4. ประเด็นการนําเสนอ
1
• แนวทางปฏิบัติ เรื่องการทิ้งขยะในโรงพยาบาล
รามาธิบดี
2 หลักการจัดแยกประเภทขยะพิษจากห้องปฏิบัติการ
3 วิธีการจัดเก็บและจัดการขยะพิษจากห้องปฏิบัติการ
4 วิธีการนําส่งขยะพิษมายังห้องขยะพิษ
R
e
s
e
a
r
c
h
C
e
n
t
e
r
,
R
a
m
a
t
h
i
b
o
d
i
H
o
s
p
i
t
a
l
M
a
h
i
d
o
l
U
n
i
v
e
r
s
i
t
y
S
a
f
e
t
y
t
r
a
i
n
i
n
g
1
6
-
1
7
J
a
n
u
a
r
y
2
0
1
7
6. ประเภทของขยะ
ขยะทั่วไป : เศษอาหาร ถุงพลาสติก เปลือกไม้
ขยะติดเชื้อ : วัตถุที่ได้จากร่างกายมนุษย์วัสดุทางการแพทย์ที่ใช้กับผู้ป่วย
ซึ่งปนเปื้อนเลือดและสิ่งคัดหลั่งจากมนุษย์ขยะจากห้องปฏิบัติการ ขวด
บรรจุวัคซีน ที่ทําจากเชื้อโรคที่มีชีวิต ซาก หรือ ชิ้นส่วนของสัตว์ทดลอง
ขยะอันตราย : ยาหมดอายุ ขวดและอุปกรณ์เคมีบําบัด ขยะพิษจาก
ห้องปฏิบัติการ ขยะปนเปื้อนจากรังสี ขยะอันตรายจากชุมชน
ขยะรีไซเคิล: ขวดพลาสติก กระป๋ อง กระดาษ เศษเหล็ก เศษไม้ขวดนํ้าเกลือ
R
e
s
e
a
r
c
h
C
e
n
t
e
r
,
R
a
m
a
t
h
i
b
o
d
i
H
o
s
p
i
t
a
l
M
a
h
i
d
o
l
U
n
i
v
e
r
s
i
t
y
S
a
f
e
t
y
t
r
a
i
n
i
n
g
1
6
-
1
7
J
a
n
u
a
r
y
2
0
1
7
7. 1. ขยะทั่วไป คือ ของเหลือทิ้งจากการใช้สอย ที่ไม่ก่อให้เกิดอันตราย
ซึ่งเกิดจาก
- สํานักงาน หอพัก หอผู้ป่ วย เช่น ถุงพลาสติก เปลือกผลไม้
กล่องโฟม ฯลฯ
- ขยะจากโรงอาหาร เช่น เศษอาหาร
R
e
s
e
a
r
c
h
C
e
n
t
e
r
,
R
a
m
a
t
h
i
b
o
d
i
H
o
s
p
i
t
a
l
M
a
h
i
d
o
l
U
n
i
v
e
r
s
i
t
y
S
a
f
e
t
y
t
r
a
i
n
i
n
g
1
6
-
1
7
J
a
n
u
a
r
y
2
0
1
7
8. 2. ขยะติดเชื้อ คือ ขยะมูลฝอยทางการแพทย์ซึ่งมีเชื้อโรค และเป็นสาเหตุของ
โรคติดเชื้อได้ ซึ่งเกิดจากการให้การดูแล รักษาผู้ป่ วย มีดังนี้คือ
2.1 วัตถุที่ได้จากร่างกายมนุษย์ ได้แก่ เลือด และสิ่งคัดหลั่งจากมนุษย์
เช่น ปัสสาวะ อุจจาระ เสมหะ นํ้าลาย ชิ้นเนื้อ อวัยวะต่าง ๆ
2.2 วัสดุทางการแพทย์ที่ใช้กับผู้ป่ วยซึ่งปนเปื้อนเลือดและสิ่งคัดหลั่ง
จากมนุษย์ เช่น สําลี ผ้าก็อส ถุงมือ ท่อระบายต่าง ๆ เข็มและของมีคม ใบมีดและ
ผ้าพันแผลเปื้อนเลือด
R
e
s
e
a
r
c
h
C
e
n
t
e
r
,
R
a
m
a
t
h
i
b
o
d
i
H
o
s
p
i
t
a
l
M
a
h
i
d
o
l
U
n
i
v
e
r
s
i
t
y
S
a
f
e
t
y
t
r
a
i
n
i
n
g
1
6
-
1
7
J
a
n
u
a
r
y
2
0
1
7
9. 2.3 ขยะจากห้องปฏิบัติการ ได้แก่ จานเลี้ยงเชื้อที่ใช้แล้ว เครื่องมือที่ใช้
ในการทดสอบ สิ่งส่งตรวจของผู้ป่ วย เช่น สไลด์ หลอดทดลอง Tips
2.4 ขวดบรรจุวัคซีน ที่ทําจากเชื้อโรคที่มีชีวิต ได้แก่
- ชนิดฉีด เช่น วัคซีนป้องกัน วัณโรค หัด หัดเยอรมัน คางทูม
- ชนิดรับประทาน เช่น โปลิโอ ไทฟอยด์
2.5 ซาก หรือ ชิ้นส่วนของสัตว์ทดลอง สิ่งขับถ่ายของสัตว์ทดลอง
