1. #13(222) 25 փետրվար 2012 թ.
Ուզո՞ւմ եք ունենալ քիթ, ինչպիսին Անջելինա Ջոլիինն է
Վլադ ՄՈՒՐԱԴՅԱՆ
Թիվ 3 կլինիկական հիվանդանոցի պլաստիկ և վերականգնողական ծառայության
ղեկավար, պլաստիկ վիրաբույժ Գևորգ Ստեփանյանը պնդում է, որ առայժմ բոլոր
պլաստիկ վիրահատություններից թերևս ամենապահանջվածը` րինոպլաստիկան է`
(քթի պլաստիկ վիրահատությունը):
Ըստ պլաստիկ վիրաբույժի` քթի վիրահատությունն ազգային խնդիր է: Հայերը
դժգոհում են սեփական քթի մեծությունից և հակառակը, շատերին էլ չեն գոհացնում
քթանցքերը, դրանք երբեմն հավասարաչափ չեն լինում: Ոմանք էլ դիմում են
պլաստիկ վիրաբույժի, երբ միջնապատը ծռված է լինում: Հիմնական այցելուները
կանայք են: Տղամարդիկ մասնագետի դիմում են ծայրահեղ դեպքերում, երբ շնչելն
անհնար է դառնում…
Հարցին, թե լինո՞ւմ են դեպքեր, երբ բժիշկը մերժում ու
հիվանդին չի վիրահատում, Գ. Ստեփանյանի պատասխանը
հետևյալն էր. «30-40% դեպքերում ոչ թե մերժում եմ, այլ
պարզապես բացատրում, որ ինչ-ինչ պատճառներով արդյունքը
ձեզ չի գոհացնի: Մերժելով գործը գլուխ չի գա: Եթե մարդ մտքին
դրել է վիրահատվել, ապա անպայման կանի` դիմելով այլ
մասնագետի, բայց երբ որ նա ռեալ գիտակցի, թե ինչ խնդիրների
առջև կարող է կանգնել հետագայում` հաստատ
վիրահատության չի գնա: Եվ խոսքը միայն քթի պլաստիկայի
մասին չէ: Տարբեր խնդիրներ գոյություն ունեն: Եվ ի վերջո ամեն
ինչ չէ, որ վիրաբույժի ձեռքին է:
Խոսելով քթի պլաստիկայի մասին` բժիշկը նշում է, որ երբեմն
մարդու քիթն այնպիսի արտահայտված ծռվածություն է
ունենում` վիրահատությունից հետո չի բացառվում դրական
արդյունքի փոխարեն բացասականն ստանալը: Քիթն ունի իր
որոշակի սահմանը, դրանից ավելին ոչինչ անել չես կարող:
Հետաքրքրվեցի, թե Ստեփանյանն օգտագործո՞ւմ է ֆոտոշոփը,
որպես հիվանդին ավելի գրավելու մեթոդ:
«Տևական ժամանակ է` ինչ հետ եմ կանգնել դրանից: Չեմ անում, որովհետև անձնական փորձից գիտեմ, որ
հիվանդը տրամադրվում է, ուղեղում ֆիքսում այն պատկերը, ինչը տեսնում է լուսանկարին: Որպեսզի մարդ
հոգեբանորեն «չկոտրվի»` վիրահատությունից հետո հրաժարվում եմ լուսանկարներ ցուցադրելուց: Ամեն ինչ
փոխվստահության վրա ենք կառուցում»,- տեղեկացնում է բժիշկն ու պատասխանում այն հարցին, թե հիվանդի հետ
պայմանագիր կնքո՞ւմ են, թե ոչ:
«Պարտադիր: Բայց պետք է պայմանագրի ձևը փոխել: Հիմա մենք կնքում ենք ընդհանուր վիրաբուժական
պայմանագիր, որի մեջ նշվում են նաև հիվանդի հետվիրահատական խնդիրները և այլն, բայց պետք է ավելի լավ
նմուշ մշակել, ավելի հստակեցնել կետերը: Այսօր պլաստիկ վիրաբույժներն ապահովագրված չեն շատ ու շատ
հարցերում»,- հայտնում է մեր զրուցակիցը:
