SlideShare a Scribd company logo
1 of 11
ACHAHALA QHISWA SIMIKUNA RUNA SIMIPI HUNT’A RIMAY RUNA SIMIPI WILLAKUY RUWAQ : YACHACHIQ. ABRAHAM VILCA ZAVALA QUECHUA CUSQUEÑO
ACHAHALA QHISWA A-CH-CHH-CH’-H-I-K-KH-K’-L-LL-M-N-Ñ-P-PH-P’-Q-QH-Q’-R-S-SH-T-TH-T’-U-W-Y
SIMIKUNA RUNA SIMIPI
Estructura de la oración quechua (HUNT’’A RIMAY RUNA SIMIPI)      Se escribe de la siguiente manera. Ejemplo: oración en quechua. Paquchaq’achuta  mikhushan.         Sujeto            objeto                 verbo En la estructura de la oración quechua.  ,[object Object]
Segundo va el objeto (q’achuta)
Tercero va el verbo   (mikhushan)El verbo se escribe siempre al final de la oración  Ejemplo: oración en castellano.       La alpacacome  pasto. Sujeto      verbo    En  este caso el verbo va  en la parte central de la oración  y no al final de la oración como en estructura de la oración  quechua.
WILLAKUY UKUKUMANTA P’ASÑAMANTAWAN Huk kutinsi, huk p’asña  uwihanta pampata michiq risqa, chaypis ukukuwan tupasqa, chaysi phasñataqa ukukuqa yukarapusqa tiyanapaq,hinaspataqmi t’uqunman aparikapusqa, hinaspas p’asñataqa  wisq’asqa uhullapi unay watata uywasqa, chayllamansi  p’asñaqa  chichu rikhuripuspa, huq uña ukukuchata wachakapusqa, chaysi ukukuqa mana  p’asñaq tulluyananpaq siqayusqa urquta waka haycha maskhaq, chaysi hina hankullata mikhunampaq qusqa, millakuspas mikhun. Ñas  uña ukukupas hatunchaña kashan,  hinaspas waqmanta waka haychaman kutillantaq, warmintawan, wawantawan punkunta hatun rumiwan wisq’ayuspa, kutichimunsi aychata  hinaspas waqmanta qullantaq, mikhunankupaq, uña ukukupis ñas watayuqña karun. Kusisqas uray pampatañataq wakaman siqayullantaq, chay rinankamas uña ukukuqa t’uqu uhupi mamanta  waqaqta  rikuspa, phiñakusqa, chaysi chay hathun rumita tanqarparipusqa……
chaysi ayqiykuyta qallarinku, iskayninkus sayk’uy, sayk’uyllaña,  karutaña puriyushanku, chaypis huq  k’ayrawan tupanku, paymansi khaynata ninku: ,[object Object],Karu qhipanmansi, ukuku t’uqunman chayan, manas pitapas tarinchu, llakisqas maskhaq siqayun, chayllamansi k’ayrawan tupan, hinaspas ukukutaqa kay hinata nin: ,[object Object],Chay raykus sumaqlla t’uqunman kutipun, hinaspas unayta suyan, manataqsi mayqinpas rikhurimunchu. Waqmantas k’ayraman tapuq kutillantaq, hinaspas k’ayraqa rikurukuspa unuman p’itayrapusqa; chaypis ukukuqa waqayun. Warminwan wanwantaqsi mana aypaypiña karapunku, chaysi iskayninkuman,huq saqra yuraq  ranq’api rikhurisqa, chaypis saqraqa tapun: ,[object Object]
Paykunaqa ninkus ari nispa.Saqraqa llank’aqtas allinta mikhuyachispa kamachin…

More Related Content

Viewers also liked

Pres group2012 intro-v2
Pres group2012 intro-v2Pres group2012 intro-v2
Pres group2012 intro-v2Isa Jahnke
 
Multiplying binomials and trinomials
Multiplying binomials and trinomialsMultiplying binomials and trinomials
Multiplying binomials and trinomialsKnisey
 