เกี่ยวกับโรคติดเชื้อ
R
e
s
e
a
r
c
h
C
e
n
t
e
r
,
R
a
m
a
t
h
i
b
o
d
i
H
o
s
p
i
t
a
l
M
a
h
i
d
o
l
U
n
i
v
e
r
s
i
t
y
S
a
f
e
t
y
t
r
a
i
n
i
n
g
1
6
-
1
7
J
a
n
u
a
r
y
2
0
1
7
10. 3. ขยะอันตราย คือ ขยะมูลฝอยที่มีพิษและไม่มีพิษอาจก่อให้เกิดอันตรายกับ
มนุษย์และสภาพแวดล้อม ซึ่งต้องการวิธีทําลายเป็นพิเศษ เช่น
- ยาหมดอายุ - ขวดและอุปกรณ์เคมีบําบัด
- ขยะพิษจากห้องปฏิบัติการ - ขยะปนเปื้อนจากรังสี
- ขยะอันตรายจากชุมชน เช่น แบตเตอรี่ และหลอดไฟฟลูออเรสเซนต์
R
e
s
e
a
r
c
h
C
e
n
t
e
r
,
R
a
m
a
t
h
i
b
o
d
i
H
o
s
p
i
t
a
l
M
a
h
i
d
o
l
U
n
i
v
e
r
s
i
t
y
S
a
f
e
t
y
t
r
a
i
n
i
n
g
1
6
-
1
7
J
a
n
u
a
r
y
2
0
1
7
11. 4. ขยะรีไซเคิล คือ ขยะมูลฝอยทั่วไปที่นํากลับมาใช้ใหม่ได้ (คณะ ฯ สามารถ
นํามาจําหน่ายได้) เช่น ขวดพลาสติก กระป
๋ อง กระดาษ
เศษเหล็ก เศษไม้ ขวดนํ้าเกลือ หรืออื่น ๆ ที่จําหน่ายได้
R
e
s
e
a
r
c
h
C
e
n
t
e
r
,
R
a
m
a
t
h
i
b
o
d
i
H
o
s
p
i
t
a
l
M
a
h
i
d
o
l
U
n
i
v
e
r
s
i
t
y
S
a
f
e
t
y
t
r
a
i
n
i
n
g
1
6
-
1
7
J
a
n
u
a
r
y
2
0
1
7
13. ชนิดถุงพลาสติกใส่ขยะ
ľ τ
·ůδ
ĺ ⌐
Θů⌐
Θ
ŰŚΓ
ńć ř żĿ Γ
╔
Ť
→
Ň
ľ τ
·ůδ
₧
ĺ · ů⌐
Θ
ŰŚΓ
ńć ř żĽα
ĺ ⁿĄσ
╕
Ź
ľ τ
·ůδ
ⁿĿΘů⌐
Θ
ŰŚΓ
ńć ř żŹΓ
ŃĽŚΘ
ř (ć ř żő α
Ů)
ľ τ
·ůδ
Ŕ
∟
Θů⌐
Θ
ŰŚΓ
ńć ř żŚδ
→
ą ⁿč α
Ţ
ľ τ
·ůδ
Ř↨
Ť· ů⌐
Θ
ŰŚΓ
ńć ř żⁿčŘδ
ń⌐
Θ
ń Γ
ĺ
R
e
s
e
a
r
c
h
C
e
n
t
e
r
,
R
a
m
a
t
h
i
b
o
d
i
H
o
s
p
i
t
a
l
M
a
h
i
d
o
l
U
n
i
v
e
r
s
i
t
y
S
a
f
e
t
y
t
r
a
i
n
i
n
g
1
6
-
1
7
J
a
n
u
a
r
y
2
0
1
7
21. 1) ของแข็งที่ระเบิดได้ คือ สารเคมีที่สามารถระเบิดได้ง่ายเมื่อได้รับ
ความร้อนสูงเกิน 40 ºC
2) ของแข็งไวไฟ คือ สารเคมีที่สามารถติดไฟได้ง่าย หรือทําปฏิกิริยา
กับนํ้าแล้วให้ก๊าซติดไฟ
3) ของแข็งกัดกร่อน คือ สารเคมีที่มีฤทธิ์กัดกร่อนวัสดุต่างๆ และ
ทําลายเนื้อเยื่อของสิ่งมีชีวิต
2. กลุ่มที่ 2 กลุ่มขยะพิษที่เป็นของแข็ง (solid waste)
แบ่งเป็น 3 จําพวก ได้แก่
R
e
s
e
a
r
c
h
C
e
n
t
e
r
,
R
a
m
a
t
h
i
b
o
d
i
H
o
s
p
i
t
a
l
M
a
h
i
d
o
l
U
n
i
v
e
r
s
i
t
y
S
a
f
e
t
y
t
r
a
i
n
i
n
g
1
6
-
1
7
J
a
n
u
a
r
y
2
0
1
7
22. 3. กลุ่มที่ 3 กลุ่มขยะพิษที่เป็นของเหลว (liquid waste)
แบ่งเป็นกลุ่มย่อยดังนี้
1) ขยะพิษที่เป็ นสารระเบิดได้ คือ ขยะพิษที่เป็ นสารหรือ
สารประกอบที่เมื่อได้รับความร้อนการเสียดสีแรงกระแทกหรือความดัน
สูงๆจะสามารถระเบิด
2) ขยะพิษที่เป็นสารไวไฟ คือ ขยะพิษที่สามารถลุกติดไฟได้ง่าย
3) สารละลายไฮโดรคาร์บอนที่มีธาตุฮาโลเจนพร้อมละลายได้ คือ
