2. • W czerwcu 1960r. Sekretariat Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej
Partii Robotniczej wydał uchwałę, która negatywnie oceniała polską
kinematografię ostatnich lat.
• Postulowano zatem aby oprócz filmów zaangażowanych ideowo rozwijać
także produkcję filmów rozrywkowych – pozytywnych oraz przynoszących
zyski.
• W związku z tym powstały komedie sportowe, komedie o młodzieży i dla
młodzieży oraz komedie kryminalne.
3. • W polskiej kinematografii na
wielką skalę rozwinęła się
także produkcja komedii - „Żona dla Australijczyka“ (1963)
muzycznych. W latach - „Małżeństwo z rozsądku“ (1966)
60tych były to: - „Przygoda z piosenką“ (1968)
(wszystkie w reżyserii Stanisława
Barei)
oraz
- „Kochajmy syrenki“ (1966) Jana
Rutkiewicza
- „Mocne uderzenie“ (1966) Jerzego
Passendorfera
4. • Polska komedia muzyczna stosowała:
- uproszczenia
- schematy fabularne
- żarty jak z przedwojennego kabaretu literackiego
- poza tym bezkrytycznie kopiowała zachodnią modę i trendy, brakowało jej oryginalności
• Recepta na sukces: (mieszanka wszystkiego)
- duża ilość lekkich, melodyjnych piosenek
- zabawne gagi filmowe
- układy choreograficzno-taneczne
- bogata scenografia i kostiumy
- szybkie samochody
- popularne gwiazdy
- zagraniczne wzory narracyjne oraz ubarwianie
5. • Komedie muzyczne:
- narzucone twórcom przez nowe warunki
społeczno-polityczne
- modne (wzorce kultury
Zachodu, motoryzacja, itp.) i potrzebne
- dostarczały rozrywki
• Od komedii muzycznych wymagano
aby:
- spełniały funkcje dydaktyczno-
wychowawcze
- były zabawne
- były utrzymane w duchu socjalizmu
- przynosiły zyski finansowe
6. • Komedie muzyczne – z kogo żartowano?
- ze środowisk inteligenckich, artystów, także sportowców, chłopów i przestępców
- akcja krążyła wokół środowisk neutralnych politycznie (młodzież, studenci) lub źle
ocenianych przez władzę
- nie można było naśmiewać się z członków partii, klasy robotniczej, Kościoła katolickiego
• Tematyka:
- w pewnym stopniu oddanie peerelowskiej rzeczywistości, „mały realizm”
- popularny temat: krytyka korupcji i biurokracji – wyśmiewanie urzędników, uciążliwych
przepisów, ukazywanie problemów z załatwieniem czegoś przez przeciętnego obywatela
- unikano tematyki religijnej, bohaterowie zawierali tylko śluby cywilne (np. w „Żonie dla
Australijczyka” czy w „Małżeństwie z rozsądku”)
- od połowy lat 70 próbowano także przełamać negatywny obraz Milicji Obywatelskiej
- motoryzacja
- sport
7. • Komedie muzyczne dostarczają
wiedzy o:
- codziennym życiu (a także
niecodziennym – np. o świecie estrady) –
widać prawdziwą rzeczywistość,
ponieważ wszystko można było pokazać
pod płaszczem zabawy i ironii (komedia
muzyczna była traktowana ulgowo)
- wystroju wnętrz, wzornictwie
- modzie
np. modne były spódniczki mini i obcisłe
golfy („Przygoda z piosenką”), modne
były także meblościanki i posiadanie
samochodu („Małżeństwo z rozsądku”)
Komedia muzyczna pokazuje także
ewolucje polskiej kinematografii, gusty
odbiorców. Twórcy nie wykorzystali jej
pełnego potencjału.
8. Żona dla Australijczyka
Polska komedia muzyczna z 1963r., premiera 15.06.1964, w
reżyserii Stanisława Barei, według scenariusza Hieronima
Przybyła i Romana Niewiarowicza
Obsada: Wiesław Gołas, Elżbieta Czyżewska, Edward
Dziewoński, Lech Ordon, Mieczysław Czechowicz, Wiesław
Michnikowski, Jan Kobuszewski
Fabuła: Robert, farmer polskiego pochodzenia z
Australii, przyjeżdża do Polski na 3 dni, aby znaleźć sobie
żonę, a przy okazji odwiedzić kuzyna, kapitana Klementa. Nie
zastaje go, ale zatrzymuje się w jego willi. Z pomocą redaktora
Żelazkiewicza, który wcześniej wręczył mu do niej klucze, trafia
na koncert Mazowsza i spostrzega Hankę, jedną z tancerek.
Od razu zakochuje się w niej i różnymi sposobami nakłania ją
do małżeństwa i wyjazdu z Polski.
10. Żona dla Australijczyka
- inne spojrzenie na Polonię
niż w „Przygodzie z piosenką”
- lata 60te – praktyką były
powroty rodaków do Polski na
krótko, tylko w celach
matrymonialnych
- także film o
artystach, solistki „Mazowsza”
– dziewczęta z „dobrego
domu”, pielęgnują
tradycję, obyczaje, surowe
zasady
11. Małżeństwo z rozsądku
Komedia muzyczna z 1966r., premiera 01.01.1967r., w
reżyserii Stanisława Barei, według scenariusza Krzysztofa
Gruszczyńskiego.
