Presentatie / samenvatting rapporten Brede Heroverwegingen curatieve zorg & langdurige zorg. Deze presentatie bevat citaten zonder interpretatie, samen met enkele reacties van belanghebbenden en deskundigen.

1. 21 april 2010
Brede Heroverwegingen zorg
www.CT2.nl Sander Vrugt van Keulen, info@CT2.nl

2.  verantwoording
 tijdslijn
 rapporten Brede Heroverweging
 algemeen
 curatieve zorg
 langdurige zorg
 kanttekeningen en reacties
 wat staat er nu vast
 en nu?
 bronnen
21 april 2010
Brede Heroverwegingen zorg
www.CT2.nl Sander Vrugt van Keulen

3. alle teksten in deze presentatie zijn citaten zonder meningsvorming of
interpretatie
bronnen:
 rapport Brede Heroverwegingen curatieve zorg
 rapport Brede Heroverwegingen langdurige zorg
 Elsevier magazine 10 april 2010
vragen? Neem contact op: Sander Vrugt van Keulen, info@CT2.nl
21 april 2010
Brede Heroverwegingen zorg
www.CT2.nl Sander Vrugt van Keulen

4. Bezuinigingen in de zorg 2010 en verder
21 april 2010
Brede Heroverwegingen zorg
www.CT2.nl Sander Vrugt van Keulen

5. Prinsjesdag 2009 aankondiging ‘brede heroverwegingen’
20 februari 2010 val kabinet Balkenende IV
1 april 2010 oplevering Rapporten Brede
Heroverwegingen van 20 werkgroepen aan
Tweede Kamer, aangeboden zonder
kabinetsstandpunt
9 juni 2010 vervroegde verkiezingen Tweede Kamer
najaar 2010 de nieuw te vormen coalitie zal, na en op
basis van de verkiezingen, besluiten moeten
nemen
21 april 2010
Brede Heroverwegingen zorg
www.CT2.nl Sander Vrugt van Keulen

6. 15 september 2009
 aankondiging ‘brede heroverwegingen’
• i.h.v. kabinetsbeleid economisch herstel en herstel overheidsfinanciën
 20 werkgroepen / beleidsthema’s
 “Fundamentele keuzes voor de toekomst zijn noodzakelijk”
 doel: politieke besluitvorming voor te bereiden en onderbouwde
keuzes mogelijk te maken over omvang en niveau van de collectieve
voorzieningen
 voor elk beleidsveld minimaal één verplichte variant structurele netto
uitgaven verlaging van 20% t.o.v. 2010
21 april 2010
Brede Heroverwegingen zorg
www.CT2.nl Sander Vrugt van Keulen

7. 20 februari 2010
 demissionair kabinet
 geen beslissingen over gevoelige onderwerpen
 besturen van het land
21 april 2010
Brede Heroverwegingen zorg
www.CT2.nl Sander Vrugt van Keulen

8. 1 april 2010
 geen kabinetsstandpunt (demissionair)
 versneld opgeleverd vanwege vervroegde verkiezingen
21 april 2010
Brede Heroverwegingen zorg
www.CT2.nl Sander Vrugt van Keulen

9. 9 juni 2010
 rapporten Brede Heroverweging worden gebruikt in
verkiezingsstandpunten politieke partijen
 kiezer bepaald
21 april 2010
Brede Heroverwegingen zorg
www.CT2.nl Sander Vrugt van Keulen

10. najaar 2010
 lange en moeizame formatie wordt verwacht (op basis van huidige
peilingen*)
 gemiddelde duur van kabinetsformatie is 2 maanden*
 verwachting nieuw kabinet op Prinsjesdag 2010 is onwaarschijnlijk*
 rapporten Brede Heroverweging zullen onderdeel zijn van de
coalitiebesprekingen
21 april 2010
Brede HeroverwegingenNOS
*website zorg
www.CT2.nl Sander Vrugt van Keulen

