1. Prevalentie van alcohol en drugs
bijgewone en gekwetstebestuurders
Prof. Alain Verstraete
Gent, België

2. Overzicht
• DRUID inleiding
• Roadside survey
• Hospitaalstudie
– Vergelijking met Europese landen
– Verschillen naar type voertuig (enkel België)
• Besluit

3. DRUID: inleiding
• 6th EU Framework Program project
• Start: 15.10.2006
• Duur: 5 jaar
• EUbijdrage: 19 Mio. €
• 37 partners
• 17 EUlanden en Noorwegen
• ZevenWork Packages
• Co-ordinator: BASt,Duitsland

4. Work Packages
1 – Experimental Research 4 – Classification
Methodology, Experiments and Legal Establishing a categorisation and labelling
Recommendations system for medicines affecting fitness to drive
2 – Epidemiology 5 – Driver Rehabilitation
Substance prevalence in Europe and Evaluation of existing rehabilitation strategies
risk estimation and recommendations of „good practice“
3 – Enforcement 6 – Withdrawal
Evaluation of screening devices to Definition of strategies for driving bans
detect drug- driving and enforcement
cost -benefit analysis 7 – Guidelines and Dissemination
Development of guidelines and information
materials for the general public and health
care professionals

5. DRUID roadside survey
• 13 landen
• Afname speeksel en/of bloed, aangepaste cut-
offs
• Beperkte lijst van drugs en geneesmiddelen, +
alcohol
• Berekening gewogen EU gemiddelde

6. Stoffen en cut-offs
Stof Volbloed cut-off Stof Volbloed cut-off
(ng/mL) (ng/mL)
Ethanol 0.1 g/L MDEA 20
6-acetylmorfine 10 MDMA 20
Alprazolam 10 Methadon 10
Amfetamine 20 Methamfetamine 20
Benzoylecgonine 50 Morfine 10
Clonazepam 10 Nordiazepam 20
Cocaïne 10 Oxazepam 50
Codeïne 10 THC 1
Diazepam 20 THCCOOH 5
Flunitrazepam 2 Tramadol 50
Lorazepam 10 Zolpidem 20
MDA 20 Zopiclone 10

7. DRUID roadside survey: alcohol
ALC 0,1-0,49 ALC > 0,5 ALC + D
12
10
8
6
%
4
2
0
BE CZ DK ES FI HU IT LT NL NO PL PT SE EU
Geen alcohol gemeten in Zweden

8. DRUID roadside survey: stimulantia
2.5
2 COC
AMP
1.5
%
1
0.5
0
BE CZ DK ES FI HU IT LT NL NO PL PT SE EU

9. DRUID roadside survey: THC
THC
8
7
6
5
4
%
3
2
1
0
BE CZ DK ES FI HU IT LT NL NO PL PT SE EU

10. DRUID roadside survey:
geneesmiddelen
BDZ Z OPI
4
3.5
3
2.5
2
%
1.5
1
0.5
0
BE CZ DK ES FI HU IT LT NL NO PL PT SE EU

11. Roadside: gewogen EU gemiddelde
Stof %
Alcohol 3,48
THC 1,32
Benzodiazepines 0,90
Cocaïne 0,42
> 1 drug/geneesmiddel 0,39
Alcohol + drugs/geneesmiddelen 0,37
Medicinale opiaten en opioïden 0,35
Z-drugs 0,12
Amfetamines 0,08
Illegale opiaten 0,07

12. Gekwetstebestuurders: methode
• 6 landen
• België: 5 ziekenhuizen
• Januari 2008 - Mei 2010
• Uniform studie design
• Enkel auto’s en bestelwagens, in België ook
andere voertuigen
• Bloed analyse van 2492 gekwetstebestuurders

13. Patiënten& analyse
• Tijdtussenongeval en staalafname<3 u
• MAIS ≥ 2 of equivalent
• Leeftijd ≥ 18 jaar
• Analyse:
– 5 mL fluoride-oxalaatbloed
– UPLC-MS/MS, THC: ELISA + GC-MS
– Extractie: SPE
– 2 externekwaliteitscontroles per jaar

14. Verzameldegegevens
• Toxicologischeinformatie
• Patiëntgegevens(leeftijd, geslacht, dag en uur
van staalafname,
medicatie/vloeistoffentoegediendvoorstaalafn
ame en MAIS)
• Ongevalgegevens(tijd + datum, type voertuig,
ongeval met één of meerderevoertuigen)

15. % positief
60
52.6
50
44.7
40
33.9
30.3 32
30 27.8
%
20
10
0
BE DK FI IT LT NL

