Boğaziçi Üniversitesi, Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümü, POLS480-Saha Araştırmaları Atölyesi Dersi öğrencileri tarafından hazırlanan Gezi Hareketi hakkındaki anket çalışmasının sonuçları

1. Gezi Hareketi Değerlendirme
Çalışması
Boğaziçi Üniversitesi
POLS 480
Saha Araştırma Atölyesi
Öğrencileri Tarafından Hazırlanmıştır

2. Yöntem
• 30 Aralık 2013- 6 Ocak 2014 tarihleri arasında
• 738 kişinin katılımıyla İnternet üzerinden
yürütülen saha araştırması
• «Kartopu» örneklemi yöntemiyle
yapıldığından, görüşler sadece katılanları
temsil eder.
• Çıkarım/genelleme yaparken dikkatli olunması
tavsiye olunur…

3. Yaş Grubu
18-24 yaş
%60,1
25-34 yaş
%20,3
35-44 yaş
%14,4
45-54 yaş
%3,1
55-64 yaş
%1,7
65 yaş ve üstü
%0,5
%0
%20
%40
“Yaşınızın hangi grupta yer aldığını belirtir misiniz?”
%60
%80
%100

4. Görüşülen Kişinin Cinsiyeti
Erkek
%48,50
%51,50
Kadın

5. Hayattan Memnun Olma
%50
%40
%30
%27,5
%20
%18,1
%15,7
%13,0
%10
%8,1
%5,8
%5,6
%2,8
%1,0
Hiç mutlu
değil
1
%1,6
%0,8
%0
2
3
4
5
6
7
8
9
“Genel olarak düşündüğünüzde hayatınızdan ne kadar mutlu olduğunuzu söyler misiniz? Lütfen 0’ın
hiç mutlu değilim, 10’unsa çok mutluyum olduğu cetveli kullanarak yanıt verir misiniz?”
Çok mutlu

6. Ülkenin Durumundan Memnuniyet
%50
%40
%30
%21,3
%20
%17,6
%18,8
%13,3
%12,0
%10
%6,8
%3,9
%2,6
%1,7
%0,8
%0,8
7
8
9
Çok mutlu
%0
Hiç Mutlu
Değil
1
2
3
4
5
6
“Genel olarak düşündüğünüzde ülkemizin durumundan ne kadar mutlu olduğunuzu söyler misiniz?”

7. “Peki, bir yıl öncesiyle kıyasladığımızda ülkemizin
durumu daha mı iyiye gitti, daha mı kötüye gitti?”
Çok daha iyi
%4,1
Biraz daha iyi
%18,6
Biraz daha kötü
%32,5
Çok daha kötü
%44,8
%0
%20
%40
%60
%80
%100

8. “Çalışmanın bu aşamasında size kendinizi ait hissedebileceğiniz gruplarla ilişkili
sorular soracağım. Grubunuz kendinize benzer insanların olduğu topluluğu ifade
eder. Aşağıdaki gruplarda yer alan insanlardan bahsederken “biz” kelimesini hangi
sıklıkta kullanırsınız?”
%100
%80
%72,4
%71,2
%60
Sıklıkla/
Sürekli
%40
%40,3
%30,5
%29,1
%20
%24,9
%15,5
%11,8
%11,8
%11,6
Aleviler
Kürtler
%0
Ailem
Özgürlükçü
insanlar
Türkler
Benimle aynı
şehirde
yaşayanlar
Emekçiler
Atatürkçüler Dindar insanlar Muhafazakarlar

9. Dahil Olunan Grubu Tanımlama
%100
%80
%60
%60,0
%40
%20
%10,6
%9,1
%7,7
%5,1
%4,8
H.
Muhafazakarlar
J. Emekçiler
%1,7
%1,1
D. Aleviler
F. Kürtler
%0
E. Özgürlükçü
insanlar
I. Atatürkçüler
G. Türkler
C. Dindar
insanlar
“Aşağıdaki grupların hangisi sizin dahil olduğunuz grubu en iyi tanımlamaktadır? Lütfen
tek yanıt seçer misiniz?”