Bb vlado def presentation 01 apr2011
Bb vlado def presentation 01 apr2011Bb vlado def presentation 01 apr2011
Bb vlado def presentation 01 apr2011Tomaž Frelih
 
2009 Company Overview Presentation
2009 Company Overview Presentation2009 Company Overview Presentation
2009 Company Overview Presentationmwbraswell
 
PAETEC Value
PAETEC ValuePAETEC Value
PAETEC Valuezmung76
 
Paetec Company Story 2011
Paetec Company Story 2011Paetec Company Story 2011
Paetec Company Story 2011Kimberly Carter
 

Viewers also liked (10)

Pres group2012 intro-v2
Pres group2012 intro-v2Pres group2012 intro-v2
Pres group2012 intro-v2
 
Multiplying binomials and trinomials
Multiplying binomials and trinomialsMultiplying binomials and trinomials
Multiplying binomials and trinomials
 
Feliz dia tia
Feliz dia tiaFeliz dia tia
Feliz dia tia
 
Bb vlado def presentation 01 apr2011
Bb vlado def presentation 01 apr2011Bb vlado def presentation 01 apr2011
Bb vlado def presentation 01 apr2011
 
2009 Company Overview Presentation
2009 Company Overview Presentation2009 Company Overview Presentation
2009 Company Overview Presentation
 
PAETEC Value
PAETEC ValuePAETEC Value
PAETEC Value
 
Paetec Company Story 2011
Paetec Company Story 2011Paetec Company Story 2011
Paetec Company Story 2011
 
Wambar quechua
Wambar quechuaWambar quechua
Wambar quechua
 
Oficial
OficialOficial
Oficial
 
Didáctica quechua
Didáctica quechuaDidáctica quechua
Didáctica quechua
 

Similar to QUECHUA

Similar to QUECHUA (20)

2. Achaha-Alfabeto quechua y castellano.pptx
2. Achaha-Alfabeto quechua y castellano.pptx2. Achaha-Alfabeto quechua y castellano.pptx
2. Achaha-Alfabeto quechua y castellano.pptx
 
2 QUECHUA DIA2.pdf
2 QUECHUA DIA2.pdf2 QUECHUA DIA2.pdf
2 QUECHUA DIA2.pdf
 
Manual de Aprendizaje del Runa Shimi (Kichwa) para docentes
Manual de Aprendizaje del Runa Shimi (Kichwa) para docentesManual de Aprendizaje del Runa Shimi (Kichwa) para docentes
Manual de Aprendizaje del Runa Shimi (Kichwa) para docentes
 
El Principito ( Quechua )
El Principito ( Quechua )El Principito ( Quechua )
El Principito ( Quechua )
 
Diccionario Chanka Qichwa
Diccionario Chanka QichwaDiccionario Chanka Qichwa
Diccionario Chanka Qichwa
 
PPT Modulo 5 quechua.pptx
PPT Modulo 5 quechua.pptxPPT Modulo 5 quechua.pptx
PPT Modulo 5 quechua.pptx
 
Quechua sesion1 comprension de textos en quechua
Quechua sesion1 comprension de textos en quechuaQuechua sesion1 comprension de textos en quechua
Quechua sesion1 comprension de textos en quechua
 
5 Modo Potencial DEL QUECHUA SUREÑO.pptx
5 Modo Potencial DEL QUECHUA SUREÑO.pptx5 Modo Potencial DEL QUECHUA SUREÑO.pptx
5 Modo Potencial DEL QUECHUA SUREÑO.pptx
 
Imaymanata qhichwapi ñawirikunapaq
Imaymanata qhichwapi ñawirikunapaqImaymanata qhichwapi ñawirikunapaq
Imaymanata qhichwapi ñawirikunapaq
 