ขยะพิษที่เป็นสารประกอบอินทรีย์ที่มีธาตุฮาโลเจน
R
e
s
e
a
r
c
h
C
e
n
t
e
r
,
R
a
m
a
t
h
i
b
o
d
i
H
o
s
p
i
t
a
l
M
a
h
i
d
o
l
U
n
i
v
e
r
s
i
t
y
S
a
f
e
t
y
t
r
a
i
n
i
n
g
1
6
-
1
7
J
a
n
u
a
r
y
2
0
1
7
23. 4) สารละลายกรด คือ ขยะพิษที่มีค่า pH ตํ่ากว่า 7 และมีกรดแร่ปน
อยู่ในสารละลายมากกว่า 5 %
5) สารละลายเบส คือ ขยะพิษที่มีค่า pH สูงกว่า 7 และมีเบสปนอยู่
ในสารละลายมากกว่า 5%
6) สารอินทรีย์ที่เป็ นของเหลว ขยะพิษที่เป็นของเหลวอินทรีย์ที่
สามารถเผาไหม้ได้
3. กลุ่มที่ 3 กลุ่มขยะพิษที่เป็นของเหลว (liquid waste) (ต่อ)
R
e
s
e
a
r
c
h
C
e
n
t
e
r
,
R
a
m
a
t
h
i
b
o
d
i
H
o
s
p
i
t
a
l
M
a
h
i
d
o
l
U
n
i
v
e
r
s
i
t
y
S
a
f
e
t
y
t
r
a
i
n
i
n
g
1
6
-
1
7
J
a
n
u
a
r
y
2
0
1
7
24. 7) สารละลายอนินทรีย์ คือ ขยะพิษที่เป็นของเหลวอนินทรีย์
8) สารละลายที่มีพิษสูง คือ ขยะพิษที่มีความเป็นพิษสูง
9) สารละลายโลหะหนัก คือ ขยะพิษที่มีไอออนของโลหะหนักเป็น
ส่วนผสม
3. กลุ่มที่ 3 กลุ่มขยะพิษที่เป็นของเหลว (liquid waste) (ต่อ)
R
e
s
e
a
r
c
h
C
e
n
t
e
r
,
R
a
m
a
t
h
i
b
o
d
i
H
o
s
p
i
t
a
l
M
a
h
i
d
o
l
U
n
i
v
e
r
s
i
t
y
S
a
f
e
t
y
t
r
a
i
n
i
n
g
1
6
-
1
7
J
a
n
u
a
r
y
2
0
1
7
25. ขยะพิษจากห้องปฏิบัติการมีศักยภาพในการบําบัดได้เอง ได้แก่
ขยะพิษที่เป็นกรดและด่างสามารถทําให้เป็นกลาง (neutralization)
ก่อนปล่อยลงท่อนํ้าทิ้ง
ขยะพิษฟอร์มาลีนสามารถทําให้เป็นกลาง (neutralization) โดยการใช้
Formalin (9 ส่วน) + Ammonia (1 ส่วน) ก่อนปล่อยลงท่อนํ้าทิ้ง
4. กลุ่มที่ 4 กลุ่มขยะพิษที่สามารถบําบัดได้เองในห้องปฏิบัติการ
R
e
s
e
a
r
c
h
C
e
n
t
e
r
,
R
a
m
a
t
h
i
b
o
d
i
H
o
s
p
i
t
a
l
M
a
h
i
d
o
l
U
n
i
v
e
r
s
i
t
y
S
a
f
e
t
y
t
r
a
i
n
i
n
g
1
6
-
1
7
J
a
n
u
a
r
y
2
0
1
7
26. 5. กลุ่มที่ 5 กลุ่มขยะพิษที่เป็นภาชนะปนเปื้อน
ภาชนะที่มีการปนเปื้อนสารเคมี เช่น เศษแก้ว อุปกรณ์ที่ใช้ในการ
ทดลองที่ปนเปื้อนสารเคมี
R
e
s
e
a
r
c
h
C
e
n
t
e
r
,
R
a
m
a
t
h
i
b
o
d
i
H
o
s
p
i
t
a
l
M
a
h
i
d
o
l
U
n
i
v
e
r
s
i
t
y
S
a
f
e
t
y
t
r
a
i
n
i
n
g
1
6
-
1
7
J
a
n
u
a
r
y
2
0
1
7
28. การจัดเก็บขยะพิษจากห้องปฏิบัติการ
ระบุประเภทขยะพิษที่เกิดจากกิจกรรมต่าง ๆ ภายในห้องปฏิบัติการอย่าง
ชัดเจน
จัดเตรียมภาชนะจัดเก็บของเสียภายในห้องปฏิบัติการให้ถูกต้องตาม
ประเภทของขยะพิษ
ติดฉลากระบุของขยะพิษบนภาชนะจัดเก็บขยะพิษให้เห็นชัดเจน
R
e
s
e
a
r
c
h
C
e
n
t
e
r
,
R
a
m
a
t
h
i
b
o
d
i
H
o
s
p
i
t
a
l
M
a
h
i
d
o
l
U
n
i
v
e
r
s
i
t
y
S
a
f
e