10. Dahil Olunan Grup ile Ortak Yanlar
%50
%40
%30
%23,2
%23,9
%20
%10,4
%12,8
%12,3
%9,0
%10
%4,1
%0,7
%0,6
%0,9
Hiç ortak
yanımız
yok
1
2
%2,1
%0
3
4
5
6
7
8
9
Çok ortak
yanımız
var
“Seçtiğiniz bu grubun tipik bir üyesini düşündüğünüzde, sizin onunla ne kadar ortak yanınız var? 0’ın
“hiç ortak yanımız yok”, 10’un “çok ortak yanımız var” olduğu cetvelde belirtir misiniz?”

11. Dahil Olunan Gruba Aidiyet
%50
%40
%30
%20,7
%20
%18,7
%18,4
%13,8
%9,5
%10
%1,0
%0,6
%1,1
%3,0
%10,3
%3,0
%0
“Seçtiğiniz bu grubu düşünerek kendinizi bu gruba ne kadar ait hissetiğinizi söyler misiniz?
0’ın “hiç ait hissetmiyorum”, 10’un “tamamen ait hissediyorum” olduğu cetvelde belirtir misiniz?”

12. Siyasi Partilere Yakınlık
%60
%40
%36,2
Tamamen
yakınım /
Biraz yakınım
%30,6
%20
%15,5
%11,2
%0
Cumhuriyet Halk Partisi
Barış ve Demokrasi
Partisi /Halkların
Demokratik Partisi
Adalet ve Kalkınma
Partisi
Milliyetçi Hareket
Partisi
“Aşağıdaki siyasi partilerden her birine kendinizi ne kadar yakın hissettiğinizi çok yakınım, biraz yakınım, pek yakın değilim,
hiç yakın değilim diyerek yanıtlar mısınız?”

13. “27 Mayıs 2013 Gezi Parkı Protestolarının başladığı
gündür. Bu tarihten önce herhangi bir eyleme
katıldınız mı?”
%50,1
%49,9
Evet
Hayır

14. “Gezi Parkı 15 Haziran 2013’te boşaltılmıştır ve o tarihten sonra
Gezi Parkı içerisinde kitlesel bir eylem olmamıştır. Bu tarihten
sonra herhangi bir eyleme katıldınız mı?”
%36,0
Evet
Hayır
%64,0

15. “Aşağıdaki eylemlerin her birine şahsen katılıp katılmadığınızı
söyler misiniz? Katıldınız mı, katılmadınız mı, yoksa fırsatınız mı
olmadı?”
%60,0
%52,0
%40,0
%34,3
%48,9
%35,9
%29,6
%20,0
%26,2
Katıldım
%13,2
%0,0
Polislerin
Polisin
Polisin çekildiği
Polisin
Mahalle
müdahale edip işgalcilere ve parkın halka müdahale ettiği forumlarına
çadırları
müdahale ettiği açıldığı 1
ve parkı
katılmak
yaktıkları 30 31 Mayıs Cuma Haziran ve
boşalttığı 15
Mayıs
günü işgal ve sonrasındaki
Haziran ve
Perşembe günü yürüyüşlere
işgal ve
sonrasındaki
ve öncesinde
katılmak
yürüyüşlere
işgal ve
katılmak
yürüyüşlere
Taksim Gezi
katılmak
Parkı’ndaki
işgallere
katılmak
İstanbul
dışındaki
yürüyüş ve
işgallere
katılmak
Tencere-Tava
Eylemine
katılmak

16. Gezi Olaylarına Katılma Nedenleri
%100
%85,8
%80
%65,0
%60
%40
%36,6
%31,6
%20
%3,4
%1,8
Heyecan arayışı
Bağlı olduğum
taraftar grubunun
katılım çağrısı
%0
Hükümetin genel İlk günlerde tanık Hükümetin kamusal İnsanlar arasındaki
olarak sürdürdüğü olduğum orantısız alan olan bir parkı
dayanışma ve
baskıcı politikaları
polis şiddeti ve
AVM’ye
yardımlaşmaya
yoğun gaz kullanımı dönüştürme çabası
katılmak
“(Sadece katılanlar yanıtlasın lütfen) Gezi Olaylarına katıldığınızı belirttiniz. Aşağıdaki sebeplerden hangisi
sizin olaylara katılmanızda etkili oldu? En fazla iki tane yanıtlar mısınız?”