Kichwa nivel 1
Kichwa nivel 1Kichwa nivel 1
Kichwa nivel 1
 
Kichwa nivel 1
Kichwa nivel 1Kichwa nivel 1
Kichwa nivel 1
 
Basico iv quechua
Basico iv quechuaBasico iv quechua
Basico iv quechua
 
Lengua
LenguaLengua
Lengua
 
Qawaq 25
Qawaq 25Qawaq 25
Qawaq 25
 
6. SESIÓN ANIMALES UYWAKUNA jva.pdf
6. SESIÓN ANIMALES UYWAKUNA jva.pdf6. SESIÓN ANIMALES UYWAKUNA jva.pdf
6. SESIÓN ANIMALES UYWAKUNA jva.pdf
 
QUECHUA REPASO (1).pdf
QUECHUA REPASO (1).pdfQUECHUA REPASO (1).pdf
QUECHUA REPASO (1).pdf
 
SESION 1- Huk yaćhapakuy wanka.pptx
SESION 1- Huk yaćhapakuy wanka.pptxSESION 1- Huk yaćhapakuy wanka.pptx
SESION 1- Huk yaćhapakuy wanka.pptx
 
4 diccionario
4 diccionario4 diccionario
4 diccionario
 
SESIÓN, ELEMENTOS DE LA NATURALEZA.docx
SESIÓN, ELEMENTOS DE LA NATURALEZA.docxSESIÓN, ELEMENTOS DE LA NATURALEZA.docx
SESIÓN, ELEMENTOS DE LA NATURALEZA.docx
 
PPT QUECHUA BASICO.pptx
PPT QUECHUA BASICO.pptxPPT QUECHUA BASICO.pptx
PPT QUECHUA BASICO.pptx
 

Recently uploaded

SELECCIÓN DE LA MUESTRA Y MUESTREO EN INVESTIGACIÓN CUALITATIVA.pdf
SELECCIÓN DE LA MUESTRA Y MUESTREO EN INVESTIGACIÓN CUALITATIVA.pdfSELECCIÓN DE LA MUESTRA Y MUESTREO EN INVESTIGACIÓN CUALITATIVA.pdf
SELECCIÓN DE LA MUESTRA Y MUESTREO EN INVESTIGACIÓN CUALITATIVA.pdfAngélica Soledad Vega Ramírez
 
CALENDARIZACION DE MAYO / RESPONSABILIDAD
CALENDARIZACION DE MAYO / RESPONSABILIDADCALENDARIZACION DE MAYO / RESPONSABILIDAD
CALENDARIZACION DE MAYO / RESPONSABILIDADauxsoporte
 
SEXTO SEGUNDO PERIODO EMPRENDIMIENTO.pptx
SEXTO SEGUNDO PERIODO EMPRENDIMIENTO.pptxSEXTO SEGUNDO PERIODO EMPRENDIMIENTO.pptx
SEXTO SEGUNDO PERIODO EMPRENDIMIENTO.pptxYadi Campos
 
Ley 21.545 - Circular Nº 586.pdf circular
Ley 21.545 - Circular Nº 586.pdf circularLey 21.545 - Circular Nº 586.pdf circular
Ley 21.545 - Circular Nº 586.pdf circularMooPandrea
 
GUIA DE CIRCUNFERENCIA Y ELIPSE UNDÉCIMO 2024.pdf
GUIA DE CIRCUNFERENCIA Y ELIPSE UNDÉCIMO 2024.pdfGUIA DE CIRCUNFERENCIA Y ELIPSE UNDÉCIMO 2024.pdf
GUIA DE CIRCUNFERENCIA Y ELIPSE UNDÉCIMO 2024.pdfPaolaRopero2
 
Criterios ESG: fundamentos, aplicaciones y beneficios
Criterios ESG: fundamentos, aplicaciones y beneficiosCriterios ESG: fundamentos, aplicaciones y beneficios
Criterios ESG: fundamentos, aplicaciones y beneficiosJonathanCovena1
 