t
y
t
r
a
i
n
i
n
g
1
6
-
1
7
J
a
n
u
a
r
y
2
0
1
7
33. การจัดเก็บและจัดการขยะพิษจากห้องปฏิบัติการ
1) จําแนกขยะพิษให้ถูกต้องตาม
เกณฑ์การจําแนก เช่น กลุ่มขยะพิษที่เป็ น
สารเคมีหมดอายุ
2) จัดเก็บในภาชนะบรรจุขยะพิษที่
เหมาะสมตามประเภทความเป็นอันตรายของ
ขยะพิษ เช่น ของเสียที่มีนํ้าเป็นตัวทําละลาย
ให้เก็บในขวด polyethylene สําหรับขยะพิษ
ที่เป็ นกรดและสารละลายอินทรีย์ให้เก็บใน
ขวดแก้ว
R
e
s
e
a
r
c
h
C
e
n
t
e
r
,
R
a
m
a
t
h
i
b
o
d
i
H
o
s
p
i
t
a
l
M
a
h
i
d
o
l
U
n
i
v
e
r
s
i
t
y
S
a
f
e
t
y
t
r
a
i
n
i
n
g
1
6
-
1
7
J
a
n
u
a
r
y
2
0
1
7
34. 3) ติดฉลากบ่งชี้ชนิดขยะพิษ
อันตรายวางบนถาดขนาดรองรับขยะพิษ
รั่วไหลได้ร้อยละ 10 ของถัง
4) ไม่ควรบรรจุขยะพิษเกินกว่า 80%
ของความจุของภาชนะ หรือปริมาณขยะพิษ
ต้องอยู่ตํ่ากว่าปากภาชนะอย่างน้อย 1 นิ้ว
R
e
s
e
a
r
c
h
C
e
n
t
e
r
,
R
a
m
a
t
h
i
b
o
d
i
H
o
s
p
i
t
a
l
M
a
h
i
d
o
l
U
n
i
v
e
r
s
i
t
y
S
a
f
e
t
y
t
r
a
i
n
i
n
g
1
6
-
1
7
J
a
n
u
a
r
y
2
0
1
7
36. ข้อควรปฏิบัติและข้อควรระวังในการจัดการขยะพิษ
ไม่ควรผสมหรือปรับสภาพสารเคมีหากไม่แน่ใจว่าจะเกิดปฏิกิริยาอันตราย
หรือไม่
ทุกครั้งที่เทสารลงถัง ต้องสวมอุปกรณ์ป้องกันทุกครั้ง คือ เสื้อกาวน์ แว่น
ถุงมือ รองเท้า และอาจจะรวมถึงอุปกรณ์ป้องกันปากและจมูกด้วย ใช้กรวย
ช่วยในการเทสาร และอย่าเทสารมากเกินไป
ขณะดําเนินการเทสาร ต้องให้มีการถ่ายเทหรือระบายอากาศภายในห้องได้
หลังจากเก็บบรรจุของเสียแล้ว และทําความสะอาดพื้นที่ให้เรียบร้อย
R
e
s
e
a
r
c
h
C
e
n
t
e
r
,
R
a
m
a
t
h
i
b
o
d
i
H
o
s
p
i
t
a
l
M
a
h
i
d
o
l
U
n
i
v
e
r
s
i
t
y
S
a
f
e
t
y
t
r
a
i
n
i
n
g
1
6
-
1
7
J
a
n
u
a
r
y
2
0
1
7
45. ขนาดของภาชนะบรรจุต่อ 1 หน่วย
ภาชนะบรรจุเช่น 1 ลิตร 5 กิโลกรัม
R
e
s
e
a
r
c
h
C
e
n
t
e
r
,
R
a
m
a
t
h
i
b
o
d
i
H
o
s
p
i
t
a
l
M
a
h
i
d
o
l
U
n
i
v
e
r
s
i
t
y
S
a
f
e
t
y
t
r
a
i
n
i
n
g
1
6
-
1
7
J
a
n
u
a
r
y
2
0
1
7
47. จํานวนของภาชนะบรรจุที่ต้องการทิ้ง
เช่น 2ขวด, 3ป
ี๊ บ, 4กล่อง เป
็ นต้น
R
e
s
e
a
r
c
h
C
e
n
t
e
r
,
R
a
m
a
t
h
i
b
o
d
i
H
o
s
p
i
t
a
l
M
a
h
i
d
o
l
U
n
i
v
e
r
s
i
t
y
S
a
f
e
t
y
t
r
a
i
n
i
n
g
1
6
-
1
7
J
a
n
u
a
r
y
2
0
1
7
52. ตารางประเภทของเสียสารเคมีและของเสียอันตราย
Chemical Waste and Hazardous Waste Classification Table
R
e
s
e
a
r
c
h
C
e
n
t
e
r
,
R
a
m
a
t
h
i
b
o
d
i
H
o
s
p
i
t
a
l
M
a
h
i
d
o
l
U
n
i
v
e
r
s
i
t
y
S
a
f
e
t
y
t
r
a
i
n
i
n
g
1
6
-
1
7
J
a
n
u
a
r
y
2
0
1
7
54. ลําดับที่
No.