Գևորգին հարցրեցինք նաև, թե արդյոք բոլոր վիրաբույժները կարո՞ղ են պլաստիկ վիրահատություններով
զբաղվել, ունե՞ն արդյոք դրա իրավունքը: Մասնագետը վստահեցրեց. «Վիրաբուժության մեջ կան մի քանի ճյուղեր`
ընդհանուր վիրաբուժություն, պլաստիկ վիրաբուժություն, միկրովիրաբուժություն և այլն: Եթե ընդհանուր
վիրաբույժն ավելի շատ գործ ունի աղիների հետ, ապա միկրովիրաբույժը` նյարդերի, ջլերի վնասման հետ: Պլաստիկ
վիրաբույժն ավելի շատ աշխատում է գեղեցկացնել, ուստի ոչ բոլոր վիրաբույժներն իրավունք ունեն զբաղվել
պլաստիկ վիրահատություններով»:
Ի դեպ պլաստիկ վիրաբույժը պնդում է, որ ՀՀ տարածքում բոլոր պլաստիկ վիրաբույժներն էլ պլաստիկ
վիրաբույժների ասոցիացիայի անդամ են, բժշկական համալսարանն են ավարտել, խստագույն ձևով անցել են
հետուսումնական ուսուցումը: Շատ երկրներում կոսմետոլոգներն սկսում են զբաղվել շուլերությամբ, մեզանում
հստակ կարող եմ ասել` նման բան գոյություն չունի:
Հետաքրքրվեցինք նաև այսքան շատ տարփողված լիպոսակցիայով` ճարպերի հեռացմամբ: Բժիշկը հետևյալ
պատկերը ներկայացրեց. «Հայ կանայք արդեն եկել են այն եզրակացության, որ հնարավորինս շուտ պետք է

2. մոռանան փորիկի մասին, հատկապես հետհղիության ընթացքում: Բժշկական լեզվով ասած` հնարավորինս շուտ
պետք է ազատվեն ճարպային գոգնոցից»: Գ. Ստեփանյանն ընդգծում է, որ դեպքեր են լինում, որ երկրորդ անգամ էլ
կինը գալիս է վիրահատության` նույն խնդրանքով: Տեսականորեն, ըստ մասնագետի, ճարպը կարելի է կրկին
հեռացնել, ինչն էլ արվում է, սակայն հիվանդին խորհուրդ է տրվում ճիշտ սնվել: «Հարկ է վիրահատությունից հետո
կյանքի ռիթմը փոխել»,- ասում է զրուցակիցս:
Խոսելով մամոպլաստիկայի մասին (կրծքի պլաստիկ վիրահատություն)` զրուցակիցս անգամ հնարավորություն
ընձեռեց սեփական ձեռքերում զգալ սիլիկոնե իմպլանտները: Ի դեպ Ստեփանյանն օգտվում է արտասահմանյան
ֆիրմաներից մեկից, որը նաև հարմար է գնային առումով: Մամոպլաստիկան բժշկի թերևս ամենասիրելի
վիրահատությունն է. «Բանն այն է, որ մամոպլաստիկայի և լիպոսակցիայի ժամանակ արդյունքը հենց հաջորդ օրն է
զգացվում: Քթի համար ամիսներ են պետք` մինչև վերջնական արդյունքը տեսնես»,- իր մասնագիտական
գաղտնիքներն է բացահայտում բժիշկն ու պնդում, որ մամոպլաստիկան միշտ չէ, որ ցուցված է լինում կնոջը. «Մինչ
հիվանդին վիրահատելը պարտադիր կատարվում է մամոգրաֆիա, պետք է հետազոտվեն կրծքագեղձերը: Եթե
կարիք կա` պետք է նաև սոնոգրաֆիա անել: Այդ ամենն արվում է, եթե կնոջ մարմնում հայտնաբերվում են չարորակ
գոյացություններ: Խստիվ արգելվում է վիրահատական միջամտություն կատարելը: Մենք վիրահատում ենք միայն
