IBT

1. Problem Solving
तयारक- राक
े जैन िव ामंिदर, ि वकर. िज ् हा- रायगड I संपक- +91 9833677050
ई मे - rjmvshivkar@gmail.com
प ा वाकव ाची म ीन
( )
MetalSheetBendingMachine
Empowered by Organized by
फ
ॅ ीक
े न, बांधकाम व ं िबंग अ ा िविवध कामांम े प ा वाकिव ासाठी वापर ी जाणारी
मोठी यं णा खिचक असते.
फ
ॅ ीक
े न, बांधकाम व ं िबंगची छोटी – छोटी कामे करत असताना मोठी यं णा वापरणे खिचक
व वेळखाऊ ठरते. यामुळे प ा वाकव ाची म ीन तयार कर ात आ े . म ीनची वाहतूक करणे
सहज सोपे आहे. तसेच कमी खचात सहजपणे काम करणे सो े जाते.
२००/- पये
सम ा:
Problem:
क :
Project:
एक
ू ण खच: TotalCost:
Largemachinesusedtobendsheetsinvariousjobslikefabrication,construction
andplumbingwhichareexpensive.
Usingalargemachinebecomescostlyandtimeconsumingwhiledoingsmall
jobslikefabrication,constructionandplumbing.Thisledtothecreationofthe
metalsheetbendingmachine.Themachineiseasytotransport.Alsoitiseasy
toworkwithlesscost.
Rs.200/-

2. Prototype
तयारक- भैरवनाथ िव ा मंिदर पाबळ ता. ि र, िज. पुणे I संपक- +91 9970364818
ई मे - sbvm56@gmail.com
मोबाइ चािजग पावर बँक
( )
MobileChargingPowerBank
Empowered by Organized by
ामीण दुगम भागात वीजे ा गैरसोयीमुळे मोबाई चाज करणे जमत नाही.
यासाठी थम एक १२ ो ् ट डी.सी मोटर, िगयर, बॅटरी एका ॅ क ा ड ात िफ क न
जोडणी क
े ी. ानंतर िगयर ा एक दांडीचा हँड िफरिव ासाठी बाहेरी बाजु ा जोड ा.
िगयर चा हँड िफरिव ् यानंतर मोटर िफरते ामुळे वीज िनिमती होते ामुळे बॅटरी चाज होऊन
ावर मोबाई चाज करता येतो.
१०००/- पये
सम ा:
Problem:
क :
Project:
एक
ू ण खच: TotalCost:
Mobilechargingisnotpossibleinremoteruralareasduetolackofelectricity.
Forthisfirsta12voltDCmotor,gear,batteryisfixedandconnectedinaplasticbox.
Arodhandlewasthenattachedtotheoutersidetoturnthegear.Afterturningthe
handleofthegear,themotorrotates,soelectricityisgenerated,sothebatterycan
bechargedandthemobilecanbechargedonit.
Rs.1000/-

3. Learning While Doing
तयारक- मा िमक ा ा, बेणापूर. िज ् हा- सांग ी I संपक- +91 9766219617
ई मे - mprashala2012@gmail.com
ब पयोगी ेती यं
(MultipurposeHarvestingMachine)
Empowered by Organized by
ेतात िविवध कामे कर ासाठी वेगवेगळी अवजारे वापर ी जातात तसेच सव िठकाणी टॅ र जाणे
नाही.
ेतात ेक काम कर ासाठी वेगळे उपकरण वापर े जाते. सव ेतात टॅ रने काम करणे
होत नाही. ही सम ा सोडव ासाठी IBT अंतगत अिभयांि की िवभागाती िविवध म ीन ा सहा ाने
ब पयोगी यं तयार कर ात आ े . सव िठकाणी ने – आण करणे आहे तसेच सव काम एकाच
यं ा ा सहा ाने होत अस ् याने ास व वेळ दो ीच
ं ी बचत होते. या यं ा ा सहा ाने पेरणी, नांगरणी,
कोळपणे व सरी पडणे ही कामे क
े ी जातात.
४०००/- पये
सम ा:
Problem:
क :
Project:
एक
ू ण खच: TotalCost:
Differentequipmentareusedtoperformdifferentactivitiesinthefieldandtractors
arenotavailableinallplaces.
Differentequipmentisusedfordifferentactivitiesinthefield.Notallfieldscan
beworkedwithtractors.Tosolvethisproblem,amultipurposemachinewas
developedunderIBTwiththehelpofvariousmachinesfromtheengineering
department.Itcanbetransportedtoallplacesandalltheworkisdonewiththe
helpofonemachine,savingbothtimeandtrouble.Sowing,ploughing,typesof
workcanbedonewiththehelpofthismachine
Rs.4000/-

4. Affordable Technology
ब पयोगी डी ॅ
( )
MultipurposeStudyLamp
Empowered by Organized by
हॉ े म े रा ी ा वेळी अ ास करताना ब ् ब चा ू ठे व ा की इतर झोपणा या िव ा ाना
ाईट चा ास होतो.
यासाठी आ ी सुतारकामात एक ाकडी पाट बनवून ा ा वर ा बाजू ा ाकडी प ीचे
फो ् डेब ँड ाव े ा ँड ा आती बाजू ा एक ३ वॅट ची रचाजब ए .ई.डी प ाव ी.
ा वेळी अ ास करायचा आहे ावेळी फो ् डेब ँड उघड
ू न का फ पाटावर पडतो
ामुळे दुस या िव ा ाना का ाचा ास होत नाही. भाजी िचरणे, तांदू ळ िनवडणे यांसार ा
कामांना देखी याचा उपयोग होतो. यात मोबाइ चािजग साठी देखी सुिवधा आहे.
८७०/- पये
सम ा:
Problem:
क :
Project:
एक
ू ण खच: TotalCost:
Ifthebulbisleftonwhilestudyingatnightinthehostel,othersleepingstudents
aredisturbedbythelight.
Forthiswemadeawoodenboardincarpentryandattachedafoldablestandof
woodenstriponthetopandplaceda3wattrechargeableLEDstripinsideofthe
stand.Atthetimeofstudying,byopeningthefoldablestand,thelightfallsonly
ontheboard,sootherstudentsarenotdisturbedbythelight.Itisalsousefulfor
taskslikechoppingvegetables,pickingrice.Italsohasfacilityformobilecharging.
Rs.870/-
तयारक- ोकमा िटळक िव ा मंिदर िचख गाव ता. दापो ी, िज. र ािगरी I संपक- +91 9421232968
ई मे - contact@loksadhana.org

5. Problem Solving
खळे काढ ासाठीचे उपकरण
( )
NailRemoval
Empowered by Organized by
आम ा ाळे त खराब झा े े बच दु करताना ा ा अस े े खळे काढता येत न ते /
काढताना ास ायचा आिण वेळ देखी ागायचा.
याम े एक ३ फ
ु ट उंचीचा ोखंडी गो पाईप घेऊन ा ा खा ा बाजू ा एक ोखंडी े ट अ या
कारे बसिव ी की ा ा फटी म े खळा बरोबर अडक ा जाई . ा ा वर ा बाजू ा हाताने
धर ासाठी एक हँड तयार क न ाव ा. खळा काढते वेळी खळा फटीम े बसवून हँड
खा ी दाबून खळा गेच बाहेर येतो. याम े तरफ ाग ी जाते आिण कमी ताकतीत खळा बाहेर येतो.
१०००/- पये
सम ा:
Problem:
क :
Project:
एक
ू ण खच: TotalCost:
Whilerepairingthedamagedbenchesinourschool,thenailsonthebenchescould
notberemovedortheremovalwasdifficultandtimeconsuming.
ItConsistsofa3feethighroundironpipewithanironplatefixedatitsbottomin
suchawaythatanailisstuckinitscrack.Atthetopofitisahandlereadytobe
heldbyhand.Atthetimeofremovingthenail,thenailisplacedinthecrackand
thehandleispusheddownandthenailcomesoutimmediately.Inthisthetarp
isappliedandthenailcomesoutwithlessforce.
Rs.1000/-
तयारक- आद ा ा नागज ता. कवठे महांकाळ, िज. सांग ी I संपक- +91 9421183611
ई मे - apn.nagaj@gmail.com

6. Problem Solving
तयारक- ानसंविधनी िव ा य, ि रवळ. िज ् हा- सातारा I संपक- +91 9960354556
ई मे - dnyanshirwal@ridiffmail.com
ऑई े र पंप
( Pressure )
Oil Pump
Empowered by Organized by
गाडीम े ऑई भरताना व थत भर े जात नाही. तसेच िपकांवरी िकडीचा ादुभाव कमी
कर ासाठी औषध फवारणीसाठी पंपाची गरज भासते.
गाडीत ऑई भरताना मा कांचे होत अस े े नुकसान रोख ासाठी आिण ाळे ा परीसराती
ेताती िकडीच
ं ा ादुभाव रोख ासाठी कीटकना क फवारणी कर ासाठी बाजारात उप
अस े ् या पंपांची िक
ं मत जा असते. यासाठी IBT अंतगत अिभयांि की िवभागात ब पयोगी पंप
तयार कर ात आ ा. या ारे गाडीत ऑई भरणे आिण िपकांना औषध फवारणी करणे अ ी दो ी
कामे करता येतात.
७३०/- पये
सम ा:
Problem:
क :
Project:
एक
ू ण खच: TotalCost:
Whilefillingtheoilinthecar,itisnotfilledproperly.Also,apumpisneededto
spraythemedicinetoreducetheinfestationofinsectsonthecrops.
Pumpsavailableinthemarketforfillingtheoilinthevehicleandalsoforspraying
pesticideinthefarmareexpensive.Forthisamulti-purposepumpwasdeveloped
intheengineeringdepartmentunderIBT.Thiscanbeusedtofilltheoilinthe
vehicleandtospraypesticideonthecrops.
Rs.730/-