กลุ่ม
Group
รายละเอียด
Detail
ตัวอย่าง
Example
3 ของเสียสารเคมี
ที่มีปฏิกิริยาต่อนํ้า
หรืออากาศ
Air/water reactive
waste
ของเสียที่เมื่อทําปฏิกิริยากับ
นํ้า หรืออากาศจะทําให้
เกิดปฏิกิริยารุนแรง เช่น มีก๊าซ
พิษ ควันพิษ เกิดความร้อน
หรือเกิดการระเบิด
กลุ่มโลหะแอลคาไลน์,
เอไซด์ (N3-)
Alkali metals, azides
(N3-)
4 4ของเสียสารเคมี
ที่ลุกติดไฟเองได้
Self-igniting waste
ของเสียที่มีแนวโน้มจะเกิด
ความร้อนขึ้นได้เองในสภาวะ
การขนส่งตามปกติหรือเกิด
ความร้อนสูงขึ้นได้เมื่อสัมผัส
กับอากาศ และมีแนวโน้มจะ
ลุกไหม้ได้
ฟอสฟอรัสขาว,
ฟอสฟอรัสแดง
White phosphorus, red
phosphorus
R
e
s
e
a
r
c
h
C
e
n
t
e
r
,
R
a
m
a
t
h
i
b
o
d
i
H
o
s
p
i
t
a
l
M
a
h
i
d
o
l
U
n
i
v
e
r
s
i
t
y
S
a
f
e
t
y
t
r
a
i
n
i
n
g
1
6
-
1
7
J
a
n
u
a
r
y
2
0
1
7
56. ลําดับที่
No.
กลุ่ม
Group
รายละเอียด
Detail
ตัวอย่าง
Example
7 ของเสียสารเคมี
ประเภท
รีดิวซ์ซิง
Reducing waste
ของเสียที่มีสารที่ทําหน้าที่ให้
อิเล็กตรอนแก่สารอื่น เช่น
สารในกลุ่มไฮไดรด์
ลิเทียมอะลูมินัมไฮไดรด์
(LiAlH4),
โซเดียมโบโรไฮไดรด์
(NaBH4)
8 ของเสียสารเคมี
ประเภท
โลหะหนัก
Heavy metal waste
ของเสียที่มีไอออนของโลหะ
หนักเป็นองค์ประกอบ ได้แก่
โครเมียม (Cr), แคดเมียม
(Cd), ตะกั่ว (Pb), ทองแดง
(Cu), เหล็ก (Fe), แมงกานีส
(Mn), สังกะสี (Zn), โคบอลต์
(Co), นิกเกิล (Ni), เงิน (Ag),
ดีบุก (Sn), พลวง (Sb),
COD waste,
เฟอรัส ซัลเฟต (FeSO4),
เลด (II) คลอไรด์ (PbCl2),
โพแทสเซียมไดโครเมท
(K2Cr2O7),
ตะกอนโลหะหนัก
R
e
s
e
a
r
c
h
C
e
n
t
e
r
,
R
a
m
a
t
h
i
b
o
d
i
H
o
s
p
i
t
a
l
M
a
h
i
d
o
l
U
n
i
v
e
r
s
i
t
y
S
a
f
e
t
y
t
r
a
i
n
i
n
g
1
6
-
1
7
J
a
n
u
a
r
y
2
0
1
7
57. ลําดับที่
No.
กลุ่ม
Group
รายละเอียด
Detail
ตัวอย่าง
Example
9 ของเสียสารเคมี
ประเภท สารมีพิษ
คลอโรฟอร์ม
ของเสียที่มีความเป็นพิษต่อ
สุขภาพสูง เป็นสารก่อมะเร็ง
หรือมีผลกระทบต่อ ระบบ
พันธุกรรม
(CHCl3), คาร์บอนเต ตะ
คลอไรด์ (CCl4), เอธิเดียม
โบร ไมด์ (EtBr),
ฟอร์มาลดีไฮด์ (CH2O),
อะคริเลต (C3H3O2),
ไพริดีน (C5H5N)
10 ของเสียสารเคมี
ประเภท สารกําจัด
แมลง
ของเสียที่มีส่วนประกอบของ
สาร กําจัดศัตรูพืช จุดมุ่งหมาย
ใช้เพื่อ ป้องกัน ทําลาย ดึงดูด
ขับไล่ หรือ ควบคุมศัตรูพืช
และสัตว์หรอพื ◌ืชและ สัตว์
ที่ไม่พึงประสงค์
ออร์กาโนคลอรีน, ออร์กา
โน ฟอสเฟต, คาร์บาเมต,
ไพรีทรอยด์
R
e
s
e
a
r
c
h
C
e
n
t
e
r
,
R
a
m
a
t
h
i
b
o
d
i
H
o
s
p
i
t
a
l
M
a
h
i
d
o
l
U
n
i
v
e
r
s
i
t
y
S
a
f
e
t
y
t
r
a
i
n
i
n
g
1
6
-
1
7
J
a
n
u
a
r
y
2
0
1
7
58. ลําดับที่
No.
กลุ่ม
Group
รายละเอียด
Detail
ตัวอย่าง
Example
11 ของเสียสารเคมี
ประเภท ฮาโลเจน
ของเสียที่เป็นสารประกอบ
อินทรีย์ของ ธาตุฮาโลเจน
ได้แก่คลอรีน (Cl), โบรมีน
(Br), ไอโอดีน (I), ฟลูออรีน
(F) เป็นองค์ประกอบใน
โมเลกุล
ไตรคลอโรเอทิลีน
(C2HCl3), เปอร์ คลอโรเอ
ทิลีน (C2Cl4)
12 ของเสียสารเคมี
ประเภท สารอนินท
รีย์
ของเสียที่เป็นสารอนินทรีย์ใน
กลุ่ม คาร์บอเนต (CO3 2-),
ซัลเฟต (SO4 2-),
ฟอสเฟต (PO4 3-)
โพแทสเซียมคาร์บอเนต
(K2CO3), โซเดียมซัลเฟต
(Na2SO4)
R
e
s
e
a
r
c
h
C
e
n
t
e
r
,
R
a
m
a
t
h
i
b
o
d
i
H
o
s
p
i
t
a
l
M
a
h
i
d
o
l
U
n
i
v
e
r
s
i
t
y
S
a
f
e
t
y
t
r
a
i
n
i
n
g
1
6
-
1
7
J
a
n
u
a
r
y
2
0
1
7
59. ลําดับที่
No.