11. Bezuinigingen in de zorg 2010 en verder
21 april 2010
Brede Heroverwegingen zorg
www.CT2.nl Sander Vrugt van Keulen

12. aanleiding; huishoudboekje niet op orde…
 al bekend voor de crisis:
 vergrijzing / verhoogde levensverwachting met dus stijgende kosten
zorg en AOW*
 zelfs bij 2% econ. groei (zoals voor de crisis) blijven tekorten op de
begroting ontstaan*
 nu extra vanwege financiële en economische crisis*:
 verwachte economische groei 2010 is -/-6,3%*
 extra investeringen economie van 7 miljard
 risico’s steun/koop banken
*website ministerie van Financiën april 2010
21 april 2010
Brede Heroverwegingen zorg
www.CT2.nl Sander Vrugt van Keulen

13. Overheidsschuld (%bbp) Miljoenennota 2010
21 april 2010
Brede Heroverwegingen zorg
www.CT2.nl Sander Vrugt van Keulen

14. doel*
 politieke besluitvorming voor te bereiden en onderbouwde keuzes
mogelijk te maken over de omvang en het niveau van de collectieve
voorzieningen
uitvoering*
 20 werkgroepen hebben elk een beleidthema geanalyseerd en
concrete beleidsalternatieven ontwikkeld voor de toekomst, zonder
oordeel over de wenselijkheid
 ten minste één verplichte variant die de netto uitgaven (inclusief
fiscale subsidies) ten opzichte van 2010 minimaal met 20 procent
structureel verlaagt.
*website ministerie van Financiën april 2010
21 april 2010
Brede Heroverwegingen zorg
www.CT2.nl Sander Vrugt van Keulen

15. opdracht en afbakening*
 harmonisatie, samenvoeging en vereenvoudiging van regelingen;
 versterking van de samenhang tussen instrumenten;
 toetsing van gevoerd beleid op nut, noodzaak en doeltreffendheid. Tevens kan
worden bezien of de kosten in verhouding staan tot de resultaten;
 stroomlijning van organisaties en de samenwerking tussen organisaties;
 beperking van uitvoeringskosten en bevordering van doelmatigheid;
 alternatieve bekostigings- en financieringsstelsels (incl. private financiering) en
andere vormen van regulering;
 bevordering van de eigen verantwoordelijkheid van burgers en internaliseren van
externe effecten (de vervuiler betaalt);
 doorvoeren van het subsidiariteitsbeginsel via centralisatie danwel decentralisatie,
geografisch dan wel functioneel. Hierbij wordt tevens bezien wat de gevolgen zijn
van hernieuwde verantwoordelijkheidsverdeling voor gemeenten en provincies, en
die voor het Provincie- en het Gemeentefonds in het bijzonder;
 versobering van (nationale) doelstellingen en beleidsambities.
*website ministerie van Financiën april 2010
21 april 2010
Brede Heroverwegingen zorg
www.CT2.nl Sander Vrugt van Keulen

16. Bezuinigingen in de zorg 2010 en verder
21 april 2010
Brede Heroverwegingen zorg
www.CT2.nl Sander Vrugt van Keulen

17. achtergrond
 de collectieve uitgaven voor de curatieve zorg
 jaarlijks groeien de totale uitgaven aan de curatieve zorg met 6
procent. Hiervan is 4,6 procent-punt reële groei (boven de algemene
inflatie).
 1/3 van de reële groei wordt veroorzaakt door demografie en 2/3 door
‘overig volume’ (technologische vooruitgang, kwalitatief betere zorg
en meer vraag naar zorg door een stijging van de welvaart) (CPB, 2006)
 totale uitgaven in 2010: 33 miljard euro.
*website ministerie van Financiën april 2010
21 april 2010
Brede Heroverwegingen zorg
www.CT2.nl Sander Vrugt van Keulen

