SlideShare a Scribd company logo
1 of 15
Энерги хадгалагдах, хувирах
           хууль

      ОД ЦОГЦОЛБОР СУРГУУЛЬ
Зорилго



  Энерги хадгалагдах ба
хувирах хуулийн зүй
тогтлыг мэдэх
Зорилт
Энерги гэж юу вэ?
Энергийн төрлүүд
Механик энергийн хэлбэрүүд
Потенциал ба кинетик энергийн томъёо
Энергийн хувирал
Энерги хадгалагдах, хувирах хууль
Энергийг амьдралд хэрэглэх нь
Энерги гэж юу вэ?


Аливаа биеийн ажил хийх
чадварыг илэрхийлэх физик
хэмжигдэхүүнийг энерги гэнэ.
                    м2
 Е→[Ж]→[Н∙м]→[   кг 2
                    с
                         ]
Энергийн төрлүүд

 Механик энерги
 Дулааны энерги
 Цахилгааны энерги
 Дотоод энерги
 Гэрлийн энерги
 Салхины энерги
 Цөмийн энерги
Механик энергийн хэлбэрүүд



         Механик
          энерги



Потенциал        Кинетик
 энерги           энерги
Потенциал ба кинетик энерги

Потенциал     энерги:      Биеийн
 харилцан     үйлчлэлийн     болон
 деформацийн үед үүсээд, байршлаас
 хамаарна.           k x 2

     Еп=mgh     En
                       2
Кинетик     энерги:        Биеийн
 хөдөлгөөний дүнд үүсээд хурднаас
             хамаарна.
             Ек=m 2/2
УНАЖ БАЙГАА БИЕИЙН ХӨДӨЛГӨӨН



        h1

  h
        h2
ХӨӨРЧ БАЙГАА БИЕИЙН ХӨДӨЛГӨӨН



         h2

  h
         h1
Энерги хоорондын шилжилт


Е=const=
Энерги хадгалагдах, хувирах хууль

Энерги   нь    устаж   үгүй
болохгүй, шинээр үүсэж бий
болохгүй зөвхөн энергийн нэг
төлөвөөс    нөгөө   төлөврүү
шилжих буюу нэг төрлөөс
нөгөө төрөлд шилждэг.
Энерги хадгалагдах, хувирах хуулийг
           томъѐолох нь




  E        W Q U
Бодлого дасгал

 10м өндөрт орших 100кг масстай биеийн газартай
  харьцангуй потенциал энерги ямар байх вэ?
 9г масстай 600м/с хурдтай сум, 60кг масстай 18км/ц
  хурдтай яваа хүн хоѐрын кинетик энергийг олоод
  жиш.
 0,5кг масстай шувуу 20м өндөрт нисэж байх үедээ
  36км/ц-н хурдтай нисэж байв. Шувууны механик
  энергийг ол.
 Хэрэв 4м/с хурдтай хөдлөн яваа 500г масстай биеийн
  нийт энерги нь 14Ж байсан бол потенциал энерги
  ямар байх вэ? Ямар өндөри байсан бэ?
Анхаарал тавьсан та бүхэнд
       баярлалаа

More Related Content

What's hot (20)

энергийн хувирал
энергийн хувиралэнергийн хувирал
энергийн хувирал
 
механик энерги
механик энергимеханик энерги
механик энерги
 
Kinetik energy physics
Kinetik energy physicsKinetik energy physics
Kinetik energy physics
 
хүчний хэлбэрүүд
хүчний хэлбэрүүдхүчний хэлбэрүүд
хүчний хэлбэрүүд
 
9 r angi dylaan zoogdoh
9 r angi dylaan zoogdoh9 r angi dylaan zoogdoh
9 r angi dylaan zoogdoh
 
гэрэл шулуун тарах
гэрэл шулуун тарахгэрэл шулуун тарах
гэрэл шулуун тарах
 
физик
физикфизик
физик
 
9 р анги цахим
9 р анги цахим9 р анги цахим
9 р анги цахим
 
хүчийг нэмэх
хүчийг нэмэххүчийг нэмэх
хүчийг нэмэх
 
Amarsaihan
AmarsaihanAmarsaihan
Amarsaihan
 
PhHS12
PhHS12PhHS12
PhHS12
 
конденсатор
конденсаторконденсатор
конденсатор
 
семинар2
семинар2семинар2
семинар2
 
10angiin molekulqizik
10angiin molekulqizik10angiin molekulqizik
10angiin molekulqizik
 
