Sudama charit-and-hundi-by-premanand

1. Page |1
પ્રેભાનંદ કૃત
વુદાભાચરયત્ર અને શૂ ડી
ં
આખ્માન કથા – યભેળ જાની
વં઩ાદન – ભશેન્દ્ર ભેઘાણી
02-2011
પ્રથભ ઈ - વંસ્કયણ
http://aksharnaad.com Page 1

2. Page |2
ભૂ઱ ખિસ્વા઩ોથી
http://aksharnaad.com

3. Page |3
પ્રેભાનંદ કૃત
વુદાભાચરયત્ર અને શુ ડી
ં
આખ્માનકથા – યભેળ જાની
વં઩ાદક - ભશેન્દ્ર ભેઘાણી
રોકખભરા઩ ટ્રસ્ટ, બાલનગય
રોકખભરા઩, ઩ો.ફો. 23 વયદાયનગય, બાલનગય 364001
e-mail: lokmilaptrust2000@yahoo.com /પોન (0278) 256 6402
http://aksharnaad.com

4. Page |4
અક્ષર નાદ
ભનુબાઈ ઩ંચો઱ીએ એક રેખભાં કશેલ ું કે, "યાજકાયણનુ ં ઩ામાનુ ં જ્ઞાન વહને ભ઱ે
ુ
તેલા પ્રજાકીમ પ્રૌઢ શળક્ષણની જરૂય છે ." આ પ્રજાકીમ પ્રૌઢ શળક્ષણ ભાયપત
યાજકાયણનુ ં એટરેકે એના શલળા઱ અથથભાં વભાજજીલનનુ ં ઩ામાનુ ં જ્ઞાન રોકો
સુધી ઩શોંચાડલાના એક નાના ળા પ્રમત્ન રૂ઩ે આ ઩ુસ્તતકાનુ ં પ્રકાળન થયુ ં છે .
આ જાતની ફીજી અનેક નાની નાની સુદય ઩ુસ્તતકાઓ ઩ણ રોકશભરા઩ ટ્રતટ,
ં
બાલનગય દ્વાયા ફશાય ઩ાડલાભાં આલેરી છે . દયે ક ખખતવા઩ોથીભાં ૩૨ ઩ાનાં,
દયે કની કકિંભત રૂ. ૩ અને તેની ૧૦૦ નકર પક્ત રૂ. ૨ ભાં અને ૧૦૦૦ કે તેથી
લધુ નકર પક્ત રૂ ૧. ભાં ભે઱લી ળકામ છે . આ ઩ુસ્તતકાઓની નલ રાખથી લધુ
નકરો લશેંચાઈ ચ ૂકી છે .
http://aksharnaad.com

5. Page |5
આ ઩ુસ્તતકાઓ અક્ષરનાદ.કોમ લેફવાઈટ ઩ય પ્રશવધ્ધ કયલાની ઩યલાનગી
આ઩લા ફદર શ્રી મહેન્દ્રભાઈ મેઘાણીનો જેટરો આબાય ભાનીએ તેટરો ઓછો
જ ઩ડલાનો. આ ઩ુસ્તતકાઓનો, તેભાંના વદશલચાય અને જીલનરક્ષી વાકશત્મનો
પ્રચાય, પ્રવાય અને લાંચન તથા ભનન થામ તેલી તેભની ઈચ્છા ઈન્ટયનેટના
ભાધ્મભ દ્વાયા ઩ ૂણથ કયલાની તક અભને ભ઱ી તે ભાટે અભે વદબાગી છીએ.
ઈન્ટયનેટ જેલા શલળા઱, વાલથશિક અને અનેક ક્ષભતાઓ ધયાલતા ભાધ્મભ ઩ય
આ ઩ુસ્તતકાઓ મ ૂકલાની શ્રી ગોપા઱ભાઈ પારે ખની ભશીનાઓથી વેલેરી ઈચ્છા
(http://gopalparekh.wordpress.com) અને અભને તેના ભાટે વત્તત પ્રોત્વાશન
આ઩તા યશેલાની વ ૃશત્ત આનુ ં મુખ્મ કાયણ છે . આલી અનેક ઩ુસ્તતકાઓ અક્ષયનાદ
઩ય આલતી યશેળ. પ્રેયણાદામી જીલનચકયિો, ભનનીમ કૃશતઓ અને જીલનરક્ષી
ે
http://aksharnaad.com

6. Page |6
વાકશત્મનુ ં આ એક નવુ ં વો઩ાન છે . આળા છે આ પ્રમત્નનો રાબ ભશત્તભ લાંચક
શભિો સુધી ઩શોંચળે.
ુ
- જીજ્ઞેશ અધ્યારૂ (18 ફેબ્રઆરી 2010)
ઈ – વંસ્કયણ
તાયીખ ૧૬ ભાચથ ૨૦૧૦ના યોજ અક્ષયનાદ ઩ય પ્રથભ ઈ ઩ુતતક ડાઉનરોડ ભાટે
ખુલ્લુ મ ૂકેલ,ંુ એ ઩છી શલશલધ ઈ-઩ુતતકો મ ૂકાતા યહ્ાં છે અને વતત ડાઉનરોડ
઩ણ થતાં યહ્ાં છે . આ જ શ્રેણી આગ઱ લધાયતા પ્રેભાનંદ કૃત સુદાભાચકયિ
અને હડી નુ ં ઩ુતતક પ્રતતુત કયતા અનેયા શ઴થની રાગણી થામ છે . આ ફધી જ
ું
http://aksharnaad.com

7. Page |7
ઈ-઩ુસ્તતકાઓને વયવ આલકાય ભળ્મો એ ફદર અક્ષયનાદના વલે લાંચકશભિો
અને શુબેચ્છકોનો આબાય ભાનવુ ં અિે ઉખચત વભજુ ં છં. પ્રથભ ઈ-઩ુતતકથી
રઈને અશીં સુધીની વપયભાં ઩ુતતકના તલરૂ઩ભાં અનેક સુધાયાઓ કમાથ છે અને
તેનો દે ખાલ તથા ગોઠલણી નક્કીકયી, નાની ભ ૂરો સુધાયી ઩ુતતક રે-આઊટને
વ્મલસ્તથત કયી, ઈ-઩ુતતકનુ ં આગવુ ં તલરૂ઩ આપયુ ં છે . આળા છે લાંચકશભિોને
આ નવુ ં તલરૂ઩ ઩ણ ઩વંદ આલળે. અક્ષયનાદ.કોભ લેફવાઈટના ડાઊનરોડ
શલબાગભાં આલા અન્મ ઩ુતતકો ઩ણ ડાઊનરોડ ભાટે ઉ઩રબ્ધ છે ,
એ ભાટે જાઓ http://aksharnaad.com/downloads
- જીજ્ઞેશ અધ્યારૂ
http://aksharnaad.com

8. Page |8
વુદાભા અને કૃષ્ણ ફા઱઩ણના બેરુઓ. ઋખ઴ વાંરદ઩ખનના આશ્રભભાં ફંને અભ્માવ કયતા.
એક ગુરુના ફંને ખલદ્યાથીઓ વાથે યશેતા, વાથે જભતા, વાથે ગુરુની વેલા કયતા. ગુરુ ભાટે
અન્દ્નખબક્ષા ભાગી રાલતા. યાત્રે એક વાથયે વૂતાં વૂતાં વુિદુ:િની લાતો કયતા. લશેરી
઩યોઢે ઊઠીને લેદભંત્રોની ધૂન રગાલતા.
અભ્માવકા઱ ઩ૂયો થમો. ફા઱સ્નેશીઓ છૂ ટા ઩ડ્મા. વભમ લશેતો ગમો. શ્રીકૃષ્ણે દ્લારયકા
નગયી સ્થા઩ી. જ્માયે વુદાભા તો વાક્ષાત દારયરમની ભૂર્તત ! એભણે વંવાય ભાંડ્મો શતો,
છતાં એ તો વદામ શરયબખતતભાં જ રીન યશેતા. ઩ોતે અજાચક વ્રત રીધું શતું - કોઇની
઩ાવે શાથ રાંફો ન કયલાની પ્રખતજ્ઞા રીધી શતી. વુદાભાની ઩ત્ની રોકોનાં લાવીદાં લા઱ીને
જે ભતેભ ઘય ચરાવ્મે યાિતી. ઩ણ એલું તમાં વુધી ચારે ?....
http://aksharnaad.com

9. Page |9
“વાંબ઱ો, નાથ ! શુ ં તભને શાથ જોડીને લીનલું છુ ં .” બગલાનના ફારખભત્ર અને ઩યભબતત
વુદાભાને એભની ઩ત્ની લીનલી યશી શતી. “ફબ્ફે રદલવથી આ઩ણાં ફા઱કો બૂિે ટ઱લ઱ે
છે . કંદભૂ઱ કે પ઱ કળુંમે ભળમું નથી. ભાયી વાભે આળાથી જુ એ છે —઩ણ શુ ં એભને ળું
આ઩ું?.... શુ ં ળું કરું ?”
આંિભાં આંવુ વાથે અને રંધામેરા કંઠે એ ફોરતી શતી. એણે ઩ખતને કશેલા ભાંડ્મુ: "તભે
ં
કેભ કંઇ ફોરતા નથી ? જયા આ઩ણા આ ઘયની વાભે તો જુ ઓ ! અંદય ઠેય ઠેય ફાકોયાં
઩ડી ગમાં છે . એભાંથી આિો રદલવ કૂતયાં-ખફરાડાં આલ-જા કમાા કયે છે !”
થોડીક લાય એ ઩ખત વાભું જોઇ યશી. વુદાભા નીચું જોઇને ઩ત્નીની પરયમાદ વાંબ઱ી યહ્યા
શતા. જયાક ધીયી ઩ડીને એ ફોરી: "આલું કશુ ં છુ ં એટરે શુ ં કદાચ તભને અ઱િાભણી
http://aksharnaad.com

10. P a g e | 10
રાગતી શઇળ. ઩ણ ળું કરું ? આ઩ણે વંવાય ભાંડ્મો છે !... અન્દ્ન ખલનાં આ઩ણાં ફા઱કો
ટ઱લ઱ે છે , નાથ ! એભને ઩શેયલાનું નથી, ઓઢલાનું નથી, ટાઢે થયથયે છે . ફશુ ટાઢ લામ છે
ત્માયે ફધાં ચૂરાની યાિ ચો઱ીને વૂઇ જામ છે .” ઋખ઴઩ત્નીનો આત્ભા કક઱ી યહ્યો શતો.
“અને....અને,” એણે ઩ખતને લધુભાં કશેલા ભાંડ્મું, "તભાયી ઩ણ કેલી દળા છે ! ઩શેયલાને
઩ૂયાં લસ્ત્રો તભાયી ઩ાવે નથી. ફે કે ત્રણ રદલવે તભને અડધું઩ડધું જભલનું ભ઱ે છે . તભાયી
આલી ખસ્થખત જોઇને ભને તો અંગે અંગે અંગાયા ચં઩ામ છે !’
઩ોતાનાં ફા઱કોને બૂખ્માં જોઇને આજે વુદાભાની ઩ત્નીનું શૈમું શાથ નશોતું યહ્યું, આજે
એને બખતતઘેરા ઩ખતને ફધું જ કશી દેલું શતુ. “અને ભાયી દળાની તો શુ ં ળી લાત કરું ? શુ ં
ં
http://aksharnaad.com

