Geografija za 9. razred osnovne škole

1. OPŠTA GEOGRAFSKA
OBILJEŽJA JI EVROPE

2. REGIJA
• Regija ili region
je teritorijalna cijelina sa vlastitom
geografskom strukturom koja je
uokvirena u prostoru i vremenu
• Naziv potiče
od latinske reči regio, što znači
„kraj“, „predjel“, „područje“ ili
„pokrajina“

3. REGIJE EVROPE

5. JUGOISTOČNA EVROPA
• Balkansko
polustrvo
• Brojna ostrva u
Sredozemnom,
Jadranskom,
Jonskom i
Egejskom moru

6. GRANICE BALKANSKOG
POLUOSTRVA
• Sjevernu granicu čine rijeke Sava i
Dunav
• Zapadnu granicu čine Jadransko i
Jonsko more i Ortranska vrata
• Na jugu je Sredozemno more
• Istočna granica je granica prema Aziji,
Egejsko more, moreuz Dardaneli,
Mramorno more, moreuz Bosfor i Crno
more

8. • Matematički položaj:35-45 stepeni sgš
• Nalazi se u središnjem dijelu sjevernog
umjerenog toplotnog pojasa
• Dobri uslovi za život
• Fizičko geografski položaj Balkana je
raznovrsan i uglavnom povoljan
• Panonska nizija na sjeveru
• Rijeka Dunav(kopnena i riječna veza sa
zapadom)
• Okolna mora povezuju sa mnogim regijama

9. POLITIČKO-GEOGRAFSKI
POLOŽAJ
• Veoma nepovoljan
• Regija oduvjek bila meta za osvajanje raznih sila (Rimsko,
Osmanlijsko, Austrougarsko, Fašisti)
• Međusobni sukobi

10. RELJEF• Nizije zauzimaju
mali dio Balkanskog
poluostrva
• Uglavnom reljef
Jugoistočne Evrope
je planinski
• Najstariji dio su
stare gromadne pl.
• Rodopi
• Najveći dio u
Bugarskoj
• Na planini Rili najviši
vrh Balkana, Musala

11. MLADE VJENAČNE PLANINE
• Preovladavaju u reljefu Balkana
• Dinarske(zapadni dio, od Slovenije,
preko HR,BIH,CG i SRB)
• Karpatsko-balkanske pl.(sjeveroistočni
dio Balkana, najviše u BG i dio u SRB
Stara pl.)
• Šarsko-pindske planine(ugl. južni dio
Balkana, od južne SRB do Grčke)

12. KLIMA
•Sredozemna
•Kontinentalna
•Umjerenokontinenatlna
•Planinska

13. SREDOZEMNA(MEDITERANSKA)
• Uz okolinu mora
• Pojedine doline rijeka (Neretva)
• Prodire i dublje u Balkansko polu.
• Sredozemna vegetacija (Makija i Gariga)
• Rijetke šume(Borovina)

14. UMJERENOKONTINENTALNA
• Unutrašnjost
Balkana
• U kotlinama
• Dolinama rijeka
• Predjelima do 800m
nv
• Biljni svijet i
listopadne šume

15. KONTINENTALNA
• Vlaška nizija
• Panonska nizija
• Stepe (danas njive i voćnjaci)

16. PLANINSKA
• Iznad 1000m nv
• Listopadne
šume
• Mješovite šume
• Četinarske
šume
• Pašnjaci
• Goleti

17. HIDROGRAFSKE ODLIKE
• Veliko Bogatstvo voda
• Rijeke
• Jezera
• Termalne
• Mineralne
• Podzemne vode
• Mora

18. • Slivu Crno mora(Dunav, Sava, Una, Vrbas, Bosna, Drina,
Morava...)
• Slivu Egejskog mora(Vardar, Struma, Marica...)
• Slivu Jadranskog mora(Krka, Neretva, Bojana, Drim...)
• Ponornica Trebišnjica

19. JEZERA
• Prirodna i vještačka
• Skadarsko, Ohridsko i Prespansko
• Đerdapsko, Bilećko i jezero na Trebišnjici

20. TERMOMINERALNE VODE
• Brojne banje
• Vrnjačka banja
• Niška
• Vrućica
• Prolom banja
• Koviljača
• Vrdnik
• Soko banja

21. STANOVNIŠTVO
• Mješavina različitih naroda
• Različiti jezici
• Običaji
• Religije
• Brojne imperije ostavljale tragove civilizacija
• Južni Sloveni (Srbi, Makedonci, Crnogorci,
Slovenci, Bugari, Hrvati, Bošnjaci)
• Grci i Albanci starosjedioci

22. • Pravoslavlje, katolicizam i islam
• 45 miliona stanovnika
• Hrvatska 4.7 mil.
• Grčka 11 mil.
• Slovenija 1.9mil
• BIH 4.3 mil.
• Srbija 7.1 mil.
• Albanija 2.8 mil.
• Makedonija 2 mil.
• Bugarska 7.9 mil.
• Crna gora 600 000