1. Батлав.......... Тэнхимийн эрхлэгч
Л.батбилэг
Огноо.................

2. Äàâòàëò
ЛЕКЦ 6

3. Õè÷ýýëèéí Àãóóëãà
Òîäîðõîé äàâòàëò áóþó for äàâòàëò
ͺõöºëò while äàâòàëò
ͺõöºëò do while äàâòàëò
¯ðãýëæë¿¿ëýõ êîìàíä
Òàñàëäëûí êîìàíä
Óäèðäëàãà øèëæ¿¿ëýõ goto êîìàíä
3

4. Äàâòàëò
4
Íýã áóþó õýä õýäýí ¿éëäëèéã îëîí äàõèí
ã¿éöýòãýõ çîðèëãîîð äàâòàëòûí êîìàíäóóäûã
àøèãëàäàã. Ñè õýëýíä äàðààõ 3 äàâòàëòûí
êîìàíäûã àøèãëàäàã.
 Òîäîðõîé äàâòàëò ( for )
 ͺõöºëò äàâòàëò ( while )
 ͺõöºëò äàâòàëò ( do . . . while )

5. Òîäîðõîé äàâòàëò áóþó for
äàâòàëò
5
 Äàâòàõ äàâòàëòûí òîî òîäîðõîé áîë ýíý îïåðàòîðûã
àøèãëàäàã. Ýíý äàâòàëòûã òîîëóóðò äàâòàëò ÷ ãýæ
íýðëýäýã.
for([<ÝõëýõÈë>];[<ØàëãàõÈë>];[<ÀëõàìÈë>])
êîìàíä;
 <ØàëãàõÈëýðõèéëýë>-èéí óòãà õóäàë áîëòîë áèåëíý.
 <ÝõëýõÈëýðõèéëýë> íü <ØàëãàõÈëýðõèéëýë>-èéí óòãààñ
õàëüñàí òîõèîëäîëä öèêë ãàíö ÷ óäàà áèåëýõã¿é.
 <ÀëõàìÈëýðõèéëýë> íü äàâòàëòûí òîîëóóðûí óòãà õýðõýí
ººð÷ëºãäºõèéã òîäîðõîéëíî.

6. for äàâòàëò
6
Ýõëýõ
óòãà
Í º õöº ë
Êî ì àí äóóä
Àëõàì
i= 1
i<= 10
printf(“%d”,i)
i+ +

7. Æèøýý
7
printf(“ Òîîëæ áàéíà . . . n”);
for(i=1; i<=10; i++)
{
printf(“%d t”,i);
}
¯ð ä¿í :
Òîîëæ áàéíà . . .
1 2 3 4 5 6 7 8 9
10

8. Æèøýý :
for(i=10; i>0; i--) printf(“%d t”,i);
Äàâòàõ àëõàì íü 1- ýýñ ººð áàéæ áîëíî.
for(i=1; i<18; i+=3) printf(“%d t”,i);
for äàâòàëòûã õýäýí ÷ äàâõðààð íü àøèãëàæ áîëíî.
◦ for(i=1, k=1; i<=3; i++)
◦ { for(j=1; j<=3; j++) printf(“%d t”, k++);
◦ printf(“n”); }
8

9. Æèøýý
for(i=0,i=1000; j>i; i++, j/=10)
printf(“%d %d”,i,j);
Äýýðõ æèøýýíä ýõëýõäýý i=0, j=1000 áàéõ áºãººä
äàâòàëòûí ÿâöàä i íýìýãäýæ, j-ûí óòãà 10 äàõèí
áàãàññààð äàâòàëò äóóñàõàä i=3,j=1 óòãàòàé
áîëíî.
9

10. ͺõöºëò while äàâòàëò
Õàìãèéí õÿëáàð òºðëèéí äàâòàëò íü while äàâòàëò þì.
Áè÷èãäýõ õýëáýð :
while (<èëýðõèéëýë>)
{ íýã áóþó õýä õýäýí êîìàíä; }
Èëýðõèéëëèéí óòãà ¿íýí ë áàéâàë äàâòàëò
¿ðãýëæèëíý.
10

11. while äàâòàëò
11
( i<10 )
printf(. . . .)
ͺõöºë
Êîìàíäóóä
¯íýí

12. Æèøýý
/* Äýëãýö öýâýðëýõ */
void cls(void)
{ int i=0;
while(i<25)
{ printf(“n”);
i++;
}
}
12

13. ͺõöºëò do while äàâòàëò
do … while íü while äàâòàëòòàé áàðàã àäèëõàí þì.
Áè÷èãäýõ õýëáýð :
do
{ íýã áóþó õýä õýäýí êîìàíä; }
while(<èëýðõèéëýë>);
do äàâòàëòûí êîìàíä íü èëýðõèéëëèéí óòãà õóäàë
áîëòîë äàâòàãäàíà.
13