11. P a g e | 11
તો ગયીફીના વભુરભાં જ જાણે ડૂફી ગઇ છુ ં . ફીજુ ં તો કંઇ નખશ, ઩ણ ભાય ક઩ા઱ભાં
વૌબાગ્મનો ચાંદરો કયલા જે ટરું કંકુ ઩ણ ભને ભરતું નથી ! શુ ં તભને ઩ગે રાગીને ઩ૂછું છુ ં કે
આલું કાયભું દુ:િ આ઩ણે તમાં વુધી વશન કમાા કયળું ?”
઩છી, ઩ોતાને જડી અલેરો એક ઉ઩ામ એણે ઩ખતને કશેલા ભાંડ્મો: "શે નાથ ! તભે લાયંલાય
કશો છો કે શ્રીકૃષ્ણ તભાયા ખભત્ર છે . આલો ત્રણ બુલનનો નાથ જે નો ખભત્ર શોમ, જે ને
ળાભખ઱મા જોડે સ્નેશ શોમ, તેનું કુટુંફ અનાથ કેભ યશી ળકે ? સ્લાભી, ભાયી ગયીફની લાત
વાંબ઱ો ! તભે શ્રીકૃષ્ણને ત્માં જાઓ, એ આ઩ણને જરય ભદદ કયળે. આ઩ણં દુ:િ જાણીને
બગલાન વશામ નખશ કયે ? આ઩ણી આિી જજદગીનું દુ:િ ટ઱ી જળે !”
http://aksharnaad.com

12. P a g e | 12
“઩ણ એ કેભ ફને ?” અજાચક વ્રત ઩ા઱તા વુદાભાએ ભૂંઝાઇને ઩ત્નીને પ્રશ્ન કમો. “કૃષ્ણ
તો ભાયા ખભત્ર છે . એભની આગ઱ બીિ ભાગતાં તો ભાયો જીલ જામ ! અભે ફંને એકવાથે
વાંદી઩ખન ઋખ઴ને ત્માં બણેરા, વાથે ગુરુની વેલા કયેરી, વાથે યભેરા, એની આગ઱ ફે
શાથ જોડીને શુ ં બીિ ભાગું ?... ના, ના ! એના કયતાં તો ભયલું લધાયે વારું !”
“઩ણ, નાથ !”ઋખ઴઩ત્નીએ કયગયતાં કશેલા ભાંડ્મું, “શ્રીકૃષ્ણ તો અંતમાાભી છે , એને કંઇ
કશેલું નખશ ઩ડે, એ તો આ઩ોઆ઩ આ઩ણી બીડ જાણી જળે !” વુદાભાનું ભન શજીમે
ભાનતું ન શતુ. એભને થમું, શુ ં આલો દુફા઱ દેશનો, દીનશીન દીદાયનો, ત્માં માદલોની
ં
શાજયીભાં શ્રીકૃષ્ણ વભક્ષ જઇને ઊબો યશુ ં, તો તો એ ઩ોતે રાજી ભયે ! ના, ના, ભાયાથી
એલી યીતે ન જલામ. એભણે ઩ત્નીને વભજાલલા ભાંડી :
http://aksharnaad.com

13. P a g e | 13
“જો, વાંબ઱ ! આ઩ણે આ઩ણા ગમા જન્દ્ભનાં પ઱ બોગલલાં જ જોઇએ. ત્માયે આ઩ણે
઩ુણ્મ નખશ કમાા શોમ, એટરે આ જન્દ્ભે આલાં દુ:િ બોગલીએ છીએ. ભાટે જે આલી ઩ડે
એને વશન કયીને બગલાનનું સ્ભયણ કમાા કયલું, એ જ વાચું કાભ છે . તું નકાભી દુ:િી થામ
છે .”
઩ખતના આલાં લચનો વાંબ઱ીને ઩ત્નીની આંિ લ઱ી ઩ાછી છરકાઇ ઊઠી. પયી પયીને
઩ખતને લીનલતાં એણે કહ્યુ: "શુ ં તભાયે ઩મે ઩ડું છુ ં . શુ ં જડ છુ ં , અજ્ઞાન છુ ં . ઩ણ શે ઋખ઴,
ં
ભને તભારું આ જ્ઞાન ગભતું નથી. ભાયાં ફા઱કો બૂિે યડે, એ ભાયાથી જોલાતું નથી. એભને
ભાટે અન્દ્ન રઇ આલો. અન્દ્નથી જ આિું જગત જીલે છે . દેલોને ઩ણ એના લગય ચારતું
નથી. શે ઋખ઴યામ, અન્દ્ન ખલના દેશ ન ટકે, તો ઩છી ધયભ કેભ કયીને ટકે? જાઓ, શ્રીશરય
http://aksharnaad.com

14. P a g e | 14
઩ાવે જાઓ. તભે એટરો ઉદ્યભ કયો. એ ખનષ્પ઱ નખશ જામ. શુ ં તભને ઩ગે ઩ડું છુ ં , નાથ !
ભાયાં બૂખ્માં ફા઱ુડાંનું દુ:િ શલે ભાયાથી જોલાતું નથી.”
આિયે વુદાભા શ્રીકૃષ્ણ ઩ાવે જલા તૈમાય થમા. ઩ણ પ્રબુ ઩ાવે િારી શથે કેભ જલામ
?.... ઋખ઴઩ખત્ન તો શયિે ભાતી નશોતી. લશેરી લશેરી એ ઩ાડોળીને ત્માંથી પ્રબુને બેટ
ધયી ળકામ એલી કોઇ લસ્તુ રેલા ગઇ. ઩ાડોળણે એને વૂ઩ડું બયીને તાંદુર-ચોિા કાઢી
આપ્મા.
િૂફ જતનથી એ તાંદુરને વાપવૂપ કયીને એણે ઩ખતને આપ્મા. ઩ાવે આિું લસ્ત્ર તો ભ઱ે
નખશ - નાનો એલો કટકોમે એભની કને તમાં શતો ? એટરે દવ લીવ ચીંથયાંભાં એટરાં
તાંદુરને એણે લીંટી આપ્મા....
http://aksharnaad.com

15. P a g e | 15
શલે વુદાભાએ દ્લારયકાની લાટ રીધી, એભને ક઩ા઱ે ખતરક શતું, કંઠે ભા઱ા શતી અને શોઠ
઩ય બગલાનનું નાભ શતુ. ભુિ ઩ય દાઢીભૂછનું તો જાણે જા઱ું જ લધી ગમું શતુ. ળયીય ઩ય
ં ં
ધૂ઱ ચોંટી શતી. એભનાં ઩ગયિાં પાટી શમેરાં શતાં, ચારલાથી એ ‘પટક પટક’ અલાજ કયતાં
શતાં અને આિે યસ્તે ધૂ઱ના ગોટા ઉડાડતાં શતાં. િયફચડા દેશ ઉ઩ય જીણા લસ્ત્રની એક
રંગોટી એભણે ઩શેયી શતી. ઉ઩ય એક પાટમુંતૂટમું લલ્કર ધાયણ કમુું શતુ.
ં
પ્રબુની ઩ાવે એભનો ફા઱઩ણનો ખભત્ર આલા દીનશીન લેળે દ્લારયકા જઇ યહ્યો શતો.
દેલોએ ફાંધી શોમ એલી દ્લારયકા નગયીને વુદાભાએ દીઠી. એનો વોનાનો કોટ પ્રબાતના
વૂમાભાં ઝ઱કી યહ્યો શતો. એને કાંગયે કાંગયે ભાણેક અને યત્નો જડ્માં શતાં. એના દુગો ઩ય
અનેક ધજાઓ પયકી યશી શતી. એની ઉ઩ય દુંદુખબ અને ઢોર ગડગડી યહ્યાં શતાં. એક ફાજુ
ગંબીય નાદે વાગય ઘૂઘલી યહ્યો શતો. ત્માં એની વાથે ઩ખલત્ર ગોભતી નદીનો વંગભ થતો
http://aksharnaad.com

16. P a g e | 16
શતો. ચાયે લણાના રોકો એ સ્થ઱ે સ્નાન કયીને ઩ોતાનાં ઩ા઩નો નાળ કયી યહ્યા શતા.
વુદાભા ઩ણ ગોભતીભાં સ્નાન કયી, ઩ખલત્ર થઇને નગયભાં ઩ેઠા.
એભનો ખલખચત્ર લેળ અને દેિાલ જોઇને સ્ત્રી-઩ુરુ઴ો ભશ્કયી કયલા રાગ્માં. કેટરાંક છોકયાં
એભની ઩ાછ઱ ઩ાછ઱ પયીને એભને કાંકયા ઩ણ ભાયતાં શતાં. ઩ણ વુદાભા તો એભનાં
આલાં તોપાનો જોઇને ઊરટા શવતા શતા અને પ્રબુનું નાભ જ઩તા જ઩તા શ્રીકૃષ્ણનો
ભશેર િો઱તા શતા. એક લૃદ્ધ માદલે એભને યાજભશેર ફતાવ્મો.
બગલાનના ભશેરની બવ્મતા વુદાભા તો જોઇ જ યહ્ય. એના લૈબલનો ઩ાય નશોતો.
વોના-ર઩ા અને શીયા-ભાણેક તથા યત્નોથી એ ઝાકઝભા઱ થઇ યહ્યો શતો. ફાય ફાય વૂમા
જાણે વાભટા પ્રકાળી યહ્યા શોમ એલું તેજ ત્માં પ્રકટી યહ્યું શતુ. એના ખલળા઱ િંડોભાં
ં
આયવ઩શાનના થાંબરા ળોબતા શતા. વુલણાના અછોડાલા઱ા અશ્લો ચોકભાં આભતેભ
http://aksharnaad.com

17. P a g e | 17
પયતા શતા. એક ફાજુ આંગણાભાં ભદઝયતા શાથીઓ ડોરી યહ્યા શતા. એભના ઩ગે
વુલણાની વાંક઱ો ફાંધેરી શતી. ઉત્તભ મોદ્ધાઓ ભશારમના દ્લાયની યક્ષા કયતા શતા.
થોડી લાય તો વુદાભાએ ભશેર આગ઱ આંટા ભામાા કમાા, આ જોઇને એક દ્લાય઩ા઱ે
ખલલેક઩ૂલાક ઩ૂછ્઩યછ કયલા ભાંડી : "કોણ છો આ઩ ? અશીં ળા ભાટે ઩ધાયલું થમું ?”
“શુ ં તો બાઇ” વુદાભાએ વય઱તાથી જલાફ આ઩તાં કહ્યું, ”શ્રીકૃષ્ણનો જૂ નો ખભત્ર છુ ં .
પ્રબુને જઇને કશો કે વુદાભા નાભના ખલપ્રે આ઩ને પ્રણાભ કશાવ્મા છે .” દ્લાય઩ા઱ે એક
દાવી ભાયપત આ વંદેળો અંદય કશાવ્મો.
http://aksharnaad.com