Estrategias de enseñanza-aprendizaje virtual.pptx
Estrategias de enseñanza-aprendizaje virtual.pptxEstrategias de enseñanza-aprendizaje virtual.pptx
Estrategias de enseñanza-aprendizaje virtual.pptxdkmeza
 
PIAR v 015. 2024 Plan Individual de ajustes razonables
PIAR v 015. 2024 Plan Individual de ajustes razonablesPIAR v 015. 2024 Plan Individual de ajustes razonables
PIAR v 015. 2024 Plan Individual de ajustes razonablesYanirisBarcelDelaHoz
 
INSTRUCCION PREPARATORIA DE TIRO .pptx
INSTRUCCION PREPARATORIA DE TIRO   .pptxINSTRUCCION PREPARATORIA DE TIRO   .pptx
INSTRUCCION PREPARATORIA DE TIRO .pptxdeimerhdz21
 
PLAN DE REFUERZO ESCOLAR primaria (1).docx
PLAN DE REFUERZO ESCOLAR primaria (1).docxPLAN DE REFUERZO ESCOLAR primaria (1).docx
PLAN DE REFUERZO ESCOLAR primaria (1).docxlupitavic
 
Programacion Anual Matemática5 MPG 2024 Ccesa007.pdf
Programacion Anual Matemática5    MPG 2024  Ccesa007.pdfProgramacion Anual Matemática5    MPG 2024  Ccesa007.pdf
Programacion Anual Matemática5 MPG 2024 Ccesa007.pdfDemetrio Ccesa Rayme
 
Sesión de aprendizaje Planifica Textos argumentativo.docx
Sesión de aprendizaje Planifica Textos argumentativo.docxSesión de aprendizaje Planifica Textos argumentativo.docx
Sesión de aprendizaje Planifica Textos argumentativo.docxMaritzaRetamozoVera
 
Dinámica florecillas a María en el mes d
Dinámica florecillas a María en el mes dDinámica florecillas a María en el mes d
Dinámica florecillas a María en el mes dstEphaniiie
 
Registro Auxiliar - Primaria 2024 (1).pptx
Registro Auxiliar - Primaria  2024 (1).pptxRegistro Auxiliar - Primaria  2024 (1).pptx
Registro Auxiliar - Primaria 2024 (1).pptxFelicitasAsuncionDia
 
TIPOLOGÍA TEXTUAL- EXPOSICIÓN Y ARGUMENTACIÓN.pptx
TIPOLOGÍA TEXTUAL- EXPOSICIÓN Y ARGUMENTACIÓN.pptxTIPOLOGÍA TEXTUAL- EXPOSICIÓN Y ARGUMENTACIÓN.pptx
TIPOLOGÍA TEXTUAL- EXPOSICIÓN Y ARGUMENTACIÓN.pptxlclcarmen
 
Cuaderno de trabajo Matemática 3 tercer grado.pdf
Cuaderno de trabajo Matemática 3 tercer grado.pdfCuaderno de trabajo Matemática 3 tercer grado.pdf
Cuaderno de trabajo Matemática 3 tercer grado.pdfNancyLoaa
 
MAYO 1 PROYECTO día de la madre el amor más grande
MAYO 1 PROYECTO día de la madre el amor más grandeMAYO 1 PROYECTO día de la madre el amor más grande
MAYO 1 PROYECTO día de la madre el amor más grandeMarjorie Burga
 

Recently uploaded (20)

SELECCIÓN DE LA MUESTRA Y MUESTREO EN INVESTIGACIÓN CUALITATIVA.pdf
SELECCIÓN DE LA MUESTRA Y MUESTREO EN INVESTIGACIÓN CUALITATIVA.pdfSELECCIÓN DE LA MUESTRA Y MUESTREO EN INVESTIGACIÓN CUALITATIVA.pdf
SELECCIÓN DE LA MUESTRA Y MUESTREO EN INVESTIGACIÓN CUALITATIVA.pdf
 