7. Innovation
तयारक- समथ िव ा य उचंगाव, िज ् हा- को ् हापूर I संपक- +91 9860515955
ईमे - samarthvidhyalaya1@gmail.com
पोटब फोि ् डंग कमोड चेअर
( )
PortableFoldingCommodeChair
Empowered by Organized by
अपंग, वृ आिण आजारी ोकांना ानगृह आिण ौचा य वापर ात अडचणी येतात.
आम ा ाळे म े िद ांग िव ा ाचे वसितगृह आहे. या िव ा ाना व समाजाती इतर वृ व
आजारी ोकांची हा चा कर ाची मता मयािदत असते ते ा ौचा यात जाणे आिण तेथून
बाहेर येणे अवघड असते. ही सम ा सोडिव ासाठी IBT अंतगत अिभयांि की िवभागातील िविवध
म ीन ा सहा ाने आ ी पोटब फोि ् डंग कमोड चेअर ची िनिमती क
े ी. फो ् ड कर ायो
िडझाइनमुळे ते कोण ाही िठकाणी नेणे आिण वा न नेणे सोपे होते.
२४००/- पये
सम ा:
Problem:
क :
Project:
एक
ू ण खच: TotalCost:
Handicapped,elderlyandsickpeoplefacedifficultiesinusingthebathroomtoilet.
Ourschoolhasahostelfordisabledstudents.Whenthesestudentsandother
elderlyandsickpeopleinthecommunityhavelimitedmobility,gettinginand
outthetoiletisdifficult.Tosolvethisproblem,wehavedevelopedaportable
foldingcommodechairundertheengineeringdepartmentofIBT.Thefoldable
designmakesiteasytocarryanywhere.
Rs.2400/-

8. Innovation
तयारक- ी ी िव ा य हसुर खुद, िज ् हा- को ् हापूर I संपक- +91 9561135373
ई मे -laxmihasur@gmail.com
पोटब े पिटंग यं
( )
PortableSprayPaintingDevice
Empowered by Organized by
पिटंग कर ासाठी ेक िठकाणी कॉ ेसरचा वापर करता येत नाही.
या क ् पाम े वाहनाची ूब व दाब तयार कर ासाठी सायक चा पंप वापर ात आ ा आहे.
हवा भर ् यानंतर ूब ा े गन जोड ात येते. हवा भर े ी ूब ह की अस ् याने हे यं
सहजरी ा ह वता येते व इतर घेऊन जाता येते.
१८००/- पये
सम ा:
Problem:
क :
Project:
एक
ू ण खच: TotalCost:
Acompressorcannotbeusedeverywhereforpainting.
Inthisproject,acyclepumphasbeenusedtofillthetubeofthebike.
Aspraygunisattachedtothetubeaftertheairisfilled.Sincetheair-filledtube
islight,themachinecanbeeasilymovedandtakenelsewhere.
Rs.1800/-

9. User Friendly
तयारक- क
ै . रामराव गेनुजी प ांडे मा . आ म ाळा मुखई ता. ि र, िज. पुणे I संपक- +91 9881570165
ई मे - palandeschool@gmail.com
पाणी उपस ासाठीचा सु भ पंप
( )
PortableWaterPump
Empowered by Organized by
आम ा आ म ाळे ती मु ांना कपडे धु ासाठी जिमनीवरी टाकीती पाणी हाताने उपसावे
ागते ामुळे हे काम खूप ासदायक वाटते. मु ीन
ं ा तर पाणी काढता देखी येत नाही.
दोरीपंप हा एक कारचा पंप आहे िजथे सैल लटकणारी दोरी िविहरीत उतरवली जाते आिण तळ
पा ात बुडवून लांब पाईप ारे वर काढली जाते. दोरीवर पाईप ा ासाशी जुळणा या फोम ा
गोल िड जोडले ा असतात ा पाणी पृ भागावर खेचतात
३५००/- पये
सम ा:
Problem:
क :
Project:
एक
ू ण खच: TotalCost:
Childreninourashramschoolhavetomanuallypumpwaterfromtheabove-
groundtanktowashtheirclothes,sothisisaverytedioustask.Girlscannoteven
drawwater.
Aropepumpisakindofpumpwherealoosehangingropeisloweredintoawell
anddrawnupthroughalongpipewiththebottomimmersedinwater.Ontherope,
rounddisksoffoammatchingthediameterofthepipeareattachedwhichpullthe
watertothesurface
Rs.3500/-

10. Innovation
तयारक- ता ा उमाजी नाईक िव ा य, िभवडी. िज ् हा- पुणे I संपक- +91 9850877787
ई मे - umajihs@gmail.com
उंदीर पकड ाचे उपकरण
( )
RatCatchingDevice
Empowered by Organized by
उंदीर घराती सामानाची तसेच ेतीती िपकांचे मो ा माणावर नासधूस करतात, तसेच
उंदरांना पकडणे अवघड जाते.
आम ा ाळे ती भाता ा खो ीम े तसेच इतर िठकाणी उंदीर मो ा माणावर नासधूस करत
होते. तसेच उंदरांना पकडणे अवघड जाते. उंदीर घराम े िक
ं वा ेताम े देखी नुकसान करतात.
यावर उपाय णून आ ी उंदीर पकड ाचे उपकरण बनव े आहे. या उपकरणाचा उपयोग
घराती तसेच ेताती उंदीर पकड ासाठी देखी करता येई .
३६०/- पये
सम ा:
Problem:
क :
Project:
एक
ू ण खच: TotalCost:
Ratscauseextensivedamagetohouseholdgoodsandagriculturalcropsandare
difficulttocatchaswell.
Ratswerewreakinghavocinourschool'sriceroomaswellasotherplaces.
Alsoitbecomesdifficulttocatchmice.Ratsalsodamagethehouseorfarm.
Asasolutiontothiswehavemadearatcatchingdevice.Thisdevicecanalsobe
usedtotrapratsinthehouseaswellasinthefield.
Rs.360/-

11. Useful Technology
ोण ासाठी क
ै री काप ाचे उपकरण
(RawMangoCutterForPickling)
Empowered by Organized by
आंबा ोणचे बनिवताना िवळीने क
ै री ा हान- हान फोडी करताना जा वेळ व म ागतो.
१२*१० इंच आकाराचा पाट तयार क न ावर ६ े ड अस े ी एक ाकडी े म तयार क न
बसिव ी. नंतर पाटा ा एक बाजू ा एक सूरी बसवून घेत ी. थम एका सूरीवर क
ै रीचे दोन तुकडे
करायचे नंतर ६ े ड अस े ् या े म खा ी क
ै रीचा एक तुकडा ठे ऊन ावर दाब िद ा असता
एकावेळी ६ तुकडे/फोडी होतात.
८५०/- पये
सम ा:
Problem:
क :
Project:
एक
ू ण खच: TotalCost:
Whilemakingmangopickle,ittakesalotoftimeandefforttobreaktherawmango
intosmallpieceswithacutter.
12*10inchsizeplatewaspreparedandawoodenframewith6bladeswas
preparedandmountedonit.Thenaknifewasplacedononesideoftheboard.
Firsttwopiecesofrawmangocanbemadeonaknife,thenapieceofrawmango
isplacedundertheframewith6bladesandwhenpressureisappliedonit,
6piecesaremadeatatime.
Rs.850/-
तयारक- राधा पु षो म पटवधन मा िमक िव ा य क
ु ध, िज. र ािगरी I संपक- +91 7666390314
ई मे - rppmvk@reddifmail.com

12. े जर े म ा िचकटवला तर काढताना फाट ा जातो व ाचा परत वापर करता येत नाही.
आम ा ाळे म े वेगवेगळे काय म होत असतात ासाठी आ ा ा े बनवावे ागतात.
े े म ा िचकटव ् यावर काढताना तो फाट ा जातो व परत ा े चा उपयोग होत नाही.
या े म म े आ ी L आकारा ा एं ग चा, े अर ूब आिण हगीस याचा वापर क
े ा आहे.
हगीसने L आकारा ा एं ग ा आिण े अर ूब ा हगीसने जोड े आहे. L आकारा ा एं ग
आिण े अर ूब या ा म े आप ् या ा े ठे वता येतो व परत काढता देखी येतो.
Useful Technology
तयारक- इंिदराजी मा िमक िव ा य, मोई . िज ् हा- पुणे I संपक- +91 9921845249
ई मे - imvmoi01@gmail.com
े करीता पु ा वापरात येणारी े म
( )
ReusableFrameforFlex
३००/- पये
सम ा:
Problem:
क :
Project:
एक
ू ण खच: TotalCost:
Iftheflexispinchedagainsttheframe,itistornandtornduringremovalCannot
bereused.
Wehavetomakeflexfordifferenteventsinourschool.Whentheflexframe
isfixed,ittearswhenremovedandtheflexcannotbeusedagain.Inthisframe
wehaveusedLshapedangles,scaretubesandhinges.Hingesareattachedat
Lshapedangleandscaretubeisalsoattachedwithhinges.Betweenthe
L-shapedangleandthescartube,youcaninsertandretracttheflex.
Rs.300/-
Empowered by Organized by

