ekim.2015ş , 23/20
4. Amaça Yönelik Süreçler: Dış kalite yöntemleri, kendi amaçlarına ulaşabilecek şekilde
planlanmalıdır.
EHEA içindeki yüksek öğrenim kurumları farklı amaçlar için farklı değerlendirme süreçleri
uygulayabilirler. Ajansların uygun süreçleri kendi amaçları doğrultusunda kullanmaları
önemlidir.
Avrupa Kalite Güvence boyutuna katkıda bulunmak için, aşağıdaki unsurların dış
değerlendirmelerde dikkate alınması gerekli görülmektedir:
Dış Kalite güvence faaliyetlerini değerlendiren uzmanların kendi işlerini yapabilecek
yeterlilikte olmasında ısrarlı olunmalı,
Uzmanların seçilmesinde dikkatli davranılmalı,
Uzmanlar bilgilendirilmeli ve gerekli eğitim verilmeli,
Yabancı uzmanlardan yararlanılmalı,
Öğrencilerin katılımları sağlanmalı,
Sonuçların oluşturulmasında kullanılan verilerin yeterli olduğunu gösteren değerlendirme
yöntemleri garanti edilmeli,
Öz değerlendirme, Saha uygulaması, taslak rapor, yayınlanan rapor ve ileriye yönelik
değerlendirmeler gerçekleştirilmeli,
Kalitenin güvence altına alınmasında, kurumların uyguladıkları gelişme ve iyileşme
politikalarına dayanan ana unsurların önemi kavranmalı.
24. Prof. Dr. Mehmet Durman Per embe 15.Ekim.2015ş , 24/20
5. Raporlama: Raporlar, açık ve anlaşılır şekilde hazırlanmalıdır.
Raporda yer alacak öneri, yorum ve kararlar kolay bulunabilecek şekilde
yazılmalıdır.
Raporlar, bazı durumlarda farklı düşünceye sahip okuyuculara
gönderilebilir. O nedenle, içerik tasarlaması önemlidir. Genel olarak
tanımlama; analiz, tavsiye, önerileri içermeli, açık ve anlaşılır olmalıdır.
6. İzleme Yöntemleri: Tavsiye, öneri ve uygulama içeren yöntemlerde
izlenecek yol belirlenmeli ve uygulanır olmalıdır.
Kalite güvencesi, dış tetkik olaylarının bireysel incelenmesi olarak
görülmemeli, daha iyi iş yapabilmek amacı ile yapılmalıdır. Rapor,
yayınlanınca dış değerlendirme bitmez. Sonuçlar izlenmeli ve
değerlendirilmelidir.
25. Prof. Dr. Mehmet Durman Per embe 15.Ekim.2015ş , 25/20
7. Periyodik Değerlendirme: Dış kalite güvence programları kurumlarca
periyodik olarak uygulanmalıdır. Değerlendirme periyotları açık olarak
belirlenmeli ve yayınlanmalıdır.
Kalite güvencesi, dinamik bir süreçtir. Devamlılık arzetmelidir. Belirli
aralıklarla yenilenebilmelidir. Dış değerlendirmelerde, kurumun amaçlarının
gerçekleştirilmesinin dışında isteklerde bulunulmamalıdır.
8.Sistem Düzeyinde Analiz: Kalite Güvence Ajansları, yaptıkları
değerlendirme ve gözden geçirme çalışmalarının sonuçlarını rapor etmelidir.
Ajanslar, bireysel programlar ve kurumlar hakkında geniş bilgi toplarlar. Bu
bilgiler, tüm yüksek öğretim sistemini değerlendirmede yarar sağlar. Ayrıca,
iyi uygulamaların ortaya çıkması, zorluklar ve zayıf alanların
oluşturulmasında yararlı olur. İleriye yönelik politika ve stratejilerin
belirlenmesine katkı sağlar.
