2. Bilgisayar sistemleri ve diğer tüm dijital cihazlar temelde donanım ve yazılım olmak üzere 2
ana bileşenden oluşmaktadır.
Bilgisayarın bütün fiziksel parçalarına donanım, bu parçaları kullanabilmek ve
yönetebilmek için oluşturulan tüm programlar ise yazılım olarak isimlendirilmektedir.
Yazılım olmadan donanımları, donanım olmadan da yazılımları kullanamayız. İkisi de her
zaman için bir arada bulunmak zorundadır. Örneğin bilgisayarda ses yoksa hoparlör bir
işe yaramaz. Hoparlör yoksa eğer bilgisayarda var olan sesleri duyamayız. Burada ses
yazılıma, hoparlör ise donanıma örnek olarak gösterilmiştir.
3. BILGISAYAR
Girilen verileri alan, işleyen, istenildiğinde saklayan ve kullanıcıya sunan ve çok maksatlı
olarak programlanabilen elektronik bir makinedir. Eğer üretimde ve komutlarında hata yok
ise kendilerine verilen işlemi hatasız bir şekilde yerine getirirler.
DONANIM
Donanımlar görevlerine göre sistem birimi, giriş birimi, çıkış birimi, depolama birimi ve
iletişim birimi olarak isimlendirilirler. Bir bilgisayarın nerede ve ne için kullanacağına bağlı
olarak bazılarının daha gelişmiş olması gerekebilmektedir.
ÖRNEK:
Örneğin yalnızca internete girmek için kullanılan bir bilgisayarda sistem biriminin çok fazla gelişmiş
olmasına ihtiyaç duyulmazken iletişim biriminin gelişmiş olması gerekmektedir. Ya da oyun bilgisayarı
olarak kullanılan bir bilgisayar için sistem biriminin ve giriş-çıkış birimlerinin gelişmiş olması tercih
edilmektedir.
SISTEM BIRIMLERI: Bilgisayarın tüm işlem ve kontrollerinin yapıldığı ve diğer birimlerin
uyumla çalışmasını sağlayan donanımlar bu birim içerisinde yer almaktadır. Bazı önemli
sistem birimleri aşağıda listelenmiştir.
4. ANAKART(MAINBOARD): Bilgisayarın tüm parçaları doğrudan veya dolaylı olarak
anakarta bağlıdır. Tüm birimlerin uyum içinde çalışmasını ve iletişim kurmasını sağlar.
İŞLEMCI(CPU): Kontrol ve hesaplama işlemlerinin yapıldığı donanım birimidir.
Bilgisayarın beyni olarak isimlendirilmektedir.
RAM(RANDOM ACCESS MEMORY): İşlemcinin işlem yaparken kullandığı veriler geçici
olarak bu kart üzerinde saklanmaktadır. Bilgisayar kapandığında veya kayıt edilmediğinde
içerisindeki veriler silinmektedir.
Ekran Kartı: İşlemci tarafından üretilen görüntüler ekran kartı ile kullanılabilecek hale
getirilmektedir. Ekran kartı, ekran ile anakart bağlantısını da sağlamaktadır.
Ses Kartı: İşlemci tarafından üretilen seslerin hoparlör tarafından kullanılmasını
sağlamaktadır. Mikrofondan gelen sesleri de işlemci tarafından anlaşılabilir hale
getirmektedir.
Cd, Dvd, BD(Blu-Ray Disk) Sürücü: Cd, dvd ve blu-ray diskleri bilgisayarda
kullanabilmek için cd, dvd ve bd sürücüler kullanılmaktadır.
5. Giriş Birimleri: Verilerin bilgisayara girilmesini sağlayan donanımlar bu birim içerisinde yer
almaktadır. Klavye, fare, tarayıcı, dokunmalı tablet(touchpad), web kamerası, mikrofon gibi
donanımlar dış ortamdaki verilerin bilgisayar ortamına aktarılması için kullanılmaktadır.
Çıkış Birimleri: Bilgisayarda bulunan bilgilerin kullanıcılar tarafından görülmesini,
duyulmasını sağlayan donanımlar bu birim içerisinde yer almaktadır. Ekran, yazıcı, hoparlör,
kulaklık, projeksiyon gibi donanımlar bilgisayar ortamında bulunan verilerin dış dünyadan
görülmesini ve duyulmasını sağlamaktadır.
NOT: Bazı donanımlar hem giriş hem de çıkış cihazı olarak kullanılmaktadır. Örneğin
mikrofonlu kulaklık ve dokunmatik ekranlar hem bilgisayara veri girişi yapılmasını hem de
bilgisayardaki verilerin kullanıcı tarafından görülmesini ve duyulmasını sağlamaktadır.
Depolama Birimleri: Verilerin kalıcı olarak saklanması için kullanılan donanımlar bu birim
içerisinde yer almaktadır. Sabit Disk(Hard Disk), harici sabit disk, cd, dvd, bd, usb bellek,
hafıza kartları verilerin kalıcı olarak saklandığı donanımlardır. Sabit disk, işletim sistemi de
dahil olmak üzere bilgisayardaki tüm bilgilerin saklandığı cihazdır.
İletişim Birimleri: Bir bilgisayarla başka bir bilgisayar veya cihazlar arasında iletişim
kurulmasını sağlayan birimdir. Bu birim içerisinde yer alan cihazlar internete bağlanmamızı
ve bilgisayar ağı kurmamızı sağlar.
6. Ağ Kartı: Bilgisayarlarla ağın iletişim kurmasını sağlayan, ağa fiziksel olarak bağlanan
kartıdır.
3g Modem: Kişisel bir bilgisayarın veya yönlendiricinin, telefon veya kablolu televizyon
hatları kullanmak yerine, mobil geniş bant bağlantısı üzerinden İnternet erişimi almasını
sağlayan bir tür modemdir.
Modem: Bilgisayarın telefon hatlarını kullanarak iletişim kurmasını sağlar.
Switch: Bilgisayarların ve diğer ağ öğelerinin birbirlerine bağlanmasına olanak veren ağ
donanımlarından biridir.
7. Bilgisayar Nasıl Çalışır?
Bilgisayar giriş biriminden alınan veriler sistem birimlerine iletilerek işlemden geçer ve çıkış
birimleri ile kullanıcıya iletilir. Depolama birimleri yapılan işlemin kayıt edilmesini sağlarken
iletişim birimleri başka bilgisayarlara iletilmesine olanak verir.
10. 4. Aşağıdakilerden hangisi bilgisayarın hızını etkilemez?
A) İşlemci
B) Yüklü programlar
C) Mouse
D) Ram
11. 3. …………Temel Giriş – Çıkış , hesaplama ve kontrol işlemlerini yürüten ünitedir.
Barındırdığı emirler ile diğer birimleri çalıştırır ve denetler. Boşluğa aşağıdakilerden
hangisi gelmelidir?
A) HDD
B) CPU
C) Ram
D) Kasa