առողջ մարդկանց: Պլաստիկան ցուցված է լիարժեք առողջ մարդու համար»:
Ըստ Գ. Ստեփանյանի` հեռացված կրծքերի դեպքերում էլ ցուցվում է իմպլանտներ տեղադրելը: Վերջերս բժիշկը
հետաքրքրվել և իմացել է, որ օնկոլոգիայում, երբ հեռացնում են գեղձը, միանգամից տեղադրում են իմպլանտը, ինչը,
շատ լավ է:
Հարցրեցի, թե պատահո՞ւմ է, որ իրեն պարբերաբար դիմի միևնույն հիվանդը, ում շարունակ չի գոհացնում
սեփական արտաքինը: «Այո, դա հոգեկան հիվանդություն է: Պատահում է` հիվանդը պարզապես սիրահարվում է
բժշկին և պատրվակ է փնտրում կրկին տեսնելու նրան: Նման դեպքերում սովորաբար մերժվում են բոլոր տեսակի
վիրահատությունները»: Ի դեպ Ստեփանյանը չի կարծում, թե վիրահատությունից առաջ հիվանդը պետք է
հոգեբանական թեստ լրացնի, այն անիմաստ է համարում: «Յուրաքանչյուր պլաստիկ վիրաբույժ հոգեբան է, նա
պետք է կարողանա փոխադարձ վստահություն հաստատել: Երբեմն մեզանից այնպիսի բաներ են պահանջում,
կարծես Աստված ենք: Քաղաքում դեպքեր են գրանցվել` անգամ մարդիկ ինքնասպանության են գնացել, որովհետև
վիրահատությունը չի արդարացրել սպասումները. չի ստացվել, ասենք Անջելինա Ջոլիի քթիկից»,- ասում է
Ստեփանյանն ու պատասխանում մեր վերջին հարցին` պլաստիկ վիրաբույժին այցելությունը հայերը նախընտրում
են գաղտնի՞ պահել:
«Ոչ միշտ, շատ դեպքերում գլուխ գովելու առիթ էլ կարող է ստեղծել: Կա բժշկական գաղտնիք հասկացություն:
Իմ մոտիկ ընկերները գիտեն, որ ինձ այցելում են հայտնի մարդիկ, աստղեր, բայց դա չի նշանակում, թե ես ամեն
պատի տակ պետք է գոռամ դրա մասին: Չի կարելի: Կկորցնեմ վստահությունը: Եվ դրա իրավունքն էլ չունեմ»:
Հ. Գ. Ներկայացնում ենք լրագրողական հետաքննության արդյունքները: Զանգահարելով երևանյան կլինիկաներ`
ճշտեցինք նրանց գնային քաղաքականությունը: Ըստ որի` րինոպլաստիկայի արժեքը 120-300000 դրամ է,
մամոպլաստիկան` 110-350000 դրամ, օտոպլաստիկա (ականջներ) 80-225000 դրամ, լիպոսակցիա` 150-300000
դրամ:
Ի դեպ
Միհրդատ ՄԱԴԱԹՅԱՆ. Դժգոհ են մնում անգամ վիրահատությունից հետո
Հոգեբան Միհրադատ Մադաթյանը պարզաբանել է, թե ինչ է նշանակում դիսմորֆոֆոբիա հիվանդությունը: Ըստ
հոգեբանի` դիսմորֆոֆոբիա հիվանդության ժամանակ մարդիկ շարունակ դիմում են պլաստիկ վիրաբույժի: Նրանք
երբևէ գոհ չեն լինում իրենց արտաքին տեսքից: Այս հիվանդության տեր մարդիկ հնարավոր է` ուղղակի նայեն
հայելու մեջ և ասեն, որ իրենք գեր են, իրենց դուր չի գալիս քթի կառուցվածքը: Այստեղ էլ սկսվում է պլաստիկ
վիրաբույժին դիմելու անհագ ցանկությունը: Այս կարգի հիվանդներին սովորաբար սկսում են ճանաչել գրեթե բոլոր
պլաստիկ վիրաբույժները, քանի որ այցելուն, որպես կանոն, չի բավարարվում մեկ-երկու մասնագետի
