2. GURE PLANETAKO URAK
UR GAZIA ETA UR GEZA
Lurreko ura gazia edo geza da. Azken hori izotz, azaleko edo
lurpeko ur modura dago.
Planetako urik gehiena ur gazia da, Ozeano eta itsasoengandik
dator .
Uraren zati oso txiki bat geza da , eta gizakiok erabil dezakete.
3. URAK APROBETXATZEA
URA LORTZEA
Ur geza lortzen dugu zuzenean bilduz (Iturri, ibai eta
aintziretatik zuzenean jasoz edo urtegien bidez bilduz).
Edo ura pilatuz ( lurra kolpeatzen) eta putzu, galeria, urari
gatza kentzeko instalazio eta araztegien bidez egiten da.
4. URAREN ZIKLOA
Planetako urak mugimenduan daude etengabe.
Uraren mugimendurik garrantzitsuena uraren zikloa da.
Uraren zikloa esaten zaio:
1. Eguzkiak lurrazala berotzen du, azaleko ura lurrundu egiten da
eta ur-lurrun bihurtzen da.
2. Ur –lurruna gora egiten du atmosferan eta hodeiak sortzen ditu
3. Hodeietako ur tantak hozten dira, eta lurrara erortzen da euri,
elur…. modura.
4. Euriak lurra hezetu egiten du, ibaiak, ozeanoak eta itsasoak
betetzen dira.
7. BIZKAIKO GOLKOA, ISURIALDEKO IBAIAK:
Ibai nagusienak hauek dira:
Bidasoa, Nerbioi, Besaia,Nalon,Nabia eta Eo.
Oso ibai laburrak dira ( 50 km gutxi gorabehera)
neurtzen dituzte.
8. ISURIALDE ATLANTIKOKO IBAIAK
Ibai nagusienak hauek dira:
Miño, Duero, Tajo,Guadiana eta Guadalquivir. Ibaiak
luzeak dira; izan ere, Miño izan ezik, beste guztiek 650 km baino
gehiago dituzte. Ibai horiek itsasotik urrun dauden mendietan
sortzen dira.
9. ISURIALDE MEDITERRANEOKO IBAIAK
Ibai nagusienak hauek dira:
Guadalhorce, Segura , Júcar, Turia ,
Ebro, Llobregat eta Ter. Gehienek 200 km
dituzte bataz beste, Ebro izan ezik, 930 km
baititu .
10. ARTXIPIELAGOETAKO URAK
Balear uharteetan, euri handiak gertatzen
direnean, ura uhar deritzonetatik itsasora joaten da.
Kanariar uharteetan, berriz,ura troketatik doa itsasora.
11. EUSKAL AUTONOMIA ERKIDEGOKO
HIDROGRAFIA
AUTONOMIA – ERKIDEGOKO IBAIEN EZAUGARRIAK:
EAE-ko ibaiak laburrak dira, emari handikoak eta ur kantitate
antzekoak izaten dituzte urte osoan zehar.
EAEKO IBAIAK:
Eaeko ibai nagusiak Ibaizabal, Nerbioi, Bidasoa, Oria, Deba eta
Zadorra dira.
12. ARIKETAK:
1.Zure ustez, zeri esaten diogu biosferako ura?
------------------------------------------------------------------
-------------------------------------------------------------------
2.Zeintzuk dira uraren zikloaren pausuak?
-------------------------------------------------------------------
-------------------------------------------------------------------
3. Zein ura da edan ahal dena ? Zergatik ?
-------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------
13. 4. Zure ustez, ura amaitu ahal da? Zergatik ?
-----------------------------------------------------------------
-----------------------------------------------------------------
-----------------------------------------------------------------
5. Planetako urik gehiena geza da, ala gazia?
-------------------------------------------------------------------
-------------------------------------------------------------------
-------------------------------------------------------------------
14. 6. Aipatu ura lortzeko hiru modu :
-------------------------------------------------------------------
-------------------------------------------------------------------
-------------------------------------------------------------------
7. Izendatu Iberiar penintsulako bi isurialde
hidrografikoak, eta idatzi horietako bakoitzeko bi
Ibai:
Isurialdea:_____________ Ibaiak:_____________
Isurialdea:_____________ Ibaiak:_____________
Isurialdea:_____________ Ibaiak:_____________