Mi vocabulario tutunaku
- 1. A<br />Achi’--------------porque<br />Akalukut-------ixote<br />Akchitkiwi’—anona<br />Akchulun—travieso,malo<br />Akgachokgni’-----acamaya<br />Akgakatsan—le duele el oído<br />Akgakgolhkga—orejon<br />Akgalipitkiwi-<br />Akgalokgot-------cuerno<br />Akgalokgotstapun—frijol toro<br />Akgan----------rama<br />Akgapun-----------cielo, paladar<br />Akgapupalhna’—golondrina<br />Akgasliwit------arete<br />Akgasmalh—matlale<br />Akgatapa-----sordo<br />Akgatilat-------pichoco<br />Akgatsasna’----cebollina<br />Akgaxkgolh----oreja<br />Akgchchut—hongo<br />Akge------------esta destapado<br />Akgexta-----guasima<br />Akglhchawa-----está tapado<br />Akglhkgoma---nejayote<br />Akgpilit--------titirion<br />Akgpulut-------ajolote<br />Akgskgetinat—avispa negra<br />Akgsputli-----se termino<br />Akgstiliwa’--caballete de casa<br />Akgstin----------techo<br />Akgtsi----------------almohada<br />Akgtsisín----------chiltepein<br />Akgtsis------------pulga<br />Akgtsiswati----gusano de guayaba<br />Akgxakg, akgxakga---cabeza<br />Akgxokgoka----lo engañaron<br />Akgxokgonu’-----mentiroso<br />Akgxtachixit---bello axilar<br />Akgxtan------axilas<br />Akiwin-------arboleda<br />Aklhchan-------espalda<br />Aklhkunuk---corazon<br />Aklhpupukun---torcasa<br />Aklimpu------pollo güinico<br />Akni’---------encima<br />Akninin-----admirarse, burlarse<br />Aknu---------enterrado<br />Akpan--------borde del precipiocio<br />Akpun------sobre la cabeza<br />Akskitit------cerebro<br />Aktsini’---------dios del agua<br />Aktsinkgsa----le da ataques<br />Aktsinkgsnit---privado<br />Alaxux------------naranja<br />Alhmuweno—hierba buena<br />Alh-----------------se fue<br />Alistan------------despues<br />Altsa’-------------ya se fue<br />Amacha-----allá va, ahí te va<br />Ama---------------se va<br />Ama---------------tenga<br />Ampalakutun—quier irse de nuevo<br />Ananu’-----------alli<br />Anit-----------se ha ido<br />Ankgolh-------se acabo<br />Ankulino—ajonjoli´<br />Ankutun-----se quiere ir, quiere irse<br />Antsa’------------alli<br />An------------------va<br />Apuli’--------variedad de capulín silvestre<br />Asiwit--------------guayaba<br />Astakat---------sauce<br />Atanin--------de manera torpe<br />Atsa---------------aquí<br />Atus, apuntsu-----alrato<br />Awi-----------aquí está<br />Axni’ ----------entonces<br />Axux----------------ajo<br />Alakawaya----aquí esta parado<br />Alakawama-----aquí esta acostado<br />A <br />Kg<br />Kgayan--------------tortuga<br />Kganchcichi--------tizón<br />Kgalhwat-----------huevo<br />Kgamanan---------juega<br />Kgalpuxam--------flor de cempasúchil<br />Kgalokgo----------macizo<br />Kgachin------------borracho<br />Kgawa-------------nixtamal<br />Kgawachu, kgoch, kawasa-niño(a), hijo(a)<br />Kgalhni’-----------sangre<br />Kgamantini-------pilmama, niñera<br />Kgampan---------pierna<br />Kgepun-----------afuera<br />Kgestin-----------loma<br />Kgen--------------atrás<br />Kgenchili---------martajado<br />Kgextim----------juntos<br />Kgelat------------avispa<br />Kgepan-----------rincón<br />Kgoxkgewi’------yuca<br />Kgokgo-----------mudo<br />Kgokgchilit------pájaro carpintero<br />Kgetsi------------lugar para acostarse<br />Kgestina---------delgado, delgada<br />Kgolu’------------viejo, marido<br />Kgompulu----------jorobado<br />Kgalilakgatit------muy bonito<br />Kgosnu’------------insecto volador<br />Kgaxini’------------musico<br />Kgontin-------------gordo<br />Kgotnun------------toma<br />Kgotnuma---------esta tomando<br />Kgowitwa’----------sucio<br />Kgamanana--------jugamos<br />Kgax-----------------jicara<br />Kgaxila’------------calabaza dura<br />Kgolukiwi----------palo viejo<br />Kgolhnu’-----------clueca<br />Kgalhtawakgama—esta estudiando<br />Kgalhchixit----------barba<br />Kilchixit--------------bigote<br />Kalhtsanchixit-----barba<br />Kgalh’ama--------se esta desparramando<br />Kgajna’------------ortiga<br />Kgatiyat-----------carrizo<br />Kgalhchujpi------pico<br />Kgalgaxkan------rio<br />Kgalhapuxkga—arroyo grande<br />Kgalha’-----------grande<br />Kgala--------------muy valiente<br />Kgapi--------------abrocha<br />Kgalhana’---------creciente<br />Kgalhaná’---------ratero<br />Kgalhan-----------tronco, ratero<br />Kgakga---------cacarea<br />Kgakgama-----esta cacareando<br />Kgalhi----------tiene<br />Kgalhima-----lo está esperando<br />Kgalhinin-----embarazado<br />Kgotanulh----buenas tardes, se hizo tarde<br />Kgespilili’----cuerpo pinto<br />Kgelu----------tepetate<br />Kgaxinima----está tocando<br />Kgaxinin-------toca<br />Kgalhapu’------retoño<br />Kgalhtsekg-----callate<br />Kgalhchakgama—se está lavando la boca<br />Kgokgchakgama—se está lavando la cabeza<br />Kgalhtinima-------contestando<br />Kgalhtinin---------contesta<br />Kgoxkga-----------cuero<br />Kgolhkgala--------sucio<br />Kgekgolhkgala----tener puesto ropa sucia<br />Kgalhxlawama---esta babeando<br />Kgankgaxilit------flema en la nariz<br />Kgalhxlawat------baba<br />Kankgaxiliwa’----mocoso<br />Kgaxtaj-----------calidra<br />Tt<br />Ta’akgchokgonu,---andariego<br />Ta’akhnu’-------sombrero<br />Tachani’---------sembradío<br />Tachan-----------siembran<br />Tajikuan---------miedoso<br />Tajikuan---------tienen miedo<br />Tajna-----------guajolote<br />Takgenu-------chamarra<br />Takgenú-------se quita<br />Takgokgnu’----gorra, gorro<br />Takgonu’--------jícara<br />Talakan---------leña cortada<br />Talakganu----mascara<br />Talakgasuan---pascal<br />Talhkgo----------atiza<br />Talhpan---------barranco<br />Talhtsi’-----------pipián<br />Tamalokgon-------huatape<br />Tamanilh------------lo pintaron<br />Tamanimanalh-----están pintando<br />Tamanin--------------pintura<br />Tamixli-----------se apago<br />Tamstle---------olla de barro<br />Tamuntu--------cola mocha<br />Tankgan--------frente<br />Tankgolit---------pájaro chismoso<br />Tantilh-------------se hizo del baño<br />Tantsi’-----------silla<br />Tantsiktsi’----------pajaro<br />Tantun-----------horcón<br />Tapachaxta-----costilla<br />Tapak-----------barda<br />Tapalajni’-------nahual<br />Tapanu--------se quita<br />Tapixnu’----------collar<br />Tapun----------quixquemet, mañanital<br />Tasakua’-----------peon<br />Tasakwa----------comen levantando del suelo<br />Tasiw-------------laso<br />Taskgapulh—zapote chico<br />Taskini--------hace falta<br />Taskit---------------masa<br />Taspita-----------se regresa<br />Taspitli------------se regreso<br />Tastulu----------cola mocha<br />Tatsilh----------guisado<br />Tatsokgni’-------------escrito<br />Taxan------------cocido al vapor<br />Taxkat-----------abeja<br />Taxtokgo--------------bordado<br />Taxtu’-----------sale<br />Taxtuma--------está saliendo<br />Tinti’--------------no hay<br />Tiyat-------------tierra<br />Tojon-------------pie<br />Tokgox----------huevina<br />Tusin-------------uñas del pie<br />Tuspulh----------dedo del pie<br />Ten-ten----------araña gigante<br />Tej----------------camino<br />Tejeni’-----------caminante<br />Tanpun----------fondo<br />Tankgakgtsitsi—nutria<br />Taskalh-----------rabadilla<br />Tani’--------------culo<br />Tapatin-----------otro, diferente<br />Tanu---------------entra<br />