17. Gezi Parkı Olaylarının Amacı
%100
%84,8
%80
%60
%40
%27,9
%20
%26,4
%17,0
%8,0
%5,4
%3,4
%0
AKP’nin baskıcı Farklı kimlikteki
Ağaçları
Hükümeti
Eğlence ve farklı Kargaşa çıkarıp Ülkeyi bölmeye
yönetimine karşı
insanların
korumak, Gezi devirmek ya da bir deneyim halkın huzurunu
çalışmak
bir başkaldırı,
varlıklarını
Parkı’nın park istifa etmesini
yaşamak
bozmak
özgürlük
topluma
olarak kalmasını
sağlamak
göstermesi,
kazanmak
sağlamak

18. Gezi Protestoları’ndan Haberdar
Olunan Dönem
%12,3
27 Mayıs – 31 Mayıs arasında
31 Mayıs’tan sonra
%87,7
“27 Mayıs 2013 gecesi Taksim Gezi Parkı’nın bir duvarının yıkılmasının ardından parkta eylemler başlamıştır.
31 Mayıs 2013’te sabah erken saatlerde polis parka gaz bombalarıyla müdahale etmiştir ve bu olayın ardından
protestolar büyümüştür. Gezi Protestolarından ne zaman haberdar oldunuz?”

19. “Hangi kaynaklardan haberdar
oldunuz?”
%100
%80
%60
%70,2
%51,4
%45,7
%40
%31,1
%22,2
%20
%0
%16,2

20. Gezi Protestoları Sırasında Polisin
Tutumu
%100
%94,2
%80
%60
%40
%20
%5,8
%1,1
%0
Gereğinden sert
Gerektiği kadar
Gereğinden daha yumuşak
“Gezi Protestoları sırasında polisin tutumunu ve eylemlere müdahale ediş biçimini nasıl değerlendiriyorsunuz?
Gereğinden daha yumuşak, gereğinden sert ya da gerektiği kadar?”

21. “Gezi Protestoları sırasında polisin protestoculara karşı
tutumunu ve eylemlere müdahale ediş biçimini kim
belirlemiştir? Aşağıdakilerden iki tanesini belirtir misiniz?”
%100
%89,2
%80
%60
%40,4
%40
%36,9
%33,0
%20
%2,7
%0

22. “Bazıları Gezi Protestolarının Cumhuriyet Halk Partisi
tarafından örgütlendiğini düşünmektedir. Bu görüşe
katılıyor musunuz?”
%100
%82,1
%80
%60
%40
%20
%9,9
%6,4
%1,6
%0
Tamamen katılmıyorum
Kısmen katılıyorum
Kısmen katılmıyorum
Tamamen katılıyorum

23. “Bazılarına göre Gezi Protestoları’na katılanlar tek bir ortak kimliğe
sahipken, bazıları da herkesi kapsayacak tek bir kimlik tanımı olmadığını
düşünüyor. Siz bu görüşlerden hangisine katılıyorsunuz?”
Tek bir ortak kimlik tanımı yoktur
%90,1
Tek bir ortak kimliğe sahiptir
%9,9
%0
%20
%40
%60
%80
%100

24. Gezi Protestoları’nın Dış Güçler Tarafından
Düzenlenmesi
%100
%80
%73,4
%60
%40
%20
%11,6
%10,5
%4,5
%0
Tamamen katılmıyorum
Kısmen katılıyorum
Kısmen katılmıyorum
Tamamen katılıyorum
“Kimileri Gezi Protestolarının Türkiye’nin istikrarını bozmak isteyen dış güçler tarafından düzenlendiğini
düşünüyor. Bu görüşe katılıyor musunuz? Tamamen mi, kısmen mi katılıyor musunuz/katılmıyorsunuz?”