14. do while äàâòàëò
14
îïåðàòîð
ͺõöºë
¯íýí

15. Æèøýý
Äàðààõ ïðîãðàììä 0 … 9 òîî áà òýäíèé íèéëáýðèéã
õýâëýæ áàéíà.
main()
{ int count=0; int total=0;
do { total+=count;
printf(“òîî = %d ,Íèéëáýð = %d n” , count++, total);
}
while (count<10);
}
15

16. ¯ðãýëæë¿¿ëýõ êîìàíä
Áè÷èãäýõ õýëáýð : continue;
Ýíý íü do, for, while äàâòàëòûí êîìàíäóóäòàé
õàìòàð÷ õýðýãëýãäýíý.
Ïðîãðàìì áèåëæ áàéãààä òóõàéí äàâòàëòûí
êîìàíäûí áëîê äîòîðõ continue –ä óäèðäëàãà
øèëæâýë ò¿¿íèé äàðààãèéí ¿éëäë¿¿ä áèåëýõã¿é
áºãººä äàðààãèéí öèêë øóóä ýõýëíý.
16

17. Æèøýý
i=1;
while(i<100)
{ if(i % 2==0)
{ i++;
continue;
}
printf(“%d ”,i++);
}
17

18. Òàñàëäëûí êîìàíä
18
 Ïðîãðàìì áè÷èæ áàéõ ÿâöàä öèêëýýñ åðäèéí áóñ àðãààð
(äàâòàëòûí íºõöºëººñ ººð àðãààð ) ãàðàõ øààðäëàãà
òóëãàðäàã. Ýíý çîðèëãûã õýðýãæ¿¿ëýõ break êîìàíä Ñè
õýëýíä áàéäàã.
 Áè÷èãäýõ õýëáýð : break;
 Ýíý êîìàíäûã for, while, do äàâòàëòóóäààñ, ìºí switch
ñîíãîëòîîñ ãàðàõ çîðèëãîîð àøèãëàäàã.

19. Æèøýý :
Äàâòàëò áèåëæ áàéãààä òàñàëäëûí êîìàíä
òààðàëäàí áèåëìýãö óäèðäëàãà äàâòàëòààñ ãàðíà
ªºðººð õýëáýë break êîìàíä áèåëñíýýð äàâòàëò
äóóñíà.
i=1;
while(i<100)
{ if (i % 2==0) { i++; break; }
printf(“ %d ”, i++);
}
19

20. Óäèðäëàãà øèëæ¿¿ëýõ goto êîììàíä
20
 Ýíý êîìàíäûã àøèãëàí ïðîãðàììûí
óäèðäëàãûã íýã öýãýýñ íºãººä øèëæ¿¿ëäýã.
 Ãýõäýý ÿìàð ÷ ïðîãðàììûã ýíý êîììàíäûã
àøèãëàõã¿éãýýð áè÷èæ áîëäîã.
 Ýíý êîìàíäûã óëàì èõýýð õýðýãëýõ òóñàì
øèéäýõýä òºâºãòýé àñóóäëóóä ãàð÷ èðäýã.
 Ãýõäýý ¿¿íèéã çàéëøã¿é õýðýãëýõ çàðèì
òîõèîëäëóóä áàéäàã.

21. goto êîììàíä
21
Îëîí äàâõàð õýðýãëýãäñýí äàâòàëòààñ ãàðàõûí òóëä ýíý
êîìàíäûã àøèãëàæ áîëíî.
for( . . . )
for( . . . )
{ . . .
if( Àëäàà ãàðâàë) goto error;
}
. . .
error :
Õýðýãëýã÷èä àëäààí û òóõàé ì ýäýýëýë º 㺠õ;
Õèéæáàéñàí ¿éë àæèëëàãààãàà çî ãñî î õ;
Äàâõàð äàâòàëòóóäààñ ãàðàõ
goto – ýýð óäèðäëàãà ø èëæèõ òýì äýã

22. goto êîìàíä
goto êîìàíäààð óäèðäëàãà øèëæ¿¿ëýõèéí òóëä
óäèðäëàãà øèëæèæ î÷èõ ãàçàð òýìäýã òàâèõ
øààðäëàãàòàé.
Òýìäýãèéã íýðëýõäýý õóâüñàã÷ ÿàæ íýðëýäýã øèã
íýðëýäýã .
Òýìäãèéí ¿éë÷ëýõ õ¿ðýý íü çºâõºí íýã ôóíêöýýð õÿçãààðëàãäàíà.
22

23. goto êîìàíä
Òýìäýã òàâèõ õýëáýð :
<Òýìäãèéí íýð> :
Óäèðäëàãà øèëæ¿¿ëýõäýý :
goto <Òýìäãèéí íýð>;
23