3. Introductie Sjoerd Mol - Benvalor
>10 jaar ervaring als advocaat ondernemingsrecht / M&A
Veel ervaring met startups en investeerders
Capital Waters – DCFA – internationaal – universiteit
Partner Benvalor
Benvalor -> niche-kantoor (10 advocaten) op het gebied van
ondernemingsrecht, arbeidsrecht en fiscaal recht, gevestigd
in Utrecht
Juridische partner van UtrechtInc
4. Oprichting vennootschap
Don’t incorporate a hobby.
Altijd een vennootschap oprichten bij: 2 of meer
oprichters/aandeelhouders, IP, risico’s, investeerders,
werknemers
Ondernemingsvormen:
- Eenmanszaak
- Vennootschap onder firma (Vof)
- Commanditaire vennootschap (CV)
- Besloten Vennootschap (Flex BV)
- Naamloze Vennootschap
5. Vennootschap onder firma vs.
Besloten Vennootschap
Vof
Voordelen -> fiscale faciliteiten
Nadelen -> persoonlijke aansprakelijkheid, IP, uitstraling
BV
Voordelen -> beperkte aansprakelijkheid, IP, investeerders,
uitstraling
Nadelen -> fiscaal minder gunstig tot bepaald winstniveau,
formaliteiten (wel veel minder als gevolg van flex bv)
6. Oprichting BV – must do’s
Oprichtingsakte -> standaard document
Naast oprichtingsakte is aandeelhoudersovereenkomst
noodzakelijk -> naar advocaat
Een conflict met een aandeelhouder is de doodsteek voor
een startup: voorkom dat door due diligence en een goede
overeenkomst (penny wise, pound foolish)
Het gaat niet (alleen) om de juridische afspraken maar om
het bespreken van de onderliggende waarden
Ook als je beoogt geld op te halen bij friends, family, fools is
een goede structuur (oprichtingsakte +
aandeelhoudersovereenkomst) noodzakelijk
7. Aandeelhoudersovereenkomst
Belangrijke bepalingen:
- Besluitvorming AVA
- Deadlock
- Lockup – Drag along – Tag along
- Bestuur – Goedkeuringsrechten
- Good leaver – Bad leaver
- Vervolgfinancieringen
- Non-concurrentie / geheimhouding
Modelaandeelhoudersovereenkomst beschikbaar via
UtrechtInc-portal
8. Intellectual Property
Octrooien – auteursrechten – merkrechten – licenties
Zorg ervoor dat alle IP rights in de vennootschap zitten!
Volgende fase -> oprichten werkmaatschappij, IP rights in
holding
Gebruik Non-Disclosure Agreements! Model in UtrechtInc-
portal; ook bij gesprekken met investeerders
Bescherming IP rights: (i) registratie, (ii) NDA’s, (iii) need to
know – basis
Investeerders houden niet van NDA’s
9. Intellectual Property
Waar gaat het fout?
- een (toen nog) bevriende ondernemer heeft je geholpen
met programmeren
- een van de oprichters zou zijn eerdere onderneming / IP
rights inbrengen, maar dit is niet goed vastgelegd
- iemand werkt al een paar maanden voor je bedrijf, maar er
is nog geen arbeidscontract of overeenkomst van opdracht
getekend (en hij vertrekt met ruzie)
- je hebt een licentie gekregen of verstrekt, maar het product
wordt doorontwikkeld
10. Werknemers
Laat iemand altijd een arbeidsovereenkomst tekenen voordat
hij/zij in dienst treedt! -> model beschikbaar via UtrechtInc
Er is geen contractsvrijheid in het arbeidsrecht, dus laat
overeenkomsten altijd checken (recent: omvangrijke
wijzigingen in het arbeidsrecht)
Let op bij nul uren contracten en overeenkomsten van
opdracht –> arbeidsrechtelijke consequenties
Werknemersparticipatie: SAR’s, certificaten, winstbewijzen,
opties, aandelen zonder stemrecht, gewone aandelen ->
juridische en fiscale verschillen zijn groot
11. Contracten algemeen
Probeer zoveel mogelijk te standaardiseren
Probeer altijd de partij te zijn die het eerste concept
aanlevert, als je dat niet doet, begin je op achterstand
Let op dat de juiste wederpartij vermeld staat en deze door
de juiste persoon wordt vertegenwoordigd -> check
handelsregister
Vergeet niet de bijlagen te checken en zorg ervoor dat je een
door beide partijen getekende versie hebt
Gebruik heldere definities en keep it simple
Teken een overeenkomst voordat er gewerkt wordt, dat geldt
ook voor je adviseurs!
12. Algemene voorwaarden / privacy policy
Zorg dat deze tijdig opgesteld zijn en laat ze checken (of
opstellen) door een advocaat
Prima om naar voorbeelden van concurrenten te kijken bij
het opstellen van algemene voorwaarden, maar a.u.b. geen
copy-paste
Stuur algemene voorwaarden bij iedere rechtshandeling toe
als pdf voorafgaand aan het sluiten van de overeenkomst en
verklaar de voorwaarden van toepassing
Wet Bescherming Persoonsgegevens van toepassing als er
sprake is van het verwerken van persoonsgegevens ->
privacy policy of privacy statement noodzakelijk (meer info
Renee Schipper, Ventoux Advocaten)
13. Investeerder
Zorg dat je onderneming op orde is als je met een investeerder
in contact treedt
Investeerders hebben een hekel aan verrassingen, dus wacht
niet te lang met het melden van eventuele problemen/risico’s
Potentiele hickups: o.a. change of control clauses, onbeperkte
aansprakelijkheden, exclusieve distributie/licenties, ruziënde
aandeelhouders -> denk daaraan bij je bedrijfsvoering
De Termsheet bepaalt alles voor 90%. Onderhandelingen
beginnen dus daarvoor, pas op voor dure breakup clausules
Vergeet niet: de advocaat van de investeerder denkt niet aan
jouw belang, dus schakel tijdig een eigen advocaat in!