25. Gezi Protestolarına Katılan
Sanatçıların Amacı
%100
%80
%68,6
%60
%40
%24,6
%20
%3,5
%1,5
%1,0
%0,8
%0
Gezi protestolarını
yaymak ve
protestoların
toplumdaki
duyarlılığını
artırmak
Kendilerini
protestoya
katılanlarla bir
tutmak
Hükümetin istifa
Dış güçler için Darbe olması için Sanatçı haklarını
etmesini sağlamak ülkeyi karıştırmak
çabalamak
savunmak
“Gezi protestolarına destek veren/katılan sanatçılar hakkındaki düşüncelerinizi öğrenmek istiyorum.
Sizce aşağıdakilerden hangisi protestolara destek veren sanatçıların amacını daha iyi açıklamıştır?”

26. Gezi Protestoları’ndan Sonra
Hükümet Politikalarında Değişiklik
Hükümet politikaları
değişmemiştir
%72,0
Hükümet politikaları
değişmiştir
%28,0
%0
%20
%40
%60
%80
%100
“Şimdi hükümet ve hükümet politikalarını Gezi protestoları sonrasına göre değerlendirir misiniz? Sizce, Gezi
protestoları sonrasında, hükümet politikalarında değişiklik olmuş mudur, olmamış mıdır?”

27. “Peki, sizce ne yönde değişmiştir? Okuyacaklarımdan
her birinin geçerli olup olmadığını söyler misiniz?”
%100
%80
%60
%56,7
%41,6
%40
%20,8
%20
%9,6
%0
Hükümet daha sert
politikalar uygulamaya
başlamıştır
Hükümetin protestolara
katılan insanlara karşı daha
duyarsız olduğunu
düşünüyorum
Hükümet daha ılımlı
politikalar uygulamaya
başlamıştır
Hükümet protestolara
katılan insanlara karşı daha
duyarlı olmuştur

28. “Bugün düşündüğünüzde, sizce Gezi Parkı olaylarının
etkisi için aşağıdakilerden hangisi uygundur?”
%100
%80
%60
%43,2
%40
%35,3
%18,7
%20
%2,9
%0
Bu olayların etkisini uzun
vadede göreceğiz
Hala sürüyor
İlk zamanlar etkiliydi, fakat
şimdi etkisi kalmadı
unutuldu
Başından beri hiçbir etkisi
olmadı

29. “Gezi Protestolarından sonra gazete, televizyon, dergi ya da
radyolar gibi iletişim araçlarının güvenilirliği konusundaki
görüşünüzde bir değişiklik oldu mu?”
Evet
%71,7
Hayır
%28,3
%0
%20
%40
%60
%80
%100

30. “Ne yönde bir değişiklik oldu?”
Daha
güvenilmez
oldu
%98,2
Daha güvenilir
oldu
%1,8
%0
%20
%40
%60
%80
%100

31. Eğitim Düzeyi
%100
%80
%60
%44,8
%40
%20
%34,0
%15,7
%3,2
%1,3
%0,2
Yüksek okul (2
yıllık) mezunu
Ortaokul (veya
ilköğretim okulu)
mezunu
Okuma yazma
bilmiyor
%0
Lise veya dengi Üniversite (en az 4 Yüksek lisans veya
okul mezunu
yıllık) mezunu doktora mezunu
“En son mezun olduğunuz okul düzeyini öğrenebilir miyim?”

32. Çalışma Durumu
%100
%80
%60
%58,8
%40
%27,2
%20
%5,6
%2,3
%2,1
%0,8
%0,6
%0,5
%0
Öğrenci
Tam
zamanlı
(haftada
40+saat)
çalışıyor
Kısmi
İşsiz
zamanlı
(Herhangi
(part-time)
bir işte
çalışıyor çalışmayıp iş
arayan)
Emekli
%0,3
İşsiz fakat Mevsimlik Ücretsiz aile Ev kadını
gelir sahibi işte çalışıyor işçisi (ailenin
(Bir işte
işyerinde,
çalışmayıp,
bahçesinde,
iş aramayan,
vs. çalışıyor)
kira-faiz
benzeri
gelirle
geçinen)
“Çalışma durumunuz için okuyacağım seçeneklerden hangisi daha uygundur?”
%0,3
Hastalık ve
benzeri
nedenlerle
çalışamıyor

33. Anketimize Katılan ve Bu Raporu
Okuyan Herkese Teşekkürler
POLS480
Saha Araştırması Atölyesi Öğrencileri
Ve Dr. Emre Erdoğan