13. STEM Education
तयारक- ू इं ू मा ं जी, िज ् हा- पुणे I संपक- +91 9822968927
ई मे -marunjischool@gmail.com
इ– कचरा पुनवापर
( )
ReuseofE-Waste
Empowered by Organized by
इ े ॉिन उपकरणाचा वापर वाढत आहे. खराब उपकरणे फ
े क
ू न िद ी जातात. ामुळे
ई-कचरा वाढत आहे.
वाढ ा इ कच याची सम ा ात घेऊन िव ा ानी IBT अंतगत कच यात फ
े क ् या जाणा या
इ े ॉिन व ूंची दु ी क न पुनवापरा साठी तयार क
े ् या. या क ् पाम े फ
े क
ू न िद े ् या
ए ईडी ब ् ब पासून ाती सिकट वेगळे क न ाती िविवध भागांची तपासणी क ण खराब पाट
बद ू न सिकट पु ा काया त क
े े . तयार सिकट मधून िमळणा या आउटपुट वो ् टेज नुसार ाचा
िविवध वापरासाठी उपयोग क
े ा. उदा. टेब फन, टेब ॅ
१००/- पये
सम ा:
Problem:
क :
Project:
एक
ू ण खच: TotalCost:
Theuseofelectronicsequipmentisincreasing.Badequipmentisthrownaway.
Soe-wasteisontherise
Theproblemofincreasinge-waste-thestudentsrepairedtheelectronicsitems
beingdumpedinthewasteunderIBTandpreparedthemforreuse.Intheproject,
thecircuitwasseparatedfromthediscardedLEDbulbsandthereactivatedby
replacingthedamagedpartsbyinspectingthevariouspartsofit.Accordingtothe
outputvoltageobtainedfromthefinishedcircuit,itisusedforvariousapplication.
Rs.100/-

14. पारंपा रक प तीने भाता ा ओ ा वेग ा कर ासाठी अिधक म व वेळ लागतो
या क ाम े, मळणी साठी एसी मोटर, दंडवतुळाकार लाकडी खांब वापर ात आला आहे.
मोटर ा शा ला दंडवतुळाकार लाक
ु ड व ावर लोखंडी खळे जोड
ू न मळणी यं तयार क
े ले.
पारंप रक प तीने मळणी करत असतानाचा लागणार अिधक वेळ व म याम े यांि क प तीचा
अवलंब क
े ामुळे बचत होत आहे.
Prototype
तयारक- िज ् हा परीषद ाथिमक ाळा, नांदे. िज ् हा- पुणे I संपक- +91 9604003385
ई मे - zppsnande@gmail.com
भात मळणी म ीन
(RiceTreshingMachine)
३,०००/- पये
सम ा:
Problem:
क :
Project:
एक
ू ण खच: TotalCost:
Ittakesmorelaborandtimetoseparatethericeovuminthetraditionalway
Inthisproject,anACmotor,ancylindricalwoodenpolehasbeenusedforthreshing.
Thethreshingmachinewasmadebyattachingcylindricalwoodtotheshaftofthe
motorandironnailsonit.Theadoptionofmechanicalmethodsissavingmoretime
andeffortrequiredwhiledoingthreshinginthetraditionalway
Rs.3,000/-
Empowered by Organized by

15. Problem Solving
तयारक- राजापूर हाय ू राजापूर. िज ् हा- र ािगरी I संपक- +91 9405592113
ई मे - rajapurhighschool1890@gmail.com
सुपारी सो णी यं
( )
BetelNutShellRemover
Empowered by Organized by
अडकी ा ा सहा ाने सुपारी सो ास जा वेळ व म ागतात.
एका ाकडी फळीवर टोकदार अँग ाव ा. े अर ुब ा सहा ाने टोकदार अँग वर यो
िठकाणी सुपारीवर दाब िद ा जाई असा साचा तयार क
े ा. टोकदार अँग वर सुपारी ठे वून साचाने
दाब िद ा असता सुपारी सो ी जाते. यामुळे वेळ व म दो ीच
ं ी बचत होते तसेच सुपारी
उ ादकांना या यं ाचा फायदा होतो.
७७०/- पये
सम ा:
Problem:
क :
Project:
एक
ू ण खच: TotalCost:
Ittakesmoretimeandefforttopeelthebetelnutusingtraditionaltool.
Themachineisbuiltforpeelingrawbetelnut.Thiswillbenefitbetelnutproducer.
IBTsectiondesignedsimplemachinetopeelshell.Inthissimplemachineboth
endsofhandleandbaseareconnectedforminghingethatispivotpoint.
Duetopivotmechanismittakelessefforttopeeltheshell.Thiswillhelpin
increasingproductivity.
Rs.770/-

16. Community Service
तयारक- ािम िववेकानंद िव ा य, असदे. िज ् हा- पुणे I संपक- +91 9764520125
ई मे - asadeschool@gmail.com
ओ ा (पा ाचा) नारळ सो णी यं
( )
CoconutPeelingMachine
Empowered by Organized by
हाळ सुरीने सो ताना हाता ा इजा हो ाची दाट ता असते.
आपणास माहीतच आहे की ओ ् या नारळाती पाणी हे एका स ाईन ा बाट ी माणे असते. परंतु
ा नारळाती पाणी काढणे णजे खूप कसरतीचे व धोकादायक असते. नारळातून नारळ पाणी
सहज काढ ासाठी IBT अंतगत अिभयांि की िवभागाती िविवध म ीन ा साहा ाने आ ी
हाळ सो ा प तीने सो ाचे यं बनव े . या यं ा ा वापराने हा ातून पाणी सहजपणे
काढणे होते.
१,०५०/- पये
सम ा:
Problem:
क :
Project:
एक
ू ण खच: TotalCost:
Thereisahighchanceofhandinjurywhilepeelingcoconut.
Asyouknow,thewaterinawetcoconutislikeasalinebottle.Butextractingthe
waterfromthatcoconutisverylaboriousanddangerous.Withthehelpofvarious
machinesintheengineeringdepartmentunderIBT,wemadecoconutpeeling
machineinasimplewaytoeasilyextractcoconutwaterfromcoconuts.Withthe
useofthismachine,itispossibletoremovewaterfromthecoconuteasily.
Rs.1,050/-

17. Design Thinking
तयारक- क
ै . सौ. आ. क
ृ . गोख े मा . िव ा य धाऊ व ् ी ता. राजापूर, िज. र ािगरी I संपक- +91 8329991254
ई मे - ksakgmv493@gmail.com
नारळा ा झाडावर चढ ाचे उपकरण
( )
CoconutTreeClimbingDevice
Empowered by Organized by
आम ा कोकणात नारळाची झाडे मो ा माणात आहे. नारळ काढ ासाठी झाडावर चढावे ागते
आिण हे काम खूप धोकादायक आहे.
थम दो ी ँड झाडा ा वायर रोप ा सहा ाने िफ क न खा ा ँड वर उभे रहावे
नंतर दो ी पायाने खा चे ँड वर ावे आिण नंतर वरचे ँड हाताने वर ावे. वायर रोप ा
न ी/खाच अस ् याने झाडा ा अडक
ू न राहते आिण माणूस ँडवर सहज उभा राहतो.
२५००/- पये
सम ा:
Problem:
क :
Project:
एक
ू ण खच: TotalCost:
Ourkokanisalandofcoconuttrees.Tocutcoconutsfromtreesonehastoclimb
thetreewhichisverydangerous.
Machineismainlyconsistingoftwoparts.Ahandleatthetopforhandgripanda
Padelbaseforstanding.Firstfixboththestandsaroundthetreewithwireropeand
standonthepadelbasethenslidehandleintheupwarddirectionbyhand.
ThenHangontothehandlegripandpullthepadelbaseupbysuchalternative
motion,onecaneasilyclimbacoconuttreeinminutes.
Rs.2500/-

18. Innovation
तयारक- ी. दादा महाराज नाटेकर िव ा य, िचख ी. िज ् हा- पुणे I संपक- +91 9720237388
ई मे -sdnpv2005@gmail.com
क
ं पो खत चाळणी यं
( S M )
Compost hivering achine
Empowered by Organized by
क
ं पो खत हाताने चाळ ासाठी अिधकचा वेळ, म लागतात तसेच पैसही खच होतात.
IBT अंतगत क
ं पो खत चाळणी यं तयार कर ात आ े . चाळणीचा आकार हा साधारण २५ बाय
१६ इंच इतका आहे. चाळणीला साखळी ा मदतीने र ा जोडले. हॉपर हे चाळणी ा खाली
जोडले आहे. चाळणीला मोटरचा शा जोडला आहे. ामुळे मोटर चालू क
े ावर चाळणीम े
क
ं पने िनमाण होतात. या क
ं पणामुळे क
ं पो खताती कचरा व खत वेगळे होते.
२७०० /- पये
सम ा:
Problem:
क :
Project:
एक
ू ण खच: TotalCost:
Ittakesmoretime,laborandmoneytomanuallysievescompost.
Inthisprojectsimple230VACmotorisusedtovibratemeshscreensoasto
sievecompost.Vibrationseparatesthenoncompostedresiduecompost.
Thecompostfallsthroughthesieveintothehoperiscollectedseparately.
Rs.2700/-

19. Technology Transfer
तयारक- सेवाधाम ट आ म ाळा माळे गाव ता. मावळ, िज. पुणे I संपक- +91 7620283924
ई मे - staasmalegaon@gmail.com
सायक कोळपे
(CycleKolape)
Empowered by Organized by
िपकाती तण खुरप ासाठी जा मजूर व वेळ ागतो.
याम े एक सायक चे चाक घेऊन चाका ा ए े ा ोखंडी हँड तयार क न ाव ा.
चाका ा पाठीमागे जमीन उकर ासाठी धारदार दात बसवून घेत ा. ा िपकाती तण काढायचे
आहे ा िपकात हे कोळपे हँड ा पकड
ू न हाताने दाब देऊन पुढे ढक ् याने दात जिमनीत दोन
इंच खो वर जाऊन तण िनघून येते. ामुळे कमी मात आिण कमी वेळे त खुरपणी होते.
२०००/- पये
सम ा:
Problem:
क :
Project:
एक
ू ण खच: TotalCost:
Ittakesmorelaborandtimetoweedthecrop.
Inthis,abicyclewheelwastakenandanironhandlewasattachedtotheaxleof
thewheel.Asharptoothwasinstalledbehindthewheeltodiguptheground.
Inthecroptobeweeded,byholdingthehandleandpushingforwardwithhand
pressure,thetoothgotwoinchesdeepintothesoilandpullouttheweeds.
Soweedingisdonewithlesslaborandlesstime.
Rs.2000/-

20. Affordable Technology
तयारक- सुमती बा वन, का ज. िज ् हा- पुणे I संपक- +91 9850976550
ई मे - sbskatraj@gmail.com
पयावरण पूरक ेणापासून पयायी इंधन तयार करणे
(DevelopmentofAlternativeFuelfrom
EnvironmentFriendlyCowdung)
Empowered by Organized by
पयावरणाचा हास कमी करणे वृ तोड थांबवणे, ेणापासून तयार होणा या इंधनाचा वापर करणे.
पयावरणाचा वृ तोड होत अस ् याने मो ा माणावर हास होत आहे. इंधनाची गरज भागव ासाठी
माणूस मो ा माणावर वृ तोडत आहे. यावर उपाय णून आ ी ेणापासून पयावरण पूरक असे
इंधन बनिव ाचे यं तयार क
े े आहे. याचा वापर हरी तसेच ामीण दो ीही िठकाणी क न
पयावरणपूरक इंधन बनिवता येई .
५०,०००/- पये
सम ा:
Problem:
क :
Project:
एक
ू ण खच: TotalCost:
Minimizeenvironmentaldegradationbystoppingdeforestationandmakingmore
useofcowdung-basedfuel.
Theenvironmentisbeingdegradedonalargescaleduetocuttingdownoftrees.
Maniscuttingdowntreesonalargescaletomeettheneedforfuel.Asasolution
tothis,wehavecreatedamachinetomakeeco-friendlyfuelfromdung.Itcanbe
usedinbothurbanandruralareastomakeeco-friendlyfuel.
Rs.50,000/-

21. Innovation
तयारक- ू इं ू कोिहंडे बु. िज ् हा- पुणे I संपक- +91 8080510267
ऊजा काय म चु ् हा
( Chulha)
EnergyEfficient
Empowered by Organized by
पारंपा रक चु ीचा वापर करत असताना होणा या धुरामुळे अनेक आजारांना तोड
ं ावे ागते.
तसेच मो ा माणात ाक
ु ड-फाटा वापर ा जातो.
IBT अंतगत अिभयांि की िवभागात िविवध साधनांचा वापर क न ऊजा काय म चु ् हा तयार
कर ात आ ा. दहन क ाम े इंधनाचे पूणपणे न होते व िचमणीमुळे आग वर पयत पोहोचते.
तसेच यो विट े न व थेमुळे याम े धूर तयार होत नाही. पारंपा रक चु ीपे ा याम े
१८ ते २५ ट े इंधनाची बचत होते.
१००/- पये
सम ा:
Problem:
क :
Project:
एक
ू ण खच: TotalCost:
Manydiseasesarefacedduetothesmokethatoccurswhileusingthetraditional
stove.Also,alargeamountofwoodisused.
Thisstoveburnsfuelveryefficientmannerduetoitsconstructionforairflow.
Tomakethisstovediscardedoilcanswereused.Canisusedtomakeouterbody,
Chimney,combutionchamberandpotsupports.Itsaves18to25percentmore
fuelthanaconventionalstove.
Rs.100/-

22. Innovation
तयारक- ू इं ू , धामारी. िज ् हा- पुणे I संपक- +91 9890868219
ई मे -nesdhamari101@gmail.com
रासायिनक खते टाकणी यं
(FertilizerDispenserMachine)
Empowered by Organized by
पारंपा रक प तीने िपकां ा खोडाजवळ खत टाकताना जा वेळ व म ागतात.
एक आयताक
ृ ती साचा तयार क
े ा. ावर पाईप जोड े ा एक ाकडी बॉ जोड ा. यो माणात
खत पाईप ारे बरोबर खोडाजवळ जाई यासाठी व था क
े ली. तसेच वाहतूक कर ासाठी या
सा ा ा चाक
े ाव ी. हाता ा सहा ाने यं पुढे ढक त असताना ेक दाब ा असता पाईप ारे
खत िपका ा खोडाजवळ टाक े जाते.
६२०/- पये
सम ा:
Problem:
क :
Project:
एक
ू ण खच: TotalCost:
Ittakesalotoftimeandefforttoputfertilizernearthestemsofcropsinthe
traditionalway.
Arectangularstructurewasfabricated.Awoodenboxwithapipeattachedtoit
isaddedtoit.Arrangementsweremadetoensurethattherightamountoffertilizer
goestotherightstemthroughthepipe.Alsoattachedwheelsstructuretomake
transportationeasy.Whenthebrakeisapplied,thefertilizerisdumpednearthe
stemofthecropthroughapipe.
Rs.620/-

23. Innovation
तयारक- पुन था समरसता गु क
ु म, िचंचवड. िज ् हा- पुणे I संपक- +91 9766202869
ई मे - gurukulam.pune@gmail.com
कपडे सुकव ाचे ँड
( )
FoldableClothHanger
Empowered by Organized by
िनवासी शाळे ा वसितगृहात कपडे सुकव ासाठी जागेची कमतरता.
े अर ुब ा सहा ाने एक चौकोनी ँड तयार क
े े . ा ा वरील बाजूस फो ् ड करता
येती अ ा प तीने पाईप ाव ात आ े . बाहेर खेच ावर क
े े असता ावर कपडे सुकायला
टाकता येतात. वापर ानंतर पु ा फो ् ड क न ठे वता येते.
६२०/- पये
सम ा:
Problem:
क :
Project:
एक
ू ण खच: TotalCost:
Lackofspacetodryclothesinaresidentialschool
Withthehelpofsquaretubestandismade.Infrontofthestandfoldable
arrangementofpipesismade.Thissetupcanbeunfoldfoldtosavespace.
ThisisproblemsolvingsolutiondevelopbyIBTstudents
Rs.620/-

24. Useful Technology
तयारक- क
ै . सौ. िवजया गोपा गांधी आ म ाळा, उतेखो ता. माणगाव, िज. रायगड I संपक- +91 9922736156
ई मे - mangaonschool@gmail.com
अ पदाथ वाढ ासाठीची ॅन
( )
FoodServingCart
Empowered by Organized by
आम ा आ म ाळे त एकावेळी ४००-४२५ िव ाथ जेवणासाठी एका हॉ म े बसतात. कमचा यांना
जेवण वाढताना भर े ी बाद ी ेक वेळी उच ावी ागते.
दीड बाय दोन फ
ु टां ा आयताक
ृ ती े म ा खालील बाजूने चाक
े जोडली. दोन बाद ा सहज बसतील
अशा प तीचे ँड वेलिडंग ा सहा ाने े मवर तयार क
े ले. े म ा खाल ा बाजूला चाक
े जोडुन
ं
गाडी तयार क
े ली. गाडीला ढकल ासाठी हॅडल जोडला. आता कमचा यांना वाढ ासाठी ेक वेळी
बाद ी उच ावी ागत नाही.
१५००/- पये
सम ा:
Problem:
क :
Project:
एक
ू ण खच: TotalCost:
Inourashramschool,400-425studentssitinahallformealsatatime.Employees
havetopickupthebucketeachtimethefoodisserved.
Wheelsattachedtothebottomoffabricatedrectangularframeofoneandhalf
bytwofeetinlength.Twocircularstandswerefabricatedontheframethatcan
holdtwobucketseasily.Nowemployeesdon'thavetoliftthebucketeverytime
togetaraise.
Rs.1500/-

25. Useful Technology
तयारक- हनुमान मा िमक िव ा य िनमगाव भोगी, िज ् हा- पुणे I संपक- +91 9527238610
ई मे -hanumanmvidhyalaya@gmail.com
गॅस गळती अ ाम
( )
GasLeakageAlarm
Empowered by Organized by
गॅस गळती मुळे घराम े / दुकानांम े अपघाताचा धोका िनमाण होतो.
गॅसम े गळतीमुळे अनेकदा अपघात होत असतात. हे अपघात रोख ासाठी होणारी गॅस गळती
समज ासाठी एम कयू ०५ हा से र वापर ा आहे. हा से र ए पी जी गॅस ी संवेदन ी आहे.
या से र ा मदतीने िनमाण झा े ् या िस मुळे र े मोड
ू काया त होऊन बझर वाजतो.
१२००/- पये
सम ा:
Problem:
क :
Project:
एक
ू ण खच: TotalCost:
Gasleakageposesariskofaccidentsinhomes/shops
WhenthissystemdetectsLPGgas,italertsusbyturningontheLEDandBuzzer.
ThekeycomponentsaretheMQ2gassensormodule.TheMQ6isagassensor
module,whichcansenseLPG.
Rs.1200/-

26. Innovation
तयारक- आद िव ा य अंबो ी, िज ् हा- पुणे I संपक- +91 7721091385
ई मे - avamboli01@gmail.com
धा उफणणी यं
( )
GrainWinnowingMachine
Empowered by Organized by
लहान शेतक यांना वसाियक उफणणी यं आणणे परवडत नाही.
धातूचे र बनवून ाला एका बाजूने दोन ए झॉ फ
ॅ न जोड ात आले आहेत. दो ी फ
ॅ न
एसी हो ेजवर काया त होतात वर लावले ा होपर ा मा मातून धा टाकले जाते.
धा खाली पडत असताना ातील कचरा वेगळा होतो व धा वेगळे होते
४२००/- पये
सम ा:
Problem:
क :
Project:
एक
ू ण खच: TotalCost:
Smallfarmerscannotaffordtobringinacommercialwinnowingmachine.
Twoexhaustfanshavebeenattachedtoonesidebymakingametalstructure.
BoththefansareactivatedontheACvoltage,thegrainispouredthroughthe
hoppermountedonthetop.Asthegrainfallsdown,thewasteandgrainis
separated.
Rs.4200/-