18. P a g e | 18
દાવી જ્માયે વભાચાય આ઩લા અંદય ગઇ ત્માયે ત્માં શ્રીકૃષ્ણની ઩ટયાણીઓ એભની વેલા
કયી યશી શતી. અપ્વયાઓ નૃત્મ કયી યશી શતી. ગાંધલો ગીત ગાતા શતા. ભધુય વંગીત
લાગી યહ્યું શતુ.
ં
“શે સ્લાભી !” દાવીએ બગલાનને પ્રણાભ કયીને કશેલા ભાંડ્મું, "ફશાય વુદાભા નાભે એક
ગયીફ બ્રાહ્મણ આ઩ને ભ઱લા આવ્મો છે .”
એનું લાતમ ઩ૂરું વાંબળમું ન વાંબળમું ત્માં તો શ્રીકૃષ્ણ એકદભ ઩રંગ ઩યથી ઊબા થઇ ગમા,
઩ગે ભોજડી ઩ણ ઩શેમાા ખલના એ વુદાભાને ભ઱લ ઉતાલ઱ા ઉતાલ઱ા દોડલા ભાંડ્મા.
ખભત્રને ઩ોતાને ફાયણે આલેરો વાંબ઱ીને એભના શ઴ાનો અને અધીયાઇનો ઩ાય ન શતો.
યાણીઓ તો પ્રબુની આ ઉતાલ઱ જોઇ જ યશી !
http://aksharnaad.com

19. P a g e | 19
“અને જુ ઓ !” શ્રીકૃષ્ણે દોડતાં દોડતાં એક ઩઱ થંબીને યાણીઓને કહ્યું, ”વુદાભા ભાટે
઩ૂજાનો થા઱ તૈમાય યાિજો.”
એલો દાવીફોર વાંબળમો યે, શેં શેં કયી ઊઠ્મો ળાભખ઱મો યે;
“ભાયો ફા઱સ્નેશી વુદાભો યે, શુ ં દુખિમાનો ખલવાભો યે !”
ઊઠી ધામા જાદલયામ યે, ભોજાં નલ ઩શેમાા ઩ામ યે.
઩ીતાંફય બોભ બયામે યે, જઇ રુખતભણી ઊંચું વાશે યે
http://aksharnaad.com

20. P a g e | 20
“શેં ફશેન ! બગલાનના આ ખભત્ર કેલા શળે ? બગલાનનો એભની ઉ઩ય કેટરો ફધો પ્રેભ છે
!... એલા ખભત્રનાં દળાન ભાત્રથી આજે આ઩ણે ઩ાલન થઇ જલાનાં !“ વુદાભાના વત્કાય
ભાટે ઩ૂજા઩ો તૈમાય કયતાં કયતાં યાણીઓ એકફીજીને આ પ્રભાણે કશેતી શતી.
એ દયખભમાન બગલાન તો દોડતા દોડતા ભશેરના દયલાજે ઩શોંચી ગમા શતા. ળાભખ઱માને
આભ દોડતે ઩ગે આલતા જોઇને વુદાભાની આંિો છરકાઇ ગઇ. ફંને એકફીજાને પ્રેભથી
બેટી ઩ડ્મા. શ્રીકૃષ્ણની આંિોભાંથી ઩ણ શયિનાં આંવુ લશેતાં શતાં. ઩છી બગલાને
વુદાભાની તૂંફડી ઩ોતાના શાથભાં રઇ રીધી અને ફીજે શાથે એભને દોયીને ભશેરભાં રઇ
આવ્મા. શ્રી કૃષ્ણની યાણીઓ તો વુદાભાને જોઇ જ યશી. તમાં બગલાન અને તમાં આ
ગયીફ બ્રાહ્મણ !.... કેટરીક યાણીઓ તો બગલાન ન જાણે તેભ, વુદાભાની ભશ્કયી ઩ણ
કયલા રાગી. પતત એક રુખતભણીએ બગલાનન આ વાચા બતતને ઓ઱ખ્મા શતા.
http://aksharnaad.com

21. P a g e | 21
વુદાભાની આગતાસ્લાગતા કમાા ઩છી બગલાને એભને બાતબાતનાં ઩કલાનોનું બોજન
કયાવ્મું. બોજન ઩છી ફંને ખભત્રો લાતો એ ચડ્મા. બગલાને વુદાભાના વભાચાય ઩ૂછલા
ભાંડ્મા :
“કશો તો િયા ખભત્ર, કે તભે કેભ આલા દૂફ઱ા ઩ડી ગમા છો ? તભને ળું દુ:િ છે ?" ઩છી
જયા શવીને ફોલ્મા, “અભાયાં બાબીનો સ્લબાલ લઢકણો નથી ને ? .... છૈ માંછોકયાં તો
વાજાંવભાં છે ને, બાઇ ?.... લાત તો કશો વુદાભા, ળું દુ:િ છે તભને ?”
"તભાયાથી ળું અજાણ્મું છે , બગલાન ?" વુદાભાએ નીચું જોઇને જ્લાફ આપ્મો. ઩ણ ઩છી
એભણે તયત જ ઉભેમુું, ”શા, એક દુ:િ છે - તભાયા ખલમોગનું ! આજે તભને ભળમો એટરે
ભાયાં ફધાં દુ:િ ટ઱ી ગમાં.”
http://aksharnaad.com

22. P a g e | 22
શ્રીકૃષ્ણ ઩ોતાના ફા઱઩ણના ખભત્રને પ્રેભથી નીયિી યહ્યા. એભને ઩ોતાના બણતયના
રદલવો માદ આવ્મા. ઩ોતે, ઩ોતાના ભોટા બાઇ ફરયાભ અને વુદાભો—એ ત્રણે જણા
વાંદી઩ખન ઋખ઴ના આશ્રભભાં બણલા યહ્યા શતા. કેલા ભજાના એ રદલવો શતા !
“વુદાભા, આ઩ણે વાથે બણતા શતા એ તભને વાંબયે છે કે ?” ળાભખ઱માએ ઩ૂછ્મુ.
ં
“શા શા ! નાન઩ણાનો એ પ્રેભ તો કેભ કયીને બુરામ ?” વુદાભાએ જલાફ આપ્મો.
“આ઩ણે વાંદી઩ખન ઋખ઴ને ત્માં યશેતા શતા, અન્દ્નની ખબક્ષા ભાગી રાલીને આ઩ણે ત્રણેમ
વાથે ફેવીને બોજન કયતા શતા ! એક વાથે આ઩ણે વૂતા શતા !.... માદ આલે છે ને,
વુદાભા ?” પ્રબુએ રાગણી બયેરા અલાજે ઩ૂછ્મુ.
ં
http://aksharnaad.com

23. P a g e | 23
“શા, અને ત્માયે આ઩ણે આિા રદલવનાં વુિદુ:િની લાતો કયતા !.... " વુદાભાનો
અલાજ ઩ણ રાગણીથી ઘેયો ફન્દ્મો. “પ્રબુ, એ કંઇ થોડું જ લીવયી જલામ છે ?”
“.... અને ઩ાછરી યાત્રે જાગીને આ઩ણે લેદનો ઩ાઠ કયતા શતા. !... અને ..., અને વુદાભા,
઩ેરી લત માદ આલે છે કે ?”
“કઇ લાત, પ્રબુ ?"
“એક લાય આ઩ણા ગુરુ ફશાયગાભ ગમા શતા ત્માયે ગોયાણીએ આ઩ણને જં ગરભાં રાકડાં
રેલા ભોતલ્મા શતા.” શ્રીકૃષ્ણે કહ્યું.
http://aksharnaad.com

24. P a g e | 24
“અને આ઩ણે િાંધે કુશાડા રઇને ફશુ દૂય નીક઱ી ગમા શતા,” વુદાભાને ઩ણ આિો પ્રવંગ
માદ આલી ગમો.
જં ગરભાં દૂય દૂય નીક઱ી ગમા ઩છી એભણે એક ભોટા ઝાડના થડને પાડલા ભાંડ્મું. ફરયાભે
અને શ્રીકૃષ્ણે એકફીજા વાથે શોડ ફકી કે કોણ લધાયે રાકડાં પાડે છે . એલાભાં આકાળભાં
કા઱ાં રડફાંગ લાદ઱ાં ચડી આવ્માં. ચાયેકોય ઘોય અંધારું થઇ ગમુ. આંિે ઩ડી લસ્તુ દેિાતી
ં
નથી ! લીજ઱ીના બમંકય ચભકાયા થલા રાગ્મા. જોતજોતાભાં ભુવ઱ધાય લયવદ તૂટી
઩ડ્મો. ત્રણેમ જણ ઩ાણીથી તયફો઱ થઇ ગમા.
એ ત્રણ જ્માયે જં ગરભાં ટાઢે ધ્રૂજતા શતા ત્માયે ગુરુ એભને િો઱તા િો઱તા ત્માં આલી
ચડ્મા. જે લા એ ફશાયગાભથી આવ્મા ને એભને િફય ઩ડી કે તયત જ વુદાભા, ફરયાભ
http://aksharnaad.com

25. P a g e | 25
અને શ્રીકૃષ્ણની ત઩ાવ કયલા એ નીક઱ી ઩ડ્મા. ઘેય જઇને ગોયાણીને ઠ઩કો આપ્મો. આલી
આલી તો કેટરીમે લાતો શ્રીકૃષ્ણ અને વુદાભા વંબાયલા રાગ્મા.
“ગુરુજીનો આશ્રભ છોડીને આ઩ણે છૂ ટા ઩ડ્મા તે ઩ડ્મા - તે ઩ાછા આજે ભળમા !”
વુદાભાને િબે શાથ ભૂકતાં શ્રીકૃષ્ણ ફોલ્મા.
“શા, પ્રબુ !” વુદાભાએ જલાફ લાળમો.
શજી ઩ણ શ્રીકૃષ્ણને ફાર઩ણના એ રદલવો માદ આવ્મા કયતા શતા. એ ફોલ્મા, “વુદાભા,
માદ આલે છે ? તભે તો અભને બણાલતા ઩ણ શતા !”
“એ તો એભ કશીને તભે ભને અભસ્તો ભોટો ફનાલો છો, બગલાન !” વુદાભાએ કહ્યુ.
ં
http://aksharnaad.com