Obsada: Daniel Olbrychski, Elżbieta Czyżewska, Bohdan
Łazuka, Hanka Bielicka, Bogumił Kobiela, Wojciech Pokora,
Jacek Fedorowicz, Andrzej Zaorski
Fabuła: Rodzice Joanny prowadzą stragan, handlują
ubraniami. Duże, ukrywane dochody nie pozwalają im jednak
spać spokojnie, gdyż obawiają się konsekwencji ze strony
Państwa. W tym celu zabiegają, aby córka poślubiła artystę-
malarza lub sama została artystką, gdyż tylko taki zawód w
PRL pozwala na niekontrolowane dochody.
14. Małżeństwo z rozsądku
- artyści i młodzież ukazani w
pozytywnym świetle
- wskazuje środowiska, które miały
wyższy status materialny –
„prywaciarze”, inteligencja (artyści)
- konfrontacja tych grup społecznych z
arystokracją – należącą do
przeszłości, ale której dzieci (następne
pokolenie) lepiej radzą sobie z realiami
- piosenki komentujące peerelowską
rzeczywistość (teksty Agnieszki
Osieckiej)
- klimat warszawskiej ulicy
- wzorowanie się na musicalu „West
Side Story”
17. Przygoda z piosenką
Komedia z 1968r. (premiera 27.06.1969), w reżyserii S. Barei, scenariusz S.
Bareja, Jerzy Jurandot, na podstawie operetki Miss Polonia Jerzego
Jurandota i Marka Sarta. W kilku efektownych scenach baletowych wystąpili
w nim Krystyna Mazurówna i Gerard Wilk.
Obsada: Bohdan Łazuka, Pola Raksa, Barbara Kraftówna, Irena
Szewczyk, Roman Sykała, Czesław Wołłejko
Fabuła: Mariola, laureatka nagrody publiczności na festiwalu piosenki w
Opolu, chce zrobić karierę w Paryżu. Za namową swojego impresaria -
obiecującego jej wielką sławę i pieniądze - wyjeżdża z kraju, pozostawiając
zakochanego w niej kompozytora Piotra. Na miejscu okazuje się, że
impresario to hochsztapler, który załatwił jej jedynie krótki występ w rewii.
Dziewczyna musi podjąć trudną decyzję - wracać do Polski, czy starać sie o
poważny kontrakt. Niebawem do Paryża przyjeżdża Piotr, który otrzymał
zagraniczne stypendium. Mariola postanawia ukryć przed nim swoją trudną
sytuację materialną. Nie chcąc przyznać się do porażki, okłamuje go i
opowiada mu zmyślone historie o swojej spektakularnej karierze i przyjaźni z
wielką gwiazdą, Suzanne Blanche. Dopiero przypadek sprawia, że
kompozytor poznaje prawdę o problemach swojej ukochanej. Mimo
nieporozumień i sprzecznych interesów, uczucie łączące parę nie gaśnie i
zakochani podejmują decyzję o powrocie do Polski.
19. Przygoda z piosenką
- przedstawiony świat
estrady, młode pokolenie artystów
kontra wielki, paryski świat show-
biznesu
- negatywny obraz Polonii –
zmanierowana, zepsuta, czyli
według peerelowskiej propagandy
– efekt nadmiernego
dobrobytu, złamania wartości
moralnych, obyczajów
- świetne sceny baletowe, układy
choreograficzne, połączenie
rewii, kabaretu
- zdjęcia kręcone w Paryżu
21. Mocne uderzenie
Komedia muzyczna z 1966 (premiera 26.03.1967), w reżyserii
Jerzego Passendorfera, według scenariusza Ludwika Starskiego.
Obsada: Magda Zawadzka, Jerzy Turek, Irena
Szczurowska, Wieńczysław Glliński, Jarema Stępowski, Zofia
Czerwińska, Wiesław Michnikowski
Fabuła: Kuba w dniu swojego ślubu dowiaduje się, że ma
sobowtóra - gitarzystę big beatowego, Johnny'ego Tomalę. Ten
zbieg okoliczności doprowadza do piętrzących się kłopotów Kuby.
Majka, jego narzeczona, nie chce uwierzyć w historię z
sobowtórem i posądza go o podwójne życie. Nie widząc innego
wyjścia, Kuba postanawia wcielić się w rolę Johnny'ego, by
udowodnić Majce, że sobowtór istnieje naprawdę.
Niespodziewanie Majka zakochuje się w Tomali, czyli w udającym
go... własnym narzeczonym.
23. Mocne uderzenie
- krytyka przemysłu
fonograficznego, zespołów grających
dla młodzieży (popularny big-beat) –
manipulanci, lekceważą młodzież, są
marketingowo nieudolni
- obraz nieprzekonujący – młodzież
przedstawiona jako zbyt
infantylna, podobnie muzyka –
niepoważna
- zmniejszenie roli big-beatu w polskiej
kulturze masowej -> ponieważ władze
negatywnie nastawione do
niekontrolowanych zjawisk
- kształtowanie pozytywnego wizerunku
młodych ludzi związanych z tradycją