18. opdracht / afbakening
 besparingsvarianten presenteren met maatregelen die gericht zijn op
het beperken van de niet-demografische reële groei
 doelmatigheid (gelet op de beoogde doelstelling)
 draagvlak voor solidariteit tussen gezond en ongezond in de
bekostiging
 beheersbaarheid van de uitgaven en inkomsten
 inkomenseffecten
 private verzekerbaarheid van (zorg)kosten en uitvoerbaarheid.
 verbinding maken aanverwante thema’s
*website ministerie van Financiën april 2010
21 april 2010
Brede Heroverwegingen zorg
www.CT2.nl Sander Vrugt van Keulen

19. vaststellingen
 sturingsmodel van de zorg bevindt zich in het midden tussen
aanbodbudgettering en gereguleerde concurrentie
 informatievoorsprong maken mogelijk dat overwinsten naar
zorgaanbieders gaan
 zorgkosten nemen toe door nieuwe medische technologieën
 vergelijking met buitenland: scoren hoog op toegankelijkheid, matig
op kwaliteit/doelmatigheid/betaalbaarheid en eigen betalingen zijn
laag
*website ministerie van Financiën april 2010
21 april 2010
Brede Heroverwegingen zorg
www.CT2.nl Sander Vrugt van Keulen

20. constateringen
 zorg wordt duur betaald
 een bot budgetteringsinstrumentarium dat steeds botter wordt door
deregulering van het aanbod en het recht op zorg, terwijl de
countervailing power van sterk geprikkelde risicodragende
zorginkopers en verzekerden nog ontbreekt
*website ministerie van Financiën april 2010
21 april 2010
Brede Heroverwegingen zorg
www.CT2.nl Sander Vrugt van Keulen

21. voorstellen: 3 bronnen
1. systematische, consequente en heldere keuze ten aanzien van
sturingsmodel (aanbod-budgettering versus gereguleerde concurrentie)
2. vergroting eigen verantwoordelijkheid van zorggebruikers(toename
eigen betalingen)
3. versmalling van het verzekerde pakket
*website ministerie van Financiën april 2010
21 april 2010
Brede Heroverwegingen zorg
www.CT2.nl Sander Vrugt van Keulen

22. ‘maatregelen te allen tijde’; gericht op transparantie over en toezicht op
de kwaliteit van zorg
 één nationaal voor kwaliteit en transparantie van de zorg dat
verantwoordelijk is voor het (doen) opstellen, onderhouden en
toezien op protocollen, richtlijnen en zorgstandaarden en de
informatievoorziening
 stringent pakketbeheer dat expliciet beoordeelt of nieuwe
behandelmethoden en technieken in het pakket opgenomen dienen
te worden
 versterking van de Raad van Bestuur ten opzichte van de medische
staf
*website ministerie van Financiën april 2010
21 april 2010
Brede Heroverwegingen zorg
www.CT2.nl Sander Vrugt van Keulen

23. eigen betalingen:
 verhoging van het eigen risico naar €775
 eigen bijdrage van €5 per huisartsenconsult
 pakketbeperking:
 behandeling van lichte gevallen van angststoornissen en
alcoholstoornissen uit het verzekerde pakket
 paramedische behandelingen, dieetvoeding, hulpmiddelen,
cholesterolverlagers, maagzuurremmers en de anticonceptiepil boven
de 21 jaar niet meer vergoeden
*website ministerie van Financiën april 2010
21 april 2010
Brede Heroverwegingen zorg
www.CT2.nl Sander Vrugt van Keulen

24. resultaat: 2 beleidsvarianten
 A gebudgetteerde zorginkoop, voorzieningenstelsel
 B geprikkelde zorginkoop, verzekeringsstelsel
*website ministerie van Financiën april 2010
21 april 2010
Brede Heroverwegingen zorg
www.CT2.nl Sander Vrugt van Keulen