26. P a g e | 26
઩છી ળાભખ઱માજી ફોખરમા, તને વાંબયે યે ?
શા જી, નાન઩ણાની ઩ેય, ભને કેભ લીવયે યે .
આ઩ણ ફે ભખશના ઩ાવે યહ્યા, તને વાંબયે યે ?
શા જી, વાંદી઩ખન ઋખ઴ને ઘેય, ભને કેભ લીવયે યે !
આ઩ણ અન્દ્નખબક્ષા કયી રાલતા, તને વાંબયે યે ?
ભ઱ી જભતા ત્રણે ભ્રાત, ભને કેભ લીવયે યે !
આ઩ણ વૂતા એક વાથયે, તને વાંબયે યે ?
વુિદુિની કયતા લાત, ભને કેભ લીવયે યે !
http://aksharnaad.com

27. P a g e | 27
઩ાછરી યાતના જગતા, તને વાંબયે યે ?
શાજી, કયતા લેદની ધૂન, ભને કેભ લીવયે યે !
આ઩ણ તે દશાડાના જૂ જલા, તને વાંબયે યે ?
શા જી, પયીને ભખ઱મા આજ, ભને કેભ લીવયે યે !
શુ ં તુજ ઩ાવે ખલદ્યા બણ્મો, તને વાંબયે યે ?
ભને ભોટો કીધો, ભશાયજ, ભને કેભ લીવયે યે !
http://aksharnaad.com

28. P a g e | 28
આભ, ફધી યાણીઓની વભક્ષ શ્રીકૃષ્ણ અને વુદાભા ઩ોતાના ખલદ્યાથી જીલનની લાતો માદ
કયતા શતા. ત્માં વુદાભાએ ઩ોતાના ઩ગ નીચે વંતાડેર ઩ોટરી બગલાનની નજયે ચડી અને
એ ફોલ્મા : ”વુદાભા, ખભત્ર, તભે ઩ગ નીચે વંતાડો છો તે ળું છે ? કશો તો િયા કે ભાયાં
બાબીએ એ ઩ોટરીભાં ભાયે ભાટે ળી બેટ ભોકરી છે ?”
વુદાભા શલે િયેિયા ભૂંઝામા ! શલે ળું થળે ? બગલાન તો શઠ રઇને ફેઠા છે , અને આ
યાણીઓના દેિતાં ભાયી તો આફર જલાની ! અયેયે શુ ં તમાં અશીં આવ્મો ?
“નાથ ! એભાંથી અભને ઩ણ થોડું થોડું આ઩જો !” યાણીઓએ ખલનંતી કયતાં કહ્યું.
http://aksharnaad.com

29. P a g e | 29
એ વાંબ઱ીને તો વુદાભા િૂફ ગબયામા. બગલાન એભની ભૂંઝલણ વભજી ગમા. એભણે
શવતાં શવતાં વુદાભાના ઩ગ ત઱ેની ઩ેરી ઩ોટરી િેંચી રીધી. વુદાભા શલે ળું કયે?
ળયજભદા ફનીને એ તો નીચું જોઇને ફેવી યહ્યા. ફધી યાણીઓ ઩ણ બગલાનની ઩ાવે
આલીને જોલા રાગી. જે ને ભાટે શ્રીકૃષ્ણ આટરી ફધી આતુયતા ફતાલે છે , એ તે કેલી
લસ્તુ શળે !
શ્રીકૃષ્ણે ઩ોટરી છોડલા ભાંડી. એક ચીંથરું છોડે, ત્માં અંદયથી ફીજુ ં ફાંધેરું નીક઱ે. ફીજુ ં
છોડે ત્માં ત્રીજુ ં ચીંથરું શોમ. આભ બગલાન એક ઩છી એક ચીંથયાં છોડતાં જામ છે . અને
યાણીઓનો અચંફો ઩ણ લધતો જામ છે - કોણ જાણે કેલું ભોંઘું યત્ન શળે એની અંદય !
http://aksharnaad.com

30. P a g e | 30
આિયે ફધાં ચીંથયાં છૂ ટમાં. અને બગલાને વોનાના થા઱ભાં વુદાભાના તાંદુરની ઢગરી
કયી. વૌ જોઇ જ યહ્યાં ! શ્રીકૃષ્ણે તો િૂફ પ્રેભથી એ તાંદુરને ઩ોતાની છાતી વાથે ચાંપ્મા !
અને ઩છી તેભાંથી એક ભૂઠી ઩ોતાના ભોઢાભાં ભૂતતાં ફોલ્મા, “કેલા ભીઠા છે આ તાંદુર !”
લિાણ કયતા જામ ને બગલાન ભૂઠી બયી બયીને તાંદુર આયોગતા જામ છે . અશીં બગલાન
તાંદુરની ભૂઠી બયતા જામ છે . અને ત્માં વુદાભાનાં દુ:િ ક઩ાતાં જામ છે !....
઩શેરી ભૂઠી બયતાંની વાથે જ ત્માં વુદાભાની તૂટીફૂટી ઝૂં઩ડી કોણ જાણે તમાંમ ઊડી ગઇ !
એને ફદરે શ્રીકૃષ્ણના ભશેર વયિો એક ભશેર ત્માં યચાઇ ગમો. ફીજી ભૂઠી બયી અને
વુદાભાને ધનની યેરભછે ર થઇ યશી ! વુદાભાની ઩ત્ની અને એભનાં ફા઱કોનાં ર઩ ફદરાઇ
ગમાં. વુદાભાની ઩ત્ની તો જાણે યાણી રુકખભણી જ જોઇ રો ! અને ફા઱કો જાણે દેલોનાં
વંતાનો ન શોમ ! વુદાભાના આંગણાભાં શાથીઓ ડોરલા રાગ્મા. ઘોડાઓ શણશણલા
http://aksharnaad.com

31. P a g e | 31
ભાંડ્મા. ઢોર - નગાયા અને જાતજાતનાં લાજજત્રો લાગલા ભાંડ્માં. ઘયની અંદય વોનાની
વાંક઱ે ફાંધેરા જશડો઱ા ઩ય ફેઠાં વુદાભાનાં ઩ત્ની શીરો઱ે છે .
઩ણ વુદાભાને તો એની થોડી િફય શતી? એ તો ળયભાતા ળયભાતા શ્રીકૃષ્ણની વાભે
દ્લારયકાભાં ફેઠા શતા. તાંદુર આયોગતા બગલાનનો પ્રેભ જોઇને એભની આંિભાં
ઝ઱ઝખ઱માં બયાઇ આવ્માં શતાં.
આટરું આટરું આપ્મા છતાં બગલાનને શજી વંતો઴ થતો ન શતો. એભને તો ભનભાં એભ
થામ કે શજુ મ શુ ં ભાયા બતતને લધાયે ને લધાયે આ઩ું - ફધું જ આ઩ી દઉં ! વોનાના
થા઱ભાંથી લધુ એક ભૂઠી બયતાં શ્રીકૃષ્ણને થમું, “ફવ, શલે તો વુદાભાને શુ ં આ દ્લારયકા
઩ણ આ઩ી દઉં !.... અને આ ઩ટયાણીઓ ઩ણ ભાયા બતતની વેલા કયે એટરે એભને
઩ણ.... !”
http://aksharnaad.com

32. P a g e | 32
અને બગલાન જે લા એ ભૂઠી ભોઢાભાં ભૂકલા જામ છે કે દેલી રુખતભણીએ શ્રીકૃષ્ણનો શાથ
઩કડી રીધો. જે ભ બગલાન ફધાના ભનના ખલચાયો જાણતા, તેભ ઩ટયાણી રુખતભણી ઩ણ
બગલાનના ભનની લાત તયત જાણી રેતાં શતાં. એટરે એભણે શ્રીકૃષ્ણનો શાથ ઝારી રઇને
પ્રણાભ કયતાં કહ્યું, “પ્રબુ ! નાથ ! - અભાયો ળો અ઩યાધ થમો છે તે આ઩ અભાયો ઩ણ
ત્માગ કયલ તૈમાય થઇ ગમા ?
દેલીની લાણી વાંબ઱ીને શ્રીકૃષ્ણ અટકી ગમા. ઩છી એભણે ફાકીના તાંદુર ફધી યાણીઓને
લશેંચી આપ્મા. તાંદુરના એક એક દાણાભાં બગલાને અભૃત જે લો સ્લાદ ભૂતમો. એટરે દયેક
યાણીને ઩ણ તે િૂફ ભીઠા રાગ્મા.
http://aksharnaad.com

33. P a g e | 33
઩છી તો શવીશવીને લાતો કયતાં આિી યાત લીતી ગઇ. વલાય થમું. વુદાભાએ બગલાન
઩ાવે ઩ોતાને ઘેય ઩ાછા જલાની યજા ભાગી. શ્રીકૃષ્ણે કહ્યુ, “બરે, ઩ણ લ઱ી ઩ાછા કોઇ કોઇ
ં
લાય આલતા યશેજો - અને અભારું ઘય ઩ાલન કયતા યશેજો !”
વુદાભાને લ઱ાલલા ભાટે બગલાન ઩ો઱ના નાકા વુધી યાણીઓ વાથે ગમા. ઩ણ એભણે
વુદાભાના શાથભાં એક કોડીમે ન ભૂકી. યાણી વત્મબાભાને થમું, આભ કેભ ? બગલાન કેભ
઩ોતાના આ ગયીફ બતતને કળુંમ આ઩તા નથી ? એક રુખતભણી દેલી ફધું જાણતાં શતાં.
એભણે વત્મબાભાને કહ્યું, “તભને ળી િફય કે બગલાને એ બતતને કેટકેટરું આપ્મું છે !”
અને એ લાતેમ વાચી જ છે ને ? બગલાનની દમા તો બગલાનને જે વૌથી લધાયે લશારું
શોમ તે જ જાણી ળકે ને ? ઩ો઱ આલી એટરે વૌ યાણીઓ ઩ાછી લ઱ી ગઇ. ઩ણ બગલાન
http://aksharnaad.com

34. P a g e | 34
તો વુદાભાને લ઱ાલલા શજી આગ઱ ચાલ્મા. વુદાભાને થમું કે, શલે ઩ોતે ફે જણ એકરા
઩ડ્મા છીએ ત્માયે ખભત્ર ભને કાંઇક આ઩ળે. ઩ણ શ્રીકૃષ્ણ તો એ ખલળે કળું ફોરતા જ નથી !
છે લટે છૂ ટા ઩ડ્મા ત્માયે ઋખ઴ને નભસ્કાય કયી, બેટીને બગલાન એભ ને એભ જ ઩ાછા
લળમા. વુદાભા તો ઘણા ખનયાળ થઇ ગમા. ઩ોતાની જાત ઉ઩ય એભને િૂફ ક્રોધ ચડ્મો : ”શુ ં
જ કેલો ખભત્ર ઩ાવે ભાગલા આવ્મો ? એના કયતાં તો ભારું ભોત આવ્મું શોત તો વારું થાત
!”
ચારતા જામ ને વુદાભા આભ ખલચાય કયતા જામ. એભને બગલાન ઉ઩ય ઩ણ ફશુ ભાઠું
રાગ્મું : ”કેટરા પ્રેભથી શ્રીકૃષ્ણ ભને ઩ોતાના ઘયભાં રઇ ગમા ! દેલોને ઩ણ અદેિાઇ આલે
એટરું ફધું ભાન એભણે ભને આપ્મુ. જાતજાતનાં ઩કલાન જભાડ્માં. નાન઩ણની કેટકેટરી
ં
http://aksharnaad.com

