2. Hyrja
Jeta
Kontributi dhe veprat
Shkolla e CHikagos
Monetarizmi dhe kundërshtimi i Kurbës së
Phillips-it
Monetarizmi -VS- Keynsianizmi
Çështje të mbrojtura nga Fridman
Ndikimi në ekonominë botërore
Çmimi Nobel
Referenca
2
3. “A society that puts equality
before freedom will get neither.
A society that puts freedom
before equality will get a high
degree of both.”
Milton Fridman konsiderohet si ekonomisti i
dytë më i njohur i shekullit XX, pas John
Maynard Keynes.
Njihet si “Avokati i madh i lirisë”
ekonomoke dhe shoqërore.
3
4. Lindur në Brooklyn
NewYork
Origjina hungarezo-
hebreje
Barchelor në
Universitetin Rutgers
1932
Master në Un. E
Chikago-s 1933
4
5. Këshilltar i ministrisë së ekonomisë të SHBA-
së në fund të viteve ‘30 dhe ‘41- ’43
Doktoraturë në Un.e Columbia-s 1946
Profesor ekonomie në Un.e Chicagos 1946-
1976(30 vjet)
Themelues kryesor i Neoliberalzmit dhe
Tregut të Lirë
Çmim Nobel në 1976
5
6. Ka shkruar shumë artikuj
politikë në ”NewsWeek”
Këshilltar ekonomik i katër
presidentëve republikanë nga Nixon te
Bush(babai)
U martua me Rose me të cilen ka
shkruar shume vepra dhe ka themeluar
fondacionin ”Friedman” mbi lirinë e
shkollimit
Ka 2 fëmijë nga të cilët David është
ekonomist gjithashtu.
6
7. Flamurtar i filozofisë se shek.XX për një
treg të lirë.
I dha frymë te reTeorisë Sasiore
Formulon Monetarizmin
Mbi funksionin e konsumit
shkruan:“Hipoteza e të ardhurave të
qëndrushme”(1957)
Kritikon kurbën Phillips dhe formulon
Konceptin e normës natyrore të
papunësisë (1968).
7
8. “Capitalism and Freedom” :trajtoi
dobinë marxhinale të të ardhurave
“Essay in Positive
Economics”:edhe ekonomia
shkencë ekzakte
“ATheory of the Consumption
Function”:interpretoi dhe
kundërshtoiTeorinë Keynsianiste
“Free to Choose” etj.
8
10. Kishte shumë ndikim në ekonominë e
SHBA-së, sidomos në kohën e
presidentit Regan
Mbështet liberalizmin ekstrem
Lidhet ideologjikisht me republikanët
e kohës së Reganit
Vazhdon dhe ngelet shkolla
e”Politikës së Konkurrencës”
10
11. Rianalizim i “Teorisë Sasiore”
Doktrinë e re: Paraja ka rëndësi
(money matters)
Inflacioni eshte i lidhur me rritjen e ofertës
monetare
Ekonomi e shëndetshme=rritja e ofertës
monetare është simetrike me rritjen e
produktit aktual të tregut
11
12. Kurba Phllips është
pingul në situatën
afatgjatë dhe përqindja
natyrore e papunësisë
nuk ndikohet nga
politikat monetare dhe
fiskale.
Vetëm në periudhë afat
shkurtër papunësia
ndikohet nga inflacioni
12
13. Shteti i paaftë si rregullator i ekonomisë dhe
duhet të mos ndërhyjë në funksinimin e
tregut privat.
Parakusht i Monetarizmit: Qeverisje e Lirë
Demokratike,protagonist në ekonomi të jetë
sektori privat konkurrencial.
Monetarizmi mundi stagflacionin.
13
14. Idetë e Lordit Keynes ishin që ekonomia e
tregut,për t’u mbajtur në këmbë në periudha
rënieje ekonomike , ka nevojë për ndërhyrjen
e shtetit.
Politika monetariste vetë nuk është
rezultative dhe ka nevojë për politikë
financiare.
Ndëryrja e shtetit mund t’i keqsojë gjërat me
shumë ,por ndoshta mbetet zgjidhja më e
dobishme.
14
15. KEYNS
Ekonomia e mirë e
punësimit të plotë
varet nga niveli i
kërkesës.
Është detyrë e shtetit
të ndërhyjë për të
mbuluar boshllëkun e
kërkesës me politika
monetare dhe fiskale
makroekonomike.
FRIEDMAN
Ekonomia e mirë
punëzënia e plotë varet
nga kushtet e ofertës
Shteti nuk duhet të
ndërhyjë sepse
ndërhyrja e tij do të
shkaktonte inflacion
pa rritje të punëzënies.
15
16. Të mirat publike:Shteti duhet të sigurojë disa
të mira publike, por ato nuk duhet të kenë
profilin e monopolit të ligjshëm ku të
ndalohet pjesëmarrja e konkurrencës
private.
Drogat dhe prostitucioni: Gjatë vitit 2005
Friedman-i dhe më shumë se 500
ekonomistë,aprovuan çështjen e legalizimit
të marijuhanës dhe prostitucionit.
16
17. Friedman dhe teoritë e tij kanë ndikuar në
ekonomitë e shumë vendeve të botës përveç
Shteteve të Bashkuara si:
Hong Kong
Islandë
Estoni
Kili
Britani e Madhe
Ai ka ndikuar në politikën ekonomike të presidentit
republikan Ronald Regan dhe kryeministres
britanike konservatore MargaretThatcher.
17
18. 1975 Kili në krizë
Friedman: “Tregjet e lira duhet të hedhin në erë
centralizimin politik dhe kontrollin politik”.
Letër Pinochet-it: Këshillon ndërprerjen e
shpenzimeve qeveritare për pak kohë, që të
zvogëlohej deficiti i taksave dhe të mposhtej
inflacioni.
“Mrekullia e Kilit”-Sipas Friedman populli i Kilit ishte
në gjendje më të mirë se popujt e tjerë komunistë,
ku mungonte tregu i lirë. Nw vitet ’80-’90, ekonomia
kilene u orientua drejt tregut të lirë.
18
19. Çmimi Nobel 1976 “për arritjet në fushat e
analizës së konsumit, historinë dhe teorinë
monetare dhe për demonstrimin e
kompleksitetit të politikës së stabilizimit”.
2002-Medalje e Lirisë
Ai i ka dhënë të drejtën Insitutit Cato që të
japë çmimin Milton Friedman Prize for
Advancing Liberty që nga viti 2001 për
çuarjen përpara të lirisë.
19
21. "Milton Friedman - Prize Lecture". Nobelprize.org. 4 Jun
2012
http://www.nobelprize.org/nobel_prizes/economics/laureate
s/1976/friedman-lecture.html
www.nobelprize.org
www.wikipedia.com
http://theeconomist.tumblr.com/
Davis,William L, Bob Figgins, David Hedengren, and Daniel
B. Klein. "Economic Professors' Favorite EconomicThinkers,
Journals, and Blogs", Econ JournalWatch 8(2): 126-146, May
2011.
Milton Friedman—Economist as Public Intellectual
Mark Skousen.The Making of Modern Economics:The Lives
and Ideas of the GreatThinkers.
21