26. Prof. Dr. Mehmet Durman Per embe 15.Ekim.2015ş , 26/20
Dış Kalite Güvence Kuruluşları için Önerilen Standartlar:
1. Yüksek Öğretim Kurumları İçin Dış Kalite Güvence Yöntemlerini
Uygulamak: Dış kalite güvence ajansları, yukarıda belirtilen dış kalite
güvence yöntemlerini dikkate almalıdırlar.
2. Resmiyet: Ajanslar, Avrupa Yüksek Öğrenim Alanı içerisindeki
otoriterler tarafından tanınmalı, içinde bulundukları hukuki duruma uygun
olarak çalışmalıdırlar.
3. Faaliyetler: Ajanslar, dış kalite güvence faaliyetlerini düzenli olarak
gerçekleştirmelidirler. Bu çalışmalar; değerlendirme, gözden geçirme,
denetleme ve denklik şeklinde özetlenebilir.
27. Prof. Dr. Mehmet Durman Per embe 15.Ekim.2015ş , 27/20
4. Kaynaklar: Dış kalite güvence yöntemlerini etkin ve verimli şekilde uygulayabilmek için
ajansların, yeterli mali desteğe ve insan kaynaklarına sahip olmaları gerekmektedir.
5. Görev Tanımı: Ajanslar, kendi işleri için amaç ve hedeflerini açık olarak belirlemeli ve kamuya
duyurmalıdır.
6. Bağımsızlık: Ajanslar, kararlarını verirken bağımsız davranmalı, üst kurumların etkisi altında
kalmamalıdırlar. Bağımsızlıklarını aşağıda belirtilen şekillerde göstermelidirler.
Ajansların, yüksek öğretim kurumlarından bağımsız çalışmaları resmi olarak garanti
edilmelidir.
Operasyonların ve uygulanan metotların, dış uzmanların ve kalite güvence süreçlerinin
çıktılarının belirlenmesinde; hükümet, yüksek öğretim kurumu ve diğer politik otoritelerden
etkilenilmemelidir.
Yüksek öğretimdeki öğrenciler başta olmak üzere, tüm paydaşlara kalite güvence süreçleri
doğrultusunda danışılması gerektiği halde, kalite güvence süreçlerinin nihai sonuçları
kuruluşların sorumluluğundadır.
28. Prof. Dr. Mehmet Durman Per embe 15.Ekim.2015ş , 28/20
7. Ajanslar Tarafından Kullanılan Dış Kalite Güvence Kriteri ve
Yöntemleri: Ajanslar tarafından kullanılan süreç, ölçü ve yöntemler
önceden tanımlanmalı ve herkese açık olmalıdır. Bu süreçler, şu
hususları içermelidir.
Değerlendirmeye konu kalite güvence sürecinin, öz
değerlendirme yöntemi oluşturulmalı,
Ajans tarafından kararlaştırılan saha uygulaması, öğrencilerin
değerlendirmeleri ve uzmanlar tarafından yapılacak dış
değerlendirmeler,
Kararlar, öneriler ve formel çıktıları içeren raporlar
yayınlanmalı,
Değerlendirmelerde kullanılmak üzere bir izleme yöntemi
oluşturulmalı.
29. Prof. Dr. Mehmet Durman Per embe 15.Ekim.2015ş , 29/20
8.Sorumluluk Yöntemleri: Ajanslar, sorumluluklarını gerçekleştirecek süreçleri
oluşturmalıdırlar. Bu süreçler şunları içerir:
Ajansların, kendi kalite güvencesini açıklayan ve web sitelerinde
yayınlanmış kalite politikaları,
Ajansların, kalite güvence amaç ve misyonunu yansıtan süreçleri,
Dış uzmanların işlerinde uygulayacakları, çıkar çatışmasına yol açmayan bir
mekanizmanın oluşturulması,
Kalite değerlendirme faaliyetleri üçüncü bir kuruma yaptırılırsa, bu kurumun
ürettiği sonuçların güvenilirliğinden emin olmayı,
Ajans, kendi gelişimine yardımcı olan iç ve dış geri besleme sistemini
oluşturmayı,
Kurum, asgari beş yılda bir kendi faaliyetlerini gözden geçirmeli ve dış
değerlendirme yapmayı.