35. P a g e | 35
લાતો કયી.... ઩ણ છે લટે તો ભને િારી શાથે જ ઩ાછો કાઢ્મો !ફાકી, બગલાનને ત્માં ળાની
િોટ શતી ? એભની આિી દ્લારયકા નગયી વોનાની છે , એભના ભશેરભાં શીયા, ભાણેક,
ભોતી અને કીભતી યત્નો જડેરાં છે . એભાથી થોડુંક ઩ણ ભને આપ્મું શોમ તો એભને ત્માં ળું
ઘટી જલનું શતું ? અને ભાયી તો આિા બલની બાલટ બાંગી જાત - ફધાંમ દુ:િ ટ઱ી
જાત ! ઩ણ ળાભખ઱માને ભાયી જયામ દમા આલી ? ઊરટા, કોઇને ત્માંથી ઉછીના આણેરા
તાંદુર ઩ણ એ તો િાઇ ગમા !” ઩ણ પ્રબુની જનદા કયલા ભાટે બતત વુદાભાને તયત જ
઩સ્તાલો થમો. એભણે શલે ઩ોતાનો જ લાંક કાઢલા ભાંડ્મો :
“અયેયે ! ભેં ઊઠીને શરયની જનદા કયી ! ભાયા જે લો ઩ા઩ી ફીજો કોણ? ખધતકાય શજો
ભને!.... ભાયો જ કોઇ લાંક શોલો જોઇએ. ફાકી બગલાન કાંઇ આલું કયે ? એભણે તો
http://aksharnaad.com

36. P a g e | 36
બતતે બાલ઩ૂલાક અ઩ાણ કમુું શોમ તેનાથી અનેક ગણં શંભેળાં બતતને આ઩ેરું છે . ભેં જ એલાં
કભા કમાું શળે કે ભને કાંઇ ન ભળમું !”
વુદાભાના ભનને થોડી ળાંખત થઇ ઩છી તો એભણે બગલાનનો ઉ઩કાય ભાનલા ભાંડ્મો : ”શે
કૃષ્ણ, તેં વારું જ કમુું ! જો તેં ભને ધન આપ્મું શોત તો એના અખબભાનભાં ને અખબભાનભાં
શુ ં તને બૂરી ગમો શોત ! ભાણવને ફશુ વુિ ભ઱ે છે ત્માયે એનાભાં અનેક અલગુણો
આલતા શોમ છે . શરયની બખતત ઩ણ એને માદ આલતી નથી ! વારું જ થમું બગલાન, કે તેં
ભને વુિી ન ફનાવ્મો. દુ:િભાં જ પ્રબુ માદ આલતા શોમ છે . શે કૃષ્ણ, તાયી દમા અ઩ાય
છે !”
http://aksharnaad.com

37. P a g e | 37
આભ ખલચાયભાં ને ખલચાયભાં ચારતાં ઘણો ભાગા ક઩ાઇ ગમો. વુદાભા ઩ોતાને ગાભ આલી
઩શોંચ્મા. ઩ોતાની ઝૂં઩ડી જ્માં શતી ત્માં આલીને એ ઊબા યહ્યા. ઩ણ આ ળું ?- ઩ેરી
બાંગીતૂટી તમાં ગઇ ? એને ફદરે અશીં આલડો ભોટો ભશેર તમાંથી આલી ગમો ?
વુદાભાએ આવ઩ાવ નજય નાિી. ના ! જ્ગ્મા તો આ જ છે . અશીં જ ઩ોતાની કંગાર
ઝૂં઩ડી શતી. એભણે આભતેભ આંટા ભામાા. ઩ણ ઝૂં઩ડીનો કે એભના કુટુંફનો તમાંમ
અણવાયોમ લયતાતો નશોતો. ઋખ઴ ગબયાઇને ભશેરની વાભે જોઇ યહ્યા. કેલડો ભોટો આ
ભશેર છે ! કેલી વુંદય લાડી િીરી યશી છે . આંગણાભાં ભોટા શાથીઓ ડોરી યહ્યા છે .
ઘોડાયભાં જાતલંત ઘોડાઓ શણશણી યહ્યા છે . એક ભંડ઩ નીચેથી ભીઠું વંગીત વંબ઱ાઇ યહ્યું
છે .
http://aksharnaad.com

38. P a g e | 38
વુદાભાની આંિે ઩ાણી બયાઇ આવ્માં. ખનવાવો નાિીને એ ભનભાં ને ભનભાં ફોલ્મા :
”જરય આ તો કોઇ યાજા - ભશાયાજાનો ભશેર ભાયી ઝૂં઩ડીની જગ્માએ ફંધામો છે ..... ઩ણ
ભાયા ફા઱કો તમાં ગમાં ? ભાયી સ્ત્રી તમાં ગઇ ? એ ખફચાયાનું ળું થમું શળે ? ઝૂં઩ડી ગઇ તો
કંઇ નખશ - ઩ણ એ ફધાં તમાં ગમાં ? અયેય, આ તે કેલી આપત આલી ઩ડી !
ે
઩ણ એટરાભાં તો દૂયથી એભની ઩ત્નીએ વુદાભાને આભ ળોકભાં દૂફેરા જોમા. એટરે તયત
જ દાવીઓને રઇને એભનું ઩ૂજન કયલા અને ભાન ઩ૂલાક એભને ઘયભાં રઇ જલા દોડતી
દોડતી આલી. ઘણા પ્રેભથી એણે વુદાભાનો શાથ ઩કડ્મો. ઩ણ વુદાભા તો ઩ત્નીને તમાંથી
ઓ઱િી ળકે ? એના ર઩યંગ, ઉંભય, એ વૌ શ્રીકૃષ્ણના પ્રતા઩થી ફદરાઇ ગમાં શતાં !
http://aksharnaad.com

39. P a g e | 39
આ લ઱ી કઇ ફીજી આપત આલી ઩ડી ? વુદાભા તો ત્માંથી નાવલા રગ્મા. ઩યંતુ ઩ત્નીએ
એભને ઩કડીને ઊબા યાખ્મા. ઩છી પ્રણાભ કયીને એ ફોરી : “જો જો, કંઇ ભને ળા઩ ન
આ઩ી ફેવતા ! બગલાન શ્રીકૃષ્ણના પ્રતા઩નું આ ફધું ઩રયણાભ છે .”
઩છી એ વુદાભાને ભશેરભાં રઇ ગઇ. જે લા વુદાભા અંદય દાિર થમા કે એભનું ર઩ ઩ણ
ફદરાઇ ગમું ! એ ઘયડા શતા તે મુલાન થઇ ગમા. શ્રીકૃષ્ણના જે લા વુંદય થઇ ગમા.
યાભ વાંબયે લૈયાગ્મથી, ઋખ઴ જ્ઞાનઘોડે ચડ્મા,
ખલચાય કયતાં ગાભ આવ્મું, ધાભ દેિી બૂરા ઩ડ્મા.
http://aksharnaad.com

40. P a g e | 40
ઠાભ બૂલ્મો ઩ણ ગ્રાભ ખનશ્ચે, આ ધાભ કો ધનલંતનાં,
એ બલનભાં લવતો શળે, જે ણે વેવ્માં ચયણ બગલંતનાં.
આ બલન બાયે કોણે કીધાં ? ઩ણાકુટી ભાયી તમાં ગઇ ?
આશ્રભ ગમાનું દુ:િ નથી, ઩ણ ફા઱ક ભાયાં તમાં ગમાં ?
તૂટી વયિી ઝૂં઩ડી ને રૂંટી વયિી નાય,
વડ્માં વયિાં છોકયાં, નલ ભળમાં ફીજી લાય.
વંકલ્઩ ખલતલ્઩ કોટી કયતો આલાગભન જશડો઱ે ચડ્મો,
ફાયીએ ફેઠાં ઩ંથ જોતાં ખનજ કંથ સ્ત્રી-દૃહ્રે ઩ડ્મો.
http://aksharnaad.com

41. P a g e | 41
વાશેરી એક વશસ્ત્ર વાથે વતી જતી ઩ખતને તેડલા,
જર-ઝાયી ગ્રશી નાયી જમે, જે ભ ખ્સ્તની ક઱ળ ઢો઱લા.
આભ બગલાને વુદાભાને ઘણં ઘણં વુિ આપ્મુ. એભનાં ઘયભાં દેલોના દેલ ઇંરના જે લો
ં
લૈબલ થમો. ઩યંતુ તે છતાંમ વુદાભાએ તો શંભેળાં શરયની બખતત કમાા જ કયી. એ ભાનતા
શતા કે પ્રબુની બખતત એ જ વાચું ધન છે . એ જ વાચું વુિ છે .
http://aksharnaad.com

42. P a g e | 42
શૂ ડી
ં
“બાઇ, દ્લારયકાની શૂ ંડી રિી આ઩ે એલા કોઇ ળયાપ, કોઇ નાણાલટી અશીં લવે છે ?”
તીથાાટન કયલા નીક઱ેરા ચાય અજાણ્મા લટેભાગુાઓ જૂ નાગઢભાં રોકોને ઩ૂછતા શતા.
બગલાન શ્રીકૃષ્ણનાં દળાન કયલા એભને દ્લારયકા જલું શતુ. માત્રા કયલા નીકળમા શતા.
ં
એટરે ઩ાવે થોડું ધન એભણે યાિેર. ઩યંતુ ભાગાભાં બમ ઩ણ ઓછો નશોતો. એટરે
ું
જૂ નાગઢ જે લા ભોટા નગયભાં જાણીતા ળયાપને ઩ોતાના રખ઩મા વોં઩ીને એની ઩ાવેથી
દ્લારયકાના કોઇ શ્રીભંત ળેઠ ઉ઩ય શૂ ંડી રિાલી રેલાની એભની ધાયણા શતી.
http://aksharnaad.com

43. P a g e | 43
માત્રા઱ુઓના પ્રશ્નનો કોઇએ ઉત્તય ન આપ્મો. જયા આગ઱ ચારીને એભણે પયીથી ઩ૂછ્મું,
”અશીં શૂ ંડી કોણ રિે છે ?”
ત્માં આગ઱ થોડા નાગયો ફેઠા શતા. તેભાંથી એક જણે ભોઢું ગંબીય યાિીને જલાફ
આપ્મો, “શૂ ંડી રિે એલો અશીં એક જણ છે િયો, બાઇ ! રખ઩માના તો એને ત્માં ઢગના
ઢગ છે !”
“શા, શા !” ફીજો ફોરી ઊઠ્મો, “વાચી લાત છે , ઘણો ભોટો લે઩ાયી છે એ તો !”
“દેળ઩યદેળ એની આડત ચારે છે !” ત્રીજાએ કહ્યું, ઩છી ભયભભાં શવીને એ ફોલ્મો, “અને
એ તો ઩ાછો લૈષ્ણલ-જન છે . “
http://aksharnaad.com