16. % positief: mannen/vrouwen
Man Vrouw
70
59.3
60
51.4
50
37.2 38.1 38.9
40 34.4 32.4
30 23.7
20 20.9
20 15.8 13.5
10
0
BE DK FI IT LI NL

17. Alcohol prevalentie
45
40
35
30
25
%
> 0.5
20
0.1-0.49
15
10
5
0
BE DK FI IT LT NL

18. Alcohol concentraties

19. % positief voor drugs
&geneesmiddelen
ILL MED
14 13
12.6
12 10.9
10.6
10 10 9.9
10 8.9 9.3
8.1
8 7.5
6
4.4
4
2.3
2 1.1
0
GENERAL BE DK FI IT LT NL

20. Stimulantia
8
7
6
5
4
%
COC/BE
3 AMPs
2
1
0
BE DK FI IT LT NL

21. THC/THCCOOH
12
10
8
6
%
THCCOOH
THC
4
2
0
BE DK FI IT LT NL
Finland: THCCOOH nietgemeten

22. THC concentraties

23. Opiaten/opioiden
9
8
7
6
5
%
Medicinal
4
Illicit
3
2
1
0
BE DK FI IT LT NL

24. Benzodiazepines, Z-drugs
16
14
12
10
8
%
Z-drugs
6 Benzo
4
2
0
BE DK FI IT LT NL

25. Combinaties
60%
Negative
50% Drug+drug
Alcohol+drug
40% Medicinal opioids only
Z-drugs only
30% Benzodiazepines only
Illicit opiates
20% THC
THCCOOH only
10%
Cocain
Benzoylecgonine only
0%
Amphetamine only
Alcohol only
BE DK FI IT LT NL

26. Eenvsmeervoertuigen
30
25
20
15 1 VEH
> 1 VEH
10
5
0
AMP BE THC THCC BDZ Z OPI ALC ALC-D D-D

27. Verschillende voertuigen: enkel België
n Mediane % man % single % week- % nacht
leeftijd vehicle end
Auto 353 34 68 44 43 28
Bestelwagen 24 32 88 42 36 14
Motor 159 37 94 38 40 11
Bromfiets 96 36 71 32 30 7
Fiets 413 47 72 59 40 9
Vrachtwagen 22 44 95 27 9 5
/bus

28. 450
Tijdstip van het ongeval
400
350
WE22-4
300
WE16-22
250
WE10-16
WE 4-10
200
W22-4
W16-22
150
W10-16
100 W 4-10
50
0
Car Van Motorcycle Moped Bicycle Bus/truck

29. % positieft.o.v. voertuigtype
60
50
40
30
%
20
10
0
AUTO BESTELW MOTO BROMF FIETS BUS/VRACHTW

30. Bloed alcohol ～ voertuigtype
Auto Bestelwagen Moto Bromfiets Fiets Bus/vrachtwagen

31. Prevalentiestimulantia
16
14
12
10
8
%
AMPs
6
4 BE
2 Coc
0

32. Prevalentie THC/THCCOOH
20%
15%
10%
%
THCCOOH
5% THC
0%

33. Prevalentieopiaten
5%
5%
4%
4%
3%
3%
%
2% Illicit
2%
1% Medicinal
1%
0%

34. Prevalentiebenzo/Z-drugs
10%
8%
6%
%
4% Z-drugs
2% Benzo
0%

35. Week vs. WE, Dag vs. nacht
100%
90% NEG
80%
>1 D
D-ALC
70%
MED OPI
60% Z
BNZ
50%
ILL OPI
40% THC
THCCOOH
30%
COC
20%
BE
10% AMP
ALC
0%
Week WE Day Night

36. Discussie
• Roadside: 52% weigering
• Non-response gekwetsten: relatieflaag (0-
8.5%), maaroveralgemeten?
• Sommigeontbrekendestalen of data
• Beperktaantalopgespoordestoffen
• Allegeneesmiddelen die
naongevaltoegediendwerdenuitgesloten?

37. Besluit roadside
• 7,5% van de EU bestuurderspositief
– Alcohol 3,4%
– Drugs 1,9%
– Geneesmiddelen 1,4%
– Combinaties 0,8%
• Alcohol: vooralZuid-Europa& BE
• Drugs: vooralZuid-Europa en Nederland
• Geneesmiddelen: vooral BE en Portugal

38. Besluit gekwetste bestuurders
• 28 - 53% positief
• Alcohol (≥0.1 g/L)meest frequent, 90% BAC+ ≥
0.5 g/L
• Meeste drugs/geneesmiddelen in combinatie
• Grote verschillentussen de landen
• BE: 9.9 % +voorcannabis
• Amfetaminemeer frequent in Noord-
Europa, cocaïnemeerinZuid-Europa.
• Meeste + bijwagens en bromfietsen