1. IMPERATIVES ( EMİR CÜMLELERİ )
Bu seferki konumuz Türkçe karşılığı ''Emir Cümleleri '' olan
''Imperatives'' arkadaşlar. Türkçe'de '' Gel , Git, Otur, Kalk,
Ödevlerini yap ! '' gibi cümlelere emir cümleleri denir.Karşınızdaki
kişiye bir şeyi yapmasını emretmek için fiili yalın halde kullanırız ve
sonuna '' ! '' işaretini koyarız.
'' Otur ! ''
''Gel ! ''
'' Kalk'' gibi....
Bu cümlelerde emir verilen kişi her zaman ''sen'' öznesidir.
(Sen) Otur !
(Sen) Gel !
(Sen) Kalk !
Bu kısa karşılaştırmadan sonra asıl konumuza dönelim.İngilizce'deki ''Imperatives (Emir
Cümleleri)'' mantığı ve yapısı da Türkçe'yle aynıdır. Yine fiil yalın halde, yine ''you (Sen) ''
öznesine ithafen ve yine sonuna ! işareti.
Bu noktada sadece bilmeniz gereken ''English Verbs (İngilizce Fiiller)'' dir. Eğer dediğim
gibi İngilizce'den bir fiil biliyorsanız emir cümlesi yapmak çok kolay.
Kısa bir etüt yaparak hep beraber bir emir cümlesi yapalım. Tıpkı bir yemek tarifi
gibi.İhtiyacım ız olan bir tutam verb (fiil) , bir tutam subject (özne) ve bir tutam da ünlem işareti
(!). İsteğe göre sen sona object (nesne) getirerek terbiye edebiliriz.:)) Tabi her zaman nesne
getireceğiz diye bir kural yok. Ben en genel anlamda söyledim. Yoksa her türlü kelime
eklenebilir.
Sözlüğü açtık. ''Gelmek '' fiili olan ''to come '' ı bulduk. ''To come'' şeklinde yazılan bu fiili bir
cümlede ya da yapıda kullanmak için ne yapmamız gerekiyor? Önceki derslerde bahsetmiş
olduğum üzere başındaki ''to'' mastarını atmamız lazım. Elimizde ''come'' kaldı.Fiilimiz
tamam.Özne zaten herzaman ''you(sen) '' dir. O da tamam. En son bir ünlem işareti kaldı
geriye.
Come !
Alın size mis gibi bir emir cümlesi.Terbiye etmek için sonuna fiille alakalı bir kelime
getirebiliriz.
Come with me ! ( Benimle gel ! )
Buraya kadar detaylı bir şekilde Imperatives (Emir Cümleleri) konusunu anlatmaya
çalıştım. Umarım sağlam ve kalıcı bir şekilde mantığını anlamanıza yardım
edebilmişimdir.Şimdi hızlı bir şekilde örneklere bir göz atalım.
Do your homework ! (Ödevini yap ! )
Sit down ! ( Otur ! )
Be careful ! ( Dikkatli ol ! )
Be quiet ! ( Sessiz ol ! ) Hold up your hands ! ( Ellerini kaldır ! ) Stand up ! ( Ayağa kalk !
)Watch out ! ( Dikkat et ! ) Fill in the blanks ! ( Boşlukları doldurun ! ) Listen to me ! (Beni
dinle ! ) Clean the blackboard ! ( Tahtayı temizle ! ) Go out ! ( Dışarı çık ! )
2. Olumsuz Yapı
Emir cümlelerini olumsuz yapmak için fiilin başına ''Don't'' getiririz.Hepsi o kadar. Gerisi için
yukarıda anlatılan kuralların hepsi geçerlidir arkadaşlar.Örneğin;
Don't sit down ! ( Oturma! )
Don't make noise ! ( Gürültü yapma ! )
Don't stop ! (Durma ! )
Don't listen to him ! (Onu dinleme ! )
Don't go out ! ( Dışarı gitme! )
Don't wait for me ! ( Beni bekleme ! )
Emir cümlelerinde bir de ''please'' kullanımı söz konusudur. Bu şekilde kullanılırsa emir
cümlesinin sertlik ve kesinlik derecesi azalır. Rica cümlesine dönüşür.''Please'' cümle
sonunda veya başında yer alabilir. Anlamsal olarak bir fark yoktur.
Please,open the window ! ( Lütfen pencereyi aç ! )
Open the window,please ! ( Lütfen pencereyi aç ! )
Please, help me ! ( Lütfen yardım et ! )
Help me, please ! ( Lütfen yardım et ! )