44. P a g e | 44
“ઓશો એભ ?” આનંદથી માત્રા઱ુઓ ફોલ્મા, અને ઩છી અધીયાઇથી એભણે ઩ૂછ્મું, “઩ણ
....એનું નાભ તો કશો, ખલપ્રો ?“
“નયવૈંમો !” એક જણે ભરકાઇને જલફ આપ્મો.
“નયજવશ ભશેતા !” ફીજાએ એની વાભે આંિ ભીંચકયીને ઠાલકે ભોઢે કહ્યુ.
ં
“અભને એભનો આલાવ તો ફતાલો, બાઇઓ !” માત્રા઱ુઓએ ખલનંતી કયતાં કહ્યુ.
ં
“શા, શા, ચારો અભાયી વાથે.” કશીને ઩છી એભણે દૂયથી નયજવશ ભશેતાનું ઘય ફતાવ્મું.
ટીિ઱ી નાગયોએ કયેરી લાત બો઱ા માત્રા઱ુઓને વાચી રાગી. ઩ણ ઩ાવે જતાં, બતતનું
ઘય જોઇને માત્રા઱ુઓ આબા જ ફની ગમા. કોઇ ભોટો ભશેર જોલાની આળા એભણે
http://aksharnaad.com

45. P a g e | 45
યાિેરી, એને ફદરે આ તો વાલ ફેઠા ઘાટનું ઘય શતું ! જાણે કોઇ ધભાળા઱ા શોમ તેભ
બાતબાતના રોકો ત્માં ઩ડ્મા ઩ાથમાા યશેતા શતા. કોઇ રૂરાં-રંગડા, તો કોઇ આંધ઱ાં-
ફશેયાં. શરયના બતત નયજવશ ભશેતાનું ઘાય બૂલ્માં બટતમાંને ભાટે આળયાનું સ્થાન શતુ.
ં
એભની વાથે ફેવીને એ બગલાનનાં ગુણગાન ગાતા. ચંદનનું ખતરક કયતા. તુરવીની ભા઱ા
઩શેયતા.. એ ઘયભાં બગલાનના અલતાયોની કથા થતી, કીતાન થતાં. અંદય આલીને
માત્રા઱ુઓએ જોમું તો બગલાનના એક નાનકડા દશેયા આગ઱ નયજવશ બતત બજનભાં
રીન થઇને ફેઠા છે . લાડાભાં ચાયે ફજુ તુરવીનાં જાણે લન ઊગ્માં છે .
“આ તો બાઇ, ખલખચત્ર લાત જણામ છે .” એક માત્રા઱ુએ ફીજાને કાનભાં કહ્યુ.
ં
http://aksharnaad.com

46. P a g e | 46
“ભને ઩ણ એભ જ રાગે છે - - આ ભાણવ કંઇ કયોડ઩ખત લે઩ાયી શોમ એભ દેિાતું નથી.”
ફીજાએ ઩શેરાની ળંકાને ટેકો આ઩તાં કહ્યુ.
ં
“અને આ ચો઩ડા તો બજન-કીતાનના શોમ એભ જણામ છે ,” ત્રીજાએ ધ્માન દોમુું. ”નાભું
રિલ ભાટે રેિણ - કરભને ફદરે ભશેતાએ શાથભાં તાર - ભંજીયાં યાખ્માં છે , બાઇ, અશીં
લે઩ાયભાં તો શરયનું નાભ જ રેલાતું શળે !”
માત્રા઱ુઓ આભ તકા-ખલતકા કયતા ઊબા છે , ત્માં બતતની આંિો ઊઘડી. ઩ોતાને આંગણે
માત્રા઱ુઓને આભ આલેર જોઇને એ તો િુળિુળ થઇ ગમા. “આલો, આલો, શરયબતતો !
આ તભારું જ ધાભ છે . ઩ધાયો ! તભ વયિા માત્રા઱ુઓથી અભે ઩ાલન થઇએ. કશો, ભાયા
http://aksharnaad.com

47. P a g e | 47
વયિું કાંઇ કાભ શોમ તો કશો.” નયજવશ ભશેતાએ ફે શાથ જોડીને એભને આલકાય આ઩તાં
કહ્યું.
“ભશેતાજી, અભે ચાયેમ જાત્રાએ નીકળમા છીએ,” બતતને પ્રણાભ કયતાં માત્રા઱ુઓ ફોલ્મા.
“અશીંથી અભાયે શલે દ્લારયકા તીથાની માત્રાએ જલું છે .”
“તભારું નાભ વાંબ઱ીને તભાયી ઩ાવે એક શૂ ંડી રિાલલા અભે આવ્મા છીએ,” એકે કહ્યુ.
ં
“અભને એક બરા નાગયે તભાયી બા઱ આ઩ી કહ્યું કે, ભશેતાજી તભારું કાભ કયી આ઩ળે.”
ફીજો ફોલ્મો. નયજવશ ભશેતા એભની લાત વાંબ઱ી યહ્યા.
http://aksharnaad.com

48. P a g e | 48
“ભશેતાજી !” ભુખ્મ માત્રા઱ુએ ઩ોતાની બેટભાંથી રખ઩માની કોથ઱ી કાઢીને ખલનંતી઩ૂલાક કહ્યું,
“તભાયે અભાયી ઩ય આટરી કૃ઩ા કયલી ઩ડળે.” ઩છી એ કોથ઱ી ભશેતા આગ઱ ભૂતતાં
ફોલ્મો,” આભાં વાતવો રખ઩મા છે . અભારું ચાયેમનું આટરું ધન છે . દ્લારયકા જઇને ત્માં
તેને કોઇ ઩ુણ્મકામાભાં અભાયે લા઩યલું છે . ભાટે આ રખ઩મા રઇને તભે એની શૂ ંડી અભને
રિી આ઩ો. તભાયી વશામથી, તભાયા ઩ુણ્મે, અભાયી ઇચ્છા ઩ૂણા થળે.”
આ વાંબ઱ીને નયજવશ ભશેતાને િાતયી થઇ કે નાગયોએ ઩ોતાની શાંવી કયી છે . ભનભાં ને
ભનભાં પ્રબુનું સ્ભયણ કયીને એ ફોલ્મા : ”શરયબતતો, તભને ભ઱ીને આજે શુ ં કૃતાથા થમો છુ ં .
તભાયા જે લા માત્રા઱ુઓ ભાયે આંગણે તમાંથી ! જે નાગયે તભને ભારું ઘય ફતાવ્મું, તેણે ભાયા
઩ય કેલો ઉ઩કાય કમો છે ! એને શુ ં પ્રણાભ કરું છુ ં !”
http://aksharnaad.com

49. P a g e | 49
માત્રા઱ુઓને આવને ફેવાડીને ભશેતાજીએ બાલ઩ૂલાક એભનું સ્લાગત કમુું. એભની આગ઱
શરયનો પ્રવાદ ધમો, દયેકને કંઠે તુરવીભા઱ા ઩શેયાલી. માત્રા઱ુઓ ઊંચા - નીચા થઇ યહ્યા
શતા, તે જોઇને ભશેતાજી ફોલ્મા, “શુ ં તભને શૂ ંડી રિી આ઩ીળ. તભાયે ભારું કાભ ઩ડ્મું છે ,
તે ઩યભેશ્લય એને ઩ૂરું કયળે. દ્લારયકના ચૌટાભાં જઇને ળાભ઱ળાશ ળેઠનું નાભ ઩ૂછજો.
ભાયી શૂ ંડી ત્માંથી ઩ાછી નખશ પયે !”
ભશેતાજીની લાણી વાંબ઱ીને માત્રા઱ુઓની ફધી ળંકા જતી યશી. વો વો રખ઩માની ઢગરી
કયતાં આનંદે તેભણે કહ્યું, “આ યહ્યા વાતવો રખ઩મા, ભશેતાજી ! શૂ ંડીનો ઩ત્ર રિી રો —
અને શૂ ંડીમાભણના જે ટરા થામ તેટરા રખ઩મા એભાંથી કા઩ી રો.”
http://aksharnaad.com

50. P a g e | 50
“અયે વંતો !” ભશેતાજીએ કરુણાબમાા સ્લયે કશેલા ભાંડ્મુ. “એભાં શૂ ંરડમાભણ ળેનું રેલાનું
ં
શોમ !” ઩છી વશેજ શવીને એ ફોલ્મા, “શૂ ંરડમાભણ તો, બાઇ, તભે શરયનું નાભ રેજો
એટરે ભાયે એ આલી ગમું !”
઩છી એભણે આવ઩ાવથી લૈષ્ણલોને ફોરાવ્મા ને વૌને એ વાતવો રખ઩મા લશેંચી આપ્મા.
એભને ઩ોતાના ળાભખ઱મા ઉ઩ય ઩ૂણા શ્રદ્ધા શતી કે જરય એ ઩ોતાની રાજ યાિળે. અને
બગલને તો ઩ોતાના કેટકેટરા બતતોની બીડ બાંગી છે ! ભશેતાજીને એલા અનેક માદ
આવ્મા; પ્રબુએ પ્રશરાદને ઉગામો, ધ્રુલને વશામ કયી, અંફયી઴ને કયી, ગજે ન્દ્રને ભગયના
ભુિભાંથી છોડાવ્મો, અશલ્માને ઉદ્ધાયી, રૌ઩દીનાં ચીય ઩ૂમાા, વુદાભાનું દારયર શમુું.
http://aksharnaad.com

51. P a g e | 51
નયજવશ ભશેતાને આ ફધું માદ આવ્મુ. પ્રબુ ભખશભાના સ્ભયણથી એભની આંિો નીતયી
ં
યશી. બખતત અને શ્રદ્ધાથી એભનું શૈમું ઊબયાઇ ગમુ, ગદગદ કંઠે એભણે પ્રાથાના કયલા
ં
ભાંડી: ”શે ળાભખ઱મા, શુ ં તો શરયનાભનો લે઩ાયી છુ ં . ભાયી રાજ યાિીને ભાયો લે઩ાય
લધાયજો ! શે પ્રબુ, ભાયી શૂ ંડી સ્લીકાયજો !”
ભશેતાજીએ શાથભાં કાગ઱ અને રેિણ રીધાં. પયી એકલાય એભણે ઩ોતાના ળાભખ઱માનું
સ્ભયણ કમુું : 'શે ળાભખ઱મા, તાયા ખવલામ કોઇની ઩ાવે ભેં કળું ભાગ્મું નથી આજ રગી.
અને.... અને જો ભાયી આ શૂ ંડી ઩ાછી પયળે તો.... તો એભાં તાયી જ આફર જળે. ભારું
તો એભાં ળું જલાનું છે ?' અને બતત નયજવશ ઩ોતાના પ્રબુને શૂ ંડી રિલા ફેઠા :
http://aksharnaad.com