25. slotcitaat rapport Brede Heroverwegingen curatieve zorg:
“… is het belangrijk op te merken dat een belangrijk deel van de
besparingen die voortkomen uit de maatregelen te allen tijde en het
sturingsmodel met grote onzekerheid zijn omgeven.”
*website ministerie van Financiën april 2010
21 april 2010
Brede Heroverwegingen zorg
www.CT2.nl Sander Vrugt van Keulen

26. Bezuinigingen in de zorg 2010 en verder
21 april 2010
Brede Heroverwegingen zorg
www.CT2.nl Sander Vrugt van Keulen

27. achtergrond
 alle uitgaven in het kader van de Algemene Wet Bijzondere
Ziektekosten (AWBZ)
 invoering van de wet in 1968 voorzag in collectieve financiering van
intramurale zorg in verpleeginrichtingen, zwakzinnigeninrichtingen en
inrichtingen voor lichamelijk en zintuiglijk "gebrekkigen”
 in de loop der jaren zijn AWBZ-uitgaven door autonome
ontwikkelingen en toevoeging van nieuwe zorgvoor-zieningen
aanzienlijk gegroeid
 AWBZ uitgaven in 2010: 22,3 miljard
*website ministerie van Financiën april 2010
21 april 2010
Brede Heroverwegingen zorg
www.CT2.nl Sander Vrugt van Keulen

28. opdracht / afbakening
 het opnemen van een aanvullende lastenverzwaring waarbij de totale
lastendruk ongewijzigd blijft
 doelmatigheid (gelet op de beoogde doelstelling)
 draagvlak voor solidariteit tussen gezond en ongezond in de
bekostiging
 beheersbaarheid van de uitgaven en inkomsten
 inkomenseffecten
 private verzekerbaarheid van (zorg)kosten en uitvoerbaarheid.
 verbinding maken aanverwante thema’s
 €4,2 milljard bezuinigen
*website ministerie van Financiën april 2010
21 april 2010
Brede Heroverwegingen zorg
www.CT2.nl Sander Vrugt van Keulen

29. vaststellingen
 werkgroep maakt combinatie met ideeën over een nieuwe inrichting
van de langdurige zorg
 (aanpassing verantwoordelijkheidsverdeling AWBZ)
 de varianten gaan uit van verschillende mens- maatschappijvisies;
een menukaart voor “de politiek” die de uiteindelijke keuze zal
moeten maken
 welke vormen van zorg kunnen worden opgevangen door familie,
sociale omgeving of een ander collectief domein, dat daarvoor meer
geëigend is
*website ministerie van Financiën april 2010
21 april 2010
Brede Heroverwegingen zorg
www.CT2.nl Sander Vrugt van Keulen

30. mogelijke maatregelen:
 schrappen van de functie begeleiding uit de AWBZ
 niet meer subsidiëren van de MEE organisaties
 verhogen van de norm van gebruikelijke zorg voor persoonlijke verzorging
 niet meer vergoeden van zorg met een duur korter dan 6 maanden
 geen aanspraak op verblijf in verzorgingshuis als de benodigde zorg
verhoudingsgewijs licht is
 aanscherpen normen voor verblijf in een psychiatrische instelling
(extramurale setting)
 geen zorg voor verstandelijk gehandicapten voor mensen met een IQ van 70
en hoger
 verhoging eigen bijdragen
 doelmatiger uitvoering van de AWBZ
*website ministerie van Financiën april 2010
21 april 2010
Brede Heroverwegingen zorg
www.CT2.nl Sander Vrugt van Keulen

31. resultaat: 4 beleidsvarianten
1. AWBZ-versoberd - besparing van 20% zonder grote stelselwijziging
2. Eigen Regie - de regie bij de cliënt
3. Zorg Dichtbij - de gemeente als coördinator van de zorg
4. Zorg Verzekerd - een stelsel met concurrerende verzekeraars.
*website ministerie van Financiën april 2010
21 april 2010
Brede Heroverwegingen zorg
www.CT2.nl Sander Vrugt van Keulen