CALENDARIZACION DE MAYO / RESPONSABILIDAD
CALENDARIZACION DE MAYO / RESPONSABILIDADCALENDARIZACION DE MAYO / RESPONSABILIDAD
CALENDARIZACION DE MAYO / RESPONSABILIDAD
 
SEXTO SEGUNDO PERIODO EMPRENDIMIENTO.pptx
SEXTO SEGUNDO PERIODO EMPRENDIMIENTO.pptxSEXTO SEGUNDO PERIODO EMPRENDIMIENTO.pptx
SEXTO SEGUNDO PERIODO EMPRENDIMIENTO.pptx
 
Ley 21.545 - Circular Nº 586.pdf circular
Ley 21.545 - Circular Nº 586.pdf circularLey 21.545 - Circular Nº 586.pdf circular
Ley 21.545 - Circular Nº 586.pdf circular
 
GUIA DE CIRCUNFERENCIA Y ELIPSE UNDÉCIMO 2024.pdf
GUIA DE CIRCUNFERENCIA Y ELIPSE UNDÉCIMO 2024.pdfGUIA DE CIRCUNFERENCIA Y ELIPSE UNDÉCIMO 2024.pdf
GUIA DE CIRCUNFERENCIA Y ELIPSE UNDÉCIMO 2024.pdf
 
Criterios ESG: fundamentos, aplicaciones y beneficios
Criterios ESG: fundamentos, aplicaciones y beneficiosCriterios ESG: fundamentos, aplicaciones y beneficios
Criterios ESG: fundamentos, aplicaciones y beneficios
 
Sesión de clase: Fe contra todo pronóstico
Sesión de clase: Fe contra todo pronósticoSesión de clase: Fe contra todo pronóstico
Sesión de clase: Fe contra todo pronóstico
 
Estrategias de enseñanza-aprendizaje virtual.pptx
Estrategias de enseñanza-aprendizaje virtual.pptxEstrategias de enseñanza-aprendizaje virtual.pptx
Estrategias de enseñanza-aprendizaje virtual.pptx
 
PIAR v 015. 2024 Plan Individual de ajustes razonables
PIAR v 015. 2024 Plan Individual de ajustes razonablesPIAR v 015. 2024 Plan Individual de ajustes razonables
PIAR v 015. 2024 Plan Individual de ajustes razonables
 
Fe contra todo pronóstico. La fe es confianza.
Fe contra todo pronóstico. La fe es confianza.Fe contra todo pronóstico. La fe es confianza.
Fe contra todo pronóstico. La fe es confianza.
 
INSTRUCCION PREPARATORIA DE TIRO .pptx
INSTRUCCION PREPARATORIA DE TIRO   .pptxINSTRUCCION PREPARATORIA DE TIRO   .pptx
INSTRUCCION PREPARATORIA DE TIRO .pptx
 
PLAN DE REFUERZO ESCOLAR primaria (1).docx
PLAN DE REFUERZO ESCOLAR primaria (1).docxPLAN DE REFUERZO ESCOLAR primaria (1).docx
PLAN DE REFUERZO ESCOLAR primaria (1).docx
 
Programacion Anual Matemática5 MPG 2024 Ccesa007.pdf
Programacion Anual Matemática5    MPG 2024  Ccesa007.pdfProgramacion Anual Matemática5    MPG 2024  Ccesa007.pdf
Programacion Anual Matemática5 MPG 2024 Ccesa007.pdf
 
Tema 8.- PROTECCION DE LOS SISTEMAS DE INFORMACIÓN.pdf
Tema 8.- PROTECCION DE LOS SISTEMAS DE INFORMACIÓN.pdfTema 8.- PROTECCION DE LOS SISTEMAS DE INFORMACIÓN.pdf
Tema 8.- PROTECCION DE LOS SISTEMAS DE INFORMACIÓN.pdf
 