52. P a g e | 52
“સ્લખસ્ત શ્રી દ્લારયકા ફેટ ભધ્મે, વલા ઉ઩ભા મોગ્મ શ્રી ળાભ઱ાળાશ ળેઠ જોગ, રખિતંગ
આ઩ન વેલક નાભે નયજવશના પ્રણાભ.
આ ઩ત્રભાં રિેરું કાભ આ઩ જરય કયજો. તીથાાટને નીક઱ેરા આ માત્રા઱ુઓને રખ઩મા
વાતવો ગણી આ઩જો. એભણે ભને શૂ ંડી દાિર કયીને એટરું ધન અશીં આપ્મું છે . ભાટે
એભને એટરા રખ઩મા ત્માં ફયાફય ગણી કયીને આ઩જો. અને જોજો – એ રખ઩મા વાચા
શોમ, કોયા ને કડકડતા, નલાનતકોય, આ વારે જ ઩ાડ્મા શોમ એલા તાજા, ઊજ઱ા,
િયેિય ત઩ાલેરા, ઩ૂયા લજનલા઱ા અને ભા઩ના દ્લારયકાના ફજયની લચ્ચોલચ ગણી
આ઩જો."
http://aksharnaad.com

53. P a g e | 53
'શે ળાભખ઱માજી, તભે તો ચતુય છો. એંધાણી ઓ઱િી કાઢજો. અને ભાયી રિેરી શૂ ંડી
઩ાછી ન પયે તે જોજો - નખશ તો ઩છી તભાયે ભાયી વાથે કાભ ઩ડ્મું છે તે ધ્માન યાિજો !
જો ભાયી આ શૂ ંડી ઩ાછી પયળે તો રોકો તભાયી જનદા કયળે. શરયબખતતની આ઩ણી ઩ેઢીને
તા઱ું રાગી જળે. એભાં તભાયી રાજ જળે ! ફાકી શુ ં તો તભાયો લાણોતય કશેલાઉં - એભાં
ભાયે કાંઇ ળયભાલાનું નખશ થામ.”
આ પ્રભાણે શૂ ંડી રિીને ભશેતાજીએ કાગ઱ ફીડ્મો અને તેની ઉ઩ય ળેઠ ળાભ઱ળાશના
નાભનું વયનભું કમુ. ઩છી ઩ૂયી શ્રદ્ધા વાથે એભણે શૂ ંડીને બગલાનની ભૂર્તતના ચયણભાં ભૂકી.
ું
઩છી એભણે શૂ ંડી માત્રા઱ૂને આ઩ી. નયજવશ ભશેતાને પ્રણાભ કયીને માત્રા઱ુઓ જલા
રાગ્મા. ઩ણ ભશેતાજીએ એભને ઩઱ લાય ઊબા યાિીને કહ્યુ: ”અને, જોજો બાઇઓ,
ં
ળાભ઱ળાશ ઩ાવેથી રખ઩મા રીધા લગય ઊઠળો જ નશીં શોં ! રડી - લઢીને ઩ણ એભની
http://aksharnaad.com

54. P a g e | 54
઩ાવેથી રખ઩મા લવૂર કયી રેજો. ળેઠને આભ તો આિું ગાભ ઓ઱િે છે - અને એભની
આગ઱ ભારું નાભ રેજો. એટરે તભારું કાભ થઇ જળે.” ઩છી વશેજ અટકી, જયાક ગ઱ું
િંિાયીને, ધીભે વાદે ભશેતાજી ફોલ્મા, “અને શા, જો તભને દ્લારયકાભાં ળેઠ ન ભ઱ે તો....
તો ઩ાછા અશીં આલજો. તભાયા રખ઩મા શુ ં વ્માજ વાથે ગણી આ઩ીળ.”
બતતને પયીથી પ્રણાભ કયીને માત્રા઱ુઓએ દ્લારયકાની લાટ ઩કડી. થોડા રદલવે ચાયે જણા
એ તીથાભાં આલી ઩શોંચ્મા. ત્માં યણછોડયામજીના ભંરદયભાં બખતતબાલ઩ૂલાક બગલાનનાં
દળાન કમાું, ગોભતી નદીભાં સ્નાન કયી બગલાનની ઩ૂજા કયી. એભના ફધા કોડ ઩ૂયા થમા.
઩છી ગાભના ચૌટાભાં જઇને એભણે ળાભ઱ળાશ ળેઠની બા઱ ઩ૂછલા ભાંડી. ઩ણ એ
નાભનો કોઇ લે઩ાયી શોમ તો ભ઱ે ને ? શાંપ઱ા-પાંપ઱ા થઇને એભણે ગાભભાં ફધે
http://aksharnaad.com

55. P a g e | 55
ળાભ઱ળાશ ળેઠની ત઩ાવ કયી. પયી પયીને એભણે આિું ગાભ િો઱ી નાખ્મું, ઩ણ
ળાભ઱ળાશ ળેઠનો ન ઩ત્તો કે ન ઩ુયાલો ! માત્રા઱ુઓના દુ:િનો ઩ાય ન યહ્યો : ”શે દેલ
!અભાયા તો ફધામ રખ઩મા ગમા !”
એટરાભાં વાભે એક લખણક ભળમો. ઩ૂછ્તાં એણે કહ્યું, “બાઇ ! એ નાભનો તો કોઇ ભાણવ
અશીં છે નખશ.” “઩ણ.... ઩ણ.... નયજવશ ભશેતા આભ રાગતા શતા તો ઘણા બરા
ભાણવ ! વાચા લૈષ્ણલજન દેિાતા શતા.” એક માત્રા઱ુ ફોલ્મો.
“અયે, એ તો કોઇ ઩ાકો ઠગ શળે, ઠગ ! એણે તભને િોટેિોટી શૂ ંડી આ઩ી રાગે છે .
http://aksharnaad.com

56. P a g e | 56
ભારું ભાનો તો ઩ાછા જૂ નગઢ જાલ અને ઠગને પયીથી ભ઱ો....”લખણકે એભની દમા િાઇને
વરાશ આ઩ી. શતાળ થઇને માત્રા઱ુઓએ જૂ નાગઢની લાટ ઩કડી.
ત્માં પ્રબુને થમું : આ તો ભાયા બતતની રાજ જલા ફેઠી ! અને તયત જ એભણે ળાભ઱ળાશ
ળેઠનું ર઩ ધાયણ કમુું. બગલાન બતતની લશાયે ધામા. ગોભતીજીના ઘાટભં જ. જૂ નાગઢની
લાટ આગ઱, ળાભ઱ળાશ ળેઠના સ્લર઩ે બગલાન આ માત્રા઱ુઓને વાભા ભળમા.
માત્રા઱ુઓ તો એભને જોઇ જ યહ્યા : નીચું કદ, બીનો લાન, ભોટું ઩ેટ, દીલાની ળગ જે લું
અણીદાય નાક ! કાને કુંડ઱ ઝ઱કે છે , કંઠે વોનાની વાંક઱ી ઓઢી છે . ઩ીતાંફય ઩શેમુું છે ,
ભાથે લ઱દાય ઩ાઘડી લીંટી છે . અને ચૌદ રોકનો નાથ ઩ોતાના લાણોતયો વાથે લાતો કયતા
ધીભે ધીભે ચારે છે . એભની લાણી લખણક ળેઠના જે લી તોતડી ફોફડી છે . શવે છે ત્માયે
એભના ગારભાં િાડા ઩ડે છે .
http://aksharnaad.com

57. P a g e | 57
જે ને લેદ ઩ુયાણે લિાખણમો યે.
ભાયો લશારોજી થમો છે લાખણમો યે,
લેળ ઩ૂયો આણ્મો ભાયે લશારે યે,
નાથ ચૌટાની ચારે ચારે યે.
છે અલ઱ા આંટાની ઩ાઘડી યે,
લશારાજીને કેભ ફાંધતાં આલડી યે,
ખત્રકભજી લખણકની તોરે યે,
નાથ ઉતાલ઱ું ને ફોફડું ફોરે યે.
http://aksharnaad.com

58. P a g e | 58
વેરું કેડે ફાંધ્મું ફેલડું યે,
ગુણ તમાંથી ળીખ્મા પ્રબુ એલડું યે,
કયે શીંડતાં શાથના રટકા યે
વાદી દોયીના કેડે ઩ટકા યે.
એક ઓઢી ઩છે ડી િાંધે યે,
નાથ દુંદા઱ો ને ભોટી પાંદે યે,
એભ આવ્મા ળાભ઱ા અખલનાળી યે,
તે જોઇ યહ્યા તીથાલાવી યે.
http://aksharnaad.com

59. P a g e | 59
આવ઩ાવ વાત વાત લાણોતયો - ભશેતાજીઓ એભની વાથે ચારે છે . બગલાનના વાત
ભશન બતતોએ લાણોતયનો લેળ ધાયણ કયેરો છે . વૌથી આગ઱ શનુભાનજી શાથભાં
જ્મેખિકા રાકડી રઇને ચારે છે . અજુ ા ને ળેઠ ભાટે શાથભાં ઩ાનનાં ફીડાં રીધાં છે .
ખલદુયજીના શાથભાં લશી, ખશવાફનો ચો઩ડો છે . વુદાભાએ ચભય ધાયણ કમુું છે . ઉદ્ધલે
રખ઩મા અને વુલણામ્શોયોથી બયેરી કોથ઱ી િાંધ ભૂકી છે . એ અને ગરડ બગલાનની વશેજ
઩ાછ઱ ધીભે ધીભે ડગરે ચારી યહ્યા છે . અને ળાભ઱ળાશ ળેઠ ઩ોતે વૌને ળીળ નભાલતા,
ભીઠું ભીઠું ભયકતા, ડગ ભાંડી યહ્યા છે .
એભને જોઇને જ માત્રા઱ુઓના ભનભાં આળા આલી. વંકોચાતા વંકોચાતા વૌ એભની
઩ાવે ગમ, અને પ્રણાભ કયીને ફોલ્મા, “અભે.... અભે જૂ નાગઢથી નયજવશ ભશેતાની શૂ ંડી
રઇને આવ્મા છીએ. અભને ળાભ઱ળાશ ળેઠ...”
http://aksharnaad.com

60. P a g e | 60
઩યંતુ ‘ળાભ઱ળાશ ળેઠ’ ર઩ી બગલાન તો નયજવશ ભશેતાનું નાભ વાંબ઱તાં જ માત્રા઱ુઓને
શેતથી બેટી ઩ડ્મા. કભ઱ જે લી એભની આંિોભાં આંવુ ઊબયાઇ આવ્માં. ઩છી શાથભાં
શૂ ંડી રઇને એભણે એ લાંચી.
“અશો !” બગલાને પ્રેભ઩ૂલાક ડોકું ધુણાલીને કહ્યું, “આટરી લાત ભાટે આલડો ભોટો કાગ઱
ળીદને રખ્મો ? એભનો તો વંદેળો જ ફવ શતો. અયે બાઇઓ, અભે નયજવશ ભશેતાના
દાવ જ છીએ.” ઩છી અત્મંત બાલ઩ૂલાક ળાભ઱ળાશ ળેઠ ફોલ્મા, ”અભે તો એભના આળયે
જીલીએ છીએ, વંતો ! એ જ્માં લેચે ત્માં અભે લેચાઇએ ! ળાભ઱ળાશ ભારું જ નાભ છે ,
બાઇ.”
http://aksharnaad.com