กลุ่ม
Group
รายละเอียด
Detail
ตัวอย่าง
Example
13 ของเสียสารเคมี
ประเภท
ไฮโดรคาร์บอน
ของเสียที่มีไฮโดรเจน (H) และ
คาร์บอน (C) เป็นองค์ประกอบ
หลักใน โมเลกุล รวมไปถึงสาร
ในหมู่ฟังก์ชันด้วย ได้แก่แอลเคน
, แอลคีน, แอล ไคน์, แอลกอฮอล์
, เอสเทอร์, อีเทอร์, คีโตน, นํ้ามัน
เฮกเซน (C6H14), ไซโคล
เฮกเซน (C6H12), บิวเทน
(C4H10), เมทานอล
(CH3OH), เอทานอล
(C2H5OH), ไอโซโพรพิล
แอลกอฮอล์(C3H8O)
14 ของเสียสารเคมี
ประเภท กรด
Acid waste
ของเสียที่มีค่า pH ตํ่ากว่า 7 กรดอินทรีย์(Organic
acid), กรด ไนตริก
(HNO3), กรดซัลฟัวริก
(H2SO4), กรดไฮโดรคลอ
ริก (HCl), กรดฟอสฟอริก
(H3PO4)
R
e
s
e
a
r
c
h
C
e
n
t
e
r
,
R
a
m
a
t
h
i
b
o
d
i
H
o
s
p
i
t
a
l
M
a
h
i
d
o
l
U
n
i
v
e
r
s
i
t
y
S
a
f
e
t
y
t
r
a
i
n
i
n
g
1
6
-
1
7
J
a
n
u
a
r
y
2
0
1
7
60. ลําดับที่
No.
กลุ่ม
Group
รายละเอียด
Detail
ตัวอย่าง
Example
15 ของเสียสารเคมี
ประเภท เบส Base
waste
ของเสียที่มีค่า pH สูงกว่า 7 แอมโมเนีย (NH3),
สารประกอบไฮดรอกไซด์
(OH- ) เช่น โซเดียมไฮดร
อกไซด์ (NaOH),
โพแทสเซียมไฮดรอกไซด์
(KOH)
16 ของเสียสารเคมีใน
รูป ของแข็ง ของเสีย
ที่ปนเปื้อน
Solid chemical
/contaminated waste
ของเสียสารเคมีสถานะ
ของแข็งซึ่งระบุ ชื่อสารชัดเจน
, สารเคมีสถานะของแข็งที่
หมดอายุ, วัสดุที่มีการ
ปนเปื้อนสารเคมี
สารเคมีหมดอายุ ถุงมือ
ปนเปื้อนสารเคมี กระดาษ
กรองปนเปื้อนสารเคมี
R
e
s
e
a
r
c
h
C
e
n
t
e
r
,
R
a
m
a
t
h
i
b
o
d
i
H
o
s
p
i
t
a
l
M
a
h
i
d
o
l
U
n
i
v
e
r
s
i
t
y
S
a
f
e
t
y
t
r
a
i
n
i
n
g
1
6
-
1
7
J
a
n
u
a
r
y
2
0
1
7
62. ของเสียอันตรายจากชุมชน (Household hazardous waste)
1. หลอดฟลูออเรสเซนต์ (Fluorescent light bulb)
2. หลอดตะเกียบ (Compact fluorescent bulb)
3. หลอดไส้(Incandescent light bulb)
4. ถ่านไฟฉาย (Battery)
5. แบตเตอรี่มือถือ (Cell phone battery)
6. กระป
๋ องสี(Paint container)
7. กระป
๋ องสเปรย์(Spray can)
R
e
s
e
a
r
c
h
C
e
n
t
e
r
,
R
a
m
a
t
h
i
b
o
d
i
H
o
s
p
i
t
a
l
M
a
h
i
d
o
l
U
n
i
v
e
r
s
i
t
y
S
a
f
e
t
y
t
r
a
i
n
i
n
g
1
6
-
1
7
J
a
n
u
a
r
y
2
0
1
7
63. การขนส่งและการจัดเก็บ
1. แผ่นสไลด์ ของมีคมและภาชนะปนเปื้อน
- ควรมีการห่อกระดาษและบรรจุ
ใส่กล่องให้มิดชิด
R
e
s
e
a
r
c
h
C
e
n
t
e
r
,
R
a
m
a
t
h
i
b
o
d
i
H
o
s
p
i
t
a
l
M
a
h
i
d
o
l
U
n
i
v
e
r
s
i
t
y
S
a
f
e
t
y
t
r
a
i
n
i
n
g
1
6
-
1
7
J
a
n
u
a
r
y
2
0
1
7
64. - และควรนําใส่ถุงขยะพิษ (สีเทา) ไม่ควร
นําใส่ถุงชนิดอื่น
- เศษกระจกห้ามนํามาทิ้งที่ห้องขยะพิษ
R
e
s
e
a
r
c
h
C
e
n
t
e
r
,
R
a
m
a
t
h
i
b
o
d
i
H
o
s
p
i
t
a
l
M
a
h
i
d
o
l
U
n
i
v
e
r
s
i
t
y
S
a
f
e
t
y
t
r
a
i
n
i
n
g
1
6
-
1
7
J
a
n
u
a
r
y
2
0
1
7
65. 2. สารเคมีต่างๆ