32. slotcitaat rapport Brede Heroverwegingen langdurige zorg:
“… De werkgroep heeft niet de illusie dat enkel het creëren van een
nieuwe structuur waarin verantwoordelijkheden duidelijker liggen en
prikkels tot doelmatig handelen sterker zijn, de collectieve uitgaven aan
langdurige zorg in 2015 met twintig procent doen verminderen, zoals de
opdracht luidt.
Een dergelijke taakstelling is alleen haalbaar met voorstellen die
de wettelijke aanspraken op zorg beperken en voorstellen die het deel
dat mensen zelf moeten betalen verhogen..”
*website ministerie van Financiën april 2010
21 april 2010
Brede Heroverwegingen zorg
www.CT2.nl Sander Vrugt van Keulen

33. Bezuinigingen in de zorg 2010 en verder
21 april 2010
Brede Heroverwegingen zorg
www.CT2.nl Sander Vrugt van Keulen

34. vereniging gehandicapten zorg Nederland:
“de inhoudelijke hoofdlijn is terug naar een kernvoorziening binnen de
langdurige zorg voor de zwaarste groepen, veel meer overheidssturing
(rijk of gemeente) en meer eigen verantwoordelijkheid voor de rest van
de huidige langdurige zorg
21 april 2010
Brede Heroverwegingen zorg
www.CT2.nl Sander Vrugt van Keulen

35. GGZ Nederland:
“…voor ggz-cliënten kan het stapelen van de genoemde
bezuinigingsvoorstellen uit de diverse rapporten van de ambtelijke
werkgroepen leiden tot problemen. (eigen bijdragen in de adviezen
curatieve en langdurige zorg, het geheel of ten dele schrappen van
(zorg-)toeslagen, het korten op preventie en re-integratiebudgetten en
het verlagen van minimumloon en bijstand)”
21 april 2010
Brede Heroverwegingen zorg
www.CT2.nl Sander Vrugt van Keulen

36. Nederlandse Patiënten Consumenten Federatie:
“Duidelijk is dat we een gezamenlijke opdracht hebben: met iets minder
middelen die verzekerde zorg overeind houden”
21 april 2010
Brede Heroverwegingen zorg
www.CT2.nl Sander Vrugt van Keulen

37. Raad voor de Volksgezondheid & Zorg:
“De RVZ vindt dat de zorgsector zich moet omvormen van organisaties
die zich bezig houden met zorg en ziekte naar instellingen die
gezondheid en gedrag centraal stellen.”
21 april 2010
Brede Heroverwegingen zorg
www.CT2.nl Sander Vrugt van Keulen

38. de werkgroepen hebben slechts 180 miljard onderzocht van de 300
miljard jaarlijkse Rijksuitgaven
buiten beschouwing bleven veel uitkeringen , uitgaven van provincies en
gemeenten, subsidies voor kunst en omroep en contributie EU
Centraal Planbureau heeft berekend dat er 29 miljard bezuinigd moet
worden; maar gaat daarbij uit vanAOW verhoging naar 67,
langzamere kostenstijging gezondheidszorg en invoering eigen risico
€775
ambtenaren van Min.v Financiën gaan uit van 15 tot 18 miljard
bezuinigingen voor de komende kabinetsperiode
*Elsevier 10 april 2010
21 april 2010
Brede Heroverwegingen zorg
www.CT2.nl Sander Vrugt van Keulen

39. er is geen sprake van echte bezuinigen (beperken van uitgaven) op
overheidsniveau
en: hoe kan 15 tot 18 miljard bezuinigen voldoende zijn als dat 4 jaar
geleden, met goede economische vooruitzichten, een eenzelfde bedrag
was?
*Elsevier 10 april 2010
21 april 2010
Brede Heroverwegingen zorg
www.CT2.nl Sander Vrugt van Keulen

40. Bezuinigingen in de zorg 2010 en verder
21 april 2010
Brede Heroverwegingen zorg
www.CT2.nl Sander Vrugt van Keulen