61. P a g e | 61
જ્માયે વાંબળમું નયજવનું નાભ યે,
ત્માયે ધાઇ બેટમા શ્રીશ્માભ યે,
જ્માયે અક્ષય ઓ઱ખ્મા નાથે યે,
શૂ ંડી ચાં઩ી તે શૈડા વાથ યે.
નયવૈંમાનો લાણોતય જાણો યે,
આ નગયભાં યશુ ં છુ ં છાનો યે,
કરું લૈષ્ણલજનની વેલા યે,
ભુને ઓ઱િે નયવૈંમાના જે લા યે.”
http://aksharnaad.com

62. P a g e | 62
એભ કશીને ળાભ઱ળાશ ળેઠે ઩ોતાની કોથ઱ી છોડીને માત્રા઱ુઓને વાતવો રખ઩મા ગણી
આપ્મા. ઉ઩યથી ફીજા વો રખ઩મા િચાિૂટણના લધાયાના અપ્મા. આ કૌતુક જોલાને ત્માં
રોકો થોકેથોક ઊબયામા. ઩છી ળેઠે ઩ોતાના લાણોતયો ઩ાવે કાગ઱ અને રેિણ ભાગ્માં
અને એભણે ભશેતાજી ઉ઩ય કાગ઱ રિલા ભાંડ્મો :
"સ્લખસ્ત શ્રી જૂ નાગઢ ભધ્મે ભશેતા શ્રી નયજવશજી જોગ.... દ્લારયકાથી રખિતંગ આ઩ના
લાણોતય ળાભ઱ળાશ.
કશેલાનું એ કે આ઩ણે ફને તો એક જ છીએ, આ઩ણી લચ્ચે કળું અંતય નથી. તભાયા ફોરે
તો શુ ં ગભે તેલું ભોટું કાભ ઩ણ કરું. તભાયે ખલશ્લાવે જ ભાયી ઩ેઢી ને ભાયો લે઩ાય ચારે છે .
કોઈ તભને ઠગલા આલે તોમે તેને ઩ાછો ના લા઱ળો, એભને આ઩નાયો તો શુ ં ફેઠો છુ ં ને !
અને ઩ત્ર રિજો, શુ ં એની લાટ જોઉં છુ ં ."
http://aksharnaad.com

63. P a g e | 63
઩ત્ર રિતાં રિતાં એભની આંિ લ઱ી ઩ાછી બીની થઈ ગઈ. ઩છી બતતલત્વર
દમાખનધાન બગલાને માત્રા઱ુઓના શાથભાં નયજવશને ઩શોંચાડલા ઩ત્ર ભૂતમો.
અને જોતજોતાભાં બગલાન ત્માંથી અંતયધાન થઈ ગમા. માત્રા઱ુઓ તો આશ્ચમાથી જોઈ
જ યહ્યા. થોડી લાયે તેભાંથી એક જણ દુ:િી અલાજે એટરું જ ફોલ્મો કે, "અયેયે ! આ઩ણે
તો રખ઩મા જોલાભાં જ યશી ગમા. - શરયને તો ઓ઱ખ્મા જ નજશ !"
http://aksharnaad.com

64. P a g e | 64
વુદાભાચયીત - પ્રેભાનન્દ્દ (ફૃશત્ ગુજયાતી કાવ્મવભૃખધ્ધ ઩ાના : 13 થી 28) ઩ાઠ:
પ્રેભાનંદની કાવ્મકૃખતઓ િંડ-1, વં઩ાદક: કે.કા.ળાસ્ત્રી, ખળલરાર જે વર઩યાના વાબાય
ઉલ્રેિ વાથે.
કડલું 1 યાગ કેદાયો
શ્રી ગુરુદેલ શ્રી ગણ઩ખત, વભરું અંફા વયસ્લતી,
પ્રફ઱ ભખત ખલભ઱ લાણી ઩ાભીએ યે.
યભા-યભણ હૃદમ ભાં યાિું, બગલંત-રીરા બાિું,
બકખત યવ ચાિું, જે ચાખ્મો ળુક સ્લાભીએ યે.
http://aksharnaad.com

65. P a g e | 65
ઢા઱
ળુકસ્લાભી કશે ; વાંબ઱, યાજા ઩યીખક્ષત ! ઩ુણ્મ ઩ખલત્ર,
દળભસ્કંધાધ્મામ એંળીભેં કશુ ં વુદાભાચરયત્ર.
વાંદી઩ખન ઋખ઴ વુયગુરુ વયિા અધ્મા઩ક અનંત,
તેશને ભઠ બણલાને આવ્મા શ઱ધય ને બગલંત.
તેની ખનળા઱ે ઋખ઴ વુદાભો લડો ખલદ્યાથી કશાલે;
઩ાટી રિી દેિાડલા યાભ-કૃષ્ણ વુદાભા ઩ાવે આલે.
http://aksharnaad.com

66. P a g e | 66
વુદાભો, ળાભ઱, વંક઴ાણ અન્દ્નખબક્ષા કયી રાલે;
એકઠા ફેવી અળન કયે તે બૂધયને ભન બાલે .
વાથે સ્લય ફાંધીને બણતા, થામ લેદની ધુન્દ્મ,
એક વાથયે ળમન જ કયતા શરય, શ઱ધય ને ભુન્દ્મ.
ચોવઠ દશાડે ચૌદ ખલદ્યા ળીખ્મા ફન્દ્મો બાઇ;
ગુરુવુત ગુરુ-દખક્ષણા ભાત્ર આ઩ી ખલઠ્ઠર થમા ખલદામ.
કૃષ્ણ - વુદાભો બેટી યોમા, ફોલ્મા ખલશ્લાધાય:
’ભશાનુબાલ ! પયીને ભ઱જો, ભાગું છુ ં એક લાય.’
http://aksharnaad.com

67. P a g e | 67
ગદગદ કંઠે કશે વુદાભો : ’શુ ં ભાગું, દેલ ભુયારય !
વદા તભાયાં ચયણ ખલળે યશેજો ભનવા ભાયી.’
ભથુયાભાંથી શ્રીકૃષ્ણ ઩ધામાા, ઩ુયી દ્લારયકા લાવી;
વુદાભે ગૃશસ્થાશ્રભ ભાંડ્મો, ભન તેશનું વંન્દ્માવી.
઩ખતવ્રતા ઩ત્ની વ્રત઩ાલન, ઩યભેશ્લય કયી પ્રીછે ;
સ્લાભીવેલાનું વુિ લાંછે, ભામાવુિ નલ ઇચ્છે .
દળ ફા઱ક થમાં વુદાભાને દુ:િ - દારયર બરયમાં;
http://aksharnaad.com

68. P a g e | 68
ળીત઱ાએ અભી-છં ટા નાિી, થોડે અન્દ્ને ઊછરયમાં.
અજાચક-વ્રત ઩ા઱ે વુદાભો, શરય ખલના શાથ ન ઓડે;
આલી ભ઱ે તો અળન કયે, નખશ તો બૂખ્મા ઩ોઢે.
લરણ
઩ોઢે ઋખ઴ વંતો઴ આણી, વુિ ન ઇચ્છે ઘયવૂત્રનું;
ઋખ઴ ઩ખત્ન ખબક્ષા કયી રાલે, ઩ૂરું ઩ાડે ઩ખત ને ઩ુત્રનું.
કડલું 2
http://aksharnaad.com

69. P a g e | 69
યાગ લેયાડી
ળુકજી કશે : વાંબ઱, નય઩ખત ! વુદાભાની છે ખનયભર ભખત,
નાભ ગૃશસ્થ ઩ણ કેલ઱ જખત, ભામાવુિ નલ ઇચ્છે યતી.
ભુખનનો ભયભ કોઇ નલ રશે, વશુ ભેરો-ઘેરો દરયરી કશે;
જાચ્મા ખલના કોઇ કેભ આ઩ે? ઘને દુ:િે કામા કાં઩.
ે
ખબક્ષાનું કાભ કાખભની કયે, કોના લસ્ત્ર ઩િારે ને ઩ાની બયે;
જ્મભ ત્મભ કયીને રાલે અન્દ્ન, ખનજ કુટુંફ ઩ો઴ે સ્ત્રીજં ન.
ઘણા રદલવ દુ:િ ઘયનું વહ્યું, ઩છે ઩ુય ભાંશે અન્દ્ન જડતું યહ્યું;
http://aksharnaad.com

70. P a g e | 70
ફા઱કને થમા ફે અ઩લાવ, તલ સ્ત્રી આલી વુદાભા ઩ાવ:
‘શુ ં લીનલું જોડી ફે શાથ,’ અફ઱ા કશે, ‘વાંબખ઱મે, નાથ !’
શુ કશેતાં રાગીળ અ઱િાભણી, સ્લાભી ! જુ ઓ આ઩ના ઘય બણી.
ધાતુ઩ાત્ર નખશ કય વાશલા, વાજુ ં લસ્ત્ર નથી વભ િાલા;
જે ભ જર ખલના લાડી-ઝાડુલાં, તેભ અન્દ્ન ખલના ફારક ફાડુલાં.
આ નીચાં ઘય, બીંતડીઓ ઩ડી, શ્લાન - ભાંજાય આલે છે ચડી;
અતીત પયીને ખનભુાિ જામ, ગલાખનક નલ ઩ાભે ગામ.
http://aksharnaad.com

71. P a g e | 71
કયો છો ભંત્ર ગામત્રી-વેલ, (઩ણ) નૈલેદ્ય ખલના ઩ૂજામે દેલ;
઩ુન્દ્મ ઩લાનીએ કો નલ જભે, જે લો ઊગે તેલો આથભે.
શ્રાધ્ધ - વભછયી વશુ કો કયે, આ઩ના ઩ૂલાજ ખનભુાિ પયે;
આ ફા઱ક ઩યણાલલાં ઩ડળે, વતકુરની કન્દ્મા તમાંથી જડળે?
અન્દ્ન ખલના ઩ુત્ર ભાયે લાગરાં, તો તમાંથી ટો઩ી ને આંગરાં?
લામે ટાઢ, ફારકડાં રુએ, બસ્ભ ભાંશે ઩ેવીને વૂએ.
શુ ં ધીયજ કોણ પ્રકાયે ધરું? તભારું દુ:િા દેિીને ભરું;
અફોરટમું - ઩ોખતમું નલ ભ઱ે, સ્નાન કયો છો ળીત઱ જ઱ે.
http://aksharnaad.com