Соронзон
СоронзонСоронзон
Соронзон
 
ц.о.хүчлэг
ц.о.хүчлэгц.о.хүчлэг
ц.о.хүчлэг
 
хичээл
хичээлхичээл
хичээл
 
механик ажил
механик ажилмеханик ажил
механик ажил
 
Цахилгаан ба цахилгаан цэнэг
Цахилгаан ба цахилгаан цэнэгЦахилгаан ба цахилгаан цэнэг
Цахилгаан ба цахилгаан цэнэг
 
8анги
8анги8анги
8анги
 

Similar to Energi

Similar to Energi (11)

Daalgavar1 bagsh tugsjargal
Daalgavar1 bagsh tugsjargalDaalgavar1 bagsh tugsjargal
Daalgavar1 bagsh tugsjargal
 
Daalgavar1 bagsh tugsjargal
Daalgavar1 bagsh tugsjargalDaalgavar1 bagsh tugsjargal
Daalgavar1 bagsh tugsjargal
 
Daalgavar1 bagsh tugsjargal
Daalgavar1 bagsh tugsjargalDaalgavar1 bagsh tugsjargal
Daalgavar1 bagsh tugsjargal
 
энерги
энергиэнерги
энерги
 
тулгуур ухагдахуун1 уранчимэг
тулгуур ухагдахуун1 уранчимэгтулгуур ухагдахуун1 уранчимэг
тулгуур ухагдахуун1 уранчимэг
 
энерги ба
энерги баэнерги ба
энерги ба
 
зан хичээл12
зан хичээл12зан хичээл12
зан хичээл12
 
семинар6
семинар6семинар6
семинар6
 
семинар5
семинар5семинар5
семинар5
 
Mehanic energy
Mehanic energyMehanic energy
Mehanic energy
 
Mehanic energy
Mehanic energyMehanic energy
Mehanic energy
 

Energi

  • 1. Энерги хадгалагдах, хувирах хууль ОД ЦОГЦОЛБОР СУРГУУЛЬ
  • 2. Зорилго Энерги хадгалагдах ба хувирах хуулийн зүй тогтлыг мэдэх
  • 3. Зорилт Энерги гэж юу вэ? Энергийн төрлүүд Механик энергийн хэлбэрүүд Потенциал ба кинетик энергийн томъёо Энергийн хувирал Энерги хадгалагдах, хувирах хууль Энергийг амьдралд хэрэглэх нь
  • 4. Энерги гэж юу вэ? Аливаа биеийн ажил хийх чадварыг илэрхийлэх физик хэмжигдэхүүнийг энерги гэнэ. м2 Е→[Ж]→[Н∙м]→[ кг 2 с ]
  • 5. Энергийн төрлүүд  Механик энерги  Дулааны энерги  Цахилгааны энерги  Дотоод энерги  Гэрлийн энерги  Салхины энерги  Цөмийн энерги
  • 6. Механик энергийн хэлбэрүүд Механик энерги Потенциал Кинетик энерги энерги
  • 7. Потенциал ба кинетик энерги Потенциал энерги: Биеийн харилцан үйлчлэлийн болон деформацийн үед үүсээд, байршлаас хамаарна. k x 2 Еп=mgh En 2 Кинетик энерги: Биеийн хөдөлгөөний дүнд үүсээд хурднаас хамаарна. Ек=m 2/2
  • 8. УНАЖ БАЙГАА БИЕИЙН ХӨДӨЛГӨӨН h1 h h2
  • 9. ХӨӨРЧ БАЙГАА БИЕИЙН ХӨДӨЛГӨӨН h2 h h1
  • 11. Энерги хадгалагдах, хувирах хууль Энерги нь устаж үгүй болохгүй, шинээр үүсэж бий болохгүй зөвхөн энергийн нэг төлөвөөс нөгөө төлөврүү шилжих буюу нэг төрлөөс нөгөө төрөлд шилждэг.
  • 12. Энерги хадгалагдах, хувирах хуулийг томъѐолох нь E W Q U
  • 13.
  • 14. Бодлого дасгал  10м өндөрт орших 100кг масстай биеийн газартай харьцангуй потенциал энерги ямар байх вэ?  9г масстай 600м/с хурдтай сум, 60кг масстай 18км/ц хурдтай яваа хүн хоѐрын кинетик энергийг олоод жиш.  0,5кг масстай шувуу 20м өндөрт нисэж байх үедээ 36км/ц-н хурдтай нисэж байв. Шувууны механик энергийг ол.  Хэрэв 4м/с хурдтай хөдлөн яваа 500г масстай биеийн нийт энерги нь 14Ж байсан бол потенциал энерги ямар байх вэ? Ямар өндөри байсан бэ?
  • 15. Анхаарал тавьсан та бүхэнд баярлалаа