27. Innovation
तयारक- ी ी िव ा य हसुर खुद, िज ् हा- को ् हापूर I संपक- +91 9561135373
ई मे -laxmihasur@gmail.com
मानवी उजवर चा णारा िम र
( )
HumanPoweredMixer
Empowered by Organized by
वीज भारिनयमनाची सम ा आहे. दीघकाळ वीज उप नसते.
गावाम े िवजेची सम ा आहे ामुळे िवद् युत उपकरणे वापरता येत नाही. ापैकी वापरात नसले ा
िगयर बॉ चा वापर क न िम र सु कर ात आला. याम े ोहारा ा भा ा म े वापर ात
येणारा िगयर बॉ िम र ा ा ा मदतीने जोड ा. िगयर बॉ हँड ा मदतीने िफरव ा
असता िगयस मुळे िम र ा पा ा ा गती िमळते.
१९००/- पये
सम ा:
Problem:
क :
Project:
एक
ू ण खच: TotalCost:
Thereisaproblemofpowerloadregulation.Electricityisnotavailableforalongtime.
Thereisanelectricityprobleminthevillagehenceelectricalappliancesarenot
abletouse.Outofthemthemixerwasstartedusinganoldgearbox.Inthis
project,thediscardedgearboxisattachedtothemixerwiththehelpofashaft.
Gearisoperatedmanuallywitchrotatesmixerbladedfurther.
Rs.1900/-

28. कोण ाही मि नम े बेअ रंग बसवताना ित ा हातोडीने ठोकावे ागते ामुळे बेअ रंग वाक ाची
ता असते.
ा ची बेअ रंग काढताना ित ा हातोडी ा सहा ाने ठोक
ू न काढावे ागते. हातोडी ा सहा ाने
ा ची बेअ रंग काढ ी तर ा ा गाळा पड ाची जा ता असते व यामुळे बेअ रंग
खराब देखी होऊ कते. या सम ेचा िवचार क न आ ी हायडाि कचा वापर क न बेअ रंग
काढ ासाठी व घा ासाठी म ीन बनिव े . वरी सम ा सोडिव ासाठी IBT अंतगत
अिभयांि की िवभाती िविवध म ीन ा सहा ाने हायडाि क बेअ रंग पु र म ीनची िनिमती क
े ी.
Problem Solving
हायडाि क बेअ रंग पु र
(HydraulicBearingPuller)
३,०००/- पये
सम ा:
Problem:
क :
Project:
एक
ू ण खच: TotalCost:
Wheninstallingabearinginanymachine,ithastobehammeredthereforethe
bearingispronetobending.
Whileremovingtheshaftbearing,ithastobefixedwiththehelpofahammer.
Iftheshaftbearingisremovedwiththehelpofahammer,theshaftismorelikely
tobecomelodgedandthismayalsodamagethebearing.Consideringthisproblem,
wemadeamachineforremovingandinsertingbearingsusinghydraulics.
Tosolvetheaboveproblemhydraulicbearingpullermachinewasdeveloped
underIBTwiththehelpofvariousmachinesfromengineeringdepartment.
Rs.3,000/-
Empowered by Organized by
तयारक- ता ा उमाजी नाईक िव ा य, िभवडी. िज ् हा- पुणे I संपक- +91 9850877787
ई मे - umajihs@gmail.com

29. STEM Education
तयारक- ोकनेते दादा जाधवराव मा िमक िव ा य, िहंगणगाव. िज ् हा-पुणे I संपक- +91 8668568277
ई मे - rpansare43@gmail.com
ोखंडी बार वाकिव ाचे यं
( )
IronBarBendingMachine
Empowered by Organized by
वक ॉपम े तसेच घराचे बांधकाम करत असताना ोखंडी बार वाकिवणे अवघड असते.
वक ॉप म े कोण ाही कारची ोखंडी व ू वाकवायची असे तर ासाठी भरपूर बळ ावावे
ागते. ोखंड वाकिवताना भरपूर ास होतो. घराचे बांधकाम करताना मो ा माणावर ोखंडी
स ांना वेगवेगळे आकाराम े वाकवावे ागत असते यासाठी हे यं एकदम उ म व कमी वेळे त
काम करणारे यं आहे.
६३०/- पये
सम ा:
Problem:
क :
Project:
एक
ू ण खच: TotalCost:
Itisdifficulttobendironbarsintheworkshopaswellasduringhouseconstruction.
Bendinganytypeofironintheworkshoprequiresalotofforce.Bendingironisa
lotoftrouble.Thismachineisverygoodandworksinlesstimeasalargenumber
ofironbarshavetobebentintodifferentshapeswhilebuildingahouse.
Rs.630/-

30. Prototype
तयारक- राक
े जैन िव ामंिदर, ि वकर. िज ् हा- रायगड I संपक- +91 9833677050
ई मे - rjmvshivkar@gmail.com
े जर अ ाम सुर ा यं
( )
LaserAlarmSecurityDevice
Empowered by Organized by
कामािनिम पती – प ी बाहेर असतात. अ ा वेळी मा म ेची, घराची व मु ांची सुरि तता सतत
भेडसावत असते.
सुरि ततेची सम ा सतत भेडसावत असताना IBT अंतगत उजा आिण पयावरण िवभागात े जर
अ ाम सुर ा यं तयार कर ात आ े . याम े LDR से र चा वापर कर ात आ ा आहे.
े जर ाइटचा का LDR से र वर पडतो. का ा ा म े काही आ ् यास बजर वाजतो. हे
यं घरात बसिव ् यास घरात क
ु णी वे क
े ् यास यं णा काया त होऊन बझर वाजतो.
२५० /- पये
सम ा:
Problem:
क :
Project:
एक
ू ण खच: TotalCost:
Nowadaysbothhusbandandwifegoouttowork.Insuchcase,thesecurityissue
ofproperty,homeandchildrenisconstantlyfaced.
LaseralarmsafetydevicewasdevelopedunderIBTinthedepartmentofEnergy
andEnvironmentasthesafetyproblemwasconstantlyfaced.ItusesLDRsensor.
ThelightfromthelaserlightfallsontheLDRsensor.Ifsomethingcomesin
betweenthelight,thebuzzerstartsmakingnoise.Whenthisdeviceisinstalled
inthehouseandifsomeoneentersthehouse,thesystemisactivatedandthe
buzzermakesnoise.
Rs.250/-

31. Problem Solving
तयारक- ोकमा िटळक िव ा मंिदर िचख गाव ता. दापो ी, िज. र ािगरी I संपक- +91 9421232968
ई मे - contact@loksadhana.org
ाती हेड ॅ
( )
LowCostHeadLamp
Empowered by Organized by
आम ा कोकणात ेतकरी कधी-कधी भात कापणी रा ी ा अंधारात करतात बॅटरी अस ी तरी
ितचा का कामा ा िठकाणी पडत नाही.
यासाठी आ ी एक हो ् डर घेऊन ा ा इ ॅ ीक रबर बॅ ाव ा जेणेक न डो ावर/
कपाळावर तो ावता येई . तसेच हो ् डर म े एक रचाजब ए .ई.डी ब ् ब ाव ा ामुळे
ब ् ब साठी वीजेची ची आव यकता नाही. ेतक यांना अंधारात आप ी कामे सहजग ा करता
येऊ ाग ी आहे. मॉिनग वॉक, रा ीची मासेमारी, सायकि ं ग या कामासाठी फायदे ीर.
३६०/- पये
सम ा:
Problem:
क :
Project:
एक
ू ण खच: TotalCost:
InKonkanfarmerssometimesharvestpaddyinthedarkatnighteventhough
therearebatteries,itslightdoesnotshineontheactualworkplace.
Forthiswetookaholderandattacheditwithanelasticrubberbandsothatit
canbeplacedonthehead/forehead.Also,arechargeableLEDbulbisinstalled
intheholder,sothereisnoneedforelectricityforthebulb.Farmersareableto
dotheirworkeasilyinthedark.Goodformorningwalk,nightfishing,cycling.
Rs.360/-

32. Skill Development
तयारक- आद ा ा नागज ता. कवठे महांकाळ, िज. सांग ी I संपक- +91 9421183611
ई मे - apn.nagaj@gmail.com
कमी खच क कडबा क
ु ी
( )
LowCostKadbaKutti
Empowered by Organized by
बाजारात महागा ा कडबा क
ु ी म ीन आहेत अ ् पभूधारक ेतक यांना िवकत ाय ा परवडत नाही.
याम े एक ोखंडी ँड तयार क न ावर वापरात नस े ी मोटार बसिव ी आिण ा ा कडबा
काप ासाठी पाते तयार क न जोड े . मोटर चा ू क
े ी की पाते िफरते आिण चारा आतम े टाक ा
असता ांचे बारीक-बारीक तुकडे होतात. संर णासाठी पा ावर जाळी बसिव ी. ॅ प मटे रय
पासून ही कडबा क
ु ी म ीन तयार क
े ी.
६७८०/- पये
सम ा:
Problem:
क :
Project:
एक
ू ण खच: TotalCost:
ThereareexpensiveKadabaKuttimachinesinthemarketwhichthesmallholder
farmerscannotaffordtobuy.
Inthisanironstandwasmadeandanunusedmotorwasmountedonitandthen
attachedthekadba/foddercuttingpanforcuttingthekadba.Whenthemotoris
turnedon,thecuttingpanrotatesandwhentheforageisputinside,itischopped
intofinepieces.Anetisinstalledonthecuttingpanforprotection.
Thiskadabakuttimachineismadefromscrapmaterial.
Rs.6780/-

33. Useful Technology
तयारक- आनंदराव पाटी ा ा बे े वाडी, िज ् हा- को ् हापूर I संपक- +91 8698271571
ई मे -bvapbelewadi@gmail.com
कमी खचाती टेड िम
( )
LowCostTradeMill
Empowered by Organized by
इ े क टेडिम महाग आहे. तसेच िवजेची देखी सम ा आहे.
ायामाची सम ा दू र कर ासाठी IBT अंतगत अिभयांि की आिण उजा – पयावरण िवभागात
कमी खचाती टेड िम तयार कर ात आले. या क ् पाम े बॉ िबय रंगचा वापर रोटे न
टक ा िफरव ासाठी कर ात आ ा आहे. टॅक बनव ासाठी ाकडा ा प ा व िगरणीचा प ा
वापर ा आहे. आपण िकती अंतर चा ो व िकती वेगाने चा ो हे समज ासाठी ीड मीटर
बसव ात आ ा आहे.
५५०० /- पये
सम ा:
Problem:
क :
Project:
एक
ू ण खच: TotalCost:
Theelectrictreadmillisexpensive.Thereisalsoaproblemofelectricity.
Inthisprojectballbearingisusedtodrivetherunningbelttrack.Trackismade
byusingnarrowwoodenplanksandbelt.Speedometeranddynamoisattached
tomeasurespeedandtogenerateelectricityrespectively.
Rs.5500/-

34. Innovation
तयारक- ू इं ू मा ं जी, िज ् हा- पुणे I संपक- +91 9822968927
ई मे -marunjischool@gmail.com
बीज पेरणी यं
( S M )
Seed owing achine
Empowered by Organized by
सतत खा ी वाक
ू न बीज पेरणी क
े ् याने पाठ दुखीची सम ा िनमाण होऊन काय मतेवर प रणाम
होतो. अिधक वेळ, पैसा खच होतो.
या क ् पाम े सायक ा चाका ा दुसरे हान चाक जोड
ू न ए ा साहायाने दोन गो ाकार
फ ा ावर िछ आहेत एकमेकांवर समांतर जोड ा आहेत. जस जसे आपण पुढे पुढे सरक
ू तस
तसे ातून बी खा ी रबरी नळी ारे जिमनीवर पडते. मागे जोड े ् या फळीमुळे ावर माती
पसरव ी जाते. या यं ामुळे वेळे ची मो ा माणात बचत होते.
२२००/- पये
सम ा:
Problem:
क :
Project:
एक
ू ण खच: TotalCost:
Constantlybendingdownandsowingseedscausesbackpainandaffects
performance.Moretime,moneyisspent.
Inthisproject,anothersmallwheelisattachedtothecyclewheelwiththe
helpofAxle,twocircularplanksonwhichtheholesaredrilledattachedparallel
toeachother.Aswemoveforward,theseedsfalltothegroundthroughaplank,
rubbertube.Thesoilisspreadonthefollenseedduetotherectangularplank
attachedtotheback.Thismachinesavesalotoftime.
Rs.2200/-

35. STEM Education
तयारक- संत यादवबाबा िव ा य, ि ंदवणे. िज ् हा- पुणे I संपक- +91 7020627210
ई मे - santyadavbaba2006@yahoo.in
धा टोकण यं
( )
SeedSowingMachine
Empowered by Organized by
प रसराती ेतात ामु ाने मका, हरभरा यासार ा िपकांचे टोकण क
े े जाते. टोकण कर ासाठी
मजुरांची कमतरता भासते.
टोकण प तीने िपक पेरत असताना मजुरांची कमतरता भासते. मजुरांनी टोकण प तीने पेर े े
िबयाणे खो वर जात नाही. ामुळे प ी पेर े े धा खातात. यावर उपाय णून IBT अंतगत
अिभयांि की िवभागात धा पेरणी / टोकण यं तयार कर ात आ े . या यं ामुळे धा खो वर
पेर े जाते. तसेच िवि अंतरावर ाव े ् या रॉडमुळे समान अंतरावर पेरणी क
े ी जाते. तसेच
कमी मजूर व कमी वेळे त पेरणी क
े ी जाते.
२००/- पये
सम ा:
Problem:
क :
Project:
एक
ू ण खच: TotalCost:
Cropslikemaizeandgramaremainlygrowninthefieldsinthearea.Thereseems
tobeashortageoflabortodothebiting.
ThereisashortageoflaborerswhenthecropissownbytheTokanmethod.
TheseedsownbyTokenmethodbythelaborersdoesnotgodeep.Sothebirds
eatthesowngrains.UndertheEngineeringsectionasasolutionagrainsowing
machinewasprepared.Withthismachine,thegrainissowndeep.Also,dueto
therodsplantedatacertaindistance,sowingisdoneatthesamedistance.
AlsolesslaborandlessSowingisdoneintime.
Rs.200/-

36. Community Service
तयारक- िहरकणी िव ा य गावडेवाडी ता. आंबेगाव, िज. पुणे I संपक- +91 9860812692
ई मे - hvgawadewadi@gmail.com
धार ावणी यं
( )
SharpeningMachine
Empowered by Organized by
ेती उपयोगी ह ारे जसे कडबाक
ु ीचे पाते, िवळा, क
ु हाड, कोयते, सूरी यांना धार ाव ाची गावात
सोय नाही, १० िकमी. अंतरावर जाऊन २५ ते ४० . इतका खच ती ह ारासाठी येतो.
े अर पाईप ा सहा ाने वेि ् डंग तं ान वाप न एक चौकोनी ोखंडी ँड तयार क
े े .
मोटर ा ायिडंग चाक जोड े आिण वायर ारे जोडणी क
े ी. च चा ू क
े ् यावर ायिडंग चाक
िफरते आिण ावर ह ारा ा पा ांना धार ावता येते. गावाती , वाडी-व ी वरी ेतक यांना
ां ा ह ारांना आता ाळे त धार ावून िद ी जाते.
७५०/- पये
सम ा:
Problem:
क :
Project:
एक
ू ण खच: TotalCost:
Thereisnofacilityforsharpeningagriculturaltoolslikehoe,sickle,axe,knife,etc
invillageandtodothiswork10kmsdistancehastocoverandspend25-40Rs.
pertool.
Squareironstandwascreatedusingweldingtechnologywithsquarepipe.
Agrindingwheelisattachedtothemotorandconnectedbywire.Whenthe
switchisturnedon,thegrindingwheelrotatesandthetoolbladescanbe
sharpenedonit.Farmersinvillage,cannowgettheirtoolssharpenedinschools.
Rs.750/-

37. STEM Education
तयारक- नरिसंह िव ा य, ताथवडे. िज ् हा- पुणे I संपक- +91 9623587437
ई मे - nvtathawade@gmail.com
ाट टोपी
( )
SmartCap
Empowered by Organized by
उ ा ाम े मो ा माणाम े ऊन असते, हवा कमी असते.
उ ा ाम े जा माणाम े ऊन असते. तसेच उ तेमुळे हवा देखी कमी माणाम े असते.
या सम ेचा िवचार क न आ ी यावर उपाय णून व उ ापासून सुर ा ावी तसेच तोड
ं ा ा थंड
हवा ागावी णून सौर उजचा वापर क न ही ाट सौर टोपी तयार क
े ी आहे. ा टोपीचा
उपयोग उ ाम े काम करणा या कामगारांसाठी िक
ं वा इतरांसाठी देखी होऊ कतो. तसेच या
टोपीतून मोबाई देखी चािजग करता येतो. ही सम ा सोडिव ासाठी IBT अंतगत उजा-पयावरण
िवभागाती िविवध म ीन ा सहा ाने ाट टोपीची िनिमती क
े ी.
२००/- पये
सम ा:
Problem:
क :
Project:
एक
ू ण खच: TotalCost:
Insummerthereisalotofsun,lessair.
Insummerthereismoreheatandairisalsoless.Consideringthisproblem,
wehavecreatedthissmartsolarcapusingsolarenergytoprotectfromsunand
keepthefacecool.Thiscapcanalsobeusedforworkersworkinginthesun.
Mobilecanalsobechargedthroughthiscap.Tosolvetheproblemofheat,IBT
studentsdevelopedasmartcapwiththehelpofvariousmachinesintheenergy-
environmentsection.
Rs.200/-

38. Experimentation
तयारक- उ ष मा िमक िव ा य सांगो ा ता. सांगो ा, िज. सो ापूर I संपक- +91 9898823532
ई मे - uprathmik@gmail.com
ाट िचमणी
( )
SmartChimney
Empowered by Organized by
गृह आरो िवभागात िविवध पदाथ तळताना, ि जिवताना, भाजताना, फोडणी देताना खूप धूर होतो
ामुळे आ ा ा ास होतो.
यासाठी आ ी सुतारकामात एक ाकडी पाट बनवून ा ा वर ा बाजू ा बाद ी ा आत एक
एकझॉ फ
ॅ न बसिव ा आिण फ
ॅ न ने खेच े ी हवा खडकी बाहेर ने ासाठी ए . बो ारे एक
पी ीसी पाईप ाव ा. ाकडी पाटावर गॅस ठे ऊन गॅस वर खा पदाथ तयार करताना ती हवा
एकझॉ फ
ॅ न ने पी ीसी पाईप ारे खडकी बाहेर जाते.
१६५०/- पये
सम ा:
Problem:
क :
Project:
एक
ू ण खच: TotalCost:
Inthehomehealthdepartment,thereisalotofsmokewhilefrying,cooking,
roasting,fryingvariousfoods,sowefacealotofissue.
Forthiswemadeawoodenboardincarpentryandfixedanexhaustfaninsidethe
bucketatthetopandmadeLshapedoutlettodrawtheairoutwiththehelpoffan
throughthewindow.APVCpipeisfittedthroughthebower.Whencookingfood
ongasbyplacinggasonawoodenboard,theairgoesoutthewindowthroughthe
PVCpipewiththehelpofexhaustfan.
Rs.1650/-

39. STEM Education
ाट ॉक यं णा
( )
SmartLockSystem
Empowered by Organized by
ाळे ती ऑफीस म े मह ाची कागदप े असतात, ऑिफसम े क
ु णाचीही ये-जा होऊ नये
तसेच ऑिफस ा सुर ा असणे गरजेचे आहे.
आरडीनो उनो, की-पॅड, सव मोटर, LCD िड े , अडॅ र यांची वायर ा सहा ाने जोडणी क न
सिकट तयार क
े े . आिण ते ाळे ती ऑफीस ा दरवाजा ा बसिव े . याम े आिदनीला अशा
प तीने कोड क
े ले आहे की कीपॅड वर पासवड टाकला की िड े वर िदसतो. अजूक पासवड
असेल तरच दरवाजा उघडला जातो ामुळे ऑिफसम े कोणालाही दरवाजा उघड
ू न जाता येत नाही.
१५४८/- पये
सम ा:
Problem:
क :
Project:
एक
ू ण खच: TotalCost:
Thereareimportantdocumentsintheschooloffice,nooneshouldbeallowedto
comeandgointheofficeanditisnecessarytohavesecurityintheoffice.
ArduinoUno,key-pad,servomotor,LCDdisplay,adapterareconnectedwithwires
toformsacircuit.ItArduinoiscodedinsuchawaythatapasswordisenteredon
thekeypadthatappearsonthedisplay.Thedoorisopenedonlyifthereunique
passwordisentered,sonooneintheofficecanopenthedoor.
Rs.1548/-
तयारक- िहरकणी िव ा य गावडेवाडी ता. आंबेगाव, िज. पुणे I संपक- +91 9860812692
ई मे - hvgawadewadi@gmail.com

40. Innovation
तयारक- राजापूर हाय ू राजापूर. िज ् हा- र ािगरी I संपक- +91 ९४०५५९२११३
ई मे - rajapurhighschool1890@gmail.com
ाट मॉप
( )
SmartMop
Empowered by Organized by
हाताने फर ी पुसताना पारंप रक प तीत जा वेळ व म ागतात.
या क ् पाम े ेक व ेक वायर ा सहा ाने े पंप काया त क न पाणी फवार े जाते.
हा सेटअप एक पाईप ा जोड ा आहे. पाईप ा खा ा बाजू ा फरशी पुस ासाठी मोप जोड ा
आहे. फर ी पुसताना हवे ते ा पाणी फवारता येते. ामुळे वेळपण वाचतो व पा ाची पण बचत होते.
७९२/- पये
सम ा:
Problem:
क :
Project:
एक
ू ण खच: TotalCost:
Thetraditionalmethodtakesmoretimeandefforttowipethefloorwithhands
Inthisproject,waterissprayedbyoperatingaspraypumpwiththehelpofbrakes
andwire.Thissetupisconnectedtoapipe.Amopisattachedtothebottomofthe
pipetowipealot.Thissavestimeandwaterusage.
Rs.792/-

41. Innovation
तयारक- आद िव ा य अंबो ी, िज ् हा- पुणे I संपक- +91 7721091385
ई मे - avamboli01@gmail.com
ाट बुजगावणे
( )
SmartScareCrow
Empowered by Organized by
जे ा शेताम े कणसांना धा लागायला लागते ते ा पशुप ांमुळे धा ाची मो ा माणात
नासाडी होते
या क ् पाम े टायमर सिकट ा मदतीने ठरािवक वेळे नंतर डीसी मोटर ऑन क
े ी जाते.
मोटरचा ा िगअर ा जोड ा अस ् याने यांि क हा चा ी होतात. िविवध आवाजांसाठी याम े
म ् टीपपज ू टू थ ीकर वापर ात आ ा आहे.
४२००/- पये
सम ा:
Problem:
क :
Project:
एक
ू ण खच: TotalCost:
Whenthegrainsstartsgrowinginthefield,thereisahugewastageofgraindue
totheanimalsandbirds.
InthisprojecttheDCmotoristurnedonafteracertaintimewiththehelpofa
timercircuit.Mechanicalmovementsoccurastheshaftofthemotorisattachedto
thegear.Itusesamultipurposebluetoothspeakerforvarioussounds.
Rs.4200/-

42. Skill Development
तयारक- ी हनुमान ू इं ु , वळसंग. िज ् हा-सांग ी I संपक- +91 9420453388
ई मे - shnes1980@gmail.com
सोफा कम डायिनंग टेब
( )
SofaCumDiningTable
Empowered by Organized by
जागे ा कमतरते अभावी दैनंिदन वापराती व ू घरात ठे वणे अ होते.
वाढ ा ोकसं ेमुळे घरांचा आकार हान झा ा आहे. यामुळे घरात कमी जागेत जा ीत जा
व ू ठे वा ा ागतात. ही गरज ात घेऊन कमी जागेत बसे असा सोफा कम डायिनंग टेब
तयार कर ात आ ा. गरजेनुसार याचा वापर करता येतो. फो ् ड क
े ् यास सोफा णून वापर
करता येतो तर ओपन क
े ा असता डायिनंग टेब णून वापरता येतो.
३५००/- पये
सम ा:
Problem:
क :
Project:
एक
ू ण खच: TotalCost:
Duetolackofspace,itisimpossibletokeepdailyuseitemsinthehouse.
Duetotheincreasingpopulation,thesizeofthehouseshasbecomesmaller.
Duetothis,maximumitemshavetobekeptinlessspaceinthehouse.
Keepingthisneedinmind,thesofacumdiningtablewasdesignedtofitina
smallspace.Itcanbeusedasneeded.Whenfoldeditcanbeusedasasofaand
whenopeneditcanbeusedasadiningtable.
Rs.3500/-

43. Useful technology
तयारक- पुन था समरसता गु क
ु म, िचंचवड. िज ् हा- पुणे I संपक- +91 9766202869
ई मे - gurukulam.pune@gmail.com
सौर वाळवणी यं
( )
SolarDryer
Empowered by Organized by
ाळे त िनयिमत होणा या काय मात वापर े ी फ
ु े तसेच उर े ा भाजीपा ा वाया जातो.
अँग ा व ायवूड ा सहा ाने चौकोनी पेटी तयार क
े ी. पेटी ा काळा रंग िद ा. पेटी ा वरी
बाजूस पॉ ीकाब नेट ीट बसव े . सूयाची िकरणे पॉ ीकाब नेट ा मदतीने बॉ म े साठवून ठे व ी
जातात का ा रंगामुळे सौर ऊजचे पांतर उ ता ऊजत होते आिण फ
ु े व भा ा वाळव ् या जातात.
४०००/- पये
सम ा:
Problem:
क :
Project:
एक
ू ण खच: TotalCost:
TheflowersusedinregularschooleventsandTheremainingvegetablesarewasted.
SolardryerAwoodenboxisdesignedwithaslope.Atransparentpolycarbonate
lidisusedasacoverfromtopside.Sheetwillallowssunlighttopassin.
Whereheatwillbegeneratedduetosunlight.SmallholesWindowsismadeto
circulateairflow.
Rs.4000/-

44. Innovation
तयारक- ानसंविधनी िव ा य, ि रवळ. िज ् हा- सातारा I संपक- +91 9960354556
ई मे - dnyanshirwal@ridiffmail.com
सौर उजवर चा णारा क
ु र LED सोबत
( )
SolarPoweredCoolerWithLED
Empowered by Organized by
ामीण भागात वारंवार वीजपुरवठा खंिडत होतो. ामुळे िव ा ाना अ ासात अडथळा िनमाण होतो.
ामीण भागात िवजेची सम ा वारंवार सतावत असते. तसेच सव ोकांकडे पयायी व था उप
नसते. ही सम ा ातघेऊन IBT अंतगत उजा आिण पयावरण िवभागात सौर उजवर चा णारा
क
ु र LED सोबत तयार कर ात आ ा. हा क
ु र ४ ते ५ तास चा तो. ामुळे िव ा ाची अडचण
सोडव ात मदत होते.
३९००/- पये
सम ा:
Problem:
क :
Project:
एक
ू ण खच: TotalCost:
Inruralareastherearefrequentpoweroutages.Soobstructionoccursinstudies
ofstudents.
Electricityisafrequentprobleminruralareas.Alsoanotherarrangementisnot
convenientforeveryonehencetheEnergyandEnvironmentsectionstudents
underIBTconsideredthisissueandfoundasolution.Asolarpoweredcooler
alongwithLEDwasbuiltinthesection.Thiscoolerrunsfor4to5hours.
Ithelpsinsolvingtheproblemofstudents.
Rs.3900/-

45. Skill Development
प ा डबे र
( )
SteelCanCrusher
Empowered by Organized by
थंड ीतपेयां ा प ाचे छोटे डबे र ावर आजूबाजू ा नेहमी पडतात, ॅ प रॅ ी म े आ ी ते
जमा क
े ् यावर ांनी खूप जागा ाप ी.
यासाठी ½ एच. पी मोटर (१४५० rpm), बे ् ट, पु ी, ोखंडी अॅग , सायक ची रीम व चेन इ. सािह
वाप न रचना क
े ी. प ाचे डबे ठे व ासाठी ाकडी पेटी क
े ी. जे ा मोटार चा ू क
े ी जाते ते ा
चाक िफरते आिण ाबरोबर एक ा िफ न ड ावर आदळतो आिण डबा दाब ा जातो.
साधारण ८० ते ९० िक. ॅ इतका दाब ड ावर पड
ू न डबा होतो.
३५००/- पये
सम ा:
Problem:
क :
Project:
एक
ू ण खच: TotalCost:
Smallcartonsofcolddrinksareseenonthestreetsallthetime,theytookupalot
ofspace,wecollectedthematthescraprally.
Structureisdesignedusing H.Pmotor(1450rpm),belt,pulley,iron,angle,
½
bicycle,rim,andchainetc.Awoodenboxismadetokeepthecartons.
Thecrusherisdesignedtooperateoncrankandlevermechanism.Thepowerfro
theoperationofthecrusheristakenfromelectricalmotor.About80to90kg
pressurefallsontheboxandcrushesthebox.
Rs.3500/-
तयारक- उ ष मा िमक िव ा य सांगो ा ता. सांगो ा, िज. सो ापूर I संपक- +91 9898823532
ई मे - uprathmik@gmail.com

46. Problem Solving
तयारक- राधा पु षो म पटवधन मा िमक िव ा य क
ु ध, िज. र ािगरी I संपक- +91 7666390314
ई मे - rppmvk@reddifmail.com
आं ाचा प ् प ढवळ ासाठीचे उपकरण
( )
StirrerForMangoPulp
Empowered by Organized by
आंबा मावा बनिवताना आं ाचा प ् प गॅसवर आटिवताना तो सतत हाताने हा वावा ागतो ामुळे हे
काम क ाचे आहे तसेच हाताने ह िवताना गरम प ् प हातावर उड
ू न भाज ाचा धोका देखी असतो.
मोटर ा ी चे भांडे जोड ् यामुळे भांडे गो ाकार िफरते भां ात वायफर िफ क
े ् यामुळे
भां ा ा आती पदाथ ह िव ा जातो आिण यो कारे एकिजनसी िम ण तयार होते. तापमान
िनयं क वापर ् यामुळे आिण तापमान सेट क
े ् यामुळे गॅस कधी चा ू -बंद करायचा हे कळते.
७६०५ /- पये
सम ा:
Problem:
क :
Project:
एक
ू ण खच: TotalCost:
Whilemakingmangomawa,themangopulphastobecontinuouslystirbyhand
whileheatingitonthegas,sothisworkislaboriousandthereisalsoariskof
burningthehandbyspillinghotpulp.
Byattachingasteelbowltothemotor,thebowlrotatescircularly,asthewiperis
fixedinthebowl,thematerialinsidethebowlismovedandaproperly
homogenousmixtureisformed.Tempretureindicatoreisusedtoindicate
tempretureofmixture.
Rs.7605/-

47. Learning While Doing
तयारक- एम. क
े . इं ू आंज ता. दापो ी, िज. र ािगरी I संपक- +91 7057352417
ई मे - mkesanjarle1919@gmail.com
दगडी िचरा उ च ाचे उपकरण
( )
StoneBrickLifter
Empowered by Organized by
कोकणात बांधकामासाठी दगडी िचरा वापरतात एका िच याचे वजन साधरण २5 ते 30 िक. ॅ. असते
ामुळे मजूर एकावेळी एकच िचरा उच तात.
यासाठी े अर ूब चा वापर क न दो ी हातात धर ासाठी दोन ोखंडी आकार क
े े .
दगडी िचरा या आकाराम े बरोबर बसवून उच ा असता िच या ा एका बाजू ा टेक
ू िमळतो
आिण दुस या बाजू ा तरफ ागते ामुळे िचरा हा त नाही. ामुळे एकावेळी एक मजूर दोन
िच याची सहज ने-आण करतो.
३५०/- पये
सम ा:
Problem:
क :
Project:
एक
ू ण खच: TotalCost:
StonebrickareusedforconstructioninKonkan.Theweightofonestonebrickis
usually25to30kg.Therefore,thelaborerscanonlypickonebrickatatime.
Forthis,twoironshapeswerepreparedwiththehelpofsquaretubetoholdin
bothhands.Thestonebricksisproperlyfittedinthisshapeandlifted,thebrick
leansononesideandtiltsontheotherside,sothatthebricksarenotbent.
Withthisonelabourcaneasilytransporttwobricksatatime.
Rs.350/-

48. User Friendly
तयारक- ी. संभाजीराव प ांडे पाटी गित हाय ू मुखई ता. ि र, िज. पुणे I संपक- +91 9970364818
ई मे - ssppphmukhai@gmail.com
ऊसाचा डोळा काप ाचे उपकरण
( )
SugarcaneSproutCutter
Empowered by Organized by
ऊसाचे िबयाणे तयार करताना कोय ाने डो ां ित र इतर भाग काप ा जातो ामुळे तो
ऊसाचा भाग वाया ा जातो.
ऊसाचे िबयाणे तयार करताना फ डोळा अस े ा भाग काप ासाठी एक ोखंडी ँड तयार क न
ावर दोन धारदार ोखंडी पाती आिण ती दाब ासाठी हँड बसिव ा. धारदार पा ां ा खा ी ऊस
ठे ऊन हँड हाताने दाबून ऊसाचा डोळा अस े ा फ २ इंच भाग काप ा जातो आिण तो सीडि ं ग
टे म े ागवडीसाठी वापरतात. उर े ा भाग जनावरांसाठी खा णून देखी वापर ा जातो.
४५०/- पये
सम ा:
Problem:
क :
Project:
एक
ू ण खच: TotalCost:
Duringthepreparationofsugarcaneseeds,thecoyotescutoffthepartsotherthan
theeyes,sothatpartofthecaneiswasted.
Inpreparationofsugarcaneseed,anironstandismadetocutonlytheeyepart
andtwosharpironplatesandahandletopressitarefixedonit.Byplacingthe
caneunderthesharpleavesandpressingthehandlebyhand,only2inchesofthe
eyedpartofthecaneiscutandusedforplantinginseedlingtrays.Therestisalso
usedasanimalfeed.
Rs.450/-

49. Innovation
तयारक- सरदार रघुनाथ ढवळे िव ा य कदू र, िज ् हा- पुणे I संपक- +91 9766606344
ई मे - srdhskendur@gmail.com
ेताती पाणी भरण सूचक यं
( )
WateringAlarmforFarmer
Empowered by Organized by
वा ाम े पाणी भरत असताना पाणी ेवटपयत पोहोच े की नाही ते वारंवार जाऊन पहावे ागते.
या क ् पाम े वा ाम े बटन बसव ात आ े आहे. बटणाती भाग पा ा ा संपकात
आ ् यावर तरंगतो ामुळे बटनाची ऑन ऑफ थती तयार होते. याम े साधे इ े क सिकट
काया त होते. पा ा ा संपकात च आ ् यावर ऑन होतो व ए ईडी ाईट ागते.
यामुळे पाणी ितथपयत पोहोच े अ ी सूचना िमळते.
२२०/- पये
सम ा:
Problem:
क :
Project:
एक
ू ण खच: TotalCost:
Whilefillingthewastewater,onehastoseewhetherthewaterisreceivedtillthe
endornot.
Inthisproject,abuttonhasbeeninstalledinthesteamer.Thepartinthebutton
floatswhenitcomesincontactwithwater,creatinganon-offpositionforthebutton.
Asimpleelectricalcircuitwasimplementedinthis.Whentheswitchcomesin
contactwithwater,itturnsonandtheLEDlightcomeson.Thisgivesanindication
thatthewaterhasreachedthere.
Rs.220/-

50. Community Service
तयारक- सुमती बा वन, का ज. िज ् हा- पुणे I संपक- +91 9850976550
ई मे - sbskatraj@gmail.com
खडकी साफ कर ाचे यं
( )
WindowGlassCleaner
Empowered by Organized by
ाळे ती ायिडंग िवंडो दो ी बाजूने साफ करणे अवघड जाते, उंचीवरी खड ां ा काचा
साफ करणे अवघड जाते.
आम ा ाळे ची इमारत मैदाना ा ागून अस ् यामुळे खड ांवर मो ा माणावर बाहेरी
बाजूस तसेच आती बाजूस धूळ िचकटते बाहेरी बाजूस खडकी ा संर णासाठी ी बसिव े े
आहे यामुळे बाहेरी बाजूने खडकी साफ करणे अवघड जाते. तसेच खड ा उंचावर अस ् याने
बाहेरी बाजूने सफाई करणे धो ाचे असते. या सम ेचा िवचार क न आ ी खडकी साफ
कर ाचे यं तयार कर ाचे ठरिव े . ा खडकी साफ कर ा ा यं ाची िडजाईन ३- डी ि ंटर
चा वापर क न तयार कर ात आ ी आहे. या यं ामुळे एका वेळे स दोनही बाजूने खडकी साफ
करता येते तसेच वेळे चीही बचत होते.
४५०/- पये
सम ा:
Problem:
क :
Project:
एक
ू ण खच: TotalCost:
Slidingwindowsandwindowsthatarelocatedataheightinschoolsaredifficult
tocleanfrombothsides.
Asourschoolbuildingisadjacenttotheground,thewindowsgetalotofduston
theoutsideaswellasinside.Also,sincethewindowsarehigh,itisdangerousto
cleanthemfromtheoutside.Consideringthisproblem,wedecidedtocreatea
windowcleaningmachine.Thedesignofthiswindowcleaningmachinehasbeen
createdusinga3-Dprinter.Thismachinecancleanthewindowfrombothsidesat
thesametimeandalsosavestime.
Rs.450/-