- ถ้าเป
็ นขวดควรมีการบรรจุ
กล่องก่อนนําลงมาทิ้ง
ตัวอย่าง
R
e
s
e
a
r
c
h
C
e
n
t
e
r
,
R
a
m
a
t
h
i
b
o
d
i
H
o
s
p
i
t
a
l
M
a
h
i
d
o
l
U
n
i
v
e
r
s
i
t
y
S
a
f
e
t
y
t
r
a
i
n
i
n
g
1
6
-
1
7
J
a
n
u
a
r
y
2
0
1
7
66. - ไม่ควรนํามาแบบเป
็ นขวด หรือใส่แค่
ถุงเทามา เนื่องจากอาจเกิดการแตกได้
R
e
s
e
a
r
c
h
C
e
n
t
e
r
,
R
a
m
a
t
h
i
b
o
d
i
H
o
s
p
i
t
a
l
M
a
h
i
d
o
l
U
n
i
v
e
r
s
i
t
y
S
a
f
e
t
y
t
r
a
i
n
i
n
g
1
6
-
1
7
J
a
n
u
a
r
y
2
0
1
7
67. - สารเคมีที่ใส่ในป
ี๊ บ ควรใส่ในปริมาณ
80% ของภาชนะบรรจุไม่ควรใส่จนล้น
R
e
s
e
a
r
c
h
C
e
n
t
e
r
,
R
a
m
a
t
h
i
b
o
d
i
H
o
s
p
i
t
a
l
M
a
h
i
d
o
l
U
n
i
v
e
r
s
i
t
y
S
a
f
e
t
y
t
r
a
i
n
i
n
g
1
6
-
1
7
J
a
n
u
a
r
y
2
0
1
7
68. 3. วัสดุอื่นๆ
(เช่น หลอดไฟ กระป
๋ อง สเปรย์ ถ่านไฟฉาย )
- หลอดไฟควรใส่กล่อง และนําไปใส่ถังสําหรับ
ทิ้งหลอดไฟให้ถูกต้อง
- ถ่านไฟฉาย กระป
๋ องสเปรย์ควรใส่ถุงขยะ
พิษ และทิ้งลงถังเฉพาะ
R
e
s
e
a
r
c
h
C
e
n
t
e
r
,
R
a
m
a
t
h
i
b
o
d
i
H
o
s
p
i
t
a
l
M
a
h
i
d
o
l
U
n
i
v
e
r
s
i
t
y
S
a
f
e
t
y
t
r
a
i
n
i
n
g
1
6
-
1
7
J
a
n
u
a
r
y
2
0
1
7
70. อุปกรณ์ป้องกันอันตรายส่วนบุคคล (Personal Protective Equipment)
อุปกรณ์ที่บุคคลใช้สวมใส่ปกปิดร่างกายจากการสัมผัสกับสิ่งที่
เป็นอันตรายจากสภาพแวดล้อมในการปฏิบัติงาน เช่น เชื้อโรค
สารเคมี ความร้อน เป็นต้น
R
e
s
e
a
r
c
h
C
e
n
t
e
r
,
R
a
m
a
t
h
i
b
o
d
i
H
o
s
p
i
t
a
l
M
a
h
i
d
o
l
U
n
i
v
e
r
s
i
t
y
S
a
f
e
t
y
t
r
a
i
n
i
n
g
1
6
-
1
7
J
a
n
u
a
r
y
2
0
1
7
72. สวมใส่เพื่อป้องกันอันตรายที่จะเกิดกับดวงตา ใบหน้า
จากการกระเด็นของเชื้อโรค วัตถุตัวอย่าง และสาร
อันตราย
Ň
∟
Ź·ĆΓ
Ń
ĺ Ť·ĽΘ
₧
Ţż
↑ńŰŃ∟
Θ
1.₧
Ť↨
ŃĽΘ
Ńα
Śŕ Γ
ř (Safety glasses)
2.茏ńĽΘ
Ńα
Śŕ Γ
ř (Safety goggles)
3. ĆŚżńΓ
·Ň
∟
Ź·ĆΓ
Ń
↑ńŰŃ∟
Θ(Face shield)
R
e
s
e
a
r
c
h
C
e
n
t
e
r
,
R
a
m
a
t
h
i
b
o
d
i
H
o
s
p
i
t
a
l
M
a
h
i
d
o
l
U
n
i
v
e
r
s
i
t
y
S
a
f
e
t
y
t
r
a
i
n
i
n
g
1
6
-
1
7
J
a
n
u
a
r
y
2
0
1
7
73. สวมใส่เพื่อป้องกันผิวหนังบริเวณลําตัว และ ศีรษะจาก
การสัมผัสเชื้อโรค วัตถุตัวอย่าง และสารอันตราย
ป้องกัน
ร่างกาย
1.เสื้อผ้าป้องกัน (Protective Clothing)
2. หมวกคลุมผม (Surgical Cap)
ข้อควรปฏิบัติ
√ สวมใส่ทุกครั้งที่ปฏิบัติงานกับเชื้อโรคหรือสารอันตราย
×ไม่สวมเสื้อคลุมออกนอกห้องปฏิบัติการ
R
e
s
e
a
r
c
h
C
e
n
t
e
r
,
R
a
m
a
t
h
i
b
o
d
i
H
o
s
p
i
t
a
l
M
a
h
i
d
o
l
U
n
i
v
e
r
s
i
t
y
S
a
f
e
t
y
t
r
a
i
n
i
n
g
1
6
-
1
7
J
a
n
u
a
r
y
2
0
1
7
74. สวมใส่เพื่อป้องกันเท้า จากการสัมผัสกับเชื้อโรค วัตถุ
ตัวอย่าง และสารอันตราย
อุปกรณ์
ป้องกันเท้า
1.รองเท้าป้องกัน (Protective Boots/Protective shoe)
2. ถุงหุ้มรองเท้า (Shoe cover / Boot cover)
R
e
s
e
a
r
c
h
C
e
n
t
e
r
,
R
a
m
a
t
h
i
b
o
d
i
H
o
s
p
i
t
a
l
M
a
h
i
d
o
l
U
n
i
v
e
r
s
i
t
y
S
a
f
e
t
y
t
r
a
i
n
i
n
g
1
6
-
1
7
J
a
n
u
a
r
y
2
0
1
7
75. สวมใส่เพื่อป้องกันเท้า จากการสัมผัสกับเชื้อโรค วัตถุ
ตัวอย่าง และสารอันตราย
อุปกรณ์
ป้องกันมือ
1.ถุงมือป้องกันเชื้อโรคและสารเคมี
(Biological & Chemical-resistant gloves)
ใช้กับสารเคมีไม่ได้ ใช้กับสารเคมีได้
ทําจากยางธรรมชาติ ทําจากยางเทียม
2. ถุงมือป้องกันอุณหภูมิ
(Temperature-resistant gloves)
ยางเทียม เช่น
ไนไตรล์ ไวนิล
พีวีซี เป็นต้น
√ ควรสวมถุงมือทับปลาย
แขนเสื้อคลุม
√ ไม่สวมใส่ถุงมือออก
นอกห้องปฏิบัติการ
√ ใช้แล้วให้ทิ้งในถังขยะ
ติดเชื้อ
√ ถอดถุงมือใช้แล้วด้วย
ความระมัดระวัง อย่างถูก
วิธี
ข้อควรปฏิบัติ
R
e
s
e
a
r
c
h
C
e
n
t
e
r
,
R
a
m
a
t
h
i
b
o
d
i
H
o
s
p
i
t
a
l
M
a
h
i
d
o
l
U
n
i
v
e
r
s
i
t
y
S
a
f
e
t
y
t
r
a
i
n
i
n
g
1
6
-
1
7
J
a
n
u
a
r
y
2
0
1
7
76. สวมใส่เพื่อป้องกันเท้า จากการสัมผัสกับเชื้อโรค วัตถุ
ตัวอย่าง และสารอันตราย
อุปกรณ์
ป้องกันมือ
3.ถุงมือป้องกันไฟฟ้า (Electrical-resistant gloves)
2. ถุงมือป้องกันการขีดข่วน (Abrasive-resistant gloves)
ทําจาก : ผ้า
หนัง
ตาข่าย
ลวด
R
e
s
e
a
r
c
h
C
e
n
t
e
r
,
R
a
m
a
t
h
i
b
o
d
i
H
o
s
p
i
t
a
l
M
a
h
i
d
o
l
U
n
i
v
e
r
s
i
t
y
S
a
f
e
t
y
t
r
a
i
n
i
n
g
1
6
-
1
7
J
a
n
u
a
r
y
2
0
1
7
77. สวมใส่เพื่อป้องกันอันตรายที่จะเกิดขึ้นเนื่องจากฝุ่ น
ละออง หมอก ควัน หรือไอของสารเคมีได้
ป้องกัน
ระบบหายใจ
1.หน้ากากกรองอนุภาคชนิดใช้แล้วทิ้ง (Paticulate respirators)
2. หน้ากากพร้อมเครื่องกรองอากาศ
แบบครึ่งหน้า (Half face elastomeric respirators)
แบบเต็มหน้า (Face elastomeric respirators)
3. เครื่องกรองอากาศที่จัดส่งอากาศให้
(Powered air purifying respirators ; PAPR)
4. อุปกรณ์ป้องกันระบบหายใจแบบจัดส่งอากาศหายใจ
(Self-Contained Breathing Apparatus (SCBA))
R
e
s
e
a
r
c
h
C
e
n
t
e
r
,
R
a
m
a
t
h
i
b
o
d
i
H
o
s
p
i
t
a
l
M
a
h
i
d
o
l
U
n
i
v
e
r
s
i
t
y
S
a
f
e
t
y
t
r
a
i
n
i
n
g
1
6
-
1
7
J
a
n
u
a
r
y
2
0
1
7
78. 1. คู่มือความปลอดภัยในการท้างานกับสารเคมีและจุลชีพ ศูนย์การ
จัดการด้านพลังงานสิ่งแวดล้อมความปลอดภัยและอาชีวอนามัย (EESH)
มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี มิถุนายน 2547
2. คู่มือการจัดการของเสียของห้องปฏิบัติการสิ่งแวดล้อม
ฝ่ ายคุณภาพสิ่งแวดล้อมและห้องปฏิบัติการ กรมควบคุมมลพิษ สิงหาคม
2547
อ้างอิง
R
e
s
e
a
r
c
h
C
e
n
t
e
r
,
R
a
m
a
t
h
i
b
o
d
i
H
o
s
p
i
t
a
l
M
a
h
i
d
o
l
U
n
i
v
e
r
s
i
t
y
S
a
f
e
t
y
t
r
a
i
n
i
n
g
1
6
-
1
7
J
a
n
u
a
r
y
2
0
1
7