Sesión de aprendizaje Planifica Textos argumentativo.docx
Sesión de aprendizaje Planifica Textos argumentativo.docxSesión de aprendizaje Planifica Textos argumentativo.docx
Sesión de aprendizaje Planifica Textos argumentativo.docx
 
Dinámica florecillas a María en el mes d
Dinámica florecillas a María en el mes dDinámica florecillas a María en el mes d
Dinámica florecillas a María en el mes d
 
Registro Auxiliar - Primaria 2024 (1).pptx
Registro Auxiliar - Primaria  2024 (1).pptxRegistro Auxiliar - Primaria  2024 (1).pptx
Registro Auxiliar - Primaria 2024 (1).pptx
 
TIPOLOGÍA TEXTUAL- EXPOSICIÓN Y ARGUMENTACIÓN.pptx
TIPOLOGÍA TEXTUAL- EXPOSICIÓN Y ARGUMENTACIÓN.pptxTIPOLOGÍA TEXTUAL- EXPOSICIÓN Y ARGUMENTACIÓN.pptx
TIPOLOGÍA TEXTUAL- EXPOSICIÓN Y ARGUMENTACIÓN.pptx
 
Cuaderno de trabajo Matemática 3 tercer grado.pdf
Cuaderno de trabajo Matemática 3 tercer grado.pdfCuaderno de trabajo Matemática 3 tercer grado.pdf
Cuaderno de trabajo Matemática 3 tercer grado.pdf
 
MAYO 1 PROYECTO día de la madre el amor más grande
MAYO 1 PROYECTO día de la madre el amor más grandeMAYO 1 PROYECTO día de la madre el amor más grande
MAYO 1 PROYECTO día de la madre el amor más grande
 

QUECHUA

  • 1. ACHAHALA QHISWA SIMIKUNA RUNA SIMIPI HUNT’A RIMAY RUNA SIMIPI WILLAKUY RUWAQ : YACHACHIQ. ABRAHAM VILCA ZAVALA QUECHUA CUSQUEÑO
  • 4.
  • 5.
  • 6.
  • 7. Segundo va el objeto (q’achuta)
  • 8. Tercero va el verbo (mikhushan)El verbo se escribe siempre al final de la oración Ejemplo: oración en castellano. La alpacacome pasto. Sujeto verbo En este caso el verbo va en la parte central de la oración y no al final de la oración como en estructura de la oración quechua.
  • 9. WILLAKUY UKUKUMANTA P’ASÑAMANTAWAN Huk kutinsi, huk p’asña uwihanta pampata michiq risqa, chaypis ukukuwan tupasqa, chaysi phasñataqa ukukuqa yukarapusqa tiyanapaq,hinaspataqmi t’uqunman aparikapusqa, hinaspas p’asñataqa wisq’asqa uhullapi unay watata uywasqa, chayllamansi p’asñaqa chichu rikhuripuspa, huq uña ukukuchata wachakapusqa, chaysi ukukuqa mana p’asñaq tulluyananpaq siqayusqa urquta waka haycha maskhaq, chaysi hina hankullata mikhunampaq qusqa, millakuspas mikhun. Ñas uña ukukupas hatunchaña kashan, hinaspas waqmanta waka haychaman kutillantaq, warmintawan, wawantawan punkunta hatun rumiwan wisq’ayuspa, kutichimunsi aychata hinaspas waqmanta qullantaq, mikhunankupaq, uña ukukupis ñas watayuqña karun. Kusisqas uray pampatañataq wakaman siqayullantaq, chay rinankamas uña ukukuqa t’uqu uhupi mamanta waqaqta rikuspa, phiñakusqa, chaysi chay hathun rumita tanqarparipusqa……
  • 10.
  • 11. Paykunaqa ninkus ari nispa.Saqraqa llank’aqtas allinta mikhuyachispa kamachin…
  • 12.
  • 13.
  • 14.
  • 15. Willakuq ch’uclla uhupi PARA CONSULTAS ESCRIBIR A: avilza77@hotmail.com