խորհրդատվությամբ: Լուրջ մասնագետները մերժում են նման այցելուի ցանկությունները: Բանն այն է, որ նման
հիվանդները դժգոհ են մնում անգամ վիրահատությունից հետո:
Դիսմորֆոֆոբիան բավական լուրջ հիվանդություն է: Այս հիվանդության արմատները, հավանաբար,
մանկությունից են գալիս: Փոքր տարիքում անբավարարվածության զգացողություն են ունեցել, ինչը հետագայում
նման հիվանդության պատճառ է դարձել: Նման մարդիկ հաճախ իրենք իրենց հրեշ են անվանում: Նման հիվանդներ
Հայաստանում շատ կան: Սա բարդույթ չէ, որը կարելի լինի շատ արագ շտկել:
Այս կարգի հիվանդները սովորաբար խուսափում են դիմել հոգեբանին: Խորհուրդը` դիմել հոգեբանի, ընկալվում
է որպես վիրավորանք:
Վահե ՍԱԲՈՒՆՋՅԱՆ. Ցավազրկված հիվանդին բժիշկը շատ ավելի հանգիստ է վիրահատում
Թիվ 3 կլինկական հիվանդանոցի անեսթեզիոլոգիայի և վերակենդանացման բաժանմունքի վարիչ Վահե
Սաբունջյանին հարցրինք, թե ինչու են պլաստիկ միջամտությունների հատկապես րինոպլաստիկայի ժամանակ
օգտագործում ընդհանուր անզգայացում, իսկ նախկինում, տեղայինով են բավարարվել.

3. «Բավականին ճիշտ ու մարդկային մոտեցում է` վիրաբուժական գործողություն կատարել ընդհանուր
անզգայացմամբ: Քանի որ բժշկության այս ոլորտը և դեղագործությունը բավականին առաջ են գնացել, այսօր մեր
բոլոր օգտագործած դեղամիջոցներն անվնաս են առողջության համար: Բանն այն է, որ տեղային անզգայացումը չի
ապահովում հիվանդի լիարժեք ցավազարկումը: Ցավային յուրաքանչյուր զգացում, նամանավանդ վիրահատական
միջամտության ժամանակ, առաջացնում է սթրեսային վիճակ, որը կարող է նաև շոկային վիճակի առաջացնել,
հիվանդին փրկելը շատ ծանր է լինում: Երկրորդ` յուրաքանչյուր պլաստիկ վիրաբուժական միջամտություն
սպառնում է գանգուղեղային վնասվածքով: Աստիճանի բարդությունը որոշել դժվար է: Լիարժեք ցավազրկված
հիվանդին վիրաբույժը շատ ավելի հանգիստ է վիրահատում` առանց շտապողականության, առանց ավելորդ
գործողություններ կատարելու: Իսկ տեղային անզգայացման ժամանակ ինչ քանակությամբ էլ դեղը ներարկվի,
միևնույն է, ներծծվելու է և ունի ավելի տոքսիկ ազդեցություն, ավելի անցանկալի հետևանքներ կարող է ունենալ
հիվանդի առողջության համար, քան մեր օգտագործած դեղամիջոցները: Ճիշտ է` դրանք թանկ հաճույք են
հիվանդանոցի համար, սակայն մեր ադմինիստրացիան գնացել է այդ քայլին: Մենք շատ ենք անցկացնում
հետվիրահատական հարցազրույցներ, հիվանդների կարծիքներն ենք հարցնում: Դժգոհ հիվանդ չենք ունեցել:
Հակառակը, բոլորը վախենալով գալիս են ու շնորհակալ հեռանում»,- նշում է մասնագետն ու հավելում, որ իրենք
բացարձակ ոչ ոքի իրավունք չունեն որևէ բան մերժել: