Respect for the Nature Among the Defferent Religions and Nations1. گوناگون ملل و ادیان در طبیعت به احترام
سبز جوانه آموزشگاه کارآموز قدوسی ثریا
امدرس و مدیر قاسمی جمیله دکتر خانم سرکار راهنما ستاد
سبز جوانه آموزشگاه
:نگارنده یادداشت
ثریاقدوسیکارآموزآموزشگاهجوانهسبزآموزش ارشد دانشجوی ،
،تبریز مرکز نور پیام انگلیسی زبانکارشناسعلومگیاهیدانشگاه
شهیدباهنرکرمان
به و مدرس قاسمی جمیله دکتر خانم سرکار پیشنهاد به مقاله این
پایانی جلسه در ارائه منظورواحددرمانی دانهتاریخ در5آبان
1493گردید تنظیم و تهیه خورشیدیهاست.
ایران اسالمی :جمهوری نشانی به باید مقاله این با مرتبط مکاتبات
کوچه ، صادقیه مترو پایانی ایستگاه ، تهران ،7شماره ،
2،آریا ساختمان،طبقهسوم،واحد9،سبز جوانه آموزشگاه،کد
پستی1481618451.گردد ارسال
: تماسsoraya_ghoddousi@gmail.com
2. :چکیده
صورت به چه آدمی حیات دوران در زنده موجودات با روبرویی شیوه
آدابو خاص روزهایی در خداوند نعمات بابت از گزاری شکربه چه
شکلجانوران و گیاهان حقوق شکنی حرمت بابت از که جرایمیهمه در
داشته وجود گوناگون های شکل به همواره گوناگون ملل و ادیانکه
امر ایننشاناحترام باور بودن دار ریشه دهندهبهچهارعنصر
حیاتآب،خاک،بادوآتشبودهکهدرحفظحیاتموثرو هستنداز
به قلبی ایمان باالتر آنآفریننده خداوندهستیاست.اینجشنهای
بایستی باستانیهمگانی طور بهشده نهاده ارجو دینی قوانین و
اجراشوند تر جدی صورت به باید جهانی زیبای های عرفابنا تابشر
گیتی سرتاسر درساخته خود های بحران متوجهمانندنسل انقراض
و جانوری و گیاهی هاینیزگوناگون های آلودگی چون خطراتی
که گردندمنابو هوا و خاک و آب عخورشیدنمایند می تهدید را
راه این .دروبهمنظوربرخوردمسوالنهحفظ ومنابعطبیعت؛ایجاد
کشورها تمامی های دولت میان همبستگی،، گذاران سیاستتمامی
.و مجازی های شبکه و گروهی های رسانه ، ها جمعیت و ها گروه..
است حیاتی.
جشن :کلیدی واژگانشکرگزاری های-طبیعت به احترام-
:مقدمه
3. شده پدیدار که طبیعی منابع و آب های بحران به توجه بادردهه
هایاخیرسایتیس(1( )کنوانسیونمنعتجارتگونههایگیاهیو
جانوریدرمعرضخطرانقراض)در11اسفندسال1994برایبرخیاز
گونههایدرخطرانقراضدربرابربهرهبرداریبیرویهازطریق
کنترلوبرقراریمحدودیتهاییدرتجارت(صادراتوواردات)آن
هادرواشنگتنبهتصویبرسید.کنوانسیونحیاتوحشوقتآناستکه
درقبالجرائممرتبطباحیاتوحشجدیبودهوجرائمحیاتوحشرا
متوقفکنیماکنون161کشوررابهعنوانعضورسمیدارد.ایراندر
سال1455بهعضویتاینکنوانسیوندرآمد.طبیعت به احترام اهمیت
قرن موضوعاخیر هایمتون در ما که است حد بدان تا بلکه نبوده
"کسی خوانیم می اسالمی دینیکهبهگیاهانرسیدگینمیکندوآنها
راتباهمی،کندبااینعملخودداخلدرانسانهایسفیهشدهو
جزءانسانهایمهجورمیشود.(1)می زرتشتیان دینی متون در یا
خوانیم"ازهرگونهگوشتمردمانوسگانوجانورانزیانكارمردهو
زندهكهبهآبوآتشرساندموهرجايآبادانكهآلودموازهر
پلیديكهبهآبوآتش،رساندمازایناندیشهوگفتاروكردارها
پشیمانموپتتميكنم".(4)دربه نوشتار این1-پارهایجشن از
ها،1-احترامگوناگون های دیدگاه از4-لزوم چراییگری هدایت
پرداخته.ایم
1-ها جشن
4. هریک پاستان ایرانیان درتقویمازماههایدوازدهگانهجشنهایی
برایگرامیداشتهمنامیروزوماهوآنهابرگزارمیشداست ه.
. ملل و ادیان سایر در است همچنین
1-ها الف)نام:همسایه کشورهای و ایران در ها جشن این جمله از
اند بوده زمین ایران روز آن قلمرو از جزیی کههای نام بهجشن
اولین تیرگانروزتابستان،پاشان آب جشن،مهرگان جشندر
شانزدهممهر ماه،جشنآبانگانآبان دهم روز درمناسبت به و
آبان ماه در آبان روز همنامیباشد مینیز ادیان سایر در .جشن
گزاری شکر(thanksgiving)مسیحیت درچهارمینپنجشنبهماهدر نوامبر
دومین و آمریکادوشنبهماهکانادا در اکتبر،دعای و جشن
بارورهندوستان در گیاهان سازی...و.گردد می مشاهده
1-ب)برگزاری چگونگیها جشن:
برگزاری چگونگیها آیینایران باستانی یوچراییگزینشنامو
انتخابزمانویژهشکرگزاری:که است بوده صورت بدین
1-ب-1)جشنتیرگانباآیینهایویژهآبپاشانوشکرگزاری
برداشتگندمیکیازجشنهایملیایرانیاستکهعالوهبرمنطقه
فراهاندراستانمرکزیدربرخیاستانهایدیگرنظیرمازندران
نیزسابقهداردواینرسمدرسال99درفراهان،روستایتاریخی
ذلفآبادومازندرانبهخاطراصالتوغنایفرهنگیدرفهرستآثار
ملیکشوربهعنوانمیراثمعنویبهثبترسیدهاست.دراینجشن
5. باستانیمردمدرجوارامامزادهاحمدبنعلی(ع)جمعمیشوندو
بااجرایبرنامههای،فرهنگیهنریوسرگرمکنندهبهخاطرنعمت
هایخداونددرفصلدروواولینروزتابستانشکرگزاریمیکنند.
از تیرگان جشن تاریخی های کتاب در مانده جای به مستندات اساس بر
که شد می برگزار تیر سیزدهم روز در باستان ایران های زمان
ایران ای اسطوره پهلوان ،آرش اندازی تیر داستان به آن خاستگاه
گردد بازمی.از یکی خاص اقلیمی های ویژگی دلیل به فراهان منطقه
کشاورزی های قطبگندم کشت ویژه بهحوزه این برداران بهره و است
از فرسا طاقت و پرکار فصلی گذران از پس تابستان روز نخستین در
آغوش به هایشان خانواده با سال روز بلندترین در داشت و کاشت
درگاه به محصول برداشت توفیق نعمت شکرانه به و روند می طبیعت
آ می جای به شکرانه و کرده دعا خداورند.این های جلوه از یکی
از دیگر بسیاری در که است خواهی باران یا و پاشان آب رسم جشن
نیز ایران مناطقپیشینو محیطی شرایط به بنا و دارد اجرا ه
است شده می انجام مختلف های تاریخ در فرهنگی.پاشان آب جشن
با فراهان مردم و است حیات چرخه در آب تقدس و اهمیت از نمادی
باور و تلقین نوعی آیینی مراسم با باران طلب رسم اجرای و حفظ
خواهانند احدیت درگاه از باران ازدیاد برای را خود قلبی.
1-ب-2)جشنامردادگان:"امردادماهیعنیهنگامیکه،خاکداد
خویشبدادازبرهاومیوهایپختهکهدرویبهکمالرسد".(4)در
ا باستان پارسی فرهنگمردادیاانوشمعنای بهبیمرگاستامرداد .
خداوند/سوشیانت فرشته یک ناماستکهبهنگهداریجهانوآراستن
6. غذاهاوداروهاکهاصلآنازنباتاتاستوبرکنارکردنگرسنگی
وزیانوبیماریها،کارگزارییافتهاست.اوگیاهان سرور
بیگیاه ،گیتی به او زیرا شمارست؛رارا گوسفندان رمه و رویاند
افزاید؛این بنابررا گیاه کسی اگرآآن ،بیازارد یا بخشد رامش
امرداد گاهآزرده یا آسوده ]او [از.بودروزهفتمامردادجشن
امردادگاناستوآنروزتقارندونامماه امردادو روزهفتم
امردادباهمد که بودهباستان ایران رجشنمیگرفتند.معنای
امردادآناستکهمرگونیستینداشتهباشد."(5)"ماه هر برایگل
ویژهایاستکهگلزنبق ،امرداد ویژه/است چمبک".(6)
1-ب-3)مهرگان جشندرشانزدهمکه شود می تجلیل )(میزان مهر ماه
بوده ها گذشته در آریایی مردمان دیرینه های آیین از یکی
.استنیز اکنونجشن هرات مردممهرگاناز شکرگزاری منظور به
خداوند های نعمتباشد میو.دهقانان تمام خزان فصل در که زمانی
را خود محصوالتنعمت وفور از همگان و نمودند می آوری جمع
ش می مستفید خداوندیوشکرگزاری آن خاطر به را بزرگ خداوند ،ند
گ می جشن و نمودهیرند.
1-ب-4)جشنآبانگاننیزیکیازجشنهایباستانیایرانیکه است
ایزدبانو نیایش و ستایش درآناهیدآب ایزد که،است بوده روان های
می برگزارآبان از آبانروز در جشن این برگزاری زمان .است شده
است بوده آبان دهم روز با برابر.آبان جشن دربه پارسیان ،گان
،ها رودخانه یا دریا کنار در زنان ویژهمی نیایش را آب فرشته
7. را آن گاه هیچ و شمردند می )(مقدس پاک را آب کهن ایرانیان .کنند
(رنگ اش گانه سه ویژگی که را آبی و کردند نمی آلوده-بو-مزه)
بردند نمی کار به شستشو و آشامیدن برای شد می دگرگون.
1-پ)شباهتمراسم
آیین این بودن شبیهدرادیانومللگوناگوندارد عمده دلیل دو:
1-پ-1)الهی ادیان همه بودن ریشه هم:دین در که شباهاتیاسالم
ودینزرتشتغرس نمونه شودبرای می دیدههنگام نهال کردنتولد
و اسالم در زمین کردن آباد به توصیه و و باستان ایران در نوزاد
نشات که نفر به عربی زبان در شتران یا خرما درختان شمارش واحد
این میان در حیوانات و درختان نوع این برای ارزشگذاری از گرفته
جشن است همچنین .باشد می قومگزاری شکر(thanksgiving)مسیحیت در
قر در کهآمده آن(9)مسیحیان میان در وو دنیا سرتاسر
خصوصاآمریکاوشود می مشاهده اروپا.البتهتاریخ تعییناینجشن
کانادا و آمریکا دردلیل بهاز مسیحیان از ای عده مهاجرت
کانادا به بریتانیا.باشد میدرسال1611یکگروهحدودصدنفره
انگلیسیبهامیددستیابیبهآزادیوزندگیبهتربهقارهجدید
مهاجرتکردنداینگروهکهبه“زائران”Pilgrimsمعروفنددراولین
سالمهاجرتوسرمایشدیداولینزمستانپربرفویخبندانطوالنی
اینمنطقهکهباآنناآشنابودنددچارقحطیوبیماریشدندو
بسیاریازآنهاجانخودراازکفدادند.تااینکهبومیانساکن
امریکایشمالیرموزادامهیزندگیورازبقارادراینسرزمین
9. دیگر ای نقطهگردد می باز.این جمله ازمواردزرتشتیان مهاجرت
اسالم ظهور از پس هندوستان به باستان ایران ازکه باشد مینظر از
زمانشبیهاجرای زمانشادمانی و گزاری شکر آدابهنگام به
برداشتفراهان نظیر شهرها ای پاره و باستان ایران در محصول
کنونیبا کهشستشووطهارتتنوخیسکردنمحیطودیگراننیز و
شادیوشکراست همراه،هندوستان درنیزبرای مردمبرگزاری
اینجشنبهباغاتومزارعرفتهوبهشادیمیمراسم این و پردازند
شاملانجام ، گزاری شکرخوابیدن و موزون حرکاتنمادیندرزیر
درختانبا برای.شود می انجام محصوالت بیشتر رورینمودبارزدیگر
در شباهات ایندر مسیحی مهاجران گزاری شکرکانادایابد می نمود
کهبهصورتبوقلمون و )کاناداییان (میان حلوایی کدو کیک خوردن
به رفتن و نو های لباس پوشیدن )و آمریکاییان (میان شده پخته
کلیساشود می دیده.
2-احترامقوانین و:
1-معنای )الفاحترامدربه است اکمل دین که اسالمطورکلی
اشیایدارایاحترامبهچهارقسمتقسیممیشوند:به احترام
،انسان،حیوانگیاهوجماد.که جانورانی و گیاهان درباره انسان
.دارد خویش گردن بر حقی جوید می بهره آنها از
2-ب)ومجازات قوانینها
10. درایرانباستانآسیبرساندنبهموجوداتزندهوآلودنعناصر
،چهارگانهگناهوجرممحسوبميشدهودربسیاریازمواردمجازاتي
نیزبرايخطاكارتعیینشده میاست.می اوستا خرده در بنابراین
:بینیم"ازهرگونهگناهيكهمنبهجاندارانگوناگونكرده،ام
چارپایانيرازدهوآزردهامویاباشكنجهوسختيكشتمیاخوراك
وآببهگاهخودبهاوندادمویااستخواناوراشكستمویااز
دزدوگرگوراهزننگاهنداشتمویاازسرماوگرمايبياندازه
دورنگاه،نداشتماگرجاندارمادهيجوانراكشتمویاگاو،ورزا
واسبكارزاريوبرهوبزغالهومرغكرچراكشتمتابهمن
امشاسپندازمنآزردهوناخشنود،گردیدبهاندیشهوگفتارو
،كردارازآنگناهانپشیمانشدهوپتتميكنم".(8)دردینزرتشت
واردكردنناپاكيدر،آبآتشویاخاكوهواتقریبادرتمامي
منابعگناهشمردهشدهاست.آلودنعناصرمقدسطبیعتبسیارمذموم
،بودهارتكابآنشدیدامنعشدهاست."آلودنآبیاآتش،قطع
درختانوحتیكندنبرگدرختانگناهبودهاست.ریشهکنکردن
درختانتنهادرشرایطخاصيكهدرقوانینتعیینشده،ممكناست
درختيراریشهكنكرد.ریشهكنكردنگیاهان،طبيگناهبودهوحمله
غیرقانونيوایرادجراحتبهحیواناتباريوگوسالهو،گوسفند
مكافاتوتاواندارد.گناهزدنضربتيكهباعثبیهوشيونهایتا
مرگسگپاسبانگله،گرددهشتصدضربباآلتفرمانبرداريیاهشتصد
ضربباسیخاسبرانيآمدهاست.اینمكافات،جرمدرموردسگ
پاسبان،محلههفتصدضربوبرايسگبي،صاحبششصدضربهتعیینشده
13. قدردانی نیز دهقانانمینمایندزراعتی های برنامه برای همچنان و
آمادگی نیز آینده سالکنند می اعالم را خود.
3-پ)بازاریابیبرای کهارائهکاالدرجاهایمختلفوبعضا
کشورهایمختلفومشکالت بهبوداقتصادیاین در آتی ریزی برنامه و
.گیرد می صورت زمینهدر مثال برایجشنهایتیرگانوآبپاشان
مردممازندران استان شهرهای ای واره فراهانبابرگزاری
بازارهایروزمایحتاجفصلیخودرانیزتهیهمیکنند.دیارکهن
فراهاندرنخستینروزتیردرمحوطهبیرونامامزادهاحمدابنعلی
(ع)میزبانمردمشهرهایمختلفایرانمانند،همدان،مالیرقمو
تهراناستکهتولیداتخودشامل،سوغاتعطاریوگیاهان،دارویی
انواعگلو،گیاهابزارکشاورزیوصنایعدستیرابهمعرضفروش
میگذارندونوعیدادوستدمبتنیبرپاسخبهنیازهایفصلی
اهالیاینخطهراعرضهمیکنند.
3-)تفرهنگیو باورها سطح ارتقا منظور بهبه گذاشتن احترام
طبیعتچرا آن حفظ وکهتامینکنندهمنابعدرمانوانرژیپاکمی
.باشدجشن در مثال برایبه مهرگاننوعینقشآبدرزندگی
کشاورزاناهمیتآندرمعیشتوزیستسالمبرجستهسازیمی،شود
برنامههاینمادینشکرگزاریبرداشت،محصولآوایضربزورخانه،ای
،تواشیحنمایشگاهصنایعدستیورسمآبپاشانبامحتوایباران
خواهیاست.زیرکند افزون نعمتت نعمت شکر که اوهمانگونهکهدر
قرآنکریمآمدهاست:کلواواشربواوالتسرفوا
14. :گیری نتیجه و بحث
و گیاهی های گونه رفتن بین از و آب های بحران با مقابله برای
جانوری،طبیعت منابع رفت هدر از گیری جلو وفرا و همگانی عزمی
بذر حفاظت و بوده ضروری گزاری شکر های آیین حفظ صورت به ملیها
و بذر گیاهی های بانک صورت به در آنان خطر در های گونه های ژن
آنان برای شناسنامه تهیه و جانوری های ژنکشوری هر درحیاتی
.است
:ها نوشت پی
1)CITES: (the Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Fauna
and Flora)
15. 1)فاضلهندی،«اللثام کشف»
4)پتت«اوستا خرده»
4)خیام،«نوروزنامه»
5)ابوریحانبیرونی«آثارالباقیه»
6)هجری پنجم سده پرداز چکامه سلمان سعد مسعود
9)سورهالمائدةآیه114:عیسیبنمریمفرمود:بارخدایا،ای
پروردگارما،برایمامائدهای،ازآسمانبفرست،تاماراوآنان
راکهبعدازمامیآیندعیدیونشانیازتوباشد،وماراروزیده
کهتوبهترینروزیدهندگانهستی.
9)پتت«خردهاوستا»
9)«سكاتومنسك»و«گنباسرنیگادنسك»،«مجموعهيقوانیندربارهي
حیوانات»،«وندیداد»،«دینكرد»
11عالمه )،«قواعد»
11)رئیسسرخپوستانبهرئیسجمهوروقتآمریکادربارهپیشنهاد
دولتمرکزیمبنیبرخریدزمینسرخپوستان
:منابع