Одговорно претприемништво за млади: Креирање на култура за антикорупција во приватниот сектор. Проект финансиран од страна на Европската Комисија.

1. Одговорно претприемништво за
млади: креирање култура на
антикорупција во приватниот
сектор
Претприемачки сервис за млади (ПСМ) Фондација, Македониjа
Иницијативи, Србија
НБР, Босна и Херцеговина
Инцептум, Словенија
Софија Ангелова
Октомври 2010, Штип
Проектот е финансиран од Европска Комисија

2. Цели на проектот
• Главната цел на проектот е да се зголеми јавната свест и да
се мобилизира цивилното општество во борбата против
корупцијата, особено помеѓу младите претприемачи во
регионот.
• Проектот ги вклучува следниве активности:
– 35 национални семинари/ панел дискусии на тема
корупција во приватниот сектор
– Регионално истражување на перцепциите за корупцијата
– Регионален извештај за перцепциите за корупцијата
– Регионална конференција
– Изработка на модул и брошура за млади претприемачи
– Развој на веб портал www.beresponsible.biz

3. Истражување „Ставови и
перцепции за корупцијата во
приватниот сектор во земјите од
Западен Балкан“
– Беа извршени 1848 телефонски анкети со
сопственици на бизниси и менаџери во 7
земји од регионот
– 1000 анкети со млади испитаници (дел на
терен, дел преку телефон) во 7 земји од
регионот. (студенти на економија, бизнис,
менаџмент итн. во соработка со регионалните
Универзитети)
– 133 квалитативни интервјуа во 7 земји од
регионот

4. Дали мислите дека корупцијата во
вашата земја во последната
година...?
32,4 13,5 43,2 10,8
31,3 21,5 35,4 11,8
66,7 5,7 25,2 2,5
44,1 12,0 38,3 5,6
64,7 7,3 25,3 2,8
35,4 31,8 30,3 2,5
43,8 15,1 34,7 6,4
35,8 20,1 36,2 7,9
0% 20% 40% 60% 80% 100%
СРБ
ЦГ
КОС
ХРВ
БиХ
АЛБ
Вкупно
МАК
Расте Опаѓа е непроменета Не знам/без одговор

5. Дали корупцијата претставува пречка
во вашиот бизнис?
22,4 40,0 28,6 8,9
29,2 36,8 22,2 11,8
5,0 8,2 39,6 47,2
22,2 40,5 25,1 12,2
27,3 39,1 22,5 11,1
22,2 30,8 28,3 18,7
22,1 35,7 26,9 15,3
22,2 38,0 25,8 14,0
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%
СРБ
ЦГ
КОС
ХРВ
БиХ
АЛБ
Вкупно
МАК
Не, воопшто е мала пречка е голема пречка е огромна пречка

6. Според ваше мислење, која е главната
причина за непријавување на
корупцијата?
43,5 4,3 48,4 3,8
49,3 7,6 34,7 8,3
47,2 8,2 37,1 7,5
43,4 3,2 43,7 9,8
40,8 2,8 40,5 15,9
58,6 11,1 25,3 5,1
46,2 5,8 40,2 7,8
48,4 8,6 39,1 3,9
0% 20% 40% 60% 80% 100%
СРБ
ЦГ
КОС
ХРВ
БиХ
АЛБ
МАК
Страв од можни последици Не знаат како да ја пријават Се сомневаат од резултатот друго
Вкупно

7. Одреден степен на корупција е
добар за бизнисот...
39,7 15,4 18,9 11,1 14,9
46,5 7,6 18,8 6,9 20,1
62,3 15,1 10,1 3,8 8,8
40,2 17,3 19,3 9,8 13,4
45,3 10,4 21,8 7,3 15,2
42,4 16,7 12,6 15,2 13,1
44,2 14,5 17,8 9,4 14,1
44,4 15,4 17,6 9,3 13,3
0% 20% 40% 60% 80% 100%
СРБ
ЦГ
КОС
ХРВ
БиХ
АЛБ
Вкупно
МАК
Воопшто не се согласувам (0-1)Не се согласувам (2-4)
Ниту се согласувам
ниту не се согласувам (5)
Се согласувам (6-8)Поптполно се согласувам (9-10)

8. Во последната година, дали вие или
некој во вашата компанија платил
мито во било која форма (подарок,
пари, услуга)?
14,6 83,8 1,6
8,3 91,7 0,0
16,4 83,6 0,0
12,0 88,0 0,0
48,4 51,6 0,0
14,6 83,8 1,5
18,8 80,6 0,6
13,3 86,0 0,7
0% 20% 40% 60% 80% 100%
СРБ
ЦГ
КОС
ХРВ
БиХ
АЛБ
Вкупно
МАК
Да Не Не знам/без одговор

9. Модул за одговорно
претприемништво за млади
• Главна порака:
„Борбата против корупцијата треба
да биде заеднички труд на целото
општество. Тоа бара заедничка
работа во спречување на
нејзиното ширење, изолирање на
изворите и одлучност...
Ти не можеш сам да ја запреш
корупцијата, но ЗАЕДНО МОЖЕМЕ!!!“

10. Содржина на модулот
• Дефинирање на корупцијата
• Ефекти од корупцијата
• Како да се борите против
корупцијата
• Антикорупциска едукација
• Пристап на ЕК ков борбата против
корупцијата

11. Неколку пораки од
модулот...
„ Корупцијата им штети на компаниите
резултирајќи во несигурни тендери, зголемени
трошоци за тендери, зголемени трошоци за
проектите, финансиска загуба... Корупцијата им
штети и на меѓучовечките односи резултирајќи во
намалена етика и намалена лојалност кон
компанијата, лоша репутација, прекин на работниот
однос, кривично гонење...“
„Корупцијата завршува без реална корист: за
политиката, за економијата, за социјалниот живот и
животната средина...“
„Корупцијата произлегува од сиромаштијата, затоа
главниот аргумент е дека економскиот развој сам
по себе допринесува во намалување на
корупцијата...“

12. Борбата против корупција
„Корупцијата може да биде гонета
по делото, но прво и најважно е дека
е потребна превенција...“
„За да се намали корупцијата
потреби се механизми...
Бизнисмените не можат да сторат
многу околу тоа. Ако сакаат да го
зголемат сопствениот пазар, мора да
играат според правилата, какви и да
се тие правила“
„Антикорупциското образование не е
формално, но треба да биде вклучено
во поширокиот пристап кон
етиката...“

13. Пристапот на ЕК кон
антикорупцијата
„Таму каде што постои корупцијата им
оневозможува на донорите да се потпрат на
системите партнерските земји“
„Борбата против корупцијата треба да биде во
рамки на подобрување на управувањето и
процесот на демократизација...“
„...Комисијата е одлучна да ја намали
корупцијата на сите нивоа на доследен начин
во институциите на ЕУ, земјите членки на ЕУ и
надвор од ЕУ, борејќи се против политичката
корупција, корумпираните активности од
страна на организирани криминални групи,
корупција во приватниот сектор и т.н. ситна
корупција...“

14. Погледнете го целосниот
модул за Одговорно
претприемништво за млади
• Кликнете
http://issuu.com/bereponsible.biz/docs/yes_-_module_a4_final?
mode=embed&layout=http://skin.issuu.com/v/light/layout.xml&showFlipBt
n=true

15. Дискусија
Што (би) ве мотивира(ло) да
не бидете корумпирани?

16. Ви благодарам на
вниманието
Софија Ангелова
ПСМ Фондација, Македонија
info@beresponsible.biz
Проектот е финансиран од Европска
Комисија